Çevresel Ürün Beyanı (EPD) ISO14025 ve EN15804 uyumlu Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri

Transkript

1 Çevresel Ürün Beyanı (EPD) ISO1425 ve EN1584 uyumlu Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri EPD Yayın Tarihi: EPD Bitiş Tarihi: Pazar Kapsamı: Uluslararası Beyan Kayıt Numarası S-P-6 Ürünün çevre performansı, yaşam döngüsü değerlendirmesi çerçevesinde hesaplanmıştır. Çevresel Ürün Beyanı bağımsız kurumca onaylanmıştır. ECO EPD Ref. No 97

2 Program Bilgisi EPD Program Yürütücüsü Ürün Kategori Kuralları (Product Category Rules, PCR) The International EPD System Valhallavägen 81, Stockholm, Sweden 212:1 Baskı 1.2 ( ) Yapı Malzemeleri ve CPC 54 Yapı Hizmetleri EN 1584:212 + A1:212 Yapı İşleri Sürdürebilirliği PCR Değerlendiren Uluslararası EPD Sistemi Teknik Komitesi Bağımsız Doğrulama Dahili þ Harici EPD Süreç Belgelendirmesi Onaylayan ve Doğrulayıcı EPD Hazırlayan Hesaplama Prosedürü Mr Marcus Vendin Metsims Sustainability Consulting SimaPro 8..3 LCA Yazılımı (Metsims Sustainability Consulting) Sistem Sınırları Beşikten Kapıya þ Beşikten Kapıya opsiyonlu Beşikten Mezara Uyarı EPD belgesinde belirtilen veriler, SimaPro LCA yazılımında belirtilen karekterizasyon faktörleri ve hesaplama kuralları uygulnarak elde edilmiştir. Hesaplamalarda Nisan 213 tarihli CML v4.2 Baseline yöntemi referans alınmıştır. EPD belgesi ile ilgili detaylı bilgi için İdevit proje yürütücüsü İsmail Dülger (ismail.dulger@idevit.com.tr) ile iletişime geçilebilir. PCR Review was conducted by: Technical Committee of EPD International AB. Valhallavägen 81, Stockholm, Sweden info@environdec.com Doğrulama Independent Verification and data, according to ISO 1425;26 Internal External þ Third Party Verifier: Mr Marcus Wendin Sodra Larmgatan 6, Goteborg Sweden CEN Standard EN 1584:212 + A1:213 Sustainability of Construction Works serves as core PCR and Construction Products and CPC 54 Construction Services (212:1 Version 1.2, ) serves as specific PCR. Independent Verification and data, according to EN ISO 1425;21 Internal External þ Third Party Verifier: Mr Marcus Wendin Sodra Larmgatan 6, Goteborg Sweden

