ÇEVRESEL ÜRÜN BEYANI ISO14025 ve EN15804 uyumlu Beyaz PVC Pencere ve Kapı Profilleri

Transkript

1 ÇEVRESEL ÜRÜN BEYANI ISO1025 ve EN1580 uyumlu Beyaz PVC Pencere ve Kapı Profilleri CPC Kodu ECO EPD Kayıt No 363 Yarı İşlenmiş Plastikler Beyan Numarası EPD yayım tarihi EPD geçerlilik tarihi S-P Ürünün çevre performansı yaşam döngüsü standartları çerçevesinde hesaplanmıştır. Çevresel Ürün Beyanı bağımsız kurumca onaylanmıştır. THE INTERNATIONAL EPD SYSTEM ECO PLATFORM Pazar Kapsamı Uluslararası EN 1580 VERIFIED 1

2 PROGRAM B LG S EPD Program Sahibi Ürün Kategori Kuralları (Product Category Rules, PCR) Kapsamlı PCR Değerlendirmesi Yapan The International EPD System Valhallavägen 81, Stockholm, Sweden 2012:01 Baskı 1.2, ), Yapı Ürünleri ve CPC 5 Yapı Servisleri EN 1580: A1:2013 Yapı İşleri Sürdürebilirliği The International EPD System Teknik Komitesi Bağımsız Doğrulama Dahili þ Harici EPD Süreç Belgelendirmesi Doğrulayan EPD Hazırlayan Hesaplama Prosedürü Vladimír Kočí Metsims Sustainability Consulting SimaPro 8.0 LCA Yazılım (Metsims Sustainability Consulting) Sistem Sınırları Beşikten Kapıya þ Beşikten Kapıya (Opsiyonlu) Beşikten Mezara Uyarı Söz konusu EPD belgesinde belirtilen veriler, SimaPro LCA yazılımında belirtilen tanımlama faktörleri ve hesaplama kurallarının uygulanması sonucunda elde edilmiştir. Bu hesaplamalar için kullanılan çevresel göstergeler CML Baseline ver..2 Nisan 2013 tabanını referans almaktadır. Söz konusu EPD Belgesinin içeriği ile ilgili daha fazla bilgi almak için proje sorumlusu Erdem Ergin ile e.ergin@firat.com e-posta adresinden iletişime geçiniz. Doğrulama ve Tescil Kapsamlı(PCR(Değerlendirmesi(Yapan; The$International$EPD $System$Teknik$komitesi Valhallavägen$81,$11$27$Stockholm,$Sweden$ ISO(1025;2006(uyarınca,(Bağımsız(Doğrulama(ve(Veri Dahili$ $$$$$Harici$! Bağımsız(Doğrulayıcı: Vladimír(Kočí,$PhD,$Šárecká$5,$16000$Prague$6,$Czech$ Republic Temel%PCR:%CEN%Standardı%EN%1580:2012%+%A1:2013% Yapı%İşleri%Sürdürebilirliği Özel%PCR:%Yapı%Ürünleri%ve%CPC%5%Yapı%Servisleri (2012:01%Baskı%1.2,%2013N03N15) EN%ISO%1025;2010% a%göre%bağımsız%doğrulama%ve%veri Dahili& &&&&Harici&! Bağımsız%Doğrulayıcı: Vladimír%Kočí,%PhD,&Šárecká&5,&16000&Prague&6,&Czech& Republic 2

3 KURUMSAL Fırat Plastik Kauçuk Sanayi ve Ticaret A.Ş, 1972 yılında plastik inşaat malzemeleri alanında üretim yapmak üzere kurulmuştur. Her zaman kaliteli üretim ve kaliteli ürün çeşitliliği ilkesiyle yola çıkan Fırat, Türkiye de yıllar süren ciddi atılımlar sonucunda hem sektörün lider kuruluşu hem de plastik sektörünün ihracat lideri olmayı başarmıştır. Fırat, plastik esaslı ürünleriyle inşaat, tarım, otomotiv, medikal, beyaz eşya gibi çeşitli sektörlere yönelik üretim yapmaktadır. Bu sektörlere yönelik üretimlerini, İstanbul-Büyükçekmece ve Ankara-Sincan daki toplam alanı m 2 yi bulan modern fabrikalarda gerçekleştiren Fırat Plastik, Avrupa nın en büyük üç plastik üretim tesisinden birine sahiptir. Fırat Plastik A.Ş., 5000 i aşan ürün çeşidine sahiptir. Müşterilerinin bu ürünlerden en yüksek faydayı ve memnuniyeti elde edebilmesi için Fırat ürünleri entegre sistemler şeklinde üretilirler. PVC Pencere ve Kapı Profilleri, PVC Yağmur Olukları, PVC Atık Su Boruları ve Ek Parçaları, PVC Hortum Grupları, Kauçuk ve PE Esaslı Hortumlar, PPRC Bina içi Tesisat Boru ve Ek Parçaları, PP Kompozit Boru ve Ek Parçaları, HDPE Boru ve Ek Parçaları, PP&PE Levhalar, LDPE Boru ve Ek Parçaları, EF Ek Parçalar, PE Ek Parçalar, PE 80 Doğalgaz Boruları, PVC ve PE Drenaj Boruları, Tünel Tipi Drenaj Boruları, Çift Cidarlı Kablo Muhafaza Boruları, EPDM Conta Üretimi, TPE Conta Üretimi, Metal Enjeksiyon Üretimi (menteşe ve pencere bağlantı elemanları), PEX Mobil Sistem ve Zeminden Isıtma Boruları, Pex Boru ve Metal Ek Parçaları, Yağmurlama Boruları, Damlama Sulama Boruları gibi binlerce Fırat ürünü Türkiye nin ve dünyanın pek çok yerinde hizmet vermektedir. Ayrıca Fırat, dünya plastik sektöründe cam ve vida hariç, PVC Pencere ve Kapı Sistemlerini oluşturan elemanların tamamının üretimini yapan tek firmadır. FIRAT PLASTİK in çalıştığı başlıca projeler; K.K.T.C. İçme Suyu Temini Projesi kapsamında planlanan PE 100 boru hattı, Boğaz Geçiş Projesi kapsamında 1200 mm çapta, 110 mm et kalınlığında ve 16 bar basınca dayanıklı PE 100 boru hattı ve Libya Deniz Suyu Arıtma Projesi kapsamında kullanılacak PE 100 borular olarak sıralanabilir yılında hazırladığı çevre projesi ile ISO ( İstanbul Sanayi Odası) tarafından Çevre Teşvik Ödülü ne lâyık görülen FIRAT PLASTİK, 2011 yılı Çevre Yönetimi-Kurumsal Sosyal Sorumluluk projesiyle Büyük Ölçekli Kuruluş Çevre Yönetimi Ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Jüri Özel Ödülü almaya hak kazanmıştır. Ayrıca FIRAT PLASTİK, 2003 yılında SGS firmasından, TS EN ISO 1001:200 Çevre Yönetim Sistemi belgesini alarak çevre sağlığına olan hassasiyetini ulusal ve uluslararası ortamda da onaylatmıştır. 3

