SIMOTICS FD. Trifaze akım asenkron motor Tip 1MN1. İşletme kılavuzu / Montaj kılavuzu. Answers for industry.

Transkript

1 Alan 2'de kullanım için (IEC/EN ) II 3G Ex na IIC T3 Gc SIMOTICS FD Trifaze akım asenkron motor Tip 1MN1 İşletme kılavuzu / Montaj kılavuzu Baskı 04/2015 Answers for industry.

2 :46 V7.02

3 Giriş 1 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2 Trifaze akım asenkron motor SIMOTICS FD 1MN1 İşletme kılavuzu Montaj kılavuzu Tanımlama 3 Uygulama ön hazırlığı 4 Montaj 5 Elektrik bağlantısı 6 İşletmeye alış 7 İşletme 8 Denetim ve koruma 9 Yedek parçalar 10 Atığa ayırma 11 Alan 2'de kullanım için (IEC/EN ) II 3G Ex na IIC T3 Gc Servis ve destek Teknik veriler ve çizimler Kalite dokümanları Ek dokümanlar A B C D Baskı 04/2015

4 Yasal bilgi ve uyarılar İkaz bilgisi konsepti Bu kullanma kılavuzu, kendi güvenliğiniz ve mal kaybı veya zarar oluşmasını önlemek için dikkat etmeniz gereken bilgi ve uyarılar içermektedir. Kişisel güvenliğiniz ile ilgili bilgi ve uyarılar bir ikaz üçgeni ile belirtilmiştir, genel mal hasarı ile ilgili bilgi ve uyarılar için ise ikaz üçgeni kullanılmamıştır. Tehlike kademesine bağlı olarak, ikaz bilgi ve uyarıları, en önemliden daha az önemlilere göre, aşağıdaki şekilde sıralanmıştır. TEHLİKE eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, ölüm veya ağır yaralanma olacağı anlamına gelir. İKAZ eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, ölüm veya ağır yaralanma olabileceği anlamına gelir. DİKKAT eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, hafif yaralanma olabileceği anlamına gelir. DİKKAT eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, mal hasarı olabileceği anlamına gelir. Birden fazla tehlike derecesinin aynı anda ortaya çıkması halinde, en yüksek tehlike derecesine ait uyarı bilgisi kullanılır. Eğer ikaz üçgenli bir uyarı bilgisinde insanlara zarar gelebileceği hususuna dikkat çekiliyorsa, aynı ikaz bilgisine ayrıca bir mal hasarı ile ilgili uyarı da eklenmiş olabilir. Yetkili personel Bu dokümantasyon içinde açıklanan ürünü/sistemi sadece ilgili görev için uygun nitelikte olan kalifiye personel kullanabilir. Ürünün/Sistemin kullanımı esnasında ilgili göreve ilişkin dokümantasyona ve özellikle bu dokümantasyon içinde belirtilen güvenlik ve uyarı bilgilerine dikkat edilecektir. Kalifiye personel, gerekli eğitime ve deneyime sahip olduğundan bu ürünleri/sistemleri kullanırken riskleri fark edebilecek ve olası tehlikeleri önleyebilecek bilgiye sahiptir. Siemens ürünlerinin amaca uygun kullanımı Lütfen şunlara dikkat ediniz: Markalar İKAZ Siemens ürünleri sadece katalogda ve ilgili teknik dokümantasyonda öngörülmüş kullanım durumları için kullanılmalıdır. Eğer yabancı ürünler ve yabancı bileşenler kullanılırsa, bu ürün ve bileşenler Siemens tarafından tavsiye edilmiş ya da kullanımına izin verilmiş olmalıdır. Ürünlerin kusursuz ve güvenli kullanımı için, gerektiği şekilde taşınması, gerektiği şekilde depolanması, yerleştirilmesi, montajı, kurulması, devreye sokulması, kullanılması ve muhafaza edilmesi ya da onarılması şarttır. İzin verilen çevre koşullarına uyulmalıdır. İlgili dokümantasyonlarda verilen bilgi ve uyarılara dikkat edilmelidir. Tescil ibaresi ile işaretlenmiş tüm isim ve tanımlar, tescil edilmiş Siemens AG markalarıdır. Bu yazıdaki diğer isim ve tanımlar, üçüncü kişiler tarafından kendi amaçları için kullanılmaları halinde sahiplerinin haklarına tecavüz edilmiş olması söz konusu olabilecek markalar olabilir. Sorumluluk üstlenmeme mesuliyeti Bu yazının içeriğini, tarif edilen donanım ve yazılıma uygunluğu açısından kıyasladık. Yine de farklılıklar ve sapmalar olabilir ve bu nedenle tamamen uyumluluk hususunda herhangi bir sorumluluk üstlenmiyoruz ve garanti vermiyoruz. Bu yazıda verilen bilgiler muntazam aralıklar ile kontrol edilmektedir ve gerekli düzeltmeler yazının müteakip baskılarına işlenmektedir. Siemens AG Process Industries and Drives Postfach NÜRNBERG ALMANYA Doküman sipariş numarası: A5E P 04/2015 Değişiklikler yapma hakkımız saklıdır Copyright Siemens AG 2013, -, Tüm Hakları Saklıdır

5 İçindekiler 1 Giriş Bu kılavuz hakkında Güvenlik bilgi ve uyarıları Sistem sorumlusu için bilgiler Güvenlik kurallarına uyulması Kalifiye personel Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı Patlama tehlikesi olan Bölge 2 veya 22 alanlarında kullanım Elektromanyetik bağdaşlık (uyumluluk) Arızalanamaya karşı dayanıklılık Dönüştürücüde işletim sırasında parazit gerilimleri Elektrikli enerji tekniği sistemlerinin işletilmesindeki elektromanyetik alanlar Tanımlama Uygulama ön hazırlığı Sistem projelendirilmesindeki güvenlik açısından önemli unsurlar İşletim türüne uyulması Soğutmanın sağlanması Soğutma devresinin ve soğutma maddesi beslemesinin planlanması Soğutma devresi için malzeme seçimi Soğutma devresindeki basınçlar ve basınç farkları Soğutma devresi bileşenleri ve malzemeleri Soğutma devresi bileşenlerinde potansiyel eşitlemesi Soğutma maddesi spesifikasyonu Genel soğutma maddesi gereklilikleri Yetersiz soğutma suyu kalitesi nedeniyle korozyon tehlikesi Soğutma maddesi spesifikasyonu İnhibitörler, antifriz, biyosit Soğutma gücünde azalma Soğutma suyu denetlemesi için kilitleme devresi Harici fan motoru için kilitleme devresi Termik motor koruması Soğuk iletkenler ile termik motor koruması (opsiyon) Otomatik ardıl yağlama düzeneği için kilitleme devresi (opsiyonel) Bağımsız ısıtma için kilitleme devresi...35 İşletme kılavuzu 04/2015 5

6 İçindekiler 4.11 IM B5 yapı tarzı için destek ayağı Gürültü emisyonları Devir sayısı sınır değerleri Devir sayısı tork işletimine uyun Şebeke değiştirmede aşama senkronizasyonu Sistemin kendi frekansları Elektrik bağlantısındaki arızalardan kaynaklanan mil ünitesinin torsiyon yüklenmeleri Transport (taşıma) ve depolama Teslimatın kontrol edilmesi Makinenin yukarı kaldırılması Rotorun emniyete alınması Makine takımının (setinin) taşınması Depolama Soğutma dolaşımının korunması Makinenin korozyona karşı korunması Dönüştürücüde işletme Şebeke biçimi Patlamaya karşı korunmuş makinelerin dönüştürücü modu Yatak akımlarının düşürülmesi Dönüştürücüde işletmede izolasyonlu yataklar Montaj Montajın hazırlanması Montaj için ön koşullar İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi Bağlantı yüzeylerinin hazırlanması (IM B3) Flanş sabitlemesi için bağlantı yüzeyinin hazırlanması Duvar sabitlemesi için bağlantı yüzeyinin hazırlanması Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Doğru hizalama ve güvenli sabitleme için ön koşullar Yük takma donanımının test edilmesi Rotor tutma düzeneğinin çıkartılması Dik şekildeki makinelerde rotor tutma düzeneğinin sökülmesi Korozyona karşı korumanın giderilmesi Tahrik çıkış elemanlarının monte edilmesi Güvenli kaldırma ve taşıma için ön koşullar Makinenin indirilmesi Yoğuşuk suyun boşaltılması Makinenin kabaca hizalandırılması Makinenin monte edilmesi Montaj için güvenlik bilgi ve uyarıları Cıvata seçimi Sakin, sarsıntısız bir çalışma için önkoşullar Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B3 / IM B35) Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B5) Destek ayağının sabitlenmesi (IM B5) İşletme kılavuzu 04/2015

7 İçindekiler Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM V1, IM V10) Eksenel ve radyal güçler Soğutma suyu beslemesinin bağlanması Elektrik bağlantısı Elektrik bağlantısı için güvenlik bilgileri Klemens kutusu Klemens kutusu 1XB Klemens kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Klemens kutusunun çevrilmesi Hazırlık Klemens tanımı (ismi) Kablo seçilmesi Toprak hattının bağlanması Metal blendajın terminal kutusuna bağlanması Dışarı iletilmiş hatlar - Klemens kutusuz bağlantı Dönüş yönü Bağlantı Kabloları 1XB.. terminal kutusuna soğan contayla sokun Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun Belgelenmiş hat girişleri ve kapatma tıpaları Kablo yerleştirilmesi Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı Alüminyum kablolar kullanılması Tek damarlı (telli) kablo Dahili potensiyal dengelemesi Terminal kutusundaki conta için kademesiz dayanma yüzeyi Asgari hava mesafeleri Bağlantı çalışmalarının tamamlanması Yardımcı akım devrelerini bağlama Kablo seçilmesi Kabloların yardımcı klemens kutusuna sokulması ve yerleştirilmesi Sensörler ve algılayıcılar için kendinden emniyetli akım devreleri Metal blendajın terminal kutusuna bağlanması Harici fan motorunun bağlanması Stator sarımı sıcaklık denetiminin bağlanması Nihai önlemler Dönüştürücüde işletme Dönüştürücü tepe gerilimi Toprak hattına sahip ağda dönüştürücü modu İşletmeye alış İşletmeye almadan önceki kontroller Devreye alma öncesinde izolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin ölçümü İşletme kılavuzu 04/2015 7

8 İçindekiler 7.3 Rulmanlar işletmeye almadan önce yağlanmalıdır Otomatik ardıl yağlama düzeneğinin ayarlanması Harici fanların devreye sokulması Yatak sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri Sarım sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri Deneme çalıştırması Dönüştürücüde motor parametrelerinin ayarlanması "STARTER" programında motor tipinin ve motor verilerinin seçilmesi AOP30 aracılığıyla SINAMICS S/G dönüştürücüde devreye sokma IOP üzerinden SINAMICS G120P dönüştürücüde devreye sokma İşletme Çalışma sırasında güvenlik uyarıları Bölge 2 patlama tehlikesi olan alanlarda kullanım Makinenin devreye sokulması Bağımsız ısıtmanın kapatılması Rulmanda ardıl yağlama Çalıştırma araları Soğutma sisteminde donma ve korozyon hasarlarının önlenmesi Makine iç kısmında buğu çözülmesi ya da kondanse su oluşması önlenmesi Rulmanda durma hasarları olmasının önlenmesi Uzun durma sonrasında izolasyon direncinin ölçülmesi Makinenin devre dışı bırakılması Harici fanın kapatılması Sulu soğutmanın kapatılması Makinenin tekrar devreye sokulması Acil Kapatma sonrasında yeniden devreye sokma Arızalar Arızalar sırasında denetimler Elektriksel arızalar Mekanik arızalar Hava su soğutucusunda arızalar Harici fanda arızalar Rulmanda arızalar Denetim ve koruma Denetim ve bakım İnceleme ve bakım için güvenlik bilgileri Basınçlı hava ile temizleme halinde patlama tehlikesi söz konusudur İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin bakım çalışmaları kapsamında ölçülmesi Arızalar sırasında denetimler Montaj veya onarımdan sonra ilk denetim İşletme kılavuzu 04/2015

9 İçindekiler Ana denetim Soğutma sistemi denetimi Bağımsız ısıtmanın denetimi ve bakımı Rulman yatakların denetimi Otomatik ardıl yağlama düzeneğine sahip rulmanlı yataklar Rulmanlı yatakların çalıştırılması için müteakip yağlama aralıkları ve gres türleri Rulmanlırın contalanması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Hava su soğutucusunun temizlenmesi Harici fanların bakımı Boya hasarlarının düzeltilmesi Ardıl boyama Klemens kutularının bakımı Onarım Onarım çalışmalarının hazırlanması Bağımsız (duran) ısıtma Harici fan Harici fanı değiştirin Harici fan cihazı Harici fanın ayarlanması Rulmanlı yatak Rulmanın sökülmesi V halkayı sökünüz Labirent contanın sökülmesi Rulman monte edilmesi V halka takılması V halkanın takılması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Labirent contanın takılması Gövde başlığı Hava su soğutucusunun sökülmesi ve takılması Gövde başlığının sökülmesi Gövde başlığının takılması Makinelerin sızdırmaz kılınması (contalanması) Yedek parçalar Sipariş bilgileri Rulmanlı yatak Bağımsız (duran) ısıtma Gövde, statör ve rotor Gövde başlığı DE ve NDE tarafı rulmanlı yatağın yatak elemanı DE ve NDE tarafı rulmanlı yatağın yatak elemanı Klemens kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB İşletme kılavuzu 04/2015 9

10 İçindekiler Terminal kutusu 1XB Yardımcı terminal kutusu 1XB Yardımcı terminal kutusu 1XB Yardımcı terminal kutusu 1XB Yardımcı terminal kutusu 1XB Atığa ayırma Giriş Ülkeye özgü yasal düzenlemeler Makinenin parçalarına ayrılması Komponentlerin giderilmesi A Servis ve destek A.1 Siemens Service Center A.2 RoHS - Belirli bazı tehlikeli maddelerin kullanımının sınırlanması B Teknik veriler ve çizimler B.1 Cıvata bağlantılarının sıkma torkları C Kalite dokümanları C.1 AB-Uyumluluk açıklaması D Ek dokümanlar D.1 Hava su soğutucusu kullanım kılavuzu Endeks Tablolar Tablo 3-1 Makine versiyonu...21 Tablo 3-2 Ateşleme koruma türü Ex na'ya sahip makine modeli...22 Tablo 3-3 Güç levhası üzerindeki veriler...23 Tablo 3-4 Rulman varyantları...25 Tablo 4-1 Soğutma devresi malzemeleri ve bileşenleri...28 Tablo 4-2 Soğutma sisteminin hasar görmesine neden olabilecek maddeler...30 Tablo 4-3 Soğutma maddesi katkılarına ve kullanımlarına genel bakış...32 Tablo 4-4 Rotor tutma düzeneğinin mil cıvatası sıkma torkları...41 Tablo 5-1 Stator sargısının 40 'de izolasyon direnci...53 Tablo 5-2 Elastik kuplajlı makinenin hizalanmasında izin verilen sapmalar...67 Tablo 6-1 Terminal tanımları, örnekte 1U Tablo 6-2 Toprak hattı kesitinin belirlenmesi...82 Tablo 6-3 Bağlantı tekniği (kablo pabuçlu / kablo pabuçsuz bağlantı)...84 Tablo 6-4 Kablo giriş plakası versiyonları İşletme kılavuzu 04/2015

11 İçindekiler Tablo 6-5 Alternatif gerilim U eff efektif değerine bağlı olarak asgari hava boşluk mesafesi...92 Tablo 6-6 Azami dönüştürücü tepe gerilimi...98 Tablo 7-1 Devreye sokmadan önce yatak sıcaklıklarının kontrolü için ayar değerleri Tablo 7-2 Depo sıcaklıklarının denetlenmesi için ayar değerleri Tablo 7-3 Devreye sokma ayar değerleri Tablo 7-4 Normal işletmede ayar değerleri Tablo 8-1 Elektriksel arızalar Tablo 8-2 Mekanik arızalar Tablo 8-3 Soğutma sisteminde arızalar Tablo 8-4 Soğutma sisteminde arızalar Tablo 8-5 Rulmanda arızalar Tablo 9-1 Montaj veya onarımdan sonra yapılacak kontroller Tablo 9-2 Ana denetimde kontroller Tablo 9-3 Rulman greslerinin seçimi için kriterler Tablo 9-4 Dik ve yatay yapı tarzları için rulman gresleri Tablo 9-5 Yatay yapı tarzına sahip motorlar için NLGI sınıf 2 türü alternatif yağlama gresleri Tablo 10-1 Gövde, statör ve rotor için yedek parçalar Tablo 10-2 Gövde başlığı için yedek parçalar Tablo 10-3 DE ve NDE tarafı yatak elemanı için yedek parçalar Tablo 10-4 DE ve NDE tarafı yatak elemanı için yedek parçalar Tablo 10-5 Terminal kutusu 1XB1621 için yedek parçalar Tablo 10-6 Ek yedek parçalar Tablo 10-7 İki parçalı kablo kılavuzuna sahip 1XB1631 terminal kutusu için yedek parçalar Tablo 10-8 Ana terminal kutusu 1XB7730 yedek parçaları Tablo 10-9 Ek yedek parçalar Tablo Ana terminal kutusu 1XB7731 yedek parçaları Tablo Ek yedek parçalar Tablo Ana terminal kutusu 1XB7740 yedek parçaları Tablo Ek yedek parçalar Tablo Ana terminal kutusu 1XB7750 yedek parçaları Tablo Ek yedek parçalar Tablo B-1 ± %10'luk bir toleransa sahip cıvata bağlantılarının sıkma torkları Resimler Resim 3-1 Güç levhası (şematik gösterim)...23 Resim 4-1 Rotorun eksenel sabitlenmesi...41 Resim 4-2 Prensipsel gösterim tekil tahrik...49 Resim 4-3 Prensipsel gösterim çift (tandem) tahrik...50 İşletme kılavuzu 04/

12 İçindekiler Resim 5-1 DE tarafında balanslama türü...59 Resim 5-2 Dikey kurulumda yoğuşma suyu çıkışı...63 Resim 5-3 Yatay kurulumda yoğuşma suyu çıkışı...63 Resim 5-4 Prensip görüntü: Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması...66 Resim 6-1 Terminal kutusu 1XB Resim 6-2 Terminal kutusu 1XB Resim 6-3 Terminal kutusu 1XB Resim 6-4 Terminal kutusu 1XB Resim 6-5 Terminal kutusu 1XB Resim 6-6 Terminal kutusu 1XB Resim 6-7 Çekme yükü azaltımı ve conta elemanı...85 Resim 6-8 Kablo pabucu ve sabitleme cıvatası ile bağlantı (ilkesel görüntü)...88 Resim 6-9 Klemens bilezikleri ile bağlantı (ilkesel görüntü)...90 Resim 7-1 Motor tipinin seçilmesi Resim 7-2 Motor verilerinin girilmesi Resim 9-1 Labirent conta demontajı (ilkesel gösterimi) Resim 9-2 Gres ön bölmeli rulman (ilkesel gösterim) Resim 9-3 Labirent contanın vida dişli pimlerinin dış yatak kapağındaki pozisyonu Resim 10-1 Gövde, statör ve rotor Resim 10-2 Gövde başlığı Resim 10-3 DE ve NDE tarafı yatak elemanı Resim 10-4 DE ve NDE tarafı yatak elemanı Resim 10-5 Standart kablo girişli 1XB1621 terminal kutusu Resim 10-6 İki parçalı kablo girişi Resim 10-7 Terminal kutusu 1XB Resim 10-8 Ana terminal kutusu 1XB Resim 10-9 Ana terminal kutusu 1XB Resim Ana terminal kutusu 1XB Resim Standart kablo girişli ana terminal kutusu 1XB Resim Yardımcı terminal kutusu 1XB Resim Yardımcı terminal kutusu 1XB Resim Yardımcı terminal kutusu 1XB Resim Yardımcı terminal kutusu 1XB İşletme kılavuzu 04/2015

13 Giriş Bu kılavuz hakkında Bu kılavuz makineyi tarif eder ve ayrıca makinenin tesliminden giderilmesine kadar yapılacak işlemler hakkında bilgi verir. Bu kılavuzu ileride söz konusu olacak kullanım için muhafaza ediniz. Makine ile çalışmaya başlamadan önce, bu işletme kılavuzunu okuyunuz ve talimatlara uyunuz. Böylelikle tehlikesiz ve arızasız bir işlevin yanı sıra, makinenin uzun süre kullanılmasını sağlamış olursunuz. Dokümanın daha iyi olması için önerileriniz varsa lütfen yetkili Servis Merkezi (Sayfa 173) ile temasa geçiniz. Tekst özellikleri İkaz bilgileri tasarımı, iç başlık kısmının arka yüzünde açıklanmıştır. Bu kılavuzdaki güvenlik bilgilerine her zaman uyunuz ve dikkat ediniz. Güvenlik sebeplerinden dolayı kesinlikle uymanız gereken ikaz bilgilerinin yanı sıra, bu kılavuzda aşağıdaki tekst özelliklerini bulabilirsiniz: 1. İşlem talimatları, numaralanmış liste şeklinde gösterilmiştir. İşlem adımlarının sıralamasına uyunuz. Sayım şeklindeki dizinler için liste noktaları kullanılmıştır. Tire işareti, ikinci kademedeki sayım şeklinde dizinleri bildirir. Not Bir bilgi veya uyarı, ürün hakkında, ürünün kullanımı hakkında veya dokümantasyonun ilgili bölümü hakkında önemli bir bilgidir. İlgili bilgi size yardımcı olur veya ek fikirler verir. İşletme kılavuzu 04/

14 Giriş 1.1 Bu kılavuz hakkında 14 İşletme kılavuzu 04/2015

15 Güvenlik bilgi ve uyarıları Sistem sorumlusu için bilgiler Bu elektrikli makine, 2006/95/EG ("Düşük gerilim direktifi") direktifindeki bilgilere göre tasarlanıp üretilmiştir ve endüstri tesislerinde kullanılmak için öngörülmüştür. Elektrikli makinenin Avrupa Birliği haricinde kullanılması halinde, ilgili ülkeye özgü yönetmeliklere dikkat ediniz. Yerel ve sektöre özgü güvenlik ve kurma yönetmeliklerine dikkat edilmelidir. Tesisten sorumlu kişi veya kuruluşlar, aşağıdaki işlemleri sağlamakla yükümlüdür: Planlama ve projelendirme çalışmaları, makine üzerinde ve makine ile yapılacak tüm çalışmalar yalnızca yetkili ve kalifiye personel tarafından gerçekleştirilmelidir. İşletme kılavuzu, tüm çalışmalarda daima kullanıma hazırdır. Teknik veriler ve izin verilen montaj, bağlantı, çevre ve işletme koşulları kesinlikle dikkate alınmalıdır. Özel kurma, hazırlama ve güvenlik yönetmeliklerinin yanı sıra, kişisel koruyucu donanımların kullanımı ile ilgili yönetmeliklere de uygulanmalıdır. Not Planlama, montaj, devreye sokma ve servis işlemleri için yetkili Servis Merkezi (Sayfa 173) tarafından sunulan destek ve hizmetlerden yararlanınız. Bu dokümanın ilgili bölümlerinde güvenlik uyarıları belirtilmiştir. Kendi güvenliğinizi ve diğer kişilerin güvenliğini sağlamak ve maddi hasarların oluşmasını önlemek için bu güvenlik uyarılarına mutlaka uyunuz. Makinede ve makine ile yapılan tüm çalışmalarda, aşağıdaki güvenlik bilgi ve uyarılarına dikkat ediniz. Bu makine, 94/9/EG ("Patlamaya karşı koruma direktifi") uyarınca tasarlanıp üretilmiştir ve patlama tehlikesi olan alanlara sahip endüstri tesislerinde kullanılmak için öngörülmüştür. Makinenin, içine monte edileceği tesisin bu direktife uygunluğu tespit edilinceye kadar, Avrupa Birliği dahilinde kullanılması yasaktır. Makinenin Avrupa Birliği haricinde kullanılması halinde, ilgili ülkeye özgü yönetmeliklere dikkat ediniz. İKAZ Uygunluk tespit edilmeden işletime alma Makine, sistemin uygunluğu tespit edilmeden önce işletime alınırsa, sistemin patlamaya karşı koruma özelliği garanti edilemez. Bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Makineyi yalnızca, sistemin patlamaya karşı koruma direktifine uygunluğu onaylandıktan sonra işletime alınız. İşletme kılavuzu 04/

