Düşük gerilim motoru SIMOTICS XP. Tip 1MB5 - Eksen yüksekliği 400/450. İşletme kılavuzu

Transkript

1 Bölüm 2 dahilinde kullanım içindir (IEC/EN ) II 3G Ex ec II. T. Gc Bölge 22 dahilinde kullanım içindir (IEC/EN ) II 3D Ex tc IIIB T... C Dc İşletme kılavuzu Düşük gerilim motoru SIMOTICS XP Tip 1MB5 - Eksen yüksekliği 400/450 Basım 10/2018

2

3 Giriş 1 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2 Alçak gerilim motoru 1MB5 AH400/450 SIMOTICS XP İşletme kılavuzu Tanımlama 3 Uygulama ön hazırlığı 4 Montaj 5 Elektrik bağlantısı 6 İşletime alma 7 İşletme 8 Bakım 9 Yedek parçalar 10 Atığa ayırma 11 Servis ve Teknik Destek Teknik Özellikler Kalite dokümanları A B C Bölüm 2 dahilinde kullanım içindir (IEC/EN ) Bölge 22 dahilinde kullanım içindir (IEC/EN ) 10/2018 A5E A

4 Yasal bilgi ve uyarılar İkaz bilgisi konsepti Bu kullanma kılavuzu, kendi güvenliğiniz ve mal kaybı veya zarar oluşmasını önlemek için dikkat etmeniz gereken bilgi ve uyarılar içermektedir. Kişisel güvenliğiniz ile ilgili bilgi ve uyarılar bir ikaz üçgeni ile belirtilmiştir, genel mal hasarı ile ilgili bilgi ve uyarılar için ise ikaz üçgeni kullanılmamıştır. Tehlike kademesine bağlı olarak, ikaz bilgi ve uyarıları, en önemliden daha az önemlilere göre, aşağıdaki şekilde sıralanmıştır. TEHLİKE eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, ölüm veya ağır yaralanma olacağı anlamına gelir. İKAZ eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, ölüm veya ağır yaralanma olabileceği anlamına gelir. DİKKAT eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, hafif yaralanma olabileceği anlamına gelir. DİKKAT eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, mal hasarı olabileceği anlamına gelir. Birden fazla tehlike derecesinin aynı anda ortaya çıkması halinde, en yüksek tehlike derecesine ait uyarı bilgisi kullanılır. Eğer ikaz üçgenli bir uyarı bilgisinde insanlara zarar gelebileceği hususuna dikkat çekiliyorsa, aynı ikaz bilgisine ayrıca bir mal hasarı ile ilgili uyarı da eklenmiş olabilir. Yetkili personel Bu dokümantasyon içinde açıklanan ürünü/sistemi sadece ilgili görev için uygun nitelikte olan kalifiye personel kullanabilir. Ürünün/Sistemin kullanımı esnasında ilgili göreve ilişkin dokümantasyona ve özellikle bu dokümantasyon içinde belirtilen güvenlik ve uyarı bilgilerine dikkat edilecektir. Kalifiye personel, gerekli eğitime ve deneyime sahip olduğundan bu ürünleri/sistemleri kullanırken riskleri fark edebilecek ve olası tehlikeleri önleyebilecek bilgiye sahiptir. Siemens ürünlerinin amaca uygun kullanımı Lütfen şunlara dikkat ediniz: Markalar İKAZ Siemens ürünleri sadece katalogda ve ilgili teknik dokümantasyonda öngörülmüş kullanım durumları için kullanılmalıdır. Eğer yabancı ürünler ve yabancı bileşenler kullanılırsa, bu ürün ve bileşenler Siemens tarafından tavsiye edilmiş ya da kullanımına izin verilmiş olmalıdır. Ürünlerin kusursuz ve güvenli kullanımı için, gerektiği şekilde taşınması, gerektiği şekilde depolanması, yerleştirilmesi, montajı, kurulması, devreye sokulması, kullanılması ve muhafaza edilmesi ya da onarılması şarttır. İzin verilen çevre koşullarına uyulmalıdır. İlgili dokümantasyonlarda verilen bilgi ve uyarılara dikkat edilmelidir. Tescil ibaresi ile işaretlenmiş tüm isim ve tanımlar, tescil edilmiş Siemens AG markalarıdır. Bu yazıdaki diğer isim ve tanımlar, üçüncü kişiler tarafından kendi amaçları için kullanılmaları halinde sahiplerinin haklarına tecavüz edilmiş olması söz konusu olabilecek markalar olabilir. Sorumluluk üstlenmeme mesuliyeti Bu yazının içeriğini, tarif edilen donanım ve yazılıma uygunluğu açısından kıyasladık. Yine de farklılıklar ve sapmalar olabilir ve bu nedenle tamamen uyumluluk hususunda herhangi bir sorumluluk üstlenmiyoruz ve garanti vermiyoruz. Bu yazıda verilen bilgiler muntazam aralıklar ile kontrol edilmektedir ve gerekli düzeltmeler yazının müteakip baskılarına işlenmektedir. Siemens AG Division Process Industries and Drives Postfach NÜRNBERG ALMANYA A5E A P 10/2018 Değişiklikler yapma hakkımız saklıdır Copyright Siemens AG Tüm Hakları Saklıdır

5 İçindekiler 1 Giriş Bu kılavuz hakkında Kişisel dokümanların oluşturulması Güvenlik bilgi ve uyarıları Sistem sorumlusu için bilgiler Güvenlik Kuralı Kalifiye personel Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı Patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda kullanım Elektrostatik tehlike altındaki yapı grupları Güçlü şarj oluşturan prosesler Elektrikli enerji tekniği sistemlerinin işletilmesindeki elektromanyetik alanlar Özel versiyonlar ve model varyantları Tanımlama Uygulama alanı Güç levhası Yapı Soğutma, havalandırma Depolama Ortamla ilgili koşullar Opsiyonel monte edilen ve içine takılan üniteler Uygulama ön hazırlığı Sistem projelendirilmesindeki güvenlik açısından önemli unsurlar İşletim türüne uyulması Soğutmanın sağlanması Termik motor koruması (modele göre) Harici fan soğutma havası kalitesi Harici fan motoru için kilitleme devresi Bağımsız ısıtma için kilitleme devresi (opsiyon) Destek ayaklı yapı tarzı IM B Gürültü emisyonları Devir sayısı sınır değerleri...27 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 3

6 İçindekiler 4.11 Şebekede gerilim ve frekans dalgalanmaları Sistemin kendi frekansları Elektrik bağlantısındaki arızalardan kaynaklanan mil ünitesinin torsiyon yüklenmeleri Teslimat Nakliye ve depolama Transport işaretleri Yukarı kaldırma ve taşıma Rotorun emniyete alınması Depolama Yanlış yataklanmada, işletmeye alma sırasında patlama tehlikesi Elektromanyetik uyumluluk Montaj Montaj için güvenlik bilgi ve uyarıları Montajın hazırlanması Montaj için ön koşullar İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi Bağlantı yüzeylerinin hazırlanması Sabitleme cıvatalarının seçilmesi Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Makineyi kurun Bağlama noktalarının kontrolü Soğutmanın sağlanması Balanslama Tahrik çıkış elemanlarının takılması ve çıkarılması Rotor tutma düzeneğinin çıkartılması Dik yapı tarzındaki makinelerde rotor tutma düzeneğinin sökülmesi Korozyon korumasının çıkarılması Yoğuşuk suyun boşaltılması Eksenel ve radyal güçler Makineyi hizalama ve sabitleme Doğru hizalama ve güvenli sabitleme için ön koşullar Motoru dikey ve yatay olarak yerleştirin Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B3 / IM B35) Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B5) IM B5 yapı tarzında destek ayağının sabitlenmesi Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM V1, IM V10) Elektrik bağlantısı Elektrik bağlantısı için güvenlik bilgileri Temel kurallar Damla oluklu kablonun döşenmesi Terminal kutusu TB3R61 bağlantı kutusu Klemens kutusu 1XB İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

7 İçindekiler Terminal kutusu 1XB Bağlantı kutusunu çevirin (seçenek) Bağlantı kutusunun kapağını sökün/takın Klemens kutusuz bağlantı Makinenin bağlanması Kablo seçilmesi Terminal tanımı (ismi) Dönüş yönü Serbest dışarı çıkarılan hatların bağlantısı Metal blendajın terminal kutusuna bağlanması Belgelenmiş hat girişleri, yiv adaptörleri ve kapatma tıpaları Delinmemiş giriş plakası Toprak hattının bağlanması Hat bağlantısı Kabloların terminal kutusuna sokulması Kablo yerleştirilmesi Kablo pabuçları ile kablo bağlanması Kablo pabuçsuz kablo bağlanması Tek damarlı (telli) kablo Alüminyum kablolar kullanılması Asgari hava mesafeleri Kelepçe kıskaçları ile bağlantı Bağlantı çalışmalarının tamamlanması Yardımcı akım devrelerini bağlama Kablo seçilmesi Kabloların yardımcı klemens kutusuna sokulması ve yerleştirilmesi Stator sargısının sıcaklık kontrolünü (modele göre) bağlayın Metal blendajın terminal kutusuna bağlanması Sensörler ve algılayıcılar için kendinden emniyetli akım devreleri Bağlantı çalışmalarının tamamlanması İşletime alma İşletmeye almadan önceki önlemler Yalıtım direnci ve polarizasyon endeksinin ölçülmesi Yatak sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri Harici fanların devreye sokulması Devreye alma İşletme İşletme için güvenlik uyarıları Patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda işletme Rulmanda ardıl yağlama Acil Kapatma sonrasında yeniden devreye sokma Elektrik arızaları ve mekanik arızalar Rulmanda arızalar...89 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 5

8 İçindekiler 8.6 Kapatma Çalıştırma araları İşletim molalarında alınması gereken önlemler Rulmanlı yataklardaki bekleme (durma) hasarları Bakım Onarımla ilgili güvenlik uyarıları Denetim ve bakım İnceleme ve bakım için güvenlik bilgileri Genel denetim verileri Montaj veya onarımdan sonra ilk denetim Ana denetim Bakım aralıkları Bağımsız ısıtmanın denetimi ve bakımı Rulman yataklamasının değerlendirilmesi Rulmanlı yatakların çalıştırılması için müteakip yağlama aralıkları ve gres türleri Kullanılmış yağ bölmesinin istiap haddi Rulmanlırın contalanması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Soğutma havası akımı temiz tutulmalıdır Temizleme Yoğuşuk suyun boşaltılması Boya hasarlarının düzeltilmesi Ardıl boyama Klemens kutularının bakımı Onarım Temeller precote kaplamalı cıvatalar Cıvata bağlantıları Fan davlumbazı Metalden dış fan Plastikten dış fan Harici fan başlığı Rulmanlı yatak Rulmanın sökülmesi V halkayı sökünüz Labirent contanın sökülmesi Rulmanlı yatakların takılması V halka takılması V halkanın takılması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Labirent contanın takılması Devre bağlantıları Koruyucu çatı, koruyucu çatı altında devir empülsiyon sensörü montajı Fren takma (seçenek) Bağlantı panosu ve topraklama için sıkma torkları Makinelerin sızdırmaz kılınması (contalanması) Yedek parçalar Sipariş bilgileri Parça siparişi İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

9 İçindekiler 10.3 İnternet üzerinden yedek parça araştırması Bölüm grupları Makine parçaları Stator ve rotor Havalandırma Harici fan TB3R61 bağlantı kutusu Terminal kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Yatak gövdeli rulman, DE tarafı Yatak gövdeli rulman, NDE tarafı Yatak gövdesiz rulman, DE tarafı Yatak gövdesiz rulman, NDE tarafı DE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası NDE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Standart parçalar Atığa ayırma A B C 11.1 RoHS - Belirli bazı tehlikeli maddelerin kullanımının sınırlanması Düzenlemenin 33. maddesi REACHuyarınca bilgilendirme Demonte etme işleminin hazırlanması Makinenin parçalarına ayrılması Komponentlerin giderilmesi Servis ve Teknik Destek Teknik Özellikler B.1 Cıvata bağlantılarının sıkma torkları Kalite dokümanları Endeks İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 7

10 İçindekiler 8 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

11 Giriş 1 Aşağıdaki metinde motor, "elektrikli makine" veya kısaltılmış olarak "makine" olarak anılacaktır. Bu kullanım kılavuzu, ürün yelpazesinin işe özel tüm modellerini kapsamaz. Daha ayrıntılı bilgiler için kataloga bakın. 1.1 Bu kılavuz hakkında Bu kılavuz makineyi tarif eder ve ayrıca makinenin tesliminden giderilmesine kadar yapılacak işlemler hakkında bilgi verir. Bu kılavuzu ileride söz konusu olacak kullanım için muhafaza ediniz. Makine ile çalışmaya başlamadan önce, bu işletme kılavuzunu okuyunuz ve talimatlara uyunuz. Böylelikle tehlikesiz ve arızasız bir işlevin yanı sıra, makinenin uzun süre kullanılmasını sağlamış olursunuz. Bu kılavuz güvenlik uyarıları ve işletime yönelik ikaz bilgileri içerir. Makinedeki her eyleminizde kendi güvenliğiniz, başka kişilerin güvenliği ve maddi ve çevresel hasarları önlemek için bu notlara uyun. Belgenin iyileştirilmesiyle ilgili önerileriniz olduğunda lütfen servis merkezine (Sayfa 139) başvurun. Tekst özellikleri Bu kılavuzda aşağıdaki metin işaretlerini bulabilirsiniz: 1. İşlem talimatları, numaralanmış liste şeklinde gösterilmiştir. İşlem adımlarının sıralamasına uyunuz. Sayım şeklindeki dizinler için liste noktaları kullanılmıştır. Tire işareti, ikinci kademedeki sayım şeklinde dizinleri bildirir. Not Bir uyarı notu, size ürün, ürünün kullanımı veya söz konusu dokümanlar hakkında daha ayrıntılı bilgiler sunar. 1.2 Kişisel dokümanların oluşturulması Industry Online Support içindeki internet sayfalarında, Documentation ( support.industry.siemens.com/my/ww/en/documentation) fonksiyonu ile kişisel dokümanlar oluşturabilirsiniz İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 9

12 Giriş 1.2 Kişisel dokümanların oluşturulması "Dokümantasyon" fonksiyonu ile ürün destek içindeki işletme kitaplarından kendi "Dokümantasyon"unuzu oluşturabilirsiniz. SSS ve karakteristik eğriler gibi ürün destek içerikleriyle bu birleştirdiğiniz dokümantasyonları tamamlayabilirsiniz. "Dokümantasyon" fonksiyonunda kendi birleştirdiğiniz içerikler için kendi yapınızı oluşturmak ve yönetmek de mümkündür. Böylece belirli bölümleri veya konuları silebilir veya bunların yerlerini değiştirebilirsiniz. Not fonksiyonu üzerinden kendi içeriklerinizi de eklemeniz mümkündür. Hazırlanan "dokümantasyon" örneğin PDF olarak dışa aktarılabilir. "Dokümantasyon" fonksiyonuyla kendi sistem dokümantasyonunuzu verimli biçimde birleştirebilirsiniz. Bir dilde birleştirilmiş bir "dokümantasyon" otomatik olarak diğer kullanılabilir dillerde de gösterilebilir. Tüm fonksiyonlar sadece oturum açan kullanıcıların kullanımına açıktır. 10 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

13 Güvenlik bilgi ve uyarıları Sistem sorumlusu için bilgiler Bu elektrikli makine 2014/35/EU yönergesinin ("alçak gerilim talimatnamesi") bilgilerine göre tasarlanmış ve üretilmiştir ve endüstri tesislerinde kullanılması öngörülmüştür. Elektrikli makinenin Avrupa Birliği haricinde kullanılması halinde, ilgili ülkeye özgü yönetmeliklere dikkat ediniz. Yerel ve sektöre özgü güvenlik ve kurma yönetmeliklerine dikkat edilmelidir. Tesisten sorumlu kişi veya kuruluşlar, aşağıdaki işlemleri sağlamakla yükümlüdür: Planlama ve projelendirme çalışmaları, makine üzerinde ve makine ile yapılacak tüm çalışmalar yalnızca yetkili ve kalifiye personel tarafından gerçekleştirilmelidir. İşletme kılavuzu, tüm çalışmalarda daima kullanıma hazırdır. Teknik veriler ve izin verilen montaj, bağlantı, çevre ve işletme koşulları kesinlikle dikkate alınmalıdır. Özel kurma, hazırlama ve güvenlik yönetmeliklerinin yanı sıra, kişisel koruyucu donanımların kullanımı ile ilgili yönetmeliklere de uygulanmalıdır. Not Planlama, montaj, devreye alma ve servis işlemleri için yetkili servis merkezi (Sayfa 139) tarafından sunulan destek ve hizmetlerden yararlanın. Bu makine, 2014/34/AB Direktifi ("Patlama koruması direktifi") uyarınca tasarlanıp üretilmiştir ve patlama tehlikesi olan alanlara sahip endüstri tesislerinde kullanılmak için öngörülmüştür. Bu yönetmeliğe uygunluğu uygun bir sertifikayla kanıtlanmadığı sürece, makinenin patlama patlama tehlikesi olan bölgelerde devreye alınması yasaktır. Makineyi yalnızca, sistemin patlamaya karşı koruma direktifine uygunluğu onaylandıktan sonra işletime alınız. Makinenin Avrupa Birliği haricinde kullanılması halinde, ilgili ülkeye özgü talimatlara dikkat edin Güvenlik Kuralı Kendi güvenliğinizin sağlanması ve maddi hasarların önlenmesi için tüm çalışmalar sırasında güvenlik ilişkili bilgileri ve "Gerilimsiz durumda çalışma" bölümünde yer alan EN uyarınca aşağıdaki beş güvenlik kuralını her zaman dikkate alınız. Çalışmalara başlamadan önce beş güvenlik kuralını bildirilen sıraya göre uygulayınız. 5 Güvenlik Kuralı 1. Kullanıma açın (onay). Yardımcı akım devrelerinin de gerilimini kesin, örn. bağımsız ısıtma. 2. Tekrar devreye sokmaya karşı önlem alın. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 11

14 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.4 Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı 3. Gerilim olmamasını sağlayın. 4. Toprak hattını bağlayın ve kısa devre bağlantısı kurun. 5. Komşu, gerilim altında bulunan parçaların kapatılması veya bloke edilmesi. Çalışmalar tamamlandıktan sonra, alınan önlemleri uygulama sıralamasının tersi yönde tekrar gideriniz. 2.3 Kalifiye personel Makinede yapılacak tüm çalışmalar sadece kalifiye personel tarafından yapılmalıdır. Bu dokümantasyonda kast edilen kalifiye personel, aşağıdaki koşullara uyan kişilerdir: Bu kişiler, eğitimleri ve tecrübeleri sayesinde, ilgili çalışma alanlarında söz konusu olabilecek riskleri tespit etme ve muhtemel tehlikeleri önleme kabiliyetine sahiptir. Bu kişiler ilgili sorumlular tarafından, makinede yapılacak çalışmaları yapmakla görevlendirilirler. 2.4 Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı İş yerindeki güvenlik, dikkatli olunmasına, gerekli önlemlerin alınmasına ve makineyi kuran, çalıştıran ve bakım çalışmalarını uygulayan bütün kişilerin uyumlu ve düşünceli davranmasına bağlıdır. Bildirilen güvenlik önlemlerinin dikkate alınmasının yanı sıra, makinelerin yakınında genel olarak dikkatli olunmalıdır. Güvenliğinize daima dikkat ediniz. Kaza oluşmasını önlemek için aşağıdakilere dikkat ediniz: Sistemin kullanılacağı ilgili ülkenin genel güvenlik yönetmelikleri İşleticinin ve kullanma alanının özel yönetmelikleri İşletici ile kararlaştırılmış özel sözleşmeler Makine ile birlikte teslim edilmiş olan özel güvenlik bilgi ve uyarıları Makinedeki ve ambalajındaki güvenlik sembolleri ve bilgiler Gerilim altındaki parçalardan kaynaklanan tehlike vardır Gerilim altındaki parçalar bir tehlike teşkil eder. Kapaklar söküldüğünde, aktif parçaların dokunma koruması artık garanti edilmez. Aktif parçalara yaklaşılarak minimum hava ve sürünme mesafelerinin altında kalınabilir. Dokunmak veya yaklaşmak ölüme, ağır yaralanmaya veya maddi hasara neden olabilir. Gerilim altındaki parçaların üzerinin güvenilir bir şekilde örtüldüğünden emin olun. Kapakları sökmeniz gerekiyorsa, önce makineyi serbest bırakın. "5 güvenlik kuralına" (Sayfa 11) uyun. 12 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

15 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.5 Patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda kullanım Dönen parçalardan kaynaklanan tehlike vardır Dönen parçalar bir tehlike teşkil eder. Kapaklar söküldüğünde, dönen parçaların dokunma koruması artık garanti edilmez. Dönen parçalara dokunmak ölüme, ağır yaralanmaya veya maddi hasara neden olabilir. Dönen parçaların üzeri güvenilir bir şekilde örtüldüğünden emin olun. Kapakları sökmeniz gerekiyorsa, önce makineyi serbest bırakın. "5 güvenlik kuralına" (Sayfa 11) uyun. Kapakları ancak dönen parçalar tam hareketsiz duruma geldikten sonra sökün. Sıcak yüzeylerden kaynaklanan yanma tehlikesi Münferit makine parçaları çalışma sırasında ısınabilir. Dokunulduğunda yanıklar oluşabilir. Çalışma sırasında hiçbir makine parçasına dokunmayın. Makinede yapılacak çalışmaları uygulamaya başlamadan önce, makinenin soğumasını bekleyiniz. Dokunmadan önce, parçaların sıcaklık derecesini kontrol edin. Gerekirse, uygun koruyucu ekipmanları kullanın. Kimyasal maddelerden kaynaklanan sağlık sorunları Makinenin kurulması, işletilmesi ve korunması için gerekli olan kimyasal maddeler, sağlık açısından zararlı olabilir. Üreticinin ürün bilgilerine dikkat edin. Kolay tutuşabilen ve yanıcı maddelerden kaynaklanan tehlike vardır Makinenin kurulması, işletilmesi ve korunması için gerekli olan kimyasal maddeler, kolay alevlenebilir veya yanıcı olabilir. Amacına uygun olmayan kullanım sonucunda bu maddeler tutuşabilir. Yanıklara ve maddi hasara neden olabilir. Üreticinin ürün bilgilerine dikkat edin. 2.5 Patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda kullanım Patlama tehlikesi söz konusu olan alanlardaki elektrik tertibatları, sorumlu kişilerce, ilgili kullanım için geçerli yönetmelikler ve talimatlara uygun şekilde monte edilmeli, kurulmalı ve işletilmelidir. Not Elektrikli sistemlere ve bu sistemlerin patlama tehlikesi olan alanlarda kullanılmasına yönelik temel gereksinimleri örn. 1999/92/EG Direktifi veya IEC / EN Normu içinde bulabilirsiniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 13

16 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.6 Elektrostatik tehlike altındaki yapı grupları Ateşlenme tehlikeleri İşletme risklerinin, yerel işletme koşullarının ve gerekli denetleme yöntemlerinin değerlendirilmesi, yetkili denetleme dairesi ile karşılıklı anlaşılmış olması şartıyla, işletici tarafından açıklanmalıdır. Gerekli önlemler işletmeci tarafından mutlaka alınmalıdır. Makine üreticisi bu konuda genel anlamda geçerli önerilerde bulunamaz. Bu işletme kılavuzundaki bilgilere uyun ve dikkat edin. Not Elektrikli aletlerin ve bunların patlama tehlikesi olan alanlarda kullanılması sonucu ortaya çıkabilecek tutuşma tehlikelerinin değerlendirilmesine ilişkin temel bilgileri örn. 2014/34/AB ve 1999/92/EG Direktifleri ve IEC / EN Norm serisi içinde bulabilirsiniz. Makine için bir üçüncü taraf sertifikasyonu mevcutsa, burada belirtilen teknik verilere ve özel koşullara uyun. Sertifika, makine çalıştırılmaya başlamadan önce alınmış olmalıdır. 2.6 Elektrostatik tehlike altındaki yapı grupları Elektrostatik deşarjdan kaynaklanan maddi hasar Elektronik yapı grupları elektrostatik tehlike altındaki yapı elemanlarını içerir. Bu yapı elemanları, usulüne uygun kullanılmazsa hasar veya zarar görebilir. Maddi hasarları önlemek için aşağıdaki talimatlara dikkat edin. Elektronik yapı gruplarına ancak, bu yapı gruplarında mutlaka çalışmanız gerekiyorsa temas edin. Elektronik yapı gruplarına temas edilmeden önce ilgili kişinin gövdesi elektrostatik açıdan deşarj edilmiş ve topraklanmış olmalıdır. Elektronik yapı grupları elektrik izoleli malzemelerle temas ettirilmemelidir, örn.: Plastik folyo Plastik parçalar İzole tezgah altlıkları Sentetik elyaf kıyafetler Ünite gruplarını sadece iletken altlıklar üzerine koyun. Elektronik yapı gruplarını ve yapı parçalarını sadece iletken ambalajlarda paketleyiniz, depolayınız ve sevk ediniz, örn.: Metalize plastik veya metal kaplar İletken köpüklü malzemeler Ev tipi alüminyum folyo 14 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

17 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.7 Güçlü şarj oluşturan prosesler Elektrostatik açıdan tehlikeye maruz kalan üniteler için geçerli olan gerekli EGB koruyucu önlemler, aşağıdaki çizimlerde tekrar detaylı gösterilmiştir: a = İletken zemin b = EGB masa (tezgah) c = EGB ayakkabılar d = EGB kaput (manto) e = EGB kol bandı f = Dolapların toprak hattı bağlantısı Elektrostatik deşarj nedeniyle patlama tehlikesi Elektrostatik deşarjlar, potansiyel bir kıvılcım kaynağı oluşturur. Mekanik sürtünme, partiküllerle yüklü hava akımları veya topraklanmamış kişiler gibi nedenlerle, örneğin bakım veya temizleme çalışmaları sırasında tehlikeli elektrostatik yüklenmeler ortaya çıkabilir. Patlama oluşabilecek ortamda patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Metalik olmayan parçalarda, örneğin ses izolasyonu sağlayan köpüklerde yukarıda bahsi geçen işlerden kaçınınız. EGB koruyucu önlemler bilgi ve uyarılarına dikkat ediniz. 2.7 Güçlü şarj oluşturan prosesler Güçlü şarj oluşturan prosesler Manuel sürtünmeden daha güçlü şarj oluşturan prosesler örneğin aşağıdakilerdir: Yüksek gerilim elektrotları ve iyonizatörlerin çalışması Yüzeylerde hızlı hareket eden parçacıkların olması, örneğin elektrostatik kaplama proseslerinde püskürtülen yükler (elektron veya iyon rüzgarı) Pnömatik olarak sevk edilen tozlar ve dökme malzemeler Akan veya hidrolik olarak sevk edilen sıvılar ve damlacıklar Makineyle tahrik edilen kayışlar, fırçalar, folyolar vb. Güçlü şarj oluşturan prosesler nedeniyle patlama tehlikesi Güçlü şarj prosesleri kayar halka fırça deşarjı / fırça deşarjına ve buna bağlı olarak patlamalara neden olabilir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 15

18 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.9 Özel versiyonlar ve model varyantları Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Gaz ve toz patlama tehlikesi olan alanlarda, metalik olmayan dış parçalara, örneğin boyalara bu prosesleri uygulamaktan kaçınınız. Bu deşarj biçimler güncel normların kapsamında değildir. Kullanılan metalik olmayan dış parçalar, örneğin boyalar fabrikada elektrostatik performans testlerine tabi tutulur. Motor teslimatta orijinal boyalıdır. Üzerine yeniden boya uygulamak için test edilmiş orijinal boyaları kullanınız. SIEMENS tarafından test edilmemiş, ama elektrostatik açısından uygun boyalar kullanılabilir. Tüm sistemin elektrostatik uygunluk durumu, işletmecinin sorumluluğundadır. 2.8 Elektrikli enerji tekniği sistemlerinin işletilmesindeki elektromanyetik alanlar Elektrik enerjisi teknolojisine sahip sistemler çalışırken elektromanyetik alanlar oluşturur. Makinelerin hemen yakınında bulunmaları durumunda kalp pili gibi tıbbi implantlar taşıyan kişiler için hayati tehlike söz konusu olabilir. Manyetik veya elektronik veri kayıt ortamlarında veri kayıpları söz konusu olabilir. Sistem üzerinde çalışmakla görevli kişileri, örn. işaretler, bariyerler, güvenlik dokümanları ve ikaz bilgileri sayesinde koruyunuz. Milli (yerel) korunma ve güvenlik yönetmeliklerine dikkat ediniz. Bu nedenle kalp pili taşıyan kişilerin makinenin yakınında bulunması yasaktır. Yanınızda manyetik veya elektronik veri ortamları taşımayınız. 2.9 Özel versiyonlar ve model varyantları Not Makinedeki yapılacak tüm çalışmalardan önce makine versiyonunu belirleyiniz. Sapmalar veya net olmayan durumlar ortaya çıkarsa tip tanımını ve üretim numarasını (etiket üzerindedir) belirterek üreticiye sorun veya servis merkezine (Sayfa 139) başvurun. 16 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

19 Tanımlama Uygulama alanı Bu serinin dönen elektrikli makineleri, endüstri tahrikleri olarak kullanılır. Tahrik tekniğinin geniş uygulama alanları için, hem şebeke gerilimiyle hem de frekans dönüştürücüler ile bağlantılı olarak kullanılmak üzere tasarlanmışlardır. Yüksek güç yoğunlukları, üstün sağlamlıkları, uzun çalışma ömürleri ve yüksek güvenilirlikleri ile öne çıkarlar. Bu seriye ait makineler, silindirik mil ucuna ve kama yatağına (yivine) sahip olup, düşük gerilimli trifaze akımlı asenkron tahrik sistemleridir. Makinelerin amaç ve talimatlara uygun kullanımı Bu makineler ticari sistemler için tasarlanmıştır. EN / IEC (VDE 0530) serisinin uyumlu hale getirilmiş normlarına uygundur. Makinenin üzerindeki etikette şebeke veya konvertör işletimi için onay mevcut değilse patlayıcı alandaki kullanımlara izin verilmez. Eğer özel bir durumda, örneğin ticari olmayan sistemlerde kullanımda, başka / daha fazla talepler söz konusu olursa (örn. çocukların dokunması), bu koşullara makinenin montajı sırasında sistem dahilinde dikkat edilmelidir. Not Makine yönetmeliği Düşük gerilimli makineler, güncel makine yönetmeliğine göre makinelerin içine monte edilen bileşenlerdir. Nihai ürünün bu yönetmeliğe uygunluğu tespit edilinceye kadar sistemin işletime alınması yasaktır. EN / IEC standardına dikkat edin. CE işareti olmayan makinelerde kullanım CE işareti bulunmayan makineler Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) dışındaki kullanımlar için tasarlanmıştır. AEA içinde CE işareti olmayan makineleri kullanmayınız. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 17

