YRD DOÇ DR SERPİL DEREN ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD.



Benzer belgeler
Bilinci kapalı ve solunumu olmayan hastalarda ilk ve acil yardım için yapılan işlemlerin tümüne KPR denir.

KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Prof.Dr. Kamil PEMBECİ

Ders. İLERİ YAŞAM DESTEĞİ Bakış Açısı

CPR. Uzm.Songül DEMİROK Hemşire H.i.E. 2013

2015 ACLS KILAVUZU TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Uzm.Dr. Kasım ÖZTÜRK

KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON ERİŞKİN İLERİ YAŞAM DESTEĞİ ( EİYD) Prof. Dr. Kamil PEMBECİ

ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ AKIŞ ŞEMASI. Hareket veya yanıt yok. 112 yi arayın AED getirin veya 2. kurtarıcıyı yardım için gönderin

İKYD 2010 Önerileri. Kardiyoserebral resüsitasyon TYD KPR Sürekli End-tidal CO2 monitorizasyonu Kaliteli masaj

T.C BEÜ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 2018 YILI I. DÖNEM HİZMET İÇİ EĞİTİM PROGRAMI

TYD Temel Yaşam Desteği

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Uzm.Dr.Müge GÜNALP ACİL TIP ANABİLİM DALI

UZUN VADELİ YAŞAM DESTEĞİ

ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Olgu 1. Olgu 2. Kaynaklar. Olgu Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi

İleri Kardiyak Yaşam Desteği

Nabızsız Arrest. TYD Algoritması: Yardım çağır KPR başla O2 ver Monitöre veya defibrilatöre bağla. Ritim kontrolü

İleri Kardiyak Yaşam Desteği

YOĞUN BAKIMDA KARDİYAK RESUSİTASYON. Doç.Dr.Hakan Tezcan

Nabızsız Arrest. TYD Algoritması: Yardım çağır KPR başla O2 ver Monitöre veya defibrilatöre bağla. Ritim kontrolü

PEDİATRİK RESÜSİTASYON.

Pediatrik hasta tanımı 0 ile 18 yaş arası tüm hasta popülasyonunu kapsamaktadır. Ancak bu kadar geniş bir yelpazeyi kapsayacak tek bir yaklaşım da

Ders. İLERİ YAŞAM DESTEĞİ Bakış Açısı

Bu Ünitede; Kritik Hastanın Erken Tanınması Hastane İçinde Resüsitasyon Erişkin İleri Yaşam Desteği Algoritması

KAYSERİ ACİL GÜNLERİ TEMEL VE İLERİ KARDİYAK YAŞAM DESTEĞİ DR. MÜKERREM ALTUNTAŞ KEAH ACİL TIP KLİNİĞİ ARALIK 2017

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Bebek -Çocuk-Erişkin

GEBELERDE KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON. Dr. Gönül Tezcan Keleş

YENİDEN CANLANDIRMA UYGULAMALARI. Dr. Murat ORAK Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

Çocuklarda Kardiyopulmoner Arrestin Engellenmesi

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ PROF. DR. FİSUN ŞENUZUN AYKAR

Kardio Pulmoner Resusitasyon TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Uz. Dr. Tolga KUNAK Kardiyoloji

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Dr. Ayşegül Bayır Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D.

Pediatrik Temel Yaşam Desteğine Giriş. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

Erişkin Bireylerde Kalp ve Solunum Durması

Temel Yaşam Desteği. Yetişkinlerde, çocuklarda ve bebeklerde farklı uygulamalar yapılır.

KARDİYOPULMONER RESUSİTASYON

Temel ve İleri Yaşam Desteği. Dr. Çiğdem KATIRCI EKŞİ Mod. Yrd.Doç.Dr H.Ufuk AKDEMİR

Hemodiyaliz Hastalarında CPR. Dr. Başar Cander Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi

ACLS Protokollerinin Gözden Geçirilmesi

İLK YARDIMIN TEMEL İLKELERİ ve TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Yrd.Doç.Dr.Togay EVRİN Ufuk Üniversitesi Acil Tıp AD

CPR. Uzm.Dr. Korhan İVELİK KİLİS DEVLET HASTANESİ

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM III TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

Solunum ve Kalp Durması Nedir?

Öğrenim Hedefleri; Erişkinde Temel Yaşam Desteği yaklaşımı ve Avrupa Resüsitasyon Konseyi 2005 yılı algoritmasını öğreneceksiniz.

3.TEMEL YAŞAM DESTEĞİ NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ SMYO İLKYARDIM

14)Aşağıdakilerden hangisi ilkyardımın temel uygulamaları arasında yer almaz? A) Koruma. B) Bildirme. C) Kurtarma. D) İyileştirme.


Solunum ve Kalp Durması Nedir? Solunum Durması: Kalp Durması: Temel YaĢam Desteği Nedir? ilaçsız Hayat Kurtarma Zinciri Nedir?

