İşletme kılavuzu. Alçak gerilim motorları SIMOTICS SD. 1LE5 - Ebat 400/450. Basım 03/

Transkript

1 İşletme kılavuzu Alçak gerilim motorları SIMOTICS SD 1LE5 - Ebat 400/450 Basım 03/2018

2

3 Giriş 1 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2 Alçak gerilim motorları SIMOTICS SD İşletme kılavuzu Tanımlama 3 Uygulama ön hazırlığı 4 Montaj 5 Elektrik bağlantısı 6 İşletime alma 7 İşletme 8 Bakım 9 Yedek parçalar 10 Atığa ayırma 11 Servis ve Teknik Destek Teknik Özellikler Kalite dokümanları A B C 03/2018

4 Yasal bilgi ve uyarılar İkaz bilgisi konsepti Bu kullanma kılavuzu, kendi güvenliğiniz ve mal kaybı veya zarar oluşmasını önlemek için dikkat etmeniz gereken bilgi ve uyarılar içermektedir. Kişisel güvenliğiniz ile ilgili bilgi ve uyarılar bir ikaz üçgeni ile belirtilmiştir, genel mal hasarı ile ilgili bilgi ve uyarılar için ise ikaz üçgeni kullanılmamıştır. Tehlike kademesine bağlı olarak, ikaz bilgi ve uyarıları, en önemliden daha az önemlilere göre, aşağıdaki şekilde sıralanmıştır. TEHLİKE eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, ölüm veya ağır yaralanma olacağı anlamına gelir. İKAZ eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, ölüm veya ağır yaralanma olabileceği anlamına gelir. DİKKAT eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, hafif yaralanma olabileceği anlamına gelir. DİKKAT eğer bildirilen dikkat etme önlemlerine uyulmazsa, mal hasarı olabileceği anlamına gelir. Birden fazla tehlike derecesinin aynı anda ortaya çıkması halinde, en yüksek tehlike derecesine ait uyarı bilgisi kullanılır. Eğer ikaz üçgenli bir uyarı bilgisinde insanlara zarar gelebileceği hususuna dikkat çekiliyorsa, aynı ikaz bilgisine ayrıca bir mal hasarı ile ilgili uyarı da eklenmiş olabilir. Yetkili personel Bu dokümantasyon içinde açıklanan ürünü/sistemi sadece ilgili görev için uygun nitelikte olan kalifiye personel kullanabilir. Ürünün/Sistemin kullanımı esnasında ilgili göreve ilişkin dokümantasyona ve özellikle bu dokümantasyon içinde belirtilen güvenlik ve uyarı bilgilerine dikkat edilecektir. Kalifiye personel, gerekli eğitime ve deneyime sahip olduğundan bu ürünleri/sistemleri kullanırken riskleri fark edebilecek ve olası tehlikeleri önleyebilecek bilgiye sahiptir. Siemens ürünlerinin amaca uygun kullanımı Lütfen şunlara dikkat ediniz: Markalar İKAZ Siemens ürünleri sadece katalogda ve ilgili teknik dokümantasyonda öngörülmüş kullanım durumları için kullanılmalıdır. Eğer yabancı ürünler ve yabancı bileşenler kullanılırsa, bu ürün ve bileşenler Siemens tarafından tavsiye edilmiş ya da kullanımına izin verilmiş olmalıdır. Ürünlerin kusursuz ve güvenli kullanımı için, gerektiği şekilde taşınması, gerektiği şekilde depolanması, yerleştirilmesi, montajı, kurulması, devreye sokulması, kullanılması ve muhafaza edilmesi ya da onarılması şarttır. İzin verilen çevre koşullarına uyulmalıdır. İlgili dokümantasyonlarda verilen bilgi ve uyarılara dikkat edilmelidir. Tescil ibaresi ile işaretlenmiş tüm isim ve tanımlar, tescil edilmiş Siemens AG markalarıdır. Bu yazıdaki diğer isim ve tanımlar, üçüncü kişiler tarafından kendi amaçları için kullanılmaları halinde sahiplerinin haklarına tecavüz edilmiş olması söz konusu olabilecek markalar olabilir. Sorumluluk üstlenmeme mesuliyeti Bu yazının içeriğini, tarif edilen donanım ve yazılıma uygunluğu açısından kıyasladık. Yine de farklılıklar ve sapmalar olabilir ve bu nedenle tamamen uyumluluk hususunda herhangi bir sorumluluk üstlenmiyoruz ve garanti vermiyoruz. Bu yazıda verilen bilgiler muntazam aralıklar ile kontrol edilmektedir ve gerekli düzeltmeler yazının müteakip baskılarına işlenmektedir. Siemens AG Division Process Industries and Drives Postfach NÜRNBERG ALMANYA P 04/2018 Değişiklikler yapma hakkımız saklıdır Copyright Siemens AG Tüm Hakları Saklıdır

