BUSKİ ATIKSU YÖNETİMİ VE DEŞARJLAR

Transkript

1 T. C. Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (BUSKİ) BUSKİ ATIKSU YÖNETİMİ VE DEŞARJLAR İSMAİL HAKKI ÇETİNAVCI GENEL MÜDÜR 1

2 SORUMLULUK ALANIMIZ 26 Mart 1989 Yerel seçimlerle birlikte BUSKİ Genel Müdürlüğümüzün 3 ilçede sorumluluk alanı 256 km 2 oluşmuştur Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ile birlikte BUSKİ Genel Müdürlüğümüzün 7 ilçede sorumluluk alanı km 2 ye ulaşmıştır. 30 Mart 2014 yerel seçimler ile birlikte sorumluluk alanımız 17 ilçede km 2 ye genişlemiştir. 256 km 2 ~2.900 km 2 ~ km 2 Marmara Denizi'nin güney doğusunda yer alan Bursa'nın Marmara Denizi'ndeki kıyılarının uzunluğu 135 kilometredir 2

3 İÇMESUYU KAYNAKLARIMIZ 3

4 İÇMESUYU KAYNAKLARIMIZ Bursa kullanım sırasına göre içme suyunu Nilüfer çayı üzerinde kurulu Doğancı ve Nilüfer Barajları, Uludağ yamaçlarındaki pınar kaynakları ve Bursa ovasındaki yer altı kuyu sularından olmak üzere üç kaynaktan temin etmektedir. DOĞANCI (Selahattin SAYGI) BARAJI 1983 yılında hizmete girmiş olup, Bursa mızın en önemli su kaynağıdır. Yıllık kapasitesi :110 milyon m3 Max su seviyesi :335 m. Rezerv kapasitesi :43 milyon m3 NİLÜFER BARAJI Doğancı Barajının 20 km. membasında bulunan Nilüfer Barajının 16 aralık 2007 tarihinde açılışı yapılmış olup, Bursa mızın yılda 60 milyon m 3 su ihtiyacını karşılayacaktır. Yıllık kapasitesi :60 milyon m3 Max su seviyesi :762,40 m. Rezerv kapasitesi :43,5 milyon m3 PINAR KAYNAKLARI Uludağ ve eteklerinde kaynayan 145 adet su kaynağı bulunmaktadır. 486 lt/sn su temin edilmektedir. Bu kaynaklardan yılda 15 milyon m 3 su almamız mümkündür. YER ALTI KUYULARI Yağışların azaldığı ve Doğancı Barajı su seviyesinin hızlı olarak düştüğü temmuz-kasım aylarında yer altı su kaynakları devreye alınmaktadır. Bursa Ovası Yeraltı suyu rezervi : 210 milyon m3/yıl Tahsis edilen miktar : 55 milyon m3/yıl Kurulu gücümüz : 55 milyon m3/yıl Kuyu adedi : 120 4

5 DOBRUCA İÇMESUYU ARITMA TESİSİ Dobruca İçme suyu Arıtma Tesisimizin ortalama debisi m 3 /gün dür. Şehre verilen SU, sürekli ve eksiksiz olarak biyolojik, kimyasal ve fiziksel analizlere tabi tutulmaktadır. 5

6 ARITMA FAALİYETLERİ 6

7 DOĞU ATIKSU ARITMA TESİSİ Alan m m 3 /gün ( kgboi5/gün) tevsi ile birlikte m 3 /gün 1.Giriş yapısı 2.Ön Arıtma 3.Selektör Tankı 4.Anaerobik Bio-Fosfor Tankları 8 5. Havalandırma Tankları 6. Son Çökeltme Tankları 7. Çamur Arıtma Üniteleri 8. Deşarj Yapısı 9. Taşkın Pompa İstasyonu 9 7