ÜNİTE-6. Temel Yaşam Desteği

Disritmiler, Ölümcül Disritmiler ve Elektriksel Tedaviler

Kaynak. CPR ve ECC Kılavuz Değişiklikleri ACLS 2005 Update ATUDER. Kanıt Sınıflaması

KARDĠYOPULMONER RESÜSĠTASYON. Dr. Mehmet Birhan YILMAZ Cumhuriyet Üniversitesi Kardiyoloji AD 2011

MAVİ KOD UYGULAMA TALİMATI

ELEKTRONİK NÜSHA. BASILMIŞ HALİ KONTROLSUZ KOPYADIR.

T.C NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ

DEFİBRİLASYON ATT.Cengiz DURMUŞ

NABIZSIZ RİTİMLERDE RESUSİTASYON. Dr.DERYA YILMAZ AÜTF ACİL TIP AD

TYD - İKYD. Doç Dr Murat ERSEL

İleri Yaşam Desteği Ölümcül Ritmler. Doç. Dr. Zeynep GÖKCAN ÇAKIR Atatürk Üniversitesi Acil Tıp A.D Erzurum-2015

İLERİ KARDİYAK YAŞAM DESTEĞİ. Dr.Şevki Hakan Eren Mardin 2017

Zararlı değil fakat yararlı da değil, beklentiler sınırlı

İlkyardım Acil Yardım

2015 Temel Yaşam Desteği (TYD) Yrd. Doç. Dr Umut Gülaçtı Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp

Kardiyopulmoner Resusitasyon 2015-Update

Öğrenim Hedefleri. Plan. Dolaşım. Çocukta TYD Temel yaşam desteğinde farklılıklar. Çocuk resüsitasyonunda ana ilkeler

Yetişkin İleri Yaşam Desteği

MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM VE ARAġTIRMA HASTANESĠ BAġHEKĠMLĠĞĠ NE

C.P.R ATASAM HASTANESİ KALİTE YÖNETİM BİRİMİ

T.K.H.K. Bursa İli Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği Karacabey Devlet Hastanesi MAVİ KOD UYGULAMA TALİMATI

CPR sistemik yaklaşımı

Yaşam Kurtarma Zinciri. E rken h a berleşm e E rken C PR E rken D efibrila syon E rken İleri Y a şa m D esteği

CPR UYGULAMA TALİMATI

T.C. BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü Hizmet İçi Eğitim Programı

KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON

Uzm. Dr. Haldun Akoğlu

KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON 2015 GÜNCELLEMELERİ. Doç Dr Özlem GÜNEYSEL Dr Lütfi Kırdar Kartal EAH Acil Tıp Kliniği

İÜ ONKOLOJİ ENSTİTÜSÜ MAVİ KOD PROSEDÜRÜ

İLK YARDIM. CEP KiTABI EGE BİLİM YAYINLARI 4.

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Prof. Dr. Tanıl KENDİRLİ Çocuk Yoğun Bakım BD.

1-Kendisinin ve hasta/yaralının güvenliğinden emin olunur,

İLKYARDIM.

3.ÜNĠTE TEMEL YAġAM DESTEĞĠ

SOLUNUM YOLU TIKANIKLIĞI VE BOĞULMALARDA İLK YARDIM

İLK YARDIM DENEME SINAVI Aşağıdakilerden hangisi yaşam bulgusu değildir? A) Bilinç. B) Solunum ve dolaşım. C) Vücut ısısı kan basıncı

Defibrilasyon nedir? Kalbin kaotik atımlarını sonlandırmak amacıyla göğüs üzerine iki kutuplu elektrotlar yerleştirilerek yüksek akımlı elektrik

TEMEL VE İLERI YAŞAM DESTEĞI

Uyku Bozuklukları Merkezinde Acil Durumlar ve Teknisyenin Rolü

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ (TYD) Yrd. Doç. Dr. Vesile ŞENOL Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Bölüm Başkanı Paramedik Program Koordinatörü E.Ü. H.B.S.H.M.Y.

KANAMALI HASTANIN TRANSFERİ. Doç.Dr Can Aktaş Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D

PEDİYATRİK RESÜSiTASYON da YENİLİKLER

İLERİ YAŞAM DESTEĞİ. Prof. Dr. Tanıl KENDİRLİ Çocuk Yoğun Bakım BD.

Temel ve İleri Kardiyak Yaşam Desteği. Doç. Dr. Murat ERSEL

ACİL SERVİS VE YOĞUN BAKIM HEMŞİRESİ

Tarihçe. Kardiyopulmoner Resüsitasyon. İhtiyacımız olan sadece iki elimizdir. KPR ve AKB Tarihçe. KPR ve AKB 2000

RESUSİTASYON FARMAKOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

İleri Yaşam Desteği Doç.Dr.Oktay Demirkıran İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anesteziyoloji Anabilim Dalı Sadi Sun Yoğun Bakım Ünitesi

ANESTEZİ VE REANİMASYON

Kardiyovasküler hastalıklar 75 yaģın altındaki tüm ölümlerin yaklaģık % 40 ından sorumludur. M.Ġ. geliģen hastaların 1/3 ü hastane öncesi dönemde

ErişkinTemel Yaşam Desteği ve Kardiyopulmoner Resüsitasyon Kalitesi

ERİŞKİN İLERİ YAŞAM DESTEĞİ YRD. DOÇ. DR İLKER ÖNGÜÇ AYCAN DİCLE ÜNİVERSİTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ABD

Öğrenim Hedefleri; Havayolu tıkanıklığının nedenleri ve ne şekilde havayolunun açılabileceğini. Havayolunu açma manevralarını

Avrupa Resüsitasyon Konseyi 2010 Resüsitasyon Kılavuzu (Geniş Özet)

Transkript:

YRD DOÇ DR SERPİL DEREN ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD.