20 Tanımlama 3.1 Uygulama alanı Ateşlemeye karşı koruma türü Ex ec Bu makine IEC / EN 'ye göre Ex ec ateşleme koruma türünde yapılmıştır. Bu nedenle, IEC / EN standardına göre, Bölüm 2 patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda çalıştırılabilir. İKAZ Patlama tehlikesi Bu makine, tozdan kaynaklanan patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda veya hibrit gaz karışımlarından dolayı patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda kullanılmak için tasarlanmamıştır. Bu tür alanlarda kullanılırsa bir patlama meydana gelebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bu makineyi, tozdan kaynaklanan patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda veya hibrit gaz karışımlarından dolayı patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda çalıştırmayın. Ateşleme koruma türü Ex tc Bu makine, IEC / EN ve IEC / EN uyarınca "Gövde ile korunur" (Ex tc IIIB) ateşleme koruma türüne sahiptir. Bu nedenle IEC / EN uyarınca Bölge 22 kapsamında olduğu gibi yanıcı, iletken olmayan toz içeren patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda çalıştırılabilir. İKAZ Patlama tehlikesi Bu makine, aşağıdaki alanlarda kullanılmak için tasarlanmamıştır: Gaz patlaması tehlikesi olan alanlar. Hibrit karışımlardan kaynaklanan patlama tehlikesinin olduğu alanlar. Patlayıcı maddelerin tozlarının bulunduğu alanlar. İletken tozlar nedeniyle toz patlama tehlikesinin bulunduğu alanlar Kendiliğinden ateş alan maddelerin bulunduğu alanlar. Makinenin bu özellikteki alanlarda kullanılması durumunda patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Makineyi yukarıda belirtilen alanlarda kullanmayınız. Hibrit karışımlardan kaynaklanan patlama tehlikesi Hibrit karışımlar, aynı zamanda ortaya çıkması halinde ortak bir tehlikeli atmosfer oluşturabilen yanıcı tozların patlayıcı gaz-hava karışımları ile birleştiği karışımlardır. Burada teknik güvenlik faktörlerinde değişiklikler olabilir, örn. alan taksimi değişikliği, patlama basıncının artması, asgari ateşleme enerjisinin düşürülmesi ve uyulacak olan azami ısı derecelerinin azaltılması gibi. 18 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

21 Tanımlama 3.2 Güç levhası Bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bu sebepten dolayı, hibrit karışımlar oluşması halinde ilgili faktörler hem gaz (alan 0, 1 ve 2) için, hem de toz (alan 20, 21 ve 22) için dikkate alınmalıdır. Belli bir hibrit karışımında ateşleme için önemli olabilecek faktörlerin negatif etkilenip etkilenmeyeceği, durumdan duruma yetkili bir merkez tarafından değerlendirilmelidir. G (gaz) ve D (toz) için çift levhalı motorlar, aynı zamanda ortaya çıkma durumunda sadece hibrit karışımının özellikleri uygulayıcı tarafından kontrol edilmesi sonrasında kullanılmalıdır. 3.2 Güç levhası Güç levhası Güç levhası, tanım verilerini ve en önemli teknik verileri içermektedir. Güç levhası üzerindeki veriler ve sözleşmede belirlenmiş koşullar, amaca uygun kullanımın sınırlarını belirler. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 19

22 Tanımlama 3.3 Yapı Güç levhası üzerindeki veriler (1) Üretildiği yer (23) NDE ek yağlama miktarı (2) Motor türü (24) Gres türü (3) Motor tipi (25) NEMA standardı (4) Sipariş numarası (26) NEMA MG1'e göre soğutma türü (5) Seri numarası / modeli (27) NEMA MG1'e göre işletim türü (6) IEC/EN standardı (28) Ek bilgiler, örneğin Y84 seçeneği (7) Ebat (29) Motor tasarımı: sadece şebekeden çalıştırma için veya konvertör destekli (8) Yapı tarzı (30) Ölçüm gerilimi ve şalter (9) Ağırlık (31) Ölçüm frekansı (10) Yalıtım sisteminin termik sınıfı / kullanımı (32) Nominal akım (11) İzin verilen ortam sıcaklığı aralığı (33) kw olarak ölçüm gücü (12) Titreşim (salınım) ebadı kademesi (34) Ölçüm güç faktörü (13) Koruma türü (35) IEC/EN 'e göre etki derecesi (14) Maksimum devir sayısı (36) Nominal motor devri (15) İzin verilen maksimum kurulum yüksekliği (37) IEC/EN 'e göre etki derecesi sınıfı (16) Bağımsız kaloriferin gerilimi / gücü (38) HP (beygirgücü) olarak ölçüm gücü (17) Soğutma türü (39) NEMA MG 1 uyarınca kod harfi (18) Dönüş yönü (40) Üretildiği ülke (19) DE depo tipi (41) Sınıflandırma şirketi (20) NDE depo tipi (42) Dengeleme işaretleri (21) DE ek yağlama miktarı (43) Etki derecesi sınıfı işaretleri (22) Ardıl gresleme aralığı (44) Ülkeye özel işaretler, örneğin CSA işareti Etki derecesi şartı tarihinden itibaren Avrupa Ekonomik Alanı içinde geçerli olan AB düzenlemesi (EG) No. 640/2009 uyarınca, şebeke işletimi için 7,5 kw ile 375 kw arası güce sahip düşük gerilim motorlarında verimlilik gereksinimi IE3 geçerlidir tarihinden itibaren şebeke işletimi için 0,75 kw ile 375 kw arası güce sahip alçak gerilim motorlarında etki derecesi şartı IE3 geçerlidir. Bir konvertör ile işletilen motorlarda, etki derecesi şartı IE2 hala geçerlidir. Ayrıca geçerli olan ülkeye özgü düzenlemelere de dikkat edin. 3.3 Yapı Makine versiyonu Makinenin tasarımında ve kontrolünde uygulanmış yönetmelikler ve normlar için güç levhasına bakın. 20 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

23 Tanımlama 3.3 Yapı Makine versiyonu genel anlamda aşağıdaki normlara uygundur. Referans alınan uyumlu hale getirilmiş standartların son durumlarını AB uygunluk beyanları içinde bulabilirsiniz. Tablo 3-1 Makine versiyonu Karakteristik Norm Ölçüm ve işletme davranışı IEC / EN Koruma türü IEC / EN Soğutma IEC / EN Yapı tarzı IEC / EN Bağlantı tanımları ve dönme yönü IEC / EN Gürültü emisyonu IEC / EN Harekete geçiş tutumu, dönen elektrikli makineler IEC / EN * Titreşim (salınım) ebadı kademeleri IEC / EN Titreşim sınır değerleri DIN ISO * Sadece şebeke modu için makineler Patlamaya karşı korunmuş makinelerde ek olarak aşağıdaki normlar geçerlidir: Tablo 3-2 Ateşleme koruma türü Ex t'ye sahip makine modeli Karakteristik Norm Ateşleme koruma türü Ex t 1 IEC / EN IEC / EN Seçmeli olarak, siparişe göre Patlamaya karşı korunmuş makinelerde ek olarak aşağıdaki normlar geçerlidir: Tablo 3-3 Ateşleme koruma türü Ex ec'ye sahip makine modeli Karakteristik Norm Ateşlemeye karşı koruma türü Ex ec 1 IEC / EN IEC / EN Seçmeli olarak, siparişe göre Soğutma, havalandırma Yüzey soğutması, modele göre değişebilir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 21

24 Tanımlama 3.3 Yapı Kendine ait havalandırma (standart): EN / IEC uyarınca soğutma türü IC 411 Stator gövdesinin NDE tarafında dış havanın aktarılması için bir fan davlumbazı düzenlenmiştir. Dış hava, fan davlumbazındaki bir delik üzerinden emilir ve gövdenin dıştaki soğutma kanatlarının üzerinden eksenel olarak akar. Dış soğutma havası akımının fan çarkı makine miline sabitlenmiştir. Fan çarkları dönüş yönünden bağımsızdır. Sık söz devreye sokma ve frenleme modunda ya da nominal devir sayısı altında sürekli devir sayısı regülasyonu yapıldığında, soğutma etkisi kontrol edilmelidir. Soğutma havasının nispi hareketiyle yüzey soğutması (seçenek): EN / IEC 'ya göre soğutma türü IC 418 Kapalı makine, dıştaki soğutma havası akımıyla mahfaza yüzeyinin fansız soğutması. İstek üzerine gerekli soğutma havası akımının belirtilmesi. Harici fan (seçenek): EN / IEC uyarınca soğutma türü IC 416 Devir sayısından bağımsız soğutma, makinenin işletim durumundan bağımsız bir yapı grubu (harici havalandırma) tarafından sağlanır. Bu yapı grubu bir fan davlumbazı tarafından dışarıya kapatılmıştır. Fan çarkına sahip kendi ana tahriki olan bu yapı grubu, makine soğutması için gerekli olan soğutma havası akımını üretir Depolama Makine milinin sabit makine kısmında desteklenmesi ve konum kılavuzu olarak rulmanlı yatak kullanılır. Bir rulmanlı yatak, dönen makine milinden eksenel ve radyal kuvvetleri sabit makine kısmına aktaran sabit yatak işlevini görür. İkinci rulmanlı yatak, makine dahilindeki termik genleşmelere izin vermek ve radyal kuvvetler aktarmak amacıyla serbest ve destek yatağı olarak uygulanmıştır. Depolama ömrü Nominal (hesaplanmış) yatak ömrü ISO 281 uyarınca izin verilen radyal / eksenel kuvvetlerden faydalanılması halinde en az saattir. Fakat kuvvetler düşük olduğunda örn. dengeleme kavramasıyla işletimde erişilebilecek yatak ömrü uzunluğu çok daha fazla olabilir. 22 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

25 Tanımlama 3.3 Yapı Makine, modele ve siparişten bilinen işletme koşullarına göre, farklı rulman yatağı türleriyle donatılmıştır, bakın yağlama levhası. Tablo 3-4 Rulmanlı yatak varyantları Yapı şekli yatay, kuplajlı tahrik DE tarafı: Sabit yatak olarak, oluklu bilyeli yatak Yapı şekli yatay, daha yüksek enine kuvvet için; örn. kayışlı tahrik NDE tarafı: Eksenel basınç yaylı serbest yatak olarak, oluklu bilyeli yatak DE tarafı: Serbest (gezer) yatak olarak, silindir makaralı yatak NDE tarafı: Sabit yatak olarak, oluklu bilyeli yatak Dikey yapı şekli DE tarafı: Eğri bilye yuvalarını/oluk bilyeli rulmanlarını sabit yatak olarak eşleştirme Makineye ait yapı tarzı güç levhasında belirtilmiştir. NDE tarafı: Eksenel basınç yaylı serbest yatak olarak, oluklu bilyeli yatak Bu makine güç levhası üzerindeki koruma türüne uygun olarak tasarlanmıştır ve toz veya nem bulunan ortamlara kurulabilir Ortamla ilgili koşullar Tablo 3-5 Standart modeldeki motorların ortam koşullarının sınır değerleri Ortam sıcaklığı -20 C C Kurulum yüksekliği 1000 m ü. M. Normal oksijen oranlı hava, normalde %21 ( V / V ) Bundan farklı ortam koşullarında güç levhası veya katalog üzerindeki bilgiler geçerli olur Opsiyonel monte edilen ve içine takılan üniteler Makinelere aşağıdaki dahili parçalarla donatılmış olabilir: Isı derecesi denetimi olarak ve aşırı ısınmaya karşı stator sargısı koruması olarak stator sargısı içine yerleştirilmiş ısı derecesi algılayıcısı. Sarımları iklimsel koşullar nedeniyle su yoğuşması riski içeren makinelerde bağımsız ısıtma. Makinelere aşağıdaki ek parçalarla donatılmış olabilir: Fren Dönen empülsiyon verici (encoder) Harici havalandırma Yatak kontrolü amacıyla SPM şok darbesi ölçümü için ölçüm nipeli İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 23

26 Tanımlama 3.3 Yapı 24 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

27 Uygulama ön hazırlığı 4 Basit ve doğru kurulum, güvenli işletme ve makinenin bakımı ve onarımı için erişilebilirliği, makinenin kullanılmasının iyi planlanması ve hazırlanması için önemli koşullardır. Bu bölümde, bu makine için sisteminizin projelendirilmesinde nelere dikkat etmeniz gerektiği ve makinenin teslim edilmesinden önce neleri hazırlamanız gerektiği hakkında bilgi alacaksınız. 4.1 Sistem projelendirilmesindeki güvenlik açısından önemli unsurlar Makinede bakiye tehlikeler söz konusudur. Bu tehlikeler, "Güvenlik bilgi ve uyarıları" (Sayfa 11) bölümünde veya konulara göre tertip edilmiş bölümlerde tarif edilmiştir. Örn. kapaklar, blokajlar, işaretlemeler vs. gibi uygun güvenlik önlemleri sayesinde, makinenin sisteminiz dahilinde güvenli işletilmesini sağlayınız. 4.2 İşletim türüne uyulması Makinenin işletim türüne uyunuz. Uygun bir kontrol ünitesi sayesinde, aşırı devir sayıları olmasını ve böylelikle de makinede hasarlar olmasını önleyiniz. 4.3 Soğutmanın sağlanması Makinenin kullanıldığı yerde soğutma havası akımı sayesinde yeterince soğutulmasını sağlayınız: Soğutma havasının engellenmeden içeri ve dışarı akabilmesini sağlayınız. Fanın tam sevk gücüne ancak, hareket çarkı serbestçe hareket ettiğinde ulaşılabilir. Eksenel yönde en az 1 x içeri akış çapı kadar bir boş alanın mevcut olduğundan emin olunuz. Makinenin sıcak çıkış havasını doğrudan emmesini engelleyiniz. Üstten hava girişine sahip dikey yapı biçimindeki bir makinede, hava giriş delikleri yabancı cisimlerin ve suyun girişine karşı korunmalıdır. 4.4 Termik motor koruması (modele göre) Makineyi işletme esnasında aşırı yüke karşı korumak için motor ısı derecesini doğrudan denetleme amacıyla makine sıcaklık sensörleri ile donatılmıştır. Denetleme için uygun bir devre öngörünüz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 25

28 Uygulama ön hazırlığı 4.7 Bağımsız ısıtma için kilitleme devresi (opsiyon) Ayrıca bakınız Yatak sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri (Sayfa 80) Sıcaklık sensörlerinin denetimi için, 2014/34/EU ("patlama koruması direktifine") uygun tetikleme cihazları gerekir. 4.5 Harici fan soğutma havası kalitesi Soğutma havası sadece düşük miktarda kimyasal agresif ve sadece hafif yağlı veya tozlu olmalıdır. 4.6 Harici fan motoru için kilitleme devresi Harici fanlı makinelerde, harici fan devrede olmadığı zaman ana makinenin devreye sokulmasını ve çalışmasını önleyen bir kilitleme devresi kullanınız. 4.7 Bağımsız ısıtma için kilitleme devresi (opsiyon) Bağımsız (duran) ısıtma çalışan makinede işletilirse, makinede yüksek sıcaklık dereceleri söz konusu olabilir. Makine devreye sokulduğunda bağımsız ısıtmayı kapatan bir kilitleme devresi öngörün. Bağımsız ısıtma sistemini ancak makineyi kapattıktan sonra devreye sokun. İKAZ Patlama tehlikesi Bağımsız ısıtma sistemi makine kapatıldıktan hemen sonra açılırsa, sıcaklık sınıfı veya makinenin maksimum yüzey sıcaklığı aşılabilir. Patlama oluşabilecek ortamda patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bağımsız ısıtma sistemini ancak makineyi kapattıktan sonra devreye sokun. Bunun için bağımsız ısıtma sisteminin levhasındaki verilere uyunuz. 26 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

29 Uygulama ön hazırlığı 4.10 Devir sayısı sınır değerleri 4.8 Destek ayaklı yapı tarzı IM B5 IM B5 yapı tarzında ilgili makine ayrıca tahrik bulunmayan taraftan bir destek ayağı ile desteklenmelidir. Destek ayağı teslimat kapsamına dahil değildir. Uygun sağlamlıkta ve yeterli boyutta bir destek ayağı temin edilmelidir. Bu destek ayağı taşıma kapasitesi komple makine ağırlığı için yeterli olmalıdır. Makinenin ağırlık bilgisini güç levhasında, geometri verilerini ise ölçü çiziminde bulabilirsiniz. Makinenin alt kısmında bir M36 vida yuvası bulunur, buraya destek ayağını sabitleyebilirsiniz. İKAZ Tahrik bulunmayan taraftaki eksik destek nedeniyle tehlike Makine tahrik bulunmayan taraftan desteklenmezse, flanş makine ağırlığını kaldıramaz. Makine veya makine parçaları gevşeyebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Gerekli ölçülere sahip bir destek ayağını hazır bulundurun. 4.9 Gürültü emisyonları Gürültü emisyonları Makine çalışırken, çalışma yerleri için izin verilmeyen seviyede gürültü emisyonu oluşabilir. Bunun sonucunda işitmede hasarlar oluşabilir. Makine çalışırken yüksek ses emisyonu alanında kimse bulunmadığından emin olun. Gürültü azaltan önlemler alarak, makinenin tesisiniz dahilinde güvenli çalışmasını sağlayın. Aşağıdaki önlemlerle gürültü azaltılabilir. Kapaklar Ses yalıtımları Koruyucu kulaklık önlemleri Devir sayısı sınır değerleri Çok yüksek devir sayıları makinenin tahrip olmasına neden olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Kumanda aracılığıyla izin verilen devir sayısının üzerinde işletimi önleyin. Güç levhası üzerindeki devir sayısı bilgilerine dikkat edin. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 27

30 Uygulama ön hazırlığı 4.13 Elektrik bağlantısındaki arızalardan kaynaklanan mil ünitesinin torsiyon yüklenmeleri 4.11 Şebekede gerilim ve frekans dalgalanmaları Güç levhası üzerinde başka bir bilgi yoksa, izin verilen gerilim/frekans dalgalanması, IEC / EN 'deki B alanına uygundur. İzin verilen bundan farklı dalgalanmalar, güç levhasında belirtilmiştir. Makineyi A alanında sürekli çalışmada çalıştırın. B alanında uzun süre boyunca çalıştırma önerilmez: İzin verilen gerilim ve frekans toleranslarının aşılması, sargının geçersiz derecede yüksek ısınmasına neden olabilir. İleriye dönük olarak makinede hasarlar oluşabilir. Bu tür istisnaları, mevcut değerler ve bu değerlerin süresi ve ortaya çıkma sıklığı hususunda sınırlandırın. Mümkünse uygun bir süre içinde, örneğin gücü azaltma gibi düzeltici önlemler alın. Bu şekilde, termik eskime sonucunda makinenin kullanım ömrünün kısalmasını önleyebilirsiniz Sistemin kendi frekansları Çok yüksek titreşimler ve sistem rezonansları makine grubuna zarar verebilir. Temelden ve makine grubundan oluşan sistem, izin verilen titreşim değerlerinin aşıldığı herhangi bir sistem rezonansı oluşmayacak şekilde tasarlanmalıdır. ISO uyarınca titreşim değerleri aşılmamalıdır Elektrik bağlantısındaki arızalardan kaynaklanan mil ünitesinin torsiyon yüklenmeleri İşletme esnasında elektrik bağlantısındaki arızalarda yüksek hava boşluk torkları meydana çıkabilir ve bu torklar mil ünitesinde ilave mekanik torsiyon yüklenmelerine neden olabilir. Mil ünitesinin torsiyon yüklerinden kaynaklanan tehlike Yanlış projelendirme sonucunda mil ünitesinde oluşan mekanik torsiyon yüklenmeleri makinenin tahrip olmasına neden olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Sistem planlamasında projelendirme verilerini dikkate alınız. Tüm mil ünitesinin sorumluluğu sistem planlayıcısına aittir. 28 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

31 Uygulama ön hazırlığı 4.15 Nakliye ve depolama 4.14 Teslimat Teslimatın eksiksiz olduğunun kontrol edilmesi Tahrik sistemleri bireysel olarak meydana getirilmiştir. Sevkiyatı teslim aldıktan hemen sonra teslimat kapsamı ile malzemenin yanında bulunan evrakların birbirine uyup uymadığını kontrol ediniz. Eksikler ve hasarlar için sonradan yapılan şikayetlerde Siemens hiçbir sorumluluk üstlenmez. Görünen nakliye hasarlarını derhal teslimatçıya bildirip şikayetçi olunuz. Görünen hasarları / eksik teslimatları derhal ilgili Siemens temsilciliğine bildirin ve şikayetçi olun. Teslimatta birlikte verilen işletme kılavuzunu uygun bir yerde muhafaza edin. Teslimat kapsamında opsiyonel olarak gevşek bırakılmış güç levhası, ilgili makine verilerinin ilave olarak makinenin veya sistemin üzerine veya yanına sabitlenmesi için öngörülmüştür Nakliye ve depolama Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır Transport işaretleri Taşıma yoluna ve ebatlarına bağlı olarak farklı şekillerde ambalajlama gerçekleştirilir. Eğer özellikle sözleşmede kararlaştırılmamışsa, ambalaj, bitkisel koruyucu önlemler için uluslararası standartlara göre ambalaj yönetmeliklerine uygundur (ISPM). Ambalaj üzerindeki şekilsel işaretlere dikkat ediniz. Bu işaretlerin anlamı şöyledir: Üst Kırılabilen mal Neme karşı koruyunuz Isıya karşı koruyunuz Ağırlık merkezi El kancası kullanılması yasaktır Buraya bağlayınız İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 29

32 Uygulama ön hazırlığı 4.15 Nakliye ve depolama İKAZ Asılı taşıma sırasında devrilme veya salınma tehlikesi Makine halatlara asılı olarak taşınıyorsa hasar nedeniyle bu halatların kopması söz konusu olabilir. Ayrıca makine iyi sabitlenmemişse sallanabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Taşıma ve kurulum sırasında ilave olan uygun taşıma ekipmanları kullanılmalıdır. İki adet halat, tüm yükü taşıma kapasitesine sahip olmalıdır. Taşıma ekipmanlarını emniyete alarak devrilmelerini engelleyiniz. 2 hatlı askı ekipmanları kullanıldığında ISO 3266 (DIN 580) uyarınca maksimum eğim açısı 45 değerine uyun. Halka cıvataları ayarlayarak, çekme kablolarının halka düzeyleri ile aynı hizaya getirin. İKAZ Makinenin devrilmesi veya kayması Makine usulüne uygun bir şekilde kaldırılmaz veya taşınmazsa kayabilir veya devrilebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Makinedeki mevcut tüm kaldırma kopçalarını kullanınız. Makinedeki kaldırma halkaları kullanılıyorsa ilave yük veya ağırlık sabitlenmemelidir. Bu kaldırma halkaları sadece makinenin net ağırlığı için tasarlanmıştır. Vidalanmış kaldırma halkalarını iyice sıkınız. Halka cıvataları temas yüzeyine kadar vidalayınız. Halka cıvatalara yönelik izin verilen yüklenme değerlerine uyulmalıdır. Gerekirse taşıma kayışları (EN1492-1) ve bağlama kayışları (EN ) gibi uygun ve yeterli güçte taşıma ekipmanları kullanınız. Not Makineler taşınırken sadece temel yapı şekillerine uygun konumda kaldırılmalıdır. Makineye ait yapı tarzı güç levhasında belirtilmiştir Yukarı kaldırma ve taşıma Makineyi güvenli şekilde kaldırmak ve taşımak için aşağıdaki koşulların yerine getirilmesi gerekir: İlgili personel, vinç ve forklift kullanımı için gerekli niteliğe sahip olmalıdır. Makine paketlenmişse sandık ve nakliye çerçevesini, boyut, ağırlık ve yerel koşullara bağlı olarak, kaldırma askıları kullanarak bir vinçle veya bir forklift ile kaldırın. İlgili yüke uygun bir forklift veya vinç kullanın. 30 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

33 Uygulama ön hazırlığı 4.15 Nakliye ve depolama Makinenin yukarı kaldırılması için, izin verilmiş, hasarsız ve yeterli ebatlara sahip halat veya germe tertibatları kullanın. Kaldırma düzeneklerini kullanımdan önce kontrol edin. Makinenin ağırlığını makinenin güç levhasında bulabilirsiniz. Makineyi yukarı kaldırırken, kaldırma levhası üzerindeki bilgilere uyun. Bildirilen germe açısına uyun. Muhtemelen kaldırma levhası üzerinden bildirilmiş olan, kaldırma işlemi için geçerli azami ivmeleme ve hız değerlerini aşmayın. Makineyi ani hareket olmayacak şekilde kaldırın. İvmelenme a 0,4 g ( 4 m/s 2 ) Hız v 20 m/dak İKAZ Farklı yapı tarzında nakliye Makine, yapı tarzına uygun bir konumda taşınmaz veya kaldırılmazsa devrilebilir, kaldırma yönünde kayabilir veya düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Kaldırma için yalnızca stator gövdesine yerleştirilmiş yük kaldırma tertibatlarını kullanın. Yük kaldırma tertibatlarını makinenin konumuna uygun olarak kullanın. Sadece uygun halat ve germe tertibatları kullanılmalıdır. İKAZ Ağırlık merkezi ortada değildir Bir yükün ağırlık merkezi, iki dayanak noktası arasında orta konumda bulunmuyorsan, makine taşınırken veya kaldırılırken devrilebilir, kaldırma yönüne doğru kayabilir ve düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Tüm taşıma işlemleri sırasında makine üzerindeki kullanım bilgileri dikkate alınmalıdır. Tespit halatlarının veya kaldırma bantlarının farklı yüklenmelerine yanı sıra kaldırma düzeneğinin taşıma kapasitesine dikkat edin. Makineyi sadece ağırlık merkezi konumuna uygun şekilde taşıyın veya kaldırın. Eğer ağırlık merkezi iki tespit noktasının arasında ortada bulunmuyorsa, bu durumda kaldırma kancasını kaldırmak üzere ağırlık merkezinin üzerine ayarlayın. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 31

34 Uygulama ön hazırlığı 4.15 Nakliye ve depolama Rotorun emniyete alınması Versiyona bağlı olarak, makine bir rotor tutma düzeneği ile donatılmış olabilir. Bu düzenek yatağı, taşıma veya depolama sırasında oluşan sarsıntılarda hasar görmekten korur. DİKKAT Titreşimler nedeniyle motor hasarı Rotor tutma düzeneği kullanılmazsa makine taşınırken veya depolama sırasında sarsıntılar nedeniyle hasar görebilir. Bunun sonucunda maddi hasarlar oluşabilir. Eğer makine bir rotor tutma düzeneği ile donatılmışsa, makineyi daima bu rotor tutma düzeneği ile birlikte taşıyın. Rotor tutma düzeneği taşıma sırasında monte edilmiş olmalıdır. Depolama sırasında makine güçlü radyal sarsıntılara karşı korunmalıdır, rotor sabitleme ekipmanı bu titreşimleri tamamen sönümleyemez. Rotor tutma düzeneğini ancak tahrik çıkış elemanının geçirilmesinden sonra çıkartınız. Müşteri tarafından önceden monte edilen montaj parçaları (örneğin kavrama veya kayış kasnağı) varsa, nakliye sırasında yataklarda hasar oluşabilir. Bu durumda, müşteri tarafından dahili bir rotor tutma düzeneği kullanılmasını sağlayın. Dikey yapı tarzındaki makinelerde: Rotor tutma düzeneğini sadece dikey konumda demonte edin. Yatay konumda taşıma sırasında, makine yatırılmadan önce rotor sabitlenmelidir. Dikey makineler üretici fabrika tarafından yatay konumda teslim edilebilir. 32 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

35 Uygulama ön hazırlığı 4.15 Nakliye ve depolama Alternatif rotor emniyeti Eğer tahrik çıkış elemanının geçirilmesinden sonra makinenin taşınması gerekiyorsa bu durumda rotorun eksenel sabitlenmesi için başka uygun önlemler alın. 1 Kovan 2 Mil cıvatası ve pul Resim 4-1 Rotorun eksenel sabitlenmesi Mil sonunda vida dişi M20 M24 M30 Sıkma torku 80 Nm 150 Nm 230 Nm Diğer rotor emniyeti türleri için sıkma torkları Mil ucundaki yiv, rotor gövdesi için bir durma noktasıdır. Böylece rotorun eksenel sabitlemesi için gereken ön gerilme kuvveti elde edilir. Mil sonunda vida dişi M20 M24 M30 Ön gerilme kuvveti 20 kn 30 kn 40 kn Diğer rotor emniyeti türleri için eksenel ön gerilme kuvveti Depolama Makine, teslimat sonrasında kurulmayacak ve kullanılmayacaksa, usulüne uygun şekilde depolanmalıdır. DİKKAT Uygun olmayan depolama nedeniyle depolama hasarları söz konusu olabilir Kurallara uygun olmayan depolamada, yataklarda bekleme (durma) hasarları tehlikesi söz konusudur. Depolama deformasyonları ve korozyon görülebilir. Depolama talimatlarına uyulmalıdır. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 33