3 Kurumsal Bu EPD Beyanı, İdevit markası adı altında Türkiye banyo ürünleri sektöründe seramik sağlık gereçleri üretimi ve satışı yapan İdeal Seramik Sıhhı Tesisat Malz. San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılmıştır yılında sağlık gereçleri üretimine başlayan İdevit, günümüzde Türkiye seramik sektöründe lider firmalar arasında yer almaktadır. Şirket, kurulumundan itibaren koruduğu üstün kalite, müşteriye özel butik ve entegre hizmet anlayışı ile ürünlerini Türkiye ve dünya pazarlarına sunmaktadır. 28 yılında yurtiçi ve yurtdışı pazarların İdevit markası ve kalitesine duydukları güven ve gösterdikleri talep karşısında şirket, kapasite ve ürün çeşidi artırımına ihtiyaç duyarak basınçlı döküm sistemine geçmiştir. Bu çalışmalar sayesinde, İdevit temel amacı olan kaliteli ürün ve güven ile koşulsuz müşteri memnuniyeti sağlamaktadır. İdevit banyo ürünlerinin kalitesi Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ve DIN gibi uluslararası tanınan birçok standart ve sertifika ile onaylanmıştır. Ayrıca İdevit, ISO 91:2 Kalite Yönetim Sistemi ne sahiptir. Beyan Bu EPD belgesi için yapılan Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (LCA), ISO 144/44 kılavuzuna uygun olarak, Yapı Malzemeleri ve CPC 54 Yapı Hizmetleri Ürün Kategori Kurallarında (PCR 212:1 Baskı 1.2, ) belirtilen kurallar, EN 1584:212 + A1:212 Yapı İşleri Sürdürebilirliği: Çevresel Ürün Beyanları ve ISO 1425 Standardı uyumlu Uluslararası EPD sistemi genel program prensipleri çerçevesinde hazırlanmıştır. LCA modellemesi, İdevit Tuzla Tesisi Fireclay seramik sağlık gereçleri yılı üretim rakamları temel alınarak; Ecoinvent ver. 3. veritabanı, CML ver. 4.2 Baseline etki faktörleri ve SimaPro LCA yazılımı kullanılarak yapılmıştır. EN 1584 standardı uyumlu olmayan yapı malzemelerinin EPD belgeleri karşılaştırılamaz. Bu EPD belgesi, beşikten kapıya ve bertaraf süreçlerini içerecek şekilde İdevit Tuzla fabrikasında üretilen Fireclay seramik sağlık gereçlerini temsil etmektedir. 3

4 Ürün Özellikleri Fireclay seramik sağlık gereçleri ağırlıklı olarak kil, feldspat ve kaolin gibi doğal hammaddeler kullanılarak üretilmektedir. Düşük miktarlarda da olsa diğer hammaddeler de kullanılabilmektedir. Fireclay seramik sağlık gereçleri ürün içeriği sağdaki tabloda verilmektedir. Seramik sağlık gereçleri standart ürün sınıflandırılması: Ana parçalar: Klozet, lavabo, tuvalet üniteleri Büyük banyo parçaları: Duş teknesi, küvet Diğer parçalar: Bide, destek üniteleri, özel (engelliler vb. için) lavabo ve tuvalet ürünleri. Fireclay seramik sağlık gereçleri ile ilgili standartlar aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. İçerik % Şamot Kil 1-2 Kaolin 5-15 Feldspat 5-15 Kuvars Diğer - 5 Ürün İlgili Standart Açıklama Test Referans Sonuç Koku kontrolü için su seviyesi Su seviyesi en az 5 mm olmalıdır Klozet TS EN 997 Tek Parça ve Takım Klozetler - Sifonlu Sifon sonrası hacim İstenen hacim (2,5L veya 2,8L) sağlanmalıdır Su Emme %,5 e eşit veya az olmalıdır Statik yükleme direnci 4,±,5kN Kalıcı hasar veya çatlama olmaksızın Koku kontrolü için su seviyesi Su seviyesi en az 75 mm olmalıdır Pisuvar TS EN 1347 Asma pisuvarlar Statik yükleme direnci 1,±,1kN - 1 saat düşey kuvvete karşı çatlama, kalıcı hasar oluşumu veya duvardan ayrılmaya karşı direnç Asma bideler için 4,±,1kN 1 saat yüklemeye karşı direnç Bide TS EN Bideler Statik yükleme direnci Statik yükleme direnci Asma lavabolar için 1,5±,1kN 1 saat yüklemeye karşı çatlama, kırılma veya kalıcı hasar oluşumuna karşı direnç Lavabo TS EN Lavabolar Su boşaltma Test sırasında su tamamen boşalmalıdır Yüzey kararlılığı,1mm, herhangi bir çizik kalınlığı,1mm den az veya üst tabakanın kalınlığını geçmeyecek derinlikte olmalıdır Ürün Özellikleri Ayak basma yeri, derinliği 5,mm geçecek şekilde çapraz veya travers dalgalı veya dilimli Su emme Su emme VC tekneler için %12 den, FFC tekneleri için %18 den fazla olmamalıdır. Hela Taşı TS 799 Alaturka Hela Taşları Malzeme tipi Kalınlık (mm) Ölçü ve toleranslar FFC 14 4 VC 7