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Bilinci kapalıve solunumu olmayan hastalarda ilk ve acil yardım için yapılan işlemlerin tümüne Kardiyo pulmoner resüstasyon (KPR) denir.

Ani kalp durması olan bir hastanın yaşamı ancak yaşam zinciri olarak adlandırılan sıralamanın *arka arkaya, *düzgün, *yeterli ve hızlı bir şekilde uygulanması ile kurtarılabilir.

YAŞAM KURTARMA ZİNCİRİ Erken İleri Yaşam Desteği ve resüsitasyon sonrası bakımında: Uygulanan tedavi hastanın yaşam kalitesini artırmalı Kalp ve beyin fonksiyonlarını korumaya yönelik olmalıdır.

1. Halka: Tanıve Yardım Çağırma Hastaya doğru ilk yardım uygulayabilmenin temel şartı doğru tanıkoymaktır. Bilinci kapalı bir hasta ile karşılaşan kurtarıcı da öncelikle hızlı ve zaman kaybetmeden, hastanın sesli ve hareketli uyaranlarla bilinçdüzeyini kontrol ederek işe başlar.

1.Halka (Bilinci kapalı) Bilincinin kapalı olduğu saptanırsa ikinci adım olarak Solunum var mı?: Göğüs hareketlerine bakarak (Bak), kulağını hastanın ağzına yaklaştırıp solunum sesini dinleyerek (Dinle) ve sıcaklığını hissederek (Hisset) değerlendirilir. (En fazla 10 sn)

1.Halka Hiç bir kurtarma girişimi uygulanmazsa serebral dolaşımın durmasından 10 saniye sonra bilinç ve solunum kaybolur, 40 saniye sonra pupillalar büyümeye başlar, 90 saniye içinde en büyük halini alır(=midriyazis), 3-5 dakika sonra ise geri dönüşümsüz beyin hasarı oluşmaya başlar.

1.Halka Hasta veya kazazedenin KPR a gereksinimi varsa, mümkün olan en kısa sürede saptanması gereklidir, Hasta için en önemli saniyelerdir

1.Halka Çünkü travmatik olanlar dışındaki, erişkin kalp durmalarında, en çok fibrilasyon şeklindeki kalp durması ile karşılaşılmaktadır Kollaps ile defibrilasyon (Elektriksel şok ile fibrilasyonun tedavisi) arasında geçen sürenin kısalması; sonucu iyileştiren tek faktördür.

1.Halka Fakat çocuklarda (Ergenliğe kadar) primer olarak en çok hava yoluve solunum sorunları nedeniyle Kardiyopulmoner arrest ile karşılaşılmaktadır.

1. Halka Bu nedenlerle bilinci kapalı erişkinde tanı konduktan sonra ilk işacil Sağlık Servisi ne (Türkiye de 112) telefon ederek, mümkün olan en kısa sürede defibrilasyonu sağlamaktır. (2010 KPR rehberi) İkinci işhastaya hızlı bir şekilde gereken işlemleri(=tyd) uygulamaktır. Bunun aksine bilinci kapalı çocukta ilk iş1 dakika kadar TYDuyguladıktan sonra hızlı bir şekilde Acil Sağlık Servisi ni haberdar etmektir.

Bu kuralın istisnalarıise şunlardır: Çocuklarda; Boğulma-Suda boğulma Travmatik kalp durması İlaç entoksikasyonlarında her yaş için önce 1 dakika KPR, sonra yardım çağrılırken, Kalp hastası olduğu bilinen ve aritmi riski yüksek çocuklarda gelişen kardiyak arrest olgularında ise öncelik haber vermek dir.

1.Halka İki kurtarıcı var ise bir tanesi yardım çağırırken diğeri, ilk yardım uygular. Kurtarıcı kendisini ilk yardım için yetersiz görüyorsa, telefonda hastanın durumunu tarif ederek, uygulamak üzere gerekli talimatları da alabilir.

Temel Yaşam Desteği (TYD) nedir?: Bilinci kapalı ve solunumu durmuş bir hasta ile karşılaşıldığı anda hastanın veya kazazedenin yanında bulunan kişi veya kişiler tarafından, acil tıbbi yardım gelene kadar ve kalp durmasının altında yatan neden geri döndürülene kadar, basit havayolu araçları dışında hiçbir araç-gereç kullanmadan, hastayı hayatta tutmak ve yaşamsal fonksiyonlarını, (solunum ve dolaşımı) yapay olarak devam ettirmek için uygulanması gereken tedbirlere TYD denir.

TYD kimler uygular? TYD; tıp mensupları ve önceden bu işlemlerin öğretildiği kurslardan geçen tıp dışı kişiler tarafından uygulanmak zorundadır

TYD Bilinci kapalı bir hasta veya kazazedeyle herkes, her yerde karşılaşabilir, bu nedenle herkesin TYD kursu alması idealdir

TYD Tıp doktorlarının TYD yi tıp dışı kişilere de öğretebilecek düzeyde bilmesi ve uygulayabilmesi gerekir.