16 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.4 Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı 2.2 Güvenlik kurallarına uyulması Kendi güvenliğinizin sağlanması ve maddi hasarların önlenmesi için tüm çalışmalar sırasında güvenlik ilişkili bilgileri ve "Gerilimsiz durumda çalışma" bölümünde yer alan EN uyarınca aşağıdaki beş güvenlik kuralını her zaman dikkate alınız. Çalışmalara başlamadan önce beş güvenlik kuralını bildirilen sıraya göre uygulayınız. Beş güvenlik kuralı 1. Kullanıma açın (onay). Yardımcı akım devrelerinin de gerilimini kesin, örn. bağımsız ısıtma. 2. Tekrar devreye sokmaya karşı önlem alın. 3. Gerilim olmamasını sağlayın. 4. Toprak hattını bağlayın ve kısa devre bağlantısı kurun. 5. Komşu, gerilim altında bulunan parçaların kapatılması veya bloke edilmesi. Çalışmalar tamamlandıktan sonra, alınan önlemleri uygulama sıralamasının tersi yönde tekrar gideriniz. 2.3 Kalifiye personel Makinede yapılacak tüm çalışmalar sadece kalifiye personel tarafından yapılmalıdır. Bu dokümantasyonda kast edilen kalifiye personel, aşağıdaki koşullara uyan kişilerdir: Bu kişiler, eğitimleri ve tecrübeleri sayesinde, ilgili çalışma alanlarında söz konusu olabilecek riskleri tespit etme ve muhtemel tehlikeleri önleme kabiliyetine sahiptir. Bu kişiler ilgili sorumlular tarafından, makinede yapılacak çalışmaları yapmakla görevlendirilirler. 2.4 Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı İş yerindeki güvenlik, dikkatli olunmasına, gerekli önlemlerin alınmasına ve makineyi kuran, çalıştıran ve bakım çalışmalarını uygulayan bütün kişilerin uyumlu ve düşünceli davranmasına bağlıdır. Bildirilen güvenlik önlemlerinin dikkate alınmasının yanı sıra, makinelerin yakınında genel olarak dikkatli olunmalıdır. Güvenliğinize daima dikkat ediniz. Kaza oluşmasını önlemek için aşağıdakilere dikkat ediniz: Sistemin kullanılacağı ilgili ülkenin genel güvenlik yönetmelikleri İşleticinin ve kullanma alanının özel yönetmelikleri İşletici ile kararlaştırılmış özel sözleşmeler Makine ile birlikte teslim edilmiş olan özel güvenlik bilgi ve uyarıları Makinedeki ve ambalajındaki güvenlik sembolleri ve bilgiler 16 İşletme kılavuzu 04/2015

17 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.4 Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı İKAZ Gerilim altındaki parçalar Elektrikli makineler, gerilim altında olan parçalara sahiptir. Kapakların çıkarılması, makinelerin esaslara uygun şekilde kullanılmaması, yanlış çalıştırılması veya yetersiz bakım yapılması, ölüm, ağır yaralanma veya maddi hasarlara sebep olabilir. Makinedeki çalışmalarda daima "Beş güvenlik kuralı (Sayfa 16)" dikkate alınmalıdır. Kapakları sadece bu işletme kılavuzundaki talimatlara göre sökünüz. Makineyi esaslara uygun, gerektiği şekilde kullanınız. Makinenin bakımını muntazam aralıklar ile ve uzmanca yapınız. İKAZ Dönen parçalar Elektrikli makineler, tehlikeli dönen parçalar içermektedir. Kapakların çıkarılması, makinelerin esaslara uygun şekilde kullanılmaması, yanlış çalıştırılması veya yetersiz bakım yapılması, ölüm, ağır yaralanma veya maddi hasarlara sebep olabilir. Kapakları sadece bu işletme kılavuzundaki talimatlara göre sökünüz. Makineyi esaslara uygun, gerektiği şekilde kullanınız. Makinenin bakımını düzenli yapınız. Serbest mil uçlarını emniyetli kılınız. İKAZ Sıcak yüzeyler Elektrikli makineler sıcak yüzeylere sahiptir. Bu yüzeylere dokunmayınız. Aksi halde ciddi yanmalar söz konusu olabilir. Makinede yapılacak çalışmaları uygulamaya başlamadan önce, makinenin soğumasını bekleyiniz. Kapakları sadece bu işletme kılavuzundaki talimatlara göre sökünüz. Makineyi esaslara uygun, gerektiği şekilde işletiniz. DİKKAT Sağlık açısından tehlikeli maddeler Makinenin kurulması, işletilmesi ve korunması için gerekli olan kimyasal maddeler, sağlık açısından zararlı olabilir. Bunun sonucunda zehirlenme, ciltte hasarlar, solunum organlarında aşınıp yanmalar ve sağlık açısından başka hasarlar söz konusu olabilir. Bu işletme kılavuzundaki bilgi ve uyarılara ve üreticinin verdiği ürün bilgilerine dikkat ediniz. İlgili güvenlik yönetmeliklerine uyunuz ve öngörülmüş vücut koruma malzemelerini kullanınız. İşletme kılavuzu 04/

18 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.5 Patlama tehlikesi olan Bölge 2 veya 22 alanlarında kullanım DİKKAT Kolay alevlenen ve yanıcı maddeler Makinenin kurulması, işletilmesi ve korunması için gerekli olan kimyasal maddeler, kolay alevlenebilir veya yanıcı olabilir. Bunun sonucunda yanmalar, başka sağlık açısından zararlı durumlar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bu işletme kılavuzundaki bilgi ve uyarılara ve üreticinin verdiği ürün bilgilerine dikkat ediniz. İlgili güvenlik yönetmeliklerine uyunuz ve öngörülmüş vücut koruma malzemelerini kullanınız. İKAZ Gürültü emisyonları Makine çalışırken, çalışma yerleri için izin verilmeyen seviyede gürültü emisyonu oluşabilir. Bunun sonucunda işitmede hasarlar oluşabilir. Örn. kapaklar, ses izolasyonları veya işitme koruma önlemeleri gibi gürültü azaltan önlemler alarak, makinenin sisteminiz dahilinde güvenli işletilmesini sağlayınız. 2.5 Patlama tehlikesi olan Bölge 2 veya 22 alanlarında kullanım Patlama tehlikesi söz konusu olan alanlardaki elektrik tertibatları, sorumlu kişilerce, ilgili kullanım için geçerli yönetmelikler ve talimatlara uygun şekilde monte edilmeli, kurulmalı ve işletilmelidir. Not Elektrikli sistemlere ve bu sistemlerin patlama tehlikesi olan alanlarda kullanılmasına yönelik temel gereksinimleri örn. 1999/92/EG Direktifi veya IEC / EN Normu içinde bulabilirsiniz. Ateşlenme tehlikeleri İşletme risklerinin, yerel işletme koşullarının ve gerekli denetleme yöntemlerinin değerlendirilmesi, yetkili denetleme dairesi ile karşılıklı anlaşılmış olması şartıyla, işletici tarafından mecburen açıklanmalıdır. Gerekli önlemlere kesinlikle uyulmalıdır. Makine üreticisi bu konuda genel anlamda geçerli önerilerde bulunamaz. Bu işletme kılavuzundaki bilgilere uyunuz ve dikkat ediniz. Not Elektrikli cihazların ve bu cihazların patlama tehlikesi olan alanlarda kullanılması sonucu ortaya çıkabilecek tutuşma tehlikelerinin değerlendirilmesine ilişkin temel bilgileri örn. 94/9/EG ve 1999/92/EG Direktifi ve IEC / EN Norm serisi içinde bulabilirsiniz. 18 İşletme kılavuzu 04/2015

19 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.8 Dönüştürücüde işletim sırasında parazit gerilimleri Makine için bir üçüncü taraf sertifikasyonu mevcutsa, burada belirtilen verilere ve özel koşullara uyunuz. Sertifika, makine çalıştırılmaya başlamadan önce alınmış olmalıdır. 2.6 Elektromanyetik bağdaşlık (uyumluluk) Bu makine IEC / EN standartlarına göre tasarlanmıştır ve amaca uygun kullanımı halinde, elektromanyetik uygunluk hakkındaki 2004/108/EG Avrupa direktifinin taleplerini yerine getirir. 2.7 Arızalanamaya karşı dayanıklılık IEC/EN kapsamındaki parazit dayanıklılığı gereklilikleri makine tarafından prensip olarak karşılanmaktadır. Üzerine sensör (örn. soğuk iletken) takılı olan makinelerde, üreticinin kendisi uygun sensör sinyal hatlarını ve değerlendirme cihazlarını seçerek sisteminde tamamında bir gürültü bağışıklılığı sağlamalıdır. 2.8 Dönüştürücüde işletim sırasında parazit gerilimleri İKAZ Dönüştürücüde işletim sırasında parazit gerilimleri Dönüştürücüde işletim sırasında, dönüştürücüye (üretici, tip, alınan parazit önlemleri) bağlı olarak, farklı güçte parazit yayılmaları ortaya çıkmaktadır. Örneğin soğuk iletkenler gibi entegre sensörlere sahip makinelerde, dönüştürücü nedeniyle sensör hattı üzerinde buna bağlı parazit gerilimleri oluşabilir. Doğrudan veya dolaylı olarak ölüme, ağır bedensel yaralanmalarla veya maddi hasarlarla sonuçlanabilecek arızalar meydana gelebilir. IEC/EN uyarınca makineden ve dönüştürücüden oluşan tahrik sisteminde sınır değerlerin aşılmasını önlemek için dönüştürücü üreticisinin EMV uyarılarını dikkate alın. İlgili EMV önlemlerini alınız. İşletme kılavuzu 04/

20 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.9 Elektrikli enerji tekniği sistemlerinin işletilmesindeki elektromanyetik alanlar 2.9 Elektrikli enerji tekniği sistemlerinin işletilmesindeki elektromanyetik alanlar İKAZ Elektrik enerjisi teknolojisine sahip sistemler nedeniyle elektrikli cihazlarda parazitlenme Elektrik enerjisi teknolojisine sahip sistemler çalışırken elektromanyetik alanlar oluşturur. Makinelerin hemen yakınında bulunmaları durumunda kalp pili gibi tıbbi implantlar taşıyan kişiler için hayati tehlike söz konusu olabilir. Manyetik veya elektronik veri kayıt ortamlarında veri kayıpları söz konusu olabilir. Bu nedenle kalp pili taşıyan kişilerin makinenin yakınında bulunması yasaktır. Sistem üzerinde çalışmakla görevli kişileri, örn. işaretler, bariyerler, güvenlik dokümanları ve ikaz bilgileri sayesinde koruyunuz. Milli (yerel) korunma ve güvenlik yönetmeliklerine dikkat ediniz. Yanınızda manyetik veya elektronik veri ortamları taşımayınız. 20 İşletme kılavuzu 04/2015

21 Tanımlama 3 Uygulama alanı Bu elektrikli makine, tahrik tekniğinde ve enerji dönüşümünde geniş uygulama alanları için tasarlanmıştır. Bu sistem, büyük dayanıklılık, uzun ömür ve güvenilirlik özelliklerinin yanı sıra, söz konusu işleve optimum uyarlama ile ilgili güçlü esnekliği ile de kendisini göstermektedir. Teslim edilen makine modelinin detayları ve izin verilen işletme koşulları hakkında gerekli bilgileri, bu dokümantasyonda bulabilirsiniz. Makine, sipariş veren kişi veya kuruluşun taleplerine göre yapılmıştır ve sadece ilgili sözleşmede belirlenmiş uygulama için kullanılmalıdır. İzin verilen işletme koşullarını güç levhası üzerinde bulabilirsiniz. Teknik veriler katalog içinde açıklanmıştır. Ateşleme koruma türü Ex na Bu makine, IEC / EN standardına göre, "kıvılcımlanmaz" (Ex na) ateşleme koruma türünde yapılmıştır. Bu nedenle, IEC / EN standardına göre, Bölüm 2 patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda çalıştırılabilir. İKAZ Patlama tehlikesi Bu makine, tozdan kaynaklanan patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda veya hibrit gaz karışımlarından dolayı patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda kullanılmak için tasarlanmamıştır. Bu tür alanlarda kullanılırsa bir patlama meydana gelebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bu makineyi, tozdan kaynaklanan patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda veya hibrit gaz karışımlarından dolayı patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda çalıştırmayınız. Makine versiyonu Makinenin tasarımında ve kontrolünde uygulanmış yönetmelikler ve normlar için güç levhasına bakınız. Makine versiyonu genel anlamda aşağıdaki normlara uygundur. Referans alınan uyumlu hale getirilmiş normların son durumlarını AB uygunluk beyanları içinde bulabilirsiniz. Tablo 3-1 Makine versiyonu Karakteristik Norm Ölçüm ve işletme davranışı IEC / EN Koruma türü IEC / EN Soğutma IEC / EN İşletme kılavuzu 04/

22 Tanımlama Karakteristik Norm Yapı tarzı IEC / EN Bağlantı tanımları ve dönme yönü IEC / EN Gürültü emisyonu IEC / EN Harekete geçiş tutumu, dönen elektrikli makineler * IEC/EN Titreşim (salınım) ebadı kademeleri IEC / EN Kafes gidişli döner akım motorlarının etki derecesini sınıflandırma ** IEC/EN Titreşim sınır değerleri DIN ISO * Sadece şebeke modu için makineler ** Kutupla değiştirilebilir motorlar hariç Patlamaya karşı korunmuş makinelerde ek olarak aşağıdaki normlar geçerlidir: Tablo 3-2 Ateşleme koruma türü Ex na'ya sahip makine modeli Karakteristik Norm Ateşleme koruma türü Ex na 1 IEC / EN IEC / EN Seçmeli olarak, siparişe göre Güç levhası Güç levhası, tanım verilerini ve en önemli teknik verileri içermektedir. Güç levhası üzerindeki veriler ve sözleşmede belirlenmiş koşullar, amaca uygun kullanımın sınırlarını belirler. 22 İşletme kılavuzu 04/2015

23 Tanımlama SIEMENS Resim 3-1 Güç levhası (şematik gösterim) Tablo 3-3 Güç levhası üzerindeki veriler Poz Açıklama Poz Açıklama (1) Motor türü (15) Ölçüm gücü [kw veya HP] (2) Sipariş numarası (16) Ölçüm güç faktörü (3) Seri numarası (17) Ölçüm devir sayısı [dev/dak veya rpm] (4) Motor serisinin tanımlaması (18) Ölçüm frekans [Hz] (5) Ağırlık (19) Verimlilik sınıfı (IE kodu) veya IEEE112B uyarınca verim düzeyi veya boş (6) Koruma türü (20) IEC/EN uyarınca verim düzeyi veya servis faktör gücü akımı (7) Yapı şekli (21) Motor tasarımı (dönüştürücü veya şebeke motoru) (8) İzin verilen ortam sıcaklığı aralığı (22) Şebeke gerilimi / frekansı (9) İzolasyon sisteminin termik sınıfı (23) Opsiyonel ilave bilgiler (örn. servis faktörü, tasarım ve kod harfi, soğutma suyu miktarı ve giriş sıcaklığı, ) (10) Kullanım termik sınıfı (24) Üretim ülkesi ve yeri (11) Maksimum devir sayısı [dev/dak veya rpm] (25) Sertifikasyon işareti UL / CSA + dosya numarası (opsiyonel) (12) Norm(lar) (26) Bölüm 2 için EX motorlarda sertifika numarası/numaraları (opsiyonel) İşletme kılavuzu 04/

24 Tanımlama Poz Açıklama Poz Açıklama (13) Ölçüm gerilimi [V] ve devre (27) Dönüş yönü (14) Ölçüm akımı [A] (28) Veri Matrisi Kodu (sipariş numarası ve seri numarası) Rotor Kafes sarımlı rotor paketi, mil üzerine preslenmiştir. Milin normal olarak DE tarafında bir silindirik mil ucu vardır. Versiyona bağlı olarak, NDE tarafında ikinci bir mil ucu mevcut olabilir. Tahrik Motor, bir dönüştürücü aracılığıyla devir sayısı kontrollü olarak beslenir. SINAMICS düşük gerilim dönüştürücülerinde çalışacak şekilde optimize edilmiştir. Diğer dönüştürücüler belirli gereklilikleri karşılamalıdır: Konuyla ilgili daha fazla bilgiyi katalog içinde veya projelendirme belgelerinde bulabilirsiniz. DİKKAT Şebekede kullanım durumunda makinenin tahrip olması Doğrudan elektrik besleme şebekesine bağlanması durumunda makine hasar görebilir. Makineyi yalnızca tek bir dönüştürücü ile çalıştırın. Soğutma Soğutma sistemi kapalı, dahili soğutma devresi olarak tasarlanmıştır. Monte edilmiş soğutucu, boru sistemli bir hava su eşanjörüdür. Makinenin ısı kaybı soğutma borularının yüzeyi üzerinden boruların içinde akan soğutma sıvısına aktarılır. Harici fanlar, dahili havasının sirkülasyonunu sağlar. Kaçak su sensörü Kaçak su sensörü, gövde başlığının dışına yerleştirilmiştir ve sızıntı durumunda ilave güvenlik sağlar. Koruma türü Makine IP55 koruma türüne sahiptir. 24 İşletme kılavuzu 04/2015

25 Tanımlama Rulman yataklama Makineler versiyonlarına göre ve siparişte belirlenmiş işletme koşullarına göre, farklı rulman varyantları ile donatılmıştır. İlgili tipler, makinenin yağlama levhası (etiketi) üzerinde belirtilmiştir. Dönüştürücü (konvertisör) modunda, normal olarak NDE tarafına izole edilmiş bir yatak takılır. Müteakip rulman varyantları mevcuttur: Tablo 3-4 Rulman varyantları Versiyon Rulmanlı yatak Yapı şekli yatay, kuplajlı tahrik DE tarafı: Sabit yatak olarak, oluklu bilyalı yatak Yapı şekli yatay, daha yüksek enine kuvvet için; örn. kayışlı tahrik Yapı şekli dikey, eksen seviyesi 315, kuplajlı tahrik Yapı şekli dikey, eksen seviyesi NDE tarafı: Eksenel basınç yaylı serbest yatak olarak, oluklu bilyeli yatak DE tarafı: Serbest (gezer) yatak olarak, silindir makaralı yatak NDE tarafı: Sabit yatak olarak, oluklu bilyalı yatak DE tarafı: Sabit yatak olarak, oluklu bilyalı yatak NDE tarafı: Eksenel basınç yaylı serbest yatak olarak, oluklu bilyeli yatak DE tarafı: Sabit yatak olarak, eğik bilyeli yatak / oluklu bilyeli yatak çifti NDE tarafı: Eksenel basınç yaylı serbest yatak olarak, oluklu bilyeli yatak Otomatik ardıl yağlama düzeneği (opsiyonel) Rulmanlı yataklar opsiyonel olarak otomatik ardıl yağlama düzeneği ile donatılmıştır. Rulmanlı yataklara ardıl yağlama düzeneği sayesinde ayarlanabilir zaman aralıklarıyla dozajlanmış biçimde yeni gres beslemesi yapılır. "Yükseltilmiş koruma türü" için rulman versiyonu (opsiyon) Asıl yatak elemanının önünde yataklanmış gres ön odası düzenlemesi sayesinde, yatak elemanlarının toz ve su girmesine karşı güçlendirilmiş bir sızdırmazlığına ulaşılır. Amaca uygun olarak her iki durumda da aynı gres kullanılmasına rağmen, gres farklı işlevlerine uygun olarak "yağlama gresi" ve "sızdırmazlık gresi" olarak tanımlanır. Yapı Dış yatak kapağı, yatak gövdesi ile birlikte eski yağlama gresi için toplama bölmesini ve labirent contası (opsiyon) ile sızdırmazlık gresi için gres ön odasını oluşturur. Dış yatak kapağına, sızdırmazlık gresinin preslenmesi için gres kanallı ikinci bir yağlama nipeli yerleştirilmiştir. Ön odaya preslenmiş sızdırmazlık gresinin toplama bölmesine girmesini engellemek için, gres ön odasının yağlama gresi toplama bölmesine karşı sızdırmazlığı bir V halkası ya da V keçe halkası kombinasyonu ile sağlanmıştır. Gres ön odasındaki mevcut sızdırmazlık gresi, işletim sırasında yavaşça labirentten dışarı çıkar ve labirentin sızdırmazlığını sağlar veya muhtemelen içeri girmiş ve dış bölgede bağlanmış tozu temizler. İşletme kılavuzu 04/

26 Tanımlama Terminal kutusu Makine modeline göre kablo bağlantısı için aşağıdaki terminal kutuları kullanılır: Terminal kutusu Açıklama Soket GT640 1XB1621 Sadece şebeke makineleri için 1XB XB1631 Patlamaya karşı korunmuş versiyonlar için değil 1XB7730 IEC patlamaya karşı korunmuş versiyonlar için değil 1XB7731 IEC patlamaya karşı korunmuş versiyonlar için değil 1XB XB7740 IEC patlamaya karşı korunmuş versiyonlar için değil Terminal kutusuna ve terminal modeline bağlı olarak terminal kutusunu bağlantı yönünde ±90 çevirmek mümkündür. Diğer motor tarafına yerleştirmek ancak Service Center desteğiyle mümkündür. Daha sonra başka bir terminal kutusunu ek donanım olarak eklemek isterseniz lütfen Service Center (Sayfa 173) ile irtibata geçin. Ayrıca bakınız Klemens kutusunun çevrilmesi (Sayfa 78) Klemens kutusu (Sayfa 73) Not Konuyla ilgili daha fazla bilgiyi katalogda D81.8-2/14 içinde bulabilirsiniz. Ek tertibatlar Siparişe uygun olarak, örn. yatak denetimi veya sarım denetimi için örn. sıcaklık sensörleri gibi farklı ek tertibatlar entegre edilmiş veya monte edilmiş olabilir. Bağımsız ısıtma (opsiyon) Makine bağımsız bir ısıtma ile donatılmıştır. Bağlantı verilerini, makine üzerindeki bir ek levha üzerinde bulabilirsiniz. 26 İşletme kılavuzu 04/2015

27 Uygulama ön hazırlığı 4 Basit ve doğru kurulum, güvenli işletme ve makinenin bakımı ve onarımı için erişilebilirliği, makinenin kullanılmasının iyi planlanması ve hazırlanması için önemli koşullardır. Bu bölümde, bu makine için sisteminizin projelendirilmesinde nelere dikkat etmeniz gerektiği ve makinenin teslim edilmesinden önce neleri hazırlamanız gerektiği hakkında bilgi alacaksınız. 4.1 Sistem projelendirilmesindeki güvenlik açısından önemli unsurlar Makinede bakiye tehlikeler söz konusudur. Bu tehlikeler, "Güvenlik bilgi ve uyarıları" (Sayfa 15) bölümünde veya konulara göre tertip edilmiş bölümlerde tarif edilmiştir. Örn. kapaklar, blokajlar, işaretlemeler vs. gibi uygun güvenlik önlemleri sayesinde, makinenin sisteminiz dahilinde güvenli işletilmesini sağlayınız. 4.2 İşletim türüne uyulması Makinenin işletim türüne uyunuz. Uygun bir kontrol ünitesi sayesinde, aşırı devir sayıları olmasını ve böylelikle de makinede hasarlar olmasını önleyiniz. 4.3 Soğutmanın sağlanması Makinenin ve/veya monte edilmiş bir harici fan ünitesinin kullanıldığı yerde soğutma havası akımı sayesinde yeterince soğutulmasını sağlayınız: Soğutma havası herhangi bir engele maruz kalmadan girebilir ve çıkabilir. Fanın tam sevk gücüne ancak, hareket çarkı serbestçe hareket ettiğinde ulaşılabilir. Ölçülü resme uygun olarak yeterli mesafe bırakınız. Sıcak hava yeniden emilmemelidir. Üstten hava girişine sahip dikey yapı biçiminde, hava giriş delikleri yabancı cisimlerin ve suyun girişine karşı korunmalıdır. Ayrıca bakınız Harici fan motorunun bağlanması (Sayfa 95) İşletme kılavuzu 04/

28 Uygulama ön hazırlığı 4.4 Soğutma devresinin ve soğutma maddesi beslemesinin planlanması 4.4 Soğutma devresinin ve soğutma maddesi beslemesinin planlanması Soğutma devresi için malzeme seçimi Soğutma sisteminde en iyi kullanım ömrünü elde etmek için paslanmaz çelik veya ABS (akrinonitril butadiyen stiren) teknolojisine sahip açık veya yarı açık soğutma devresi kullanınız. Soğutma devresi hatları ve eklentileri için paslanmaz çelik veya çelik (S235JR) kullanın Soğutma devresindeki basınçlar ve basınç farkları Soğutma gövdesi ve dolayısıyla soğutma devresi için izin verilen maksimum aşırı basınç değerini hava-su soğutucusu üzerinde ve ilgili kullanım kılavuzunda bulabilirsiniz. Bu maksimum basıncı aşan bir pompa kullanıyorsanız, sistem tarafında maksimum basıncın aşılmadığından emin olun. Besleme ve geri dönüşteki soğutma maddeleri arasındaki basınç farkının mümkün olduğunca düşük olmasını sağlayınız, böylece düz karakteristik eğriye sahip pompalar kullanılabilir. Ayrıca bakınız Hava su soğutucusu kullanım kılavuzu (Sayfa 193) Soğutma devresi bileşenleri ve malzemeleri Aşağıdaki tabloda, bir soğutma devresinde karşınıza çıkabilecek veya sunulabilecek çeşitli malzemeler ve bileşenler listelenmiştir. Tablo 4-1 Soğutma devresi malzemeleri ve bileşenleri Malzeme Bileşenler Açıklama Çinko Hat (kablo), armatür Çinko bileşenler kullanmayınız. Pirinç Hat (kablo), armatür Kapalı soğutma devresinde inhibitör ile kullanılabilir. Bakır Hat (kablo), armatür Yalnızca kapalı soğutma devresinde inhibitör ile kullanılabilir. Soğutma gövdesi ile bakır parça arasında bir ayırma noktası (örn. cihaz bağlantı hortumu) yerleştiriniz. Çelik (örneğin S235JR) Hat (kablo) İnhibitörlü veya antifrizli kapalı soğutma devresinde kullanılabilir. Oksit oluşumunu kontrol ediniz, bunun için bir gözlem camı kullanın. Dökme çelik, dökme demir Hat (kablo), motorlar Kapalı soğutma devresinde kullanılabilir. Elekler ve geri yıkama filtreleri kullanınız; paslanmaz çelik soğutma sisteminde bir Fe ayırıcı kullanın. Yüksek alaşımlı çelik, Grup 1 (V2A) Yüksek alaşımlı çelik, Grup 2 (V4A) Hat (kablo), armatür Hat (kablo), armatür Klorür içeriği < 250 ppm olan içme veya şebeke suyu için kullanılabilir. Klorür içeriği < 500 ppm olan içme veya şebeke suyu için kullanılabilir. 28 İşletme kılavuzu 04/2015