5 Seramik Sağlık Gereçleri Üretim Prosesi Fireclay seramik için kullanılan döküm çamuru belirli bir bileşimde bilyalı değirmenlerde öğütme yöntemi ile hazırlanır. Hazırlanan bu çamur, elek ve kuvvetli mıknatıslardan geçirilerek depolama tankında saklanmadan önce atıklardan ayrıştırılır. Daha sonra depolama tanklarından alınan çamur, kalıplara dökülerek şekillendirilmektedir. Döküm yoluyla elde edilen pişmemiş ürünler daha sonra ebatlarına göre 1-2 gün doğal kurumaya bırakılır. Sonrasında ürünler, yüzey temizleme işlemini takiben %1 den düşük nem oranı elde etmek için kurutma tünellerinde 1-12 saatlik bir kuruma işleminden geçerler. Kuruyan parçalar alınarak sırlama işleminden geçmeden önce kalite kontrolü yapılır. Sırlama işleminden sonra ürünler, C sıcaklıkta fırınlarda pişirilerek kuru ağırlığın %1 değerinden daha az su emme özelliğine sahip fireclay seramik sağlık gereçleri elde edilir. Elde edilen ürün prosedür gereği farklı kalite kontrol/test işlemlerinden (görsel kalite kontrol, sızdırma testi, boyut kontrolü, sır çatlaması testi, yanma testi, asit direnci testi, renk atma testi, su emme test, vb.) geçirilerek kontrol edilir. Kalite kontrol testlerinin ardından nihai ürün paketlenerek dağıtıma gönderilir. LCA Hesaplama Kuralları Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri LCA çalışmasında kullanılan sistem sınırları, aşağıda noktalı çizgi ile belirtilen alan içinde paketleme ve nihai ürünü de içine alacak şekilde belirlenmiştir. Hammadde Nakliye Üre.m Kullanım Yaşam Sonu Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri LCA çalışmasında kullanılan sistem sınırı ve akış şeması 5

6 LCA Hesaplama Kuralları FONKSİYONEL BİRİM/BEYAN BİRİMİ SİSTEM SINIRLARI Column1 Fonksiyonel birim (FU), 1 ton FFC sağlık gereci üretimidir (4-34 kg ağırlık aralığında, ortalama 16,4 kg). Sistem sınırları hammadde üretimi, ilgili tüm tedarik ve İdevit tarafından üretim süreçlerini kapsar (beşikten kapıya): Hammadde tedarik ve nakliye, Çamur yapımı için hammadde ileri işlemi, sır ve alçı kalıp üretimi, Döküm, kurutma, sırlama ve fırınlama üretim operasyonları Enerji ve su tüketimi, atık yönetimi ve Nakliye için ürün paketleme işlemi. TAHMİN VE VARSAYIMLAR LİMİTLER ARKAPLAN VERİLERİ VERİ KALİTESİ VERİ DÖNEMİ KARŞILAŞTIRMA Ambalaj atıkları yönetmeliği gereği FFC ürünleri ambalaj atıkları, %44 oranında geri dönüşüm esas alınarak modellenmiştir. Geri dönüşüm faydası sistem sınırı dışındadır. Ambalaj atıkları yönetmeliğine göre ambalaj atıkları zorunlu geri dönüşüm oranı yıllara göre değişmektedir. Tüm hammaddeler LCA çalışmasında dikkate alınmıştır. Bu nedenle bu kurallar çalışmada kullanılmamıştır. Çalışmada kullanılan veriler Nisan 213- Nisan 214 tarihi arasındaki üretim rakamlarıdır(5 yıldan az). Hammadde kullanımı, elektrik ve doğal gaz tüketimi, su kullanımı ve atık verileri toplanılmıştır. Hava emisyon verileri ölçülmek yerine ilgili enerji tüketim proseslerine göre Ecoinvent veri tabanından temin edilmiştir. Kurutma ve fırınlama işlemlerinde meydana gelen havaya su salınımı işlemlerde dikkate alınmıştır. Ecoinvent veri tabanı çalışmanın ilgili alanlarında, veriler on(1) yıldan eski olmayacak şekilde, Türkiye standartlarına uyarlanarak ikincil bir kaynak olarak kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler Nisan 213- Nisan 214 tarihi arasındaki üretim rakamlarıdır(5 yıldan az). Hammadde kullanımı, elektrik ve doğal gaz tüketimi, su kullanımı ve atık verileri toplanılmıştır. Hava emisyon verileri ölçülmek yerine ilgili enerji tüketim proseslerine göre Ecoinvent veri tabanından temin edilmiştir. Kurutma ve fırınlama işlemlerinde meydana gelen havaya su salınımı işlemlerde dikkate alınmıştır. Ecoinvent veri tabanı çalışmanın ilgili alanlarında, veriler on(1) yıldan eski olmayacak şekilde, Türkiye standartlarına uyarlanarak ikincil bir kaynak olarak kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler Nisan 213- Nisan 214 tarihi arasındaki üretim rakamlarıdır. İdevit üretim tesisi FFC seramik sağlık gereçleri üretiminde yan ürün üretimi gerçekleşmemektedir. Bu nedenle yan ürün tahsisi için bir uygulama bulunmamaktadır. Nakliye, İdevit tarafından alınan hammaddelerin tahsili olarak hesaba alınmıştır. Enerji hesaplaması FFC üretim verilerine göre yapılmıştır. 6 İdevit ana üretim ve buna bağlı proseslerden elde edilen tüm atıklar geçerli yasal gereklilikler uyarınca işlem görmektedir.

