Uyku Bozuklukları Merkezinde Acil Durumlar ve Teknisyenin Rolü

Transkript

1 Uyku Bozuklukları Merkezinde Acil Durumlar ve Teknisyenin Rolü Doç Dr. Zeynep Zeren UÇAR, Izmir Dr Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Uyku Bozuklukları Merkezi

2 Birileri uyurken bazıları izlemeli William Dement (1974)

3 Uyku Bozuklukları Merkezinde Acil Durumlar Mehra ve Strohl ortalama her 300 hastanın birinde acil durumun ortaya çıktığını saptamışlardır

4 Acil Protokolü Hangi durum acildir? Acil durum sırasında kimlerle nasıl bağlantı kurulur? Teknisyen acil durum için neler hazırlamalı? Acil durumdan sonra neler yapmalıdır?

5 Hangi Durum Acildir? Hasta Tehlikede midir? Akut kardiyopulmoner durumlar Nöbetler Nörolojik aciller Psikiyatrik aciller Teknisyenin düşüncesine göre eğer acil tedavi gerektirebilecek stabil olmayan tıbbi bir durum varsa ( insülin reaksiyonu gibi)

6 Akut Kardiyopulmoner Durumlar 10 saniyeden uzun asistoli (öncelikle yedek kanalları kontrol et) 10 saniyeden uzun ventriküler taşikardi Ventriküler fibrilasyon 2 dakikadan uzun apne Yeni başlayan: Dakikada 6 PVC den fazla 2 dakika ve fazla süren 2 den fazla 6 veya 6 dan fazla PVC içeren atak Persistan bigemine or trigemine vuru Atrial flutter veya fibrilasyon Klinik olarak semptomatik bradikardi veya taşikardi Teknisyeni acil bir durum için yönlendiren her hangi bir aritmi, EEG bulgusu, solunumsal olay veya hastanın dile getirdiği bir semptom.

7 Taşikardi (Solunum Olaylarına Bağlı)

8 Asistoli

9 Asistoli

10 Ventriküler Taşikardi

11 Ventriküler Fibrilasyon

12 Ventriküler Bigemine Vuru

13 Atrial Flutter veya Fibrilasyon

14

15

16

17 Nöbetler Geçmişte nöbet geçirmemiş hastada yeni nöbet tablosu Geçmişte nöbetler geçirmiş olan hastadaki nöbet Klinik durumla uyumlu olmayan elektriksel nöbet Elektriksek durumla uyumlu olmayan klinik nöbet

18 Nöbetler

19 Nörolojik aciller Bilinç düzeyinde değişiklik Mental durumda değişiklik( konfüzyon) Konuşmada değişiklik Bacaklarda veya yüzde zayıflık

20 Psikiyatrik aciller Psikotik düşünceler İntihar düşüncesi (Hasta durum ortadan kalkıncaya kadar görsel olarak monitorize edilmeli)

21 Acil Protokolü Hangi durum acildir? Acil durum sırasında kimlerle nasıl bağlantı kurulur? Teknisyen acil durum için neler hazırlamalı? Acil durumdan sonra neler yapmalıdır?

22 Acil durum sırasında kimlerle nasıl bağlantı kurulur? Acil durumlarda kullanılacak teknisyen talimatlarının kolay anlaşılabilir, kolay ulaşılabilir bir yerde olmaları, aranacak telefon numaralarını da içermeli Bağımsız merkezlerde çoğu zaman yerel acil servis kullanılır. Bu genellikle 112 yi aramakla mümkün olur. Hastanelerdeki merkezler kendi acil servislerini kullanırlar. Her hastane sistemi oluşturmak için kendi yolunu kullanır. Bazılarında basmak için acil bir düğme bazılarında ise özel bir telefon numarası mevcuttur. Çoğu hastanede bağlantı talimatları telefonlara yapıştırılmıştır.

23 Acil durum sırasında kimlerle nasıl bağlantı kurulur? Acil yardım operatörü veya acil yardım merkezlerini aradığında neler söylemesi gerektiğini bilmelidir. Örneğin; Bay Mehmet e, Yenişehir cad. 45 numaradaki İzmir Uyku Bozuklukları Merkezinde bir uyku çalışması yapılmaktadır ve şu anda göğüs ağrısı yakınması var. Hastanın bilinci açık, sorulara yanıt veriyor. Yaşı 47, Kilosu 78, Boyu ise 182 cm dir. Diabet dışında bir hastalığı yoktur. İnsulin dışında herhangi bir ilaç almamaktadır. Hiçbir ilaca alerjisi yoktur.