4 KAL TE ve KONTROL Fırat, sektörünün en gelişmiş test ve analiz laboratuvarlarında, hammadde analizleri; kaynak, sağanak, yağış ve rüzgâr direnci, darbe ve çentikli darbe direnci, basınç, çekme ve kopma direnci, halka rijitliği testlerini yapabilmektedir. Ürünler, Fırat Kalite Güvence Onayı ile piyasaya sunulmaktadır. Fırat; RAL, GOST, SKZ, BDS, SABS, EMI, DVGW, TSE gibi uluslararası kalite belgelerine, ayrıca ISO 1001, OHSAS 18001, TSE-ISO ve ISO 9001 sistem belgelerinin tamamına sahip olan, sektörünün tek firmasıdır. Fırat Plastik AŞ laboratuvarlarında yapılan kalite kontrol süreci Giriş Kalite Kontrolü, Proses Kalite Kontrolü ve Çıkış-Final Kalite Kontrolü olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Tüm bu testlerden geçerek gerekli kalite şartlarını karşılayan ürünler, müşterilerin kullanımına sunulmaktadır. Giri Kalite Kontrolü Tedarikçilerden gelen her türlü hammadde ve yardımcı malzemelere FIRAT PLASTİK AŞ tarafından belirlenen kalite-üretim standartlarına göre Giriş Kalite Kontrol testleri uygulanmaktadır. Tedarikçilerden lotlar halinde gelen hammadde ve yardımcı malzemelerin her lotundan kabul örneklemesi standardı kapsamında alınan numuneler Giriş Kalite Kontrol laboratuvarlarında; Fiziksel Uygunluk, Kimyasal Uygunluk, Yoğunluk, MFI, Nem, Yığın Yoğunluğu, Viskozite Sayısı, Tane İriliği Dağılımı, K Sayısı ve Homojenlik testlerinden geçtikten sonra hammaddenin Üretime Uygundur onayı alması zorunludur. Proses Kalite Kontrol Üretime Uygundur onayı alan hammadde ve yardımcı malzemeler ile yapılan üretim sürecinde, üretim hatları üzerinde üretim anında ve üretimden hemen sonra alınan numuneler FIRAT PLASTİK AŞ laboratuvarlarında ulusal (TSE) ve uluslararası (SKZ, EN, DIN vb.) standart kurumlarınca belirlenen Proses Kalite Kontrol testlerinden geçirilirler ve düzenli olarak kayıt altına alınırlar. Başlıca Fırat Proses Kalite Kontrol testleri şunlardır: Soğuk Darbe Dayanımı Testi Çentik Darbe Dayanımı Testi Boyca Değişim Testi Yoğunluk Testi Vicat Testi Rüzgâr Yüküne Dayanım Testi Su Sızdırmazlık Testi Hava Geçirgenlik Testi Köşe Kaynak Testi Proses Kalite Kontrol aşamasında, üretimle eş zamanlı olarak ürün ölçüleri sürekli kontrol edilir ve kayıt altına alınır. Fırat ürünlerinin standartlarda belirtilen kontrol sıklığı ve sayısına uygun olarak yapılan tüm testlerden geçerek Kalite Onayı alması zorunludur. Ç k -Final Kalite Kontrolü Kalite onayı alan ürünlerin, otomatik olarak yapılan ambalaj ve paketlemeden sonra, Ambalaj Uygunluğu, Paket Uygunluğu, Tanımlama ve Etiket Uygunluğu kontrollerinden geçerek Sevkiyata Uygundur onayı alması zorunludur. Ayrıca FIRAT PLASTİK AŞ laboratuvarlarında yapılan kalite kontrol testleri dışında tüm ürünler; TSE, SKZ, IFT vb. uluslararası test ve sertifikasyon kuruluşlarının temsilcileri tarafından, Fırat üretim hatlarından yılda iki defa ve düzenli olarak alınarak kalite uygunluğu testlerine tabii tutulmaktadır.