7 LCA Sonuçları Sistem sınırları tanımı (X=LCA kapsamında, MND=Modül deklare edilmemiş-module Not Declared) PRODUCT STAGE CONSTRUCTION PROCESS STAGE USE STAGE END OF LIFE STAGE BENEFITS AND LOADS BEYOND THE SYSTEM BOUNDARYS Raw material supply Transport Manufacturing Transport from the gate to the site Assembly Use Maintenance Repair Replacement 1) Refurbishment 1) A1 A2 A3 A4 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C2 C3 C4 D X X X MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND MND X MND Operational energy use Operational water use De-construction/ Demolition Transport Waste processing Disposal Reuse-Recycling-Recovery Potential Üretim Öncesi (A1: Hammadde Temini) FFC ürünleri için üretim yerel kaynaklı hammaddelerin kullanımı ile başlar. Hammadde temini süreci hammadde ön işleme süreçlerini de kapsar. Üretim Aşaması (A2: Nakliye ve A3: Üretim) Nakliye süreci hammaddelerin tesise nakliyesi ve tesis içinde forklift kullanımı süreçlerini kapsar. Üretim süreci döküm çamuru hazırlama, döküm, kurutma, sırlama, fırınlama ve paketleme süreçlerini kapsar. Üretim Sonrası (C4: Bertaraf) Tüm seramik sağlık gereçleri yaşam süreleri sonunda katı atık sahalarında bertaraf edilirler. Üretim sırasında fabrika dışından gelen geri dönüşüm malzemesi kullanılmamaktadır. Ambalaj atıkları Ambalaj Atıkları Yönetmeliği çerçevesinde %44 olarak değerlendirilmiştir. Alçı kalıp atıkları da yaşam süreleri sonunda katı atık sahalarında bertaraf edilirler(c4). Sistem sınırları dışında kalan fayda ve zararlar, Modül D LCA çalışmasında geri dönüşüm ve geri kazanım kaynaklı faydalar dikkate alınmamıştır. Katı atık önce sahada depolanır ardından yasalar gereğince belirtilen katı atık sahalarına aktarılır. İdevit atıkların geri dönüştürülerek tekrardan değerlendirilebilmesi için çalışmalarını yürütmektedir. Yaşam Döngüsü Aşamaları Grafiksel Gösterimi 7

