ETKİLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ Psikolojik Danışman ve Rehberlik Uzmanı Sinan ÇAĞIRAN NEDEN EĞİTİM ALIYORUZ? Bilgi ve Becerilerimizi Arttırmak İyi Bir Meslek edinmek İyi Bir Aile Kurmak Toplum İçerisinde Saygınlık Kazanmak İlk Çağlarda güçlü olan, endüstri çağında zengin olan kazanırdı. Bilgi çağında ise bilgili olan kazanacaktır. Alven Toffler Yirmibirinci yüzyılın cahilleri okuma-yazma bilmeyenler değil, öğrenmeyi öğrenemeyenler olacaktır. Alven Toffler Nasıl Çalıştığını Bilmek Öğrenmeyi Öğrenmektir. Bence Bu: Bir İnsanın Kendi Kendine Verebileceği En Güzel Hediyedir. Ron Fry BAŞARILI OLMAK İÇİN ETKİLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİNİ ÖĞRENMELİSİNİZ Amaçların ve Önceliklerin Belirlenmesi Etkin Dinleme Ve Not Tutma Öğrenmek İçin Okuma Çalışma Ortamına İlişkin Düzenlemeler Zamanı Düzenlemek Ve Program Yapmak Çalışma Ve Tekrar Programı Zihnin Dağılmasını Önleme 1. AMAÇ VE ÖNCELİKLERİN BELİRLENMESİ Hayatta en büyük amaç mutlu olmaktır (Sizi ne mutlu eder?!) Zamanı kontrol etmek hayatı kontrol etmek demektir. Başarılı olabilmek için enerjinizi günlük olayların getirdikleri peşinde değil, amaçlarınız doğrultusunda kullanın. Uzun, orta ve kısa dönemli amaçlarınızı belirleyin Amaç, motivasyonu artırır. Amacınızı kartona yazıp duvara asın. Amacınızı hayalinizde başarın. Tuzla Halil Türkkan Anadolu İmam Hatip Lisesi Rehberlik Servisi Sinan ÇAĞIRAN 1
2. ETKİN DİNLEME VE NOT TUTMA Etkin Dinleme Okula Devam Başarının Temel Şartıdır Ön Hazırlık Yapın Önyargısız Ve İyimserlikle Dinleyin Bundan Nasıl Yararlanabilirim? Dersi Sorular Sorarak, Fikirler Üreterek Dinleyin Beynin Hızını Kullanın Öğretmenin Sözünün Bitmesini Bekleyin Dikkati Dağıtan Şeylerle İlgilenmeyin Hayal Gücünüzü Kullanın Gevşek Ve Yayılmış Şekilde Değil, Aktif Dinleyin Öğretmenin Ne Söyleyeceğini Tahmine Çalışın Öğrendiğiniz Şeyleri Başkalarıyla Paylaşın 3. ÖĞRENMEK İÇİN OKUMA (ETKİN OKUMA) Göz Sağlığınıza Dikkat Edin, Okuyacağınız Yazı İle Gözleriniz Arasında 30-35 Cm Mesafe Bırakın Işık Gözlerinize Değil, Direkt Okuduğunuz Yazıya Gelmeli Konuyla İlgili Ön Okuma Yapın Sırt Üstü Yatarak, Yüz Üstü Uzanarak Oku-mayın Okurken Önemli Yerlerin Altını Çizin Ana Fikir, Sebep Ve Sonuç Bildiren Bölümlere Dikkat Edin Sorular Çıkarın, Konunun Fikirleri Üzerinde Düşünün Önemli Fikirleri Yazın Grafik, Resim Ve Haritaları Atlamayın Hızlı Okuma Yavaş Okumadan Daha İyi Anlaşılır Dudakları Kıpırdatarak Okuma, Okumanın Hızını Düşürür. Not Tutma Not tutuma uyanıklık sağlar ve unutmayı engeller Not Tutarken Kısaltılmış Kelimeler Kullanın. Not Tutarken Yetişemediğiniz Yerleri Boş Bırakıp Daha Sonra Tamamlayın. Renkli Kalemlerle İşaretlemeler Yapın. Ana Başlık Ve Alt Başlıkları Numaralama Sistemi Geliştirerek Yazın. Ders Çıkışı Tutulan Notlar Gözden Geçirilmelidir. Anlaşılmayan Yerler İşaretlenerek Gelecek Derste Öğretmene Sorulmalıdır 