5 FUDEL PVC profiller ile oluşturulan pencere ve kapı sistemlerinin performans ve fiziksel özeliklerinin belirlenmesi ve sonuçlarının bağımsız, tarafsız ve güvenilir olarak test edilmesi amacıyla, sektöründe hep ilklere imza atan FIRAT, Türkiye nin ilk ve tek TÜRKAK akreditasyonuna sahip %100 Türk sermayeli Pencere Laboratuvarı, FUDEL i kurarak sektörün hizmetine sunmuştur. FUDEL sektördeki mevcut pencere ve aksesuar üreticilerinin tip testlerini yapabilmesinin yanı sıra, gözetim ve denetim yapan kurum ve kuruluşların da testlerini gerçekleştirebilmektedir. FUDEL hizmet kapsamı şu testlerden oluşmaktadır; Test Standart Rüzgâr yüküne dayanım TS 6 EN Hava geçirgenliği TS EN 1026 Su sızdırmazlık TS EN 1027 Güvenlik tertibatlarının yük taşıma kapasitesi TS EN 1609 Pencere, kapı ve panjurların ısı iletim hesapları TS EN ISO FUDEL, öncelikle pencerenin önemi, pencerenin mühendislik hesapları ve personel eğitimi gibi konularda sektöre hizmet vermeyi amaçlamıştır. FUDEL Türkiye genelinde pencerenin önemini anlatmak, yanlış uygulamaları engellemek ve kullanıcıların bilinçli tercihler yapabilmesini sağlamak için çeşitli çalışmalar ve seminerler düzenlemeyi planlamaktadır. 5

6 AÇIKLAMA Bu EPD belgesi için yapılan Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (LCA), ISO 100/ kılavuzuna uygun olarak, Yapı Malzemeleri ve CPC 5 Yapı Hizmetleri Ürün Kategori Kurallarında (PCR 2012:01 Baskı 1.2, ) belirtilen kurallar, EN 1580: A1:2012 Yapı İşleri Sürdürebilirliği: Çevresel Ürün Beyanları ve ISO 1025 Standardı uyumlu Uluslararası EPD sistemi genel program prensipleri çerçevesinde hazırlanmıştır. LCA modellemesi, Beyaz PVC Kapı ve Pencere Profilleri ve Detay Profiller için Büyükçekmece Fırat Plastik A.Ş. ana üretim tesisi yılı üretim verileri temel alınarak; Ecoinvent ver. 3.0 veritabanı, CML ver..2 Baseline etki faktörleri ve SimaPro LCA yazılımı kullanılarak yapılmıştır. EN 1580 standardı uyumlu olmayan yapı malzemelerinin EPD belgeleri karşılaştırılamaz. Söz konusu EPD belgesi beşikten kapıya ve yaşam sonu süreçlerini temsil etmektedir. EPD belgesi, arka plan veri ve sonuçlarının yeşil bina tasarımcıları, mimarlar, yapı malzemeleri üreticileri ve yapı sektöründeki diğer paydaşlar için Lamine Kaplama PVC Kapı ve Pencere Profilleri kaynaklı potansiyel çevresel etkileri anlatan güvenilir bir kaynak oluşturması amacıyla hazırlanmış olup ve kurumlar arası iletişimi sağlamak amacı ile kullanılacaktır. 6

7 ÜRÜN ÖZELL KLER Söz konusu EPD belgesi Beyaz PVC pencere ve kapı profilleri sınıfının dört farklı serisini S60, S70, S75 ve S80 kapsamaktadır. Bu seriler Fırat Plastik A.Ş. nin sahip olduğu üç farklı şirket olan Fıratpen, Gedizpen ve Winhouse tarafından piyasaya sunulmaktadır. Beyaz PVC Pencere ve Kapı Profil üretiminde kullanılan hammaddeler aşağıdaki Tabloda verilmiştir. Beyaz Kaplama PVC Profilleri ve yardımcı profiller ağırlıklı olarak, kimya sektöründe en değerli hammadde olarak da bilinen Polivinilklorür (PVC) den yapılmaktadır. Bu ürünler akrilik darbe arttırıcı, dengeleyiciler ve kalsiyum karbonat gibi hammaddeler de içermektedir. Ürün içerikleri aşağıdaki tabloda verilmektedir İçerik Miktar,+% PVC$ 80 Dolgu$Malzemeleri 15 Akışkanlaştırıcı$Katkı 5 S60 Serisi Teknik Özellikleri Beyaz PVC Kapı ve Pencere Profilı üretiminde kullanılan hammaddeler Profil Genişliği (mm) Odacık Sayısı (ad) Hava Geçirgenliği (m 3 /h cm) Ses Yalıtımı (db) Profil Isı Yalıtım Katsayısı (W/m 20 K) Gedizpen Winhouse ,5 1,5 Panjur Sürme Pencere S-70 W-70 S-75 S-80 7

8 W - 70 S - 70 S70 Serisi Teknik Özellikleri Fıratpen Gedizpen Winhouse Profil Genişliği (mm) Odacık Sayısı (ad) Hava Geçirgenliği (m 3 /h cm) Ses Yalıtımı (db) Profil Isı Yalıtım Katsayısı (W/m 20 K) 1,5 1,5 1,5 8 Panjur Sürme Pencere S-60 S-60 S-75 Eco S-80