5 İçindekiler 1 Giriş Bu kılavuz hakkında Kişisel dokümanların oluşturulması Güvenlik bilgi ve uyarıları Sistem sorumlusu için bilgiler Güvenlik kurallarına uyulması Kalifiye personel Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı Elektrikli enerji tekniği sistemlerinin işletilmesindeki elektromanyetik alanlar Dönüştürücüde işletim sırasında parazit gerilimleri Özel versiyonlar ve model varyantları Tanımlama Uygulama alanı CE İşareti EAC işareti UL sertifikalı makinelerin invertörde işletimi Güç levhası Yapı Makine versiyonu Soğutma, havalandırma Depolama Ortamla ilgili koşullar Opsiyonel monte edilen ve içine takılan üniteler Uygulama ön hazırlığı Sistem projelendirilmesindeki güvenlik açısından önemli unsurlar İşletim türüne uyulması Soğutmanın sağlanması Termik motor koruması (modele göre) Bağımsız ısıtma için kilitleme devresi (opsiyon) Harici fan soğutma havası kalitesi Harici fan motoru için kilitleme devresi IM B5 yapı tarzı için destek ayağı Gürültü emisyonları Şebekede gerilim ve frekans dalgalanmaları...25 İşletme kılavuzu, 03/2018 3

6 İçindekiler 4.11 Sistemin kendi frekansları Elektrik bağlantısındaki arızalardan kaynaklanan mil ünitesinin torsiyon yüklenmeleri Teslimat Nakliye ve depolama Transport işaretleri Güç levhası üzerindeki yapı tarzları Yukarı kaldırma ve taşıma Rotorun emniyete alınması Depolama Elektromanyetik uyumluluk Dönüştürücüde işletme Konvertörü parametrelendirme İnvertör giriş gerilimi Dönüştürücüde işletme durumu için yatak akımlarının azaltılması Dönüştürücüde işletmede izolasyonlu yataklar Montaj Montaj için güvenlik bilgi ve uyarıları Montajın hazırlanması Montaj için ön koşullar İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi Bağlantı yüzeylerinin hazırlanması Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Makineyi kurun Yük takma donanımının test edilmesi Soğutmanın sağlanması Balanslama Tahrik çıkış elemanlarının takılması ve çıkarılması Rotor tutma düzeneğinin çıkartılması Dik yapı tarzındaki makinelerde rotor tutma düzeneğinin sökülmesi Korozyon korumasının çıkarılması Yoğuşuk suyun boşaltılması Makineyi hizalama ve sabitleme Doğru hizalama ve güvenli sabitleme için ön koşullar Motoru dikey ve yatay olarak yerleştirin Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B3 / IM B35) Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B5) Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM V1, IM V10) Elektrik bağlantısı Elektrik bağlantısı için güvenlik bilgileri Temel kurallar Terminal kutusu TB3R61 bağlantı kutusu Klemens kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB İşletme kılavuzu, 03/2018