8 1.Giriş yapısı 2.Ön Arıtma 3.Selektör Tankı 4.Anaerobik Bio-Fosfor Tankları BATI ATIKSU ARITMA TESİSİ Alan m m 3 /gün ( kgboi5/gün) tevsi ile birlikte m 3 /gün 8 5. Havalandırma Tankları 6. Son Çökeltme Tankları 7. Çamur Arıtma Üniteleri 8. Deşarj Yapısı 9. Kontrol Binası 9 8

9 KENT KATI ATIK DEPOLAMA ALANI (HAMİTLER ) ÇÖP SÜZÜNTÜ SUYU ARITMA TESİSİ 1. ph Nötralizasyon Ünitesi 2. Giriş Pompa İstasyonu 3. Aerobik Havuzlar 4. Fakültatif Havuzlar 5. Ardışık Kesikli Reaktörler 6. Çamur Susuzlaştırma Binası ve İdari Bina 7. Trafo Binası m 3 /gün kgboi5/gün mgboi5/lt 9

10 ÇAMUR YAKMA TESİSİ VE ENERJİ ELDE ETME TESİSİ 31/03/2015 tarihinde sözleşmesi imzalanmıştır. Tasarım ve proje çalışması devam etmektedir. {(6 ay proje+ 18 ay inşaat) ve (24 ay işletme)} Tesis temel olarak 96 ton kuru/katı madde içerikli çamur yakma kapasitesine sahip olacaktır. İlk aşamada BUSKİ atıksu arıtma tesislerinden elde edilen 63 ton kuru/katı madde içerikli çamur yakılacak ve toplam 96 ton kuru/katı madde içerikli çamur yakma kapasitesine ileriki dönemlerde ulaşılacaktır Sistemin temel işleyişi çamurun yakılarak ve içerisindeki suyun buharlaştırılarak stabilizasyonu ve hacminin azaltılarak; işlem sırasında ortaya çıkan atık ısıdan yararlanılarak da elektrik üretimi yapılması şeklinde olacaktır. Tesisin en önemli özellikleri emisyon kontrolü (baca gazı arıtımı) açısından Türk ve Avrupa standartlarının tamamen karşılanması ve elektrik üreterek katma değer sağlaması olacaktır. 10

11 YEŞİL ÇEVRE ATIKSU ARITMA TESİSİ İŞLETME KOOPERATİFİ Genel Müdürlüğümüzün de % 20 ortak olduğu Yeşil Çevre Arıtma Tesisi İşletme Kooperatifi 341 üyesi vardır. Bu tesiste; KOSAB, GÜSAB, Kestel ve Barakfakih sanayi bölgesi, İsabey de bulunan firmalar ile Kestel ve Gürsu ilçelerinin atıksularının arıtımı yapılmaktadır. Kapasitesi m 3 /gün den m 3 /gün e çıkartılması yapılmaktadır. Ayrıca bu işin bünyesinde renk giderimi yatırımı da bulunmaktadır. 11

12 MUDANYA ÖN ATIKSU ARITMA TESİSİ ve DERİN DENİZ DEŞARJI ATIKSU ÖN ARITMA VE DERİN DENİZ DEŞARJLARI GEMLİK ÖN ATIKSU ARITMA TESİSİ ve DERİN DENİZ DEŞARJI KÜÇÜK KUMLA ÖN ATIKSU ARITMA TESİSİ ve DERİN DENİZ DEŞARJI m 3 /gün Fiziksel Arıtma Kaba ve ince ızgara 540 m 500 mm DDD hattı Difüzör derinliği -40 m m 3 /gün Fiziksel Arıtma Kaba ve ince ızgara Havalandırmalı kum ve yağ tutucu 1700 m 630 mm DDD hattı Difüzör derinliği -45 m m 3 /gün Fiziksel Arıtma Kaba ve ince ızgara Siklon tip kum tutucu 500 m 500 mm DDD hattı Difüzör derinliği -35 m 12

13 KÜÇÜK KAPASİTELİ ATIKSU ARITMA TESİSLERİ Hasanağa TOKİ Paket AAT m 3 /gün Kayapa TOKİ Paket AAT 400 m 3 /gün Narlı Paket AAT m 3 /gün 13