9 S75 Series Technical Specifications Fıratpen Gedizpen Winhouse Profil Genişliği (mm) Odacık Sayısı (ad) Hava Geçirgenliği (m 3 /h cm) Ses Yalıtımı (db) Profil Isı Yalıtım Katsayısı (W/m 20 K) 1,0 1,0 1,0 Panjur Sürme Pencere S-60 S-70 W-70 S-80 9

10 S80 Serisi Teknik Özellikleri Fıratpen Gedizpen Winhouse Profil Genişliği (mm) Odacık Sayısı (ad) Hava Geçirgenliği (m 3 /h cm) Ses Yalıtımı (db) Profil Isı Yalıtım Katsayısı (W/m 20 K) 1,0 1,0 1,0 10 Panjur Sürme Pencere S-60 S-70 W-70 S-75

11 ÜRET M PROSES ve S STEM SINIRLARI Sistem sınırları hammadde üretimi, fabrika kapısına kadar olan tüm ilgili nakliye süreçleri, Fırat Plastik tarafından yapılan üretim süreçlerini (beşikten kapıya) ve atık bertarafı aşamaların kapsamaktadır. Sistem sınırları şu başlıkları içermektedir; Hammadde tedarik ve nakliyesi, PVC Profil ana gövdesi için hammadde ek işlem süreçleri, Ekstruder, soğutma havuzu, çekme işlemi, ana gövde kesim işlemlerini içeren üretim prosesi, Enerji ve su tüketimi, atık yönetimi; ve Nihai ürün dağıtımı için paketleme. Beyaz PVC Profilleri LCA çalışmasında kullanılan sistem sınırı ve akış şeması aşağıdaki şemada gösterilmektedir. Üretim Sürecinin Çevre ve Sağlığa Etkisi PVC profil üretiminde kullanılan hammaddeler içerisinde sadece dengeleyiciler Küresel Uyumlaştırma Sistemi (Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals), GHS e göre H302 (Yutulması halinde zararlıdır) olarak sınıflandırılmalı ve belirtilmelidir. Kullanım Sürecinin Çevre ve Sağlığa Etkisi Kullanım esnasında hiçbir sağlık ve çevresel etki gözlemlenmemiştir. Beyaz PVC Profilleri LCA çalışmasında kullanılan sistem sınırı ve akış şeması 11

12 YA AM DÖNGÜSÜ DEGERLEND RMES SONUÇLARI Sistem sinirlari tanimi (X=LCA kapsaminda, MND=Modül deklare edilmemis-module Not Declared) HAMMADDELER ÜRETİM SÜREÇLERİ KULLANIM YAŞAM SONU SİSTEM SINIRLARI DIŞINDA KALAN YARAR VE YÜKLER Hammadde temini Nakliye Üretim Kapıdan tesise nakliye Kurulum Kullanım Bakım Tamir Yenileme1) Yenileştirme1) Operasyon enerji tüketimi Operasyon su tüketimi De-konstrüksiyon/Yıkım Nakliye Atık prosesi Bertaraf Tekrar kullanım -geri dönüşüm geri kazanma potansiyeli A1 A2 A3 A A5 B1 B2 B3 B B5 B6 B7 C1 C2 C3 C D X X X MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND X MND Üretim Öncesi (A1: Hammadde Temini) Söz konusu çalışmada, her ürün grubu için üretim süreci çoğunlukla yerel kaynaklı fakat gerekli durumlarda dışarıdan temin edilen hammadde temini ile başlar. Hammadde temini süreci granül hazırlama gibi ön işlem proseslerini de kapsar. Üretim Aşaması (A2: Nakliye ve A3: Üretim) Nakliye süreci hammaddelerin sadece tesise nakliyesi sürecini kapsar. Üretim süreci PVC nin ekstrüzyonu ile başlar ve Beyaz PVC profilleri için soğuma, çekme ve kesim süreçlerinden geçilir. PVC Profili üretimi esnasında sadece elektrik enerjisi tüketilmektedir. Üretimde doğal gaz tüketimi bulunmamaktadır. Üretim Sonrası (C: Yaşam Sonu) LCA modellemesinde kullanılan bertaraf senaryosu, Türkiye de PVC ürünlerinin sadece %11 i geri dönüştürülmek üzere toplanmasına ve kalan ürün atık saha alanlarına bertaraf edilmesine uygun olarak yapılmıştır. Üretim sırasında geri dönüşüm işlemi bulunmamaktadır. Ambalaj malzemelerinin yaşam sonunda ambalaj atıkları toplama yönetmeliğine tabi olduğu varsayılmıştır (C). Sistem sınırları dışında kalan fayda ve yükler, Modül D LCA çalışmasında geri dönüşüm ve faydaları hesaplamalara ilave edilmemiştir. Katı atık önce sahada depolanır ardından yasalar gereğince belirtilen katı atık sahalarına aktarılır. Fakat Fırat bu atıkların geri dönüştürülerek kullanılması için yöntemler araştırmaktadır. 12