36 Uygulama ön hazırlığı 4.15 Nakliye ve depolama Ön koşullar ve hazırlamalar Malzemeleri sadece hasarsız ambalajlar içinde depolayın. Hasarlı ambalaj içindeki cihazları çıkarın. İlgili cihazları usulüne uygun şekilde depolayın. Eğer kurallara uygun depolama açısından gerekliyse, depolamadan önce ambalajdaki hasarları onarın. Depolama için genel koşullar Makineyi mümkünse bir depolama yerinde depolayın. Depolama yeri genel olarak aşağıdaki koşullara uygun olmalıdır: Yeteri kadar büyüklüğe sahip, yatay konumda, su baskınlarına karşı emniyetli, sarsıntısız (v eff 0,2 mm/sn.) ve kuru bir depo yeri seçin. Depolama yeri iyi havalandırılıyor olmalıdır ve ayrıca toza ve donma olasılığına karşı korunmuş olmalıdır. Aşırı hava koşullarına karşı önlem alın. 10 C ile 50 C veya 50 F ile 120 F arasında sabit depolama sıcaklıkları sağlanmalıdır. Buğulanma tehlikesinde oda sıcaklığının, dışarıdaki sıcaklığın yakl. 10 K üstünde olması gerekir. Isı derecesi 20 C altına düşmemelidir. Bağıl hava nemi %60'tan daha az olmalıdır. Depolama yerinin zemini yeterince sağlam olmalıdır. Azami izin verilen tavan yükü ya da depolama özel yükü aşılmamalıdır. Çevredeki hava agresif gazlar içermemelidir. Makineyi darbelere ve neme karşı koruyun. Makineleri, cihazları ve sandıkları, yerden nem almalarını önlemek amacıyla paletlerin, kirişlerin veya temellerin üzerine yerleştirin. Depo malının altındaki hava sirkülasyonunun engellenmemesini sağlayın. Kaplamalar ve makine arasına mesafe tahtaları yerleştirin. Kaplamalar ve brandalar çepeçevre yerde bulunmamalıdır. Açıkta depolama Açık alanda depolama yapılacaksa, ayrıca şu koşullara da uyulmalıdır: Zemin yeterince sağlam olmalıdır. Makinenin toprağa gömülmesini engelleyin. Hava şartlarına karşı koruma için kaplamalar ve brandalar, depo malının yüzeylerine temas etmemelidir. Aksi halde depolanan ürün altındaki hava sirkülasyonu engellenir. 34 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

37 Uygulama ön hazırlığı 4.16 Elektromanyetik uyumluluk Neme karşı koruma Kuru depolama yeri mevcut değilse makineyi aşağıdaki şekilde neme karşı korumaya alın: Makineyi nem alan bir malzemeye sarın. Makineyi folyoya sayın: Folyo içine bir nem gösterici cihaz yerleştirin. Folyoya kurutma maddesi uygulayın. Makineyi hava geçirmeyecek şekilde ambalajlayın. Makineyi muntazam aralıklar ile kontrol edin Yanlış yataklanmada, işletmeye alma sırasında patlama tehlikesi Kullanılan malzemeler sipariş edilen sıcaklık aralığı için optimize edilmiştir. Spesifik sıcaklık sınırlarını etiket üzerinde bulabilirsiniz. İKAZ Hasarlı contalama malzemeleri nedeniyle patlama tehlikesi Makineyi belirtilen sıcaklık sınırının dışında muhafaza ettiğinizde, contalama malzemelerinde hasar oluşabilir ve malzemelerin fonksiyonları bozulabilir. Bunun sonucu olarak patlama eğilimli atmosfer makinenin içine girebilir ve çalışma sırasında tutuşabilir. Bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Makineyi spesifize edilmiş sıcaklık sınırlarının dışında depolamayın Elektromanyetik uyumluluk Not Aşırı eşitsiz torklarda (örn. bir pistonlu kompresörün tahriki), üst titreşimleri izin verilmeyen bir şebeke etkisi ve bununla birlikte izin verilmeyen parazit yayınlarına neden olabilecek sinüs biçiminde olmayan bir makine akımı zorlanır. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 35

38 Uygulama ön hazırlığı 4.16 Elektromanyetik uyumluluk Not Dönüştürücü Frekans inverterinde, çalışma sırasında dönüştürücü versiyonuna (tip, alınan parazit önlemleri, üretici) bağlı olarak farklı güçteki parazit yayınları ortaya çıkmaktadır. Makine ve invertörden oluşan tahrik sisteminde öngörülen sınır değerlerin aşılmasını engelleyiniz. Dönüştürücü üreticisinin EMC uyarılarına mutlaka dikkat ediniz. En iyi blendaj etkisi, blendaj geniş bir yüzey üzerinden makinenin metal bağlantı kutusuna (metalden bir vidalı bağlantı ile) iletken şekilde bağlanırsa elde edilir. Entegre sensörlü (örn. soğuk iletken) makinelerde, dönüştürücüden dolayı sensör hattında parazit gerilimleri oluşabilir. Kapalı yapı tipindeki makineler kurallara uygun kullanımda, EN standartlarına uygun özelliklerle birlikte elektrik besleme şebekesinde işletildiğinde, elektromanyetik uyumluluk hakkındaki yönetmeliğin taleplerini karşılar. Parazit dayanıklılığı EN / IEC uyarınca parazit dayanıklılığı gereklilikleri makine tarafından prensip olarak karşılanmaktadır. Entegre sensörlere (örn. soğuk iletken) sahip makinelerde, işletici sensör sinyal hattını (duruma göre blendajlı, makine hattındaki gibi bağlantı) ve değerlendirme cihazını uygun şekilde seçerek, kendisi yeterli parazit dayanıklılığı sağlamalıdır. Makinelerin konvertörde ölçümleme devir sayısından daha yüksek devir sayılarında işletilmesi halinde, mekanik sınır devir sayılarına (Safe operating speed EN / IEC ) dikkat edilmelidir. 36 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

39 Montaj Montaj için güvenlik bilgi ve uyarıları Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. Makinede değişiklikler yapılması halinde patlama tehlikesi Makinede önemli değişiklikler yapılması yasaktır ya da sadece üretici tarafından yapılmalıdır. Aksi halde, patlama tehlikesinin olduğu ortamlarda patlamalar söz konusu oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Gerekirse, servis merkezine başvurun. Uygun olmayan sabitleme malzemesi nedeniyle yaralanmalar ve maddi hasarlar Eğer cıvatalar yanlış sağlamlık sınıfı ile seçilmişse veya yanlış sıkma torku ile sabitlendilerse, söz konusu cıvatalar kırılabilir veya gevşeyebilir. Makine hareket eder, yataklar zarar görebilir. Rotor makine gövdesini tahrip edebilir, makine parçaları etrafa fırlatılabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Cıvatalar için talep edilen sağlamlık sınıflarına uyunuz. Cıvata bağlantılarını bildirilen sıkma torkları ile sıkınız. Makinenin yanlış hizalanması nedeniyle yaralanmalar ve maddi hasarlar Eğer makine doğru hizalandırılmazsa, sabitleme parçalarında gerilmeler olabilir. Cıvatalar gevşeyebilir veya kırılabilir, makine hareket eder, makine parçaları etrafa fırlatılabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Makineyi çalışma makinesine göre itinayla hizalandırınız. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 37

40 Montaj 5.2 Montajın hazırlanması Yanlış kullanım nedeniyle maddi hasarlar Sıcaklık sezicisi veya devir sayısı sensörü gibi montaj parçaları makineye takılmıştır ve usulüne uygun kullanılmamaları durumunda kopmaları veya tahrip olmaları söz konusu olabilir. Bunun sonucunda makinede hatalı işlevler ve hatta makinenin tamamen tahrip olması söz konusu olabilir. Makinede montaj çalışmaları yapacağınız zaman, uygun yukarı çıkma yardım donanımları kullanınız. Montaj çalışmaları esnasında hatların veya monte edilmiş parçaların üzerine basmayınız. Montaj parçalarını destek veya basamak olarak kullanmayınız. Montaj parçalarında yüksek sıcaklıklardan kaynaklanan arızalar İşletim sırasında makine yapı parçaları ısınır. Müşteri tarafındaki montaj parçaları (örn. ısıya dayanıklı olmayan kablolar) yüksek sıcaklıklar nedeniyle hasar görebilir. Isıya duyarlı parçalar, makine montaj parçalarına temas etmemeli veya sabitlenmemelidir. Sadece ısıya dayanıklı montaj parçaları kullanın. Bağlantı hatları, kablo ve hat girişleri kullanım alanına uygun olmalıdır. Avrupa yönergelerine uygun özelliğinin kaybı Teslim edildiği tarihte makine Avrupa yönergelerinin gerekliliklerine uygundur. Makinedeki izinsiz değişiklikler ve eklemeler, ilgili Avrupa yönergelerine uygunluk özelliğinin kaybedilmesine neden olur. 5.2 Montajın hazırlanması Montaj için ön koşullar Montaj çalışmalarına başlanmadan önce, aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir: Bu montaj ve işletme kılavuzu personelde mevcut olmalıdır. Makine, ambalajı sökülmüş halde montaj yerinde montaja hazırdır. Sarım izolasyon direncini montaj çalışmalarına başlamadan önce ölçünüz. Eğer izolasyon direnci şart koşulmuş değerin altındaysa, gereken yardım önlemlerini uygulayınız. Yardım önlemleri için makinenin sökülmesi ve taşınması gerekli olabilir. 38 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

41 Montaj 5.2 Montajın hazırlanması İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi (PI) ölçülerek, makinenin durumu hakkında bilgi elde edebilirsiniz. Bu nedenle izolasyon direncini ve polarizasyon endeksini şu zamanlarda kontrol ediniz: Makine ilk kez çalıştırılmadan önce Uzun süre depolamadan veya durma halinden sonra Bakım çalışmaları çerçevesinde Böylelikle sarım izolasyonu hakkında şu bilgileri elde edersiniz: Sarım başı izolasyonu iletken şekilde pislenmiş mi? Sarım izolasyonu nem aldı mı? Bu bilgiler sayesinde makinenin devreye sokulması veya gerekirse sarımın temizlenmesi ve / veya kurutulması gibi gerekli önlemler hakkında karar verebilirsiniz: Makine devreye sokulabilir mi? Temizleme veya kurutma önlemleri uygulanmalı mı? Kontrol ve sınır değerler ile ilgili detaylı bilgileri burada bulabilirsiniz: "İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi" (Sayfa 39) İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi İKAZ Terminallerde tehlikeli gerilim Stator sargısının izolasyon direncinin veya polarizasyon endeksinin (PI) ölçülmesinden hemen sonra, terminaller kısmen tehlikeli gerilimlere sahiptir. Temas sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bağlı şebeke hatları olması durumunda, şebeke gerilimi verilememesi hususunu emniyet altına alınız. Sarımı ölçme işleminden sonra tehlike ortadan kalkıncaya kadar deşarj ediniz, örn. şu önlemler ile: Bağlantı terminallerini ardıl şarj gerilimi tehlikesiz değerlere düşünceye kadar toprak hattı potansiyeline bağlayınız. Bağlantı kablosunu bağlayınız. Yalıtım direncinin ölçülmesi 1. İzolasyon direncinin ölçümüne başlamadan önce kullanılan izolasyon ölçüm cihazının işletme talimatını dikkate alınız. 2. Kontrol gerilimini açmadan önce, sıcaklık sensörlerinin hat uçlarındaki gerilimi kapatın. Kontrol geriliminin, sıcaklık sensörünün sadece bir bağlantı mandalına uygulanması, sıcaklık sensörünün bozulmasına neden olur. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 39

42 Montaj 5.2 Montajın hazırlanması 3. Şebeke hatlarının bağlanmadığından emin olunuz. 4. Sarım sıcaklığını ve sarımın makine gövdesine karşı olan izolasyon direncini ölçünüz. Sarım ısı derecesi ölçümde 40 C'yi aşmamalıdır. Ölçülen izolasyon dirençlerini formüle göre referans sıcaklık 40 C için hesaplayıp dönüştürünüz. Böylelikle bildirilen asgari değerler ile kıyaslanabilirlik sağlanmış olur. 5. İzolasyon direncini ölçme gerilimi uygulandıktan 1 dakika sonra okuyunuz. Stator sarımının izolasyon direnci için sınır değerler Aşağıdaki tabloda, izolasyon direnci sınır değerleri ve ölçme gerilimi belirtilmiştir. Bu değerler, IEEE kapsamındaki öneriler ile örtüşmektedir. Tablo 5-1 Stator sargısının 40 'de izolasyon direnci U N V U Mess V U R C MΩ 1000 U (azm. 1000) < U (azm. 2500) 5000 < U (azm. 5000) U > (azm ) U N = Nominal gerilim için bakın etiket U Mess = DC ölçüm gerilimi R C = 40 C referans sıcaklık için asgari izolasyon direnci Referans sıcaklığa dönüştürülmesi 40 C haricindeki sarım sıcaklıkları ile gerçekleştirilen ölçümlerde, ölçüm değerini aşağıdaki IEEE denklemlerini kullanarak yeniden hesaplayıp 40 C referans sıcaklık değerine dönüştürünüz. (1) (2) R C = K T R T K T = (0,5) (40-T)/10 R C 40 C referans sıcaklık değerine dönüştürülen izolasyon direnci K T Eşitlemeden sonraki sıcaklık katsayısı (2) R T Ölçme / sarım sıcaklığı T ( C) için ölçülen izolasyon direnci 40 Referans sıcaklık ( C) K ile izolasyon direncini ikiye bölme / ikiyle çarpma T Ölçme / sarım sıcaklığı ( C) Bu işlemde, 10 K sıcaklık değişiminde izolasyon direncinin iki misline çıkması ya da yarıya düşmesi temel alınır. Her 10 K sıcaklık artışı için izolasyon direnci yarıya düşer. Her 10 K sıcaklık düşüşü için direnci ikiye katlanır. 40 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

43 Montaj 5.2 Montajın hazırlanması Yakl. 25 C sarım sıcaklığı için asgari izolasyon dirençleri 20 MΩ (U 1000 V) veya 300 MΩ (U > 1000 V) olur. Değerler, topraklamaya karşı tüm sarım için geçerlidir. Her bir demetin ölçülmesi için asgari değerlerin iki katı geçerlidir. Kuru, yeni sarımların izolasyon dirençleri MΩ arasında olup, gerektiğinde daha yüksek değerlere de ulaşabilir. Eğer izolasyon direnç değeri minimum değere yakınsa bunun nedeni rutubet ve/veya kirlilik olabilir. Sarımın büyüklüğü, ölçüm gerilimi ve diğer özellikler de izolasyon direncini etkiler ve duruma göre önlem belirlenmesinde dikkate alınmalıdır. Çalıştırma sırasında sarımların izolasyon direnci çevre ve çalışma etkilerinden ötürü düşebilir. İzolasyon direncinin kritik değerini, anma gerilimine bağlı olarak ölçüm gerilimini (kv) spesifik kritik direnç değeri ile çarparak hesaplayınız. Ölçme zamanındaki güncel sarım sıcaklık değerini hesaplayınız, üstteki tabloya bakınız. Polarizasyon endeksinin ölçülmesi 1. Polarizasyon endeksinin belirlenmesi için, izolasyon direncini 1 dakika ve 10 dakika sonra ölçünüz. 2. Ölçülmüş değerlerin birbirine oranını belirleyiniz: PI = R Isol 10 dak / R Isol 1 dak Çoğu ölçüm cihazı bu değerleri ölçme süreleri sona erdikten sonra otomatik olarak gösterir MΩ üzerindeki izolasyon dirençlerinde PI ölçümü artık bir şey ifade etmediği için değerlendirmeye dahil edilmez. R (10 dak) / R (1 dak) 2 Değerlendirme İzolasyon iyi durumda < 2 İzolasyondaki genel diyagnoz sonucuna bağlı DİKKAT İzolasyonda hasar Kritik izolasyon direncine ulaşılınca veya altına düşülünce, bunun sonucunda izolasyonda hasarlar ve gerilim atlamaları söz konusu olabilir. Servis merkezine (Sayfa 139) başvurun. Eğer ölçülen değer kritik değere yakınsa izolasyon direnci daha sonraki zamanlarda kısa aralıklarla kontrol edilmelidir. Bağımsız ısıtmanın izolasyon direncinin sınır değerleri Dururken ısıtmanın makine gövdesine karşı izolasyon direnci, DC 500 V ile ölçüm sırasında 1 MΩ değerinin altına inmemelidir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 41

44 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Bağlantı yüzeylerinin hazırlanması Kurma yüzeyini makinenin yapı tarzına göre hazırlayın: Bir temel üzerine kurma Temel yüzeylerinin düz ve tamamen temiz olmasına dikkat edin. Ayak delik ölçülerini kontrol edin. Flanş bağlantısı Kurulum öncesinde flanşı temizleyin. Flanş yüzeylerinin düz ve temiz olmasına dikkat edin. Flanş geometrisini kontrol edin. Duvar sabitlemesi Duvar yüzeylerinin düz ve tamamen temiz olmasına dikkat edin. Ayak delik ölçülerini kontrol edin. Makineyi örn. bir duvar pervazı ile aşağıya doğru destekleyiniz veya pim ile emniyete alın Sabitleme cıvatalarının seçilmesi Aksi belirtilmedikçe sertlik sınıfı en az 8.8 (ISO uyarınca) olan sabitleme cıvataları kullanınız. Bu sayede makinenin güvenli bir şekilde sabitlenmesini ve tork üzerinden güç aktarımını sağlarsınız. Arıza durumunda ortaya çıkan maksimum kuvvetlere dikkat edilmelidir, örneğin kısa devre veya karşıt fazlarda şebeke geçişleri: Cıvataların seçimi sırasında Temel tasarımı sırasında 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Makineyi kurun Dikey yerleşimde tüm mevcut kaldırma halkalarını ve varsa taşıma kayışlarını (DIN EN ) ve / veya bağlama kayışlarını (DIN EN ) konum stabilizasyonu için kullanın. Fan davlumbazına yabancı cisimlerin düşmesini önleyin. Dikey makine yerleşiminde mil ucu aşağı doğruysa koruyucu çatı takınız. Milin üst ucundan kullanıcı tarafından sıvıların mil boyunca içeri sızmasını engelleyiniz. Korozyon koruma maddesi kaplı metal ve boş yüzeylerde sorunsuz bir montaj ve / veya makine yerleşimi için test benzini kullanınız. 42 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

45 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Havalandırmayı engellemeyiniz! Atık hava - yan ünite grupları da dahil- hemen yeniden emilmemelidir. Doğrudan yoğun güneş ışınları, yağmur, kar, buz veya tozun uzun süreli etki etmesini önleyiniz. Açık havada kullanım veya depolama durumunda, bir ek bir koruyucu üst donanım veya bir ilave kapak kullanılması önerilir. İzin verilen eksenel ve radyal kuvvetler aşılmamalıdır. Not Taşıma halkalarının gevşemesini engellemek için bunları yerleştirme sonrasında sıkınız veya taşıma halkalarını çıkartınız. DİKKAT Montaj parçalarında hasar Maddi hasarları ve yaralanmaları engellemek için montaj parçalarının hasar görmemesini sağlayınız. Motoru sadece gövdede bu amaçla mevcut ana kaldırma halkalarıyla kaldırınız Bağlama noktalarının kontrolü Makineyi kaldırmadan önce örneğin yük mesnetleri, kaldırma halkaları veya halka cıvatalar gibi bağlama noktalarını kontrol edin: Kaldırma malzemelerini ve kaldırma donanımlarını kullanımdan önce kontrol edin. Sadece izin verilen, hasarsız ve boyutu uygun bir kaldırma malzemesi kullanın. Makineye monte edilmiş yük mesnetleri, kaldırma halkaları veya halka cıvatalar gibi bağlama noktalarında hasar kontrolü yapın. Eğer bağlama noktaları hasarlıysa değiştirin. Bağlama noktalarının uygun şekilde sabitlendiğinden emin olun. İKAZ Makinenin düşmesinden kaynaklanan tehlike Bağlama noktaları ve kaldırma araçları hasar görmüşse veya usulüne uygun şekilde sabitlenmemişse, kaldırma işlemi sırasında makine aşağı düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bağlama noktalarını ve kaldırma malzemelerini kullanımdan önce kontrol edin. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 43

46 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Soğutmanın sağlanması İKAZ Makinenin aşırı ısınması ve devre dışı kalması Aşağıdaki noktalara dikkat etmemeniz durumunda maddi hasarlar, ağır yaralanmalar ve ölümler söz konusu olabilir. Havalandırmayı engellemeyiniz. Komşu ünitelerin çıkış havasının doğrudan emilmesini engelleyiniz. Üstten hava girişine sahip dikey makine yapısı mevcutsa hava girişi deliklerine yabancı cisimlerin ve suyun girmesini engelleyiniz (Norm IEC / EN ). Milin üst ucundan sıvıların mil boyunca içeri sızmasını engelleyiniz. İKAZ Aşağı düşen küçük parçalar nedeniyle hasar Fan hasar görürse ve bu nedenle makine aşırı ısınırsa maddi hasarlar veya yaralanmalar söz konusu olabilir. Mil ucu aşağı bakan makinelerde uygun bir kapak aracılığıyla küçük parçaların fan muhafazası üzerine düşmesini engelleyiniz (Norm IEC / EN ). Kapaklar nedeniyle soğutma havası akımının azalmasına izin vermeyiniz ve asgari mesafeleri koruyunuz. Tablo 5-2 Hava yönlendirme Yanlış Doğru 44 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

47 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Yanlış Doğru Makineye hava girişinin sağlanması için komşu yapı grupları mesafesine yönelik asgari ölçü "x" Makinenin kullanıldığı yerde hava girişi için asgari ölçüye uyunuz: Tablo 5-3 Makineye hava girişinin sağlanması için komşu yapı grupları mesafesine yönelik asgari ölçü "X" Ebat X [mm] Balanslama Rotor dinamik olarak balanslanmıştır. Ucundapoyra yayı olan millerde balans şekli, aşağıda belirtilen tanımlamada mil ucunun De tarafında gösterilmiştir: "H" karakteri, yarım poyra yayı ile balanslama (standart) anlamına gelir. "F" karakteri, tam poyra yayı ile balanslama anlamına gelir. "N" karakteri, poyra yayı olmadan balanslama anlamına gelir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 45

48 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması DİKKAT Amacına uygun olmayan montaj veya sökmeden kaynaklanan yaralanma tehlikesi vardır Tahrik çıkış elemanlarının dokunmaya karşı korumasının gerekli önlemlerine uyulmaması, yaralanmaya veya maddi hasara neden olabilir. Tahrik çıkış elemanlarına dokunmaya karşı koruma ile ilgili genel olarak gerekli önlemlere dikkat edin. Tahrik elemanlarını sadece uygun düzenekle takın ve sökün. Sadece transport sırasında düşmemesi için kamalar emniyet altına alınmıştır. Bir makineyi tahrik çıkış elemanı olmadan çalıştırdığınızda poyra yayını dışarı fırlamaya karşı emniyete alınız. Poyra yaylı mil ucu Tahrik çıkış elemanı "H" balans türünde poyra yayından kısa ise: Poyra yayının mil konturundan ve tahrik çıkış elemanından dışarı sarkan parçasını işleyin. Alternatif olarak kütle dengelemesi yapabilirsiniz. Tahrik çıkış elemanı, mil kenarının ucuna kadar çekilirse: Kavramayı dengelerken, kavrama somununun poyra yayı tarafından doldurulmayan kısmına dikkat edin. Tüm iki kutuplu makinelerde ve frekansı 60 Hz olan dört kutuplu makinelerde aşağıdakiler geçerlidir: Eğer kavrama göbeği poyra yayından kısa ise, poyra yayı kesilmelidir. Kavrama yarısının ağırlık noktası mil ucunun uzunluğu dahilinde olmalıdır. Kullanılan kavrama (kuplaj), sistem balanslanması için hazırlanmış olmalıdır. Makinenin kutup sayısını, güç levhası üzerindeki motor tipi tanımında bulabilirsiniz. Elektrikli makinelerle iş makineleri arasındaki kavramadaki kaymayı, ISO uyarınca izin verilen maks. titreşim değerleri aşılmayacak şekilde eşitleyin Tahrik çıkış elemanlarının takılması ve çıkarılması Tahrik elemanlarının çekilip çıkarılması 46 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

49 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Tahrik elemanlarının takılması Tahrik elemanlarını (kuplaj, dişli çark, kayış diski vs.) takmak için, mil ucundaki vida dişli kısım kullanılmalıdır. Gerekirse tahrik elemanı ihtiyaca göre ısıtılmalıdır. Çekip çıkarmak için uygun tertibatlar kullanınız. Takma ve çekip çıkarma sırasında çekiç veya benzer bir aletle monte edilecek veya sökülecek parçalara vurmayınız. Sadece katalogda bildirilmiş izin verilen radyal veya eksenel kuvvetler mil ucu üzerinden makine yataklarına aktarılmalıdır Rotor tutma düzeneğinin çıkartılması Eğer makinede bir rotor tutma düzeneği mevcutsa, bu düzeneği mümkün olan en geç anda sökünüz, örn. tahrik giriş ve tahrik çıkış elemanlarının takılmasından kısa süre önce Dik yapı tarzındaki makinelerde rotor tutma düzeneğinin sökülmesi Rotor tutma düzeneğini yalnızca makine dikey konumdayken sökünüz. Rotor tutma düzeneğini makine yatay pozisyondayken sökerseniz yatak hasar görebilir. Makineyi yatay pozisyona çevirmeden önce, rotoru sabitleyiniz. Eğer rotor tutma düzeneği monte edilmemişse, makine yan yatırıldığında yatak zarar görebilir. Rotor tutma düzeneğinin muhafaza edilmesi Rotor tutma düzeneğini muhafaza ediniz. Muhtemel bir demontaj ve yeniden taşıma durumunda tekrar monte edilmelidir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 47

50 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Korozyon korumasının çıkarılması Motorun işlenmiş metal yüzeylerine (örneğin mil ucu, poyra yayı, taban ve flanş yüzeyleri) bir korozyondan koruma maddesi uygulanmıştır. 1. Motorun montaj yüzeylerinde bulunan bu korozyondan koruma tabakasını, emici bir bez veya kağıt ile silerek çıkarınız. DİKKAT Makine yüzeyinde hasarlar Korozyon korumasının çıkartılması için kazıyıcı, mala veya sac şerit gibi metal cisimler kullanmayınız. Bu cisimler makine parçalarının yüzeylerinde hasara neden olabilir. 2. Ardından parlak yüzeyleri tekrar hafifçe yağlayınız Yoğuşuk suyun boşaltılması Şu koşullarda makinede kondanse su birikebilir: Çevre ısı derecesinde yoğun oynamalar, örn. doğrudan güneş ışığı ve yüksek hava nemi İndirme modu ya da işletmede yükte oynamalar DİKKAT Yoğuşma suyuna bağlı hasarlar Stator sargısı nemliyse, bu durumda stator sargısının izolasyon direnci düşer. Bunun sonucunda, sargının tahrip olmasına neden olabilecek gerilim sıçramaları oluşur. Ayrıca kondanse sudan dolayı makinede pas oluşabilir. Yoğuşma suyunun tahliye edilmesini sağlayın. 48 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

51 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Yoğuşuk suyun akıtıp boşaltılması DE tarafında ve NDE tarafında yatak levhalarında, ayak bölgesinde veya ardıl yağlama düzeneğinin karşısının her birinde su tahliye delikleri düzenlenmiştir ve duruma göre kapatma cıvatası ile kapatılmıştır. Su tahliye delikleri kuruluma bağlı olarak her defasında altta düzenlenmiştir. Resim 5-1 Su boşalma deliği için esas çizimi 1. Kondanse suyun (yoğuşma suyunun) boşaltılabilmesini sağlamak için, kapatma vidalarını çıkartınız. 2. Ardından kapatma cıvatasını tekrar yerine takınız Eksenel ve radyal güçler Eksenel ve radyal kuvvetler için izin verilen değerleri servis merkezine (Sayfa 139) sorabilir veya makinenin katalogunda bulabilirsiniz. İKAZ Yatak hasarları veya mil hasarları Büyük tahrik çıkış kütleleri ve bunların mil uçları haricinde kalan ağırlık noktalarının konumları, rezonans moduna neden olabilir. Bunun sonucunda yatak hasarları ve mil hasarları oluşabilir. Patlama tehlikesi bulunan ortamda patlamalar oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır kişi yaralamaları ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Mil sonundaki kuvvetler için izin verilen yüklere, katoloğdaki bilgilere veya proje verilerine göre uyunuz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 49

52 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme Doğru hizalama ve güvenli sabitleme için ön koşullar Makineyi doğru yöne çevirmek ve yerine sağlam bir şekilde takmak için, aşağıdaki gerekli önlemler hakkında ayrıntılı bilgilerinizin olması gerekir: Temeli hazırlayın Kavramayı seçin ve takın Yuvarlak gidişi ve düz gidişi ölçün Makinenin konumlandırılması Bunun için gerekli önlemleri ve işlem adımlarını bilmiyorsanız, servis merkezinin (Sayfa 139) hizmetlerinden yararlanın. Hizalama ve sabitleme sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edin: Ayak ve flanş sabitlemesinde dengeli bir yük dağılımı olmasına dikkat edin. Makineyi duvara monte etme sırasında örn. bir pervaz ile aşağıya doğru destekleyiniz veya pim ile emniyetleyin. Kavrama montajı sırasında makineyi doğru hizalayın. Sabitleme yüzeylerinin temiz olmasına dikkat ediniz. Mevcut korozyondan koruma maddesini çözücü nafta ile temizleyiniz. Dönme frekansına ve şebeke frekansının iki katına sahip yapı koşullu rezonanslar önlenmelidir. Rotorun elle döndürülmesi sırasında sıra dışı bir ses olup olmadığına dikkat edilmelidir. Kavrama yapılmamış konumda dönüş yönü kontrol edilmelidir. Sabit kavrama yapılmasından kaçınınız. Boya hasarları derhal ve usulüne uygun bir şekilde düzeltilmelidir Motoru dikey ve yatay olarak yerleştirin Kavramadaki (kuplaj) radyal kaymanın dengelenmesi için ve elektrikli makinenin çalışma makinesine göre yatay konumda ayarlanması için, aşağıdaki önlemler gereklidir: Dikey pozisyonlama Dikey pozisyonlamada ayakların altına ince saclar yerleştirerek, makinede burulma ve gerilme olmasını önleyiniz. İlave pulların adedini mümkün olduğunca az tutmak için üst üste istiflenmiş az sayıda pul kullanınız. Yatay pozisyonlama Yatay pozisyonlama için, makineyi yana doğru temel üzerine kaydırınız ve bu esnada eksenel pozisyonun (açısal hatalar) korunmasına dikkat ediniz. Pozisyonlama sırasında kavramada eşit dolaşan eksenel boşluğa dikkat ediniz. 50 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