14 SORUMLULUK ALANIMIZA YENİ KATILAN BÖLGELERDE DEVRALINAN ATIKSU ARITMA TESİSLERİ İnegöl AAT Proses: Biyolojik İleri Arıtma İşletmeye giriş: 2009 Tasarım debisi: m 3 /gün İşletme İnegöl OSB tarafından yapılıyor. BUSKİ katılımcı Karacabey AAT Proses: Biyolojik İkincil Arıtma İşletmeye giriş: 1993 Tasarım debisi: m 3 /gün Yenice AAT Proses: Biyolojik İkincil Arıtma İşletmeye giriş: 1994 Tasarım debisi: m 3 /gün 14

15 İLLER BANKASI KREDİSİ İLE YAPIMI TAMAMLANAN ATIKSU ARITMA TESİSLERİ Orhangazi AAT Proses: Biyolojik İleri Arıtma İşletmeye giriş: Ağustos 2015 Tasarım debisi: m 3 /gün İller Bankası kredisi ve müşterek kontrollüğü İşletmeye Alındı. İznik Proses: Biyolojik İleri Arıtma / MBR İşletmeye giriş: Ağustos 2015 Tasarım debisi: m 3 /gün İller Bankası kredisi ve müşterek kontrollüğü İşletmeye Alındı Orhaneli AAT Proses: Biyolojik İleri Arıtma İşletmeye giriş: Ocak 2015 Tasarım debisi: m 3 /gün İller Bankası kredisi ve müşterek kontrollüğü İşletmeye Alındı. Yenişehir AAT Proses: Biyolojik İleri Arıtma İşletmeye giriş: Ağustos 2015 Tasarım debisi: m 3 /gün İller Bankası kredisi ve müşterek kontrollüğü İşletmeye Alındı. 15

16 DIŞ KAYNAKLI KREDİLER İLE İHALE AŞAMASINDA OLAN ATIKSU ARITMA TESİSLERİ Alman Kalınma Bankası ile imzalanan kredi kapsamında 6 adet arıtma tesisinin ve 2 adet Derin Deniz Deşarjının yapımı işleri yer almaktadır. 1- GEMLİK ATIKSU ARITMA TESİSİ, m 3 /gün 2- MUDANYA ATIKSU ARITMA TESİSİ, m 3 /gün 3- KURŞUNLU (KUMSAZ) ATIKSU ARITMA TESİSİ, m 3 /gün 4- KÜÇÜK KUMLA ATIKSU ARITMA TESİSİ, m 3 /gün 5- NİLÜFER ATIKSU ARITMA TESİSİ, m 3 /gün 6- AKÇALAR ATIKSU ARITMA TESİSİ, m 3 /gün İş Paket Haziran 2015 ihalesi yapıldı. Teklif dosyaları değerlendiriliyor. İş Paket- 2 3 Temmuz 2015 ihalesi yapıldı. Teklif dosyaları değerlendiriliyor. KÜÇÜK KUMLA DERİN DENİZ DEŞARJI KURŞUNLU (KUMSAZ) DERİN DENİZ DEŞARJI İş Paket- 3 İhale Aşamasında Ön yeterlilik dosyaları değerlendirilmektedir. 16

17 BURSA İLİ MUHTELİF İLÇELERDE 12 ADET AAT UYGULAMA PROJESİ VE YAPIMA ESAS İHALE DÖKÜMANLARININ HAZIRLANMASI İŞİ (ihale aşamasında) Sıra No Atıksu Arıtma Tesisi Yaklaşık Proje Nüfusu ( Kişi ) Yaklaşık Proje Arıtma Kapasitesi ( m³/gün ) 1 KARACABEY ATIKSU ARITMA TESİSİ ULUDAĞ ATIKSU ARITMA TESİSİ BÜYÜKORHAN ATIKSU ARITMA TESİSİ KELES ATIKSU ARITMA TESİSİ HARMANCIK ATIKSU ARITMA TESİSİ YENİKÖY (KARACABEY) ATIKSU ARITMA TESİSİ ESENCE (MUDANYA) ATIKSU ARITMA TESİSİ MESUDİYE (MUDANYA) ATIKSU ARITMA TESİSİ TİRİLYE (MUDANYA) ATIKSU ARITMA TESİSİ 1000 KİŞİLİK PAKET ATIKSU ARITMA TESİSİ KİŞİ PAKET ATIKSU ARITMA TESİSİ KİŞİ PAKET ATIKSU ARITMA TESİSİ