2010 KPR kılavuzunda fikir birliğine varılan Erişkin TYD deki uygulama sırası (TYD Algoritması)

1. Halka Kurtarıcı ve Kazazedenin Güvenliğini sağlayınız. Kazazedenin bilinç durumunu belirleyiniz. Omuzlarından tutup hafifçe sarsarak, yüksek sesle Nasılsın? diye sorunuz.

1.Halka TYD

Sözlüolarak veya hareketle yanıt alınıyorsa: Başkaca bir tehlike söz konusu değilse, kazazedeyi bulduğunuz pozisyonda bırakınız. Durumunu saptayarak, gerekli ise yardım çağırınız. *Yardım çağırmaya başka birini gönderiniz, yalnız başına iseniz kendiniz *Kazazedenin durumunu düzenli aralıklarla, yeniden değerlendiriniz.

Hiçyanıt vermiyorsa Yardım çağırınız. *Bulunduğu pozisyonda tam olarak değerlendiremiyorsanız, sırtüstü çevirip hava yolunu açınız *Bir elinizi kazazedenin alnına yerleştirerek başını nazikçe geriye doğru itiniz. *Kazazedenin ağzındaki görülebilen yabancı cisimleri, yerinden oynamış diş protezleri de dahil çıkarınız. Yerinde sağlam bir şekilde duran protezleri çıkarmayınız. *Diğer elinizin parmakları ile çeneyi kaldırarak hava yolunu açınız.

2.Halka TYD

1. Halka Hava yolunu açık tutmaya devam ederken bak, dinle, hisset yöntemi ile normal solunum olup olmadığını belirleyiniz. Göğüs hareketlerine bak *Yanağınızı ağzına yaklaştırarak solunum sesini dinle *Hava akımı ve sıcaklığını yanağında hisset 10 saniyeden kısa

1.Halka Normal olarak solumayan ara sıra görülen agonal solunum (gasping ve zayıf solunum) çabalarını normal solunumdan ayırt ediniz. Ani kalp durmalarından sonra görülen bu çeşit solunumları normal solunum olarak kabul etmeyiniz

Chin lift, head tilt

JAW THRUST

Kazazede, spontan normal soluyorsa: Stabil- yan (Recovery) pozisyonuna alınız. *Yalnız başına iseniz kendiniz, yardımcı varsa o yardım çağırsın. *Solunumun devamlılığını kontrol ediniz.

RECOVERY POZİSYONU

Stabil-Yan (Recovery) Pozisyon Eğer kazazedenin bilinci kapalı, solunumu ve dolaşım belirtileri mevcut ise sırtüstü yatar pozisyonda dil kökünün geri düşmesi ağız içindeki sekresyon ve kanamaların yol açacağı solunum yolu tıkanmasını engellemek için Recovery Pozisyonu (=Stabil Yan Pozisyonu ) uygulanır.

Recovery pozisyonunun değişik şekilleri vardır. Herkes kendi kabul ettiği pozisyonu önermekte ve savunmaktadır

Recovery pozisyonunun uygulanması sırasında, her iki kolun periferik dolaşımlarının izlenmesi ve kol üzerindeki basının süresinin minimum olması için önlem alınmasını gerekir.

Hasta recovery pozisyonunda 30 dakikadan fazla tutulmuşsa, diğer yanına çevrilmelidir. Ayrıca ağzın kenarından iyi bir drenaj sağlanmalı, solunumu engelleyebilecek herhangi bir toraks basısına yol açılmamalı, solunum yolu rahatça gözlenebilmelidir

Spontan solunumu yok, ara sıra agonal, gasping veya zayıf solunum çabasıvarsa: Birisi yardım çağırmaya gider. Yalnız iseniz öncelikleri göz önünde bulundurarak, kendiniz yardım çağırmaya gidiniz. Döndüğünüzde TYD ye başlayınız.

2.Halka Kazazedeyi sırtüstü yatar duruma getiriniz Toraks kompresyonlarına (Eksternal Kalp Masajı) başlayınız: Kalp masajının uygulanacağı nokta göğüs kafesinin tam ortasıolarak kabul edilmiştir. Sternumun ½ alt kısmı

2. halka

Ellerin Pozisyonu Elinizin bu anda bulunduğu yer, sternumun alt yarısının ortası olacaktır. Önce bir elinizin ayasının topuğunu bu noktaya yerleştirin, sonra, diğer elinizi de bu elinizin üzerine koyunuz.

2.Halka İki elin parmaklarını kenetleyiniz ve basının kazazedenin kostaları (kaburga kemikleri) üzerine uygulanmadığından emin olmak için ellerinizi kaldırıp kontrol ediniz. Abdomenin(karnın) üst kısmına veya sternumun(göğüs kemiği) alt ucuna bası uygulamamaya özen gösteriniz.

2.Halka Kazazedenin toraksı üzerinde kollarınız dik pozisyonda, dirseklerinizi bükmeden, yukarıdan aşağıya doğru, sternumun en az 5 cm çökmesini sağlayacak şekilde bası uygulayınız.