53 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme Hareket düzgünlüğü DIN 4024'e göre sakin ve titreşimsiz bir çalışmanın ön koşulları şunlardır: Sağlam, titreşimsiz temel tasarımı. Kavramanın hassas biçimde hizalanması. Balansı iyi alınmış bir tahrik çıkış elemanı (kavrama, kayış kasnakları, fan,...) ISO uyarınca çalışmada izin verilen maks. titreşim değerlerine uyun. Bütün devir sayısı alanında, örneğin dengesizliklerden (tahrik çıkış elemanı), harici titreşim etkilerinden veya rezonanslardan kaynaklanan geçersiz titreşimleri önleyin. Makinenin tahrik çıkış elemanı veya sistem rezonans kaydırmayla tam dengelenmesi gerekebilir. Ayak üzerinden sabitleme / Flanş üzerinden sabitleme Makinenin temele veya makine flanşına ayak veya flanştan bağlanması için EN veya IEC veya IEC 'ye göre belirlenen dişli büyüklüğünü kullanın. Makineyi dört adet yan yana duran dörtgen ayak veya flanş deliğine sabitleyiniz. Sabitleme elemanlarının mukavemetini seçmek müşteriye aittir. Sabitleme elemanları için önerilen mukavemet sınıfı 8.8 veya üzeridir. IM B14 flanşlarda doğru vida uzunluğunu seçin. Cıvata kafalarının tüm yüzeyinin temas etmesini sağlayınız. Özellikle ayak delikleri uzun olduğunda ek yassı pullar (ISO 7093) kullanınız Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B3 / IM B35) 1. Çalışma makinesinin hizalanması için ve kuplaj üreticisinin muhtemel koşullarını dikkate alınız. 2. Kuplaj tahrik çıkışlı makineleri, işletme sıcaklığındaki millerin orta çizgileri paralel ve açısal kayma olmayacak konumda olacak şekilde ayarlayınız. Böylelikle işletme esnasında yatak düzenlerine ek kuvvetler etki etmez. Motor ve tahrik edilen makinede termik gelişimin farklı olması durumunda, soğuk durumdayken uygun bir ayar boşluğuyla bağlayınız. Soğuk durumda ayarlanacak olan ayar boşluğu sistem sorumlusu tarafından belirlenmeli ve önceden belirtilmelidir. 3. Dikey pozisyonlama (x 0) için makine ayaklarının altına büyük yüzeyli ince saclar yerleştiriniz. Sacların adedi, mümkün olduğu kadar az olmalıdır; bunun için üst üste istiflenmiş mümkün olduğunca az pul kullanınız. Böylelikle makinede gerilmeler olması da önlenmiş olur. Makineyi biraz yukarı kaldırmak için, bastırma cıvataları için mevcut olan vida dişlerini kullanınız. Özellikle yüksek motor devir sayılarında veya sabit kuplajlar kullanıldığında, milin balans durumu (tam kamalı veya yarım kamalı balans) ve hizalama hataları her şeyden önce yatağın ömrünü etkiler. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 51

54 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme 4. Pozisyonlama sırasında kuplajda eşit dolaşan eksenel boşluğuna (y 0) dikkat ediniz. 5. Makineyi temel üzerine sabitleyiniz. Sabitleme elemanlarının seçimi temele bağlıdır ve sistem işleticisinin sorumluluğundadır. 1 Motorun düzgün hizalanması için, altına sac konularak dengelenmesi 2 Lazerli hizalama Resim 5-2 Prensip görüntü: Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması Tablo 5-4 Elastik kuplajlı makinenin hizalanmasında izin verilen sapmalar Azami devir sayısı n max Azami paralel boşluk x Azami açı boşluğu y n max 1500 dev/dak x azm = 0,08 mm y azm = 0,08 mm / 100 mm D 1500 dev/dak < n max 3600 dev/dak x max = 0,05 mm y max = 0,05 mm / 100 mm D Makinede genleşme Makineyi hizalayıp ayarlarken, ısınmadan dolayı makinede söz konusu olan genleşmeyi dikkate alınız Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B5) Standart flanş bir merkezleme donanımına sahiptir. Çalışma makinesinin kontra flanşının uyum toleransları seçimi, sistem üreticisinin veya sistem işleticisinin sorumluluğundadır. 52 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

55 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme Eğer makine bir standart flanşa sahip değilse, makineyi çalışma makinesine uyacak şekilde hizalayıp ayarlayınız. Yapılacak işlem Makine ekseni kaldıma esnasında yatay terazili olmalıdır, flanş kontra flanşa paralel ayarlanmış olmalıdır, böylelikle sıkışma ve gerilme önlenmiş olur. Aksi halde merkezleme donanımında hasar oluşması söz konusudur. 1. İşlemi kolaylaştırmak için, merkezleme flanşını montaj macunu ile gresleyiniz. 2. Üç tespit cıvatasını yakl. 120 aralıklar ile çalışma makinesinin flanş vida dişlerine vidalayınız. Tespit cıvataları pozisyon yardımı olarak görev yapar. 3. Makineyi, henüz tam temas etmeyecek şekilde çalışma makinesine eksenel simetrik konumlandırınız. Makineyi yavaş konumlandırınız, aksi halde merkezlemede hasarlar oluşabilir. 4. Gerekirse makineyi doğru konuma çeviriniz ki, flanş delikleri vida dişi deliklerinin ortasına konumlandırılsın. 5. Makineyi tamamen temas edinceye kadar, tam olarak kontra flanşa oturtunuz. 6. Makineyi flanş sabitleme cıvataları ile sabitleyiniz ve tespit cıvatalarını son olarak yenileyiniz IM B5 yapı tarzında destek ayağının sabitlenmesi Makinenin alt kısmında bir M36 vida yuvası bulunur, buraya destek ayağını sabitleyebilirsiniz. Destek ayağını, gövdede ilave mekanik gerilim oluşmayacak şekilde monte edin. İKAZ Mekanik gerilimler Destek ayağının gerektiği gibi monte edilmemesi, gövdede ilave mekanik gerilimlerin oluşmasına ve dolayısıyla makinenin hasar görmesine neden olabilir. Makine veya makine parçaları çalışma sırasında gevşeyebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Destek ayağını, gövdede ilave mekanik gerilim oluşmayacak şekilde monte edin. Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 141) Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM V1, IM V10) Standart flanş bir merkezleme donanımına sahiptir. Çalışma makinesinin kontra flanşının uyum toleransları seçimi, sistem üreticisinin veya sistem işleticisinin sorumluluğundadır. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 53

56 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme Eğer makine bir standart flanşa sahip değilse, makineyi çalışma makinesine uyacak şekilde hizalayıp ayarlayınız. Yapılacak işlem Makine ekseni kaldıma esnasında dikey terazili olmalıdır, flanş kontra flanşa paralel ayarlanmış olmalıdır, böylelikle sıkışma ve gerilme önlenmiş olur. Aksi halde merkezleme donanımında hasar oluşması söz konusudur. 1. İşlemi kolaylaştırmak için, merkezleme flanşını montaj macunu ile gresleyiniz. 2. Çalışma makinesinin flanş vida dişlerine karşı karşıya iki noktada iki tespit cıvatası vidalayınız. Tespit cıvataları pozisyon yardımı olarak görev yapar. 3. Makineyi, henüz tam temas etmeyecek şekilde, çalışma makinesinin üst tarafında merkezleme içine indiriniz. Çok hızlı indirme halinde, merkezlemede hasarlar oluşabilir. 4. Gerekirse makineyi doğru konuma çeviriniz ki, flanş delikleri vida dişi deliklerinin ortasına konumlandırılsın. 5. Makineyi tamamen temas edinceye kadar, tam olarak kontra flanş üzerine oturtunuz ve tespit cıvatalarını çıkarınız. 6. Makineyi flanş sabitleme cıvataları ile sabitleyiniz. Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 141) Doğrultma hassasiyeti Elektrikli makinenin ve çalışma makinesinin millerinin koeksenelliği, çap ölçüsünde 0,05 mm'yi aşmamalıdır. 54 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

57 Elektrik bağlantısı Elektrik bağlantısı için güvenlik bilgileri Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. Gevşeyen bağlantı parçalarından kaynaklanan patlama tehlikesi Eğer yanlış malzemeden yapılmış sabitleme elemanları kullanırsanız veya yanlış sıkma torku ile sabitlerseniz, akım geçişi önlenebilir veya bağlantı parçaları gevşeyebilir. Sabitleme elemanları dönebilir, böylelikle asgari hava mesafelerinin altına düşülebilir. Kıvılcım oluşabilir, patlama oluşabilecek ortamda patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır yaralanmalar, makinede hasarlar ve bozulup devre dışı kalma durumları, ayrıca makinenin devre dışı kalması sonucunda sistemde dolaylı hasarlar söz konusu olabilir. Cıvata bağlantılarını bildirilen sıkma torkları ile sıkınız. Sabitleme elemanlarından muhtemelen talep edilen malzemelere uyunuz. İncelemelerde bağlantı yerlerini kontrol ediniz. TEHLİKE Tehlikeli gerilimler Ölümler, yaralanmalar veya maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Makineyi bağlamadan önce aşağıdaki güvenlik uyarılarına dikkat ediniz: Tüm işlemlerin sadece uzman personel tarafından ve makine dururken yapılmasını sağlayınız. Makineyi gerilimsiz duruma getiriniz ve yeniden devreye sokulmaya karşı önlem alınız. Bu aynı zamanda yardımcı akım devreleri için de geçerlidir. Gerilimsizliği kontrol ediniz! Çalışmalara başlamadan önce, güvenli bir toprak hattı bağlantısı kurunuz! Besleme şebekesindeki gerilim, frekans, eğri şekli, simetrinin nominal değerlerden sapmaları, ısınmayı yükseltir ve elektromanyetik dayanıklılığı etkiler. Makinenin toprak hattı olmayan yıldız noktalı bir şebekede çalıştırılmasına, sadece nadiren ortaya çıkan kısa süreli zaman dilimlerinde izin verilir, örn. bir hata giderilinceye kadar (bir hatta kısa devre, EN ). İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 55

58 Elektrik bağlantısı 6.2 Temel kurallar TEHLİKE Tehlikeli gerilim Elektrikli makinelerde yüksek gerilimler mevcuttur. Usulüne uygun olmayan kullanım durumunda bu gerilimler nedeniyle ölümler veya ağır yaralanmalar söz konusu olabilir. Terminal kutusunda çalışma yaparken makineyi gerilimsiz duruma getiriniz. DİKKAT Terminal kutusunda hasarlar Terminal kutusundaki çalışmaları usulüne uygun yapmazsanız maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Terminal kutusuna yönelik maddi hasarların önlenmesi için aşağıdaki uyarılara dikkat edilmelidir: Terminal kutusunun iç kısmında bulunan parçaların zarar görmemesine dikkat ediniz. Bağlantı kutusunda herhangi bir yabancı cisim, pislik ve nem olmamalıdır. Terminal kutusunu orijinal contası ile toza ve suya karşı koruyunuz. Terminal kutusunun girişlerini (DIN 42925) ve diğer açık girişleri O-ringler veya uygun yassı contalar ile kapatınız. Kablo girişlerinin ve diğer cıvataların sıkma torklarına dikkat edin. Not Servis merkezi Makinenin elektrik bağlantısı konusunda desteğe ihtiyacınız olursa, servis merkezi (Sayfa 139) bölümüne başvurun. 6.2 Temel kurallar Elektrik bağlantısı için genel olarak aşağıdakiler geçerlidir: Çalışmalara başlamadan önce, güvenli bir toprak hattı bağlantısı kurunuz. Klemens kutusunun kablo girişinde bağlantı hatları conta elemanı ile contalanabilir ve sabitlenebilir. Bağlantı hatlarını ve özellikle de toprak hattını klemens kutusunda açığa çıkarınız ve öyle önlem alınız ki, hat izolasyonu sürtünüp aşınmasın. Makineyi, sürekli, güvenli bir elektrik bağlantısı sağlanabilecek şekilde bağlayınız. Kalkık veya yerleşmemiş tel uçları olması önlenmelidir. Harici ilave edilmiş ve takılmış yardımcı hatları, ana hattan ayrı döşeyiniz ve sabitleyiniz. Bunun için duruma göre kablo bağlama tellerine sahip parçalar mevcuttur. 56 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

59 Elektrik bağlantısı 6.4 Terminal kutusu Tablo 6-1 Bağlantı tekniği (kablo pabuçlu / kablo pabuçsuz bağlantı) Terminal kutusu TB3R61 1XB1631 1XB7750 Bağlantı Kablo pabuçlu (Sayfa 69) Kablo pabuçsuz (Sayfa 70) 6.3 Damla oluklu kablonun döşenmesi Nem oranının yüksek olduğu durumlarda veya dış mekan kurulumlarında su damlaları kablo blendajından içeri sızabilir ve bu sayede kablo bağlantısı ve kablo girişi üzerinden motorun içine kaçabilir. Damla oluklu kablo döşerseniz su, terminal kutusundaki kablo girişine ulaşamaz, aksine dışarı atılır. Resim 6-1 Damla oluğu 6.4 Terminal kutusu Versiyona bağlı olarak makineye farklı terminal kutuları monte edilmiş olabilir. Terminal kutusuna göre farklı kablo girişleri ve kablo bağlantı olnakları mümkündür. Makineye monte edilmiş terminal kutularını aşağıdaki bölümlerdeki gösterimlere göre tanımlayabilirsiniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 57

60 Elektrik bağlantısı 6.4 Terminal kutusu TB3R61 bağlantı kutusu Resim 6-2 TB3R61 bağlantı kutusu Bağlantı hatlarını, vida dişli deliklere sahip kablo bağlantıları üzerinden bağlantı kutusuna takın. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloların terminal kutusuna sokulması (Sayfa 67) Kablo yerleştirilmesi (Sayfa 68) Kablo pabuçları ile kablo bağlanması (Sayfa 69) Kablo pabuçsuz kablo bağlanması (Sayfa 70) 58 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

61 Elektrik bağlantısı 6.4 Terminal kutusu Klemens kutusu 1XB1631 Resim 6-3 Terminal kutusu 1XB1631 Bağlantı hatlarını, vida dişli deliklere sahip kablo bağlantıları üzerinden 1XB1631 bağlantı kutusuna takın. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloların terminal kutusuna sokulması (Sayfa 67) Kablo yerleştirilmesi (Sayfa 68) Kablo pabuçsuz kablo bağlanması (Sayfa 70) Kablo pabuçları ile kablo bağlanması (Sayfa 69) Terminal kutusu 1XB7750 Resim 6-4 Terminal kutusu 1XB7750 Bağlantı hatlarını, vida dişli deliklere sahip kablo bağlantıları üzerinden 1XB7750 bağlantı kutusuna takın. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 59

62 Elektrik bağlantısı 6.4 Terminal kutusu Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloların terminal kutusuna sokulması (Sayfa 67) Kablo yerleştirilmesi (Sayfa 68) Kablo pabuçları ile kablo bağlanması (Sayfa 69) Kablo pabuçsuz kablo bağlanması (Sayfa 70) Bağlantı kutusunu çevirin (seçenek) Bağlantı kutusunu isteğe bağlı olarak, bağlantı kutusuna ve bağlantı kutusu modeline göre, bağlantı yönüne uygun bir şekilde ±90 çevirebilirsiniz. Diğer motor tarafına aktarma ancak servis merkezinin (Sayfa 139) desteğiyle mümkündür. Klemens kutusunun çevrilmesi Gerekirse dahili stator bağlantılarını sökün. 1. Motorda gerilim olmadığından emin olunuz. 2. İki diyagonal cıvatayı sökerek ve kapağı iki diyagonal vidalanmış dişli çubuk M10 ile emniyete alarak kapak cıvata bağlantısını sökünüz. Diğer iki vidayı sökün ve bağlantı kutusunun kapağını kaldırın. Terminal kutusu kapağı çok ağırdır. Özellikle yanal konumuna dikkat ediniz ve düşmeyeceğinden emin olunuz. 3. Motor zaten bağlıysa: Hatları akım beslemesinden sökünüz. Kablo girişi vidalarını sökünüz. Açıklıktan hatları dışarı çekiniz. 4. Dahili stator bağlantılarının vida bağlantılarını sökün. 5. Alt kısımla konsolun vida bağlantılarını ve varsa motor gövdesinin yüksek frekans topraklamasını sökün. 6. İki halka cıvatayı diyagonal olarak köşelerdeki M10 yivlerine vidalayınız. Terminal kutusu gövdesini vinç ile hafifçe kaldırınız. 7. Terminal kutusunu ±90 istediğiniz yöne çeviriniz. Terminal kutusunu dikkatlice kapatınız. Bu sırada contaya zarar vermeyiniz. 8. Bağlantı kutusunu konsola vidalayın (4 x M16, sıkma torku 170 Nm). 9. Mevcutsa: Yüksek frekanslı topraklamayı tekrar bağlayın. 10.Bağlantıları, kapağın iç tarafındaki devre şemasına göre bağlayın. Gerekli asgari hava boşluğu mesafelerine uyun. Daha fazla bilgi (Sayfa 72) 11.Hatları akım beslemesine (yeniden) bağlayınız. Daha fazla bilgi: Toprak hattını bağlayın (Sayfa 65) Kabloyu içeri sokun ve döşeyin... / kabloyu bağlayın (Sayfa 67) Diyagonal olarak yerleştirilmiş iki dişli çubuğu döndürünüz ve kapağı bu çubukların üzerine itiniz. Bu sırada contaya zarar vermeyiniz. 60 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

63 Elektrik bağlantısı 6.4 Terminal kutusu 13.Her iki cıvata bağlantısını sabitleyiniz ve cıvataları elle sıkınız. 14.Dişli çubukları sökünüz ve diğer iki cıvatayı takınız. 15.Tüm vidaları 40 Nm ile sıkın (4 x M10) Bağlantı kutusunun kapağını sökün/takın Monte veya demonte etme sırasında terminal kutusu kapağını diyagonal olarak yerleştirilmiş M10 dişli çubuklarla düşmeye karşı emniyete alınız. Bağlantı kutusunun kapağını sökün 1. Bağlantı kutusunun kapağındaki 2 çapraz vidayı sökün ve dişli çubuklarıyla değiştirin. 2. Diğer iki cıvatayı sökünüz. 3. Terminal kutusu kapağını dikkatlice dişli çubuklar üzerinden çekiniz. Bağlantı kutusunun kapağını takın 1. 2 dişli çubuğu, bağlantı kutusunun alt kısmına çaprazlamasına vidalayın. 2. Terminal kutusu kapağını vidalı çubuklar üzerinden yönlendirerek terminal kutusu alt parçasına itiniz. 3. Cıvataları boş deliklere takıp elle sıkınız. 4. Dişli çubukları sökünüz M10 vidasını da 40 Nm sıkma torkuyla iyice sıkın Klemens kutusuz bağlantı Makine dışarı uzanan kablolar ile, yani terminal kutusuz sipariş edilmişse; ilgili kablolar usulüne uygun bir şekilde harici bir terminal kutusuna bağlanmalıdır. İKAZ Usulüne uygun olmayan teknik döşeme Bağlantı sırasında ilgili teknik verilere (örn. koruma türü, asgari hava mesafeleri ve kaçak mesafeleri) uyulmazsa, arızalar söz konusu olabilir. Bu arızalar doğrudan veya dolaylı olarak ölüme, ağır yaralanmalara veya maddi hasarlara neden olabilir. Harici terminal kutusunun güç levhası üzerindeki bilgilere göre tasarlanmış olmasını ve ilgili kullanıma uygun olmasını sağlayın. Makine dışarı iletilmiş hatlar ile sipariş edildiyse, bu durumda Bölge 2 için ilgili koşullar dikkate alınmalıdır. Tertibatı sipariş edenin yanı sıra kuranın ve işletenin bu koşulları bildiği ve yerine getireceği şarkı koşulmaktadır. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 61

64 Elektrik bağlantısı 6.5 Makinenin bağlanması 6.5 Makinenin bağlanması Kablo seçilmesi Bağlantı hatlarının seçiminde aşağıdaki kriterler dikkate alınmalıdır: Ölçüm akım şiddeti Ölçüm gerilimi Gerekirse servis faktörü Örn. çevre sıcaklığı, yerleştirme türü, gerekli kablo uzunluğuna göre kablo kesiti vs. gibi sisteme bağlı koşullar. IEC/EN uyarınca talepler Birleşik döşeme için boyutlandırma örn. DIN VDE 0298 bölüm 4 veya IEC uyarınca IEC/EN uyarınca talepler Projelendirme bilgileri EN / IEC (VDE )'deki uyarıları A ve B alanlarının sınırlarında çalışmada, özellikle güç levhasının ölçüm verilerindeki çalışma verilerine yönelik ısıtma ve sapması ile ilgili olarak dikkate alın. Bu sınırlar aşılmamalıdır. Sürekli olarak güvenli bir elektrik bağlantısı sağlanacak biçimde bağlayınız (açıkta tel ucu kalmamalıdır); belirlenmiş kablo ucu parçaları (örneğin kablo pabuçları, tel ucu manşonları) kullanınız. Şebeke gerilim bağlantısı ve devre demiri (köprü) tertibi, bağlantı kutusundaki devre planına göre yapılmalıdır. DIN VDE 0100 standartlarına göre olan bağlantı hatlarını, ölçülendirme akım şiddetine ve tesise bağlı koşullara, örn. çevre sıcaklığı, yerleştirme türü vs. gibi, DIN VDE 0298 ya da EN / IEC 'e göre dikkat ederek seçin. Bağlantıya ilişkin aşağıdaki gerekli bilgiler teknik veriler içinde belirlenmiştir: Dönüş yönü Bağlantı kutularının sayısı ve yerleşimi Makine sargısının devresi ve bağlantısı 62 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

65 Elektrik bağlantısı 6.5 Makinenin bağlanması Terminal tanımı (ismi) IEC / EN standardına göre terminal tanımlarında, trifazeakım makineleri için aşağıdaki tanımlar geçerlidir: Tablo 6-2 Terminal tanımları, örnekte 1U1-1 1 U 1-1 Tanım (işaret) x Kutupları değiştirilebilen makinelerde, duruma göre kutup tertipleri tanım sayıları. Düşük bir sayı, düşük bir devir sayısına eşittir. Bölmeli sarımlar için özel durum. x Faz tanımı U, V, W x Sarım başlangıcı (1) veya sarım bitişi (2) için tanım numarası ya da birden fazla bağlantıda her bir sarımda x İlave tanım numarası, eğer birden fazla klemenste aksi halde aynı tanıma sahip paralel şebeke hatlarının bağlantısı zaruri gerekli ise Dönüş yönü Eğer makine bir mil ucuna veya farklı çaplarda iki mil ucuna sahipse, tek mil ucunun veya daha kalın olan mil ucunun alın (ön) tarafına bakıldığında dönme yönü şu şekilde tanımlanmıştır: Şebeke hatlarını L1, L2, L3 aşama sırasıyla U, V, W veya NEMA'ya göre T 1 T 2 T 3 'e bağlarsanız, saat yönünde dönme (sağa dönüş) elde edilir. İki bağlantıyı karıştırır ve örneğin L1, L2, L3'ü V, U, W veya NEMA'ya göre T 2 T 1 T 3 'e bağlarsanız, saat yönünün tersine dönme (sola dönüş) elde edilir. Sadece belli bir dönme yönüne doğru hareket etmesi gereken makinelerin güç levhası üzerinde, bir dönme yönü ok işareti ve ilgili gerekli faz sıralamasını gösteren terminal tanımları belirtilmiştir. Şebeke hatlarına bağlamadan önce bilgileri kontrol edin. DİKKAT Yanlış dönüş istikametinden kaynaklanan makine hasarı Eğer makine sipariş edildiğinden farklı olarak ya da yanlı dönme yönünde işletilirse, yeterince soğutulmaz. Bunun sonucunda makine hasarları söz konusu olabilir. Güç levhası üzerindeki dönme yönü bilgilerine dikkat ediniz Serbest dışarı çıkarılan hatların bağlantısı Serbest makineden dışarı çıkarılan bağlantı hatlarında makinene gövdesinin bağlantı tabanına klemens pervazı monte edilmemiştir. Bağlantı hatları işletme tarafında doğrudan statör sargısı bağlantılarına bağlanır. Bağlantı hatları renkli işaretlenmiştir ya da yazı ile işaretlenmiştir. Müşteri münferit hatları ilgili tanım yazılarına göre doğrudan sisteminin şalter dolabına bağlar. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 63

66 Elektrik bağlantısı 6.5 Makinenin bağlanması Bağlantı kutusunda bağlantı vida dişli cıvata bağlantıları (EN 50262) 2 O-Ring Metal blendajın terminal kutusuna bağlanması Kendinden emniyetli akım devreleri olmayan yardımcı terminal kutusuna veya terminal kutusuna sokulacak metal donanımlı hatlara sahipseniz, terminal kutusundaki metal blendajı topraklayınız. Başka topraklama noktalarına da izin verilir. İç topraklama parçası olan terminal kutularında, metal blendajı iç topraklama parçasına bağlayınız. İç topraklama parçası olmayan terminal kutularında, metal blendajı yeşil-sarı topraklama terminallerinden birine bağlayınız Belgelenmiş hat girişleri, yiv adaptörleri ve kapatma tıpaları Sadece ilgili patlama tehlikesi söz konusu olan alanda (bölge) kullanım için belgelenmiş ve işaretlenmiş kapatma tıpaları, kablo girişleri ve hat girişleri veya yiv adaptörleri kullanınız Delinmemiş giriş plakası Delik açılmamış giriş plakasında, kablo vida bağlantılarının sayısını ve büyüklüğünü kullanım şartlarına uygun kılabilirsiniz. 1. Kablo iletim plakasını sökün. 2. Kablo iletim plakasına gerekli sayıda deliği veya vida dişini, ihtiyaç duyulan büyüklükte delin. Plaka kalınlığı, vida dişi açılırken yeterli sayıda vida dişi olabilecek şekilde seçilmiştir. Vida dişi açıldıktan sonra giriş plakasının yine de yeterli mukavemete sahip olup olmamasının sizin sorumluluğunuzda olduğunu unutmayınız. 3. Kablo iletim plakasını ve kabloları kablo vida bağlantılarıyla klemens kutusuna monte edin. Bölge 21/22 için delik gereklilikleri Bölge 21 (Ex tb) veya bölge 22 (Ex tc) içindeki uygulamalar için IEC / EN standardına göre delikler için aşağıdaki gereklilikler yerine getirilmelidir: 64 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

67 Elektrik bağlantısı 6.6 Toprak hattının bağlanması Geçiş delikleri: Geçiş deliğinin giriş için anma çapı, giriş veya bağlantı parçasının yivinin anma çapından 0,7 mm'den daha büyük olamaz. Terminal kutusu gövdesinin içinde, giriş veya bağlantı parçasının kontra somununu sabitlemek için yeterince yer olmalıdır. Yivli giriş delikleri aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır: Konik yiv: İlave sızdırmazlık maddesi veya conta olmadan, bağlantı noktasında üç buçuk dişli yolundan az değil. Silindirik yiv: En az beş dişli yolu, 6 H tolerans, en iyisi ISO direktifine uygun. Beşten az yiv geçişi durumunda ek conta veya sızdırmazlık maddesi gereklidir. Kablo girişi plakasına deliklerin açılması Patlama korumalı motorlarda kablo girişi plakalarını delmeniz gerektiğinde, motor dokümantasyonunda eklenen deliklerin verilerini tutun: Deliklerin sayısı ve boyutu Diş biçimi, örn. metrik veya NPT Boru hatlarının ve aksesuar parçaların enstalasyonuna ilişkin verileri IEC / EN içinde bulabilirsiniz. 6.6 Toprak hattının bağlanması Makinenin topraklama iletkeni kesiti EN / IEC normlarına uygun olmalıdır. Ayrıca kurulum talimatlarına da dikkat edilmelidir, örneğin EN / IEC Bir toprak hattını makineye bağlamak için genel olarak iki olanak mevcuttur: Bağlantı kutusu içinde bu işlem için öngörülmüş ve bu şekilde işaretlenmiş yere bağlantı sağlayan iç toprak hattı bağlantısı. Stator gövdesinde bu işlem için öngörülmüş ve bu şekilde işaretlenmiş dış toprak hattı bağlantısı. Gövde topraklaması türü İletken kesiti Dış toprak köşebendi altında tek bir hattın bağlanması DIN kablo pabucu ile dış topraklama braketi DIN altında bağlantı mm² M İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 65

68 Elektrik bağlantısı 6.6 Toprak hattının bağlanması Makinenin toprak hattı kesiti, kurulum düzenlemeleriyle, örn. IEC örtüşmelidir. Harici hat kesiti S mm² Toprak hattı kesiti mm² Stator gövdesinde işaretlenmiş bağlantı yerinde topraklama hattı için yaylı rondelalı ve pullu bir altı köşeli cıvata mevcuttur. Topraklama hattını şu şekilde bağlayabilirsiniz: Çok damarlı veya telli kablo pabuçlu hatlar ile Uygun şekillendirilmiş kablo uçlu yassı bantlar ile Alternatif olarak topraklama hattını kablo pabuçsuz olarak bir terminal plakası üzerinden işaretlenmiş bağlantı yerlerine bağlayabilirsiniz. Topraklama hattının bağlanması Terminal kutusunda topraklama hattı için işaretlenmiş bağlantı terminallerini kullanın. Bağlantı yüzeyinin kontak yüzeyi olacak şekilde temiz olmasını ve uygun bir madde ile korozyona karşı korunmasını sağlayınız, örn. asitsiz vazelin ile. Cıvata kafasının altına yaylı rondela ve pul yerleştirin. Kablo pabucu ya da yassı bant için izin verilen 10 mm'lik azami terminal kalınlığının aşılmadığını kontrol edin. Sıkıştırma cıvatasını aşağıdaki tabloya göre sabitleyin. Vidalama derinliği ve sıkma torku, kablo pabuçlarının ve topraklama terminallerinin kullanımı için farklıdır. Kablo pabucu kullanılması durumunda Topraklama terminalleri kullanılması durumunda Cıvata Vidalama derinliği Sıkma torku M6 > 6 mm 8 Nm M8 > 8 mm 20 Nm M12 x 25 > 16 mm 38 Nm M16 x 35 > 20 mm 92 Nm M6 > 9 mm 8 Nm M8 > 12 mm 20 Nm M10 > 15 mm 40 Nm M12 > 18 mm 70 Nm M16 > 20 mm 170 Nm Toprak hattının dişli büyüklüğü 2x M12'dir. 66 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