8 Çevresel Göstergeler EN1584 Uyarınca Yaşam Döngüsü Envanter Analizi Göstergeleri EPD uyarınca yapılması gereken LCA sonuçları ve göstergeleri aşağıdaki Tabloda üretim (A1, A2,A3) ve bertaraf (C4) olarak verilmiştir. Tüm modüller için geçerli olan sistem sınırları ve kaynakların Yaşam Döngüsü Envanter Analizi (Life Cycle Inventory Analysis, LCIA) göstergeleri aşağıda belirtilmiştir. Parametre Hammadde kaynağı olarak kullanılmayan yenilenebilir birincil enerji tüketimi Hammadde kaynağı olarak kullanılan yenilenebilir birincil enerji tüketimi Toplam yenilenebilir birincil enerji kaynağı tüketimi Birim Üretim A1- A Yaşam Sonu C4 Hammadde kaynağı olarak kullanılmayan yenilenemeyen birincil enerji tüketimi Hammadde kaynağı olarak kullanılan yenilenemeyen birincil enerji tüketimi Toplam yenilenemeyen birincil enerji kaynağı tüketimi İkincil malzeme tüketimi [kg] İkincil yenilenebilir yakıt tüketimi İkincil yenilenemeyen yakıt tüketimi Net tatlı su tüketimi [m³] LCA Sonuçları - 1 ton Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri üretimi için kaynak tüketimi Aşağıdaki Tablo, Fireclay seramik üretim prosesinin çevresel etkilerini belirli kategorilere göre göstermektedir: Tehlikeli Atık Bertarafı (Hazardous waste disposed, HWD), Tehlikesiz Atık Bertarafı (Non-hazardous waste disposed, NHWD), Radyoaktif Atık Bertarafı (Radioactive waste disposed, RWD), Tekrar Kullanılan Aksamlar (Components for re-use, CRU), Geri Dönüşüm Malzemeleri (Materials for recycling, MFR), Enerji İçeriği İçin Kullanılan Malzemeler (Materials for energy recovery, MER), Enerji taşıyıcısı başına ihraç edilen enerji miktarı (Exported energy per energy carrier, EE). Parametre Birim Tehlikeli Atık Bertarafı (HWD) [kg] Tehlikesiz Atık Bertarafı (NHWD) [kg] Radyoaktif Atık Bertarafı (RWD) [kg] Tekrar Kullanılan Komponentler (CRU) [kg] Geri Dönüşüm Malzemeleri (MFR) [kg] Enerji İçeriği İçin Kullanılan Malzemeler (MER) [kg] Enerji taşıyıcısı başına ihraç edilen enerji miktarı (EE [Typ]) 1 ton Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri üretimi çıkış akışları ve atık kategorileri Üretim A1- A3 1.87E Yaşam Sonu C Aşağıda verilmiş olan Tablo, 1 ton Fireclay seramik üretiminin belirtilen etki faktörlerine olan ve CML-IA Baseline (v4.2) metodu ile hesaplanan katkılarını tanımlamaktadır. Bu etki faktörleri: Küresel Isınma Potansiyeli (Climate Change Potential), Ozon Tabakası İncelmesi Potansiyeli (Ozone Depletion Potential, ODP), Fotokimyasal Oksidasyon Oluşma Potansiyeli (Formation Potential of Tropospheric Ozone Photochemical Oxidants), Asidifikasyon Potansiyeli (Acidification Potential), Ötrofikasyon Potansiyeli (Eutrophication Potential) Fosil Olmayan Kaynak Tüketim Potansiyeli (Abiotic Depletion Potential for Non-Fossil Resources) ve Fosil Kaynak Tüketim Potansiyeli (Abiotic Depletion Potential for Fossil Resources). 8