4. ÇALIŞMA ORTAMINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER Çalışma Odası Nasıl Olmalı Çalışma odası fazla sıcak veya soğuk olmamalı Havalandırılmalı ve sessiz olmalı Işık mümkünse karşıdan gelmeli Çalışma masasının yüksekliği kişinin boyuna uygun olmalı Ders çalışılırken müzik dinlenilmemeli Ders çalışma odasında dikkati dağıtacak resim, afiş gibi materyaller olmamalı Ders masası ders dışında başka işte kullanılmamalı Oturduğumuz yer fazla rahat olmamalı Çalışmaya başlamadan gerekli malzeme el altında bulundurulmalı 5. ZAMANI DÜZENLEMEK VE PROGRAM YAPMAK Zamanın Değeri Bir yılın kıymetini anlayabilmek için sınıfta kalan bir öğrenciye sorun. Bir ayın kıymetini anlayabilmek için prematüre bir bebeği dünyaya getiren anneye sorun. Bir haftanın kıymetini anlayabilmek için haftalık dergi editörüne sorun. Bir dakikanın kıymetini anlayabilmek için uçağı henüz kaçırmış birine sorun. Bir saniyenin kıymetini anlayabilmek için kazayı kıl payı atlatmış birine sorun. Bir milisaniyenin kıymetini anlayabilmek için olimpiyatlarda gümüş madalya kazanan sporcuya sorun. Sahip olduğunuz anı değerlendirin ve kıymetini bilin. İnsan Vardır Zamanı Kendi Hesabına Yontar, İnsan Vardır Bir Ömür Boyu Zaman Onu Yontar. Tuzla Halil Türkkan Anadolu İmam Hatip Lisesi Rehberlik Servisi Sinan ÇAĞIRAN 2
Planlı Çalışmanın Faydaları - Planlı Çalışıldığında; Ödevlerde yığılma olmaz Ödev yapmada zaman problemi yaşamaz Öğrenilecek konuyu kısa zamanda öğrenmemiz o konuyu öğrenme için yeterli olmayacaktır, ama öğrenmeyi uzun zamana yayarsak sonuçta daha kalıcı ve etkili öğrenilir Günü gününe çalışma nedeniyle sınav öncesi çalışma süresini kısaltır, sınav paniğini önler, çalışma verimlerini yükseltiriz Her işe daha rahat zaman ayırarak, onu bitirdiğimizde huzurlu oluruz Ders dışındaki sosyal faaliyetlere de vakit ayırabiliriz Zamanı yeterince ayırmak gelecek için bir güvence sağlar Çevrenizdekilerle olası anlaşmazlıkları azaltırsınız Derse kendinizi daha kolay verirsiniz 16-17 17-18 18-19 19-20 20-21 21-22 22-23 P.tesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma * Hafta içi boş vaktimiz toplam 35 saat * Verimli bir ders çalışması için 10 saat yeterli * Geri kalan 25 saat diğer ihtiyaçlarımız için yeterli 9--10 10--11 11--12 12--13 13--14 14--15 15--16 16--17 17--18 18--19 19--20 CUMARTESİ PAZAR 20--21 21--22 Hafta sonu 26 saat boş vaktimiz var Başarı için sadece 8 saat yeter Yaptığı Programa Uymayan Kişi Amaç Sahibi Değil, Hayal Sahibi Bir Kişidir. Tuzla Halil Türkkan Anadolu İmam Hatip Lisesi Rehberlik Servisi Sinan ÇAĞIRAN 3