69 Elektrik bağlantısı 6.7 Hat bağlantısı İç toprak hattı bağlantısı Bağlantı esnasında aşağıdakilere dikkat edin: Bağlantı yüzeyinin kontak yüzeyi olacak şekilde temiz olmasını ve uygun bir madde ile korozyona karşı korunmasını sağlayınız, örn. asitsiz vazelin ile. Cıvata kafasının altına yaylı rondela ve pul yerleştiriniz. Kablo pabucunu sıkıştırma braketinin altına yerleştiriniz. Bağlantı kutusunda topraklama hattı için işaretlenmiş bağlantı klemensleri kullanın. Sıkıştırma vidası için sıkma torku (Sayfa 141) na uyun. Dış toprak hattı bağlantısı Bağlantı esnasında aşağıdakilere dikkat edin: Bağlantı yüzeyinin kontak yüzeyi olacak şekilde temiz olmasını ve uygun bir madde ile korozyona karşı korunmasını sağlayınız, örn. asitsiz vazelin ile. Kablo pabucunu temas köşebendi ve toprak köşebendi arasına yerleştiriniz; gövde içine bastırılmış temas köşebendini çıkarmayınız! Cıvata kafasının altına yaylı rondela ve pul yerleştiriniz. Stator gövdesindeki topraklama iletkeni için işaretlenmiş bağlantı yerini kullanın. Sıkıştırma vidası için sıkma torku (Sayfa 141) na uyun. Bağlantı panosuyla topraklamanın elektrik bağlantılarının sıkma torklarını tabloda (Sayfa 141) A olayı altında bulabilirsiniz. 6.7 Hat bağlantısı Bağlanabilecek maksimum iletken çapı 300 mm²'dir Kabloların terminal kutusuna sokulması Bağlantı hatları, değiştirilebilir bir kablo giriş plakası ya da kablo giriş ağızları üzerinden terminal kutusu içine sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Tablo 6-3 Kablo giriş plakası versiyonları Terminal kutusu Kablo giriş plakası ebatları ile delinmiş R53 seçeneği / Patlama korumalı motorlar TB3R61 4 x M80 x x M25 x 1,5 1XB x M80 x x M25 x 1,5 Delinmemiş 1XB x M72 x x M25 x 1,5 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 67

70 Elektrik bağlantısı 6.7 Hat bağlantısı Yapılacak işlem 1. Kablo iletim plakasını sökün. 2. Gerekirse kablo giriş plakasında gerekli boyutta ve gerekli sayıda delik veya dişli delin. Kablo giriş plakasının delme işleminden sonra monte edilebilir olmasına ve yeterli sağlamlık sunmasına dikkat ediniz. 3. Gerekli kablo bağlantılarını, sıkma torkları ve ortam koşullarına uygunluk da dahil, montaj adımları hakkındaki üretici talimatlarını dikkate alarak takın. 4. Kabloları kablo bağlantılarından geçirin ve bağlantılarda çekme yükü olmadığından emin olun. 5. Kabloların monte edilmiş olduğu kablo giriş plakasını terminal kutusuna monte ediniz. IP koruma türüne uyulmasını sağlamak için, TB3R61 ve 1XB1631 bağlantı kutularında kapak için kademesiz bir yerleştirme yüzeyine dikkat edin. 6. Kablo uçlarını devre şemasına göre terminallere bağlayınız. Devre planını terminal kutusu kapağında bulabilirsiniz. Konuyla ilgili daha fazla bilgi için, "Kabloların bağlanması..." bölümüne bakınız 7. Kablo bağlantılarını sızdırmazlık ve yerine tam oturma açısından kontrol edin. Kullanılmayan dişleri veya delikleri, IP koruma türünü koruyarak uzmanca kapatın. IP koruma türünü güç levhası üzerinde bulabilirsiniz. Ayrıca bakınız Kablo pabuçları ile kablo bağlanması (Sayfa 69) Kablo pabuçsuz kablo bağlanması (Sayfa 70) Kablo yerleştirilmesi Kabloları IEC / EN 'ye göre döşeyin. Sabit yerleştirilmiş hatlar için, çekme yükünü azaltmalı, EMV ve patlama belgeli kablo bağlantılarını kullanın. Kablo bağlantılarını, sökülebilir giriş plakasının dişli deliklerine vidalayın. Vida dişli kablo bağlantıları teslimat kapsamına dahil değildir. Belgede bu vida bağlantıları için belirlenmiş montaj ve işletim şartlarının dikkate almasını ve bu şartlara uyulmasını kontrol edin ve dikkate alın. Sabit yerleştirilmemiş hatlarda, torsiyona karşı korunmuş çekme kuvvetini gideren donanımlı hat girişleri kullanınız. Blendajları vida dişli EMV kablo bağlantıları üzerinden geniş yüzeyli olarak makinenin klemens kutusuna iletken şekilde bağlanan, blendajlı (siperli) hatlar kullanınız. Serbest yerleşmiş bağlantı hatlarını klemens kutusunda öyle tertip ediniz ki, koruyucu hat uzunluk fazlalığıyla döşenmiş ve hat damarlarının izolasyonu zedelenemez olsun. Alüminyum bağlantı kızakları takılmışsa, kablo pabucuyla bağlantı kızağının arasına çelikten bir altlık pulu ilave edin. Bununla temas korozyonu önlenir. Kullanılmayan vida dişlerini veya delikleri, IP koruma türüne uyarak uzmanca kapatınız. IP koruma türünü güç levhası üzerinde bulabilirsiniz. Kullanılmayan kablo kapakları yerine belgeli kapatma cıvataları takınız. 68 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

71 Elektrik bağlantısı 6.7 Hat bağlantısı Kablo pabuçları ile kablo bağlanması 1. Kablo pabuçlarını gerekli kablo kesitine ve sabitleme cıvatalarının ya da saplamaların ebadına göre seçiniz. İlgili standart terminal kutusu versiyonu için azami hat kesiti ile ilgili bilgiler için kataloga bakın. Giriş hatlarının eğik konumlu tertibine ancak gerekli asgari hava boşluk mesafelerine uyulursa izin verilir. 2. Hat uçlarını, kalan izolasyon hemen hemen kablo pabucuna 1 ulaşacak şekilde izole ediniz. Her kablo pabucu için yalnızca bir iletken bağlayınız. 3. Kablo pabucunu hat ucuna uygun şekilde bağlayınız, örn. sıkıştırarak. Resim 6-5 Kablo pabucu ve sabitleme cıvatası ile bağlantı (ilkesel görüntü) 4. Gerekirse kablo pabucu kovanlarını, asgari hava mesafelerinin ve kaçak hattının korunması için izole ediniz. 5. Kablo pabucunu terminal desteği üzerine oturtunuz. Burada duruma göre mevcut olabilecek devre kulpunun tertibine dikkat ediniz. 1XB7750 bağlantı kutusunda kablo çarığını akım rayına yerleştirin. 6. Sabitleme elemanını 2 ilgili tork ile sıkınız: Sabitleme elemanı Sabitleme cıvatası M12 Sabitleme cıvataları M16 Sabitleme somunları M12 Sıkma torku 20 Nm 40 Nm 20 Nm İKAZ Kenar çıkıntısı olmayan kablo pabuçları kullanılması halinde patlama tehlikesi söz konusudur Kablo kesitleri 70 mm 2 olması durumunda, kenar çıkıntısı olmayan kablo pabuçları dönebilir. Asgari hava boşluk mesafelerinin altına düşülebilir, patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Kablo kesitleri 70 mm 2 olması durumunda, kenar çıkıntısı olan kablo pabuçları kullanınız. Gerekli asgari hava boşluğumesafeleri (Sayfa 72)'ne uyunuz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 69

72 Elektrik bağlantısı 6.7 Hat bağlantısı Kablo pabuçsuz kablo bağlanması Uygun sipariş verildiğinde, ince veya birden fazla telli iletkenlerin bağlantısı veya damar uç kovanlarının kullanımı için uygun klemens bilezikleri monte edilmiş olabilir. Kablo damarı uç kovanları kullanmak istiyorsanız, bağlantı kurmadan önce bu kovanları uzmanca, akım taşıyabilecek bir presleme bağlantısı üzerinden iletken ucuna sabitleyiniz. DİKKAT İletken uçlarının aşırı ısınması İletken ucu kablo damarı uç kovanı tarafından doğru kavranmaz ve sıkıştırılmazsa, aşırı ısınma söz konusu olabilir. Her kablo damarı uç kovanı için sadece bir iletken ucu kullanınız. Kablo damarı uç kovanını uzmanca sabitleyiniz. Her klemense sadece bir iletken ucu bağlayınız. Yapılacak işlem Bağlantıda asgari hava mesafelerine ve kaçak hattına uyulmasına dikkat ediniz. 1. Terminal kutusunu açınız ve kabloyu doğru uzunlukta kesiniz. 2. Kablo ucunu, kullanılan kabloya ve kullanım durumuna göre hazırlayınız. Kablo bağlantısının harici kuvvetlere maruz kalmamasına dikkat ediniz. 3. Kalan izolasyon klemens bileziğinin yakınına kadar ulaşacak şekilde, iletken uçlarını izole ediniz. 70 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

73 Elektrik bağlantısı 6.7 Hat bağlantısı 4. Kablo büyüklüğüne bağlı olarak klemens kelepçelerinin (3, 4) doğru tertip edilmesine dikkat ediniz. Kabloyu klemens bilezikleri içine yerleştiriniz. Sıkma somunlarını 5 8 Nm ile sıkın. Resim 6-6 Klemens bilezikleri ile bağlantı (ilkesel görüntü) 5. Eğer sıkıştırma cıvatasını 2 çözdüyseniz, tekrar aşağıdaki tork ile sıkınız: Terminal kutusu TB3R61 / 1XB1631 1XB7750 Sıkma torku 40 Nm 20 Nm Tek damarlı (telli) kablo Yüksek akımlarda ve çok telli kablo yerine tek telli kablo kullanıldığında, kablo giriş kısımlarında indüklenmiş anaforlu (türbülanslı) akımlardan dolayı yüksek ısı dereceleri oluşabilir. Bir kısa devre ve bir patlama olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Devreye alma işleminden sonra, bağlı şebeke hatlarının işletmeye uygun ısı derecesi sınırlarını aşmamasını sağlayınız. Değiştirilmiş giriş koşullarından ya da değiştirilmiş kablo giriş plakalarından dolayı bu ısı efekti, üretici firma ile konuşularak azaltılabilir. Demir olmayan bir metalden bir kablo giriş plakası kullanınız. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 71

74 Elektrik bağlantısı 6.7 Hat bağlantısı Alüminyum kablolar kullanılması Alüminyum iletken kullanılıyorsa, şu hususlara dikkat edilmelidir: Sadece alüminyum iletken bağlantısına uygun kablo pabuçları kullanılmalıdır. Alüminyum iletkenin yerleştirilmesinden hemen önce, iletken ve/veya karşı parçanın temas yerlerindeki oksit tabakası temizlenmelidir. Bunun için bir fırça veya eğe kullanılmalıdır. Hemen ardından temas yerleri doğal vazelin ile yağlanmalıdır. Bu sayede yeniden oksitlenmeyi önlemiş olursunuz. DİKKAT Alüminyumun kontak baskısına bağlı akışı Kontak basıncına bağlı olarak, montajdan sonra alüminyum akışı olur. Bu sırada sıkıştırma somunu bağlantısı gevşeyebilir. Geçiş direnci artar ve akım geçişi engellenir. Makinenin devre dışı kalmasına varan yangın ve maddi hasarlar görülebilir ve makinenin devre dışı kalması nedeniyle tesiste maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Sıkıştırma somunu yakl. 24 saat sonra ve ardından yakl. dört hafta sonra sıkılmalıdır. Bu esnada terminallerin gerilimsiz olmasına dikkat edin. Bağlantı panosuyla topraklamanın elektrik bağlantılarının sıkma torklarını tabloda (Sayfa 141) A olayı altında bulabilirsiniz Asgari hava mesafeleri Uzmanca montajdan sonra, izolasyonsuz parçalar arasındaki asgari hava boşluk mesafelerine uyulup uyulmadığını kontrol ediniz. Kalkık veya yerleşmemiş tel uçlarına dikkat ediniz. Tablo 6-4 Alternatif gerilim U eff efektif değerine bağlı olarak asgari hava boşluk mesafesi Alternatif gerilimin U eff efektif değeri 500 V 630 V 800 V 1000 V 1250 V Asgari hava mesafesi 8 mm 10 mm 12 mm 14 mm 18 mm Değerler azami 2000 m yerleştirme yüksekliğinde geçerlidir. Gerekli asgari hava boşluğu mesafelerinin belirlenmesi sırasında, tablodaki gerilim değeri 1,1 kat yükseltilmelidir, böylelikle ölçüm gerilimi aralığının genel kullanımda dikkate alınması sağlanır. 72 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

75 Elektrik bağlantısı 6.8 Bağlantı çalışmalarının tamamlanması Kelepçe kıskaçları ile bağlantı Uygun sipariş verildiğinde, ince ve birden fazla telli iletkenlerin bağlantısı veya damar uç kovanlarının kullanımı için uygun kelepçe klemensler monte edilmiş olabilir. Kablo damarı uç kovanları kullanmak istiyorsanız, bağlantı kurmadan önce bu kovanları uzmanca, akım taşıyabilecek bir presleme bağlantısı üzerinden iletken ucuna sabitleyiniz. İKAZ İletken uçlarının aşırı ısınması nedeniyle patlama tehlikesi İletken ucu kablo damarı uç kovanı tarafından doğru kavranmaz ve sıkıştırılmazsa, aşırı ısınma söz konusu olabilir. Makinenin sahip olduğu sıcaklık sınıfı aşılabilir. Ateşlenebilir bir karışımın ateşlenmesi söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Her kablo damarı uç kovanı için sadece bir iletken ucu kullanınız. Kablo damarı uç kovanını uzmanca sabitleyiniz. Her terminale sadece bir iletken ucu bağlayın. 6.8 Bağlantı çalışmalarının tamamlanması 1. Klemens kutusunu kapatmadan önce, aşağıdakileri kontrol edin: Klemens kutusundaki elektriksel bağlantılar, yukarıdaki bölümlerdeki bilgilere göre uygulanmış ve doğru tork ile sıkılmış. Makine öngörülen dönüş yönüne uygun şekilde bağlanmıştır. Klemens kutusunun içi temiz, kablo artıklarından, pislik ve yabancı maddelerden arınmış olmalıdır. Bütün contalar ve klemens kutusunun conta yüzeyleri hasarsız ve kurallara uygun yapıda. Kullanılmayan girişler yapıştırılmış metalik veya belgelenmiş kapatma elemanları ile kapatılmış. Kapatma elemanları sadece alet yardımı ile çözülebilir. Bağlantı hatları serbest biçimde düzenlenmiş, hat izolasyonu işletme esnasında hasar göremez. 2. Klemens kutusunu kapak sabitleme cıvataları ile kapatınız, bakınız bölüm Teknik Özellikler (Sayfa 141). Bağlantı kutusuyla topraklamanın vida bağlantılarının sıkma torklarını tabloda (Sayfa 141) C olayı altında bulabilirsiniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 73

76 Elektrik bağlantısı 6.9 Yardımcı akım devrelerini bağlama 6.9 Yardımcı akım devrelerini bağlama Kablo seçilmesi Yardımcı akım devrelerinin bağlantı hatlarının seçiminde aşağıdaki kriterler dikkate alınmalıdır: Ölçüm akım şiddeti Ölçüm gerilimi Örneğin ortam sıcaklığı, yerleştirme biçimi, kablo enine kesiti gibi sisteme bağlı koşullara göre gerekli kablo uzunluğu vs. IEC/EN uyarınca talepler IEC/EN uyarınca talepler Kabloların yardımcı klemens kutusuna sokulması ve yerleştirilmesi Yardımcı akım devrelerinin bağlantısı için gerekli bilgileri, söz konusu yardımcı klemens kutusu kapağının ya da klemens kutusu kapağının iç tarafındaki klemens planında bulabilirsiniz. Yardım akımı devresinin bağlanması için, duruma göre ana klemens kutusunda bir klemens pervazı monte edilmiştir. Yardımcı klemensler için olan hatlarda gerekli yalıtım giderme uzunluğu, klemens tipine bağlı olarak 6-9 mm aralığındadır. Doğru uzunlukta, hat klemensin içine sonuna kadar yeter ve aynı zamanda hattın izolasyonu klemensin temas kısmına kadar yeter. Kablo vida bağlantılarının uygun kılınması Bağlantı tesisatlarının iletilmesi için klemens kutusu gövdesinde dikdörtgen bir kesitin üzerinde vidalanmış bir plaka mevcut olmalıdır. Normal olarak bu plaka vida dişli delikler ve vida dişli kablo bağlantıları ile teslim edilir. 1. Yardımcı klemens kutusunu açınız ve kablo sokma plakasını sökünüz. Klemens kutusu modeline bağlı olarak çelik sac blendajın altında bir kablo sokma plakası mevcuttur. 2. Delinmemiş versiyonda, kablo giriş plakasına gerekli sayıda deliği veya vida dişini, ihtiyaç duyulan kablo vida bağlantısı büyüklüğünde açınız. 3. Kabloları gerekirse sonradan soğru tertip edebilmek için işaretleyiniz. 4. Kabloları kablo vida bağlantılarından ve kablo giriş plakasından geçiriniz ve kabloları bağlayınız. 5. Kablo sokma plakasını monte ediniz. 6. Kablo vida bağlantılarının vidalama ağızlarındaki contaların koruma türüne uygun olmasını sağlayınız. 74 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

77 Elektrik bağlantısı 6.9 Yardımcı akım devrelerini bağlama Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 141) Bağlantı hatlarında mevcut olan akıma bağlı aşırı yük koruma tertibatının yanı sıra opsiyonel olan dahili parçaları da, örneğin sıcaklık sensörünü ve bağımsız ısıtmayı da kullanınız Stator sargısının sıcaklık kontrolünü (modele göre) bağlayın Stator sargısının termik aşırı yüklenmeye karşı denetlenmesi için stator sargısına sıcaklık sensörleri monte edilmiştir. Sıcaklık sensörünün bağlantı hatları modele bağlı olarak ana veya yardımcı terminal kutusuna gider. Terminallerin devre ve yerleşim bilgilerini ilgili devre şemasında bulabilirsiniz. İKAZ Elektrik çarpması nedeniyle tehlike Sarım denetlemesi için sıcaklık sensörü izolasyonu, sarım için temel izolasyon gerekliliklerine uygun olarak tasarlanmıştır. Sıcaklık sensörünün bağlantıları, terminal kutularında izole edilmiş olarak bulunur ve güvenlik amaçlı bir ayrım parçasına sahip değildir. Bu nedenle hata durumunda ölçüm sensörü hattında, temas edilmesi halinde ciddi maddi hasarlara, ağır fiziksel yaralanmalara ve hatta ölüme neden olabilecek tehlikeli bir gerilim mevcut olabilir. Sıcaklık sensörünü harici bir sıcaklık denetlemesine bağlarken, gerekirse IEC veya IEC uyarınca "Elektrik çarpması nedeniyle tehlike" gerekliliklerine uyulması çerçevesinde ilave önlemler alın. Sadece ilgili patlama tehlikesi söz konusu olan alanda (bölge) kullanım için belgelenmiş ve işaretlenmiş kapatma tıpaları, kablo girişleri ve hat girişleri veya yiv adaptörleri kullanınız Metal blendajın terminal kutusuna bağlanması Kendinden emniyetli akım devreleri olmayan yardımcı terminal kutusuna veya terminal kutusuna sokulacak metal donanımlı hatlara sahipseniz, terminal kutusundaki metal blendajı topraklayınız. Başka topraklama noktalarına da izin verilir. İç topraklama parçası olan terminal kutularında, metal blendajı iç topraklama parçasına bağlayınız. İç topraklama parçası olmayan terminal kutularında, metal blendajı yeşil-sarı topraklama terminallerinden birine bağlayınız. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 75

78 Elektrik bağlantısı 6.9 Yardımcı akım devrelerini bağlama Sensörler ve algılayıcılar için kendinden emniyetli akım devreleri Kendinden emniyetli işletme maddeleri ve elektrik devreleri Sensörler veya algılayıcılar için mavi bağlantı terminalleri monte edilmişse, bunlar belgeli ve kendinden emniyetli akım devrelerine bağlanmalıdır. Aksi taktirde maddi hasarlar oluşabilir. Kendinden emniyetli işletme maddelerinin yanı sıra ilgili bağlantı hatları ve bunların seçilmesi ile döşenmesine ilişkin IEC / EN gerekliliklerini de dikkate alın. Sıcaklık algılayıcının bağlanması Sıcaklık sensörleri, yalnızca belgelenmiş değerlendirme cihazlarına sahip kendinden emniyetli akım devrelerine bağlanmalıdır. AB numune kontrol belgesi uyarınca izin verilen maksimum giriş akımları ve güçleri aşılmamalıdır. Aksi taktirde maddi hasarlar oluşabilir. Blendajlı, kendinden emniyetli sıcaklık sensörleri monte edilmişse, bunları mavi bağlantı terminalleri aracılığıyla bağlayın. Hat kılıfı (blendajı) yalnızca bir kez topraklanmıştır, çoklu bir toprak hattı bağlantısına izin verilmez Bağlantı çalışmalarının tamamlanması 1. Klemens kutusunu kapatmadan önce, aşağıdakileri kontrol edin: Klemens kutusundaki elektriksel bağlantılar, yukarıdaki bölümlerdeki bilgilere göre uygulanmış ve doğru tork ile sıkılmış. Makine öngörülen dönüş yönüne uygun şekilde bağlanmıştır. Klemens kutusunun içi temiz, kablo artıklarından, pislik ve yabancı maddelerden arınmış olmalıdır. Bütün contalar ve klemens kutusunun conta yüzeyleri hasarsız ve kurallara uygun yapıda. Kullanılmayan girişler yapıştırılmış metalik veya belgelenmiş kapatma elemanları ile kapatılmış. Kapatma elemanları sadece alet yardımı ile çözülebilir. Bağlantı hatları serbest biçimde düzenlenmiş, hat izolasyonu işletme esnasında hasar göremez. 2. Klemens kutusunu kapak sabitleme cıvataları ile kapatınız, bakınız bölüm Teknik Özellikler (Sayfa 141). 76 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

79 İşletime alma 7 Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. 7.1 İşletmeye almadan önceki önlemler DİKKAT Makinenin hasar görmesi Maddi hasarların önlenmesi için makine işletime alınmadan önce aşağıdaki noktalar kontrol edilmelidir: Uygun önlemlerle makinenin dönüş yönünün müşteri tarafından doğru ayarlanmış olup olmadığı kontrol edilmelidir, örneğin iş makinesinden ayırarak. Isıya duyarlı parçaların (örneğin hatlar vb.) makine gövdesine temas etmediğinden emin olunmalıdır. Yoğuşma suyu delikleri her zaman makinenin en alt kısmına yerleştirilmelidir. DİKKAT Yetersiz soğutma nedeniyle hasarlar Makinenin hava manifoldu usulüne uygun tasarlanmamışsa etkili bir soğutma sağlanamaz. Bu durum makinede maddi hasarlara neden olabilir. Hava manifoldunun doğru çalışması için işletime almadan önce ilgili kapaklar monte edilmelidir. Önlemler Sistemin uzmanca montajından sonra ve işletmeye alınmasından önce, aşağıdakileri kontrol ediniz: Makineye yönelik montaj ve hizalamanın doğru olmasına dikkat edilmelidir. Makine öngörülen dönüş yönüne uygun olarak bağlanmalıdır. Mevcut işletim koşullarının etiket bilgileri uyarınca öngörülen verilere uygun olduğundan emin olunmalıdır. Yataklar, modellerine göre yağlanmalıdır. 12 aydan uzun bir süre saklanmış olan rulmanlı makinelerin ek yağlamasına dikkat edin. Ayrıca Kullanım hazırlığı bölümündeki uyarılara da dikkat edin. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 77

80 İşletime alma 7.1 İşletmeye almadan önceki önlemler Makine denetimi için mevcut opsiyonel ek tertibatların usulüne uygun şekilde "bağlanmış ve çalışıyor" olduğundan emin olunmalıdır. Yatak termometresine sahip modellerde, ilk makine çalışması sırasında yatak sıcaklıkları kontrol edilmelidir. Denetleme tertibatına yönelik İkaz ve Kapatma değerleri ayarlanmalıdır. Ayrıca Yatak sıcaklığının denetlenmesine yönelik ayar değerleri bölümündeki uyarılara da dikkat edilmelidir. Uygun tasarlanmış kumanda sistemi ve devir sayısı kontrolü ile, güç levhasında belirtilmiş devir sayılarının aşılmadığından emin olunmalıdır. Ayar koşullarının tahrik elemanları türlerine uygun olmasına dikkat edilmelidir (örneğin kavramaların hizalanması ve dengelenmesi, kayış tahriğine yönelik kayış kuvvetleri, dişli çark tahriğine yönelik dişli kuvvetleri ve dişli kanadı boşluğu, kavrama yapılmış millere yönelik radyal ve eksenel boşluk). Asgari izolasyon dirençlerine ve asgari hava mesafelerine uyulmalıdır. Koruyucu iletken bağlantısına yönelik topraklama ve potansiyel eşitleme bağlantısının usulüne uygun yapılmasına dikkat edilmelidir. Tüm sabitleme cıvataları, bağlantı elemanları ve elektrik bağlantıları öngörülen sıkma torkları ile sıkılmalıdır. Kurulum sonrasında vidalanan kaldırma halkaları çıkarılmalı veya gevşemeye karşı emniyete alınmalıdır. Rotor, aşınma olmadan döndürülmelidir. Tüm hareketli ve gerilim ileten parçalar için ilgili temas koruması önlemleri alınmalıdır. Açıkta duran mil uçları emniyete alınmalıdır, örneğin kapaklar ile. Mevcut poyra yayları dışarı sıçramaya karşı emniyete alınmalıdır. Opsiyonel olarak bulunan harici fanın işletime hazır olduğundan ve öngörülen dönüş yönüne uygun şekilde bağlandığından emin olunmalıdır. Soğutma havası kılavuzunun kapatılması engellenmelidir. Opsiyonel olarak bulunan frenin sorunsuz çalıştığından emin olunmalıdır. Belirtilen mekanik sınır devir sayısına n maks. uyulmalıdır. Eğer makine modeli dönüştürücünün özel bir düzenlemesini gerektiriyorsa, güç levhasında veya ilave levhada ilgili bilgiler mevcuttur. Not Sisteme özgü özel koşullar mevcutsa başka kontrollerin yapılması da gerekli olabilir. Ayrıca bakınız İşletim türüne uyulması (Sayfa 25) Yatak izolasyonu ilgili levhalara uygun olarak yapılmış. Poyra yaylarını, prob işletimi veya tahrik çıkış elemanı olmayan işletime alma için uygun bir güvenlik elemanı ile emniyete alın. Bu sırada, makinenin balans türüne dikkat edin. 78 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

81 İşletime alma 7.2 Yalıtım direnci ve polarizasyon endeksinin ölçülmesi İkinci mil ucu İkinci mil ucu kullanılmayacaksa: Poyra yayını dışarı fırlatılmaya karşı emniyete alın ve "H" rotor dengesizliği türünde (normal model) bunun, kütlenin yaklaşık %60'ına azaltılmış olmasına dikkat edin. Kullanılmayan mil ucunu kapaklarla dokunmaya karşı emniyete alın. Dönüştürücüde işletme Motor tasarımı özel bir konvertör ataması gerektiriyorsa, güç levhasındaki/ek levhadaki ek bilgilere bakın. Konvertör doğru parametrelenmiş olduğundan emin olun. Bu parametreleme verilerini, makinenin güç levhası veya etiketi üzerinde bulabilirsiniz. Parametreler ile ilgili bilgileri dönüştürücünün işletme kılavuzunda bulabilirsiniz. Makine denetimi için, doğru bağlantıyı ve mevcut ek tertibatların çalışmasını kontrol edin. Sürekli çalışma sırasında, belirtilen n maks sınır devir sayısının aşınmamasına ve n min sınır devir sayısının altında kalınmamasına dikkat edin. İzin verilen işletmeye geçiş süresi, n min devir sayısına kadardır ve ayarlanan parametreleme verilerine göre belirlenir. İKAZ Yüksek motor sıcaklığından dolayı patlama tehlikesi Vurum frekansı ölçülen vurum frekansından daha küçükse, motordaki kayıplar artar. Bunun sonucunda daha yüksek motor ısı derecesi söz konusu olur. Çalıştırılması halinde de patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Makine levhasındaki verilere uyunuz. Asla minimum vurum frekansının altına inmeyiniz. Böylece sıcaklık sınıfı aşılmamış olur ve buna bağlı olarak patlayıcı ortamda bir ateş alma durumu engellenir. İKAZ Dönüştürücüden dolayı tehlikeli gerilim Besleyen dönüştürücü kapatılmadığı sürece veya dönüştürücünün ara devresi deşarj olmadığı sürece, rotor dursa dahi motor klemenslerinde elektrik gerilimi mevcut olabilir. Dönüştürücü tipine göre gerilim 1000 V kadar olabilir. Motorda çalışmalar yapılmadan önce beş güvenlik kuralına (Sayfa 11) uyulmasını sağlayınız. 7.2 Yalıtım direnci ve polarizasyon endeksinin ölçülmesi Yalıtım direncini ve polarizasyon endeksini ölçün. Böylelikle sarım izolasyonu hakkında bilgiler elde edersiniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 79

82 İşletime alma 7.4 Harici fanların devreye sokulması Ayrıca bakınız İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi (Sayfa 39) 7.3 Yatak sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri Devreye almadan önce Eğer makine yatak termometreleri ile donatılmışsa, makineyi ilk kez harekete geçirmeden önce, kontrol (denetim) tertibatında kapatma işlemi için sıcaklık değerini ayarlayınız. Tablo 7-1 Devreye sokmadan önce yatak sıcaklıklarının kontrolü için ayar değerleri Ayar değeri Sıcaklık Uyarı 115 C Kapatma 120 C Normal işletme Ortam sıcaklığını, yatak yükünü ve tesisin motor üzerindeki C olarak etkilerini de dikkate alarak, T işletme yatağının azami çalışma sıcaklığını tespit edin. Kapanma ve uyarı değerlerini T işletme çalışma sıcaklığına göre ayarlayınız. Tablo 7-2 Depo sıcaklıklarının denetlenmesi için ayar değerleri Ayar değeri Sıcaklık Uyarı T işletme + 5 K 115 C Kapatma T işletme + 10 K 120 C 7.4 Harici fanların devreye sokulması Harici fan sadece bir dönme yönü için uygundur, bakınız fan başlığının veya fan cihazının üzerindeki dönüş yönü bilgisi. Harici fan, ana makinenin devrinden ve dönüş yönünden bağımsız olarak soğutma temin etmektedir. Açık soğutma devresinde, soğutma havası sadece düşük miktarda kimyasal agresif ve sadece hafif tozlu olmalıdır. İlk deneme çalışmasından önceki kontroller İlk deneme çalışmasından önce aşağıdaki kontrolleri uygulayın: Harici fan kurallara uygun monte edilmiş ve ayarlanmış. Fan çarkı serbestçe dönüyor. Tüm bağlantı elemanları yanı sıra elektriksel bağlantılar iyice sıkılmış olmalıdır. Topraklama ve potansiyel dengeleme bağlantıları şebekeye uygun oluşturulmuş. 80 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