29 Uygulama ön hazırlığı 4.5 Soğutma maddesi spesifikasyonu Malzeme Bileşenler Açıklama Farklı maddelerden kurulum ("karışık kurulum") PVC Hat (kablo), armatür Hat (kablo), armatür, hortumlar Karışık kurulum kullanmayınız. PVC bileşenler kullanmayın. Hortumlar Cihaz bağlantısı sırasında hortumları en aza indirin. Genel sistem için ana hat olarak hortum yerleştirmeyin. Öneri: Elektrik direnci > 10 9 Ω olan EPDM hortumlar (örn. Semperit firmasının "Semperflex FKD" veya Telle firmasının PE / EPDM "DE MITTEL" hortumları). Contalar Armatürler, hatlar DIN ISO 1629, AFM34, EPDM (tavsiye edilir) uyarınca flüor kauçuk contalarını kullanın. Hortum bağlantıları Hattan hortuma geçiş EN 14420'ye uygun sıkıştırma yuvalı hortum bağlantılarını sabitleyin Soğutma devresi bileşenlerinde potansiyel eşitlemesi Soğutma sistemindeki tüm bileşenler (motor, dönüştürücü, boru sistem vs.) için bir potansiyel eşitlemesi uygulayın. Uygun iletken enine kesitlerine sahip bir bakır kablo veya bakır ray ile potansiyel eşitlemesini gerçekleştirin. Böylece elektrokimyasal işlemleri baskılamış olursunuz. 4.5 Soğutma maddesi spesifikasyonu Genel soğutma maddesi gereklilikleri Soğutma maddesi, süreyle ilgili olarak aşağıdaki gereklilikleri yerine getirmelidir. Soğutma maddesinin bazı, aşağıdaki kaliteye sahip filtrelenmiş içme/şebeke suyudur. Temiz su Özel iletkenlik değeri Buharlama gecikmesi < 30 μs/cm < 20 mg/l DİKKAT İçme suyunda yüksek klorür oranı 98/83/EC uyarınca içme sularındaki klorür oranı en fazla 250 mg/l olabilir. Bu değer, soğutma gövdesi için çok yüksektir ve inhibitörler olmazsa soğutma devresi hasar görebilir. İçme suyundaki klorür oranı çok yüksekse inhibitörler kullanın. Burada belirtilen soğutma maddesine ilişkin tavsiyelerin daha iyi anlaşılabilmesi için aşağıdaki tabloda, bu tavsiyelere dikkat edilmemesi durumunda oluşabilecek bazı problemler listelenmiştir. İşletme kılavuzu 04/

30 Uygulama ön hazırlığı 4.5 Soğutma maddesi spesifikasyonu Tablo 4-2 Soğutma sisteminin hasar görmesine neden olabilecek maddeler Soğutma maddesinin özelliği veya sınır değer aşıldı Deniz suyu Sınır değerlere uygun su Oksijen verme Kloritler Sülfatlar Katı maddeler (örn. kum) Toplam sertlik İletkenlik değeri Biyolojik kirlenme Yağ artıkları Mekanik kirlenmeler Yetersiz potansiyel eşitlemesi Karşı önlem Deniz suyu kullanmayın. Uygun oranda antifriz / inhibitör kullanın. Soğutma devresine bir aşırı basınç valfi yerleştirin. Kapalı devre bir soğutma devresi kullanın. Soğutma devresine bir aşırı basınç valfi yerleştirin. Uygun oranda antifriz / inhibitör kullanın. Uygun oranda antifriz / inhibitör kullanın. Soğutma maddesini sınır değere ulaşıncaya kadar deiyonize su ile inceltin. Dönüştürücü ve motor olmadan soğutma devresini yıkayın. Toz toplayıcı yerleştirin, örn. elek veya ince filtre. Uygun oranda antifriz / inhibitör kullanın. Soğutma devresi bileşenleri için bir potansiyel eşitlemesi uygulayın. Biyositler kullanın. Toz toplayıcı yerleştirin, örn. elek veya ince filtre. Uygun oranda antifriz / inhibitör kullanın. Dönüştürücü ve motor olmadan soğutma devresini yıkayın. Dönüştürücü ve motor olmadan soğutma devresini yıkayın. Toz toplayıcı yerleştiriniz, örn. elek veya ince filtre. Soğutma devresi bileşenleri için bir potansiyel eşitlemesi uygulayın. Ayrıca bakınız İnhibitörler, antifriz, biyosit (Sayfa 32) Yetersiz soğutma suyu kalitesi nedeniyle korozyon tehlikesi Soğutucunun yapıldığı malzemeler, soğutucunun sipariş edildiği soğutma suyu kalitesine göre seçilmiştir. Ancak başka su koşulları için de kullanılabilir. DİKKAT Korozyon tehlikesi Hava-su soğutucusu, uygun olmayan soğutma suyu kalitesinde korozyona uğrayabilir ve bozulabilir. Soğutma suyunun kimyasal bileşimi projelendirme bilgilerine uygun olmalıdır. Eğer soğutma suyu kalitesi sipariş zamanındaki koşullardan sapma gösterirse, Service Center (Sayfa 173) (Yetkili Servis Merkezi) ile irtibat kurunuz. Soğutucu yapı tipinde kimyasal temizlik için (kapalı soğutma suyu dolaşımı), hava su soğutucusunun işletme kılavuzundaki (Sayfa 193)önerilen su kalitesini dikkate alınız. 30 İşletme kılavuzu 04/2015

31 Uygulama ön hazırlığı 4.5 Soğutma maddesi spesifikasyonu DİKKAT Soğutma suyundaki ek katkı maddeleri Donma veya korozyona karşı soğutma suyuna katılan ek maddeler ısı aktarımını etkileyebilir. Makine aşırı ısınabilir. Makineyi sadece sözleşmede belirlenmiş soğutma suyu kalitesi ile çalıştırınız Soğutma maddesi spesifikasyonu Temiz su / işlenmiş deniz suyu / endüstriyel su ph değeri 6, Klorür iyonu Cl - < 3000 mg/l 2- Sülfat iyonu SO 4 < 3000 mg/l Sülfür iyonu S 2- < 1 mg/l + Nitrat iyonu NO 3 < 50 mg/l Demir Fe 3+ < 1 mg/l Ferro-mangan iyonu Fe 3+ Mn 2+ < 50 mg/l + Amonyak NH 3, Amonyum NH 4 < 15 mg/l Çözülmüş maddeler < 340 mg/l Karbon sertliği < 0,9 mmol/l (5 dh) Toplam sertlik < 1,8 mmol/l (10 dh) Elektriksel iletkenlik < μs/cm Giren parçaların tane büyüklüğü (kum) < 0,1 mm Biyolojik kirlenme dayanıklı dh = Alman sertlik derecesi Ayrıca bakınız İnhibitörler, antifriz, biyosit (Sayfa 32) İşletme kılavuzu 04/

32 Uygulama ön hazırlığı 4.5 Soğutma maddesi spesifikasyonu İnhibitörler, antifriz, biyosit Paslanmaz çelik bir soğutma devresinde aşağıdaki antifrizleri, inhibitörleri ve biyositleri kullanabilirsiniz: Tablo 4-3 Soğutma maddesi katkılarına ve kullanımlarına genel bakış Kullanılan madde Özellikle dikkat edilecek noktalar Antifriz etkisi olmayan inhibitör Gerekli değil % 0,2... 0,25 hacim oranlı inhibitör! Donmaya karşı koruma Antifrogen N %20 < X %45 Biyosit * Antifriz + biyosit * * Mikroorganizmalarda büyüme etkisi Antifrogen L %25 < X % 48 Varidos FSK %25 < X %45 Evet Antifrogen N, asgari miktar %20 Antifrogen L, asgari miktar %30 Varidos FSK, asgari miktar %30 Antifrogen N >%20 antifriz kullanılması durumunda yeterli biyosit etkisi mevcut olur. Antifrogen L ve Varidos FSK kullanılması durumunda aynı etkinin sağlanması için %30 gereklidir. Antifrogen L ve Varidos FSK kullanıldığında, aynı antifriz özelliğinin elde edilmesi için Antifrogen N'ye kıyasla daha yüksek bir konsantrasyon gerekir. Açık basınç dengeleme kaplı soğutma devresi Antifriz etkisi olmayan inhibitör Antifriz etkisi olmayan inhibitörler kullanıyorsanız, kullanılan soğutma maddesinde/suda magnezyum karbonat mevcut olmamalıdır. Yalnızca Nalco firmasının NALCO TRAC100 inhibitörünü %0,2 - %0,25 karışım oranında kullanın. İnhibitör konsantrasyonunun kontrol edilmesi için Nalco'dan kontrol setleri (Control Kit) sipariş edebilirsiniz. Antifriz Tüm antifrizler, soğutma sistemini korozyondan koruyan korozyon inhibitörleri içerir. Antifriz olarak aşağıdaki maddeleri kullanabilirsiniz: Antifrogen N (üretici: Clariant) %20 < X %45 X oranı ile. %45'lik Antifrogen N oranı -30 C'ye kadar antifriz etkisi gösterir. Antifrogen L (üretici: Clariant) %25 < X %48 X oranı ile. %48'lik Antifrogen L oranı -30 C'ye kadar antifriz etkisi gösterir. Varidos FSK (üretici: Nalco) %20 < X %45 X oranı ile. %45'lik Varidos FSK oranı -30 C'ye kadar antifriz etkisi gösterir. 32 İşletme kılavuzu 04/2015

33 Uygulama ön hazırlığı 4.5 Soğutma maddesi spesifikasyonu DİKKAT Aşındırıcı etkili karışım Sonradan doldurma sırasında antifriz oranı asgari miktarla örtüşmelidir, aksi halde aşındırıcı etkiye sahip bir karışım oluşur. Soğutma sisteminde hasar oluşabilir. İnhibitörleri ve antifrizleri birbiriyle karıştırmayın. Biyosit Yumuşak su yer alan kapalı soğutma devreleri ( dh > 4) mikroplara yatkındır. Klorürlü içme suyu sistemlerinde, mikroplar nedeniyle oluşan korozyon tehlikesi neredeyse tamamen ortadan kaldırılır. Uygun miktarda antifriz katkısı yapıldığında bakteri varyantları artık yaşayamaz. Aşağıdaki mikroplar oluşabilir: Sümüksü bakteriler Aşındırıcı bakteriler Demir depolayan bakteriler Uygun biyosit, mikropların türüne bağlıdır. Yılda en az bir kez (koloni sayısının belirlenmesi için) su analizi yapılması tavsiye edilir. Uygun biyositler örn. Nalco üreticisinden temin edilebilir. Not Biyositin belirlenmesi Bakterilerin türü biyositi belirler. Dozajlamayı ve uyumluluğu inhibitör kullanarak üretici önerisine uygun olarak ayarlayın. Biyositleri ve antifrizleri birbiriyle karıştırmayın. Antifrizler, yukarıda belirtilen asgari konsantrasyonda dahi biyosit etkisine sahiptir. İşletme kılavuzu 04/

34 Uygulama ön hazırlığı 4.5 Soğutma maddesi spesifikasyonu Soğutma gücünde azalma Antifriz kullanıyorsanız, aşağıdaki tabloda yer alan antifriz konsantrasyonuna bağlı soğutma gücü azalma faktörünü dikkate alınız: Antifriz Konsantrasyon Soğutma gücünde azalma faktörü Antifrogen N Varidos FSK Antifrogen L Antifrogen N / Varidos FSK Etilen glikol Antifrogen L Propilen glikol Not Siparişe özel kararlaştırmalar 20 % 0 % 25 % 0 % 30 % 0 % 35 % 2 % 40 % 4 % 45 % 5 % Soğutma suyu spesifikasyonlarıyla ilişkili siparişe özel kararlaştırmalar, belirtilen soğutma suyu spesifikasyonundan farklılık gösterebilir Soğutma suyu denetlemesi için kilitleme devresi Soğutma suyu sıcaklığı ve miktar Makinenin sıcaklık sınıfı sadece işletime uygun hava-su soğutucusunda sağlanmıştır. AB yapı tipi kontrol belgesinin özel koşulu uyarınca, makinenin güç levhası üzerinde verilmiş soğutma suyu miktarı ve izin verilen azami soğutma suyu sıcaklığını denetleyiniz. Denetleme tertibatlarının güvenlik seviyelerini, ISO 'e göre Kategori 1'e uygun olarak seçiniz. İKAZ Hava-Su soğutucusu çalışmazsa, patlama tehlikesi söz konusudur Eğer gerekli soğutma suyu sıcaklığı yerine getirilmezse, bu durumda makine aşırı ısınır. Sıcaklık sınıfı yerine getirilemez. Çevredeki gazların ateşlenmesi ve bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Eğer hava-su soğutucusu işletime hazır değilse, bu durumda aşağıdaki önlemlere uyunuz. Makineyi işletime almayınız. Makineyi kapatınız. Soğutma suyu beslemesi sağlanamadığında makinenin işletime alınmasını önlemek için bir kilitleme devresi yerleştirin. 34 İşletme kılavuzu 04/2015

35 Uygulama ön hazırlığı 4.10 Bağımsız ısıtma için kilitleme devresi 4.6 Harici fan motoru için kilitleme devresi Harici fanlı makinelerde, harici fan devrede olmadığı zaman ana makinenin devreye sokulmasını ve çalışmasını önleyen bir kilitleme devresi kullanınız. Ayrıca bakınız Harici fan motorunun bağlanması (Sayfa 95) 4.7 Termik motor koruması Makine, çalışma sırasında aşırı yükten korunmak amacıyla standart olarak bir KTY 84 sıcaklık sezicisi ile, opsiyonel olarak soğuk iletkenlerle veya PT100 motor sıcaklığının doğrudan denetleme sistemiyle donatılmıştır. Denetleme için uygun bir devre öngörünüz. 4.8 Soğuk iletkenler ile termik motor koruması (opsiyon) Makineyi işletme esnasında aşırı yüklenmeye karşı korumak için, motor ısı derecesini doğrudan denetleme amacıyla makine soğut iletkenler ile donatılmıştır. Denetleme için uygun bir devre öngörünüz. 4.9 Otomatik ardıl yağlama düzeneği için kilitleme devresi (opsiyonel) Ardıl yağlama sadece mil dönerken yapılabilir. Bu nedenle otomatik ardıl yağlama düzeneği olan makinelere, ardıl yağlama düzeneğinin makine dururken çalışmasını engelleyen bir kilitleme devresi takınız Bağımsız ısıtma için kilitleme devresi Bağımsız (duran) ısıtma çalışan makinede işletilirse, makinede yüksek sıcaklık dereceleri söz konusu olabilir. Makine devreye sokulduğunda bağımsız ısıtmayı kapatan bir kilitleme devresi öngörünüz. Bağımsız (duran) ısıtmayı sadece motor kapalıyken işletiniz. Ayrıca bakınız Bağımsız ısıtmanın kapatılması (Sayfa 115) İşletme kılavuzu 04/

36 Uygulama ön hazırlığı 4.12 Gürültü emisyonları İKAZ Patlama tehlikesi Bağımsız ısıtma sistemi makine kapatıldıktan hemen sonra açılırsa, sıcaklık sınıfı veya makinenin maksimum yüzey sıcaklığı aşılabilir. Patlama oluşabilecek ortamda patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bağımsız ısıtma sistemini ancak makineyi kapattıktan bir saat sonra devreye sokunuz IM B5 yapı tarzı için destek ayağı IM B5 yapı tarzında, makinenin NDE tarafında ilave bir destek ayağıyla desteklenmesi gerekir. Destek ayağı teslimat kapsamına dahil değildir. Bu nedenle, yeterli sağlamlığa ve uygun ölçülere sahip bir destek ayağının sizin tarafınızdan hazır bulundurulması gereklidir. Makinenin altına, M36x40 dişli deliğe sahip bir plaka yerleştirilmiştir. Destek ayağını bu plaka üzerine sabitleyebilirsiniz. Makinenin ağırlık bilgisini güç levhasında, geometri verilerini ise boyutsal çizimde bulabilirsiniz. İKAZ NDE tarafında destek eksik Makine ilave olarak NDE tarafından desteklenmediğinde, flanşın makinenin ağırlığını kaldıramaması söz konusu olabilir. Makine veya makine parçaları gevşeyebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Gerekli ölçülere sahip bir destek ayağını hazır bulundurunuz Gürültü emisyonları İKAZ Gürültü emisyonları Makine çalışırken, çalışma yerleri için izin verilmeyen seviyede gürültü emisyonu oluşabilir. Bunun sonucunda işitmede hasarlar oluşabilir. Örn. kapaklar, ses izolasyonları veya işitme koruma önlemeleri gibi gürültü azaltan önlemler alarak, makinenin sisteminiz dahilinde güvenli işletilmesini sağlayınız. 36 İşletme kılavuzu 04/2015

37 Uygulama ön hazırlığı 4.15 Şebeke değiştirmede aşama senkronizasyonu 4.13 Devir sayısı sınır değerleri İKAZ Çok yüksek devir sayıları Çok yüksek devir sayıları makinenin tahrip olmasına neden olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Kumanda aracılığıyla izin verilen devir sayısının üzerinde işletimi önleyin. Güç levhası üzerindeki devir sayısı bilgilerine dikkat edin Devir sayısı tork işletimine uyun İKAZ Sıcaklık sınıfını aşma Devir sayısı tork gidişine uyulmadığında, sıcaklık sınıfı da aşılamaz. Bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Devir sayısı tork işlemine uyun. Motordaki ek levhadaki bilgilerine dikkat edin Şebeke değiştirmede aşama senkronizasyonu DİKKAT Şebeke değişimi Faz konumlu başka bir elektrik şebekesine geçilmesi, makinede arızalara neden olabilir. Değiştirme sırasında aşamalar senkron olmalıdır. Aşama senkronizasyonu için uygun araçları kullanın. İşletme kılavuzu 04/

38 Uygulama ön hazırlığı 4.18 Transport (taşıma) ve depolama 4.16 Sistemin kendi frekansları DİKKAT Sistem rezonansları nedeniyle makine hasarları Temel ve makine setinden oluşan sistem, izin verilen titreşim ve sallanma değerlerinin aşıldığı herhangi bir sistem rezonansı oluşmayacak şekilde projelendirilmelidir. Çok yüksek titreşimlerden dolayı makine seti zarar görebilir. DIN ISO kapsamındaki titreşim sınır değerleri aşılmamalıdır Elektrik bağlantısındaki arızalardan kaynaklanan mil ünitesinin torsiyon yüklenmeleri İşletme esnasında elektrik bağlantısındaki arızalarda yüksek hava boşluk torkları meydana çıkabilir ve bu torklar mil ünitesinde ilave mekanik torsiyon yüklenmelerine neden olabilir. Not Tüm mil ünitesinin sorumluluğu sistem planlayıcısına aittir. İKAZ Makinenin tahrip olması Yanlış projelendirme sonucunda mil ünitesinde oluşan mekanik torsiyon yüklenmeleri makinenin tahrip olmasına neden olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Sistem planlamasında projelendirme verilerini dikkate alınız. Not Bu konuda daha fazla bilgi için bakın katalog D81.8, bölüm Transport (taşıma) ve depolama Makinedeki tüm çalışmalar sırasında, elektrikli sistemlerin güvenli şekilde çalıştırılmasına yönelik genel güvenlik uyarılarını (Sayfa 15) ve EN gerekliliklerini dikkate alınız. 38 İşletme kılavuzu 04/2015

39 Uygulama ön hazırlığı 4.18 Transport (taşıma) ve depolama Teslimatın kontrol edilmesi Teslimat özel duruma göre tamamlanmıştır. Sevkiyatı teslim aldıktan hemen sonra, teslimat kapsamı ile malzeme refakatindeki evrakların birbirine uyup uymadığını kontrol ediniz. Eksikler ve hasarlar için sonradan yapılan şikayetlerde hiçbir sorumluluk kabul edilmez. Görünen transport hasarlarını derhal teslimatçıya bildirip şikayetçi olunuz. Görünen hasarları / eksik teslimatları derhal sizinle ilgilenen elemana bildiriniz ve şikayetçi olunuz. İşletme kılavuzu, teslimat kapsamının bir parçası olup, rahat ulaşılır biçimde saklanmalıdır Makinenin yukarı kaldırılması Makineyi güvenli şekilde kaldırmak ve taşımak için aşağıdaki koşulların yerine getirilmesi gerekir: Personel, vinçlerin kullanımı ve forkliftlerin sürülmesi için gereken yetki ve ehliyete sahip olmalıdır. Makinenin yukarı kaldırılması için, izin verilmiş, hasarsız ve yeterli ebatlara sahip halat veya germe tertibatları kullanınız. Kaldırma düzeneklerini kullanımdan önce kontrol edin. Makinenin ağırlığını makinenin güç levhasında bulabilirsiniz. Makineyi yukarı kaldırırken, kaldırma levhası üzerindeki bilgilere uyunuz. Bildirilen germe açısına uyunuz. Muhtemelen kaldırma levhası üzerinden bildirilmiş olan, kaldırma işlemi için geçerli azami ivmeleme ve hız değerlerini aşmayınız. Makineyi ani hareket olmayacak şekilde kaldırınız. İvmeleme a 3,942 m/s 2 Hız v 20 m/dak Kaldırma için yalnızca stator gövdesine yerleştirilmiş yük kaldırma tertibatlarını kullanın. İKAZ Farklı yapı biçimlerinde nakliye sırasında makine devrilebilir, kayabilir veya aşağıya düşebilir Makine, yapı formuna uygun bir konumda taşınmaz veya kaldırılmazsa devrilebilir, kaldırma yönünde kayabilir veya düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Kaldırma için yalnızca stator gövdesine yerleştirilmiş yük kaldırma tertibatlarını kullanın. Yük kaldırma tertibatlarını makinenin konumuna uygun olarak kullanın. Uygun halat kılavuz veya ayırma düzeneklerini kullanınız. Makinenin ağırlığını makinenin güç levhasında bulabilirsiniz. İşletme kılavuzu 04/

40 Uygulama ön hazırlığı 4.18 Transport (taşıma) ve depolama İKAZ Ağırlık noktası ortalanmazsa nakliye sırasında makine devrilebilir, kayabilir veya aşağıya düşebilir Bir yükün ağırlık merkezi, iki dayanak noktası arasında orta konumda bulunmuyorsan, makine taşınırken veya kaldırılırken devrilebilir, kaldırma yönüne doğru kayabilir ve düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Tüm taşıma işlemleri sırasında, makine üzerinde bulunan kullanım bilgi ve işaretlerini dikkate alınız. Tespit halatlarının veya kaldırma bantlarının farklı yüklenmelerine yanı sıra kaldırma düzeneğinin taşıma kapasitesine dikkat edin. Makineyi sadece ağırlık merkezi konumuna uygun şekilde taşıyın veya kaldırın. Eğer ağırlık merkezi iki tespit noktasının arasında ortada bulunmuyorsa, bu durumda kaldırma kancasını kaldırmak üzere ağırlık merkezinin üzerine ayarlayın Rotorun emniyete alınması Versiyona bağlı olarak, makine bir rotor tutma düzeneği ile donatılmış olabilir. DİKKAT Taşıma hasarları Rotor tutma düzeneği kullanılmazsa makine taşınırken sarsıntılar nedeniyle hasar görebilir. Bunun sonucunda maddi hasarlar oluşabilir. Eğer makine bir rotor tutma düzeneği ile donatılmışsa, makineyi daima bu rotor tutma düzeneği ile birlikte taşıyınız. Rotor tutma düzeneği taşıma sırasında sıkıca takılmış olmalıdır. Rotor tutma düzeneğini ancak çıkış elemanının geçirilmesinden sonra çıkartın. Makine, güç çıkışı elemanları takıldıktan sonra taşınacaksa, rotorun eksenel sabitlenmesi için uygun ilave önlemler alınmalıdır. Bunun için takip den resme bakınız. Dikey yapı tipindeki makinelerde rotor tutma düzeneğini yalnızca dikey konumda sökün. Yatay konumda taşıma sırasında makine yatırılmadan önce rotor sabitlenmelidir. Dikey makineler üretici fabrika tarafından yatay teslim edilmektedir. 40 İşletme kılavuzu 04/2015