7 İçindekiler Bağlantı kutusunu çevirin (seçenek) Bağlantı kutusunun kapağını sökün/takın Makinenin bağlanması Kablo seçilmesi Klemens tanımları Dönüş yönü Serbest dışarı çıkarılan hatların bağlantısı Toprak hattının bağlanması Topraklama bağlantısı tipi Toprak hattının bağlanması Hat bağlantısı Kabloların terminal kutusuna sokulması Kablo pabuçları ile kablo bağlanması Kablo pabuçsuz kablo bağlanması Kablo yerleştirilmesi Asgari hava mesafeleri Tek damarlı (telli) kablo Alüminyum kablolar kullanılması Bağlantı çalışmalarının tamamlanması Yardımcı akım devrelerini bağlama Kablo seçilmesi Kabloların yardımcı klemens kutusuna sokulması ve yerleştirilmesi Stator sargısının sıcaklık kontrolünü (modele göre) bağlayın Nihai önlemler İnvertörün bağlanması Dönüştürme modunda yüksek frekanslı toprak bağlantısı İşletime alma İlk kullanım öncesinde yalıtım direncinin ölçülmesi Yatak sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri Harici fanların devreye sokulması Devreye alma İşletme İşletme için güvenlik uyarıları Fanlı makinelerin işletimine yönelik güvenlik uyarıları UL sertifikalı makinelerin invertörde işletimi Rulmanda ardıl yağlama Rulmanda durma hasarları olmasının önlenmesi Acil Kapatma sonrasında yeniden devreye sokma Elektrik arızaları ve mekanik arızalar Rulmanda arızalar Kapatma Çalıştırma araları...90 İşletme kılavuzu, 03/2018 5

8 İçindekiler 9 Bakım Onarımla ilgili güvenlik uyarıları Denetim ve bakım Kuzey Amerika piyasası (opsiyonel) Avrasya Gümrük Birliği (isteğe bağlı) Montaj veya onarımdan sonra ilk denetim Ana denetim Bakım aralıkları Bağımsız ısıtmanın denetimi ve bakımı Rulman yataklamasının değerlendirilmesi Ek yağlama Rulmanlı yatakların çalıştırılması için müteakip yağlama aralıkları ve gres türleri Rulmanlırın contalanması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Soğutma havası akımı temiz tutulmalıdır Temizleme Yoğuşuk suyun boşaltılması Boya hasarlarının düzeltilmesi Klemens kutularının bakımı Onarım Temeller precote kaplamalı cıvatalar Cıvata bağlantıları Fan davlumbazı Metalden dış fan Plastikten dış fan Harici fan başlığı Devre bağlantıları Koruyucu çatı, koruyucu çatı altında devir empülsiyon sensörü montajı Fren takma (seçenek) Rulmanlı yatak Rulmanın sökülmesi V halkayı sökünüz Labirent contanın sökülmesi Rulmanlı yatakların takılması V halka takılması V halkanın takılması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Labirent contanın takılması Yedek parçalar Sipariş bilgileri Parça siparişi İnternet üzerinden yedek parça siparişi Bölüm grupları Makine parçaları Stator ve rotor Havalandırma Harici fan TB3R61 bağlantı kutusu İşletme kılavuzu, 03/2018

9 İçindekiler Terminal kutusu 1XB Terminal kutusu 1XB Yatak gövdeli rulman, DE tarafı Yatak gövdeli rulman, NDE tarafı Yatak gövdesiz rulman, DE tarafı Yatak gövdesiz rulman, NDE tarafı DE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası NDE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Standart parçalar Atığa ayırma A B C 11.1 RoHS - Belirli bazı tehlikeli maddelerin kullanımının sınırlanması Ülkeye özgü yasal düzenlemeler Demonte etme işleminin hazırlanması Makinenin parçalarına ayrılması Komponentlerin giderilmesi Servis ve Teknik Destek Teknik Özellikler B.1 Cıvata bağlantılarının sıkma torkları Kalite dokümanları Endeks İşletme kılavuzu, 03/2018 7