83 İşletime alma 7.5 Devreye alma Hava akımı kapatma klapeleri, kapaklar vs yüzünden olumsuz etkilenmemelidir. Hareketli ve gerilim taşıyan parçalar için sürtünmeye karşı tüm koruma önlemleri uygulanmış. Deneme çalışmasını uygulama 1. Harici fan motorunu kısaca açın ve kapatın. 2. Harici fanın dönüş istikametini dönüş istikameti oku ile karşılaştırın. Eğer dönüş istikameti dönüş istikameti oku ile uyuşmuyorsa, bu durumda harici fan motorunun iki fazını değiştirin. 7.5 Devreye alma İşletmeye almadaki önlemler Montaj veya revizyondan sonra, makinelerin normal devreye sokulması için aşağıdaki önlemler tavsiye edilir: Makineyi yüksüz harekete geçiriniz. Bunun için güç şalterini kapatınız ve mümkünse erken kapatmayınız. Devir sayısı kontrolü veya kesinlikle gerekli ölçüye göre denetleme işlemi için, harekete geçiş kapatmalarını sadece düşük devir sayılarında yapınız. Tekrar devreye sokma işleminden önce, makinenin o andaki hareketini tamamlayıp durmasını bekleyiniz. Mekanik hareketi, yataklarda ve yatak levhalarında gürültü veya titreşim olup olmadığı hususunda kontrol ediniz. Makine düzensiz çalışıyorsa ya da anormal gürültü varsa makineyi kapatınız ve hareket duruncaya kadar ilgili sebebi tespit ediniz. Eğer mekanik hareket kapatma işleminden hemen sonra düzelirse, manyetik veya elektriksel sebepler mevcuttur, örneğin gerilim asimetrisi, manyetik asimetri. Eğer mekanik hareket kapatma işleminden sonra düzelmezse, mekanik sebepler mevcuttur: örn. elektrikli makinelerde veya çalışma makinesinde balans bozukluğu, makine setinin yeterince düzgün seviyelenmemiş olması, makinenin sistem rezonansında işletilmesi (sistem = makine + temel çerçeve + temel vs.). Makinenin kusursuz mekanik çalışması halinde, varsa soğutma tertibatını devreye sokunuz ve makineyi bir süre rölantide izlemeye devam ediniz. Mükemmel çalışma durumunda makineye yük veriniz. Hareketin düzgünlüğünü kontrol ediniz. Gerilim, akım ve güç değerlerini okuyunuz ve kaydederek belgeleyiniz. Mümkünse, iş makinesinin söz konusu değerlerini okuyunuz ve bunları da kaydediniz. Atalet noktasına ulaşılıncaya kadar yatakların, sarımların vb. sıcaklığını denetleyiniz. Mevcut ölçme tertibatları ile mümkün ise bunları günlüğe kayıt ediniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 81

84 İşletime alma 7.5 Devreye alma DİKKAT Makinenin tahrip olması Titreşim değerlerine uyulmadığında makine bozulabilir. ISO uyarınca çalışmada titreşim değerlerine uyun. 82 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

85 İşletme İşletme için güvenlik uyarıları Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. Dönen parçalardan kaynaklanan tehlike vardır Dönen parçalar bir tehlike teşkil eder. Kapaklar söküldüğünde, dönen parçaların dokunma koruması artık garanti edilmez. Dönen parçalara dokunmak ölüme, ağır yaralanmaya veya maddi hasara neden olabilir. Kullanım sırasında tüm kapaklar kapalı olduğundan emin olun. Kapakları sökmeniz gerekiyorsa, önce makineyi serbest bırakın. "Beş güvenlik kuralına" uyun. Kapakları ancak dönen parçalar tam hareketsiz duruma geldikten sonra sökün. Gerilim altındaki parçalardan kaynaklanan tehlike vardır Gerilim altındaki parçalar bir tehlike teşkil eder. Kapaklar söküldüğünde, aktif parçaların dokunma koruması artık garanti edilmez. Gerilimli bölümlere yaklaşılarak minimum hava ve kaçak mesafelerinin altında kalınabilir. Dokunmak veya yaklaşmak ölüme, ağır yaralanmaya veya maddi hasara neden olabilir. Kullanım sırasında tüm kapaklar kapalı olduğundan emin olun. Kapakları sökmeniz gerekiyorsa, önce makineyi serbest bırakın. "Beş güvenlik kuralına" uyun. Bağlantı kutularını çalışırken her zaman kapalı tutun. Terminal kutuları sadece duran ve gerilimsiz makinelerde açık olabilir. Çalışma sırasında arızalar Normal işletim karşısındaki aşağıdaki değişikliklerden, makinenin fonksiyonunun kısıtlandığını anlarsınız. Daha yüksek güç tüketimi, sıcaklıklar veya titreşimler. Garip sesler veya kokular. Denetleme tertibatlarının cevap vermesi. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 83

86 İşletme 8.1 İşletme için güvenlik uyarıları Doğrudan veya dolaylı olarak ölüme, ağır bedensel yaralanmalarla veya maddi hasarlarla sonuçlanabilecek arızalar meydana gelebilir. Hemen servis personelini haberdar edin. Şüpheli durumlarda spesifik tesis güvenlik şartlarının dikkate alınması altında makineyi hemen kapatın. Yoğuşma suyuna bağlı hasarlar Aralıklı çalıştırma veya yük dalgalanmaları sonucunda makinenin iç bölgesindeki nem yoğuşabilir. Yoğuşma suyu birikebilir. Nem, sarım yalıtımını kısıtlayabilir veya korozyon gibi maddi hasara neden olabilir. Yoğuşma suyunun rahat ve serbestçe dışarı akabilmesini sağlayınız. Sıcak yüzeylerden kaynaklanan yanma tehlikesi Münferit makine parçaları çalışma sırasında ısınabilir. Dokunulduğunda yanıklar oluşabilir. Çalışma sırasında hiçbir makine parçasına dokunmayın. Makinede yapılacak çalışmaları uygulamaya başlamadan önce, makinenin soğumasını bekleyiniz. Dokunmadan önce, parçaların sıcaklık derecesini kontrol edin. Gerekirse, uygun koruyucu ekipmanları kullanın. DİKKAT Fan teması durumunda yaralanma tehlikesi Fan, tam dokunmaya karşı korumalı olmadığından, fan muhafazalı makinelerde (örneğin kumaş endüstrisine yönelik makinelerde) yaralanma tehlikesi oluşabilir. Dönen fana temas edilmemelidir. Eller büyük hava çıkışı deliklerine sokulmamalıdır. Örneğin mahfazalar veya bir kilit ızgarası gibi uygun önlemlerle, manuel müdahaleleri önleyin. Harici havalandırma (opsiyonel): EN / IEC uyarınca soğutma türü IC 416 İKAZ Yanma tehlikesi Makinenin harici fanlar olmadan çalıştırılması, aşırı ısınmaya yol açar. Bunun sonucunda ölümler, yaralanmalar ve maddi hasarlar görülebilir. Makineyi asla harici fanlar olmadan çalıştırmayınız! 84 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

87 İşletme 8.1 İşletme için güvenlik uyarıları Patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda işletme Güvenli kullanım Yukarıdaki bölümde bildirilen tehlike bilgi ve uyarılarına ek olarak, aşağıdaki kurallar geçerlidir: Patlama tehlikesi altındaki bölgelerdeki elektrik tertibatları, bunun için geçerli yönetmelikler ve talimatlara uygun şekilde monte edilmeli, kurulmalı ve işletilmelidir. Bu tertibatların işleticilerinin, bu yönetmeliklere ve talimatlara montaj, kurulum ve işletim sırasında uyulmasını ve uygun kontrollerin yapılmasını temin etmeleri şartı koşulmaktadır. Biz bu kontrollerin yetkili makam ile uyumlu bir şekilde uygulanmasını ve raporlanmasını öneriyoruz. Tesise özel kıvılcım tehlikeleri İlgili bölge dağılımı için kriterler uyumlaşmış değildir ve işletme risklerinin değerlendirilmesi, yerel işletme şartları ve çok yönlü denetleme metotları standart değildir. Buna uygun olarak denetim makamları tarafından da önerilen yardım önlemleri, makamsal yetki alanına göre kısmen farklıdır. Makine üreticisinin bununla ilgili genel geçerliliğe sahip tavsiyeler vermesi mümkün değildir. Not Yerel risklere ve muhtemelen tavsiye edilecek önlemelere kesin açıklık getirilmesi ancak işletici tarafından, ilgili tesisten sorumlu denetleme kurumu ile birlikte mümkündür. Tesise özel ateşleme tehlikelerinin değerlendirilmesi için IEC / EN veya -7 standartlarındaki risk değerlendirmelerine başvurulabilir. Makinede toz tabakasından kaynaklanan aşırı ısınma sonucunda patlama tehlikesi 5 mm üzerindeki toz tabakaları sıcaklık izolasyonu etkileri yüzünden makinenin aşırı ısınmasına neden olabilir. Makinenin azami yüzey sıcaklığı derecesi muhafaza edilemez. Tozun ateşlenmesi ve bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Düzenli bir şekilde makinenin tozunu alın. 5 mm'den fazla kalınlığa sahip toz tabakaları oluşmasını önleyiniz. Makineyi ancak toz temizlendikten sonra açın. Çok yüksek yatak sıcaklığından dolayı patlama tehlikesi Azami yüzey sıcaklığının aşılmamasına uyulması, yüksek yatak sıcaklıklarında sağlanamaz. Tozun ateşlenmesi ve bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Daima yatak sıcaklığını kontrol ediniz. Akıma bağlı aşırı yük koruma düzeneğine ilaveten, bağlantı hattının üç fazında makinenin ısınmasını stator sargısı içine entegre edilmiş sıcaklık algılayıcıları ile denetleyiniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 85

88 İşletme 8.4 Elektrik arızaları ve mekanik arızalar TEHLİKE İzolasyonlu yatağın köprülemesinin sökülmesi halinde patlama tehlikesi İzolasyonlu yatağın fabrikada takılmış köprülemesinin çıkartılması, rotor ve topraklanmış makine arasında potansiyel farklarına neden olur. Bu yüzden, özellikle patlayabilir ortamları dolduran tozu veya yanıcı gazları ateşleyebilecek kıvılcımlar oluşabilir. Bir patlama oluşabilir. Ayrıca elektrik çarpması tehlikesi bulunmaktadır. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. İşletme esnasında yatak izolasyonunun köprülemesini açmayınız. 8.2 Rulmanda ardıl yağlama Rulmanlarıda ardıl yağlama için, yağlama levhası üzerindeki bilgileri dikkate alınız. 8.3 Acil Kapatma sonrasında yeniden devreye sokma Acil kapatma sonrasında çalışma makinesini tekrar devreye sokmadan önce, makineyi kontrol ediniz. Acil kapatmaya neden olmuş tüm sebepleri gideriniz 8.4 Elektrik arızaları ve mekanik arızalar Not Bir arızayı gidermeden önce Güvenlik bilgi ve uyarıları (Sayfa 11) bölümüne bakın. Not Makineyi bir frekans konvertörü ile çalıştırıyorsanız ve bir elektrik arızası ortaya çıkmışsa frekans konvertisörünün de kullanım kılavuzunu dikkate alınız. 86 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

89 İşletme 8.4 Elektrik arızaları ve mekanik arızalar Aşağıdaki tablolarda mekanik ve elektriksel etkenlerden oluşan genel arızalar sıralanmıştır. Tablo 8-1 Elektriksel etkiler Elektriksel arıza özellikleri Makine harekete geçmiyor. Makine zor harekete geçiyor. Harekete geçişte vınlama sesi. Çalışırken vınlama sesi. Rölantide aşırı ısınma. Yük ile çalışırken aşırı ısınma. Münferit sarım bölümlerinde aşırı ısınma. Olası arıza nedenleri Giderme önlemleri 1) X X X X Aşırı yüklenme. Yükü azaltınız. X Besleme hattındaki bir fazda kesiklik. Şalter ve besleme hatlarını kontrol ediniz. X X X X X Ek olarak devreye sokma işleminden sonra, besleme hattındaki bir fazda kesiklik. X X Şebeke gerilimi çok düşük, frekans çok yüksek. X Şebeke gerilimi çok yüksek, frekans çok düşük. Şalter ve besleme hatlarını kontrol ediniz. Şebeke durumlarını kontrol ediniz. Şebeke durumlarını kontrol ediniz. X X X X X Stator sargısında yanlış bağlanma. Sarım devre bağlantısını kontrol ediniz. X X X X Stator sarımında sarım kısa devresi veya faz kısa devresi. Sarım dirençlerini ve izolasyon dirençlerini tespit ediniz, üreticiye danıştıktan sonra, onarınız. X Eksenel fanda yanlış dönme yönü. Bağlantıyı kontrol ediniz. 1) Varsa, (çözüm önlemlerine göre) arıza nedeninin yanında makinede oluşan hasarları da giderin. Tablo 8-2 Mekanik etkiler Mekanik arıza özellikleri Sürtünme gürültüsü. Yüksek ısınma. Radyal titreşimler. Eksenel titreşimler. Olası arıza nedenleri Giderme önlemleri 1) X Dönen parçalarda sürtünme var. Nedeni belirlenmeli, parçalar düzeltilmelidir. X Hava beslemesi azalmış, duruma göre fanın dönme yönü yanlış. Hava yollarını kontrol ediniz, makineyi temizleyiniz. X Rotorun balansı bozuk. Poyra yayı (kama) uyumları (H, F, N) kontrol edilmelidir. X Rotor konsantrik değil, mil eğik. Üretici fabrika ile görüşünüz. X X Eksik hizalama. Makine setini hizalayınız, kuplajı kontrol ediniz. 2) İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 87

90 İşletme 8.4 Elektrik arızaları ve mekanik arızalar Mekanik arıza özellikleri X Bağlanmış makinede balans bozukluğu. Bağlı makinede balans ayarı yapınız. X Bağlanmış makineden darbeler söz konusu. Bağlı makineyi kontrol ediniz. X X Dişli düzende (şanzıman) düzensizlik. Şanzımanı çalışır duruma getiriniz. X X Makine ve temelden oluşan tüm sistemin rezonansı. Gereken danışma ve izinden sonra, temele takviye yapınız. X X Temelde değişiklikler. Değişikliklerin sebeplerini tespit ediniz, gerekirse gideriniz; makineyi yeniden hizalayınız. 1) Varsa, (çözüm önlemlerine göre) arıza nedeninin yanında makinede oluşan hasarları da giderin. 2) Gerekirse, ısınmadaki değişikliklere de dikkat edin. 88 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

91 İşletme 8.6 Kapatma 8.5 Rulmanda arızalar Rulmanlı yataklardaki hasarlar kısmen zor tespit edilebilir. Emin değilseniz rulmanlı yatağı değiştirin. Başka yatak versiyonlarını sadece üretici ile görüştükten sonra kullanın. Tablo 8-3 Rulmanlı yatakta arızalar Yatak çok sıcak Yatak ötüyor Yatakta vuruntu var Olası arıza nedenleri Giderme önlemleri X Kuplajda basınç Makineyi daha doğru ayarlayın. X Kayış gerginliği çok fazla Kayış gerginliğini azaltın. X Yatak kirlenmiş Yatak temizlenmeli veya değiştirilmelidir. Contaları kontrol edin. X Yüksek çevre sıcaklığı Uygun yüksek ısı gresi kullanın. X X Yağlama yetersiz Kurallara göre yağlayın. X X Yatak yamuk takılmış Servis merkezine başvurun. X X Yatak boşluğu çok küçük Servis merkezine başvurun. X Yatak boşluğu çok fazla Servis merkezine başvurun. X X Yatakta korozyon var Yatağı yenileyin. Contaları kontrol edin. X Yatakta çok fazla gres var Fazla olan gresi giderin. X Yatakta yanlış gres var Doğru gresi kullanın. X Hareket alanında aşınma yerleri Yatağı yenileyin. X Durma izleri Yatağı yenileyin. Durma esnasında titreşimler olması önlenmelidir. 8.6 Kapatma Yoğuşma suyuna karşı öngörülmüş tertibatları, makine kapatıldıktan sonra devreye sokunuz. Eğer söz konusu kumanda otomatik olarak gerçekleşmezse, muhtemelen mevcut olan bağımsız ısıtmayı işletme molalarında açınız. Böylelikle yoğuşuk su oluşmasını önlemiş olursunuz. Bağımsız ısıtmayı en erken makineyi kapattıktan iki saat sonra devreye sokunuz. Bu sayede sargı izolasyonundaki hasarları önlersiniz. İKAZ Patlama tehlikesi Bağımsız ısıtma sistemi makine kapatıldıktan hemen sonra açılırsa, sıcaklık sınıfı veya makinenin maksimum yüzey sıcaklığı aşılabilir. Patlama oluşabilecek ortamda patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bağımsız ısıtma sistemini ancak makineyi kapattıktan sonra devreye sokun. Bunun için bağımsız ısıtma sisteminin levhasındaki verilere uyunuz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 89

92 İşletme 8.7 Çalıştırma araları 8.7 Çalıştırma araları İşletim molalarında alınması gereken önlemler Uzun kullanım dışı kalma süreleri Not Uzun süreli çalışma molalarında (>1 ay) makineyi düzenli olarak, yaklaşık ayda bir defa, işletime alınız veya rotoru döndürünüz. Tekrar çalıştırmak için devreye sokmadan önce "Devreye sokma" bölümüne dikkat ediniz. Rotoru döndürmeden önce (mevcutsa) rotor sabitleme ekipmanını çıkarınız. DİKKAT Makine fonksiyonunda kısıtlamalar Uzun süreli çalışmama durumlarında maddi hasarlar veya makinenin komple devre dışı kalması söz konusu olabilir. Makineyi 12 aydan uzun süre çalıştırmazsanız çevresel etkiler nedeniyle makine hasarları ortaya çıkabilir. Uygun korozyondan koruma, koruma izolasyonu, paketleme ve kuruma önlemlerini alınız. Dururken ısıtma donanımının devreye alınması Makineye yönelik çalışma molalarında mevcut bağımsız ısıtmayı devreye sokunuz. Devre dışı bırakma Gerekli önlemler ile ilgili ayrıntılar için bkz. bölüm Uygulama ön hazırlığı (Sayfa 25). Tekrar işletmeye alma işleminden önceki yağlama DİKKAT Yatakların kuru çalışması Yataklarda yeterli düzeyde gres bulunmazsa yataklar hasar görebilir. Bir yıldan uzun süreli çalışma molalarında yataklar yağlanmalıdır. Gresin yataklara dağıtılması için mil dönmelidir. Yağlama etiketindeki bilgilere dikkat ediniz. Bölüm Rulmanda ardıl yağlama (Sayfa 86). 90 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

93 İşletme 8.7 Çalıştırma araları Rulmanlı yataklardaki bekleme (durma) hasarları Uzun işletme molalarında rulman yataklarındaki rotorların aynı veya hemen hemen aynı durma pozisyonunda olması durma hasarlarına, örneğin durma izlerine veya korozyon oluşmasına neden olabilir. Makine, işletim molalarında düzenli olarak ayda bir defa kısa süreli çalıştırılmalıdır. Rotor en az birkaç defa döndürülmelidir. Eğer makineyi çalışma makinesinden ayırdıysanız ve bir rotor tutma tertibatı ile emniyete aldıysanız, rotoru çevirmeden önce ya da işletme durumu için bu tertibatı uzaklaştırın. Çevirme işleminden sonra rotorun bekleme pozisyonunun öncekinden farklı olmasını sağlayın. Bunun için poyra yayını veya kuplaj yarısını referans olarak kullanın. Tekrar devreye sokma işleminde "Devreye sokma" bölümündeki bilgilere dikkat edin. Ayrıca bakınız İşletime alma (Sayfa 77) İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 91

94 İşletme 8.7 Çalıştırma araları 92 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

95 Bakım 9 Dikkatli ve düzenli bakım, incelemeler ve revizyonlar ile arızalar erkenden tespit edilebilir ve ortadan kaldırılabilir. Böylece oluşacak ikincil hasarlar da engellenmiş olur. Çalıştırma şartları çok farklı olduğundan, burada arızasız çalışma için sadece genel süreler verilebilmektedir. Bundan dolayı bakım aralıklarınızı bölgesel şartlar doğrultusunda ayarlayınız (Kirlilik,çalıştırma sıklığı,yükleme vs). 9.1 Onarımla ilgili güvenlik uyarıları Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. Not Denetim, bakım veya onarım sırasında destek gerekirse, servis merkezine (Sayfa 139) başvurun. 9.2 Denetim ve bakım İnceleme ve bakım için güvenlik bilgileri Makinedeki tüm denetim ve bakım çalışmalarında IEC / EN standardını dikkate alınız. Makinede toz tabakasından kaynaklanan aşırı ısınma sonucunda patlama tehlikesi 5 mm üzerindeki toz tabakaları sıcaklık izolasyonu etkileri yüzünden makinenin aşırı ısınmasına neden olabilir. Makinenin azami yüzey sıcaklığı derecesi muhafaza edilemez. Tozun ateşlenmesi ve bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Düzenli bir şekilde makinenin tozunu alın. 5 mm'den fazla kalınlığa sahip toz tabakaları oluşmasını önleyiniz. Makineyi ancak toz temizlendikten sonra açın. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 93

96 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Çok yüksek yatak sıcaklığından dolayı patlama tehlikesi Azami yüzey sıcaklığının aşılmamasına uyulması, yüksek yatak sıcaklıklarında sağlanamaz. Tozun ateşlenmesi ve bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Daima yatak sıcaklığını kontrol ediniz. Akıma bağlı aşırı yük koruma düzeneğine ilaveten, bağlantı hattının üç fazında makinenin ısınmasını stator sargısı içine entegre edilmiş sıcaklık algılayıcıları ile denetleyiniz. Statik yüklenme nedeniyle patlama tehlikesi Temizlik sırasında plastik parçalar statik yüklenebilir ve patlayıcı atmosferi ateşleyebilir. Bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Temizlik sırasında patlayıcı atmosfer olmaması sağlanmalıdır. Plastik parçalar, elektrik yüklenmesi olmayacak şekilde temizlenmelidir Temizlik sırasında basınçlı hava kullanılmamalıdır. Gerilim altındaki parçalardan kaynaklanan tehlike vardır Gerilim altındaki parçalar bir tehlike teşkil eder. Kapaklar söküldüğünde, aktif parçaların dokunma koruması artık garanti edilmez. Gerilimli bölümlere yaklaşılarak minimum hava ve kaçak mesafelerinin altında kalınabilir. Dokunmak veya yaklaşmak ölüme, ağır yaralanmaya veya maddi hasara neden olabilir. Makineyi devre dışı bırakın. Makineyi izole ediniz. "5 güvenlik kuralına" (Sayfa 11) uyun. Bağlantı kutularını sadece makine durur halde ve gerilimsizken açın. Dönen parçalardan kaynaklanan tehlike vardır Dönen parçalar bir tehlike teşkil eder. Kapaklar söküldüğünde, dönen parçaların dokunma koruması artık garanti edilmez. Dönen parçalara dokunmak ölüme, ağır yaralanmaya veya maddi hasara neden olabilir. Onarım çalışmalarından önce makineyi devre dışı bırakın ve tekrar çalışmamasından emin olun. Kapakları ancak dönen parçalar tam hareketsiz duruma geldikten sonra sökün. Sıcak yüzeylerden kaynaklanan yanma tehlikesi Münferit makine parçaları çalışma ısınabilir ve kapatıldıktan sonra yavaş yavaş soğur. Sıcak yüzeylere dokunursanız yanabilirsiniz. Bakım ve onarım çalışmalarına başlamadan önce makineyi soğumaya bırakın. Dokunmadan önce, parçaların sıcaklık derecesini kontrol edin. Gerekirse, uygun koruyucu ekipmanları kullanın. 94 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

97 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Bakım uygulanmazsa, makinede hasarlar olabilir Eğer makineye bakım uygulanmazsa, makine hasar görebilir. Doğrudan veya dolaylı olarak ölüme, ağır bedensel yaralanmalarla veya maddi hasarlarla sonuçlanabilecek arızalar meydana gelebilir. Makinenin bakımını öngörülen bakım aralıklarına uygun şekilde gerçekleştirin. Makinede yabancı cisimlere bağlı hasarlar Onarım çalışmalarında pislik, aletler veya cıvata vs. gibi sabitlenmemiş parçalar türünden yabancı cisimler makine içinde kalabilir. Bunun sonucunda kısa devre, soğutma gücünde azalma veya çalışma seslerinde yükselme söz konusu olabilir. Makine zarar görebilir. Makinenin içinde veya üzerinde yabancı cisimler kalmamasına dikkat edin. Serbest parçaları çalışmadan sonra tekrar sabitleyin. Pislikleri itinayla giderin Genel denetim verileri Not Rulmanlı yataklara yönelik normal bakım aralıklarından farklı olan ilave yağlama sürelerine özellikle dikkat edilmelidir. Not Genelde denetlemeler sırasında trifaz akım makinelerini söküp dağıtmaya gerek yoktur. İlk olarak rulman değişirken dağıtma zorunludur Montaj veya onarımdan sonra ilk denetim İşletime aldıktan yaklaşık 500 çalışma saati sonra, en geç 6 aydan sonra aşağıdaki kontrolleri uygulayınız: Tablo 9-1 Montaj veya onarımdan sonra yapılacak kontroller Kontrol Çalışma sırasında Elektriksel tanım büyüklüklerine uyulmasını. X Yataklarda izin verilen sıcaklıklar aşılmaz (Sayfa 80). X Makinenin çalışma düzgünlüğü ve çalışma gürültülerinin kötüleşmemesini. X Dururken Temelde çatlak ve çökme oluşmamış olmasını. (*) X X (*) Bu kontrolleri makine çalışırken veya dururken yapabilirsiniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 95

98 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Diğer kontroller sisteme özel durumlara göre ek olarak gerekli olabilir. DİKKAT Makine hasarları Eğer denetleme esnasında normal duruma kıyasla izin verilmeyen sapmalar tespit ederseniz, bu sapmaları derhal giderin. Aksi halde makinede hasarlar oluşabilir Ana denetim Kurma koşullarına uyulup uyulmadığını kontrol edin. Yakl çalışma saatinden sonra, en geç iki yıl sonra aşağıdaki kontrolleri uygulayın: Kontrol Hareket halinde Elektriksel tanım büyüklüklerine uyulmasını. X Yataklarda izin verilen sıcaklıklar aşılmaz. X Makinenin çalışma düzgünlüğü ve çalışma gürültülerinin kötüleşmemesini. X Durma halinde Temelde çatlak ve çökme oluşmamış olmasını. (*) X X Makinenin dengesinin izin verilen toleranslarda olmalıdır. X Tüm mekanik ve elektriksel bağlantıların cıvataları sıkılmış olmasını. X Tüm potansiyel bağlantıları, toprak hattı bağlantıları ve blendaj temas yüzeyleri doğru oturmalı ve muntazam temas etmelidir. Sarımların izolasyon dirençleri yeterince büyüktür X Muhtemelen mevcut bir yatak izolasyonu etikete göre yapılmıştır. X Tesisatlar ve izolasyon parçalarının uygun durumda bulunmasını ve renklenme olmamasını. Yoğuşma suyu serbestçe tahliye ediliyor. X (*) Bu kontrol durma sırasında veya çalışırken yapılabilir. Eğer denetleme esnasında izin verilmeyen sapmalar tespit ederseniz, bu sapmaları derhal gideriniz. Aksi halde makinede hasarlar oluşabilir. X X 96 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

99 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Bakım aralıkları Arızalı önceden belirlemek, gidermek ve olası bağlı hasarları engellemek için aşağıdakilere uyunuz: Makinenin bakımını düzenli olarak ve dikkatli bir şekilde yapın. Makineyi inceleyin. Makineyi revize edin. DİKKAT Makine çalışmasının kesintiye uğraması Arızalarda veya makine aşırı yüklendiğinde maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Arızalar ortaya çıktığında hemen makineyi inceleyin. Örneğin aşırı yüklenme veya kısa devre gibi, trifaze akım makinelerinin elektrikli veya mekanik kapasite aşımı durumunda hemen denetim yapılması gerekir. Makinelerde gres yağlamalı rulman yatak tertibatı bulunur. Ek yağlama tertibatı standarttır. DİKKAT Rulman yatağı gresinden dolayı ciltte tahrişler oluşabilir ve göz iltihaplanabilir Birçok rulman yatağı gresi, ciltte tahrişlere ve gözde iltihaplanmaya neden olabilir. Üreticinin güvenlik uyarılarına uyunuz. Önlemler, aralıklar ve süreler Çalıştırma süresi aralığının veya müddetinin bitişinden sonraki önlemler: İşletme koşulları çok farklı olduğundan, arızasız çalışma için sadece genel süreler verilebilmektedir. Bu nedenle bakım aralıklarını, kir, çalıştırma sıklığı, kapasite vs. gibi yerel koşullara göre ayarlayın. Önlemler Çalışma süresi aralığı Süreler İlk kontrol 500 çalışma saatinden sonra En geç 1/2 yıl sonra Ardıl yağlama Yağlama levhasına bakınız Temizleme Yerel kirlenme derecesine bağlı olarak Ana denetim Yaklaşık her çalışma saati En geç 2 yıl sonra Yoğuşma suyun boşaltılması İklimsel koşullara göre Bağımsız ısıtmanın denetimi ve bakımı Bağımsız ısıtmanın bakıma ihtiyacı yoktur. Arızalıysa, servis merkezine (Sayfa 139) başvurun. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 97