9 Parametre Küresel Isınma Potansiyeli Ozon İncelmesi Potansiyeli Fotokimyasal Oksidasyon Oluşma Potansiyeli Asidifikasyon Potansiyeli Ötrofikasyon Potansiyali Kaynak Tüketim Oluşumu Potansiyeli (fosil olmayan kaynaklardan) Kaynak Tüketim Oluşumu Potansiyeli (fosil kaynaklardan) Birim [kg CO 2 eq.] [kg CFC11 eq.] [kg ethene eq.] [kg SO 2 eq.] [kg PO 3-4 eq.] [kg Sb eq.] [MJ eq.] Üretim A1- A E E E+ 2.E+ 8.96E Yaşam Sonu C E E E E E LCA Sonuçları - 1 ton Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri üretimi çevresel etkileri Çevresel Etkilerin Yorumlanması Fireclay seramik yaşam döngüsü evrelerine ilişkin etkiler aşağıdaki grafikte EPD etki kategorileri cinsinden gösterilmektedir. Fosil harici kaynak tüketim oluşumu potansiyeli dışında kalan tüm etki kategorileri yaşam döngüsü sürecinde üretim aşamasında (A3) etkili olmaktadır. Üretimin küresel ısınma potansiyeli %71 olurken, hammadde temini toplam karbon salınımının yaklaşık %26 sını, bertaraf ve nakliye etkinin sırasıyla %3 ve %1 den oluşturmaktadır. İdevit tarafından üretilen 1 ton fire clay seramik sağlık gereçleri ürün küresel ısınma potansiyeli (karbon ayakizi) 148 kg CO 2 eq dir. Seramik sağlık gereçleri üretiminden beklenildiği üzere, küresel ısınma üzerindeki etkinin en çok doğal gaz kullanımı ve onu takiben de elektrik tüketiminden kaynaklandığı görülmektedir. 1% 3% 3% 4% 3% 5% 4% 3% 9% 25% 8% 7% 52% 2% 6% 71% 66% 67% 74% 71% 5% 1% 4% 69% 3% 1% 1% 1% 2% 45% 1% 1% 1% 26% 29% 28% 2% 25% % Küresel Isınma Potansiyeli Ozon İncelmesi Potansiyeli Fotokimyasal Oksidasyon Oluşma Potansiyeli Asidifikasyon Potansiyeli Ötrofikasyon Potansiyali Kaynak TükeJm Oluşumu Potansiyeli (fosil olmayan kaynaklardan) Kaynak TükeJm Oluşumu Potansiyeli (fosil kaynaklardan) A1 A2 A3 C4 Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri için EPD göstergelerine göre LCA süreçleri 9

10 A1: Hammadde Temini A2: Nakliye A3: Üre=m C4: Bertaraf C4: Bertaraf 3% A3: Üre=m 7% A2: Nakliye 1% A1: Hammadde Temini 26% % 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 1% Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri için toplam enerjinin (MJ) tüm yaşam süreçlerine katkısı 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % A1: Hammadde Temini A2: Nakliye A3: Üre=m C4: Bertaraf 71% 26% Fireclay Seramik Sağlık Gereçleri Küresel Isınma Potansiyeli (kg CO 2 eq.) 1% A1: Hammadde Temini A2: Nakliye A3: Üre=m C4: Bertaraf 3% 1

11 Referanslar /ISO 91/ DIN EN ISO 91:28, Quality Management System-Requirements /TS EN 997/ Standard for WC pans and WC suites with integral trap /TS EN 1347/ Standard for Wall-hung urinals - Functional requirements and test methods /TS EN 14528/ Standard for Bidets Functional requirements and test methods. /TS EN 14688/ Standard for Sanitary appliances - Wash basins - Functional requirements and test methods /EN 1584/ EN 1584:212 + A1: 213, Sustainability of construction works-environmental Product Declarations - Core rules for the product category of construction products /ISO 1425/ DIN EN ISO 1425:29-11: Environmental labels and declarations - Type III environmental declarations - Principles and procedures /ISO / DIN EN ISO 144:26-1, Environmental management - Life cycle assessment - Principles and framework (ISO 144:26) and Requirements and guidelines (ISO 1444:26) /PCR for Construction Products and CPC 54 Construction Services/ Prepared by IVL Swedish Environmental Research Institute, Swedish Environmental Protection Agency, SP Trä, Swedish Wood Preservation Institute, Swedisol, SCDA, Svenskt Limträ AB, SSAB, The International EPD System, 212:1 Version 1.2, /The International EPD System/ The International EPD System is a programme for type III environmental declarations, maintaining a system to verify and register EPD s as well as keeping a library of EPD s and PCRs in accordance with ISO 1425, /Ecoinvent/ Ecoinvent Centre, 11