10 İçindekiler 8 İşletme kılavuzu, 03/2018

11 Giriş Bu kılavuz hakkında Bu kılavuz makineyi tarif eder ve ayrıca makinenin tesliminden giderilmesine kadar yapılacak işlemler hakkında bilgi verir. Bu kılavuzu ileride söz konusu olacak kullanım için muhafaza ediniz. Makine ile çalışmaya başlamadan önce, bu işletme kılavuzunu okuyunuz ve talimatlara uyunuz. Böylelikle tehlikesiz ve arızasız bir işlevin yanı sıra, makinenin uzun süre kullanılmasını sağlamış olursunuz. Belgenin iyileştirilmesiyle ilgili önerileriniz olduğunda lütfen servis merkezine (Sayfa 135) başvurun. Aşağıdaki metinde motor, "elektrikli makine" veya kısaltılmış olarak "makine" olarak anılacaktır. Bu kullanım kılavuzu, ürün yelpazesinin işe özel tüm modellerini kapsamaz. Daha ayrıntılı bilgiler için kataloga bakın. Tekst özellikleri İkaz bilgileri tasarımı, iç başlık kısmının arka yüzünde açıklanmıştır. Bu talimatlardaki ve üründeki güvenlikle ilgili tüm bilgilere uyun. Bu talimatlarda ayrıca aşağıdaki metin işaretlerini de bulabilirsiniz: 1. İşlem talimatları, numaralanmış liste şeklinde gösterilmiştir. İşlem adımlarının sıralamasına uyunuz. Sayım şeklindeki dizinler için liste noktaları kullanılmıştır. Tire işareti, ikinci kademedeki sayım şeklinde dizinleri bildirir. Not Bir uyarı notu, size ürün, ürünün kullanımı veya söz konusu dokümanlar hakkında daha ayrıntılı bilgiler sunar. 1.2 Kişisel dokümanların oluşturulması Industry Online Support içindeki internet sayfalarında, Documentation ( support.industry.siemens.com/my/ww/en/documentation) fonksiyonu ile kişisel dokümanlar oluşturabilirsiniz "Dokümantasyon" fonksiyonu ile ürün destek içindeki işletme kitaplarından kendi "Dokümantasyon"unuzu oluşturabilirsiniz. SSS ve karakteristik eğriler gibi ürün destek içerikleriyle bu birleştirdiğiniz dokümantasyonları tamamlayabilirsiniz. İşletme kılavuzu, 03/2018 9

12 Giriş 1.2 Kişisel dokümanların oluşturulması "Dokümantasyon" fonksiyonunda kendi birleştirdiğiniz içerikler için kendi yapınızı oluşturmak ve yönetmek de mümkündür. Böylece belirli bölümleri veya konuları silebilir veya bunların yerlerini değiştirebilirsiniz. Not fonksiyonu üzerinden kendi içeriklerinizi de eklemeniz mümkündür. Hazırlanan "dokümantasyon" örneğin PDF olarak dışa aktarılabilir. "Dokümantasyon" fonksiyonuyla kendi sistem dokümantasyonunuzu verimli biçimde birleştirebilirsiniz. Bir dilde birleştirilmiş bir "dokümantasyon" otomatik olarak diğer kullanılabilir dillerde de gösterilebilir. Tüm fonksiyonlar sadece oturum açan kullanıcıların kullanımına açıktır. 10 İşletme kılavuzu, 03/2018