13 13

14 LCA HESAPLAMA KURALLARI Fonksiyonel Birim/ Beyan Birimi Amaç ve Kapsam Sistem Sınırları Tahmin ve Varsayımlar Limitler Arkaplan Verileri Veri Kalitesi İncelenmekte Olan Dönem Paylaştırma Karşılaştırma Beyan birimi 1 kg Beyaz PVC Pencere ve Kapı Profil (detaylı ve yardımcı profiller dahil olmak üzere) üretimidir. 1 m Beyaz PVC Profilin ortalama ağırlığı 1.1 kg dır ve standart üretim ebatları 6 m dir (yaklaşık 6,6 kg). Söz konusu EPD 1 kg Beyaz PVC ürününün beşikten kapıya, bertaraf opsiyonlu çevresel etkilerini incelemektedir. Sistem sınırları Hammadde Temini, Nakliye ve Üretim olarak geçen A1-A3 üretim süreçlerini ile C Bertaraf sürecini kapsamaktadır. Söz konusu çalışma için ilave ürün senaryoları geliştirilmemiştir. Ancak, paketleme atık senaryosu Türkiye yasalarınca belirtilen ürün paketleme atığının % geri toplama oranına göre modellenmiştir. Beyaz PVC Profillerin üretiminde kullanılan toplam içeriğin %1 inden daha küçük kısmına karşılık gelen hammaddeler çalışmada dikkate alınmamıştır. Ecoinvent veri tabanı, kapsamlı arka plan veri kaynağı olarak kullanılmıştır. İncelenmekte olan ürünlerin hammadde, elektrik ve su tüketimi ile bertaraf verileri Temmuz 2013-Temmuz 201 zaman dilimi üretim rakamlarına göre dikkate alınmıştır. Ecoinvent veri tabanın temel alan yerel veriler Metsims Sustainability Consulting tarafından geliştirilmiş ve ilgili alanlarda kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler Temmuz Temmuz 201 Beyaz PVC Kapı ve Pencere Profilleri üretim verileridir. Beyaz PVC Kapı ve Pencere Profilleri üretiminde yan ürün üretimi gerçekleşmemektedir. Bu nedenle yan ürün paylaştırma işlemi yapılmamıştır. Nakliye verisi hemen hemen tüm hammaddeler için tonajlar üzerinden paylaştırılmıştır. Su Tüketimi paylaştırma işlemi Beyaz PVC Profilleri üretim rakamları göz önünde bulundurularak yapılmıştır. EPD belgeleri için veri karşılaştırması ve değerlendirmesi, yalnızca EN 1580 normları rehberliğinde, yapı içerisinde aynı fonksiyonelliğe sahip ürünler için, bu ürünlere özgü performans özellikleri dikkate alınarak ve sistem sınırlarının aynı olması durumunda mümkün olmaktadır. EN 1580 uyarınca, bu standarda uymayan yapı ürünlerinin EPD karşılaştırması yapılamamaktadır. Fırat ana üretim hattı ve ilgili proseslerde ortaya çıkan tüm atıklar yasal hükümler uyarınca işlem görmektedir. 1

15 ÇEVRESEL PERFORMANS EN1580 Uyarınca Yaşam Döngüsü Envanter Analizi Göstergeleri EPD uyarınca yapılması gereken LCA sonuçları ve göstergeleri aşağıdaki Tabloda üretim (A1-A3) ve yaşam sonu(c) olarak verilmiştir. Tüm modüller için geçerli olan sistem sınırları ve kaynakların Yaşam Döngüsü Envanter Analizi (Life Cycle Inventory Analysis, LCIA) göstergeleri aşağıda belirtilmiştir. Parametre Birim Hammadde+Temini Nakliye Üretim+++++ Bertaraf Enerji A1+8+A3 +C Hammadde&kaynağı&olarak&kullanılmayan&yenilenebilir&birincil&enerji&tüketimi MJ 0 0 Hammadde&kaynağı&olarak&kullanılan&yenilenebilir&birincil&enerji&tüketimi MJ 0 0 Toplam+yenilenebilir+birincil+enerji+kaynağı+tüketimi MJ 0 0 Hammadde&kaynağı&olarak&kullanılmayan&yenilenemeyen&birincil&enerji&tüketimi MJ Hammadde&kaynağı&olarak&kullanılan&yenilenemeyen&birincil&enerji&tüketimi MJ 0 0 Toplam+yenilenemeyen+birincil+enerji+kaynağı+tüketimi MJ A1+8+A3 C İkincil&malzeme&tüketimi kg 0 0 İkincil&yenilenebilir&yakıt&tüketimi MJ 0 0 İkincil&yenilenemeyen&yakıt&tüketimi MJ 0 0 Su A1+8+A3 C Net&tatlı&su&tüketimi m 3+ 0,05 0 LCA Sonuçları - 1 kg Beyaz PVC Profil üretimi için kaynak tüketimi 15