24 Acil Protokolü Hangi durum acildir? Acil durum sırasında kimlerle nasıl bağlantı kurulur? Teknisyen acil durum için neler hazırlamalı? Acil durumdan sonra neler yapmalıdır?

25 Teknisyen acil durum için neler hazırlamalı? Teknisyenin sorumluluklarından ilki hastanın güvenliğini sağlamaktır. Eğer sadece bir teknisyen varsa acil ile bağlantı kurmak ve hastayla ilgilenmek seçenekleri arasında ikincisi her zaman önceliklidir. Gerekli ise durum bildirilir ancak öncelik hastanın güvenliğinin sağlanmasıdır. Teknisyenin CPR sertifikası olmalı ve gerektiğinde resüsitasyonu başlatabilmelidir. Teknisyen acil aletlerini kullanabilmeliler. Eğer merkezde defibrilatör varsa elemanların bunu ne zaman ve nasıl kullanacaklarını bilmelidirler. Resüsitasyon maskesi ve çantasını kullanmak elemanların eğitimlerinin ana parçası olmalıdır.

26 Teknisyen acil durum için neler hazırlamalı? Acil protokolünün önemli bir kısmı merkezi acil durumlarda yardıma gelenler için hazır hale getirmektir Bir çok bağımsız merkezlerde ön kapı geceleri kapalıdır. Teknisyen kapının kilidinin açılmasının onların sorumluluğunda olduğunu bilmelidir. Merkezin kapısından hastanın odasının kapısına kadar açık bir yol bulunmalıdır. Acil yardıma gelenler hastaya yatağın her iki tarafından ulaşabilmeliler. Eğer iki veya daha fazla teknisyen varsa onların özel sorumluluklarının tanımlanması gereklidir. Örneğin: Bir teknisyen hastanın yanında beklerken diğeri kapıyı açmalıdır.

27 Acil Protokolü Hangi durum acildir? Acil durum sırasında kimlerle nasıl bağlantı kurulur? Teknisyen acil durum için neler hazırlamalı? Acil durumdan sonra neler yapmalıdır?

28 Acil durumdan sonra neler yapmalıdır? Medikal direktör ve teknik danışman her zaman acil bir durumdan haberdar olmalıdır. Olayla ilgili rapor tutulmalıdır. Aciller sentinel olay olarak sayılmalı ve kalite yükseltme süreci içinde kullanılmalıdır. Her olay, müdahale ve izlem, elemanların hazırlık, girişim ve yan etkileri en aza indirmek açısından neler yaptıklarını değerlendirmek için incelenmelidir. Eğer olay iyi idare edilememişse prosedürler ve politikalarda değişiklikler düşünülmelidir.

29 Ne Zaman Titrasyon Kararı Verilebilir? 1. Hangi AHI sayısında CPAP titrasyonunu gerektirmektedir? 2. Teknisyen CPAP titrasyonunu başlatmak için en az ne kadar (saat veya uyku süresi olarak) beklemelidir? 3. CPAP titrasyonunu başlatmak için uyku çalışmasında başka bulgular var mıdır? 4. Yukarıdaki politikaların göz ardı edilebilecekleri başka durumlar var mıdır?

30 Ne Zaman Titrasyon Kararı Verilebilir? Yarı gece CPAP titrasyonu ancak aşağıdaki koşullar sağlanabiliyorsa yapılmalıdır. Tanısal polisomnografinin en az 2 saatlik bölümünde; AHI en az 40 bulunmuş ise geceye CPAP titrasyonu ile devam edilebilir. AHI arasında bulunmuş ise klinisyen bu durumda kendi insiyatifini kullanıp uzun süreli apnelerin, aritmilerin veya derin desatürasyonların varlığını göz önüne alarak geceyi titrasyonla tamamlayabilir. AHI<20 olanlarda ise yarı gece titrasyondan vazgeçilir ve gerekirse ikinci bir gece CPAP titrasyonu uygulanır. Gecenin ikinci yarısında uygulanan CPAP titrasyonu en az 3 saat sürmelidir. Solunumsal patolojilerin, uykunun hem REM hem NREM evrelerinde ve özellikle sırtüstü pozisyonda da düzeldiği gösterilmiş olmalıdır.

31 Birileri uyurken bazıları izlemeli, acil durumlara müdale etmeli, tedavi etmeli