13 Güvenlik bilgi ve uyarıları Sistem sorumlusu için bilgiler Bu elektrikli makine 2014/35/EU yönergesinin ("alçak gerilim talimatnamesi") bilgilerine göre tasarlanmış ve üretilmiştir ve endüstri tesislerinde kullanılması öngörülmüştür. Elektrikli makinenin Avrupa Birliği haricinde kullanılması halinde, ilgili ülkeye özgü yönetmeliklere dikkat ediniz. Yerel ve sektöre özgü güvenlik ve kurma yönetmeliklerine dikkat edilmelidir. Tesisten sorumlu kişi veya kuruluşlar, aşağıdaki işlemleri sağlamakla yükümlüdür: Planlama ve projelendirme çalışmaları, makine üzerinde ve makine ile yapılacak tüm çalışmalar yalnızca yetkili ve kalifiye personel tarafından gerçekleştirilmelidir. İşletme kılavuzu, tüm çalışmalarda daima kullanıma hazırdır. Teknik veriler ve izin verilen montaj, bağlantı, çevre ve işletme koşulları kesinlikle dikkate alınmalıdır. Özel kurma, hazırlama ve güvenlik yönetmeliklerinin yanı sıra, kişisel koruyucu donanımların kullanımı ile ilgili yönetmeliklere de uygulanmalıdır. Not Planlama, montaj, devreye alma ve servis işlemleri için yetkili servis merkezi (Sayfa 135) tarafından sunulan destek ve hizmetlerden yararlanın. Bu dokümanın ilgili bölümlerinde güvenlik uyarıları belirtilmiştir. Kendi güvenliğinizi ve diğer kişilerin güvenliğini sağlamak ve maddi hasarların oluşmasını önlemek için bu güvenlik uyarılarına mutlaka uyunuz. Makinede ve makine ile yapılan tüm çalışmalarda, aşağıdaki güvenlik bilgi ve uyarılarına dikkat ediniz. 2.2 Güvenlik kurallarına uyulması Kendi güvenliğinizin sağlanması ve maddi hasarların önlenmesi için tüm çalışmalar sırasında güvenlik ilişkili bilgileri ve "Gerilimsiz durumda çalışma" bölümünde yer alan EN uyarınca aşağıdaki beş güvenlik kuralını her zaman dikkate alınız. Çalışmalara başlamadan önce beş güvenlik kuralını bildirilen sıraya göre uygulayınız. Beş güvenlik kuralı 1. Kullanıma açın (onay). Yardımcı akım devrelerinin de gerilimini kesin, örn. bağımsız ısıtma. 2. Tekrar devreye sokmaya karşı önlem alın. 3. Gerilim olmamasını sağlayın. İşletme kılavuzu, 03/

14 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.4 Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı 4. Toprak hattını bağlayın ve kısa devre bağlantısı kurun. 5. Komşu, gerilim altında bulunan parçaların kapatılması veya bloke edilmesi. Çalışmalar tamamlandıktan sonra, alınan önlemleri uygulama sıralamasının tersi yönde tekrar gideriniz. 2.3 Kalifiye personel Makinede yapılacak tüm çalışmalar sadece kalifiye personel tarafından yapılmalıdır. Bu dokümantasyonda kast edilen kalifiye personel, aşağıdaki koşullara uyan kişilerdir: Bu kişiler, eğitimleri ve tecrübeleri sayesinde, ilgili çalışma alanlarında söz konusu olabilecek riskleri tespit etme ve muhtemel tehlikeleri önleme kabiliyetine sahiptir. Bu kişiler ilgili sorumlular tarafından, makinede yapılacak çalışmaları yapmakla görevlendirilirler. 2.4 Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı İş yerindeki güvenlik, dikkatli olunmasına, gerekli önlemlerin alınmasına ve makineyi kuran, çalıştıran ve bakım çalışmalarını uygulayan bütün kişilerin uyumlu ve düşünceli davranmasına bağlıdır. Bildirilen güvenlik önlemlerinin dikkate alınmasının yanı sıra, makinelerin yakınında genel olarak dikkatli olunmalıdır. Güvenliğinize daima dikkat ediniz. Kaza oluşmasını önlemek için aşağıdakilere dikkat ediniz: Sistemin kullanılacağı ilgili ülkenin genel güvenlik yönetmelikleri İşleticinin ve kullanma alanının özel yönetmelikleri İşletici ile kararlaştırılmış özel sözleşmeler Makine ile birlikte teslim edilmiş olan özel güvenlik bilgi ve uyarıları Makinedeki ve ambalajındaki güvenlik sembolleri ve bilgiler İKAZ Gerilim altındaki parçalar Elektrikli makineler, gerilim altında olan parçalara sahiptir. Kapakların çıkarılması, makinelerin esaslara uygun şekilde kullanılmaması, yanlış çalıştırılması veya yetersiz bakım yapılması, ölüm, ağır yaralanma veya maddi hasarlara sebep olabilir. Makinedeki çalışmalarda daima "Beş güvenlik kuralı" (Sayfa 11) dikkate alınmalıdır. Kapakları sadece bu işletme kılavuzundaki talimatlara göre sökünüz. Makineyi esaslara uygun, gerektiği şekilde kullanınız. Makinenin bakımını muntazam aralıklar ile ve uzmanlar tarafından işletme kılavuzundaki "Bakım" (Sayfa 91) bölümünde bulunan talimatlara uygun olarak yapınız. 12 İşletme kılavuzu, 03/2018