41 Uygulama ön hazırlığı 4.18 Transport (taşıma) ve depolama 1 Kovan 2 Cıvata ve pul Resim 4-1 Rotorun eksenel sabitlenmesi Tablo 4-4 Rotor tutma düzeneğinin mil cıvatası sıkma torkları Mil sonunda vida dişi Sıkma torku Ön gerilme kuvveti M20 80 Nm 20 kn M Nm 30 kn M Nm 40 kn Not Rotor tutma düzeneğinin muhafaza edilmesi Rotor tutma düzeneğini muhafaza ediniz. Muhtemel bir demontaj ve yeniden taşıma durumunda tekrar monte edilmelidir Makine takımının (setinin) taşınması İKAZ Makinenin düşmesi Makinenin kaldırma kopçaları sadece makinenin ağırlığı için tasarlanmıştır. Bir makine seti tek bir makine üzerinde kaldırılıp taşınırsa kaldırma halkaları kırılabilir. Makine ya da makine seti aşağı düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Makine setlerini münferit makinelere asarak kaldırmayınız. Makine setlerinin taşınması için sadece bu işlem için öngörülmüş, örn. temel paletlerin delikleri veya kaldırma kopçaları gibi tertibatlar kullanın. Bu esnada kaldırma donanımının taşıma kapasitesine dikkat ediniz. İşletme kılavuzu 04/

42 Uygulama ön hazırlığı 4.18 Transport (taşıma) ve depolama Not Makinenin yükseltilmiş ve güvenli bir pozisyona konumlandırılması Makinenin alt tarafına tehlikesiz ve basit ulaşmak için makineyi yükseltilmiş ve güvenli bir pozisyona konumlandırınız. TEHLİKE Sallanan yükler altında durmayınız Eğer kaldırma veya yük takma tertibatları işlevini yapamazsa, makine aşağı düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Yukarı kaldırılmış makinenin altında veya çevresinde durmayın Depolama Eğer bir makine teslimattan hemen sonra devreye sokulmazsa, muntazam şekilde depolayınız. DİKKAT Yataklardaki bekleme (durma) hasarları Kurallara uygun olmayan depolamada, yataklarda bekleme (durma) hasarları tehlikesi söz konusudur. Bunun sonucunda örn. beklemeye bağlı çizikler ve korozyon gibi maddi hasarlar oluşabilir. Depolama ile ilgili aşağıdaki bilgi ve uyarılara dikkat ediniz. Ön koşullar ve hazırlamalar Malzemeleri sadece hasarsız ambalajlar içinde depolayınız. Hasarlı ambalajlar içindeki malzemeleri çıkarınız ve malzeme türüne göre muntazam depolayınız. Eğer kurallara uygun depolama açısından gerekliyse, depolamadan önce ambalajdaki hasarları onarınız. 42 İşletme kılavuzu 04/2015

43 Uygulama ön hazırlığı 4.18 Transport (taşıma) ve depolama Depolama için genel koşullar Makineyi mümkünse bir depolama yerinde depolayınız. Depolama yeri genel olarak aşağıdaki koşullara uygun olmalıdır: Yeteri kadar büyüklüğe sahip, yatay konumda, su baskınlarına karşı emniyetli, sarsıntısız (v eff 0,2 mm/sn.) ve kuru bir depo yeri seçiniz. Depolama yeri iyi havalandırılıyor olmalıdır ve ayrıca toza ve donma olasılığına karşı korunmuş olmalıdır. Aşırı hava koşullarına karşı önlem alınız. 10 C (50 F) ila 50 C (120 F) arasında sabit ısı dereceleri mevcut olmasını sağlayınız. İlgili yerin ısı derecesi, dışarıdaki ısı derecesinden yakl. 10 K daha yüksek olmalıdır. Isı derecesi 20 C altına düşmemelidir. Bağıl hava nemi % 60'tan daha az olmalıdır. Depolama yerinin zemini yeterince sağlam olmalıdır. Azami izin verilen tavan yükü ya da depolama özel yükü aşılmamalıdır. Çevredeki hava agresif gazlar içermemelidir. Makineyi darbelere ve neme karşı koruyunuz. Makineleri, cihazları ve sandıkları, yerden nem almalarını önlemek amacıyla paletlerin, kirişlerin veya temellerin üzerine yerleştiriniz. Depo malının altındaki hava sirkülasyonunun engellenmemesini sağlayınız. Kaplamalar ve makine arasına mesafe tahtaları yerleştiriniz. Kaplamalar ve brandalar çepeçevre yerde bulunmamalıdır. Açıkta depolama Açık alanda depolama durumunda, ek olarak aşağıdaki koşullara uyulmalıdır: Zemin yeterince sağlam olmalıdır. Makinenin toprağa gömülmesini engelleyiniz. Hava şartlarına karşı koruma için kaplamalar ve brandalar, depo malının yüzeylerine temas etmemelidir. Aksi halde depolanan ürün altındaki hava sirkülasyonu engellenir. Neme karşı koruma Kuru depolama yeri mevcut değilse makineyi aşağıdaki şekilde neme karşı korumaya alınız: Makineyi nem alan bir malzemeye sarınız. Makineyi folyoya sayınız: Folyo içine bir nem gösterici cihaz yerleştiriniz. Folyoya kurutma maddesi uygulayınız. Makineyi hava geçirmeyecek şekilde ambalajlayınız. Makineyi muntazam aralıklar ile kontrol ediniz. İşletme kılavuzu 04/

44 Uygulama ön hazırlığı 4.18 Transport (taşıma) ve depolama DİKKAT Rulmanlı yatak hasarları Kurallara uygun olmayan depolamada, yataklarda bekleme (durma) hasarları tehlikesi söz konusudur. Sonuç olarak, titreşimler nedeniyle yatak hasarları gibi maddi hasarlar oluşabilir. Bir rotor tutma düzeneği ile teslim edilen makinelerde, rotoru Taşıma (Sayfa 40) bölümündeki bilgilere uygun olarak emniyete alın. Makineyi güçlü radyal sarsıntılara karşı koruyunuz, çünkü bunlar rotor tutma düzeneği tarafından da tamamıyla karşılanamaz. DİKKAT Yatak hasarları Kavrama veya kayış kasnağı gibi montaj parçaları müşteri tarafından önceden monte edilmişse, taşıma (nakliye) sırasında yatakta hasar oluşabilir. Bu durumda, müşteri tarafından dahili bir rotor tutma düzeneği kullanılmasını sağlayın. İKAZ Hasarlı contalama malzemeleri nedeniyle patlama tehlikesi Makineyi belirtilen sıcaklık sınırının dışında muhafaza ettiğinizde, contalama malzemelerinde hasar oluşabilir ve malzemelerin fonksiyonları bozulabilir. Bunun sonucu olarak patlama eğilimli atmosfer makinenin içine girebilir ve çalışma sırasında tutuşabilir. Bir patlama oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Kullanılan malzemeler sipariş edilen sıcaklık bölgesi için optimize edilmiştir. Makineyi spesifize edilmiş sıcaklık sınırlarının dışında depolamayın. Spesifik sıcaklık sınırlarını güç levhası üzerinde bulabilirsiniz. Uzun süreli depolama Makineyi altı aydan uzun bir süre depolayacaksanız, her altı ayda bir makinenin sorunsuz ve usulüne uygun durumda olduğunu kontrol ediniz. Makineyi "Depolama (Sayfa 42)" bölümündeki bilgi ve talimatlara göre, mümkün olduğunca ambalajıyla depolayınız. Makineyi hasar bakımından kontrol ediniz. Gerekli bakım çalışmalarını uygulayınız. Uygun depolama koşulları sayesinde, makinede yoğuşma suyu oluşmamasını sağlayınız. Makine folyo ile paketlenmemişse, makineyi örneğin bir bağımsız ısıtma sistemi ile sürekli olarak hafifçe ısıtınız ve depolama alanında hava sirkülasyonu sağlayınız. 44 İşletme kılavuzu 04/2015

45 Uygulama ön hazırlığı 4.18 Transport (taşıma) ve depolama Üç aydan uzun bir süre depolama Depodaki makineyi iki sene sonra tekrar yağlayınız. 1. Makineyi ambalajından çıkarınız. 2. Eğer mevcutsa rotor tutma düzeneğini çıkarınız. 3. İki yıldan uzun süre depolandığı takdirde rotoru yağlama levhası üzerinde gösterilenin iki katı gresle yağlayınız. Böylece gres eşit olarak dağılır ve tüm yüzeyleri kaplar. Korozyon hasarları da bu şekilde engellenmiş olur. DİKKAT Rulmanlı yatak hasarları Rulmanlı yatakların aynı veya neredeyse aynı bekleme pozisyonları, rulmanlı yataklarda hasarlara neden olabilir. Üç ayda bir rotoru beş tam tur elle çeviriniz. Rotor döndükten sonra rulmanlı yatağın bekleme pozisyonunda öncekine göre bir değişiklik olmadığından emin olunuz. Bunun için referans noktası olarak (mevcutsa) poyra yayı kullanınız. 4. Korozyon korumasını yenileyiniz. 5. Mevcutsa rotor tutma düzeneğini yeniden takınız. 6. Makineyi yeniden paketleyiniz Soğutma dolaşımının korunması Donmaya karşı koruma Donma hasarlarının oluşmaması için, makine soğutma suyu ile doldurulmamış olarak teslim edilir. Soğutma devresinin korozyona karşı korunması Eğer makine işletildiyse ve tekrar depolanacaksa veya devreden çıkarılacaksa, soğutma devresi korozyona karşı korunmalıdır. Bunun için soğutucu üreticisinin işletme talimatındaki uyarıları da dikkate alınız. 1. Soğutma suyu kanallarını tamamen boşaltınız. Güvenlik amacıyla, kanallar tamamen boşalana kadar soğutma suyu kanallarına hava üfleyiniz. 2. Pas oluşumunu önlemek için, soğutma suyu kanallarını korozyon koruyucu emülsiyon ile yıkayınız. Ayrıca bakınız Hava su soğutucusu kullanım kılavuzu (Sayfa 193) İşletme kılavuzu 04/

46 Uygulama ön hazırlığı 4.19 Dönüştürücüde işletme Makinenin korozyona karşı korunması Eğer makine kuru koşullarda depolanırsa, aşağıdaki korozyona karşı koruyucu önlemleri alınız. Azami altı aya kadar depolama: Serbest mil ucu, flanş veya makine ayakları gibi ulaşılabilen tüm çıplak parçaları bir koruyucu kılıf veya kaplama ile koruyunuz. Altı aydan uzun bir süre depolama: Ulaşılabilen tüm çıplak parçalara korozyona karşı uzun süreli koruma maddesi sürünüz, örn. Tectyl 506. Makineyi düzenli aralıklarla kontrol ediniz ve gerekirse korozyona karşı koruyucu tabakayı yenileyiniz. Muhafaza çalışmalarını kağıda dökün, böylece daha sonraki bir çalıştırmadan önce bunlar geriye dönüştürülebilir Dönüştürücüde işletme Aşağıdaki bölüm yalnızca makinenin bir dönüştürücüde çalıştırılmak üzere sipariş edilmesi durumunda geçerlidir. Not Sipariş numarasından, makinenin dönüştürücüde çalıştırılmak üzere sipariş edilip edilmediğini görebilirsiniz. Bu durumda sipariş numarasının 6. basamağında 1, 2, 3 veya 4 rakamı yer alır. İKAZ İzin verilmeyen dönüştürücüyle işletim Eğer kontrol belgesinde, ek levhada veya sertifikada bir dönüştürücü tipi tespit edilmişse, bu durumda makinenin sadece bu dönüştürücü ile işletimine izin verilir. İzin verilmeyen bir dönüştürücü ile çalıştırma sırasında ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Motoru sadece tespit edilmiş bir dönüştürücü ile çalıştırın. 46 İşletme kılavuzu 04/2015

47 Uygulama ön hazırlığı 4.19 Dönüştürücüde işletme Şebeke biçimi DİKKAT Delta bağlantısıyla TN ağında işletme sırasında simetrik olmayan gerilim yükü Topraklanmış bir dış iletkene sahip delta bağlantısıyla TN ağında işletme sırasında makine sargısında simetrik olmayan bir gerilim yükü ortaya çıkabilir. Bunun sonucunda sarım hasarları ortaya çıkabilir. Makineyi topraklanmış bir dış iletkene sahip TN ağında işletmeyiniz. DİKKAT IT ağında işletmede topraklama hattı IT şebekesinde işletim sırasında bir topraklama bağlantısı ortaya çıkarsa izolasyona aşırı yük biner. Bunun sonucunda sarım hasarları ortaya çıkabilir. Prosesi mümkünse iki saat içinde sonlandırınız. Hata nedenini gideriniz. Bir topraklama bağlantısı denetimi kurunuz Patlamaya karşı korunmuş makinelerin dönüştürücü modu Patlamaya karşı korunmuş makinelerin frekans dönüştürücüde işletilmesine ancak devir sayısı aralığı ve tork karakteristiği bilgilerine uyulursa ve takılı olan ısı derecesi denetlemesi ve ilgili bir tetikleme cihazı üzerinden bir sarım (bobin) ısı derecesi denetlemesi sağlanmış olması halinde izin verilir Yatak akımlarının düşürülmesi Yatak akımlarını aşağıdaki önlemler ile düşürebilirsiniz: Temas durumunu büyük yüzeyli gerçekleştiriniz. Masif bakır hatlar, akım uzaklaştırma efekti nedeniyle yüksek frekanslı topraklama için uygun değildir. Potansiyel dengeleme tesisatları: Potansiyel dengeleme hatlarını kullanınız: Motor ve çalışma makinesi arasında Motor ve dönüştürücü arasında Terminal kutusu ve motor gövdesindeki yüksek frekans toprak hattı arasında. İşletme kılavuzu 04/

48 Uygulama ön hazırlığı 4.19 Dönüştürücüde işletme Kablonun seçilmesi ve bağlanması: Mümkünse simetrik yapılı, siperli bağlantı hatları kullanınız. Mümkün mertebe çok sayıda tekli iletkenden oluşmuş blendaj örgüsü, iyi bir elektrik iletkenliğine sahip olmalıdır. Bakır ve alüminyumdan örülmüş blendajlar uygundur. Yalıtım bağlantısı hem motorda hem de dönüştürücüde gerçekleştirilmelidir. Yüksek frekanslı akımların iyi bir şekilde aktarılması için, temas durumunu büyük yüzeyli uygulayınız: Dönüştürücüde 360 temas için Motorda, örneğin kablo kılavuzlarında EMV vidalı bağlantıları ile. Kablo yalıtımının tarif edildiği gibi temas etmesi sağlanmışsa, motor gövdesi ile dönüştürücü arasındaki potansiyel dengelemesini oluşturur. Bu durumda ayrı bir yüksek frekanslı potansiyel dengelemesi hattı gerekli değildir. Konsantrik bakır veya alüminyum blendaj Çelik koruma Özel çevre koşulları nedeniyle kablo yalıtımı ile yeterince veya hiç temas sağlanamazsa, gereken potansiyel dengelemesi sağlanamaz. Bu durumda ayrı bir yüksek frekans potansiyel dengeleme hattı kullanınız: Motor gövdesi ve dönüştürücünün toprak hattı çubuğu arasında. Motor gövdesi ve çalışma makinesi arasında Ayrı yüksek frekanslı potansiyel dengeleme hattını örülmüş yassı bakır bantlar veya yüksek frekans ince telli hatlar ile döşeyiniz. Masif bakır hatlar, akım uzaklaştırma efekti nedeniyle yüksek frekanslı topraklama için uygun değildir. Temas durumunu büyük yüzeyli gerçekleştiriniz. Ağın yapısı Yatak akımlarına bağlı hasarların hedefli bir şekilde düşürülmesi ve önlenmesi için motor, dönüştürücü ve çalışma makinesinden oluşan bütün sistemi dikkate almanız gerekir. Müteakip önlemler yatak akımlarının düşürülmesinde yardımcı olur: Sistemin tamamına yönelik olarak, düşük empedansa sahip olan ve sorunsuz şekilde birbirine geçirilmiş bir topraklama sistemi kurunuz. Dönüştürücü çıkışında senkron filtre (sönümleme nüveleri) kullanınız. Seçim ve boyutlandırma veya ölçülendirme Siemens pazarlama partneri tarafından yapılır. Gerilim yükselmesini çıkış filtreleri kullanarak sınırlayınız. Bu sayede çıkış gerilimindeki üst salınım oranı sönümlenir veya bastırılır. 48 İşletme kılavuzu 04/2015

49 Uygulama ön hazırlığı 4.19 Dönüştürücüde işletme Not Dönüştürücü dokümantasyonu Dönüştürücü işletme kılavuzu bu dokümantasyonun bir parçası değildir. Dönüştürücü projelendirme bilgilerine de dikkat ediniz Dönüştürücüde işletmede izolasyonlu yataklar Makine bir düşük gerilim dönüştürücüsünde çalıştırılacaksa, NDE tarafına izolasyonlu bir yatak ve izole yataklı bir devir sayısı sezicisi (opsiyon) monte edilir. Yatak izolasyonu ve muhtemel köprülemeler hususunda, makine üzerindeki levhalara dikkat ediniz. 1 Çalışma makinesi 4 İzolasyonlu yatak (rulman) 2 Motor 5 İzolasyonlu tako montajı 3 Kavrama Resim 4-2 Prensipsel gösterim tekil tahrik DİKKAT Yatak hasarları Yatak izolasyonu köprülenmemelidir. Akım akışı nedeniyle yatak hasarları oluşabilir. Örn. bir otomatik yağlama sisteminin veya bir izolasyonsuz titreşim sönümleyicinin takılması gibi ardıl montaj çalışmalarında da yatak izolasyonunu saf dışı bırakmamaya dikkat ediniz. Gerektiğinde Servis Merkezi'ne başvurunuz. İşletme kılavuzu 04/

50 Uygulama ön hazırlığı 4.19 Dönüştürücüde işletme Tandem tahrik (çift tahrik) Eğer iki motoru "Tandem tahrik" (çift tahrik) diye adlandırılan şekilde arka arkaya bağlarsanız, bu durumda iki motorun arasına bir izolasyonlu kuplajı monte ediniz. 1 Çalışma makinesi 4 İzolasyonlu yatak (rulman) 2 Motor 5 İzolasyonlu tako montajı 3 Kavrama 6 İzolasyonlu kuplaj Resim 4-3 Prensipsel gösterim çift (tandem) tahrik DİKKAT Yatak hasarları Çift (tandem) tahrik motorları arasında izolasyonlu bir kuplaj kullanılmazsa, yatak akımları nedeniyle DE tarafındaki her iki motorun yataklarında hasarlar oluşabilir. Motorları birleştirmek için izolasyonlu bir kuplaj kullanınız. Eğer iki motoru "Tandem tahrik" (çift tahrik) diye adlandırılan şekilde arka arkaya bağlarsanız, bu durumda 94/9/EG AB direktifine veya makinenin kurulduğu ülkede geçerli olan yönetmeliklere göre işaretlenmiş bir kuplajı motorların arasına monte ediniz. 50 İşletme kılavuzu 04/2015

51 Montaj 5 Makinedeki tüm çalışmalar sırasında, elektrikli sistemlerin güvenli şekilde çalıştırılmasına yönelik genel güvenlik uyarılarını (Sayfa 15) ve EN gerekliliklerini dikkate alınız. Not Avrupa yönergelerine uygun özelliğinin kaybı Teslim edildiği tarihte makine Avrupa yönergelerinin gerekliliklerine uygundur. Makinede izinsiz olarak gerçekleştirilen değişiklikler veya tadilatlar, Avrupa yönergelerine uygunluk özelliğinin kaybedilmesine ve garanti hakkının yitirilmesine neden olur. İKAZ Makinede değişiklikler yapılması halinde patlama tehlikesi Makinede önemli değişiklikler yapılması yasaktır ya da sadece üretici tarafından yapılmalıdır. Aksi halde, patlama tehlikesinin olduğu ortamlarda patlamalar söz konusu oluşabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Gerektiğinde Servis Merkezi'ne başvurunuz. 5.1 Montajın hazırlanması Montaj için ön koşullar Montaj çalışmalarına başlanmadan önce, aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir: Bu montaj ve işletme kılavuzu personelde mevcut olmalıdır. Makine, ambalajı sökülmüş halde montaj yerinde montaja hazırdır. Not Montaj çalışmalarına başlamadan önce, sarım izolasyon direncini ölçünüz Sarım izolasyon direncini, mümkünse montaj çalışmalarına başlamadan önce ölçünüz. Eğer izolasyon direnci şart koşulmuş değerin altındaysa, gereken yardım önlemlerini uygulayınız. Yardım önlemleri için makinenin sökülmesi ve taşınması gerekli olabilir. İşletme kılavuzu 04/

52 Montaj 5.1 Montajın hazırlanması DİKKAT Yüksek sıcaklıklar İşletim sırasında makine yapı parçaları ısınır. Hat izolasyonu gibi montaj parçaları, yüksek sıcaklıklar nedeniyle hasar görebilir. Sıcaklığa karşı hassas parçalar (örn. normal hatlar veya elektronik yapı parçaları), makine montaj parçaları üzerine konulmamalı veya sabitlenmemelidir. Sadece ısıya dayanıklı montaj parçaları kullanınız. Bağlantı hatları, kablo ve hat girişleri, çevre sıcaklığı için uygun olmalıdır İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi (PI) ölçülerek, makinenin durumu hakkında bilgi elde edebilirsiniz. Bu nedenle izolasyon direncini ve polarizasyon endeksini şu zamanlarda kontrol ediniz: Makine ilk kez çalıştırılmadan önce Uzun süre depolamadan veya durma halinden sonra Bakım çalışmaları çerçevesinde Böylelikle sarım izolasyonu hakkında şu bilgileri elde edersiniz: Sarım başı izolasyonu iletken şekilde pislenmiş mi? Sarım izolasyonu nem aldı mı? Bu bilgiler sayesinde makinenin devreye sokulması veya gerekirse sarımın temizlenmesi ve / veya kurutulması gibi gerekli önlemler hakkında karar verebilirsiniz: Makine devreye sokulabilir mi? Temizleme veya kurutma önlemleri uygulanmalı mı? Kontrol ve sınır değerler ile ilgili detaylı bilgileri burada bulabilirsiniz: "İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi" (Sayfa 53) 52 İşletme kılavuzu 04/2015

53 Montaj 5.1 Montajın hazırlanması İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi İKAZ Terminallerde tehlikeli gerilim Stator sargısının izolasyon direncinin veya polarizasyon endeksinin (PI) ölçülmesinden hemen sonra, terminaller kısmen tehlikeli gerilimlere sahiptir. Temas sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bağlı şebeke hatları olması durumunda, şebeke gerilimi verilememesi hususunu emniyet altına alınız. Sarımı ölçme işleminden sonra tehlike ortadan kalkıncaya kadar deşarj ediniz, örn. şu önlemler ile: Bağlantı terminallerinin ardıl şarj gerilimi tehlikesiz değerlere düşünceye kadar toprak hattı potansiyeline bağlanması Bağlantı kablosunun bağlanması Yalıtım direncinin ölçülmesi 1. İzolasyon direncinin ölçümüne başlamadan önce kullanılan izolasyon ölçüm cihazının işletme talimatını dikkate alınız. 2. Şebeke hatlarının bağlanmadığından emin olunuz. 3. Sarım ısı derecesini ve sarımın makine gövdesine karşı olan izolasyon direncini ölçünüz. Sarım ısı derecesi ölçümde 40 C'yi aşmamalıdır. Ölçülen izolasyon dirençlerini aşağıdaki tablodaki formüle göre referans ısı değeri 40 C için hesaplayıp dönüştürünüz. Böylelikle bildirilen asgari değerler ile kıyaslanabilirlik sağlanmış olur. 4. İzolasyon direncini ölçme gerilimi uygulandıktan 1 dakika sonra okuyunuz. Stator sarımının izolasyon direnci için sınır değerler Aşağıdaki tabloda, izolasyon direnci sınır değerleri ve ölçme gerilimi belirtilmiştir. Bu değerler, IEEE kapsamındaki öneriler ile örtüşmektedir. Tablo 5-1 Stator sargısının 40 'de izolasyon direnci U N [V] U Ölçüm [V] R C [MΩ] U U (azm. 1000) < U (azm. 2500) 5000 < U (azm. 5000) U > (azm ) U N = Ölçüm gerilimi için güç levhasına bakınız U Ölçüm = DC ölçüm gerilimi R C = 40 C referans sıcaklık için asgari izolasyon direnci İşletme kılavuzu 04/