16 Aşağıda verilmiş olan Tablo, 1 kg Beyaz PVC Profil üretiminin belirtilen etki faktörlerine olan ve CML-IA Baseline (v.2) metodu ile hesaplanan etkilerini tanımlamaktadır. Bu etki faktörleri: Küresel ısınma potansiyeli, ozon incelmesi potansiyeli (ozone depletion potential, ODP), fotokimyasal oksidasyon oluşma potansiyeli (formation potential of tropospheric ozone photochemical oxidants), asidifikasyon potansiyeli (acidification potential), ötrofikasyon potansiyeli (eutrophication potential), kaynak tüketim oluşumu potansiyeli - fosil olmayan (abiotic depletion potential for non-fossil resources) ve kaynak tüketim oluşumu potansiyeli - fosil (abiotic depletion potential for fossil resources). Parametre Birim Hammadde+Temini Nakliye Üretim++ Bertaraf A1+6+A3 +C Küresel'Isınma'Potansiyeli [kg+co2+eq.],9706 0,605 Ozon'İncelmesi'Potansiyeli [kg+cfc11+eq.] 6,1E608 1,30E609 Fotokimyasal'Oksidasyon'Oluşma'Potansiyeli [kg+ethene+eq.] 1,6E603 1,23E60 Asidifikasyon'Potansiyeli [kg+so2+eq.] 2,87E602 1,57E60 Ötrofikasyon'Potansiyali [kg+po36+eq.],18e603 2,6E603 Kaynak'Tüketim'Oluşumu'Potansiyeli'(fosil'olmayan'kaynaklardan) [kg+sb+eq.] 2,17E606 1,95E608 Kaynak'Tüketim'Oluşumu'Potansiyeli'(fosil'kaynaklardan) [MJ+eq.] 7,05E+01 3,2E601 LCA Environmental Impacts for 1 kg of White PVC Profile Products Aşağıdaki Tablo, 1 kg Beyaz PVC Profil üretimi çevresel etkilerini şu kategorilere göre göstermektedir: Tehlikeli Atık Bertarafı (Hazardous waste disposed, HWD), Tehlikesiz Atık Bertarafı (Non-hazardous waste disposed, NHWD), Radyoaktif Atık Bertarafı (Radioactive waste disposed, RWD), Tekrar Kullanılan Komponentler (Components for re-use, CRU), Geri Dönüşüm Malzemeleri (Materials for recycling, MFR), Enerji İçeriği İçin Kullanılan Malzemeler (Materials for energy recovery, MER), Enerji taşıyıcısı başına ihraç edilen enerji miktarı (Exported energy per energy carrier, EE). Parametre Birim Hammadde+Temini+++++Nakliye Üretim Bertaraf A1+6+A3 +C Tehlikeli+Atık+Bertarafı+(HWD) [kg] 1,21E60 0 Tehlikesiz+Atık+Bertarafı+(NHWD) [kg],20e603 1 Radyoaktif+Atık+Bertarafı+(RWD) [kg] 0 0 Tekrar+Kullanılan+Komponentler+(CRU) [kg] 0 0 Geri+Dönüşüm+Malzemeleri+(MFR) [kg] 0 0 Enerji+İçeriği+İçin+Kullanılan+Malzemeler+(MER) [kg] 0 0 Enerji+taşıyıcısı+başına+ihraç+edilen+enerji+miktarı+ (EE+[Typ]) [MJ] kg Beyaz PVC Profil üretimi çıktıları ve atık kategorileri 16

17 ÇEVRESEL ETKİLER 1 kg Beyaz Pvc Profil üretim procesesinde hammadde temin sürecinin küresel ısınma potansiyeli %83 olurken, üretim sürecinin toplam karbon salınımının yaklaşık %9 unu, yaşam sonu sürecinin ise etkinin %8 ini oluşturduğu görülmektedir. 1kg Beyaz PVC Profilin karbon etkisi 5,3 kg CO 2 eq dir. Ozon incelmesi potansiyeli etkisinin %87 si hammadde temini kaynaklı olurken, %10 unun üretim ve %2 sinin yaşam sonu süreci kaynaklı olduğu görülmektedir. 1 kg Beyaz PVC Profilinin ozon incelmesi potansiyeli 6,5E-08 kg CFC11 eq. dir. 100%! 90%! 80%! 8%! 9%! 0,15%! 2,0%! 7%! 10%! 6%! 0,9%! 0%! 1%! 8%! 0%! 39%! 1%! 0,5%! 10%! 1%! 16%! 0,2%! 70%! 60%! 50%! 0%! 83%! 87%! 87%! 92%! 9%! 0%! 88%! 83%! 30%! 20%! 52%! 10%! 0%! Küresel Isınma Potansiyeli! Ozon İncelmesi Potansiyeli! Fotokimyasal Oksidasyon Oluşma Potansiyeli! Asidifikasyon Potansiyeli! Ötrofikasyon Potansiyali! Kaynak Tüketim Oluşumu Kaynak Tüketim Oluşumu Potansiyeli (fosil olmayan Potansiyeli (fosil kaynaklardan)! kaynaklardan)! A1! A2! A3! C! Beyaz PVC Profil üretiminin EPD göstergelerine göre LCA süreçleri üzerindeki etkileri 100%! 90%! 80%! 70%! 60%! 50%! 0%! 83%! 30%! 20%! 10%! 0%! 9%! 8%! 0,1%! A1: Hammadde Temini! A2: Nakliye! A3: Üretim! C: Bertaraf! Beyaz PVC Profil üretiminin Küresel Isınma Potansiyeli (IPCC GWP100a) kg CO 2 eq. 17