2.Halka Sternum üzerine koyduğunuz eliniz ile sternumun temasını kesmeden göğüs eski halini alana kadar basıyı gevşetin, dakikada yaklaşık 100 frekanslık bir ritim içerisinde (1 saniyede iki defadan biraz daha az) kalp masajına devam ediniz.

Yüksek sesle saymak yararlı olabilir. Kompresyon ve dekompresyon fazlarının sürelerinin eşit tutmaya çalışınız. Ara vermeden 30 kez basıuygulayınız. 30 kompresyondan sonra başıgeriye doğru itip, çeneyi öne doğru çekin ve 2 etkili normalsolunum yaptırın.

2.Halka Ağızdan-ağza yapay solunum uygulaması için kazazedenin alnında bulunan elinizin baş ve işaret parmakları ile burnun yumuşak kısmını sıkıştırarak kapatınız, ağzını hafifçe açınız, çeneyi öne doğru çekmeye devam ediniz

2.Halka Dudaklarınızı hastanın dudakları çevresine hava kaçağı olmayacak şekilde yerleştiriniz. Normal solunumda olduğu gibi hastanın göğsü bir saniye müddetle şişecek şekilde havayı akciğerlere üfleyiniz. Bu arada bir gözle de göğüs kafesinin yükselmesini izleyiniz ya da

2.Halka Daha sonra solunum yolu açık kalmasını sağlayarak geri çekilin ve akciğerlerin pasif olarak boşalmasını ve göğüs kafesinin eski haline dönmesini izleyiniz.

2.Halka Bu işlemi (ağıdan-ağza solunum ya da ağızdan buruna)2 kez yaptırdıktan sonra, ellerinizi hemen gecikmeden göğüs kafesinin tam ortasına koyarak yeniden 30 kompresyon daha uygulayınız. Kompresyon ve solunumlara 30:2 oranını sağlayacak şekilde devam ediniz.

2.Halka 5 kez 30:2 siklusunu uyguladıktan sonra (yani 2 dakika sonra) dolaşım belirtilerini kontrol etmek için ara veriniz. (10 sn den az) Bunun dışında sadece, hastanın hareket etmesi veya spontan bir soluk alması halinde dolaşım belirtilerini yeniden kontrol etmek için ara veriniz

2.Halka Kazazedeyi değerlendirmek için büyük arterlerin (Karotis ve Femoral) nabızlarına bakmaları önerilmeyen tıp dışı kişilerin kullanımı için oluşturulan dolaşım belirtileri (Solunum, Öksürük, Hareket) kontrol edilerek dolaşım durumu hakkında bilgi edinilir. Bunu yapmak için 10 saniyeden fazla zaman harcamayınız.

TYD ye ne zamana kadar devam etmeliyiz? Yetişmiş tıbbi personel gelip vakayı üstlenene, Kazazede düzelme belirtileri gösterene, Ya da kurtarıcı yorgunluktan bitkin düşene kadar devam ediniz.

İki Kurtarıcıile Resüsitasyon Tek kurtarıcı ile uygulanan resüsitasyona göre daha az yorucudur. Şu noktalara dikkat edilmelidir. Yardım çağırmak öncelik taşır. Bir kurtarıcı yalnız başına TYD ye başlarken, diğeri acil sisteme (telef. 112) haber vermenin yollarını arar

2.Halka Kardiyak kompresyonları uygulayan kurtarıcı daha çabuk yorulacağı için, kurtarıcılar yer değiştirmek isterlerse, bunu mümkün olduğu kadar çabuk ve yumuşak bir şekilde gerçekleştirmelidirler

3.Halka: ErkenDefibrilasyon Otomatik Eksternal Defirilasyon (=OED) Travmatik olanlar dışındaki erişkin kalp durmalarında, en çok fibrilasyon şeklindeki kalp durması ile karşılaşılmaktadır ve kollaps ile defibrilasyon arasında geçen süre, prognozu iyileştiren tek faktördür

3.Halka Defibrilasyonun geciktiği her dakika hastanın yaşama şansı %10 azalmaktadır.

3.Halka Bu nedenlerle halka açık, insanların kalabalık olduğu yerlerde ve her ilk yardıma giden ambulansta otomatik eksternal defibrilatör bulunmalıdır. OED uygulamasını, TYD kurslarına eklenen iki saatlik eğitimle tıp mensubu olmayanlar da yapabilmektedir. Bu nedenle OED uygulaması TYD kapsamında değerlendirilmektedir.

OED kullanımıiçin harekât planı şöyledir: a- Hastayı TYD Kılavuzuna göre değerlendiriniz. b- Havayollarını açarak solunumu kontrol ediniz. c- Hastanın solunumu yoksa Acil Sistemi arayınız. d- OED yi hemen uygulamak mümkün değilse, TYD algoritmasını uygulamaya başlayınız e- OED ulaşınca OED yi çalıştırınız; elektrotları hastaya yapıştırınız ve işitsel/görsel talimatları izleyiniz. Göğüs kompresyonlarına 5 saniyeden fazla ara vermeyiniz. g- Şok endikasyonu yoksa KPR ye 2 dakika devam edilir sonra tekrar ritim analizi yapılır. h- İleri Yaşam Desteği uygulaması koşulları oluşana ve başlayana kadar otomatik eksternal defibrilatörden verilen talimatlara göre davranınız.

