KPSS Eğitim Bilimleri EFSANE 5000 SORU BANKASI ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Eğitimde 29. yıl KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2015 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 70'in üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini açıkladı.
Komisyon EFSANE 5000 EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN 978-605-318-264-1 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 20. Baskı: 2015, Ankara Proje-Yayın: Muteber Nilay Bulut Dizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Korza Yay. Basım San. Tic. A.Ş. Yenice mah. No:3 Esenboğa-Ankara 0312 342 22 08 Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 30233 Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net
Ön Söz Sevgili Öğretmen Adayları, Öğretmenlik mesleğine başlamadan önceki son aşama olan KPSS Eğitim Bilimleri testinde önemli bir yer tutan Ölçme ve Değerlendirme kapsamındaki sorular tüm yıllara göre analiz edilmiş ve bu analiz sonuçlarına göre kitapta yer alan sorular hazırlanmıştır. Sınavda başarılı olabilmek için yeterli bilgi düzeyinin yanı sıra çok sayıda soruyu anlayarak ve hızlı bir şekilde cevaplamak gerekmektedir. Bu özellik göz önünde bulundurularak sınavda karşınıza çıkabilecek soru türlerine konu testleri şeklinde yer verilmiştir. Büyük bir gayret ile hazırlanan bu kitap, size en üst düzeyde fayda sağlayacak ve KPSS de sizi başarıya ulaştıracaktır. Kitapta yer alan sorularla ilgili öğrenmek istediğiniz herhangi bir şey olur ise pegem@pegem.net adresine e-posta göndermeniz yeterli olacaktır. Sorunuz en kısa sürede yazarlarımız tarafından mutlaka cevaplandırılacaktır. Bu ülkenin geleceğinin teminatı olan gençleri yetiştirme gibi kutsal bir meslek olan öğretmenlik hayatınızda başarılar dileriz Pegem Akademi Yayıncılık
İÇİNDEKİLER Ön Söz... iii İçindekiler... iv Temel Kavramlar Test 1... 1 Test 1 Çözümler... 3 Test 2... 5 Test 2 Çözümler... 7 Test 3... 8 Test 3 Çözümler... 10 Test 4... 12 Test 4 Çözümler... 14 Karma Test1 5... 16 Karma Test1 5 Çözümler... 19 Karma Test2 6... 21 Karma Test2 6 Çözümler... 24 Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Nitelikler Test 7... 26 Test 7 Çözümler... 29 Test 8... 30 Test 8 Çözümlerz... 33 Test 9... 34 Test 9 Çözümler... 36 Test 10... 37 Test 10 Çözümler... 39 Karma Test1 11... 40 Karma Test1 11 Çözümler... 44 Karma Test2 12... 46 Karma Test2 12 Çözümler... 50 Ölçme Araçları Test 13... 52 Test 13 Çözümler... 54 Test 14... 56 Test 14 Çözümler... 58 Test 15... 59 Test 15 Çözümler... 61 Test 16... 62 Test 16 Çözümler... 64 Karma Test1 17... 65 Karma Test1 17 Çözümler... 69
Ölçme İstatistikleri Test 18... 71 Test 18 Çözümler... 73 Test 19... 75 Test 19 Çözümler... 77 Test 20... 78 Test 20 Çözümler... 80 Test 21... 82 Test 21 Çözümler... 85 Test 22... 87 Test 22 Çözümler... 89 Test 23... 91 Test 23 Çözümler... 93 Karma Test1 24... 95 Karma Test1 24 Çözümler... 98 Karma Test2 25... 100 Karma Test2 25 Çözümler... 103 Karma Test3 26... 105 Karma Test3 26 Çözümler... 107 Karma Test4 27... 109 Karma Test4 27 Çözümler... 112 Denemeler Deneme 1 28... 113 Deneme 1 28 Çözümler... 115 Deneme 2 29... 116 Deneme 2 29 Çözümler... 118 Deneme 3 30... 119 Deneme 3 30 Çözümler... 121 Deneme 4 31... 122 Deneme 4 31 Çözümler... 124 Deneme 5 32... 125 Deneme 5 32 Çözümler... 127 Deneme 6 33... 128 Deneme 6 33 Çözümler... 130 Deneme 7 34... 131 Deneme 7 34 Çözümler... 133 Deneme 8 35... 134 Deneme 8 35 Çözümler... 136 v