100 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Rulman yataklamasının değerlendirilmesi Rulman yataklamasının değerlendirilmesi için makinenin parçalarına ayrılması gerekli değildir. İlk olarak rulman değişirken dağıtma zorunludur. Bir rulmanlı yatağın durumu yatak titreşim analizi ile belirlenebilir. Ölçüm değerleri bir göstergeye işaret eder ve uzmanlar tarafından değerlendirilebilir. Bunun için bir servis merkezine başvurun Rulmanlı yatakların çalıştırılması için müteakip yağlama aralıkları ve gres türleri Bildirilen yağlama verileri, güç levhasında bildirilen veriler ve bu işletme kılavuzunda verilen bilgiler uygun yüksek kaliteli yağlama gresleri için geçerlidir. Bu gresler, DIN ve ISO standartlarında talep edilen özellikleri önemli ölçüde aşar ve bu sayede bildirilmiş yağlama süreleri geçerlidir. İlk yağlama Yağlama levhası üzerinde bildirilmiş yağlama gresi, siparişte bilinen işletme koşullarına göre seçilir ve ilk yağlama için kullanılır. Rulman greslerinin seçimi için kriterler Özel talep söz konusu olmayan standart uygulamalar için geçerli olan yağlar ISO uyarınca K3K 20 niteliksel olarak yüksek kaliteye sahip ISO L X BDEA3 gres yağları ve kalınlaştırıcı olarak lityum sabunu kullanılan DIN 51825'e uygun gresleme yağlarıdır ve bunların en yüksek kullanım sıcaklığı en az +130 C / +266 F seviyesindedir. Rulman gresinin teknik verileri uygulamaya uygun olmalıdır. Sadece yağlama etiketinde belirtilen gresler kullanılmalıdır. İşletim koşulları belirtilenlerden farklıysa, üretici talimatları doğrultusunda başka gresler kullanılmalıdır. Yağlama levhasında belirtilmeyen greslerin kullanılması durumunda, bu greslerin sistemin tamamı ile uyumlu olması garanti edilemez. Yalnızca DIN veya ISO kapsamındaki asgari gereklilikleri yerine getiren bir gres kullanıyorsanız yağlama sürelerini yarıya düşürün veya gerektiği gibi ayarlayın. Emin olmadığınız durumlarda üretici ile görüşün. Farklı gresleri karıştırmanız durumunda yağlama özellikleri olumsuz etkilenir. Bunun sonucunda maddi hasarlar oluşabilir. Belli greslerin karıştırılabilirliği için sadece gres üreticisi bir garanti verebilir. Yağlama gresi, aşağıdaki tabloda bildirilen kriterlere uygun olmalı ve kullanım koşulları için elverişli olmalıdır. Eğer yağlama levhasında başka özel yağlama gresleri anılmışsa bu durumda farklı kriterler geçerli olur. 98 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

101 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Tablo 9-2 Rulman greslerinin seçimi için kriterler Kriterler Norm Özellik, karakteristik değer Birim Temel yağ türü - Mineralli yağ - Katılaştırıcı - Lityum - NLGI sınıfına göre kıvam DIN Dik ve yatay yapı tarzı için "3" Kısaltılmış yağlama sürelerinde yatay yapı tarzı için alternatif olarak "2" Kullanım ısı derecesi aralığı - Asgari -20 C C C Damlama noktası DIN ISO 2176 Asgari +180 C C Temel yağ viskozitesi DIN Yakl. 100 mm²/s, 40 C için Yakl. 10 mm²/s, 100 C için Katkı maddeleri - Antioksidasyon (AO), Anti-Wear (AW) Katı yağlama maddesi yok FE9 Testi: A/1500/6000 DIN /-2 F10 50 h, +130 C'de Alternatif: Extreme-pressure (EP) Sadece gres ve yatak üreticisi ile görüştükten sonra F h, +130 C'de Suya karşı tutum DIN C test ısı derecesinde 0 veya 1 - Bakırda korozyon etkisi DIN test ısı derecesinde 0 veya 1 Korr. Korozyondan koruma derecesi (EM COR) DIN / ISO mm²/s 0-0 Korr. Katı yabancı madde oranı > 25 μm DIN < 10 mg/kg mg/kg Yatak uygunluğu Devir sayısı tanım değeri nxdm - Monte edilmiş motor yatağı, contalar ve bildirilmiş devir sayıları için uygunluk - H - mm/dak Tavsiye edilen rulman gresleri Teknik özelliklerden dolayı standart uygulamalar için aşağıdaki yüksek kaliteli rulman gresleri dik ve yatay motor yapı tarzları için tavsiye edilir: Tablo 9-3 Dik ve yatay yapı tarzları için rulman gresleri Üretici Gres türü Shell Gadus S2 V100 3 ExxonMobil/Esso Unirex N3 BP Energrease LS3 Fuchs Renolit H443 HD88 Lubcon Turmoplex 3 Addinol LM 3 EP FAG Arcanol Multi 3 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 99

102 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Yatay yapı tarzında motorlar için alternatif olarak NLGI sınıfı 2 kalitesinde yağlama gresleri kullanabilirsiniz. Fakat bu durumda yağlama süresi %20 kısalır. Tablo 9-4 Yatay yapı tarzına sahip motorlar için NLGI sınıf 2 türü alternatif yağlama gresleri Üretici Gres türü Shell Gadus S2 V100 2 ExxonMobil/Esso Unirex N2 BP Energrease LS2 Castrol Longtime PD2 Lubcon Turmogrease L 802 EP plus Shell Retinax LX2 FAG Arcanol Multi 2 Yağlama verileri Makinenin yağlama levhasında aşağıdaki veriler bulunur: İşletme saati türünden ardıl yağlama aralıkları Gram türünden ardıl yağlama gresi miktarı Gres çeşidi Gres değiştirme süreleri Bu işletme kılavuzundaki gres değiştirme süreleri ya da levha üzerindeki bilgilerde verilen ardıl yağlama süreleri aşağıdaki koşullar için geçerlidir: Normal yüklenme Levhadaki bilgiler uygun devir sayıları ile işletme Az titreşimli çalışma Etkisiz (nötr) çevre havası Yüksek kaliteli rulman gresleri Uygun olmayan işletim koşullarında, üretici talimatları doğrultusunda ilave yağlama süreleri kısaltılabilir. 100 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

103 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Rulmanlı yatakta ardıl yağlama Rulmanlı yatak, çalışma saatinden bağımsız olarak en geç her 12 ayda bir yağlanmalıdır. Rulmanlı yatağın ardıl yağlama aralıkları, makinenin denetim aralıklarından farklıdır. Ardıl yağlama aralıklarına uyulmazsa rulmanlı yataklar hasar görebilir. Ardıl yağlama için yağlama levhası üzerindeki bilgileri dikkate alın. 1. Yağlama nipellerini temizleyiniz. 2. Yeni gresin yatakta dağılması için ilave yağlama işlemi sırasında ilgili mil döndürülmelidir. İnvertörde çalıştırılan motorlar: Eşit dağılımlı bir yağlamanın sağlanması için düşük ile orta devir sayılarında yağlama yapılmalıdır (n min = 250 dev/ dak, n maks = 3600 dev/ dak ). İKAZ Dönen parçalar nedeniyle yaralanma tehlikesi Ardıl yağlama sırasında mil dönmelidir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Ardıl yağlamada dönen parçalara dikkat edin. 3. Uygun miktarda uygun gresi yağlama etiketine ve işletme kılavuzu şablonuna göre porsiyonlar halinde presleyin, her 30 dak'a maks. 50 g. Rulmanlı yatak sıcaklığı önce hissedilir biçimde yükselir ve fazla gres yataktan dışarı atıldığında tekrar normal değerine döner. Kullanılmış gres, yatağın dışında eski gres bölmesinde birikir. Rulmanlı yataklar işletmeye almadan önce yağlanmalıdır İşletime almadan önce uzun süre geçecekse ve usulüne uygun bir depolama yapılmışsa, normal şartlar altında iki yıl içinde yataklardaki yağlama gresinde bir bozulma olmaz. Yatakları devreye sokma işleminde iki misli yağlama gresi ile ardıl yağlayın. Bu esnada, yatak içinde gres değişmesinin sağlanması için, mil dönmelidir. Uzun süreli depolama ile ilgili bilgileri dikkate alın. 4 yıldan uzun süre depolama Daha uzun depolama sürelerinde, yatakların gres kullanım süresi kısalır. Rulmanlı yatağı temizleyin ve yeniden gresleyin. Alternatif olarak, gerekirse rulmanlı yatağı tamamen değiştirin. Ayrıca bakınız Rulmanlı yatakların çalıştırılması için müteakip yağlama aralıkları ve gres türleri (Sayfa 98) İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 101

104 Bakım 9.2 Denetim ve bakım İKAZ Rulman yataklarının aşırı ısınmasından kaynaklanan patlama tehlikesi vardır Rulman yataklar düzenli olarak yeniden yağlanmazsa, yerel aşırı ısınmalar oluşabilir ve bunun sonucu olarak patlama tehlikesi olan atmosferlerde patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Rulman yatakları, yağlama levhasına göre düzenli olarak yağlayınız. Henüz mevcut değilse bir yatak sıcaklığı denetlemesi kullanınız Kullanılmış yağ bölmesinin istiap haddi Tablo 9-5 Kullanılmış yağ bölmesinin cm³ olarak istiap haddi Tip Yapı şekli IM B3, IM B5, IM B35 Yapı şekli IM V1 1MB5...-4AA MB5...-4AB MB5...-4AC 1MB5...-4AD 1MB5...-4BA MB5...-4BB 1MB5...-4BC 1MB5...-4BD Rulmanlırın contalanması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Gres ön bölmesi ardıl yağlama Rulmanlı yatağın optimum sızdırmazlığının sağlanması ve labirent boşluklarının güvenilir bir şekilde arkadan iten gres sayesinde contalanması için, gres ön bölmesinin düzenli olarak yağlanması gereklidir. İşlem yağlama gresindeki gibidir. Düşük miktarda nispeten temiz gres dışarıya itildiği sürece, çalışma sırasındaki conta efekti optimumdur. Ardıl yağlama aralıkları Gerekli ardıl yağlama aralıkları temel olarak ortamın kirliliğine ve makinenin çalışma süresine bağlıdır. Bu nedenle bunlar sadece söz konusu işletme koşullarının dikkate alınması altında belirlenebilir. Conta yivinin daima gres ile dolu olmasını sağlayınız. 102 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

105 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Soğutma havası akımı temiz tutulmalıdır Makinenin yeterince soğutulması için, soğutma hava yolları pislikten arındırılmış olmalıdır. Izgaraları, kanalları, dilimleri, boruları vs. muntazam aralıklar ile tozdan ve pislikten temizleyin Temizleme Yağlama kanallarının ve eski yağ bölümlerinin temizlenmesi Kullanılmış gres,yatağın dışında dış rulman kapağının eski yağ bölümünde birikir. Yatak değiştirildiğinde, eski gresi gideriniz. Not Yağlama kanalında bulunan gresin yenilenmesi için yatak elemanları parçalarına ayrılmalıdır. Soğutma havası yollarının temizlenmesi Ortam havasına maruz kalan soğutma havası yolları düzenli olarak temizlenmelidir. Temizleme aralıkları, ilgili yerde söz konusu olan pislenme derecesine bağlıdır. DİKKAT Makinenin hasar görmesi Mil çıkışına veya makine deliklerine basınçlı hava tutulursa maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Mil keçelerine veya makinenin aralık contalarına doğrudan basınçlı hava tutulmamalıdır Yoğuşuk suyun boşaltılması Yoğuşma suyu delikleri mevcutsa bunlar iklimsel koşullara bağlı olarak düzenli aralıklarla açılmalıdır. İKAZ Tehlikeli gerilim Yabancı cisimlerin yoğuşma suyu deliklerine (opsiyonel) girmesi bobinin zarar görmesine neden olabilir. Ölüm, ağır yaralanma ve maddi hasar durumları söz konusu olabilir. Koruma türünün korunması için aşağıdaki uyarıları dikkate alınız: Yoğuşma suyu deliklerini açmadan önce makineyi gerilimsiz hale getiriniz. Makine işletime alınmadan önce yoğuşma suyu delikleri (örneğin T tapa ile) kapatılmalıdır. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 103

106 Bakım 9.2 Denetim ve bakım DİKKAT Koruma türüne uyulmaması Yoğuşma suyu deliklerinin kapatılmaması, makinede maddi hasarlara neden olabilir. İlgili koruma türüne uyulması için yoğuşma suyu boşaltıldıktan sonra tüm tahliye delikleri tekrar kapatılmalıdır Boya hasarlarının düzeltilmesi Eğer boya hasarlıysa, bu boya hasarlarını düzeltiniz. Böylelikle korozyona karşı koruma sağlanmış olur. Not Boyanın yapısı Boya hasarlarını gidermeden önce servis merkeziyle (Sayfa 139) irtibat geçin. Orada doğru boya yapısı ve boya hasarlarının düzeltilmesi ile ilgili daha fazla bilgi elde edebilirsiniz Ardıl boyama Eğer boyanmış yüzeyleri yeniden boyarsanız, aşağıdaki taleplerden birine uyunuz: Toplam boya tabakası kalınlığı sınırlaması için geçerli patlama grubu: IIA, IIB: Toplam boya tabakası kalınlığı 2 mm IIC: Toplam tabaka kalınlığı 0,2 mm; II grup (gaz) motorlarda Kullanılmış boyanın yüzey direnci sınırı: Yüzey direnci 1 GΩ; Grup II ve III (gaz ve toz) motorlarda Şarj aktarımı sınırlaması Grup I veya grup IIA cihazlar için 60 nc Grup IIB cihazlar için 25 nc Grup IIC cihazlar için 10 nc Grup III cihazlar için 200 nc (değerler, güçlü yük oluşturan işlemlerde geçerli değildir) Delip geçme gerilimi 4 kv; patlama grubu III (gaz ve toz) 104 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

107 Bakım 9.2 Denetim ve bakım İKAZ Usulüne uygun olmayan boyama nedeniyle patlama tehlikesi Boya tabakası kalınlığı çok olursa, boya tabakası elektrostatik şarj olabilir (yüklenebilir). Deşarj söz konusu olabilir. Eğer o anda patlayabilecek karışımlar da mevcut ise, patlama oluşması tehlikesi söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Ex bölgeleri için boyama sistemleri uygunluk kontrolü Standart olarak sipariş verilebilen boyama sistemleri için patlama korumalı makinelerdeki elektrostatik uygunluğa ilişkin destekleyici belgeler mevcuttur. Standart olmayan veya müşteriye özel olarak uygulanan boyama sistemleri için bu belgeler mevcut değildir. Sonradan yapılan boyamalar için mevcut belgelerin geçerli olmadığını dikkate alınız Klemens kutularının bakımı Ön koşul Makinede gerilim mevcut değil. Terminal kutusunun kontrol edilmesi Terminal kutularında muntazam aralıklar ile sızdırmazlığı, hasarsız yalıtımları ve bağlantıların sıkı olduğunu kontrol edin. Eğer terminal kutusunun içine toz veya nem girmişse, terminal kutusunu temizleyiniz ya da kurutunuz; özellikle de yalıtımları. Contaları ve conta yüzeylerini kontrol ediniz ve sızdırma sebebini giderin. İzolatörleri, bağlantı parçalarını ve terminal kutusundaki hat bağlantılarını kontrol edin. Hasarlı bileşenler değiştirilmelidir. İKAZ Kısa devre tehlikesi Hasarlı bileşenler nedeniyle kısa devre vb. durumlar söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Hasarlı bileşenleri değiştirin. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 105

108 Bakım 9.3 Onarım 9.3 Onarım Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. Makinedeki tüm denetim ve bakım çalışmalarında IEC / EN standardını dikkate alınız. Yanlış onarım çalışmalarından kaynaklanan patlama tehlikesi vardır Onarım çalışmalarına sadece bu işletme kılavuzunda tarif edilen çalışmalar çerçevesinde izin verilmiştir. Aksi halde, patlama tehlikesinin olduğu ortamlarda patlamalar söz konusu oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bunun haricindeki onarımlar için servis merkezine başvurun. İKAZ Yüksek yüzey ısı derecesinden dolayı patlama tehlikesi Makineye monte edilmiş parçalar, gövdenin maksimum izin verilen yüzey sıcaklığından daha sıcak olabilir. Patlayabilir toz atmosferinde tozun ateşlenmesi ve bir patlama meydana gelebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Çalışma sıcaklığındaki motoru, patlayabilecek durumdaki tozlu ortam havasında açmayınız. Makineyi açmadan önce soğumasını bekleyiniz. Bağımsız kaloriferin hatalı onarımından kaynaklanan patlama tehlikesi vardır Bağımsız ısıtmanın usulüne uygun olmayan şekilde onarılması nedeniyle (örn. izin verilmeyen veya kontrol edilmemiş yedek parçaların kullanılması) patlayıcı atmosferdeki işletim sırasında olası patlamalar söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bağımsız ısıtma sadece servis merkezi (Sayfa 139) uzmanları tarafından onarılmalı ve ardından gerekli olan parça kontrolü yapılmalıdır, çünkü bu işlem için kapsamlı uzmanlık bilgisi gereklidir. Sadece onaylanmış veya kontrol edilmiş yedek parçalar kullanılmalıdır Temeller Makinenin toplanması mümkünse bir doğrultma tezgahı üzerinde yapılmalıdır. Böylece ayak yüzeylerinin aynı düzlemde olmaları sağlanır. 106 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

109 Bakım 9.3 Onarım Tüm güç levhalarını ve ilave levhaları orijinal konumlarında tutunuz. Gerekirse elektrik hatlarını sabitleyiniz. Tüm cıvata sıkma torklarını kontrol ediniz, gevşek olmayan cıvatalar dahil. Not Sökme işlemine başlamadan önce sabitleme elemanlarının atamasını ve iç bağlantıların yerleşimlerini işaretleyiniz. Bu sayede sonraki birleştirme işlemlerini kolaylaştırmış olursunuz precote kaplamalı cıvatalar Motorun belli bölümlerinde precote kaplamalı cıvatalar bulunabilir. Cıvata emniyetinin sağlanması için montaj / onarım sırasında precote kaplamalı yeni cıvatalar kullanılmalıdır. Alternatif olarak cıvata emniyet maddesi (örneğin Loctite) bulunan normal cıvatalar da kullanılabilir Cıvata bağlantıları Emniyetli, yaylı ve/veya kuvveti dağıtan elemanlarla birlikte monte edilen cıvata veya somunlar (Örneğin, emniyet saçları, yaylı rondela vs ) toplama sırasında tekrar aynı fonksiyonel elemanlarla donatılmalıdır. Bu işlemde güvenlik ve sızdırmazlık elemanları prensip olarak yenilenmelidir! Fan davlumbazı Dış fanı sökmek veya değiştirmek için, fana başlığını demonte etmeniz gerekir. Fan başlığı cıvatalar ile makine gövdesine sabitlenmiştir. Demonte etme 1. Çalışmalara başlamadan önce fan başlığını aşağı düşmeye karşı emniyetleyiniz. 2. Fan başlığını gövdeye tutturan sabitleme cıvatalarını çözünüz. 3. Mevcut sabitleme elemanlarına dikkat ediniz ve montaj için muhafaza ediniz. Montaj Fan başlığının montajı sökme işleminin tersi sıralamada gerçekleşir. 1. Fan başlığını yerine oturtunuz ve sabitleme cıvatalarını sıkınız. 2. Sabitleme elemanlarının hasarsız ve doğru monte edilmiş olmasına dikkat ediniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 107

110 Bakım 9.3 Onarım Metalden dış fan Metalden dış fanlar bir alıştırma yayı bağlantısı ile donatılmıştır ve eksenel kaydırmaya karşı bir emniyet halkası ile emniyetlenmiştir. Demonte etme 1. Dış fan 1 bir emniyet halkası 2 ile mil üzerinde sabitlenmiştir. Emniyet halkasını söküp çıkarınız. Bunun için tercihen DIN 5254 standartına uygun penseler kullanınız. 2. Harici fanı çekip çıkarmak için uygun bir düzenek kullanınız. 3. Çekiç ile vurmaktan kaçınınız. 4. Alıştırma yayını aşağı düşmeye karşı emniyetleyiniz veya dışarı çıkarınız. Resim 9-1 Havalandırma (eksenel fanlı ilkesel gösterim) Montaj 1. Alıştırma yayı emniyetini söküp çıkarınız veya alıştırma yayı yivinin içine yerleştiriniz. 2. Doğru oturmasını kontrol ediniz. 3. Harici fanı 1 sonuna kadar milin üzerine takıp itiniz. Demontaj için uygun tertibatlar kullanınız. 4. Emniyet halkasını 2 ilgili yivin içine yerleştiriniz ve doğru oturduğunu kontrol ediniz. Hava kılavuz memesi İki kutuplu makineler bir hava kılavuz enjektörü 3 ile donatılmıştır. Dış fan ve hava kılavuz enjektörü arasındaki mesafe çepe çevre aynı 2 mm olmalıdır. 108 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

111 Bakım 9.3 Onarım İKAZ Sürtünen fan çarkı nedeniyle patlama tehlikesi Metalden yapılmış bir harici fanın fan çarkı başka bir parçaya sürtünüyorsa, bu durum kıvılcım sıçramasına ve patlamaya neden olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Mevcut olası kirlenmeleri temizleyiniz. Fan çarkı ve etrafındaki parçalar, örn. hava kılavuzu memesi, arasındaki mesafeleri düzenli olarak ve her çalışma sonrasında kontrol ediniz. Gerekirse ünitelerin yönünü düzeltiniz. Hava kılavuz memesi ve fan çarkı arasındaki radyal boşluk tüm çevrede en azından 2 mm olmalıdır. Parçaları hizalamada yardıma ihtiyacınız olursa, Service Center bölümüne başvurunuz Plastikten dış fan Plastikten dış fanlar, bir alıştırma yayı gibi fan ile bir bütün oluşturan bir döküm kavrama parçasına sahiptir. Dış fan, bir emniyet halkası ile eksenel itilip kaydırılmaya karşı emniyetlenir. Demonte etme 1. Dış fan 1 bir emniyet halkası 2 ile mil üzerinde sabitlenmiştir. Emniyet halkasını söküp çıkarınız. Bunun için tercihen 5254 standartına uygun penseler kullanınız. 2. Dış fan eliniz ile çekip çıkarınız. Resim 9-2 Havalandırma (radyal fanlı ilkesel gösterim) Montaj 1. Dış fanı 1 sonuna kadar mil ucu üzerine itiniz. 2. Emniyet halkasını 2 ilgili yivin içine yerleştiriniz ve doğru oturduğunu kontrol ediniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 109

112 Bakım 9.3 Onarım Kapma mekanizmalı fanlarda, bu mekanizmanın zarar görmemesine dikkat ediniz! Bunun için, fanları göbek bölgesinde yaklaşık 50 C sıcaklığa ısıtınız. Zarar görmesi halinde, yeni parçalar talep ediniz Harici fan başlığı Harici fan, harici fan başlığının içine monte edilmiştir. Harici fanı sökmek veya değiştirmek için, harici fan başlığını demonte etmeniz gerekir. Demonte etme İKAZ Döner parçalar veya gerilme altındaki parçalar Harici fan motorundaki elektrikli parçalar tehlikeli elektrik gerilimi altındadır. Temas sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. 1. Fan motorunu, fanda işlem yapmaya başlamadan önce elektrik şebekesinden ayırınız. 2. Cihazı tekrar açılmaya karşı emniyet altına alın. 3. Başka işlem yapmadan önce, harici fanın tamamen durmasını bekleyiniz. 1. Çalışmalara başlamadan önce harici fan başlığını aşağı düşmeye karşı emniyetleyiniz. 2. Eğer bir devir sayısı sensörü takılmışsa, harici fan başlığının iç kısmındadır. Dışarı iletilmiş devir sayısı sensör hatlarını, harici fan başlığını sökmeden önce ilgili klemens kutusunda ayırınız. 3. Harici fan başlığını gövdeye tutturan sabitleme cıvatalarını çözünüz. 4. Mevcut sabitleme elemanlarına dikkat ediniz ve montaj için muhafaza ediniz. Montaj Harici fan başlığının montajı sökme işleminin tersi sıralamada gerçekleşir. 1. Eğer bir devir sayısı sensörü monte edilmişse: Montaj işleminde devir sayısı sensörünün zarar görmemesine dikkat ediniz. Devir sayısı sensörünün hatlarını harici fanı yerleştirmeden önce iki soğutma dilimi arasından dışarı sürünüz ve geçici olarak sabitleyiniz. 2. Harici fan başlığını yerine oturtunuz ve sabitleme cıvatalarını sıkınız. 3. Harici fan başlığının montajında, sabitleme parçalarının hasarsız ve doğru monte edilmiş olmasına dikkat ediniz. 4. Verici kablosunu bağlayınız. 110 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

113 Bakım 9.3 Onarım Rulmanlı yatak Makinelerin rotor mili izolasyonu için mil keçeleri kullanılır. Belirlenen depoyu kullanın. Yatak sızdırmazlık pullarının doğru konumda olmasına dikkat ediniz. Yatak konumuna yönelik elemanları öngörülen tarafa yerleştiriniz. Sabit yataklarda emniyet segmanı veya yatak kepi bulunabilir. Yatak kepi cıvatalarını, sızdırmazlık pulları veya gres ile izole ediniz. DE tarafındakiyle NDE tarafındaki veya iç ve dıştaki depo kapağının konumunu değiştirmeyin. Yatakları, içine pislik ve nem girmesine karşı koruyunuz Rulmanın sökülmesi Hazırlık Gres girişlerini, darbe vurum ölçme yerlerini ve duruma göre alet donanımlarını DE tarafında ve NDE tarafında sökünüz. DE tarafında kuplajı sökünüz ya da mil ucunu serbest ulaşılabilecek duruma getiriniz. NDE tarafında şu işlemi uygulayınız: Önce fan başlığını ya da harici fan başlığını sökünüz. Fan davlumbazı (Sayfa 107) Harici fan başlığı (Sayfa 110) Dış fanı sökünüz. Metalden dış fan (Sayfa 108) Plastikten dış fan (Sayfa 109) Not İlgili parça tertiplerinin ilkesel gösterimleri için bakınız bölüm "Yedek parçalar (Sayfa 119)". İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 111

114 Bakım 9.3 Onarım Yapılacak işlem 1. Yatak sabitlemesinin parçalarını sökünüz. Varsa dış yatak kapağını sökünüz. V halkayı sökünüz (Sayfa 112). Labirent contanın sökülmesi (Sayfa 113). İç yatak kapağının artık yatak gövdesine veya yatak levhasına sabitlenmemiş olmasını sağlayınız. Yatak gövdesinin ya da yatak levhasının sökülmesi için rotoru destekleyiniz. Gerekirse yatak gövdesini yatak levhasından sökünüz. Yatak levhasını sökünüz. Eksen seviyesine, rulmanlı yatak tipine ve versiyonuna bağlı olarak, bir yatak kafası versiyonu veya bir yatak gövdesi versiyonu söz konusudur. Milden emniyet halkasını söküp çıkarınız. 2. Rulmanlı yatağı savrulma diski ile birlikte çekip çıkarınız V halkayı sökünüz Versiyona bağlı olarak bir V halka takılmıştır. Eğer rulmanlı yataktan aşırı çok gres çıkarsa veya V halkası görünür şekilde hasarlıysa, V halka değiştirilmelidir. Resim 9-3 V halkayı sökün 1. Parçaları doğru montaj için işaretleyin. 2. V halkasını 1 dış yatak kapağı ile beraber veya özel aletle milden çekip çıkarın. IP56 koruma türünde koruma bileziğinin sökülmesi IP56 koruma türünde dış yatak contasının V halkasında öne yerleştirilmiş bir koruma bileziği 2 bulunur. Yatak parçasının demontajı için koruyucu halkanın sökülüp çıkarılması gerekmez. Koruma halkasını V halkasıyla birlikte ve dış yatak kapağı veya yatak levhası ile beraber milden çekin. Ayrıca bakınız V halka takılması (Sayfa 114) 112 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

115 Bakım 9.3 Onarım Labirent contanın sökülmesi Not "Daha yüksek koruma türü" opsiyonunda makine DE tarafında ve BDE tarafında bir labirent conta ile donatılmıştır. Rulmanın sökülmesinden önce, labirent conta sökülüp çıkarılmalıdır. Labirent conta 3 üç vida dişli saplama ile sabitlenmiştir, bu saplamalar sökülebilir şekilde örn. Loctite 243 gibi bir yapışkan ile emniyetlenmiştir. Resim 9-4 Labirent conta demontajı (ilkesel gösterimi) 1. Doğru toplama için yatak elemanlarının yapı parçalarını işaretleyin. 2. Labirent contadan önce milin üzerine sürülmüş koruyucu tabakayı gideriniz. 3. Halkanın eksenel sabitlenmesi için radyal düzenlenmiş üç vida dişli çubuğunu dışarı çevirin. 4. Çekme için radyal vida dişlerine uygun saplamalar veya cıvatalar vidalayın. Bu sırada milin üzerinde sıkışmayı ya da vida dişinin zarar görmesini önlemek için vidalama uzunluğuna dikkat ediniz. 5. Çekip çıkarma işlemi sırasında labirent contayı ısıtınız. Ayrıca bakınız Labirent contanın takılması (Sayfa 116) İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 113

116 Bakım 9.3 Onarım Rulmanlı yatakların takılması Rulmanlı yatağın toplanması ve montajı sırasında azami titizliğe ve temizliğe azami dikkat edin. Toplayıp monte etme esnasında parçaların doğru sıraya göre takılmasına dikkat edin. Tüm parçaları bildirilen Sıkma torkları (Sayfa 141) ile sabitleyin. Not Rulmanlı yatağın montajı için daha fazla bilgi için kataloğa veya rulman üreticisinin ilgili üretici bilgilerine başvurun. Yapılacak işlem 1. Hasarlı parçalar değiştirilmelidir. 2. İlgili parçalar kirden arındırılmalıdır. Gres artıklarını ve izolasyon maddesi veya sıvı vida emniyeti artıklarını temizleyin. 3. Yatak yuvaları hazırlanmalıdır: İç halka yuvasını hafifçe yağlayın. Dış halka yuvasına katı yağlama maddesi sürülmelidir, örn. Altemp Q NB 50. İç yatak kepi mile doğru itilmelidir. 4. Rulmanlı yatağı ısıtın. 5. Isıtılmış rulmanlı yataklı iç halka üzerinden milin üzerine itip takın. Darbe uygulamayınız, aksi halde yataklar zarar görebilir. 6. Rulmanlı yatağın mil omzuna ya da ikinci yatağa dayanmış olmasını sağlayın. 7. Yatak eşit hizada yağlama etiketinde öngörülen yağlama gresi ile doldurulmalıdır. 8. Savurma diskini ısıtınız ve milin üzerine itip takın. 9. Modele bağlı olarak ilgili yatak, emniyet halkası veya mil somunu ile sabitlenmelidir. 10.Rotor, yatak muhafazasının veya yatak levhasının montajı için desteklenmelidir. 11.Toplama işlemi için uygun izolasyon maddeleri kullanın. 12.Yatak levhası takılmalı veya yatak muhafazası ile yatak levhası birlikte takılmalıdır. 13.Mevcutsa dış yatak kapağını takın. 14.Conta elemanlarını takın. Yatak elemanlarının montajında, önceden belirlenen cıvata sıkma torklarına (Sayfa 141) uyunuz. Yatak levhasının montajı sırasında stator gövdesinden dışarı çıkan sargılara zarar vermeyiniz V halka takılması Ön koşul Rulmanlı yatak halihazırda monte edilmiştir. 114 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