6. ÇALIŞMA VE TEKRAR PROGRAMI Öğrenilen bilgilerin yarıya yakını hızla unutulur. Öğrenme konusunda yapılan bir araştırma; ortalama bir öğrencinin okuduğunun yaklaşık %20 sini hatırladığını ortaya koymuştur. Önce okunur, sonra dinlenirse %40; aynı zamanda yazılırsa %60 a çıkmaktadır. İnsan Öğrendiği şeyi Tekrar Etmezse, Öğrendiğinin %80 nini Unutur. Tekrar; Hafızayı Güçlendirir, Unutmayı Geciktirir, Öğrenmeyi Pekiştirir Uyku Sırasında Salgılanan Bazı Maddelerin, Yeni Öğrenilmiş Bilgileri Pekiştirdiği Ortaya Çıkmıştır. Çalışma ve Tekrar Başta Ve Sonda Öğrenilenler Daha Çok Hatırda Kalır. Uzun Bir Liste Yerine Küçük Parçalar Daha Kolay Hatırlanır. Canlı Tasvirler, Değişik Tanımlamalar Daha İyi Hatırlanır. Öğrenilmiş Bilgiler İle Çağrışım Kurarak Daha İyi Hatırlanır Verimli Bir Çalışma 20-40 Dk. Arasında Olmalıdır. Problem Çözerken, Çözüme Ulaşıncaya Kadar Ara Verilmemelidir. 20-40 Dk. Çalıştıktan Sonra 5-10 Dk. Tekrar Yapmak Gerekir. Her Çalışma Seansından Sonra 10 Dk. Dinlenmek Gerekir. Eğer Tekrar Yapılmazsa Öğrenilenlerin %80 i Unutulur. Notların Tekrar Yazılması veya Tekrarlanması Hafızayı Güçlendirir. Düzenli Aralıklarla Tekrar Yapılması Hafızayı Güçlendirir. Yatmadan Önce ve Sabah, Gün İçinde Öğrenilenlerin Basit Tekrarı Unutmayı Engeller. Ders Çalışma Denklemi 20-40 dk. Öğrenme + 5-10 dk. Tekrar 10 Dakika Dinlenme 20-40 dk. Öğrenme + 5-10 dk. Tekrar Dinlenme Sıralarında Kendinize Bir Ödül Verin, Çünkü Bunu Hak Ettiniz... Düzenli Olarak; Yatmadan Önce Ve Sabahları 15-20 Dk. Günlük Tekrar Hafta Sonu 1-1,5 Saat Haftalık Tekrar, Sınavlara Hazırlanmanızı Kolaylaştırır Ve Dersi Kalıcı Kılar Tuzla Halil Türkkan Anadolu İmam Hatip Lisesi Rehberlik Servisi Sinan ÇAĞIRAN 4
7. ZİHNİN DAĞILMASINI ÖNLEME Zihnin Dağılma Sebepleri A - DIŞ SEBEBLER * Posterler * Yatarak çalışma * Müzik, televizyon * Telefon B - İÇ SEBEBLER * Hayal kurmak * Endişelere kapılmak Zihnin dağılmasına yol açan iç sebepler; HAYAL KURMAK ENDİŞELERE KAPILMAK Hayal kurmak, çalışmaya başlayan bir öğrencinin çalışmasını engelleyen ve en sık karşılaşılan durumdur. Çalışmaya başladığınızda hayalleriniz sizi içine alıyor ve çalışmanızı engelliyorsa size iki farklı yol önereceğiz; Birincisi böyle bir durumla karşılaştığınızda kurmak istediğiniz hayali kendinize bir ödül olarak verin. "Ders çalışma seansım bittiği zaman 10 dakika hayal kuracağım" deyin, eğer iç disiplini kuvvetli bir öğrenci iseniz, çalışma motivasyonunuz aratacaktır. Bu taktirde kendinize hak ettiğiniz ödülünüzü zevkle verin ve hayalinizi zevkle kurun. Ders çalışırken hayale dalarsanız ve bunu kendinize ödül verecek şekilde erteleyemiyorsanız ikinci önerimiz; kurduğunuz hayale devam etmeniz ve bitirmenizdir. Hayallerinizi birden bire keserseniz bir süre sonra onları düşünmeye başlamanız kaçınılmazdır. Beş -on dakika gibi makul bir süre sonra derse dönemediğinizi fark ederseniz yerinizden kalkın, yürüyün, hafif fiziki egzersiz hareketleri yapın, kendinizi zihninizi ve havanızı değiştirin. Artık Başarılı Olmamanız İçin Hiçbir Neden Kalmadı! Eğer Bir Şey Yapmak İstiyorsanız Bunun En Hızlı Yolu Hemen Başlamaktır! Tuzla Halil Türkkan Anadolu İmam Hatip Lisesi Rehberlik Servisi Sinan ÇAĞIRAN 5