15 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.4 Elektrikli makinelerin güvenli kullanımı İKAZ Dönen parçalar Elektrikli makineler, tehlikeli dönen parçalar içermektedir. Kapakların çıkarılması, makinelerin esaslara uygun şekilde kullanılmaması, yanlış çalıştırılması veya yetersiz bakım yapılması, ölüm, ağır yaralanma veya maddi hasarlara sebep olabilir. Kapakları sadece bu işletme kılavuzundaki talimatlara göre sökünüz. Makineyi esaslara uygun, gerektiği şekilde kullanınız. Makinenin bakımını muntazam aralıklar ile ve uzmanca yapınız. Açıkta duran mil uçlarını ve diğer dönen parçaları, örneğin kavramayı ve kayış kasnağını temasa karşı koruma altına alınız. İKAZ Sıcak yüzeyler Elektrikli makineler sıcak yüzeylere sahiptir. Sıcak yüzeylere dokunmak ciddi yanıklara sebep olabilir. Makinede yapılacak çalışmaları uygulamaya başlamadan önce, makinenin soğumasını bekleyiniz. Kapakları sadece bu işletme kılavuzundaki talimatlara göre sökünüz. Makineyi esaslara uygun, gerektiği şekilde işletiniz. DİKKAT Sağlık açısından tehlikeli maddeler Makinenin kurulması, işletilmesi ve korunması için gerekli olan kimyasal maddeler, sağlık açısından zararlı olabilir. Bu işletme kılavuzundaki bilgi ve uyarılara ve üreticinin verdiği ürün bilgilerine dikkat ediniz. İlgili güvenlik yönetmeliklerine uyunuz ve öngörülmüş vücut koruma malzemelerini kullanınız. DİKKAT Kolay alevlenen ve yanıcı maddeler Makinenin kurulması, işletilmesi ve korunması için gerekli olan kimyasal maddeler, kolay alevlenebilir veya yanıcı olabilir. Bunun sonucunda yanmalar, başka sağlık açısından zararlı durumlar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bu işletme kılavuzundaki bilgi ve uyarılara ve üreticinin verdiği ürün bilgilerine dikkat ediniz. İlgili güvenlik yönetmeliklerine uyunuz ve öngörülmüş vücut koruma malzemelerini kullanınız. İşletme kılavuzu, 03/

16 Güvenlik bilgi ve uyarıları 2.7 Özel versiyonlar ve model varyantları 2.5 Elektrikli enerji tekniği sistemlerinin işletilmesindeki elektromanyetik alanlar Elektrik enerjisi teknolojisine sahip sistemler nedeniyle elektrikli cihazlarda parazitlenme Elektrik enerjisi teknolojisine sahip sistemler çalışırken elektromanyetik alanlar oluşturur. Makinelerin hemen yakınında bulunmaları durumunda kalp pili gibi tıbbi implantlar taşıyan kişiler için hayati tehlike söz konusu olabilir. Manyetik veya elektronik veri kayıt ortamlarında veri kayıpları söz konusu olabilir. Bu nedenle kalp pili taşıyan kişilerin makinenin yakınında bulunması yasaktır. Sistem üzerinde çalışmakla görevli kişileri, örn. işaretler, bariyerler, güvenlik dokümanları ve ikaz bilgileri sayesinde koruyunuz. Milli (yerel) korunma ve güvenlik yönetmeliklerine dikkat ediniz. Yanınızda manyetik veya elektronik veri ortamları taşımayınız. 2.6 Dönüştürücüde işletim sırasında parazit gerilimleri İKAZ Dönüştürücüde işletim sırasında parazit gerilimleri Dönüştürücüde işletim sırasında, dönüştürücüye (üretici, tip, alınan parazit önlemleri) bağlı olarak, farklı güçte parazit yayılmaları ortaya çıkmaktadır. Örneğin soğuk iletkenler gibi entegre sensörlere sahip makinelerde, dönüştürücü nedeniyle sensör hattı üzerinde buna bağlı parazit gerilimleri oluşabilir. Doğrudan veya dolaylı olarak ölüme, ağır bedensel yaralanmalarla veya maddi hasarlarla sonuçlanabilecek arızalar meydana gelebilir. İnvertör üreticisinin elektromanyetik uygunluk uyarılarına dikkat edilmelidir. Bu sayede makine ve invertörden oluşan tahrik sisteminde, IEC/EN uyarınca sınır değerlerin aşılması engellenmiş olur. İlgili EMV önlemlerini alın. 2.7 Özel versiyonlar ve model varyantları Not Makinedeki yapılacak tüm çalışmalardan önce makine versiyonunu belirleyiniz. Sapmalar veya net olmayan durumlar ortaya çıkarsa tip tanımını ve üretim numarasını (etiket üzerindedir) belirterek üreticiye sorun veya servis merkezine (Sayfa 135) başvurun. 14 İşletme kılavuzu, 03/2018