12 Terimler Sözlüğü Asidifikasyon (Asidification) Asidifikasyon, asitleştirici maddelerin toprak, yeraltı suyu, yüzey suyu, organizmalar, ekosistemler ve malzemeler üzerinde yarattığı toksik etkiyi ifade eden etki kategorisidir. Asidik gazların atmosferdeki su ile reaksiyona girmeleri sonucunda asit yağmuru denilen olay gerçekleşmektedir. Asit yağmurlarının oluşumu da ekosistem içerisindeki çeşitliliğin azalmasına sebep olmaktadır. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında asidifikasyon kg SO 2 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. EPD ler, ISO 1425 e göre tanımlanan, bir ürünün veya servisin çevre performansını ISO 144 serisi çerçevesinde belirtilmiş parametreler bazında önceden belirlenmiş kategorilere göre (hammadde eldesi, enerji kullanımı ve verimliliği; malzeme ve kimyasal madde içeriği; hava, su ve toprağa verilen emisyonlar; atık oluşumu) nicel olarak değerlendiren ve beyan eden deklarasyonlardır. Ticaret odaklı olup, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (YDD) kapsamında ekonomik faaliyetlerin ekolojik ayak izini ve üretim sürecinde meydana gelen çeşitli emisyon değerlerini dikkate alır. Bağımsız şekilde, üreticinin sağladığı bilgilerle hazırlanan EPD ler, ürünün teknik tanımı, üretici firma detayları ve YDD sonuçlarından meydana gelir. Çevresel Ürün Beyanı, EPD (Environmental Product Declaration) Ekolojik Ayak İzi (Ecological Footprint) Ekolojik ayak izi, tüketilen doğal kaynakların yeniden üretimi, oluşan atıkların geri kazanımı için ne kadar kara ve su sahasına ihtiyaç duyulduğunu ortaya koyan bilimsel bir ölçüdür. Doğal kaynaklar ve eko sistem üzerinde insanların tüketimi sonucu oluşan etkiyi ölçmeye yarayan bir araçtır. Doğal kaynakların tüketim hızı ile dünyanın kendi kendini yenileme kapasitesini karşılaştırarak, var olan tüketimin sürdürülebilir olup olmadığını gösterir. Bir nüfusun ekolojik ayak izin içerisinde; solunum için gerekli olan hava, temiz su, gıda, ısınma soğutma, hareket edebilmek için ihtiyaç duyulan enerji, tüketilen ağaç ürünleri, yaşam alanlarının kurulması için tüketilen kaynaklar, tüketim sonucunda oluşan atıklar (sera gazları, organik atıklar, katı atıklar vb.) yer almaktadır. Fotokimyasal Oksidasyon olarak ifade edilen foto oksidan oluşumu, tarımsal ürünlere, insan sağlığına ve ekosisteme zarar veren reaktif maddelerin oluşumunu açıklayan etki kategorilerinden biridir. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında fotokimyasal oksidasyon kg C 2 H 4 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. Fotokimyasal Oksidasyon (Photochemical Oxidation) Kaynak tüketimi (Abiotic Depletion) Kaynak Tüketimi, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında doğal kaynakların (petrol, demir cevheri vb.) tüketimini ifade eden etki kategorilerinden biridir. Küresel, bölgesel ve yerel etki boyutuna sahiptir ve kullanılan mineral miktarını ve kullanılan fosil yakıt miktarını ifade eder. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında kaynak tüketimi kg Sb (Antimon) cinsinden ifade edilmektedir. 12