18 Hammadde temin süreci, fotokimyasal oksidasyon oluşma potansiyelinin %87 sini oluştururken, üretim ve yaşam sonu süreçleri etkinin sırasıyla %6 ve %7 sini oluşturmaktadır. 1 kg Beyaz PVC Profilinin fotokimyasal oksidasyon oluşturma etkisi 0,0018 kg C 2 H eq. dir. Hammadde temin sürecinin asidifikasyon etkisi yaklaşık %92 olurken, üretim süreci etkide %8 lik, yaşam sonu sürecinin ise %1 lik bir alan kaplamaktadır. 1 kg Beyaz PVC Profilinin asidifikasyon etkisi 0,0289 kg SO 2 eq. dir. Ötrofikasyon etkisinin %39 luk payı yaşam sonu süreci kaynaklı olurken, etkinin geri kalan %52 ve %9 luk paylarını sırasıyla hammadde temin ve üretim süreçleri oluşturmaktadır. 1 kg Beyaz PVC Profilinin ötrofikasyon etkisi 0,0068 kg PO--- eq. dir. Hammadde temin süreci kaynak tüketim oluşumu etkisinin %88 ini oluştururken, etkinin %10 unu üretim süreci oluşturmaktadır. Yaşam sonu ve nakliye süreçleri ise etkinin %1 erlik paylarını oluşturmaktadır. 1 kg Beyaz PVC Profilinin kaynak tüketim etkisi 2,19E- 06 kg Sb --- eq. dir. Yenilenemeyen fosil yakıt tüketimi en çok hammadde temini (%83) ve ardından da üretim süreci (%16) kaynaklıdır. 1 kg Beyaz PVC Profilinin yenilenemeyen fosil yakıt tüketim etkisi 71 MJ eq. dir. 100%! 90%! 80%! 70%! 60%! 50%! 0%! 30%! 20%! 10%! 0%! 8%! 15,2%! 0,2%! 0,%! A1: Hammadde Temini! A2: Nakliye! A3: Üretim! C: Bertaraf! A1: Hammadde Temini! A2: Nakliye! A3: Üretim! C: Bertaraf! Beyaz PVC Profil üretimi için toplam enerjinin (MJ) yaşam süreçlerine katkısı 18

19 TER MLER SÖZLÜ Ü Asidifikasyon (Acidification) Asidifikasyon, asitleştirici maddelerin toprak, yeraltı suyu, yüzey suyu, organizmalar, ekosistemler ve malzemeler üzerinde yarattığı toksik etkiyi ifade eden etki kategorisidir. Asidik gazların atmosferdeki su ile reaksiyona girmeleri sonucunda asit yağmuru denilen olay gerçekleşmektedir. Asit yağmurlarının oluşumu da ekosistem içerisindeki çeşitliliğin azalmasına sebep olmaktadır. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında asidifikasyon kg SO 2 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. CPC Kodu (CPC Code) CPC Kodu, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kullanılan Merkezi Ürün Sınıflaması (Central Product Classification, CPC) sistemidir. BM İstatistik Komisyonu tarafından 1989 yılında faaliyetler, ürünler ve hizmetleri sınıflandırmak için geliştirilen ve dünya düzeyindeki farklı ekonomik istatistiklerde kullanılabilecek bir sınıflama sisteminin bir parçası olan CPC kodu, mal ve hizmetleri sınıflamak için merkezi bir araçtır. 19

20 Çevresel Ürün Beyanı, EPD (Environmental Product Declaration) EPD ler, ISO 1025 e göre tanımlanan, bir ürünün veya servisin çevre performansını ISO 100 serisi çerçevesinde belirtilmiş parametreler bazında önceden belirlenmiş kategorilere göre (hammadde eldesi, enerji kullanımı ve verimliliği; malzeme ve kimyasal madde içeriği; hava, su ve toprağa verilen emisyonlar; atık oluşumu) nicel olarak değerlendiren ve beyan eden deklarasyonlardır. Ticaret odaklı olup, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (YDD) kapsamında ekonomik faaliyetlerin ekolojik ayak izini ve üretim sürecinde meydana gelen çeşitli emisyon değerlerini dikkate alır. Bağımsız şekilde, üreticinin sağladığı bilgilerle hazırlanan EPD ler, ürünün teknik tanımı, üretici firma detayları ve YDD sonuçlarından meydana gelir. Ekolojik Ayak İzi (Ecological Footprint) Ekolojik ayak izi, tüketilen doğal kaynakların yeniden üretimi, oluşan atıkların geri kazanımı için ne kadar kara ve su sahasına ihtiyaç duyulduğunu ortaya koyan bilimsel bir ölçüdür. Doğal kaynaklar ve eko sistem üzerinde insanların tüketimi sonucu oluşan etkiyi ölçmeye yarayan bir araçtır. Doğal kaynakların tüketim hızı ile dünyanın kendi kendini yenileme kapasitesini karşılaştırarak, var olan tüketimin sürdürülebilir olup olmadığını gösterir. Bir nüfusun ekolojik ayak izin içerisinde; solunum için gerekli olan hava, temiz su, gıda, ısınma soğutma, hareket edebilmek için ihtiyaç duyulan enerji, tüketilen ağaç ürünleri, yaşam alanlarının kurulması için tüketilen kaynaklar, tüketim sonucunda oluşan atıklar (sera gazları, organik atıklar, katı atıklar vb) yer almaktadır. 20