17 Tanımlama Uygulama alanı Bu seriye ait trifaz akım motorları endüstriyel işletici (tahrik) olarak kullanılır. Tahrik tekniğinin geniş uygulama alanları için, hem şebeke gerilimiyle hem de frekans dönüştürücüler ile bağlantılı olarak kullanılmak üzere tasarlanmışlardır. Yüksek güç yoğunlukları, üstün sağlamlıkları, uzun çalışma ömürleri ve yüksek güvenilirlikleri ile öne çıkarlar. Makinelerin amaç ve talimatlara uygun kullanımı Bu makineler ticari sistemler için tasarlanmıştır. EN / IEC (VDE 0530) serisinin uyumlu hale getirilmiş normlarına uygundur. Güç levhası üzerindeki etikette şebeke veya konvertör işletimi için onay mevcut değilse patlayıcı alandaki kullanımlara izin verilmez. Eğer özel bir durumda, örneğin ticari olmayan sistemlerde kullanımda, başka / daha fazla talepler söz konusu olursa (örn. çocukların dokunması), bu koşullara makinenin montajı sırasında sistem dahilinde dikkat edilmelidir. Not Makine yönetmeliği Düşük gerilimli makineler, güncel makine yönetmeliğine göre makinelerin içine monte edilen bileşenlerdir. Nihai ürünün bu yönetmeliğe uygunluğu tespit edilinceye kadar sistemin işletime alınması yasaktır. EN / IEC standardına dikkat edin. İKAZ Patlama tehlikesi Bu makine, patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda kullanılmak için tasarlanmamıştır. Bu tür alanlarda kullanılırsa bir patlama meydana gelebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Makineyi patlama tehlikesi söz konusu olan alanlarda kullanmayınız CE İşareti CE işareti olmayan makinelerde kullanım CE işareti bulunmayan makineler Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) dışındaki kullanımlar için tasarlanmıştır. AEA içinde CE işareti olmayan makineleri kullanmayınız. İşletme kılavuzu, 03/

18 Tanımlama 3.2 Güç levhası EAC işareti EAC işareti olmayan makinelerde kullanım EAC makineleri, güç plakasında işaretlenmiş ve Avrasya Gümrük Birliği dahilindeki kullanım için tasarlanmıştır. Avrasya Gümrük Birliğinde EAC adı olmayan makine kullanmayın UL sertifikalı makinelerin invertörde işletimi Konvertördeki makine çalışması Makineler için sadece invertör işletimi ve UL sertifikası mevcutsa tüm makinelerde UL-File E uyarınca makine invertörü komple sistemi yürütülmelidir. Nihai kullanım dönüştürmesinden sorumlu olan kişi işletmecidir. 3.2 Güç levhası Güç levhası Güç levhası, tanım verilerini ve en önemli teknik verileri içermektedir. Güç levhası üzerindeki veriler ve sözleşmede belirlenmiş koşullar, amaca uygun kullanımın sınırlarını belirler. 16 İşletme kılavuzu, 03/2018