54 Montaj 5.1 Montajın hazırlanması Yakl. 25 C sarım sıcaklığı için asgari izolasyon dirençleri 20 MΩ (U 1000 V) veya 300 MΩ (U > 1000 V) olur. Değerler, topraklamaya karşı tüm sarım için geçerlidir. Her bir demetin ölçülmesi için asgari değerlerin iki katı geçerlidir. Dikkat etmeniz gerekenler: 40 C haricindeki sarım sıcaklıkları ile gerçekleştirilen ölçümlerde, ölçüm değerini aşağıdaki IEEE denklemlerini kullanarak yeniden hesaplayıp 40 C referans sıcaklık değerine dönüştürünüz. (1) (2) R C = K T R T R C 40 C referans sıcaklık değerine dönüştürülen izolasyon direnci K T Eşitlemeden sonraki sıcaklık katsayısı (2) R T Ölçme / sarım sıcaklığı T ( C) için ölçülen izolasyon direnci 40 Referans sıcaklık ( C) K ile izolasyon direncini ikiye bölme / ikiyle çarpma K T = (0,5) (40-T)/10 T Ölçme / sarım sıcaklığı ( C) Bu işlemde, 10 K ısı derecesi değişiminde izolasyon direncinin iki misline çıkması ya da yarıya düşmesi temel alınır. Her 10 K sıcaklık artışı için izolasyon direnci yarıya düşer. Her 10 K sıcaklık düşüşü için direnci ikiye katlanır. Kuru, yeni sarımların izolasyon dirençleri MΩ arasında olup, gerektiğinde daha yüksek değerlere de ulaşabilir. Eğer izolasyon direnç değeri minimum değere yakınsa bunun nedeni rutubet ve/veya kirlilik olabilir. Sarımın büyüklüğü, ölçüm gerilimi ve diğer özellikler de izolasyon direncini etkiler ve duruma göre önlem belirlenmesinde dikkate alınmalıdır. Çalıştırma sırasında sarımların izolasyon direnci çevre ve çalışma etkilerinden ötürü düşebilir. İzolasyon direncinin kritik değeri ölçüm gerilimine bağlı olarak ölçüm gerilimi (kv) değiştirilerek spesifik kritik direnç değeri ile hesaplanmalıdır ve hesaplanarak ölçme zamanındaki güncel sarım ısı değerine dönüştürülmelidir, önceki tabloya bakınız. Polarizasyon endeksinin ölçülmesi 1. Polarizasyon endeksinin belirlenmesi için, izolasyon direncini 1 dakika ve 10 dakika sonra ölçünüz. 2. Ölçülmüş değerlerin birbirine oranını belirleyiniz: PI = R İzol 10 dak / R İzol 1 dak Modern ölçüm cihazları bu değerleri ölçme süreleri sona erdikten sonra otomatik olarak gösterir MΩ üzerindeki izolasyon dirençlerinde PI ölçümü artık bir şey ifade etmediği için değerlendirmeye dahil edilmez. R (10 dak) / R (1 dak) 2 Değerlendirme İzolasyon iyi durumda < 2 İzolasyondaki genel diyagnoz sonucuna bağlı 54 İşletme kılavuzu 04/2015

55 Montaj 5.1 Montajın hazırlanması DİKKAT İzolasyonda hasar Kritik izolasyon direncine ulaşılınca veya altına düşülünce, bunun sonucunda izolasyonda hasarlar ve gerilim atlamaları söz konusu olabilir. Servis Merkezi'ne (Sayfa 173) başvurunuz. Eğer ölçülen değer kritik değere yakınsa izolasyon direnci daha sonraki zamanlarda kısa aralıklarla kontrol edilmelidir. Bağımsız ısıtmanın izolasyon direncinin sınır değerleri Dururken ısıtmanın makine gövdesine karşı izolasyon direnci, DC 500 V ile ölçüm sırasında 1 MΩ değerinin altına inmemelidir Bağlantı yüzeylerinin hazırlanması (IM B3) Temel yüzeylerinin düz ve temiz olmasına dikkat ediniz. Not Alt besleme sacları Belirli bir temas yüzeyi için Servis Merkezi üzerinden alt besleme sacları (opsiyon L31) ısmarlayabilirsiniz. Böylelikle, aksi halde yatakta hasarlara neden olabilecek titreşim problemlerini önleyebilirsiniz. Ayak delik ölçülerini kontrol ediniz. Ayrıca bakınız Teknik veriler ve çizimler (Sayfa 175) Korozyona karşı korumanın giderilmesi (Sayfa 58) Makinenin yukarı kaldırılması (Sayfa 39) Flanş sabitlemesi için bağlantı yüzeyinin hazırlanması Yerleştirmeden önce flanşı temizleyiniz ve flanş yüzeylerinin düz ve temiz olmasına dikkat ediniz. Flanş geometrisini kontrol ediniz. İşletme kılavuzu 04/

56 Montaj 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Ayrıca bakınız Teknik veriler ve çizimler (Sayfa 175) Korozyona karşı korumanın giderilmesi (Sayfa 58) Makinenin yukarı kaldırılması (Sayfa 39) Duvar sabitlemesi için bağlantı yüzeyinin hazırlanması Duvar yüzeylerinin düz ve temiz olmasına dikkat ediniz. Ayak delik ölçülerini kontrol edin. Makineyi örn. bir duvar pervazı ile aşağıya doğru destekleyiniz veya pim ile emniyetleyiniz. Ayrıca bakınız Teknik veriler ve çizimler (Sayfa 175) 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Doğru hizalama ve güvenli sabitleme için ön koşullar Düzgün doğrultma ve güvenli sabitleme için gerekli önlemler hakkında, aşağıdaki detaylı uzman bilgileri gereklidir: Temelin hazırlanması Kavrama seçimi ve montajı Düzgün çalışma (kosantriklik) ve düz çalışma sapmalarının ölçümü Makinenin konumlandırılması Eğer bu konu ile ilgili gerekli önlemleri ve çalışma adımlarını bilmiyorsanız, yetkili Servis Merkezi (Sayfa 173) tarafından sunulan hizmetlerden yararlanabilirsiniz. 56 İşletme kılavuzu 04/2015

57 Montaj 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Yük takma donanımının test edilmesi Makineyi kaldırmadan önce örneğin yük mesnetleri, kaldırma halkaları veya halka cıvatalar gibi yük kaldırma düzeneklerini kontrol ediniz: Makineye monte edilmiş yük kaldırma donanımlarında hasar kontrolü yapınız. Eğer yük takma donanımları hasarlıysa değiştiriniz. Kullanmadan önce, yük takma donanımlarının muntazam sabitlenmiş olduğunu kontrol ediniz. Makinenin yukarı kaldırılması için, sadece izin verilmiş, hasarsız ve yeterli ebatlara sahip kaldırma malzemeleri kullanınız. Bu tertibatları kullanımdan önce kontrol ediniz. İKAZ Makine aşağıya düşebilir Yük kaldırma düzenekleri ve kaldırma araçları hasar görmüşse veya usulüne uygun şekilde sabitlenmemişse, kaldırma işlemi sırasında makine aşağı düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Yük takma donanımlarını ve kaldırma malzemelerini kullanımdan önce kontrol ediniz Rotor tutma düzeneğinin çıkartılması Eğer makinede bir rotor tutma düzeneği mevcutsa, bu düzeneği mümkün olan en geç anda sökünüz, örn. tahrik giriş ve tahrik çıkış elemanlarının takılmasından kısa süre önce Dik şekildeki makinelerde rotor tutma düzeneğinin sökülmesi DİKKAT Yatakta hasar Rotor tutma düzeneğini makine yatay pozisyondayken sökerseniz yatak hasar görebilir. Rotor tutma düzeneğini yalnızca makine dikey konumdayken sökünüz. DİKKAT Yatakta hasar Eğer rotor tutma düzeneği monte edilmemişse, makine yan yatırıldığında yatak zarar görebilir. Makineyi yatay pozisyona çevirmeden önce, rotoru sabitleyiniz. İşletme kılavuzu 04/

58 Montaj 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Not Rotor tutma düzeneğinin muhafaza edilmesi Rotor tutma düzeneğini muhafaza ediniz. Muhtemel bir demontaj ve yeniden taşıma durumunda tekrar monte edilmelidir Korozyona karşı korumanın giderilmesi Makine parçalarındaki ve küçük parçalardaki (örn. cıvatalar, pimler, kamalar, poyra yayları, poyra pimleri) işlenmiş, metalik çıplak yüzeylere korozyona karşı koruyucu bir madde uygulanmıştır. Korozyona karşı koruyucu maddeyi, montaj işlemine başlamadan hemen önce dikkatlice temizleyip çıkartınız. Makine parçalarındaki metalik parlak yüzeyler Makine parçalarının ve küçük parçaların yüzeylerinden korozyona karşı koruma tabakasını petrolyum, yıkama benzini veya benzeri bir çözücü veya temizleyici madde ile gideriniz. DİKKAT Boya / Cila hasarları Boyalı yüzeylerin temizlik maddeleri veya çözücü maddeler ile temas etmesi durumunda boyada hasar oluşabilir. Kalın korozyona karşı koruma tabakalarını uygun çözücü maddeler ile yumuşatınız. Yumuşayan tabakayı örn. 10 x 10 x 1 cm ebatlarında bir sert odun ile itip temizleyiniz. Koruyucu tabakayı zımparalamayınız veya kazımayınız. DİKKAT Makine yüzeyinde hasarlar Korozyon korumasının çıkartılması için kazıyıcı, mala veya sac şerit gibi metal cisimler kullanmayın. Bu cisimler makine parçalarının yüzeylerinde hasara neden olabilir. Koruyucu tabakası giderilmiş yüzeylere biraz yağ sürünüz. 58 İşletme kılavuzu 04/2015

59 Montaj 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Tahrik çıkış elemanlarının monte edilmesi Balans kalitesi Rotor dinamik olarak balanslanmıştır. Ucunda poyra yayı olan millerde balans şekli, aşağıda belirtilen tanımlamada mil ucunun De tarafında gösterilmiştir: "H" karakteri, yarım poyra yayı ile balanslama anlamına gelmektedir "F" karakteri, tam poyra yayı ile balanslama anlamına gelmektedir Resim 5-1 DE tarafında balanslama türü Tahrik elemanlarının takılması Ön şartlar: Kuplaj ya da tahrik çıkış elemanı işletme durumu için uygun ölçümlendirilmiş olmalıdır. Kuplaj üreticisinin verdiği bilgi ve değerlere dikkat ediniz. Rotorun balansına istinaden, tahrik elemanının balans şeklinin doğruluğuna dikkat ediniz. Sadece hazır delinmiş ve balans yapılmış tahrik çıkış elemanları kullanınız. Delik çapını ve balans durumunu takma işleminden önce kontrol ediniz. Mil ucunu iyice temizleyiniz. Takma: Tahrik çıkış elemanlarının genişlemesini sağlamak için elemanları takmadan önce ısıtınız. Isıtmak için ısı farkını kuplaj çapına, uyum toleranslarına ve malzemeye göre seçiniz. Kuplaj üreticisinin verdiği bilgi ve değerlere dikkat ediniz. Tahrik elemanlarını sadece uygun düzenekle takınız ve sökünüz. Tahrik çıkış elemanını bir hamlede, ya mildeki ön vida dişli deliğin üzerinden veya elden iterek takınız. Yataklamaya zarar vermemek için, çekiç darbesi uygulamayınız. İşletme kılavuzu 04/

60 Montaj 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Poyra yaylı mil ucu Balans kalitesini korumak için şu olanaklara sahipsiniz: Eğer tahrik çıkış elemanı "H" balanslama tipinde poyra yayından daha kısa ise, poyra yayının mil kontüründen ve tahrik çıkış elemanından dışa taşan kısmını işleyip gideriniz veya kütlesel denge sağlayınız. Eğer tahrik çıkış elemanı mil çapı değişim yerinin ucuna kadar takılırsa, kuplajda balans ayarı yapılırken kuplaj yivinin poyra yayı tarafından doldurulmayan kısmını dikkate alınız. Frekansı 60 Hz olan tüm dört kutuplu makinelerde aşağıdakiler geçerlidir: Eğer kavrama göbeği poyra yayından kısa ise, poyra yayı çıkarılmalıdır. Kavrama yarısının ağırlık noktası mil ucunun uzunluğu dahilinde olmalıdır. Kullanılan kavrama (kuplaj), sistem balanslanması için hazırlanmış olmalıdır Makinenin kutup sayısını, güç levhasında motor tipinin 10. hanesinde bulabilirsiniz. Burada dört kutuplu makineler bir "B" harfi ile gösterilir. İKAZ Poyra yayı dışarı fırlatılabilir Sadece transport sırasında düşmemesi için kamalar emniyet altına alınmıştır. Eğer iki mil ucuna sahip bir makine bir mil ucunda tahrik elemanına sahip değilse, bu durumda poyra yayı çalışma sırasında dışarı fırlatılabilir. Bunun sonucunda ölüm veya ağır bedensel yaralanmalar meydana gelebilir. Makineyi tahrik çıkış elemanları takılmadan çalıştırmayınız. Tahrik elemanı bulunmayan mil ucunda poyra yayını dışarı fırlamaya karşı emniyet altına alınız ve "H" balanslama türünde yaklaşık yarım uzunluğa kadar kısaltınız Güvenli kaldırma ve taşıma için ön koşullar Makineyi güvenli şekilde kaldırmak ve taşımak için aşağıdaki koşulların yerine getirilmesi gerekir: Personel, vinçlerin kullanımı ve forkliftlerin sürülmesi için gereken yetki ve ehliyete sahip olmalıdır. Makinenin yukarı kaldırılması için, izin verilmiş, hasarsız ve yeterli ebatlara sahip halat veya germe tertibatları kullanınız. Kaldırma düzeneklerini kullanımdan önce kontrol edin. Makinenin ağırlığını makinenin güç levhasında bulabilirsiniz. 60 İşletme kılavuzu 04/2015

61 Montaj 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Makineyi yukarı kaldırırken, kaldırma levhası üzerindeki bilgilere uyunuz. Bildirilen germe açısına uyunuz. Muhtemelen kaldırma levhası üzerinden bildirilmiş olan, kaldırma işlemi için geçerli azami ivmeleme ve hız değerlerini aşmayınız. Makineyi ani hareket olmayacak şekilde kaldırınız. İvmeleme a 3,942 m/s 2 Hız v 20 m/dak Kaldırma için yalnızca stator gövdesine yerleştirilmiş yük kaldırma tertibatlarını kullanın. İKAZ Farklı yapı biçimlerinde nakliye sırasında makine devrilebilir, kayabilir veya aşağıya düşebilir Makine, yapı formuna uygun bir konumda taşınmaz veya kaldırılmazsa devrilebilir, kaldırma yönünde kayabilir veya düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Kaldırma için yalnızca stator gövdesine yerleştirilmiş yük kaldırma tertibatlarını kullanın. Yük kaldırma tertibatlarını makinenin konumuna uygun olarak kullanın. Uygun halat kılavuz veya ayırma düzeneklerini kullanınız. Makinenin ağırlığını makinenin güç levhasında bulabilirsiniz. İKAZ Ağırlık noktası ortalanmazsa nakliye sırasında makine devrilebilir, kayabilir veya aşağıya düşebilir Bir yükün ağırlık merkezi, iki dayanak noktası arasında orta konumda bulunmuyorsan, makine taşınırken veya kaldırılırken devrilebilir, kaldırma yönüne doğru kayabilir ve düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Tüm taşıma işlemleri sırasında, makine üzerinde bulunan kullanım bilgi ve işaretlerini dikkate alınız. Tespit halatlarının veya kaldırma bantlarının farklı yüklenmelerine yanı sıra kaldırma düzeneğinin taşıma kapasitesine dikkat edin. Makineyi sadece ağırlık merkezi konumuna uygun şekilde taşıyın veya kaldırın. Eğer ağırlık merkezi iki tespit noktasının arasında ortada bulunmuyorsa, bu durumda kaldırma kancasını kaldırmak üzere ağırlık merkezinin üzerine ayarlayın. Not Makinenin yükseltilmiş ve güvenli bir pozisyona konumlandırılması Makinenin alt tarafına tehlikesiz ve basit ulaşmak için makineyi yükseltilmiş ve güvenli bir pozisyona konumlandırınız. İşletme kılavuzu 04/

62 Montaj 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması TEHLİKE Sallanan yükler altında durmayınız Eğer kaldırma veya yük takma tertibatları işlevini yapamazsa, makine aşağı düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Yukarı kaldırılmış makinenin altında veya çevresinde durmayın Makinenin indirilmesi Şartlar Makine kullanım yerine indirilmeden önce aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir: Bağlantı yüzeyleri temiz. Korozyona karşı koruyucu tabaka bağlantı yüzeylerinde giderilmiş, örn. makine ayaklarında, flanşta,... Makinenin içinde kondanse su yok. Makinenin indirilmesi Makineyi kullanım yerine yavaş ve dikkatlice indiriniz, darbe almasını önleyiniz. Ayrıca bakınız Yoğuşuk suyun boşaltılması (Sayfa 62) Yoğuşuk suyun boşaltılması Şu koşullarda makinede kondanse su birikebilir: Çevre ısı derecesinde yoğun oynamalar, örn. doğrudan güneş ışığı ve yüksek hava nemi İndirme modu ya da işletmede yükte oynamalar DİKKAT Yoğuşma suyuna bağlı hasarlar Stator sargısı nemliyse, bu durumda stator sargısının izolasyon direnci düşer. Bunun sonucunda, sarımın hasar görmesine neden olabilecek gerilim sıçramaları oluşur. Ayrıca kondanse sudan dolayı makinede pas oluşabilir. Yoğuşma suyunun tahliye edilmesini sağlayın. Su tahliye delikleri kuruluma bağlı olarak alta yerleştirilmiştir: 62 İşletme kılavuzu 04/2015

63 Montaj 5.2 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Dikey kurulumda yoğuşma suyunun boşaltılması DE tarafındaki yatak levhasında, ayak bölgesinde veya ardıl yağlama düzeneğinin karşısında bir su tahliye deliği oluşturulur ve gerekirse bir kapatma cıvatası ile kapatılır. Resim 5-2 Dikey kurulumda yoğuşma suyu çıkışı Yatay kurulumda yoğuşma suyunun boşaltılması Su tahliye delikleri stator gövdesinde alt tarafa yerleştirilir ve gerekirse kapatma cıvataları (tapalar) ile kapatılır. Resim 5-3 Yatay kurulumda yoğuşma suyu çıkışı Yoğuşma suyunu boşaltmak için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Yoğuşma suyunun boşalabilmesi için kapatma cıvatalarını çıkartın. 2. Ardından kapatma cıvatalarını tekrar yerine takın. İşletme kılavuzu 04/

64 Montaj 5.3 Makinenin monte edilmesi DİKKAT Koruma türü düşürülür Koruma türü, kapatma cıvatasının çıkartılması sayesinde nominal olarak IP44'e düşürülür Makinenin kabaca hizalandırılması Ön koşul Örn. kuplaj yarısı gibi tahrik çıkış elemanı takılmış durumda. Makinenin kabaca hizalandırılması Yatay pozisyonlama için makineyi temel üzerinde yanlamasına kaydırınız. Bu esnada, eksenel pozisyonun korunmasına dikkat ediniz. 5.3 Makinenin monte edilmesi Montaj için güvenlik bilgi ve uyarıları İKAZ Uygun olmayan sabitleme malzemesi nedeniyle tehlike Eğer cıvatalar yanlış sağlamlık sınıfı ile seçilmişse veya yanlış sıkma torku ile sabitlendilerse, söz konusu cıvatalar kırılabilir veya gevşeyebilir. Makine hareket eder, yataklar zarar görebilir. Rotor makine gövdesini tahrip edebilir, makine parçaları etrafa fırlatılabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Cıvatalar için talep edilen sağlamlık sınıflarına uyunuz. Cıvata bağlantılarını bildirilen sıkma torkları ile sıkınız. İKAZ Sabitleme parçalarında gerilmeler Eğer makine doğru hizalandırılmazsa, sabitleme parçalarında gerilmeler olabilir. Cıvatalar gevşeyebilir veya kırılabilir, makine hareket eder, makine parçaları etrafa fırlatılabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Makineyi çalışma makinesine göre itinayla hizalandırınız. 64 İşletme kılavuzu 04/2015

65 Montaj 5.3 Makinenin monte edilmesi DİKKAT Montaj parçalarında hasar Sıcaklık sezicisi veya devir sayısı sensörü gibi montaj parçaları makineye takılmıştır ve usulüne uygun kullanılmamaları durumunda kopmaları veya tahrip olmaları söz konusu olabilir. Bunun sonucunda makinede hatalı işlevler ve hatta makinenin tamamen tahrip olması söz konusu olabilir. Makinede montaj çalışmaları yapacağınız zaman, uygun yukarı çıkma yardım donanımları kullanınız. Montaj çalışmaları esnasında hatların veya monte edilmiş parçaların üzerine basmayınız. Montaj parçalarını destek veya basamak olarak kullanmayınız Cıvata seçimi Söz konusu tork nedeniyle, makinenin güvenli sabitlenmesi ve kuvvetlerin güvenli aktarılması için makine için ISO standardına istinaden 8.8 asgari mukavemet sınıfına sahip sabitleme cıvataları kullanınız; eğer başka bir şart koşulmamışsa. Cıvataların seçilmesi sırasında ve temel tasarımı sırasında, örn. kısa devre veya faz muhalefetinde vs. şebeke değiştirmeleri gibi arıza durumunda ortaya çıkan maksimum kuvvetleri dikkate alınız. Temel kuvvetlere ilişkin değerleri "Teknik veriler ve çizimler" içinde bulunabilir. Ayrıca bakınız Teknik veriler ve çizimler (Sayfa 175) Sakin, sarsıntısız bir çalışma için önkoşullar Sakin, sarsıntısız bir çalışma için önkoşullar: Sağlam temel tasarımı Makinenin hassas hizalanması Milin ucuna geçirilecek parçaların tam olarak balansının alınması ISO uyarınca titreşim hızlarına uyulması İşletme kılavuzu 04/

66 Montaj 5.3 Makinenin monte edilmesi Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B3 / IM B35) 1. Çalışma makinesinin hizalanması için ve kuplaj üreticisinin muhtemel koşullarını dikkate alınız. 2. Kuplaj tahrik çıkışlı makineleri, işletme sıcaklığındaki millerin orta çizgileri paralel ve açısal kayma olmayacak konumda olacak şekilde ayarlayınız. Böylelikle işletme esnasında yatak düzenlerine ek kuvvetler etki etmez. Motor ve tahrik edilen makinede termik gelişimin farklı olması durumunda, soğuk durumdayken uygun bir ayar boşluğuyla bağlayınız. Soğuk durumda ayarlanacak olan ayar boşluğu sistem sorumlusu tarafından belirlenmeli ve önceden belirtilmelidir. 3. Dikey pozisyonlama (x 0) için makine ayaklarının altına büyük yüzeyli ince saclar yerleştiriniz. Sacların adedi, mümkün olduğu kadar az olmalıdır; bunun için üst üste istiflenmiş mümkün olduğunca az pul kullanınız. Böylelikle makinede gerilmeler olması da önlenmiş olur. Makineyi biraz yukarı kaldırmak için, bastırma cıvataları için mevcut olan vida dişlerini kullanınız. Özellikle yüksek motor devir sayılarında veya sabit kuplajlar kullanıldığında, milin balans durumu (tam kamalı veya yarım kamalı balans) ve hizalama hataları her şeyden önce yatağın ömrünü etkiler. 4. Pozisyonlama sırasında kuplajda eşit dolaşan eksenel boşluğuna (y 0) dikkat ediniz. 5. Makineyi temel üzerine sabitleyiniz. Sabitleme elemanlarının seçimi temele bağlıdır ve sistem işleticisinin sorumluluğundadır. 1 Motorun düzgün hizalanması için, altına sac konularak dengelenmesi 2 Lazerli hizalama Resim 5-4 Prensip görüntü: Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması 66 İşletme kılavuzu 04/2015