Deneme 9 36... 137 Deneme 9 36 Çözümler... 139 Deneme 10 37... 141 Deneme 10 37 Çözümler... 144 Deneme 11 38... 145 Deneme 11 38 Çözümler... 147 Deneme 12 39... 148 Deneme 12 39 Çözümler... 150 Deneme 13 40... 151 Deneme 13 40 Çözümler... 154 Deneme 14 41... 156 Deneme 14 41 Çözümler... 159 Deneme 15 42... 160 Deneme 15 42 Çözümler... 163 Deneme 16 43... 166 Deneme 16 43 Çözümler... 168 Deneme 17 44... 169 Deneme 17 44 Çözümler... 171 Deneme 18 45... 172 Deneme 18 45 Çözümler... 174 Deneme 19 46... 175 Deneme 19 46 Çözümler... 177 Deneme 20 47... 178 Deneme 20 47 Çözümler... 180 Deneme 21 48... 181 Deneme 21 48 Çözümler... 183 Deneme 22 49... 184 Deneme 22 49 Çözümler... 187 Deneme 23 50... 189 Deneme 23 50 Çözümler... 191 Ölçme ve Değerlendirme - Cevap Anahtarı... 193 vi
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Temel Kavramlar - 1 1 1. I. Öğrencilerin Kimya sınavından aldıkları ham puanlar II. III. IV. Bir grup öğrencinin Kimya dersindeki başarı sırası Logaritmada kullanılan e sayısı Bir kavşakta meydana gelen haftalık ortalama kaza sayısının yıllara göre değişimi Yukarıda verilen ifadelerden hangisi ya da hangileri sürekli değişkendir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IV D) II ve III E) III ve IV 4. Aşağıdaki konulardan hangisi deneysel bir çalışma gerektirir? A) Dolar ile altın arasındaki değer ilişkisinin belirlenmesi B) Hakkari de metrekareye düşen yıllık yağış miktarının belirlenmesi C) Askerlik hizmetinin bireyin milli değerlere yönelik tutumuna etkisi D) LYS puanları ile üniversiteden mezun olurken elde edilen akademik başarı arasındaki ilişki E) Trafik polislerinin trafik kurallarını uygularken karşılaştığı güçlükler 2. VE 3. SORULARI AŞAĞIDAKİ BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ. Bir araştırmacı kanser hastalığının tedavisinde kullana cağı ilacın hastalığa olan etkisini araştırmak istemektedir. Ancak yapacağı araştırmayı tüm etkilerden arındırarak yapmak zorundadır. Araştırmacı bunun için kansere etki eden diğer faktörleri; beslenme, sigara kullanma, bulunduğu bölge, cinsiyet, yaş, gelir düzeyi olarak belirlemiş ve bu faktörlerin etkisini sabit tutup ilacın etkisini araştırmıştır. Araştırma sonucunda ilacın kanser hastalığına olan etkisinin %95 güven düzeyinde anlamlı çıktığını saptamıştır. 2. Araştırmanın bağımlı değişkeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Genetik faktörler B) İlaç C) Beslenme ve sigara kullanma faktörü D) Kanser hastalığı E) Cinsiyet, yaş ve gelir düzeyi 3. Yapılan araştırmanın bağımsız ve kontrol değişkeni hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? Bağımsız Değişkeni Kontrol Değişkeni A) İlaç Sigara B) İlaç Diğer faktörler C) Kanser hastalığı Sigara D) Kanser hastalığı Diğer faktörler E) Gelir düzeyi İlaç 5. Aşağıdaki araştırma türlerinden hangisi araştırma sonuçlarının belirli kurallara göre birleştirilmesi sonucunda genelleme yapmaya yönelik araştırmadır? A) Survey B) İlişkisel C) Deneysel D) Meta Analiz E) Betimsel 6. Evren bilgisine..., örneklem bilgisine... denir. 7. Yukarıdaki boşluklara aşağıdaki kavramlardan hangileri gelmelidir? A) İstatistik - Anakütle B) Anakütle - Parametre C) Değişken - İstatistik D) Sabit - Parametre E) Parametre - İstatistik I. Okul türleri II. Öğrencilerin KPSS eğitim bilimleri netleri III. Öğrencilerin başarısız oldukları ders sayısı IV. 5 metre uzunluğunda, 3 metre genişliğindeki dikdörtgenin alanı Yukarıda verilenlerden hangileri nicel değişkendir? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) I, III ve IV E) II, III ve IV 1