18 KANAL YAĞMURSUYU KOLLEKTÖR FAALİYETLERİ 18

19 BATI NİLÜFER HAVZASI KOLLEKTÖR YAPIM İŞİ Bu iş kapsamında; Nilüfer köy yakınında Mudanya yolu kenarından başlayan kolektör Yolçatı, Görükle ve Mudanya nın bazı mahallelerinin atık sularını toplayarak yapımı planlanan Nilüfer AAT verilecektir. Kayapa bölgesindeki atıksu kollektörlerin yapımı ve bu kolektörlerin mevcut Batı AAT bağlantısı sağlanacaktır. Kollektörler Göller, Dereler, 19

20 OVAAKÇA-HASANAĞA KOLLEKTÖRLERİ YAPIM İŞLERİ Bu iş kapsamında; 1. Etap: Nilüferköy-Karabalçık 1. Etap: Nilüferköy, Ahmetköy, Dereçavuş, Çağlayan, Aksungur, Alaşar, Ovaakça ve Karabalçık yerleşimlerinin atıksularını toplayarak Hançerlide yapılacak Nilüfer Atıksu Arıtma Tesislerine bağlantısı sağlanacaktır. 2. Etap: (1. Kısım): Hasanağa ve Badırga bölgelerindeki kolektörler yapılarak, yapımı planlanan Nilüfer AAT bağlantısı sağlanacaktır. (2. Kısım): Uluabat havzasındaki Akçalar, Gölyazı Fadıllı bölgelerindeki kollertörler ve terfi merkezleri yapılarak, yapımı planlanan Akçalar AAT bağlantısı sağlanacaktır. Böylece bu bölgede dereye ve göle deşarj olan tüm atıksular Arıtma Tesislerine ulaşacaktır. 2. Etap: 1. Kısım: Hasanağa Nilüfer AAT 2. Kısım: Gölyazı Fadılllı Akçalar AAT 20

21 BARAKFAKİH VE PANAYIR KANALİZASYON VE YAĞMURSUYU KOLLEKTÖRLERİ YAPIM İŞLERİ Kollektörler Kollektörler Yeniceabat Proje kapsamında bu bölgelerdeki atık suların toplanarak, Atıksu Arıtma Tesisine iletilmesi yapılacaktır. Barakfakih-Serme Civarı Kanalizasyon Ve Yağmursuyu Hattı ve Terfi Merkezi Yapımı Gürsu TOKİ Kanalizasyon Hattı ve Terfi Merkezi Yapımı YEŞİL ÇEVRE A.T. Demirtaş ve İsmetiye Kollektörleri ve Terfi Merkezi Yapımı Panayır Terfi İstasyonu ve Terfi Hattı Yapımı Otokoop Civarı Kanalizasyon Ve Yağmursuyu Hattı Yapımı DOĞU ATIKSU ARITMA TESİSİ 21

22 SAMANLI KOLLEKTÖRÜ ve KUŞAKLAMA HATTI Kolektörler Doğu Atıksu Arıtma Tesislerinden başlayarak, Samanlı Mahallesinin bir kısmı, Millet, Vakıf, İsabey, Demetevler, Karapınar, Kumlukalan Mahallerinin dereye deşarj olan tüm evsel ve sanayi atık sularının Arıtma Tesislerine bağlantısı yapılmış olup, Doğu bölgesinde dereye deşarj olan atıksu bağlantısı kalmamıştır. 22