67 Montaj 5.3 Makinenin monte edilmesi Tablo 5-2 Elastik kuplajlı makinenin hizalanmasında izin verilen sapmalar Azami devir sayısı n max Azami paralel boşluk x Azami açı boşluğu y n max 1500 dev/dak x azm = 0,08 mm y azm = 0,08 mm / 100 mm D 1500 dev/dak < n max 3600 dev/dak x max = 0,05 mm y max = 0,05 mm / 100 mm D Not Makinede genleşme Makineyi hizalayıp ayarlarken, ısınmadan dolayı makinede söz konusu olan genleşmeyi dikkate alınız. Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 175) Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B5) Standart flanş bir merkezleme donanımına sahiptir. Çalışma makinesinin kontra flanşının uyum toleransları seçimi, sistem üreticisinin veya sistem işleticisinin sorumluluğundadır. Not Eğer makine bir standart flanşa sahip değilse, makineyi çalışma makinesine uyacak şekilde hizalayıp ayarlayınız. Yapılacak işlem Makine ekseni kaldıma esnasında yatay terazili olmalıdır, flanş kontra flanşa paralel ayarlanmış olmalıdır, böylelikle sıkışma ve gerilme önlenmiş olur. Aksi halde merkezleme donanımında hasar oluşması söz konusudur. 1. İşlemi kolaylaştırmak için, merkezleme flanşını montaj macunu ile gresleyiniz. 2. Üç tespit cıvatasını yakl. 120 aralıklar ile çalışma makinesinin flanş vida dişlerine vidalayınız. Tespit cıvataları pozisyon yardımı olarak görev yapar. 3. Makineyi, henüz tam temas etmeyecek şekilde çalışma makinesine eksenel simetrik konumlandırınız. Makineyi yavaş konumlandırınız, aksi halde merkezlemede hasarlar oluşabilir. 4. Gerekirse makineyi doğru konuma çeviriniz ki, flanş delikleri vida dişi deliklerinin ortasına konumlandırılsın. 5. Makineyi tamamen temas edinceye kadar, tam olarak kontra flanşa oturtunuz. 6. Makineyi flanş sabitleme cıvataları ile sabitleyiniz ve tespit cıvatalarını son olarak yenileyiniz. İşletme kılavuzu 04/

68 Montaj 5.3 Makinenin monte edilmesi Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 175) Destek ayağının sabitlenmesi (IM B5) Makinenin altında, M36x40 dişli deliğe sahip bir plaka mevcuttur, destek ayağını bu plaka üzerine sabitleyebilirsiniz. Destek ayağını, gövdede ilave mekanik gerilim oluşmayacak şekilde monte ediniz. İKAZ Mekanik gerilimler Destek ayağının gerektiği gibi monte edilmemesi, gövdede ilave mekanik gerilimlerin oluşmasına ve dolayısıyla makinenin hasar görmesine neden olabilir. Makine veya makine parçaları çalışma sırasında gevşeyebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Destek ayağını, gövdede ilave mekanik gerilim oluşmayacak şekilde monte ediniz Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM V1, IM V10) Standart flanş bir merkezleme donanımına sahiptir. Çalışma makinesinin kontra flanşının uyum toleransları seçimi, sistem üreticisinin veya sistem işleticisinin sorumluluğundadır. Not Eğer makine bir standart flanşa sahip değilse, makineyi çalışma makinesine uyacak şekilde hizalayıp ayarlayınız. Yapılacak işlem Makine ekseni kaldıma esnasında dikey terazili olmalıdır, flanş kontra flanşa paralel ayarlanmış olmalıdır, böylelikle sıkışma ve gerilme önlenmiş olur. Aksi halde merkezleme donanımında hasar oluşması söz konusudur. 1. İşlemi kolaylaştırmak için, merkezleme flanşını montaj macunu ile gresleyiniz. 2. Çalışma makinesinin flanş vida dişlerine karşı karşıya iki noktada iki tespit cıvatası vidalayınız. Tespit cıvataları pozisyon yardımı olarak görev yapar. 3. Makineyi, henüz tam temas etmeyecek şekilde, çalışma makinesinin üst tarafında merkezleme içine indiriniz. Çok hızlı indirme halinde, merkezlemede hasarlar oluşabilir. 4. Gerekirse makineyi doğru konuma çeviriniz ki, flanş delikleri vida dişi deliklerinin ortasına konumlandırılsın. 68 İşletme kılavuzu 04/2015

69 Montaj 5.3 Makinenin monte edilmesi 5. Makineyi tamamen temas edinceye kadar, tam olarak kontra flanş üzerine oturtunuz ve tespit cıvatalarını çıkarınız. 6. Makineyi flanş sabitleme cıvataları ile sabitleyiniz. Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 175) Doğrultma hassasiyeti Elektrikli makinenin ve çalışma makinesinin millerinin koeksenelliği, çap ölçüsünde 0,05 mm'yi aşmamalıdır Eksenel ve radyal güçler Eksenel ve radyal güçler için izin verilen değerleri Siemens Servis Merkezi (Sayfa 173) üzerinden veya ilgili makine kataloğuna bakarak öğrenebilirsiniz. DİKKAT Yatak hasarları veya mil hasarları Büyük tahrik çıkış kütleleri ve bunların mil uçları haricinde kalan ağırlık noktalarının konumları, rezonans moduna neden olabilir. Bunun sonucunda yatak hasarları ve mil hasarları oluşabilir. Mil sonundaki kuvvetler için izin verilen yüklere, katoloğdaki bilgilere veya proje verilerine göre uyunuz. Not Konuyla ilgili daha fazla bilgiyi katalogda D81.8-2/14 içinde bulabilirsiniz. İşletme kılavuzu 04/

70 Montaj 5.4 Soğutma suyu beslemesinin bağlanması 5.4 Soğutma suyu beslemesinin bağlanması Dokümantasyon Ekteki radyatör üreticisinin kullanım kılavuzundaki uyarıları dikkate alınız. DİKKAT Makinede aşırı ısınma Eğer soğutma suyu serbest akamazsa, makine doğru soğutulamaz. Makine aşırı ısınır. Sonuç olarak genel hasarlara kadar varabilecek maddi hasarlar oluşabilir. Flanş kapatma plakasını çıkarınız. Contaları doğru yerleştiriniz. Bağlantı Bağlantı flanşlarının düzeni, yapı tipi ve büyüklüğü ölçülü resimde belirlenmiştir. Eğer bağlantı parçalarının değiştirilmesi gerekiyorsa, soğutucu ve kapatma davlumbazı uygun şekilde dönüştürülebilir. Su oranları bakımından gerekli kimyasal dayanıklılık ile birlikte tesisatlar için hammaddeleri seçin. İlaveten basınç yükü ve soğutucu hammaddeleri ile uyumluluğa dikkat etmelisiniz. Su tesisatlarını, bağlantı flanşlarında izin verilmeyen yükler ve titreşimler oluşmayacak şekilde döşeyin ve destekleyin. Tesisatları eğer mümkünse, soğutucu tam kurulmuş makinedesökülebilecek şekilde düzenleyin. Bunun için gerekli sökme alanı makine ölçü resminden görülmektedir. Bağlamadan önce tesisatları çalkalayarak, soğutucunu niçine girmesini engellemek adına çökelme ve yabancı cisimleri temizleyin. eğer soğutma suyunda kir ve yabancı cisim bulunacak olursa, bu durumda soğutma suyu tesisatında uygun filtrelen düzenlenmiş olmalıdır. Soğutucunun doldurulması ve havasının alınması 1. Flanş bağlantılarının üretilmesinden sonra soğutucu yuaçık hava alma vidasında, hava artıksız bir şekilde radyatörden atılana kadar suyla doldurun. DİKKAT Makinede aşırı ısınma Soğutma sisteminde hava varsa, makine doğru soğutulmaz. Makine aşırı ısınır. Sonuç olarak genel hasarlara kadar varabilecek maddi hasarlar oluşabilir. Soğutma sistemi içinde hava olmamasını sağlayınız. 2. Ardından hava alma vidasını sıkıca kapatın ve soğutma suyu beslemesinin sızdırmazlığını bir basınç kontrolü üzerinden kontrol edin. Bu sırada azami kontrol basıncı aşılmamalıdır, ilgili veriler için soğutucu tip levhasına veya ilgili eke bakınız. 70 İşletme kılavuzu 04/2015

71 Montaj 5.4 Soğutma suyu beslemesinin bağlanması Değiştirme önlemlerinden sonra Gövde başlığı ile radyatör veya gövde başlığı ile kapatma başlığı arasındaki sızdırmazlık sağlanmış olmalıdır Makine hemen çalıştırılmaz Eğer makine akabinde çalıştırılmazsa, gerekirse korozyona ve donmaya karşı koruma uygulayınız. Ayrıca bakınız Hava su soğutucusu kullanım kılavuzu (Sayfa 193) DİKKAT Soğutma kanallarının havasının alınması Eğer soğutma kanalları tamamen su ile doldurulmamışsa, makinenin yeterli soğutulması sağlanamaz, makine aşırı ısınabilir. Soğutma kanallarının doldurulması işlemi esnasında havasının alınmasına ve soğutma kanallarını tamamen su ile doldurulmasına dikkat ediniz. İşletme kılavuzu 04/

72 Montaj 5.4 Soğutma suyu beslemesinin bağlanması 72 İşletme kılavuzu 04/2015

73 Elektrik bağlantısı 6 Makinedeki tüm çalışmalar sırasında, elektrikli sistemlerin güvenli şekilde çalıştırılmasına yönelik genel güvenlik uyarılarını (Sayfa 15) ve EN gerekliliklerini dikkate alınız. Not Service Center Makinenin elektrik bağlantısı konusunda desteğe ihtiyacınız olursa, Service Center (Sayfa 173) bölümüne başvurunuz. 6.1 Elektrik bağlantısı için güvenlik bilgileri İKAZ Bağlantı parçaları gevşeyebilir Eğer yanlış malzemeden yapılmış sabitleme elemanları kullanırsanız veya yanlış sıkma torku ile sabitlerseniz, akım geçişi önlenebilir veya bağlantı parçaları gevşeyebilir. Sabitleme elemanları dönebilir, böylelikle asgari hava mesafelerinin altına düşülebilir. Kıvılcım oluşabilir, patlama oluşabilecek ortamda patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır yaralanmalar, makinede hasarlar ve bozulup devre dışı kalma durumları, ayrıca makinenin devre dışı kalması sonucunda sistemde dolaylı hasarlar söz konusu olabilir. Cıvata bağlantılarını bildirilen sıkma torkları ile sıkınız. Sabitleme elemanlarından muhtemelen talep edilen malzemelere uyunuz. İncelemelerde bağlantı yerlerini kontrol ediniz. Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 175) 6.2 Klemens kutusu Versiyona bağlı olarak makineye farklı terminal kutuları monte edilmiş olabilir. Terminal kutusuna göre farklı kablo girişleri ve kablo bağlantı seçenekleri mümkündür. Makineye monte edilmiş terminal kutularını aşağıdaki bölümlerdeki gösterimlere göre tanımlayabilirsiniz. Klemens kutusu 1XB1621 (Sayfa 74) Klemens kutusu 1XB1631 (Sayfa 75) İşletme kılavuzu 04/

74 Elektrik bağlantısı 6.2 Klemens kutusu Terminal kutusu 1XB7730 (Sayfa 76) Terminal kutusu 1XB7731 (Sayfa 76) Terminal kutusu 1XB7740 (Sayfa 77) Terminal kutusu 1XB7750 (Sayfa 78) Klemens kutusu 1XB1621 Resim 6-1 Terminal kutusu 1XB1621 Bağlantı hatları, kablo cıvata bağlantıları üzerinden 2 x M80 x 2 ve 2 x M25 x 1,5 dişli delikler ile 1XB1621 terminal kutusuna sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Soğan conta versiyonu seçmeli olarak sunulur. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun (Sayfa 86) Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı (Sayfa 88) Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı (Sayfa 87) Ayrıca bakınız Kabloları 1XB.. terminal kutusuna soğan contayla sokun (Sayfa 84) 74 İşletme kılavuzu 04/2015

75 Elektrik bağlantısı 6.2 Klemens kutusu Klemens kutusu 1XB1631 Resim 6-2 Terminal kutusu 1XB1631 Bağlantı hatları, kablo cıvata bağlantıları üzerinden 4 x M80 x 2 ve 2 x M25 x 1,5 dişli delikler ile 1XB1631 terminal kutusuna sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Soğan conta versiyonu seçmeli olarak sunulur. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun (Sayfa 86) Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı (Sayfa 88) Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı (Sayfa 87) Ayrıca bakınız Kabloları 1XB.. terminal kutusuna soğan contayla sokun (Sayfa 84) İşletme kılavuzu 04/

76 Elektrik bağlantısı 6.2 Klemens kutusu Terminal kutusu 1XB7730 Terminal kutusu 1XB7730'a sadece üç iletkenli akım hattı bağlanabilir. Resim 6-3 Terminal kutusu 1XB7730 Bağlantı hattı, kablo cıvata bağlantıları üzerinden 1 x M72 x 2 ve 3 x M25 x 1,5 dişli delikler ile 1XB7730 terminal kutusuna sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun (Sayfa 86) Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı (Sayfa 87) Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı (Sayfa 88) Terminal kutusu 1XB7731 Resim 6-4 Terminal kutusu 1XB İşletme kılavuzu 04/2015

77 Elektrik bağlantısı 6.2 Klemens kutusu Bağlantı hatları, kablo cıvata bağlantıları üzerinden 2 x M72 x 2 ve 3 x M25 x 1,5 dişli delikler ile 1XB7731 terminal kutusuna sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun (Sayfa 86) Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı (Sayfa 87) Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı (Sayfa 88) Terminal kutusu 1XB7740 Resim 6-5 Terminal kutusu 1XB7740 Bağlantı hatları, kablo cıvata bağlantıları üzerinden 4 x M80 x 2 ve 3 x M25 x 1,5 dişli delikler ile 1XB7740 terminal kutusuna sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun (Sayfa 86) Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı (Sayfa 87) Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı (Sayfa 88) İşletme kılavuzu 04/

78 Elektrik bağlantısı 6.2 Klemens kutusu Terminal kutusu 1XB7750 Resim 6-6 Terminal kutusu 1XB7750 Bağlantı hatları, kablo cıvata bağlantıları üzerinden 8 x M72 x 2 ve 3 x M25 x 1,5 dişli delikler ile 1XB7750 terminal kutusuna sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun (Sayfa 86) Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı (Sayfa 87) Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı (Sayfa 88) Klemens kutusunun çevrilmesi Terminal kutusuna ve terminal modeline bağlı olarak terminal kutusunu bağlantı yönünde ±90 çevirmek mümkündür. Diğer motor tarafına yerleştirmek ancak Service Center (Sayfa 173)desteğiyle mümkündür. Aşağıda belirtilenlerden farklı terminal kutularını çevirmek istediğinizde de lütfen Service Center ile irtibat kurunuz. Terminal kutusunun çevrilmesi dahili statör hatlarının sayısına ve kesitine ve terminal kutusu tipine bağlıdır: 1XB7730 Terminal kutusu, monte edilmiş dahili statör hatlarıyla birlikte ±90 çevrilebilir. 1XB7731 Altı veya daha az hat varsa terminal kutusu, monte edilmiş dahili statör hatlarıyla birlikte ±90 çevrilebilir. Altı hattan fazlası mevcutsa iç statör hatları da çevrilmeden önce sökülmelidir. 78 İşletme kılavuzu 04/2015

79 Elektrik bağlantısı 6.2 Klemens kutusu 1XB veya daha az hat varsa ve kesitler düşükse terminal kutusu, monte edilmiş dahili statör hatlarıyla birlikte ±90 çevrilebilir. 12 hattan fazlası mevcutsa veya hatların kesidi 50 mm² üzerindeyse iç statör hatları da çevrilmeden önce sökülmelidir. 1XB7750 Dahili altlık hatlarının çevirmeden önce sökülmesi gerekir. Statör hatları monte edilmiş terminal kutusunun çevrilmesi 1. Motorda gerilim olmadığından emin olunuz. 2. Kapak vidalı bağlantısının kapak somunlarını sökünüz ve kapağı terminal kutusundan kaldırınız. Terminal kutusu kapağı çok ağırdır. 3. Motor zaten bağlıysa: Hatları akım beslemesinden sökünüz. Kablo kılavuzunun vidalı bağlantısını sökünüz ve hatları açıklıktan dışarı çekiniz. 4. Terminalin alt parçasının iki tarafındaki topraklama bantlarını sökünüz. 5. Alt parçanın konsolla veya opsiyonel olarak kablo kanalı ile olan vidalı bağlantısını sökünüz. 6. İki halka cıvatayı çapraz olarak köşelerdeki M10 dişli deliklere vidalayınız ve terminal kutusu gövdesini vinçle hafifçe kaldırınız. 7. Terminal kutusunu istediğiniz yönde ±90 döndürünüz ve yerine dikkatlice yerleştiriniz. Bu sırada contaya zarar vermeyiniz. 8. Terminal kutusunu konsola / kablo kanalına vidalayınız (4 x M16, sıkma torku 170 Nm). 9. Terminal kutusunun alt parçasındaki topraklama bantlarını ve konsolu veya kablo kanalını sabitleyiniz: Bunun için her ikisinin de tapalarını çevirdikten sonra konsoldaki veya kablo kanalındaki ilgili M8 dişli deliklerden çıkarınız. Topraklama bantlarının metalle temas etmemesi için deliklerin etrafındaki yüzeyi taşlayınız. Daha sonra her iki bandı terminal kutusu alt parçasına ve konsola veya kablo kanalına sabitleyiniz (4x M8, sıkma torku 11 Nm). Kontak noktası etrafındaki boş alanları korozyon korumasıyla koruyunuz. 10.Hatları akım beslemesine (yeniden) bağlayınız. Daha fazla bilgi: Toprak hattının bağlanması (Sayfa 82) Kabloların sokulması ve döşenmesi... Kabloların bağlanması... Terminal kutusu kapağını kaldırınız ve sabit somunların üzerine itiniz. Bu sırada contaya zarar vermeyiniz. 11.Önce birbirine çapraz iki vida bağlantısını sabitleyiniz ve somunlarını elle sıkınız. Daha sonra tüm somunları sıkınız (4xM10, sıkma torku 40 Nm). İşletme kılavuzu 04/

80 Elektrik bağlantısı 6.2 Klemens kutusu Statör hatları demonte edilmiş terminal kutusunun çevrilmesi 1. Motorda gerilim olmadığından emin olunuz. 2. Başlık somunlarını veya kapak vidalı bağlantısının vidalarını çözün ve bağlantı kutusunun kapağını kaldırın. 3. Motor zaten bağlıysa: Hatları akım beslemesinden sökünüz. Kablo kılavuzunun vidalı bağlantısını sökünüz ve hatları açıklıktan dışarı çekiniz. 4. Dahili statör hatlarının vidalı bağlantılarını ve opsiyonel olarak yıldız noktasının vidalarını sökünüz. 5. Terminalin alt parçasının iki tarafındaki topraklama bantlarını sökünüz. 6. Alt parçanın konsolla veya opsiyonel olarak kablo kanalı ile olan vidalı bağlantısını sökünüz. 7. İki halka cıvatayı çapraz olarak köşelerdeki M10 dişli deliklere vidalayınız ve terminal kutusu gövdesini vinçle hafifçe kaldırınız. 8. Terminal kutusunu istediğiniz yönde ±90 döndürünüz ve yerine dikkatlice yerleştiriniz. Bu sırada contaya zarar vermeyiniz. 9. Terminal kutusunu konsola / kablo kanalına vidalayın (4xM16, sıkma torku 170 Nm). 10.Terminal kutusunun alt parçasındaki topraklama bantlarını ve konsolu / kablo kanalını sabitleyiniz: Bunun için her ikisinin de tapalarını çevirdikten sonra konsoldaki / kablo kanalındaki ilgili M8 dişli deliklerden çıkarınız. Topraklama bantlarının metalle temas etmemesi için deliklerin etrafındaki yüzeyi taşlayınız. Daha sonra her iki bandı terminal kutusu alt parçasına ve konsola / kablo kanalına sabitleyiniz (4x M8, sıkma torku 11 Nm). Kontak noktası etrafındaki boş alanları korozyon korumasıyla koruyunuz. 11.Hatları kapak iç tarafındaki devre planına göre bağlayınız (M12, sıkma torku 20 Nm). Gerekli asgari hava boşluğu mesafelerine uyun. Daha fazla bilgi: Asgari hava mesafeleri (Sayfa 92) 12.Hatları akım beslemesine (yeniden) bağlayınız. Daha fazla bilgi: Toprak hattının bağlanması (Sayfa 82) Kabloların sokulması ve döşenmesi... Kabloların bağlanması Terminal kutusu kapağını kaldırınız ve sabit somunların üzerine itiniz. Bu sırada contaya zarar vermeyiniz. 14.Birbirine çapraz iki vida bağlantısını sabitleyin ve somunlarını veya vidaları elle sıkın. 15.Tüm somun veya vidaları sıkın (M10, sıkma torku 40 Nm). 80 İşletme kılavuzu 04/2015

81 Elektrik bağlantısı 6.3 Hazırlık Ayrıca bakınız Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı (Sayfa 87) Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı (Sayfa 88) Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun (Sayfa 86) 6.3 Hazırlık Klemens tanımı (ismi) IEC / EN standardına göre terminal tanımlarında, trifazeakım makineleri için aşağıdaki tanımlar geçerlidir: Tablo 6-1 Terminal tanımları, örnekte 1U1-1 1 U 1-1 Tanım (işaret) x Kutupları değiştirilebilen makinelerde, duruma göre kutup tertipleri tanım sayıları. Düşük bir sayı, düşük bir devir sayısına eşittir. Bölmeli sarımlar için özel durum. x Faz tanımı U, V, W x Sarım başlangıcı (1) veya sarım bitişi (2) için tanım numarası ya da birden fazla bağlantıda her bir sarımda x İlave tanım numarası, eğer birden fazla klemenste aksi halde aynı tanıma sahip paralel şebeke hatlarının bağlantısı zaruri gerekli ise Kablo seçilmesi Bağlantı hatlarının seçiminde aşağıdaki kriterler dikkate alınmalıdır: Ölçüm akım şiddeti Ölçüm gerilimi Gerekirse servis faktörü Örn. çevre sıcaklığı, yerleştirme türü, gerekli kablo uzunluğuna göre kablo kesiti vs. gibi sisteme bağlı koşullar. IEC/EN uyarınca talepler IEC/EN uyarınca talepler Projelendirme bilgileri İşletme kılavuzu 04/

82 Elektrik bağlantısı 6.3 Hazırlık Toprak hattının bağlanması Makinenin toprak hattı kesiti, kurulum düzenlemeleriyle (örn. IEC / EN ) örtüşmelidir. Tablo 6-2 Toprak hattı kesitinin belirlenmesi Harici hat kesiti S [mm²] Toprak hattı kesiti [mm²] S > 35 S/2 Stator gövdesinde işaretlenmiş bağlantı yerinde toprak hattı için yay halkalı ve pullu bir altı köşeli cıvata mevcuttur. Toprak hattını şu şekilde bağlayabilirsiniz: Çok damarlı veya telli kablo pabuçlu hatlar ile Uygun şekillendirilmiş kablo uçlu yassı bantlar ile Alternatif olarak toprak hattını kablo pabuçsuz olarak bir terminal plakası üzerinden işaretlenmiş bağlantı yerlerine bağlayabilirsiniz. Toprak hattının bağlanması Bağlantı yüzeyinin kontak yüzeyi olacak şekilde temiz olmasını ve uygun bir madde ile korozyona karşı korunmasını sağlayınız, örn. asitsiz vazelin ile. Cıvata kafasının altına yaylı rondela ve pul yerleştiriniz. Kablo pabucu ya da yassı bant için izin verilen 10 mm'lik azami terminal kalınlığının aşılmadığını kontrol ediniz. Sıkıştırma cıvatasını aşağıdaki tabloya göre sabitleyiniz. Vidalama derinliği ve sıkma torku, kablo pabuçlarının ve topraklama terminallerinin kullanımı için farklıdır. Kablo pabucu kullanılması durumunda Topraklama terminalleri kullanılması durumunda Cıvata Vidalama derinliği Sıkma torku M6 > 6 mm 8 Nm M8 > 8 mm 20 Nm M12 x 25 > 16 mm 38 Nm M16 x 35 > 20 mm 92 Nm M6 > 9 mm 8 Nm M8 > 12 mm 20 Nm M10 > 15 mm 40 Nm M12 > 18 mm 70 Nm M16 > 20 mm 170 Nm Terminal kutusunda toprak hattı için işaretlenmiş bağlantı terminallerini kullanınız. Ayrıca bakınız Dönüştürücüde işletme (Sayfa 97) 82 İşletme kılavuzu 04/2015