1 Temel Kavramlar - 1 8. I. Doların TL ye oranı II. Otobüs durağındaki yolcu sayısı III. Öğrencinin Matematik testindeki yanlış sayısı IV. Öğrencinin yüzme dersinde aldığı puan V. Boy uzunluğu Yukarıda verilen öncüllerin hangisinde başlangıç noktası bağıldır? A) I B) II C) III D) IV E) V 10. Adayın sürücü sertifikası alması için yapılan ölçme ve değerlendirmenin türü hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? Ölçme Değerlendirme A) Doğrudan Mutlak B) Dolaylı Mutlak C) Doğrudan Bağıl D) Dolaylı Bağıl E) Doğrudan Biçimlendirici 11. Adayın yerine getirdiği ölçüt sayısı araç kullanma becerisinin düzeyini gösterdiğine göre yapılan ölçme işlemi hangi ölçek düzeyindedir? 9. Öğretmen öğrencilerin projelerini harf notu ile puanlamıştır. Yapılan ölçme işlemi hangi ölçek düzeyindedir? A) Sınıflama B) Sıralama C) Eşit Aralıklı D) Eşit Oranlı E) Değişken Oranlı A) Sınıflama B) Sıralama C) Eşit Aralıklı D) Eşit Oranlı E) Dereceli 12. Sürücü sertifikasının verilmesinde kullanılan bu formun adı aşağıdakilerden hangisidir? A) Çeteleme Aracı B) Dereceleme Ölçeği C) Kontrol Listesi D) Rubric E) Anekdot 10. - 12. SORULARI AŞAĞIDAKİ BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ. Ölçütler (Standartlar) Evet Hayır 1) Düz yolda aracı kaldırıp harekete geçirdi. 2) Rampada aracı kaldırıp harekete geçirdi. 3) Debriyajı kullanabiliyor. 4) Freni kullanabiliyor. 5) Direksiyon hakimiyeti sağlayabiliyor. 6) Aynalara bakıyor. 7) Geri manevra yapabiliyor. 8) U dönüşü yapabiliyor. 9) Sollama yapabiliyor. 10) Sinyalleri kullanabiliyor. Yukarıdaki tabloda sürücü ehliyeti alacak bir adayın uygulamalı araç kullanma becerisinin ölçülmesinde dikkate alınan ölçütler verilmiştir. En az 10 ölçütten 7 sini yerine getiren adayın sertifika almaya hak kazanacağı yönergede ifade edilmiştir. 13. I. En çok oy alan başkan adayının başkanlığa seçilmesi II. Meclise girmek için gerekli olan %10 luk seçim barajı III. Derslerinin ortalaması en az 70 olan öğrencilerin dersten geçmesi IV Yapılan sınavda 70 ve üstü T standart puanı olan öğrencilerin işe alınması Yukarıdaki öncüllerden hangisi ya da hangileri bağıl ölçüte örnektir? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve IV D) II ve III E) III ve IV 14. Bireylerin eyalet, saç rengi, mezhep gibi özelliklere göre ayrılması hangi tür ölçek kapsamına girer? A) Adlandırma B) Sıralama C) Eşit Aralıklı D) Eşit Oranlı E) Değişken Oranlı 2
Temel Kavramlar - 1 ÇÖZÜMLER 1. Sürekli değişken iki birim arasında sonsuz değer alan değişkendir. I. öncülde ham puanlar net sayısı olduğundan iki birim arasında sonsuz değer almadığından süreksiz değişkendir. II de başarı sırasında birimler arası sonsuz değer almadığından süreksiz değişkendir. III de e sayısı değişken değil sabittir. IV de kaza ortalaması birimler arası sonsuz değer aldığından sürekli değişkendir. Cevap C 6. Evren in(anakütle) sayısal ve sözel karateristiklerine parametre, örneklemin sayısal ve sözel karakteristiklerine istatistik denir. Cevap E 7. Nicel değişkenler sayılarla ifade edilen ve sayıların miktar belirttiği değişkenlerdir. I. öncülde okul türü nitel, II. de öğrencilerin KPSS netleri sayıyla ifade edilmesinin yanı sıra öğrencinin bilgi düzeyini gösterdiğinden nicel, III de öğrencilerini başarısız olduğu ders sayısı sayısal miktar belirttiğinden nicel, IV de verilen bir dikdörtgenini alanı değişken değil sabittir. Cevap C 