13 Küresel Isınma, iklim değişikliği sebebiyle atmosferin ısınmasını ifade eden bir kavramdır. Küresel ısınmaya en fazla neden olan insan faaliyetlerinden biri de petrol, kömür ve doğal gaz gibi fosil kaynakların yakılmasıdır. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında küresel ısınma kg CO 2 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. Küresel Isınma (Global Warming) Ozon Tabakası İncelmesi (Ozone Layer Depletion) Ozon Tabakası İncelmesi, insan kaynaklı emisyonlar (CFC, HCFC, klor, brom vb.) tarafından stratosferdeki ozon miktarının azalmasını ve ozon deliği olarak adlandırılan ozon tabakasının incelmesini ifade eden bir kavramdır. Ozon tabakasının delinmesi insanlar, hayvanlar ve bitkiler üzerinde kanserojen etki yapmaktadır. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında ozon tabakası incelmesi kg CFC-11 eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. Ötrofikasyon, havaya, suya ve toprağa besi maddelerinin (nutrients) aşırı salınımı nedeniyle oluşan makro besi maddelerinin artışının sebep olduğu etkileri ifade eden etki kategorisidir. Nitrat ve fosfat gibi besi maddelerinin var olması ekosistem içerisindeki yaşamın devamlılığı için büyük önem taşıyor olsa da yüksek konsantrasyonlarda bulunmaları sonucu sulak alanlarda alg patlamalarına neden olmaktadır ve bu da su içerisindeki oksijen miktarının azalmasına sebep olur. Bu durum ekosistemin zarar görmesine neden olur. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi çalışmalarında nütrifikasyon kg PO eşdeğeri cinsinden ifade edilmektedir. Ötrofikasyon/Nütrifikasyon (Eutrophication) Ürün Kategori Kuralları (PCR) Ürün Kategori Kuralları, PCR, belli bir ürün kategorisine ait EPD belgesi için temel kural ve gereklilikleri tanımlayan belgelerdir. Bu kurallar, ISO1425 uyumlu çevresel beyanlar için şeffaf olma özelliğinin yanında aynı kural temelli EPD belgeleriyle karşılaştırma olanağı sağladıkları için büyük önem teşkil ederler. LCA, bir ürün ya da hizmetin üretiminden tüketimine kadar (beşikten mezara) tüm süreçleri kapsayacak şekilde değerlendirilmesidir. LCA bir ürün, proses ya da hizmet için kullanılan enerji, hammadde ve bundan dolayı oluşan atık ve emisyonların çevresel etkilerini ve bu süreçte doğal kaynakların tüketimini ve çevresel iyileştirme fırsatlarını değerlendiren bir araç ve yöntemdir. ISO 144/44 serisi standartları ile nasıl yapılacağı ve çerçevesi belirlenir. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (LCA - Life Cycle Assessment) 13

14 Kayıt ve Doğrulama Bilgileri Program Yürütücüsü The International EPD System PCR Review Conducted by:technical Committee of EPD International AB. Valhallavägen 81, Stockholm, Sweden Program Yürütücüsü EPD Turkey Based on The International EPD System Veko Giz Plaza, Meydan Sok. No 3 Kat 13 Maslak, İstanbul Turkey Bağımsız Doğrulayıcı Deklarasyon/ Beyan Sahibi LCA Uzmanı ve Grafik Tasarım Miljogiraff Third Party Verifier of this EPD Declaration Mr Marcus Wendin Sodra Larmgatan 6, Goteborg Sweden Ideal Seramik Sıhhi Tesisat Malz San. ve Tic. A.S. Şifa Mah. Şekerpınar Cad. Çömlek Sok. No 4\B Tuzla İstanbul Metsims Sustainability Consulting Elmas Studio Levent Sanayi Mah. Sultan Selim Cad. Lalegul Sok. No:7 D: Levent Istanbul, Turkey