83 Elektrik bağlantısı 6.3 Hazırlık Metal blendajın terminal kutusuna bağlanması Kendinden emniyetli akım devreleri olmayan yardımcı terminal kutusuna veya terminal kutusuna sokulacak metal donanımlı hatlara sahipseniz, terminal kutusundaki metal blendajı topraklayınız. Başka topraklama noktalarına da izin verilir. İç topraklama parçası olan terminal kutularında, metal blendajı iç topraklama parçasına bağlayınız. İç topraklama parçası olmayan terminal kutularında, metal blendajı yeşil-sarı topraklama terminallerinden birine bağlayınız Dışarı iletilmiş hatlar - Klemens kutusuz bağlantı Makine dışarı çıkan hatlar ile (yani terminal kutusu olmadan) sipariş edilmişse, harici bir terminal kutusuna bir uzman tarafından bağlanması gerekir. Harici terminal kutusunun güç levhası üzerindeki bilgilere göre tasarlanmış olmasını ve ilgili kullanıma uygun olmasını sağlayınız. İKAZ Uygun olmayan teknik tasarım nedeniyle arızalar Bağlama sırasında koruma türü, asgari hava mesafeleri ve kaçak mesafeleri gibi teknik bilgilere uyulmaması durumunda arızalar söz konusu olabilir. Sonuç olarak bu arızalar doğrudan veya dolaylı olarak ölüme, ağır bedensel yaralanmalara veya maddi hasarlara neden olabilir. Güç levhası üzerindeki bilgilerine dikkat ediniz. Makine dışarı iletilmiş hatlar ile sipariş edildiyse, bu durumda Bölge 2 için ilgili koşullar dikkate alınmalıdır. Tertibatı sipariş edenin yanı sıra kuranın ve işletenin bu koşulları bildiği ve yerine getireceği şarkı koşulmaktadır Dönüş yönü Eğer makine bir mil ucuna veya farklı çaplarda iki mil ucuna sahipse, tek mil ucunun veya daha kalın olan mil ucunun alın (ön) tarafına bakıldığında dönme yönü şu şekilde tanımlanmıştır: Şebeke hatlarını L1, L2, L3 faz sırası ile U, V, W ile bağlarsanız saat dönüş yönünde hareket elde edilir. İki bağlantıyı değiştirirseniz, örn. hatları B. L1, L2, L3 faz sırasıyla W, V, U ile bağlarsanız, saat dönüş yönünün tersine hareket elde edilir. Not Sadece belli bir dönme yönüne doğru hareket etmesi gereken makinelerin güç levhası üzerinde, bir dönme yönü ok işareti ve ilgili gerekli faz sıralamasını gösteren terminal tanımları belirtilmiştir. İşletme kılavuzu 04/

84 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı DİKKAT Makine hasarları Eğer makine sipariş edildiğinden farklı olarak ya da yanlı dönme yönünde işletilirse, yeterince soğutulmaz. Bunun sonucunda makine hasarları söz konusu olabilir. Güç levhası üzerindeki dönme yönü bilgilerine dikkat ediniz. 6.4 Bağlantı Elektrik bağlantısı için genel olarak aşağıdakiler geçerlidir: Çalışmalara başlamadan önce, güvenli bir toprak hattı bağlantısı kurunuz. Klemens kutusunun kablo girişinde bağlantı hatları conta elemanı ile contalanabilir ve sabitlenebilir. Bağlantı hatlarını ve özellikle de toprak hattını klemens kutusunda açığa çıkarınız ve öyle önlem alınız ki, hat izolasyonu sürtünüp aşınmasın. Makineyi, sürekli, güvenli bir elektrik bağlantısı sağlanabilecek şekilde bağlayınız. Kalkık veya yerleşmemiş tel uçları olması önlenmelidir. Harici ilave edilmiş ve takılmış yardımcı hatları, ana hattan ayrı döşeyiniz ve sabitleyiniz. Bunun için duruma göre kablo bağlama tellerine sahip parçalar mevcuttur. Tablo 6-3 Bağlantı tekniği (kablo pabuçlu / kablo pabuçsuz bağlantı) Terminal kutusu GT640 1XB1621 1XB1631 1XB7730 1XB7731 1XB7740 1XB7750 Bağlantı Kablo pabuçlu (Sayfa 87) Kablo pabuçsuz (Sayfa 88) Kabloları 1XB.. terminal kutusuna soğan contayla sokun Terminal kutuları 1XB1621, 1XB1631 opsiyonel olarak bir soğan conta ile donatılmış olabilir. Bağlantı hattı, giriş noktasında, kesilebilir bir conta elemanının kullanılması ile sızdırmaz kılınır ve bir çekme yükünü düşürme düzeneği ile sabitlenir. 84 İşletme kılavuzu 04/2015

85 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı Kabloların terminal kutusuna sokulması ve bağlanması Terminal kutusu açık, kablo doğru uzunlukta kesilmiş ve izolasyonu açılmış. Kablo bağlantısının harici kuvvetlere maruz kalmamasına dikkat ediniz. Resim 6-7 Çekme yükü azaltımı ve conta elemanı Kabloların bağlanması için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Çekme yükü azaltması üst kısımını 3 sökünüz ve çekme yükü alt kısmı 2 sabitleme cıvatalarını gevşetiniz. Çekme yük düşürme düzeneği, terminal kutusu içinde veya dışında düzenlenebilir. Gerekirse çekme yükü azaltması parçasının yerini değiştiriniz. 2. Conta elemanını 1, sahip olduğu deliği hat çapına göre 1-3 mm kadar daha küçük olacak şekilde kesiniz. 3. Conta ünitesini kablu ucu üzerine çekip takınız. 4. Kablo ucunu, kullanılan kabloya ve kullanım durumuna göre hazırlayınız, örn. kablo pabucu ile. 5. Kablo uçlarını devre şemasına göre terminallere bağlayınız. Devre planını terminal kutusu kapağında bulabilirsiniz. Konuyla ilgili daha fazla bilgi için, "Kabloların bağlanması..." bölümüne bakınız 6. Hat çapını, gerekirse contalama yeri kısmına uygun contalama bantı sararak sağlayınız. Conta ünitesini hazırlanmış sarım üzerine itiniz. 7. Üstüne yerleştirilmiş conta elemanına sahip hattı ağız deliğine yerleştiriniz. Tesisat ağız deliğinde konsantrik oturduğunda çekme yükü azaltma kelepçesini vidalayın. 8. Çekme yükü azaltma kelepçesini sabitleyin. İşletme kılavuzu 04/

86 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı 9. Gerekli sıkıştırma etkisi mevcut olacak ve tesisat izolasyonu hasar görmeyecek şekilde çekme yükü azaltma kelepçesi için sıkıştırma cıvatalarını sıkın. Bunun için 5 Nm'lik bir tork önerilir. 10.Sıkıştırma cıvatalarını 24 saat sonra yeniden sıkınız. İKAZ İzolasyonda hasar Çekme yükü azaltma kelepçesi için sıkıştırma cıvatalarını çok fazla sıkarsanız izolasyon zarar görebilir. İzolasyondaki hasarlar gerilim sıçramalarına neden olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Çekme yükü azaltma kelepçesi sıkıştırma cıvatalarını bildirilen tork ile sıkınız Kabloları 1XB.. terminal kutusuna kablo vidalı bağlantısıyla sokun Bağlantı hatları, değiştirilebilir bir kablo giriş plakası ya da kablo giriş ağızları üzerinden terminal kutusu içine sokulur. Kablo giriş plakası standart versiyonda delinmiştir. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Patlamaya karşı korunmuş versiyonda kablo giriş plakası standart versiyonda delinmemiştir. Böylelikle deliklerin sayısını ve büyüklüğünü uygulama şartlarına uygun kılabilirsiniz. Kablo girişini 180 çevirebilirsiniz. Tablo 6-4 Kablo giriş plakası versiyonları Terminal kutusu Standart Kablo giriş plakası ebatları ile delinmiş 1XB x M80 x x M25 x 1,5 1XB x M80 x x M25 x 1,5 1XB x M72 x x M25 x 1,5 1XB x M72 x x M25 x 1,5 1XB x M80 x x M25 x 1,5 1XB x M72 x x M25 x 1,5 Patlamaya karşı korunmuş versiyon / opsiyon L01 Delinmemiş Kabloların terminal kutusuna sokulması Kabloların terminal kutusuna sokulması için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Kablo iletim plakasını sökün. 2. Duruma göre gerekli sayıda deliği veya vida dişini, ihtiyaç duyulan büyüklükte kablo giriş plakasında deliniz. Kablo giriş plakasının delme işleminden sonra monte edilebilir olmasına ve yeterli sağlamlık sunmasına dikkat ediniz. 3. Gerekli vida dişli kablo bağlantılarını monte ediniz. 4. Kabloları kablo vida bağlantılarından geçiriniz. 86 İşletme kılavuzu 04/2015

87 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı 5. Kabloların monte edilmiş olduğu kablo giriş plakasını terminal kutusuna monte ediniz. 6. Kablo uçlarını devre şemasına göre terminallere bağlayınız. Devre planını terminal kutusu kapağında bulabilirsiniz. Konuyla ilgili daha fazla bilgi için, "Kabloların bağlanması..." bölümüne bakınız Belgelenmiş hat girişleri ve kapatma tıpaları Sadece ilgili patlama tehlikesi söz konusu olan alanda (bölge) kullanım için belgelenmiş ve işaretlenmiş kapatma tıpaları, kablo girişleri ve hat girişleri kullanınız Kablo yerleştirilmesi Kabloları IEC / EN 'ye göre döşeyin. Sabit yerleştirilmiş hatlar için, çekme yükünü azaltmalı, EMV ve patlama belgeli kablo bağlantılarını kullanın. Kablo bağlantılarını, sökülebilir giriş plakasının dişli deliklerine vidalayın. Vida dişli kablo bağlantıları teslimat kapsamına dahil değildir. Belgede bu vida bağlantıları için belirlenmiş montaj ve işletim şartlarının dikkate almasını ve bu şartlara uyulmasını kontrol edin ve dikkate alın. Sabit yerleştirilmemiş hatlarda, torsiyona karşı korunmuş çekme kuvvetini gideren donanımlı hat girişleri kullanınız. Blendajları vida dişli EMV kablo bağlantıları üzerinden geniş yüzeyli olarak makinenin klemens kutusuna iletken şekilde bağlanan, blendajlı (siperli) hatlar kullanınız. Serbest yerleşmiş bağlantı hatlarını klemens kutusunda öyle tertip ediniz ki, koruyucu hat uzunluk fazlalığıyla döşenmiş ve hat damarlarının izolasyonu zedelenemez olsun. Alüminyum bağlantı kızakları takılmışsa, kablo pabucuyla bağlantı kızağının arasına çelikten bir altlık pulu ilave edin. Bununla temas korozyonu önlenir. Kullanılmayan vida dişlerini veya delikleri, IP koruma türüne uyarak uzmanca kapatınız. IP koruma türünü güç levhası üzerinde bulabilirsiniz. Kullanılmayan kablo kapakları yerine belgeli kapatma cıvataları takınız Kablo pabuçları ile kablo bağlantısı 1. Kablo pabuçlarını gerekli kablo kesitine ve sabitleme cıvatalarının ya da saplamaların ebadına göre seçiniz. İlgili standart terminal kutusu versiyonu için azami hat kesiti ile ilgili bilgiler için kataloga bakın. Giriş hatlarının eğik konumlu tertibine ancak gerekli asgari hava boşluk mesafelerine uyulursa izin verilir. 2. Hat uçlarını, kalan izolasyon hemen hemen kablo pabucuna 1 ulaşacak şekilde izole ediniz. Her kablo pabucu için yalnızca bir iletken bağlayınız. İşletme kılavuzu 04/

88 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı 3. Kablo pabucunu hat ucuna uygun şekilde bağlayınız, örn. sıkıştırarak. Resim 6-8 Kablo pabucu ve sabitleme cıvatası ile bağlantı (ilkesel görüntü) 4. Gerekirse kablo pabucu kovanlarını, asgari hava mesafelerinin ve kaçak hattının korunması için izole ediniz. 5. Kablo pabucunu terminal desteği üzerine oturtunuz. Burada duruma göre mevcut olabilecek devre kulpunun tertibine dikkat ediniz. Terminal kutusu 1XB7740 ve 1XB7750'de kablo pabucunu akım rayına yerleştirin. 6. Sabitleme elemanını 2 ilgili tork ile sıkınız: Sabitleme elemanı Sabitleme cıvatası M12 Sabitleme cıvataları M16 Sabitleme somunları M12 Sıkma torku 20 Nm 40 Nm 20 Nm Not Bu konuda daha fazla bilgi için bakın katalog D81.8, bölüm 2. İKAZ Kenar çıkıntısı olmayan kablo pabuçları kullanılması halinde patlama tehlikesi söz konusudur Kablo kesitleri 70 mm 2 olması durumunda, kenar çıkıntısı olmayan kablo pabuçları dönebilir. Asgari hava boşluk mesafelerinin altına düşülebilir, patlama söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Kablo kesitleri 70 mm 2 olması durumunda, kenar çıkıntısı olan kablo pabuçları kullanınız. Gerekli asgari hava boşluğumesafeleri (Sayfa 92)'ne uyunuz Kablo pabuçsuz kablo bağlantısı Uygun sipariş verildiğinde, ince veya birden fazla telli iletkenlerin bağlantısı veya damar uç kovanlarının kullanımı için uygun klemens bilezikleri monte edilmiş olabilir. Kablo damarı uç 88 İşletme kılavuzu 04/2015

89 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı kovanları kullanmak istiyorsanız, bağlantı kurmadan önce bu kovanları uzmanca, akım taşıyabilecek bir presleme bağlantısı üzerinden iletken ucuna sabitleyiniz. DİKKAT İletken uçlarının aşırı ısınması İletken ucu kablo damarı uç kovanı tarafından doğru kavranmaz ve sıkıştırılmazsa, aşırı ısınma söz konusu olabilir. Her kablo damarı uç kovanı için sadece bir iletken ucu kullanınız. Kablo damarı uç kovanını uzmanca sabitleyiniz. Her klemense sadece bir iletken ucu bağlayınız. Yapılacak işlem Bağlantıda asgari hava mesafelerine ve kaçak hattına uyulmasına dikkat ediniz. 1. Terminal kutusunu açınız ve kabloyu doğru uzunlukta kesiniz. 1XB7730 / 1XB7731 terminal kutularının terminal kelepçeleri sadece azami 185 mm²'lik hatları alabilir. 2. Kablo ucunu, kullanılan kabloya ve kullanım durumuna göre hazırlayınız. Kablo bağlantısının harici kuvvetlere maruz kalmamasına dikkat ediniz. 3. Kalan izolasyon klemens bileziğinin yakınına kadar ulaşacak şekilde, iletken uçlarını izole ediniz. İşletme kılavuzu 04/

90 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı 4. Kablo büyüklüğüne bağlı olarak klemens kelepçelerinin (3, 4) doğru tertip edilmesine dikkat ediniz. Kabloyu klemens bilezikleri içine yerleştiriniz. Sıkıştırma somunlarını 5 aşağıdaki tabloda belirtilen sıkma torku ile sıkınız: Terminal kutusu GT640 / 1XB1621 / 1XB1631 / 1XB1634 1XB7730 / 1XB7731 1XB7740 / 1XB7750 Sıkma torku 8 Nm 4 Nm 8 Nm Resim 6-9 Klemens bilezikleri ile bağlantı (ilkesel görüntü) 5. Eğer sıkıştırma cıvatasını 2 çözdüyseniz, tekrar aşağıdaki tork ile sıkınız: Terminal kutusu 1XB1621 / 1XB1631 / 1XB1634 Sıkma torku 40 Nm GT640 / 1XB7730 / 1XB7731 / 20 Nm 1XB7740 / 1XB7750 GT640, 1XB7730 ve 1XB7731 terminal kutularında sıkıştırma ünitesinin 1 sabitlenmesi, terminal desteğinin vida dişli saplaması üzerine bir sıkıştırma somunu M12 ile 20 Nm tork uygulanarak gerçekleştirilir. Uygun sipariş verildiğinde, ince ve birden fazla telli iletkenlerin bağlantısı veya damar uç kovanlarının kullanımı için uygun kelepçe klemensler monte edilmiş olabilir. Kablo damarı uç 90 İşletme kılavuzu 04/2015

91 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı kovanları kullanmak istiyorsanız, bağlantı kurmadan önce bu kovanları uzmanca, akım taşıyabilecek bir presleme bağlantısı üzerinden iletken ucuna sabitleyiniz. İKAZ İletken uçlarının aşırı ısınması nedeniyle patlama tehlikesi İletken ucu kablo damarı uç kovanı tarafından doğru kavranmaz ve sıkıştırılmazsa, aşırı ısınma söz konusu olabilir. Makinenin sahip olduğu sıcaklık sınıfı aşılabilir. Ateşlenebilir bir karışımın ateşlenmesi söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Her kablo damarı uç kovanı için sadece bir iletken ucu kullanınız. Kablo damarı uç kovanını uzmanca sabitleyiniz. Her terminale sadece bir iletken ucu bağlayın Alüminyum kablolar kullanılması Eğer alüminyum hat kullanıyorsanız, ek olarak şuna dikkat ediniz: Sadece alüminyum hatların bağlanması için uygun kablo pabuçları kullanınız. Hat üzerindeki ve/veya hatta temas eden parçadaki temas yerlerinden oksit tabakasını, alüminyum hattı bağlantı yerine yerleştirmeden hemen önce fırçalayarak veya eğeleyerek temizleyiniz. Hemen ardından temas yerlerini nötr vazelin ile gresleyiniz, böylece yeniden oksidasyon olmasını önlemiş olursunuz. DİKKAT Alüminyumun kontak baskısına bağlı akışı Kontak basıncına bağlı olarak, montajdan sonra alüminyum akışı olur. Bu sayede klemens somunları ile bağlantı gevşeyebilir. Geçiş direnci yükselir ve akım geçişi engellenir; bunun sonucunda terminal kutusu ve çevresi yanabilir. Bunun sonucunda makinede hasarlar ve bozulup devre dışı kalma durumları ve ayrıca makinenin devre dışı kalması sonucunda sistemde dolayı hasarlar söz konusu olabilir. Yaklaşık 24 saat sonra ve tekrar yaklaşık dört hafta sonra sıkıştırma somunlarını yeniden sıkınız. Bu esnada terminallerin gerilimsiz olmasına dikkat ediniz. İşletme kılavuzu 04/

92 Elektrik bağlantısı 6.4 Bağlantı Tek damarlı (telli) kablo İKAZ İndüklenmiş anaforlu akımlardan dolayı yüksek ısı dereceleri Yüksek akımlarda ve çok telli kablo yerine tek telli kablo kullanıldığında, kablo giriş kısımlarında indüklenmiş anaforlu (türbülanslı) akımlardan dolayı yüksek ısı dereceleri oluşabilir. Bir kısa devre ve bir patlama olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Devreye alma işleminden sonra, bağlı şebeke hatlarının işletmeye uygun ısı derecesi sınırlarını aşmamasını sağlayınız. Değiştirilmiş giriş koşullarından ya da değiştirilmiş kablo giriş plakalarından dolayı bu ısı efekti, üretici firma ile konuşularak azaltılabilir. Demir olmayan bir metalden bir kablo giriş plakası kullanınız Dahili potensiyal dengelemesi Klemens kutusu gövdesindeki toprak klemensi ve motor gövdesi arasında, klemens kutusunun sabitleme cıvataları toprak hattı bağlantısı olarak kullanılır. Klemens kutusu kapağı ve klemens kutusu gövdesi arasında kapak sabitleme cıvataları potansiyel dengelemesi olarak kullanılır. Özel bir harici toprak hattı ancak, örn. ek destekleri olmayan yassı contalar monte edilmişse gereklidir ve ek olarak takılır. Montaj çalışmalarında, tüm potansiyel dengeleme önlemlerinin etken kalmasına dikkat ediniz Terminal kutusundaki conta için kademesiz dayanma yüzeyi Klemens kutusunun conta yüzeyi, klemens kutusu gövdesi ve kablo sokma ünitesi tarafından oluşturulur. Bu nedenle, sızdırmazlığı ve dolayısıyla koruma türünü sağlamak için, muntazam hizalandırmaya dikkat ediniz. Kablo sokma ucunu ya da kablo sokma plakasını, klemens kutusu gövdesine göre öyle tertip ediniz ki, klemens kutus ve klemens kutusu kapağı arasındaki contalama yüzeyi kademesiz bir düzlem oluştursun. Contalama alanında kerhangi bir kedeme mevcut olmamalıdır Asgari hava mesafeleri Uzmanca montajdan sonra, izolasyonsuz parçalar arasındaki asgari hava boşluk mesafelerine uyulup uyulmadığını kontrol ediniz. Kalkık veya yerleşmemiş tel uçlarına dikkat ediniz. Tablo 6-5 Alternatif gerilim U eff efektif değerine bağlı olarak asgari hava boşluk mesafesi Alternatif gerilimin U eff efektif değeri 500 V Asgari hava mesafesi 8 mm 92 İşletme kılavuzu 04/2015

93 Elektrik bağlantısı 6.5 Yardımcı akım devrelerini bağlama 630 V 800 V 1000 V 10 mm 12 mm 14 mm Değerler azami 2000 m yerleştirme yüksekliğinde geçerlidir. Gerekli asgari hava boşluğu mesafelerinin belirlenmesi sırasında, tablodaki gerilim değeri 1,1 kat yükseltilmelidir, böylelikle ölçüm gerilimi aralığının genel kullanımda dikkate alınması sağlanır Bağlantı çalışmalarının tamamlanması 1. Klemens kutusunu kapatmadan önce, aşağıdakileri kontrol edin: Klemens kutusundaki elektriksel bağlantılar, yukarıdaki bölümlerdeki bilgilere göre uygulanmış ve doğru tork ile sıkılmış. Makine öngörülen dönüş yönüne uygun şekilde bağlanmıştır. Klemens kutusunun içi temiz, kablo artıklarından, pislik ve yabancı maddelerden arınmış olmalıdır. Bütün contalar ve klemens kutusunun conta yüzeyleri hasarsız ve kurallara uygun yapıda. Kullanılmayan girişler yapıştırılmış metalik veya belgelenmiş kapatma elemanları ile kapatılmış. Kapatma elemanları sadece alet yardımı ile çözülebilir. Bağlantı hatları serbest biçimde düzenlenmiş, hat izolasyonu işletme esnasında hasar göremez. 2. Klemens kutusunu kapak sabitleme cıvataları ile kapatınız, bakınız bölüm Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 175). 6.5 Yardımcı akım devrelerini bağlama Kablo seçilmesi Yardımcı akım devrelerinin bağlantı hatlarının seçiminde aşağıdaki kriterler dikkate alınmalıdır: Ölçüm akım şiddeti Ölçüm gerilimi Örneğin ortam sıcaklığı, yerleştirme biçimi, kablo enine kesiti gibi sisteme bağlı koşullara göre gerekli kablo uzunluğu vs. IEC/EN uyarınca talepler IEC/EN uyarınca talepler Sadece ilgili patlama tehlikesi söz konusu olan alanda (bölge) kullanım için belgelenmiş ve işaretlenmiş kapatma tıpaları, kablo girişleri ve hat girişleri kullanınız. İşletme kılavuzu 04/

94 Elektrik bağlantısı 6.5 Yardımcı akım devrelerini bağlama Kabloların yardımcı klemens kutusuna sokulması ve yerleştirilmesi Yardımcı akım devrelerinin bağlantısı için gerekli bilgileri, söz konusu yardımcı klemens kutusu kapağının ya da klemens kutusu kapağının iç tarafındaki klemens planında bulabilirsiniz. Yardım akımı devresinin bağlanması için, duruma göre ana klemens kutusunda bir klemens pervazı monte edilmiştir. Yardımcı klemensler için olan hatlarda gerekli yalıtım giderme uzunluğu, klemens tipine bağlı olarak 6-9 mm aralığındadır. Doğru uzunlukta, hat klemensin içine sonuna kadar yeter ve aynı zamanda hattın izolasyonu klemensin temas kısmına kadar yeter. Kablo vida bağlantılarının uygun kılınması Bağlantı tesisatlarının iletilmesi için klemens kutusu gövdesinde dikdörtgen bir kesitin üzerinde vidalanmış bir plaka mevcut olmalıdır. Normal olarak bu plaka vida dişli delikler ve vida dişli kablo bağlantıları ile teslim edilir. 1. Yardımcı klemens kutusunu açınız ve kablo sokma plakasını sökünüz. Klemens kutusu modeline bağlı olarak çelik sac blendajın altında bir kablo sokma plakası mevcuttur. 2. Delinmemiş versiyonda, kablo giriş plakasına gerekli sayıda deliği veya vida dişini, ihtiyaç duyulan kablo vida bağlantısı büyüklüğünde açınız. 3. Kabloları gerekirse sonradan soğru tertip edebilmek için işaretleyiniz. 4. Kabloları kablo vida bağlantılarından ve kablo giriş plakasından geçiriniz ve kabloları bağlayınız. 5. Kablo sokma plakasını monte ediniz. 6. Kablo vida bağlantılarının vidalama ağızlarındaki contaların koruma türüne uygun olmasını sağlayınız Sensörler ve algılayıcılar için kendinden emniyetli akım devreleri Bağlantı tesisatlarının seçilmesi ve döşenmesi sırasında IEC / EN normunu dikkate alın. DİKKAT Sensörler ve algılayıcılar için kendinden emniyetli akım devreleri Sensörler veya algılayıcılar için mavi bağlantı terminalleri monte edilmişse, bunlar belgeli ve kendinden emniyetli akım devrelerine bağlanmalıdır. Aksi taktirde maddi hasarlar oluşabilir. Bu sırada, kendinden emniyetli işletme maddelerinin yanı sıra, ilgili bağlantı hatları için IEC / EN standartlarındaki ek taleplerini de dikkate alınız. 94 İşletme kılavuzu 04/2015