2. İlacın kanser hastalığına yönelik etkisiniz araştırılmasında etkilenen yani bağımlı değişken kanser hastalığıdır. Cevap D. 3. Deney değişkeni araştırmacının etkisini araştırdığı değişken iken kontrol değişkeni araştırmacının araştırma ortamında sabit tuttuğu, araştırmaya etkisinin olmasının istemediği için nötrlenmeye çalışılan değişkenlerdir. Buna göre, Parağrafta ilacın etkisi araştırıldığı için ilaç deney değişkeni, Araştırmacının etkisinin istemediği beslenme, sigara kullanma, bulunduğu bölge, cinsiyet, yaş, gelir düzeyi gibi değişkenler kontrol değişkenleridir. Yani diğer farktörler kontrol değişkenleridir. Cevap B 8. Gerçek yokluk belirten sıfır gerçek sıfır iken gerçek yokluk belirtmeyen sıfır bağıl(izafi) sıfırdır. I. öncül de gerçek yokluk belirttiği için gerçek sıfır. II de sıfır yolcu gerçek yokluk belirttiği için gerçek sıfır. III de sıfır yanlış gerçek yokluk belirttiği için gerçek sıfır, IV de öğrenci sıfır puan aldığında yüzme becerisinin hiç olmadığı anlamı çıkmadığından bağıl sıfırdır. V de sıfır boy uzunluğu gerçek yokluk belirttiği için gerçek sıfırdır. Cevap D 9. Öğrencilerin projelerine verilen harf notları hassas miktar belirtmediğinden toplam ve fark işlemi yapılamaz. Harf notları azlık çokluk belirtir fakat kaba taslak miktar belirtir. Bu durumda harf notları derece belirttiği için sıralama ölçeğindedir. Cevap B 4. Deneysel araştırmalar bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken üzerindeki etkilerinin araştırıldığı araştırmalar olduğundan bu araştırmanın anahtar kelimesi etkisi olarak belirlenir. Buna göre Askerlik hizmetinin bireyin milli değerlere yönelik tutumuna etkisinin araştırılması deneysel bir çalışma gerektirir. Cevap C 10. Ölçme işleminde belli ölçütlere adayın verdiği tepkilerden yola çıkarak adayın araç kullanma becerisi ölçüldüğü için yapılan ölçme işlemi dolaylı ölçmedir. Sertifikayı hak kazanmak için 10 ölçütten 7 sini yerine getirme şartı, olduğundan kullanılan ölçüt mutlak ve buna bağlı olarak mutlak değerlendirme yapılmıştır. Cevap B 5. Araştırma sonuçlarının belli kuralara göre birleştirilmesi araştırmaların araştırması olduğundan bu tür araştırmalara meta analiz araştırması denir. Cevap D 11. Beceri düzeyi ölçüt sayısı üzerinden ifade edilirse her bir ölçütün eşit düzeyde beceri düzeyine karşılık geldiği söylenemez. Bu durumda birimler eşit değildir. Birimler değişken olduğundan yapılan ölçme işlemi sıralama ölçeğindedir. Cevap B 3
ÇÖZÜMLER Temel Kavramlar - 1 12. Ölçme aracında her bir ölçütün meydana gelme düzeyi değil de meydana gelip gelmediği dikkate alındığından kullanılan formun adı kontrol listesidir. Cevap C 13. Bağıl ölçüt grup başarısına ve performansına bağlı olarak belirlenen ölçüttür. I. öncülde en çok oy alma durumu sıralamayı gerektirdiğinden bağıl ölçüt ifadesidir. II de meclise girme için % 10 luk seçim barajı toplam oy kullananlar arasından belli sayıda kişiye karşılık geldiğinden partilerin birbirini etkilemeleri söz konusu olmadığından mutlak ölçüttür. III de derslerin ortalaması bireyin kendi dersleri ortalamasıdır. Bu ortalama diğer bireylerin başarılarına bağlı olmadığından mutlak ölçüttür. IV. de ölçüt olarak standart puan kullanılmıştır. standart puanlar grubun ortalamasına ve standart sapmasına bağlı olarak belirlendiği için bağıl ölçüttür. Cevap C 14. Bireylerin eyalet, saç rengi, mezhep gibi özelliklere göre ayrılması kategori belirttiği için kullanılan ölçek türü sınıflama (Adlandırma) ölçeğidir. Cevap A 4