117 Bakım 9.3 Onarım V halka takılması 1. Eksenel contalama yüzeyini gresleyin. Mil yuvası gressiz kalmalıdır. 1 V halka 2 Montaj yardım diski 3 Koruyucu halka Resim 9-5 V halka takılması 2. V halkasını 1 bir montaj yardım diski 2 ile mil üzerine itip takın. Ön yüzey ve V halka dış kenarı bitiştiği zaman, V halkasının doğru eksenel konumuna ulaşılmıştır. IP56 koruma türünde koruma bileziğinin takılması IP56 koruma türünde dış yatak contasının V halkası, yatak kepinde öne yerleştirilmiş bir sac koruma bileziğine 3 sahiptir. 1. Koruyucu halkayı milin üzerine sürün. 2. Halkada yeterli ön gerilim olup olmadığını kontrol edin. Gerekirse bu koruma bileziği değiştirilmelidir. 3. Koruyucu halkayı, iki boylama yarığından biri yatak kapağı yakasındaki ya da yatak levhasındaki ilgili su akış yarığı ile aynı hizaya gelecek şekilde konumlandırın V halkanın takılması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Labirent contanın gres ön bölmesi, V-halka ile birlikte IP65 koruma tipine uyulmasını sağlar. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 115

118 Bakım 9.3 Onarım V-halkanın montajı sırasında önceki labirent halkası montajında olduğu gibi hareket edilmelidir. 1. Eksenel contalama yüzeyini gresleyiniz. Mil yuvası gressiz kalmalıdır. 2. V halkayı 2 mil üzerine itip takınız. V halka mil çapının değiştiği kenardan yakl. 0,2 mm arkada olduğunda, V halkasının gres ön bölmeli versiyonundaki doğru eksenel konumuna ulaşılmış olur. Labirent contanın montajında bu konum elde edilir. 1 Keçe halkası 3 Labirent conta 2 V halka 4 Gres ön odası Resim 9-6 Gres ön bölmeli rulman (ilkesel gösterim) Ayrıca bakınız V halka takılması (Sayfa 114) Labirent contanın takılması Labirent conta, rulmanın montajında son parça olarak takılır. Bu parça IP65 koruma türünü sağlar ve rulmanın içine pislik ve yabancı cisimler girmesini önler. 1. Üç vida dişli çubuğu sökülebilir yapıştırıcı madde örn. Loctite 243 ile donatınız ve bunları kısmen labirent contanın içine çeviriniz. 2. Korozyona karşı koruyucu sürme maddesini milin üzerine labirent conta bölgesine sürünüz. 116 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

119 Bakım 9.3 Onarım 3. Labirent contayı ısıtınız. Labirent contayı, sürme maddesinin ya da yapıştırma maddesinin vida dişli millerde sertleşmesinden önce yaklaşık 3 mm mesafeye kadar yatak kapağına itip takınız. 3mm Resim 9-7 Labirent contanın vida dişli pimlerinin dış yatak kapağındaki pozisyonu 4. Labirent contayı, vida dişli pimleri vidalayıp takarak sabitleyiniz. Bu sırada gerekirse kısa eksenel hareketler altında vida dişli pim uçlarını milin yarığına geçmesini kontrol edin. Doğru eksenel pozisyon, radyal vidalanmış vida dişli pimler mil yarığının içine kavradığında söz konusudur Devre bağlantıları Varsa korozyona uğramış cıvataları yenileyiniz. Gerilim ileten parçaların izolasyonlarına hasar vermeyiniz. Muhtemelen sökülecek güç levhalarının ve ek levhaların pozisyonlarını belgeleyiniz. Merkezleme kenarlarına zarar gelmesini önleyiniz Koruyucu çatı, koruyucu çatı altında devir empülsiyon sensörü montajı Sabitleme cıvatalarını, koruyucu çatının dış yüzeyindeki deliklerden geçiriniz ve 3 Nm ± %10 sıkma torku ile sıkınız Fren takma (seçenek) Tablo 9-6 Frenlerin yapı ebatlarına atanması Ebat Fren tipi Frenlerin ebat düzeni 400 NFA 250/ / NFA 400/ /630 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 117

120 Bakım 9.3 Onarım Bağlantı panosu ve topraklama için sıkma torkları Bağlantı panosuyla topraklamanın elektrik bağlantılarının sıkma torklarını tabloda (Sayfa 141) A olayı altında bulabilirsiniz Makinelerin sızdırmaz kılınması (contalanması) Toplama ve montaj sırasında azami titizliğe ve temizliğe azami dikkat ediniz. Örn. gövdeler, rulman levhaları ve yatak üniteleri vs. arasındaki tüm çıplak parça derzlerini temizleyiniz ve eski contalama maddelerini gideriniz. Çıplak parça derzlerine sertleşmeyen, daima plastiksel kalan sızdırmazlık maddesi sürünüz, örn. "Hylomar M". Bu sırada üreticinin kullanım ve güvenlik uyarılarına dikkat ediniz. Büyün mevcut sızdırmazlık elemanlarını örn. terminal kutularındakileri elastikiyet, yaşlanma veya hasar bakımından kontrol ediniz. Yeterli etki sağlamazsa sızdırmazlık elemanlarını değiştiriniz. Contaların değiştirilmesi 1. Contaları orijinal parçalarla veya kontrol edilmiş conta elemanlarıyla değiştiriniz. 2. Contaları tamamen motora ya da hava giriş gövdesine yapıştırın. Uç uca gelen yerlerde aralıklar ve açıklıklar olmamalıdır. 3. Temas yüzeyleri sıvı contalama maddeleri ile sızdırmaz kılınmış yüzeyler, tekrar orijinal sıvı contalama maddeleri (Hylomar M) ile sızdırmaz kılınabilir. 4. Temas yüzeyleri contalar ile sızdırmaz kılınmış ve tek taraflı yapıştırılmış yüzeyleri, tekrar orijinal contalar ile orijinal yapışkan (Loctite) kullanarak sızdırmaz kılabilirsiniz. Kapağın monte edilmesi Sıvı contalama maddesi ile contalanmış kapak demonte ettiğiniz zaman, makinenin IP koruma türünü tekrar kapatmadan önce garantilemek için aşağıdaki işlemleri yapınız: 1. Sadece izin verilmiş sıvı contalama maddesi kullanınız. 2. Contalama yüzeyini sıvı contalama maddesinin teknik veri sayfasına göre temizleyiniz. Contalama yüzeyleri yeniden montajdan önce temiz ve kuru olmalıdır. 3. Sıvı contalama maddesini yakl. 3 mm çapta kesintisiz fitil şeklinde sürünüz. 4. Çözücü madde havalandırıldıktan sonra montaj süresi sınırlamasına uyarak üniteleri monte ediniz. 5. Kapağın sabitleme cıvatalarını, sıvı contalama maddesinin sürülmesinden sonra yeniden sıkınız. Sorularınız varsa servis merkezine başvurun. 118 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

121 Yedek parçalar Sipariş bilgileri Yedek parça siparişlerinizde yedek parçaların tam tanımlamasının yanında makinenin makine tipi ile üretim numarasını da belirtiniz. Yedek parça tanımlamasının, yedek parça listelerindeki tanımlama ile uyuşmasına dikkat edin ve buna ait parça numarasını ilave edin. Örnek Yatak levhası, DE tarafı (Parça 5.00) Makine tipi Seri numarası Makine tipi ve seri numarası güç levhası üzerinden görünmektedir. Seri numarası, ek olarak milin uç yüzünde DE tarafında çakma şeklinde bildirilmiştir. Not Bu bölümdeki gri tasvirler, temel tiplerin prensip tasvirlerdir. Bunlar yedek parçaların tanımlanmasına hizmet eder. Teslim edilen model detaylar bakımından bu tasvirlere göre farklı olabilir. İKAZ Uygun olmayan yedek parçalardan kaynaklanan patlama tehlikesi vardır Orijinal yedek parçalardan başka parçalar kullanırsanız, alevlenmeye karşı koruma bu durumda artık garanti edilemez. Çalıştırılması esnasında, patlamaya elverişli koşullarda bir patlama olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Patlamaya karşı korunmuş makinelerde, örneğin contalar, klemensler, kablo girişleri gibi bileşenler için de sadece orijinal yedek parçalar kullanın. Sorunuz olduğunda servis merkezine (Sayfa 139) başvurun. Eş değerde standart parçaları, örn. cıvatalar, serbest piyasada satın alabilirsiniz. Veri Matrisi Kodu Avrupa üretimi motorlarda yapıştırma levhası şeklinde bir veri matrisi kodu bulunur. Aşağıdaki bilgiler için veri matrisi koduna bakabilirsiniz: Makine tipi Seri numarası Y84 seçeneği olarak sipariş edilmişse, müşterinin malzeme numarası Veri Matrisi Kodu ve "SIMOTICS Digital Data" uygulaması üzerinden motorunuzun teknik verilerine, yedek parçalarına ve işletme talimatlarına erişebilirsiniz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 119

122 Yedek parçalar 10.4 Bölüm grupları 10.2 Parça siparişi Yedek parça veya onarım siparişlerinizde parçaların tam ismine ek olarak daima makine tipini ve makinenin seri numarasını da belirtiniz. Yedek parça tanımlamasının, yedek parça listelerindeki tanımlama ile uyuşmasına dikkat ediniz ve buna ait parça numarasını ilave ediniz. Yedek parça veya onarım parçası siparişinde aşağıdaki bilgiler gereklidir: Parça adı ve parça numarası Makinenin makine tipi ve seri numarası Makine tipi ve seri numarası güç levhası üzerinden görünmektedir. Rulmanlı yatak Rulmanlı yatakların siparişi için yatak işaretinin yanında yatak modeli için ardıl yerleştirme işareti de gereklidir. Her iki işaret de yağlama etiketinin üzerinde, makina dokümantasyonunda bulabilir veya takılmış yataktan okuyabilirsiniz. Rulmanlı yatakları sadece aynı tipte rulmanlı yataklarla değiştirin İnternet üzerinden yedek parça araştırması "Spares on Web" ile, motorlara yönelik standart yedek parçaların sipariş numaralarını hızlı ve kolay bir şekilde kendiniz de belirleyebilirsiniz. Spares on Web ( Bölüm grupları Aşağıdaki parça grupları mevcuttur: Yedek parçalar Yedek parçalar üretim süresi boyunca ve üretim bittikten sonraki 5 yıl boyunca sipariş edilebilen makine parçalarıdır. Bu parçaların değişimini sadece yetkili servis veya değişiklik partnerleri tarafından yürütülmesini sağlayınız. Onarım parçaları Onarım parçaları sadece makinenin aktif üretim süresi boyunca (ürün iptal edilene kadar) teslim edilen parçalardır. Onarım parçaları güncel ürünlerin onarımı ve değişimi için kullanılan parçalardır. Bu parçaların değişimini sadece yetkili servis veya değişiklik partnerleri tarafından yürütülmesini sağlayınız. Standart parçalar Standart parçalar ebat, malzeme ve yüzey yapısına göre serbest piyasada satın alınabilen parçalardır. Ayrıntılı bir listeyi standart parçalar bölümünde bulabilirsiniz. 120 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

123 Yedek parçalar 10.4 Bölüm grupları Diğer parçalar Diğer parçalar, patlama işaretinin gerektirdiği bütünlüğü sağlamak için gereken küçük parçalardır. Ancak bu parçalar yedek parça veya onarım parçası gibi münferit olarak teslim edilmez. Teslimat yapı grupları halinde (örneğin komple bağlantı kutusu) ve talep üzerine mümkündür. Makine teslimatından sonraki yedek makineler ve onarım parçaları için aşağıdaki teslimat yükümlülükleri geçerlidir. Asıl makinenin tesliminden sonraki 3 yıl içinde Siemens makinenin komple çalışmaz hale gelmesi durumunda montaj boyutlarına ve fonksiyona göre eşdeğer bir yedek makine (seri üretim) teslim eder. 3 yıl içinde yapılan yedek makine teslimatı, garanti süresinin sıfırlanıp yeniden başlamasına neden olmaz. Makine serisinin aktif üretiminden sonra teslim edilen yedek makineler ayrıca güç plakasına Spare-Motor olarak işaretlenir. Spare-Motor ibareli motorlara sadece talep üzerine yedek parça temin edilir, onarım veya değişim mümkün değildir. 3 yıl dolduktan sonra (asıl makinenin tesliminden itibaren) bu makineler için sadece onarım mümkündür (gerekli yedek parçalar mevcutsa). Asıl motorların tesliminden sonraki 5 yıl içinde yedek parça teslim edilir, sonraki 5 yıl içinde Siemens yedek parça bilgilerini ve ihtiyaç durumunda ilgili dokümantasyonu teslim eder. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 121

124 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları 10.5 Makine parçaları Stator ve rotor Resim 10-1 Stator ve rotor Tablo 10-1 Stator ve rotor için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 7.07 İç fan Kaldırma kopçası 8.10 Mil Kapak ve contası 8.20 Sargıyla birlikte rotor sac paketi Klemens kutusu Sac paketi ve sarım ile birlikte stator gövdesi 122 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

125 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Havalandırma İki kutuplu makinelerdeki model Dört ve daha fazla kutuplu makinelerdeki model Tablo 10-2 Havalandırma için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 4.80 Yağlama nipeli Fan davlumbazı 4.83 Kauçuk kovan Hava kılavuz memesi 4.84 Yağlama uzatma borusu Koruma ızgarası Dış fan, dönüş yönüne bağlı Koruyucu tavan, IM V1 versiyonunda seçmeli Dış fan, dönüş yönünden bağımsız Sabitleme elemanları Emniyet halkası İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 123

126 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Harici fan Resim 10-2 Harici fanlı fan davlumbazı Tablo 10-3 Harici fan Parça Tanımlama Harici fan komple 1 1 Harici fan sadece tek parça olarak sipariş edilebilir. 124 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

127 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları TB3R61 bağlantı kutusu Resim 10-3 TB3R61 bağlantı kutusu Tablo 10-4 TB3R61 bağlantı kutusu Parça Açıklama Parça Açıklama Delinmemiş kablo giriş plakası ile bağlantı kutusu komple Bilezik klemens komple Contalı kablo giriş plakası, delinmemiş Çalıştırma yayı, 2 delikli düz Terminal desteği Çalıştırma yayı, 2 delikli kademeli 1 Bağlantı kutusu sadece tek parça olarak sipariş edilebilir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 125

128 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Terminal kutusu 1XB1631 Resim 10-4 Terminal kutusu 1XB1631 Parça Tanımlama Parça Tanımlama Delinmemiş kablo giriş plakası ile bağlantı kutusu komple Bilezik klemens komple Contalı kablo giriş plakası, delinmemiş Çalıştırma yayı, 2 delikli düz Terminal desteği Çalıştırma yayı, 2 delikli kademeli 1 Bağlantı kutusu sadece tek parça olarak sipariş edilebilir. 126 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

129 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Terminal kutusu 1XB7750 Resim 10-5 Standart kablo girişli bağlantı kutusu 1XB7750 Tablo 10-5 Terminal kutusu 1XB7750 Parça Açıklama Parça Açıklama Delinmemiş kablo giriş plakası ile bağlantı kutusu komple Ana akım için bağlantı rayı Contalı kablo giriş plakası, delinmemiş Nötr nokta bağlantısı Bilezik klemens komple 1 Bağlantı kutusu sadece tek parça olarak sipariş edilebilir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 127

130 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Yatak gövdeli rulman, DE tarafı Resim 10-6 Yatak gövdeli rulman, DE tarafı Tablo 10-6 Yatak gövdeli rulmanlar (DE tarafı) için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 3.10 V halka 3.60 İç yatak kapağı 3.13 Koruyucu halka 3.80 Yağlama nipeli 3.16 Labirent halka (Opsiyonel) 3.81 Somun 3.20 Dış yatak kapağı 3.82 Yağlama borusu 3.30 Emniyet halkası 5.00 IM B3 yapı şekli yatak levhası 3.35 Savurma pulu 5.10 Flanş yatak levhası 3.40 Oluklu bilyalı yatak (kılavuz yatak) 5.67 Tapa 3.50 Yatak gövdesi 128 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

131 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Yatak gövdeli rulman, NDE tarafı Resim 10-7 Yatak gövdeli rulman, NDE tarafı Tablo 10-7 Yatak gövdeli rulmanlar (NDE tarafı) için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 4.10 V halka 4.50 Yatak gövdesi 4.20 Dış yatak kapağı 4.60 İç yatak kapağı 4.30 Emniyet halkası 4.81 Somun 4.35 Savurma pulu 4.82 Yağlama borusu 4.40 Oluklu bilyeli yatak 6.00 Yatak levhası 4.45 Baskı yayı 6.67 Kapatma tıkacı İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 129

132 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Yatak gövdesiz rulman, DE tarafı Resim 10-8 Yatak gövdesiz rulman, DE tarafı Tablo 10-8 Yatak gövdesiz rulmanlar (DE tarafı) için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 3.10 V halka 3.50 Yatak gövdesi 3.13 Koruyucu halka 3.60 İç yatak kapağı 3.16 Labirent halka (Opsiyonel) 3.80 Yağlama nipeli 3.20 Dış yatak kapağı 3.81 Somun 3.30 Emniyet halkası 3.82 Yağlama borusu 3.35 Savurma pulu 5.00 Yatak levhası 3.40 Oluklu bilyeli yatak (kılavuz yatak) 5.67 Kapatma tıkacı 130 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

133 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Yatak gövdesiz rulman, NDE tarafı Resim 10-9 Yatak gövdesiz rulman, NDE tarafı Tablo 10-9 Yatak gövdesiz rulmanlar (NDE tarafı) için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 4.10 V halka 4.60 İç yatak kapağı 4.20 Dış yatak kapağı 4.81 Somun 4.30 Emniyet halkası 4.82 Yağlama borusu 4.35 Savurma pulu 6.00 Yatak levhası 4.40 Oluklu bilyalı yatak 6.67 Kapatma tıkacı 4.45 Baskı yayı İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 131

134 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları DE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Resim DE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Tablo Rulmanlı yataklar için yedek parçalar, DE tarafı Parça Açıklama Parça Açıklama 3.10 V halka 3.60 İç yatak kapağı 3.13 Koruyucu halka 3.80 Yağlama nipeli 3.16 Labirent halka (Opsiyonel) 3.81 Somun 3.30 Emniyet halkası 3.82 Yağlama borusu 3.35 Savurma pulu 5.00 Yatak levhası 3.40 Oluklu bilyalı yatak (kılavuz yatak) 5.67 Kapatma tıkacı 3.50 Yatak gövdesi 132 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

135 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları NDE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Resim NDE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Tablo Rulmanlı yatak için yedek parçalar, NDE tarafı Parça Açıklama Parça Açıklama 4.10 V halka 4.60 İç yatak kapağı 4.30 Emniyet halkası 4.81 Somun 4.35 Savurma pulu 4.82 Yağlama borusu 4.40 Oluklu bilyeli yatak 6.00 Yatak levhası 4.45 Baskı yayı 6.67 Kapatma tıkacı İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 133

136 Yedek parçalar 10.6 Standart parçalar 10.6 Standart parçalar Tablo Standart parçaları, ebat, malzeme ve yüzey yapısına göre serbest piyasada satın alabilirsiniz No Norm Resim No Norm Resim 6.02 DIN EN ISO DIN EN ISO DIN EN ISO DIN EN ISO 4762 EN ISO İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

137 Atığa ayırma 11 Çevrenin korunması ve kaynakların itinalı kullanılması, işletmemizin hedefleri açısından en yüksek önceliklerden birine sahiptir. ISO standartına uygun bir dünya çapında çevre idare sistemi sayesinde, yasalara uyulması sağlanır ve yüksek standartlar uygulanır. Daha ürünlerimizin üretiminde çevre dostu şekillendirme, teknik güvenlik ve sağlığın korunması konularını sabit hedeflerimiz olarak belirliyoruz. Müteakip bölümde, makinenin ve komponentlerinin çevre dostu bir giderme yöntemine tabi tutulması için öneriler bulacaksınız. Giderme işleminde yerel yönetmeliklere ve kurallara uyunuz. Ülkeye özgü yasal düzenlemeler Makinede, geri kazanılabilen veya geri dönüştürülebilen malzemeler vardır. Malzemelerin doğru ayrılması, önemli malzemelerin kolayca yeniden değerlendirilebilmesine yardımcı olur. Makinenin veya ürün ömrünün belirli aşamalarında ortaya çıkan atıkların imhası sırasında ülkeye özgü yasal düzenlemelere uyun. Bertaraf hakkındaki diğer bilgiler için lütfen bölgenizdeki yetkili makamlara başvurun RoHS - Belirli bazı tehlikeli maddelerin kullanımının sınırlanması RoHS ("Restriction of certain Hazardous Substances" ) uyarınca, güncel teknik bilgi düzeyinden yola çıkarak, çevre için tehlikeli maddelerin yerine tehlikesiz maddeler kullanıyoruz.. Bu esnada, işletmedeki ve kullanımdaki güvenlik daima ön planda gelmektedir Düzenlemenin 33. maddesi REACHuyarınca bilgilendirme Bu ürün, aday listesinin aşağıdaki maddesinin kütleye göre % 0,1'den daha büyük bir konsantrasyonda olduğu bir veya daha fazla mamul içerir: CAS-No , kurşun Güncel olarak mevcut olan bilgilere dayanarak, bu maddenin imha etme de dahil olmak üzere, usulüne uygun kullanım bağlamında hiçbir risk taşımadığını varsayıyoruz. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 135

138 Atığa ayırma 11.5 Komponentlerin giderilmesi 11.3 Demonte etme işleminin hazırlanması Makinenin demontajı, uygun uzmanca bilgiye ve eğitime sahip yetkili elemanlar tarafından uygulanmalı ya da denetlenmelidir. 1. Yakınınızdaki bir uzman ve yetkili giderme işletmesi ile irtibata geçiniz. Makinenin parçalarına ayrılmasının ya da komponentlerinin hazırlanmasının hangi kaliteye uygun yapılmasını istediğinizi belirleyiniz. 2. Beş güvenlik kuralı (Sayfa 11)'na uyunuz. 3. Tüm elektrik bağlantılarını ayırınız ve tüm kabloları söküp alınız. 4. Yağ ve soğutma sıvısı gibi mevcut tüm sıvıları boşaltınız. Sıvıları ayrı kaplarda toplayınız ve usulüne uygun olarak imha ediniz. 5. Makinenin sabitleme donanımlarını sökünüz. 6. Makineyi sökme için uygun bir yere naklediniz. Ayrıca bakınız Onarım (Sayfa 106) 11.4 Makinenin parçalarına ayrılması Makineyi genel makine tasarım tipine uygun bir sürece göre parçalarına ayırınız. İKAZ Makine parçaları aşağı düşebilir Makine, ağır parçalardan oluşmaktadır. Bu parçalar, ayırma ve dağıtma işlemi esnasında aşağı düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Gevşetmeden önce makine parçalarını devrilmeye karşı emniyete alınız Komponentlerin giderilmesi Parçalar Makinelerin büyük bölümü çelikten ve farklı oranda bakır ve alüminyumdan ibarettir. Metal malzemeler genel olarak tamamen geri dönüştürülebilir olarak kabul edilir. Parçaları değerlendirmek için şu kategorilere göre ayırınız: Çelik ve demir Alüminyum Renkli metal, örn. sarımlar (bobinler) Sarım izolasyonu, bakır metalinin geri dönüştürülmesinde yanıp kül olur. 136 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

139 Atığa ayırma 11.5 Komponentlerin giderilmesi İzolasyon malzemeleri Kablolar ve hatlar / iletkenler Elektronik hurda Yardımcı maddeler ve kimyasallar Yardımcı malzemeleri ve kimyasalları gidermek için örn. şu kategorilere göre ayırınız: Yağ Gres Temizleme ve çözme malzemeleri Boya/cila artıkları Antikorozyon malzemesi İnhibitörler, donma koruma maddeleri ve biyosit gibi soğutma maddesi ekleri Ayrılmış komponentleri yerel yönetmeliklere göre veya yetkili ve uzman bir giderme işletmesi üzerinden gideriniz. Bu giderme kuralı, makinelerde çalışırken kullanılmış olan bezler ve temizlik malzemeleri için de geçerlidir. Ambalaj malzemeleri Gerekirse bir uzman ve yetkili giderme işletmesi ile irtibata geçiniz. Deniz üzerinden taşıma işlemi için kullanılan ahşap ambalajlar emprenye edilmiş odundandır. Yerel yönetmeliklere dikkat ediniz. Sızdırmaz ambalajın folyosu bir katmanlı alüminyum folyodur. Bu folyo termik bir değerlendirme ve geri kazanma işlemine tabi tutulabilir. Pislenmiş folyolar atık yakma işlemi üzerinden giderilmelidir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 137

140 Atığa ayırma 11.5 Komponentlerin giderilmesi 138 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

141 Servis ve Teknik Destek A Teknik sorular veya diğer bilgiler Teknik sorularınız varsa veya daha fazla bilgiye ihtiyacınız varsa, Teknik Destek ( ile temasa geçiniz. Bunun için lütfen aşağıdaki verileri hazırlayın: Tip Seri numarası Bu bilgileri, güç levhası üzerinde bulabilirsiniz. İrtibat ve iletişim partneri Eğer yerinde servis talep etmek isterseniz veya yedek parçalara ihtiyacınız varsa, yerel ilgili kişinize başvurun. İlgili kişi yetkili merkez ile iletişime geçecektir. İlgili kişi veri tabanından ilgili kişinizi bulabilirsiniz: ( Mobil Siemens Desteği "Siemens Industry Online Support" uygulaması ile Siemens Industry ürünlerine ilişkin 'in üzerinde belgeye her yerden erişim sağlayabilirsiniz. Uygulama, sizi aşağıdaki alanlarda destekler: Proje uygulamasında sorunların çözümü Arızaların giderilmesi Bir tesisin geliştirilmesi veya yeniden planlanması Ayrıca, uzmanlarımızın sizin için hazırladığı Teknik Forum'a ve diğer yardımlara da erişim sağlarsınız: SSS Kullanım örnekleri El kitapları Sertifikalar Ürün bildirimleri ve daha fazlası Uygulama Apple ios, Android ve Windows Phone için kullanılabilir. İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 139

142 Servis ve Teknik Destek 140 İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

143 Teknik Özellikler B B.1 Cıvata bağlantılarının sıkma torkları Cıvata emniyetleri Emniyetli, yaylı ve / veya kuvveti dağıtan elemanlarla birlikte monte edilen cıvata veya somunları, toplama sırasında yine işlev bakımından aynı elemanlar ile donatınız. Bu arada formunu kaybeden emniyet elemanlarını prensip olarak değiştiriniz. Sıvı plastik ile emniyet altına alınmış vida dişini vidalama sırasında tekrar uygun şekilde emniyet altına alın, örneğin Loctite 243 ile. Sıkıştırma uzunluğu 25 mm'den kısa olan sabitleme cıvatalarını toplama veya montaj esnasında daima uygun emniyet elemanları ya da sökülebilir emniyet malzemeleri ile monte ediniz, örn. Loctite 243. Klemens uzunluğu olarak cıvata kafası ve vidalama yeri arasındaki mesafe geçerlidir. Sıkma torkları Örn. rulman etiketleri, rulman elemanlarının parçaları, klemens kutularının rotor gövdesine vidalanmış parçaları gibi metal yüzeylere yapılan cıvata bağlantılarında dişli büyüklüğüne bağlı olarak aşağıdaki sıkma torkları geçerlidir: Tablo B-1 ± %10'luk bir toleransa sahip cıvata bağlantılarının sıkma torkları Durum M4 M5 M6 M8 M10 M12 M16 M20 M24 M30 M36 M42 M48 M56 A 1,2 2, Nm B 1,3 2,6 4, Nm C Nm İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 141

144 Teknik Özellikler B.1 Cıvata bağlantılarının sıkma torkları Uygulama durumları Yukarıda adı geçen sıkma torkları aşağıdaki uygulama durumları için geçerlidir: Durum A İzin verilen tork normalde saplama hammaddeleri ve / veya izolatörlerin yüklenebilirliği yüzünden kısıtlanmış olan elektrik bağlantıları için, durum B'ye göre akım rayları bağlantıları hariç. Durum B Düşük mukavemete sahip yapı parçalarındaki cıvatalar için, örneğin alüminyum veya ISO 898-1'e göre mukavemet sınıfı 8.8'lik cıvatalar için. Durum C ISO 898-1'e göre 8.8, A4-70 veya A4-80 mukavemet sınıfı cıvatalara için ancak daha yüksek sertlik sınıfına sahip yapı elemanlarının bağlantıları için, örneğin gri döküm, çelik veya çelik döküm. Not Sapma gösteren sıkma torkları Elektriksel bağlantılar ve birlikte verilen yassı contalı veya izolasyon parçalı yapı elemanlarının cıvata bağlantıları için, buradan sapma gösteren sıkma torkları ilgili paragraflarda ve resimlerde belirtilmiştir. Başka sıkma torku belirtilmediği sürece aşağıdaki tablolardaki değerler geçerlidir. Tablo B-2 Bağlantı kutusundaki, yatak levhalarındaki, topraklama hattı cıvata bağlantılarındaki cıvatalar için sıkma torkları Vida dişi M 3,5 M 4 M 5 M 6 M 8 M 10 M 12 M 16 M20 Nm min 0,8 2 3, maks. 1, İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A

145 Kalite dokümanları C Kalite belgelerini burada ( bulabilirsiniz: İşletme kılavuzu, 10/2018, A5E A 143