21 Fotokimyasal Oksidasyon (Photochemical Oxidation) Fotokimyasal Oksidasyon olarak ifade edilen foto oksidan oluşumu, tarımsal ürünlere, insan sağlığına ve ekosisteme zarar veren reaktif maddelerin oluşumunu açıklayan etki kategorilerinden biridir. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında fotokimyasal oksidasyon kg C 2 H eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. Kaynak tüketimi (Abiotic Depletion) Kaynak Tüketimi, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında doğal kaynakların (petrol, demir cevheri vb.) tüketimini ifade eden etki kategorilerinden biridir. Küresel, bölgesel ve yerel etki boyutuna sahiptir ve kullanılan mineral miktarını ve kullanılan fosil yakıt miktarını ifade eder. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında kaynak tüketimi kg Sb (Antimon) cinsinden ifade edilmektedir. Küresel Isınma (Global Warming) Küresel Isınma, iklim değişikliği sebebiyle atmosferin ısınmasını ifade eden bir kavramdır. Küresel ısınmaya en fazla neden olan insan faaliyetlerinden biri de petrol, kömür ve doğal gaz gibi fosil kaynakların yakılmasıdır. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında küresel ısınma kg CO 2 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. 21

22 Ötrofikasyon / Nütrifikasyon (Eutrophication) Ötrofikasyon, havaya, suya ve toprağa besi maddelerinin (nutrients) aşırı salınımı nedeniyle oluşan makro besi maddelerinin artışının sebep olduğu etkileri ifade eden etki kategorisidir. Nitrat ve fosfat gibi besi maddelerinin var olması ekosistem içerisindeki yaşamın devamlılığı için büyük önem taşıyor olsa da yüksek konsantrasyonlarda bulunmaları sonucu sulak alanlarda alg patlamalarına neden olmaktadır ve bu da su içerisindeki oksijen miktarının azalmasına sebep olur. Bu durum ekosistemin zarar görmesine neden olur. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında nütrifikasyon kg PO 3- eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. Ürün Kategori Kuralları, PCR (Product Category Rules) Ürün Kategori Kuralları, PCR belli bir ürün kategorisine ait EPD belgesi için başlıca kural ve gereklilikleri tanımlayan belgelerdir. Bu kurallar şeffaflık olma özelliği ve aynı kural temelli EPD lere karşılaştırma olanağı sağladıkları için ISO1025 uyumlu çevresel beyanlar için büyük önem teşkil ederler. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi, LCA (Life Cyle Assessment) LCA, bir ürün ya da hizmetin üretiminden tüketimine kadar (beşikten mezara) tüm süreçleri kapsayacak şekilde değerlendirilmesidir. LCA bir ürün, proses ya da hizmet için kullanılan enerji, hammadde ve bundan dolayı oluşan atık ve emisyonların çevresel etkilerini ve bu süreçte doğal kaynakların tüketimini ve çevresel iyileştirme fırsatlarını değerlendiren bir araç ve yöntemdir. ISO 100/ serisi standartları ile nasıl yapılacağı ve çerçevesi belirlenir. 22

23 /ISO 9001/ DIN EN ISO 9001:2008, Quality Management System-Requirements REFERANSLAR /TS EN 997/ Standard for WC pans and WC suites with integral trap /TS EN 1307/ Standard for Wall-hung urinals - Functional requirements and test methods /TS EN 1528/ Standard for Plastics - Melamine-formaldehyde powder moulding compounds (MF-PMCs) - Part 3: Requirements for selected moulding compounds (ISO :1999) /TS EN 1688/ Standard for Sanitary appliances - Wash basins - Functional requirements and test methods /EN 1580/ EN 1580: A1: 2013, Sustainability of construction works-environmental Product Declarations - Core rules for the product category of construction products /ISO 1025/ DIN EN ISO 1025: : Environmental labels and declarations - Type III environmental declarations - Principles and procedures /ISO 100-/ DIN EN ISO 100: , Environmental management - Life cycle assessment - Principles and framework (ISO 100:2006) and Requirements and guidelines (ISO 10:2006) /PCR for Construction Products and CPC 5 Construction Services/ Prepared by IVL Swedish Environmental Research Institute, Swedish Environmental Protection Agency, SP Trä, Swedish Wood Preservation Institute, Swedisol, SCDA, Svenskt Limträ AB, SSAB, The International EPD System, 2012:01 Version 1.2, /The International EPD System/ The International EPD System is a programme for type III environmental declarations, maintaining a system to verify and register EPD s as well as keeping a library of EPD s and PCRs in accordance with ISO /Ecoinvent/ Ecoinvent Centre, DOGRULAMA & TESC L LET M B LG LER Aynı ürün kategorisi fakat farklı programlar çerçevesinde yayımlanmış olan çevresel beyanların karşılaştırması mümkün olmayabilmektedir. Program Yürütücüsü Program Yürütücüsü THE INTERNATIONAL EPD SYSTEM TURKEY THE INTERNATIONAL EPD SYSTEM The International EPD System PCR Denetimi Yapan: EPD International AB. Teknik Komitesi EPD Türkiye Veko Giz Plaza, Meydan Sok. No 3 Kat 13 Maslak, İstanbul, Türkiye Bağımsız Doğrulayıcı LCAstudio Mr Vladimír Kočí PhD Šárecká 5, Prague 6, Czech Republic Beyan Sahibi LCA Çalışması ve Görsel Tasarım Firat Plastik Kauçuk San. ve Tic. A.S. Türkoba Mah.Fırat Plastik Cad. No: Büyükçekmece İstanbul, Türkiye Metsims Sustainability Consulting Elmas Studio Levent Sanayi Mah. Lalegul Sok. No:7/ Levent Istanbul, Türkiye 23

24 FIRAT PLAST K KAUÇUK SAN. VE TİC. AŞ. Türkoba Mah.Fırat Plastik Cad. No: Büyükçekmece İstanbul / TÜRKİYE TEL pbx info@firat.com 2