3.Halka ERC 2010 rehberinde pre-şok ve post-şok sırasındaki göğüs kompresyonlarına ara verildiği sürenin minimuma indirilmesi gerektiği ve defibrilatör şarj süresinde de kompresyonlara devam edilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

3.Halka OED uygulamasında göğüs kompresyonlarına ara verilme süresi 5 saniyeden fazla olmamalıdır. Uygulayıcıların güvenliği konusunda, pre-şok sırasındaki duraksamanın minimuma indirilmesi için hızlı güvenlik kontrolüne dikkat çekilmiştir

3.Halka Hastane dışında oluşmuş ve profesyonel sağlık mensupları tarafından şahit olunmuş arrestlerde defibrilasyon geciktirilmemelidir.

3.Halka Ardarda 3 şok uygulaması, eğer kardiyak kateterizasyon sırasında veya kardiyak cerrahi sonrası erken dönemde VT/VF oluşursa düşünülmelidir. Ayrıca önceden manuel defibrilatöre bağlı olan hastalarda, ard arda 3 şok uygulaması, yeni başlamış şahit olunan VT/VF kardiyak arrestlerde düşünülebilinir.

4. Halka: İleri Yaşam Desteği ( İYD) Tıbbi yardım geldikten sonra, bu konuda eğitim görmüş tıp mensupları tarafından solunum yolunun açılması ve solunumun sağlanması için uygulanan ileri tekniklerle, spontan kalp ritminin geri döndürülmesi için gerekli defibrilasyon ve ilaç tedavilerini içerir. Kısaca şöyle sınıflandırabiliriz.

İYD 1- Endotrakeal entübasyon, airway, Laringeal maske, Kombi tüp, Krikotirotomi uygulamaları ile solunum yolunun güvenliğinin sağlanması 2- Ambu-Maske, Ventilatör ile yapay solunum uygulaması 3- EKG Monitörizasyonuna göre Ventriküler fibrilasyon, Asistoli veya Nabızsız Elektriksel Aktivite tedavi protokollerinin uygulanması 4- Defibrilasyon 5- Damar Yolu temini ve ilaç uygulaması

Erken İleri Yaşam Desteği ve resüsitasyon sonrası bakımın amacı: Resüsitasyon sonrası dönemdeki tedavi ile hastanın yaşam kalitesini artırmaya, Kalp ve beyin fonksiyonlarını korumaya yönelik olmalıdır

AİRWAY

Airway yerleştirilmesi

Maskeden ağıza ventilasyon

Ambu maske rezervuar

Ambu maske

AİRWAY

Larengeal maske (LMA)

Endotrakeal entubasyon tüpleri

Kombi tüp

VF ve nabızsız VT

Defibrilasyon Monofazik defibrilatör BTE bifazik defibrilatör Rectilinear bifazik defibrilatör 360 J 150-200 J 120 J

Asistoli

Nabızsız elektriksel aktivite

Hastane dışında gelişen Kardiyak Arrestlerde: Eğitim almış olan kurtarıcıların kompresyonventilasyon oranı 30:2 olacak şekilde KPR uygulamaları, Kompresyon sayısının 100/dak. olması, Eğitim almamış kurtarıcıların telefon eşliğinde yalnız göğüs kompresyonları ile KPR uygulamaları önerilmektedir. KPR Kılavuzunda; erken ve kesintisiz göğüs kompresyonları uygulanmasının önemi vurgulanmaktadır.

Hastane dışında gelişen Kardiyak Arrestlerde: Hastane dışı kardiyak arrest olgularına resüsitasyon uygulanırken, defibrilatör temin edilip, elektrodlar yerleştirilip şarj edilinceye kadar KPR uygulamasına devam edilmelidir.

Temel Yaşam Desteği ve Otomatik Eksternal Defibrilatörler Hastane dışında gelişen Kardiyak Arrestlerde: Hasta yanıt vermiyorsa, Solunum yok veya anormal solunum şekilleri var ise; kardiyak arrest şüphesi olarak kabul edilmeli. Çünkü Agonal Solunum (gasping, iç çekme) kardiyak arrestlerin % 40 ında görülen bir bulgudur.

Güvenli defibrilasyon son derece önemlidir. Şok öncesi dönemin kısaltılabilmesi için hızlı bir güvenlik kontrolü yapılmalıdır. Şok öncesi ve sonrasında kompresyonlara 5 sn den daha fazla ara verilmemelidir. Defibrilatör şarj olurken kompresyonlara devam edilmelidir. Eldiven giyilmesi durumunda uygulayıcının defibrilatörden zarar görme riskinin çok az olduğu vurgulanmaktadır.

Defibrilasyondan önce uygulanan toraks kompresyonlarının rolü 2010 KPR Kılavuzu: Tanık olunmayan arrestlerde, ritim analizi ve şok uygulamasından önce rutin olarak belirli bir süre (2 3 dk gibi) KPR uygulanması artık önerilmemektedir. Ancak, bu durumu destekleyen veya reddeden veriler yeterli değildir.