95 Elektrik bağlantısı 6.5 Yardımcı akım devrelerini bağlama DİKKAT Sıcaklık sezicisi bağlantısı Sıcaklık sensörleri, yalnızca belgelenmiş değerlendirme cihazlarına sahip kendinden emniyetli akım devrelerine bağlanmalıdır. AB örnek kontrol belgesinde bildirilen azami izin verilen giriş akımları ve güçleri aşılmamalıdır. Aksi taktirde maddi hasarlar oluşabilir. Blendajlı, kendinden emniyetli sıcaklık sensörleri monte edilmişse, bunları mavi bağlantı terminalleri (klemensleri) aracılığıyla bağlayınız. Hat kılıfı (blendajı) yalnızca bir kez topraklanmıştır, çoklu bir toprak hattı bağlantısına izin verilmez Metal blendajın terminal kutusuna bağlanması Kendinden emniyetli akım devreleri olmayan yardımcı terminal kutusuna veya terminal kutusuna sokulacak metal donanımlı hatlara sahipseniz, terminal kutusundaki metal blendajı topraklayınız. Başka topraklama noktalarına da izin verilir. İç topraklama parçası olan terminal kutularında, metal blendajı iç topraklama parçasına bağlayınız. İç topraklama parçası olmayan terminal kutularında, metal blendajı yeşil-sarı topraklama terminallerinden birine bağlayınız Harici fan motorunun bağlanması Harici fan motorunu ilgili harici klemens kutusundaki klemens planına göre ve ilgili güç levhası üzerindeki bilgileri dikkate alarak bağlayınız. 1. Çalışmalarda harici fan motorunun işletme kılavuzuna dikkat ediniz. 2. Şunları kontrol edin: Şebeke gerilimi ve şebeke frekansı güç levhasındaki bilgilerle uyuşuyor. Öngörülen bağlantı tesisatlarının enine kesitleri, ilgili kurulum hükümleri dikkate alınarak motorun ölçülendirme akımına uyarlanmıştır. 3. Koruyucu iletkeni koruyucu iletken bağlantısına bağlayın. 4. Diğer elektrik bağlantılarını devre şemasına uygun olarak oluşturun. 5. Eğer harici fan monte edilmiş soket ile teslim edilmişse, bu durumda soketin pin yerleşiminin, kovanın pin yerleşimi ile uyuşup uyuşmadığını kontrol edin. 6. Harici klemens kutusundaki çalışmaları tamamlayınız. Bunun için, "Yardımcı klemens kutusunda bağlantı çalışmalarının tamamlanması" (Sayfa 97) bölümünde tarif edilen işlemi yapınız. İşletme kılavuzu 04/

96 Elektrik bağlantısı 6.5 Yardımcı akım devrelerini bağlama Dönüş yönünün kontrol edilmesi Harici fanın dönüş yönü, dönüş yönü okuna uygun olmalıdır. Fan çarkı, harici fan motorunun fan davlumbazının hava giriş deliğinden görülmektedir. Dönüş yönünün yanlış olması durumunda, harici fan motorunun klemens kutusunda iki şebeke iletkeninin yerini değiştiriniz Stator sarımı sıcaklık denetiminin bağlanması Statör sarımının termik aşırı yüklenmeye karşı denetlenmesi için statör sarımına direnç termometreleri monte edilmiştir. Sıcaklık sensörü bağlantı hatları ana veya yardımcı terminal kutusuna gider. Terminallerin devre ve kullanım bilgilerini ilgili klemens kutusunun terminal planında bulabilirsiniz. İKAZ Elektrik çarpması nedeniyle tehlike Sarım denetlemesi için sıcaklık sensörü izolasyonu, sarım için temel izolasyon gerekliliklerine uygun olarak tasarlanmıştır. Sıcaklık sensörünün bağlantıları, terminal kutularında izole edilmiş olarak bulunur ve güvenlik amaçlı bir ayrım parçasına sahip değildir. Bu nedenle hata durumunda ölçüm sensörü hattında, temas edilmesi halinde ciddi maddi hasarlara, ağır fiziksel yaralanmalara ve hatta ölüme neden olabilecek tehlikeli bir gerilim mevcut olabilir. Sıcaklık sensörünü harici bir sıcaklık denetlemesine bağlarken, gerekli olması halinde "Elektrik çarpması nedeniyle tehlike" gerekliliklerine uyulması çerçevesinde ek önlemler alınız, bkz. IEC veya IEC İşletme kılavuzu 04/2015

97 Elektrik bağlantısı 6.5 Yardımcı akım devrelerini bağlama Nihai önlemler 1. Yardımcı klemens kutusunu kapatmadan önce, aşağıdakileri kontrol ediniz: Hatlar, klemens planı uyarınca bağlanmıştır. Bağlantı hatları serbest biçimde düzenlenmiştir, hat izolasyonu hasar göremez. Klemens kutusunun içi temiz, kablo artıklarından, pislik ve yabancı maddelerden arınmış olmalıdır. Kablo vida bağlantı parçaları iyice sıkılmış ve koruma türü, tesisat döşeme türü, onaylı tesisat çapı vs. bakımından uygun ve kurallara göre monte edilmiş. Bağlantı plakasındaki vida dişleri, kablo ve hat girişleri veya kapatma tıpaları ile kapatılmıştır ve bu tıpalar ilgili koruma türünü sağlar. Duruma göre kullanılmayan girişler kapatılmıştır. Kapatma elemanları sıkıca vidalanmıştır, yani sadece alet yardımı ile çözülebilir. Bütün contalar ve klemens kutusunun conta yüzeyleri kurallara uygun yapıdadır. Sıkıştırma cıvataları, kullanılmasalar dahi duruma göre vidalama klemensleri iyice sıkılmıştır. 2. Yardımcı klemens kutusunu ilgili kapak ile kapatınız. Kapağın sabitleme cıvataları için sıkma torkunu "Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 175)" bölümünde bulabilirsiniz Dönüştürücüde işletme Aşağıdaki bölüm yalnızca makinenin bir dönüştürücüde çalıştırılmak üzere sipariş edilmesi durumunda geçerlidir. Not Sipariş numarasından, makinenin dönüştürücüde çalıştırılmak üzere sipariş edilip edilmediğini görebilirsiniz. Bu durumda sipariş numarasının 6. basamağında 1, 2, 3 veya 4 rakamı yer alır. İKAZ Dönüştürücüden dolayı tehlikeli gerilim Besleyen dönüştürücü kapatılmadığı sürece veya dönüştürücünün ara devresi deşarj olmadığı sürece, rotor dursa dahi motor klemenslerinde elektrik gerilimi mevcut olabilir. Dönüştürücü tipine göre gerilim 1000 V kadar olabilir. Motorda çalışmalar yapılmadan önce beş güvenlik kuralına (Sayfa 16) uyulmasını sağlayınız. İşletme kılavuzu 04/

98 Elektrik bağlantısı 6.5 Yardımcı akım devrelerini bağlama Dönüştürücü tepe gerilimi İzolasyon sistemi için sınır değerler olarak azami dönüştürücü tepe gerilimi değerlerini aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz: Tablo 6-6 Azami dönüştürücü tepe gerilimi Dönüştürücü nominal gerilimi [V] 500 V Azami dönüştürücü tepe gerilimi Û max İletken-İletken İletken-Toprak Ara devre 1500 V Yükselme süresi 0,5 μs > 500 ile 690 V arası 2250 V Yükselme süresi 0,4 μs 1100 V Yükselme süresi 0,5 μs 1500 V Yükselme süresi 0,4 μs 750 V 1125 V DİKKAT Kablo refleksiyonları nedeniyle izolasyonda hasar Kablo refleksiyonları nedeniyle motordaki veya terminallerdeki gerilim yükü iki katına çıkabilir. İzolasyon sistemi bu nedenle zarar görebilir ve bunun sonucunda makinede komple hasar söz konusu olabilir Toprak hattına sahip ağda dönüştürücü modu DİKKAT Toprak hattı akımlarından dolayı hasarlar Makinenin toprak hattına kısa devre denetimi olmayan, akım sınırlayıcılı dönüştürücülerde işletilmesinde, çıkış tarafında bir toprak hattına kısa devre durumunda, dış hat akımının 1,7 misline kadar koruyucu hat akımları söz konusu olabilir. Hem normal ölçümlendirilmiş çok damarlı bağlantı hatlarının koruyucu hatları, hem de normal klemens kutularının koruyucu hat bağlantı yerleri bu işlem için uygundur. Bunun sonucunda maddi hasarlar oluşabilir. Yeterli ölçümlendirilmiş bir toprak hattı (koruyucu hat) döşeyiniz. Toprak hattını (koruyucu hattı), motor gövdesine tertip edilmiş toprak hattı klemensine bağlayınız. 98 İşletme kılavuzu 04/2015

99 İşletmeye alış 7 Makinedeki tüm çalışmalar sırasında, elektrikli sistemlerin güvenli şekilde çalıştırılmasına yönelik genel güvenlik uyarılarını (Sayfa 15) ve EN gerekliliklerini dikkate alınız. 7.1 İşletmeye almadan önceki kontroller Sistemin uzmanca montajından sonra ve devreye sokulmasında önce, şunları kontrol ediniz: Not İşletmeye almadan önceki kontroller Aşağıda sunulan devreye sokma kontrollerinin listesi eksiksiz olamaz. Daha fazla kontrol, gerekirse sisteme özel koşullara uygun şekilde ek olarak uygulanmalıdır. Makinede hasar yok. Makine nizamına göre monte edilmiş ve hizalanmıştır; tahrik çıkış elemanları doğru dengelenmiş ve ayarlanmıştır. Tüm sabitleme cıvatalarının, bağlantı elemanlarının ve elektriksel bağlantıların öngörülen sıkma torklarıyla sıkılmış olması. İşletme şartları, teknik dokümantasyondaki öngörülmüş verilere uygundur, örn. koruma türü, çevre ısı derecesi vs. hususunda. Örn. kuplaj gibi hareketli parçalara rahat ulaşılabilir. Eğer ikinci mil ucu kullanılmıyorsa, bu durumda bunun poyra yayı dışarı fırlamaya karşı emniyet altına alınmış ve "H" (normal versiyon) rotor balanslama türünde yaklaşık yarım uzunluğa kadar kısaltılmış olmalıdır. Hareketli ve gerilim taşıyan parçalar için, sürtünmeye karşı tüm koruma önlemleri uygulanmıştır. Yatak izolasyonu, levhalara göre uygulanmıştır. Elektrik bağlantısı Topraklama ve potensiyal dengeleme bağlantılarının kurallara uygun yapılması. Makine öngörülen dönüş yönüne göre bağlanmış olmalıdır. Uygun şekilde tasarlanmış kumanda ve devir sayısı denetimi sayesinde, teknik verilerde bildirilmiş izin verilen devir sayılarından daha yüksek devir sayılarına çıkılmaması garanti edilmiştir. Bunun için güç levhası üzerindeki verileri veya duruma göre sisteme özel dokümantasyonu kıyaslayınız. Asgari izolasyon dirençlerine uyulmuştur. Asgari hava mesafelerine uyulmuştur. İşletme kılavuzu 04/

100 İşletmeye alış 7.2 Devreye alma öncesinde izolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin ölçümü Makine denetimi için mevcut olabilecek ek donanımların uygun biçimde bağlandığı ve fonksiyonel olduğu. Mevcut frenler veya geri akış blokajları kusursuz çalışmaktadır. Denetim tertibatlarında, "Uyarı" ve "Kapatma" için değerler ayarlanmıştır. Dönüştürücüde işletme Eğer motor versiyonu dönüştürücünün özel bir düzenlemesini gerektiriyorsa, güç levhasının üzerinde ilgili ilave bilgiler bulunur. Dönüştürücü doğru parametrelenmiştir. Bu parametreleme verilerini, makinenin güç levhası veya etiketi üzerinde bulabilirsiniz. Parametreler ile ilgili bilgileri dönüştürücünün işletme kılavuzunda bulabilirsiniz. Belirtilen n maks sınır devir sayısı aşılmaz. n min sınır devir sayısının altında kalınmaz. Soğutma Makinenin soğutmasının devreye sokma işlemi için sağlanıp sağlanmadığını kontrol ediniz. Su soğutmalı makine Soğutma suyu beslemesi bağlı ve işletime hazır. Soğutma suyu beslemesi devreye sokulmuş. İlgili veriler için güç levhasına bakınız. Soğutma suyu proje edilmiş kalitede ve miktarda kullanıma sunulmuştur. Su ile soğutma devreye sokulmuştur. İlgili veriler için güç levhasına bakınız. Soğutma suyu planlanan kalitede kullanılır. 7.2 Devreye alma öncesinde izolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin ölçümü İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi (PI) ölçülerek, makinenin durumu hakkında bilgi elde edebilirsiniz. Bu nedenle izolasyon direncini ve polarizasyon endeksini şu zamanlarda kontrol ediniz: Makine ilk kez çalıştırılmadan önce Uzun süre depolamadan veya durma halinden sonra Bakım çalışmaları çerçevesinde Böylelikle sarım izolasyonu hakkında şu bilgileri elde edersiniz: Sarım başı izolasyonu iletken şekilde pislenmiş mi? Sarım izolasyonu nem aldı mı? Bu bilgiler sayesinde makinenin devreye sokulması veya gerekirse sarımın temizlenmesi ve / veya kurutulması gibi gerekli önlemler hakkında karar verebilirsiniz: Makine devreye sokulabilir mi? Temizleme veya kurutma önlemleri uygulanmalı mı? 100 İşletme kılavuzu 04/2015

101 İşletmeye alış 7.3 Rulmanlar işletmeye almadan önce yağlanmalıdır Kontrol ve sınır değerler ile ilgili detaylı bilgileri burada bulabilirsiniz: "İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi" (Sayfa 53) 7.3 Rulmanlar işletmeye almadan önce yağlanmalıdır Aşağıdaki bilgiler, belirlenmiş olan depolama koşullarına uyulması durumunda geçerlidir. Genel bilgiler Ardıl yağlama için yağlama levhası üzerindeki bilgileri dikkate alın. Yağlamayı azar azar yapınız. Gresin rulmanlar içinde dağılabilmesi için bu işlem esnasında mil dönmelidir. Rulmanlar işletmeye almadan önce ardıl yağlamaya tabi tutulmalıdır Teslimat ile devreye alma arasında bir yıldan fazla ve dört yıldan az zaman geçtiyse: Rulmanları, yağlama levhasında belirtilenin iki katı gresle yağlayınız. Bu esnada yatak ısı derecesini mümkün olduğunca kontrol ediniz. Rulmanların işletmeye almadan önce yeniden yağlanması Aşağıdaki koşullarda rulmanları yeniden yağlamalısınız: Makine dört yıldan uzun sürede depolanmışsa. Makine, "Depolama" bölümündeki bilgilere uygun olarak depolanmamışsa. Yapılacak işlem 1. Yatağı, ardıl yağlama borularını, yağlama nipelini ve yatak kapağını sökünüz. 2. Eski gresi temizleyiniz. 3. Yeniden yağlamadan önce yatağı kontrol ediniz. Gerekiyorsa yeni yatak monte ediniz. 4. Yatağı yağlayınız ve yatak ünitelerini yeniden birleştiriniz. Ayrıca bakınız Rulmanlı yatakların çalıştırılması için müteakip yağlama aralıkları ve gres türleri (Sayfa 132) Çalıştırma araları (Sayfa 116) Transport (taşıma) ve depolama (Sayfa 38) İşletme kılavuzu 04/

102 İşletmeye alış 7.5 Harici fanların devreye sokulması 7.4 Otomatik ardıl yağlama düzeneğinin ayarlanması Ardıl yağlama işlemi, ardıl yağlama düzeneğinde mevcut olan harici gerilime bağlı olarak gerçekleştirilir. İşletmeye almadan önce ardıl yağlama düzeneğinin zaman aralığını ve ardıl yağlama miktarını ayarlayınız. İşletme ve gres kartuşlarını değiştirme konusundaki ardıl yağlama düzeneği kullanım kılavuzunu dikkate alınız. Ayrıca bakınız Otomatik ardıl yağlama düzeneği için kilitleme devresi (opsiyonel) (Sayfa 35) 7.5 Harici fanların devreye sokulması Harici fan sadece bir dönme yönü için uygundur, bakınız fan başlığının veya fan cihazının üzerindeki dönüş yönü bilgisi. Harici fan, ana makinenin devrinden ve dönüş yönünden bağımsız olarak soğutma temin etmektedir. Açık soğutma devresinde, soğutma havası sadece düşük miktarda kimyasal agresif ve sadece hafif tozlu olmalıdır. İlk deneme çalışmasından önceki kontroller İlk deneme çalışmasından önce aşağıdaki kontrolleri uygulayın: Harici fan kurallara uygun monte edilmiş ve ayarlanmış. Çalışma çarkı ve içeri akış memesi arasındaki çepeçevre boşluk eşittir. tüm bağlantı elemanları yanı sıra elektriksel bağlantılar iyice sıkılmış olmalıdır. Topraklama ve potansiyel dengeleme bağlantıları şebekeye uygun oluşturulmuş. Hava akımı kapatma klapeleri, kapaklar vs yüzünden olumsuz etkilenmemelidir. Fan gövdesinde yabancı cisim bulunmamaktadır. Hareketli ve gerilim taşıyan parçalar için sürtünmeye karşı tüm koruma önlemleri uygulanmış. Deneme çalışmasını uygulama 1. Harici fan motorunu kısaca açın ve kapatın. 2. Harici fanın dönüş istikametini dönüş istikameti oku ile karşılaştırın. Eğer dönüş istikameti dönüş istikameti oku ile uyuşmuyorsa, bu durumda harici fan motorunun iki fazını değiştirin. 102 İşletme kılavuzu 04/2015

103 İşletmeye alış 7.7 Sarım sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri 7.6 Yatak sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri Devreye almadan önce Eğer makine yatak termometreleri ile donatılmışsa, makineyi ilk kez harekete geçirmeden önce, kontrol (denetim) tertibatında kapatma işlemi için sıcaklık değerini ayarlayınız. Tablo 7-1 Devreye sokmadan önce yatak sıcaklıklarının kontrolü için ayar değerleri Ayar değeri Sıcaklık Uyarı 115 C Kapatma 120 C Normal işletme Kurma yerinde, T işletme normal işletme sıcaklığını C türünden ölçün. Kapatma ve ikaz değerlerini T işletme işletme sıcaklığına göre ayarlayın. Tablo 7-2 Depo sıcaklıklarının denetlenmesi için ayar değerleri Ayar değeri Sıcaklık Uyarı T işletme + 5 K 115 C Kapatma T işletme + 10 K 120 C 7.7 Sarım sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri Devreye almadan önce Makineyi ilk kez harekete geçirmeden önce, kontrol (denetim) tertibatında kapatma işlemi için sıcaklık değerini ayarlayın. Tablo 7-3 Devreye sokma ayar değerleri Ayar değeri Sıcaklık Uyarı 145 C Kapatma 155 C Normal işletme 1. Normal çalışma sıcaklığı için kurulum yerinde T işletme değerini C olarak ölçün. 2. Kapanma ve uyarı değerlerini T işletme çalışma sıcaklığına göre ayarlayın. İşletme kılavuzu 04/

104 İşletmeye alış 7.8 Deneme çalıştırması Tablo 7-4 Normal işletmede ayar değerleri Ayar değeri İzolasyon sınıfı 180(H), kullanım 155(F) için sıcaklık Uyarı T işletme + 10 K 145 C Kapatma T işletme + 15 K 155 C 7.8 Deneme çalıştırması Montajdan veya revizyonlardan sonra bir deneme sürüşü gerçekleştirin: 1. Makineyi yüksüz harekete geçiriniz. Bunun için, güç şalterini kapatınız ve mümkünse erken kapatmayınız. Düzgün hareket etme durumunu kontrol edin. Şebeke makineleri için arka arkaya izin verilen maksimum harekete geçiş sayısı: Üç soğuk / iki sıcak Dönüştürücü makinelerinin hareket koşullarını katalog içinde bulabilirsiniz. Devir sayısı kontrolü veya kesinlikle gerekli ölçüye göre denetleme işlemi için, harekete geçiş kapatmalarını sadece düşük devir sayılarında yapın. Tekrar devreye sokma işleminden önce, makinenin o andaki hareketini tamamlayıp durmasını bekleyiniz. 2. Makineyi bir süre daha rölantide gözlemleyiniz. 3. Mükemmel çalışma durumunda makineye yük veriniz. Düzgün hareket etme durumunu kontrol edin. Gerilim, akım ve güç değerlerini okuyunuz ve kaydederek belgeleyiniz. Mümkünse, çalışma makinesinin ilgili değerlerini okuyunuz ve bunları da kaydederek belgeleyiniz. Mevcut ölçüm düzenekleri ile mümkün oluyorsa, yatak ve stator sarımının sıcaklıklarını atalet noktasına ulaşıncaya kadar kontrol edin. Mekanik hareketi, yataklarda ve yatak levhalarında gürültü veya titreşim olup olmadığı hususunda kontrol ediniz. 4. Makine düzensiz çalışıyorsa ya da anormal gürültü varsa, makineyi kapatın. Çıkıştaki nedeni belirleyin. Eğer mekanik hareket kapatma işleminden hemen sonra düzelirse, manyetik veya elektriksel sebepler mevcuttur. Kapatma işleminden sonra mekanik çalışma düzelmezse, bu durumda mekanik nedenler söz konusudur. Elektrikli makineler veya çalışma makineleri için olası nedenler; balans bozukluğu, makine setinin yeterince düzgün seviyelenmemiş olması, makinenin sistem rezonansında işletilmesi (sistem = motor, temel çerçeve, temel, vs.). DİKKAT Makinenin tahrip olması İşletim sırasındaki salınım değerleri DIN ISO kapsamındaki değerler ile örtüşmüyorsa makine hasar görebilir. İşletim sırasındaki salınım değerleri için DIN ISO standardına uyunuz. 104 İşletme kılavuzu 04/2015

105 İşletmeye alış 7.9 Dönüştürücüde motor parametrelerinin ayarlanması Not Bu konuda daha fazla bilgi için bakın katalog D81.8, bölüm Dönüştürücüde motor parametrelerinin ayarlanması Motor tipinin seçilmesi, belirli motor parametreleri için ön atama yapılması ve çalışma davranışının optimize edilmesi için gerçekleştirilir. Dönüştürücü SINAMICS G120/G150 veya SINAMICS S120/S150 kullanıyorsanız, motor parametrelerini STARTER veya "Advanced Operating Panel" AOP30 üzerinden ayarlayabilirsiniz. Dönüştürücü SINAMICS G120P kullanıyorsanız, motor parametrelerini "Intelligent Operator Panel" (IOP) üzerinden ayarlayabilirsiniz. DİKKAT İstenmeyen çalışma durumları Yanlış bir motor tipi seçildiğinde, daha yüksek gürültü emisyonları gibi istenmeyen çalışma durumları söz konusu olabilir. Not SINAMICS S dönüştürücülerde ön ayarlı mekan fazörü modülasyonu SINAMICS G dönüştürücülere göre farklı olarak SINAMICS S dönüştürücülerde mekan fazörü modülasyonu ön ayarlıdır. Mekan fazörü modülasyonu uygulama izin verirse manüel olarak, SIMOTICS FD motorların optimize edilmiş pas örneğine göre değiştirilebilir. STARTER ve AOP30 için SINAMICS parametresi p1802 = 19'dur "STARTER" programında motor tipinin ve motor verilerinin seçilmesi Şartlar Motor dönüştürücüye bağlı ve çalışma hazır. Dönüştürücü, en az 4.6 yazılım versiyonuna sahiptir. SSP özellikli bir STARTER yazılımını (en az Versiyon 4.3.1) bir bilgisayara kurdunuz ve dönüştürücü ile bağladınız. SINAMICS G120P dönüştürücüde SSP V4.6 gereklidir. "STARTER" programı başlatıldı. "Konfigürasyon" iletişim ekranında bulunuyorsunuz. İşletme kılavuzu 04/

106 İşletmeye alış 7.9 Dönüştürücüde motor parametrelerinin ayarlanması Motor parametrelerinin seçilmesi 1. "Motor Adı" alanına motor için bir ad giriniz. Benzersiz bir adın belirlenmesi, daha sonraki motor arama işlemini kolaylaştırır. 2. "Motor verilerini gir" opsiyonunu seçiniz. 3. "Motor tipi" alanında "[14] SIMOTICS FD asenkron motor serisi" girişini seçin. Resim 7-1 Motor tipinin seçilmesi 4. "Devam" ile girişlerinizi onaylayın. 106 İşletme kılavuzu 04/2015

107 İşletmeye alış 7.9 Dönüştürücüde motor parametrelerinin ayarlanması 5. "Motor verileri" tablosundaki "Değer" sütununa ilgili motor verilerini girin. Parametre p304...p311 değerlerini motor güç levhasında bulabilirsiniz. Parametre p335 (motor soğutma türü) değeri, motorun sipariş numarasından belirlenir: Motorun sipariş numarası Soğutma türü Parametre p335 1LL1 IC01 0 1LP1 IC06 1 1LM1 / 1MM1 IC LQ1 / 1MQ1 IC LH1 / 1MH1 IC71W 6 1LN1 / 1MN1 IC86W 6 Resim 7-2 Motor verilerinin girilmesi 6. "Devam" ile girişlerinizi onaylayın. İşletme kılavuzu 04/