23 GEMLİK KÖRFEZ HAVZASI KANALİZASYON VE YAĞMURSUYU KOLEKTÖRLERİ YAPIM İŞLERİ Kolektörler Gemlik, Küçük kumla, Kurşunlu, Mudanya bölgelerindeki atıksu hatları ile terfi merkezlerinin yapımı ve Gemlik, Küçük Kumla, Kurşunlu, Mudanya da planlanan Atıksu Arıtma Tesislerine iletilecek olan atıksu kolektörlerinin yapılması bu iş kapsamında olup, çalışmalar devam etmektedir. 23

24 KARACABEY SAHİL BÖLGESİ ATIKSU TOPLAMA SİSTEMİ PROJESİ Kolektörler Karacabey Sahil bölgesi Atıksu Toplama Sistemi projesi kapsamında Kurşunlu, Malkara, Yeniköy, Bayramdere ve Boğazköy de toplam 22 km kanalizasyon ve pompa terfi hattı, 4 adet terfi merkezi (Kurşunlu, Malkara, Yeniköy, Bayramdere) ile Yeniköy de Atıksu Arıtma Tesisi yapılacaktır. 24

25 KANALİZASYON VE YAĞMURSUYU ÇALIŞMALARINDAN GÖRÜNTÜLER Gemlik İlçesi Terfi Hattı Çalışması (Gemlik Körfezi Havzası Kanalizasyon ve Yağmursuyu Kollektörleri Yapım İşi) 25

26 KANALİZASYON VE YAĞMURSUYU ÇALIŞMALARINDAN GÖRÜNTÜLER Demirtaş-Cumhuriyet Mah. Kanalizasyon ve Yağmursuyu Kutu Kesit (Box) Çalışması (Barakfakih ve Panayır Kanalizasyon ve Yağmursuyu Kollektörleri Yapım İşi) 26

27 KANALİZASYON VE YAĞMURSUYU ÇALIŞMALARINDAN GÖRÜNTÜLER Osmangazi Mh. Yunuseli Mh. 40 mt.lik yeni açılan imar yolu Nilüfer İlçesi Sanayi Bölgesi 27

28 ATIKSU DENETİMİ VE İZLEME ÇALIŞMALARI ATIKSU DENETİMİ ÇALIŞMALARI ATIKSU ONLİNE İZLEME ÇALIŞMALARI YERÜSTÜ SU KAYNAKLARI KALİTESİ İZLEME ÇALIŞMALARI 28

29 29 ATIKSU DENETİMİ ÇALIŞMALARI Atıksularını kanalizasyon sistemimize deşarj eden ve/veya sızdırmaz özellikteki fosseptiklerdeki vidanjör firmalarına taşıttıran işletmelerin atıksu denetimleri Genel Müdürlüğümüz tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda alıcı ortama atıksu deşarjı yapan işletmeler haricindeki işletmelere; 1. Atıksu Ruhsatlandırma 2. Atıksu Denetimleri (Mesai saati ve gerek duyulduğunda mesai saati dışında) kurumumuzca gerçekleştirilmektedir. Bu doğrultuda gelinen son rakamlar şu şekildedir: 2014 YILINDAN DEVREDEN TOPLAM AYLAR ,69% 117 YENİ TESPİT EDİLEN İŞYERİ SAYISI KAPANAN İŞYERİ SAYISI ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜD. SEVK EDİLEN İŞYERİ SAYISI RUHSAT KAPSAMINDAN ÇIKARTILAN İŞYERİ SAYISI İŞLEMLERİNİ TAMAMLAMADIĞINDA N DOLAYI RUHSAT RUHSAT KAPSAM DIŞI KAPSAM DIŞI YAZISI YAZISI VERİLEN İŞYERİ VERİLMEYEN/BELGE SAYISI SİZ RUHSAT DIŞI BIRAKILAN İŞYERİ SAYISI GENEL TOPLAMA GÖRE AKKR KAPSAMINDA OLAN TOPLAM İŞYERİ SAYISI AKKR ALAN İŞYERİ SAYISI (AYLIK) TOPLAM AKKR ALAN İŞYERİ SAYISI GENEL TOPLAMLARA GÖRE AKKR VERME ORANI OCAK % 2 ŞUBAT % 0 MART % 0 NİSAN % 0 MAYIS % 0 HAZİRAN * % 0 TEMMUZ % 1 AĞUSTOS % 2 EYLÜL % 1 EKİM % 1 KASIM ARALIK YILLIK TOPLAM % 7 GENEL TOPLAM % 7 DEŞARJ RUHSATI YENİLENE N İŞYERİ SAYISI