MONİTORİZASYON EKG Pulse oksimetre Arterial kan basıncı End-tidal CO2 Sıcaklık Kan gaz analizi

KPR sırasında Yapılacaklar: Yüksek kaliteli KPR: Hız, Derinlik, KPR sonunda yapılacak işleri planlayın Oksijen verin İleri havayolu yöntemleri ve kapnografiyi düşünün

Havayolu güvencesi sağlanınca kompresyonları kesintisiz uygulayın Her 3 5 dak da bir Adrenalin verin Geri döndürülebilir nedenleri düzeltin Endotrakeal entübasyon uygulanan olgularda, ventilasyona kardiyak kompresyonlara ara verilmeden, dakikada ortalama 10 olacak şekilde devam edilmelidir.

İYD damar yolu açılması Damar yolu açılmasında en uygun yöntem santral venöz kateter uygulamasıdır. Ancak bu yöntem özel eğitim gerektirdiği için genellikle kullanılabilecek çabuk, güvenli ve kolay yöntem periferik venöz kateterizasyondur. Bu yolla verilen ilaçları takiben damar yolunun 10 20 ml izotonik NaCl solüsyonu ile yıkanması uygun olur. Venöz yol açılamamış ise ilaçların trakeal tüpten uygulanması, intrakardiyak verilmesi artık önerilmemektedir. Đntravenöz yolun sağlanamadığı durumlarda ilaçlar intraosseöz yoldan verilmelidir.

Damar yolu açıldıktan sonra Adrenalin 1 mg i.v. uygulanır. Venöz yol açılmadan adrenalin uygulamak gerektiği zaman interosseöz yol kullanılabilir. ERC 2010 Kılavuzunda endotrakeal tüpten ilaç uygulanması artık önerilmemektedir.

Ritm, nabız veya dolaşım belirtileri tekrar değerlendirilerek saptanan ritme göre tedaviye devam edilir. ERC 2010 Kılavuzunda atropin kullanımı artık önerilmemektedir.

Geri döndürülebilir nedenler Hipoksi-O2 tedavisi Hipovolemi-sıvı ted. Hipopotasemi/potasy um ted. Hiperpotasemi/ ins, diürez, bikarbonat metabolik nedenler Hipotermi Trombozis Kardiyak Tamponad- Toksinler Tansiyon Pnömotoraks

Spontan kalp ritmi dönerse, hastanın bilinç durumu ile ilgili olarak üç durumla karşılaşılır. Birincisi, bilinç açılabilir. Đkincisi, bilinç önce açılır, sonra beyinde ortaya çıkabilecek reperfüzyon hasarı nedeniyle tekrar kapanabilir. Üçüncü durum ise bilinç hiç açılmaz ve hasta komanın değişik dönemlerinde kalabilir. KPR uygulanan hasta her üç durumda da Uzun Süreli Yaşam Desteği için Yoğun - Bakım a alınmalıdır.

SOĞUTMA Bilinci kapalı ama spontan dolaşımı olan, hastane-dışı, VFkökenli, erişkin, kardiyak arrest geçirmiş hastalar 12 24 saat süre ile 32 34 0 C ye kadar soğutulmalıdır. Bilinci kapalı ama spontan dolaşımı mevcut, hastane dışı, şok uygulamasını gerektirmeyen bir ritm kökenli, kardiyak arrest geçirmiş erişkin hastalarda veya hastane-içi kardiyak arrestli erişkin hastalarda ise hafif hipotermi yararlı olabilir

Tedavi strajesinin belirlenebilmesi için kardiyak arrest ritimlerinden hangisinin oluştuğunu saptamak önemlidir. Bu nedenle kardiyak ritim monitorize edilmeli, Venriküler Taşikardi (VT) varsa nabız alınıp alınamadığını bilmemiz gerekir. Çünkü Nabızsız VT(=nzVT) ile Ventriküler Fibrilasyon (=VF) un tedavileri aynıdır.đki kardiyak arrest ritmi vardır. Şok uygulanabilen VF /nabızsız VT ve şok uygulanamayan non-vf / VT.

Nabızsız elektriksel aktivite

Asistoli

Diğer ritimler ise Asistoli ve Nabızsız Elektriksel Aktivitedir( NEA). NEA, Electromechanical dissociation(= EMD) olarak da bilinir. Bu ritimde EKG de QRS li elektriksel aktivite saptanmasına rağmen kardiyak debi sıfırdır ve dokuların perfüzyonu sağlanamaz.

Ventriküler fibrilasyonu, EKG de dakikada 150 nin üzerinde, değişik büyüklük ve şekillerde (kaba veya ince fibrilasyon), düzensiz dalga ve elektriksel aktivite olarak görülür. Bu ritimde nabız alınamaz. VF/nzVT nin tedavisi defibrilasyondur.

VF ve nabızsız VT

Bifazik defibrilatörler için önerilen başlangıç enerjisi 150 200 J 'dür Monofazik defibrilatör kullanılırken ilk ve sonraki şoklar için önerilen enerji 360 J 'dür. Ve sadece tek şok uygulaması yapılmakta (en az 150 J bifazik veya 360 J monofazik) ve şokun sonucu beklenmeden (VF un sonlanıp sonlanmadığı, nabız veya diğer yaşamsal bulgular kontrol edilmeden) hemen 2 dakika süreyle kesintisiz olarak KPR a (30/2 oranı) devam edilir.

1. Ritim analizi: VF ise:1.şok+hemen 2 dk. KPR (30: 2) 2. Ritim analizi: VF ise: 2.şok ve hemen 2 dk. KPR 3. Ritim analizi: VF ise: 3.şok+ Adrenalin (1mg i.v) ve Amiodaron (2 dk. KPR sırasında) 4. Ritim analizi: VF ise: 4.şok + 2dk. KPR uygulanır daha sonra ritim ne olursa olsun spontan dolaşım dönene kadar her 3 5 dakikada 1 mg iv adrenalin uygulanır.

KPR esnasında ritm görülse bile nabız kontrolü için 2 dakikalık KPR zamanı tamamlanmadan önce ara verilmez. Sadece yaşam belirtileri görülürse ara verilebilir. Ritm olduğu halde nabız yok veya şüpheli ise KPR ye devam edilir. Spontan Dolaşım dönmüş ise post- resüsitasyon bakımı uygulanır. Ritmin asistoli mi yoksa ince VF mu olduğu şüpheli ise defibrilasyon yapılmamalıdır; onun yerine KPR ye devam edilir.

Defibrilasyon uygulamak için öncelikle hastaya hiç kimsenin temas etmemesi sağlanmalı ve pedallar şekilde görüldüğü gibi yerleştirilerek şoklar uygulanmalıdır. Bu arada EĐYD algoritmasında belirtilen Geriye Döndürülebilir Nedenleri saptayarak tedavilerinin sağlanması, elektrotların ve pedalların yerlerinin ve temaslarının kontrol edilmesi, hava yolunun açıklığının yukarda anlatılan ileri tekniklerle sağlanması ve kontrol edilmesi, ilave oksijen verilmesi, ilaç ve sıvı tedavileri için uygun bir damar yolu sağlanması işlemleri düşünülür ve uygulanır. Kalp masajı kesintileri mümkün olan en az süreye indirilmelidir.

İLERİYAŞAM DESTEĞİ Defibrilasyon : temas etmemek pedallar şoklar Geriye Döndürülebilir Nedenleri tedavilerinin sağlanması, elektrotların ve pedalların kontrol edilmesi, hava yolunun kontrol altına alınması ilave oksijen verilmesi, ilaç ve sıvı tedavileri için uygun bir damar yolu sağlanması. Kalp masajıkesintileri mümkün olan en az süreye indirilmelidir.

İYD Erken İleri Yaşam Desteği ve resüsitasyon sonrası bakım: Nedene yönelik tedavi yapılır Resüsitasyon sonrası dönemdeki tedavi hastanın yaşam kalitesini artırır. Kalp ve beyin fonksiyonlarını korumaya yönelik olmalıdır.

Tüm TYD+ ĐYD çabaları sonucunda, spontan kalp ritmi dönmez ise ĐYD nin sonlandırılmasına aşağıdaki parametreler gözden geçirilerek, klinisyen tarafından karar verilir. Bu parametreler, arrest süresi, KPR a başlayana kadar geçen süre, defibrilasyona kadar geçen süre, eşlik eden hastalıklar, arrest öncesi ritimdir. Her türlü çabaya rağmen 30 dakika süreyle kalp ritmi hiç yoksa ĐYD nin sonlandırılabilir.

KPR Kalitesi Push hard [5 cm]) and fast ( 100/min) and allow complete chest recoil Minimize interruptions in compressions Avoid excessive ventilation Rotate compressor every 2 minutes If no advanced airway, 30:2 compressionventilation ratio Quantitative waveform capnography If Petco2 <10 mm Hg, attempt to improve CPR quality Intra-arterial pressure If relaxation phase (diastolic) pressure <20 mm Hg, attempt to improve CPR quality Return of Spontaneous Circulation (ROSC) Pulse and blood pressure Abrupt sustained increase in Petco2 (typically 40 mm Hg) Spontaneous arterial pressure waves with intra-arterial monitoring Shock Energy Biphasic: Manufacturer recommendation (eg, initial dose of 120-200 J); Monophasic: 360 J Drug Therapy Epinephrine IV/IO Dose: 1 mg every 3-5 minutes Vasopressin IV/IO Dose: 40 units can replace first or second dose of epinephrine Amiodarone IV/IO Dose: First dose: 300 mg bolus. Second dose: 150 mg.

2010 KLAVUZU Bu kılavuz resüsitasyon uygulaması için tek alternatif olarak düşünülmemelidir. Bu kılavuzda yalnızca resüsitasyonun güvenli ve etkin bir şekilde uygulanabilmesi için yaygın kabul gören görüşler yer almaktadır. Yeni ve güncellenmiş tedavi önerilerinin yayınlanmış olması, günümüzde uygulanan klinik yaklaşımların güvensiz veya etkisiz olduğu şeklinde algılanmamalıdır.