30 30 ATIKSU ONLİNE İZLEME ÇALIŞMALARI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2012/24 sayılı Genelgesi ile debisi m 3 /gün ve üzerinde olan atıksu arıtma tesislerinin deşarj noktalarına gerçek zamanlı (online izleme) uzaktan atıksu izleme kurulması gerektiği belirtilmiştir. Bu kapsamda 5 adet Atıksu Arıtma Tesisimize (Doğu AAT, Batı AAT, Mudanya Atıksu Ön Arıtma ve DDD, Gemlik Atıksu Ön Arıtma ve DDD, K.Kumla Atıksu Ön Arıtma ve DDD) online atıksu izleme kurulumu gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, atıksularını BUSKİ kanalizasyon sistemine ve/veya alıcı ortama deşarj eden işletmelerden seçilen 11 adet işletmeye de online izleme sistemi kurulmuştur. İzlenen tesisler kirlilik yükü dikkate alınarak seçilmiştir. Bu sistem kapsamında 3 tekstil, 2 gıda, 2 metal, 3 plastik ve kauçuk, 1 toplu teşekkül izlenmektedir. İzlenen firmaların sayılarının artırılması planlanmaktadır. Söz konusu izleme sistemleriyle 5 adet BUSKİ AAT ile 11 adet sanayi tesisinde; ph, iletkenlik, sıcaklık, çözünmüş oksijen parametreleri ve debi değerleri takip edilmektedir. Parametreler anlık olarak sistemden izlenebildiği gibi, her günün sonunda yetkili kişilere ölçüm sonuçları mail aracılığıyla iletilmektedir. Olumsuzluk görülen işletmeye denetim ekipleri yönlendirilmektedir.

31 31 YERÜSTÜ SU KAYNAKLARI KALİTESİ İZLEME ÇALIŞMALARI Nilüfer Çayı su kalitesi 1990 lı yılların sonundan itibaren, Karsak Deresi su kalitesi 2006 yılından itibaren izlenmeye başlamıştır. Nilüfer Çayında kentte yapılan altyapı çalışmaları ile Doğu ve Batı Atıksu Arıtma Tesislerinin devreye alındığı tarihten sonra özellikle KOİ, BOİ ve AKM parametrelerinde azalan yönde eğilimlere rastlanmış olup, su kalitesinin artmaya başladığı görülmüştür. Bursa il sınırlarımızdaki yerüstü su kaynakları kalitesinin arazi çalışmalarıyla belirlenen 48 noktadan izlenmesi çalışması devam etmektedir. Bu kapsamda izlenen parametreler: ph Sıcaklık İletkenlik Çözünmüş oksijen Biyolojik oksijen ihtiyacı (BOİ5) Toplam fosfor Demir (Fe) Nitrat azotu (NO3-N) Renk Kadmiyum (Cd) Toplam kjeldahl azotu (TKN) Alüminyum (Al) Toplam krom (Cr) Nitrit azotu (NO2-N) Arsenik (As) Bakır (Cu) Florür (F) Mangan (Mn) Nikel (Ni) Kurşun (Pb) Kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) Amonyak azotu (NH3-N) Bor (B) Çinko (Zn)

32 32