19 Tanımlama 3.2 Güç levhası Güç levhası üzerindeki veriler (1) Üretildiği yer (23) NDE ek yağlama miktarı (2) Motor türü (24) Gres türü (3) Motor tipi (25) NEMA standardı (4) Sipariş numarası (26) NEMA MG1'e göre soğutma türü (5) Seri numarası / modeli (27) NEMA MG1'e göre işletim türü (6) IEC/EN standardı (28) Ek bilgiler, örneğin Y84 seçeneği (7) Ebat (29) Motor tasarımı: sadece şebekeden çalıştırma için veya konvertör destekli (8) Yapı tarzı (30) Ölçüm gerilimi ve şalter (9) Ağırlık (31) Ölçüm frekansı (10) Yalıtım sisteminin termik sınıfı / kullanımı (32) Nominal akım (11) İzin verilen ortam sıcaklığı aralığı (33) kw olarak ölçüm gücü (12) Titreşim (salınım) ebadı kademesi (34) Ölçüm güç faktörü (13) Koruma türü (35) IEC/EN 'e göre etki derecesi (14) Maksimum devir sayısı (36) Nominal motor devri (15) İzin verilen maksimum kurulum yüksekliği (37) IEC/EN 'e göre etki derecesi sınıfı İşletme kılavuzu, 03/

20 Tanımlama 3.3 Yapı (16) Bağımsız kaloriferin gerilimi / gücü (38) HP (beygirgücü) olarak ölçüm gücü (17) Soğutma türü (39) NEMA MG 1 uyarınca kod harfi (18) Dönüş yönü (40) Üretildiği ülke (19) DE depo tipi (41) Sınıflandırma şirketi (20) NDE depo tipi (42) Dengeleme işaretleri (21) DE ek yağlama miktarı (43) Etki derecesi sınıfı işaretleri (22) Ardıl gresleme aralığı (44) Ülkeye özel işaretler, örneğin CSA işareti Etki derecesi şartı tarihinden itibaren Avrupa Ekonomik Alanı içinde geçerli olan AB düzenlemesi (EG) No. 640/2009 uyarınca, şebeke işletimi için 7,5 kw ile 375 kw arası güce sahip düşük gerilim motorlarında verimlilik gereksinimi IE3 geçerlidir tarihinden itibaren şebeke işletimi için 0,75 kw ile 375 kw arası güce sahip alçak gerilim motorlarında etki derecesi şartı IE3 geçerlidir. Bir konvertör ile işletilen motorlarda, etki derecesi şartı IE2 hala geçerlidir. Ayrıca geçerli olan ülkeye özgü düzenlemelere de dikkat edin. 3.3 Yapı Makine versiyonu Bu seriye ait makineler, silindirik mil ucuna ve kama yatağına (yivine) sahip olup, düşük gerilimli trifaze akımlı asenkron tahrik sistemleridir. Birden fazla devir sayısı için farklı verim düzeyi sınıflarında veya kutup değiştirme özellikli sunulan, tek tur versiyonu satışa sunulmaktadır. Makinenin tasarımında ve kontrolünde uygulanmış yönetmelikler ve normlar için güç levhasına bakınız. Makine versiyonu genel anlamda aşağıdaki normlara uygundur: Tablo 3-1 Uygulanmış genel yönetmelikler Karakteristik Standart EAC Ölçüm ve çalışma karakteristiği EN / IEC GOST R IEC Döner elektrikli makinelere yönelik kayıpların ve etki derecesinin belirlenmesi için prosedür ve kontroller EN / IEC EN / IEC EN / IEC GOST R IEC GOST R IEC GOST R IEC Koruma tarzı EN / IEC GOST R IEC Soğutma EN / IEC GOST R IEC Yapı tarzı EN / IEC GOST R IEC Bağlantı açıklaması ve dönüş yönü EN / IEC GOST R IEC İşletme kılavuzu, 03/2018

21 Tanımlama 3.3 Yapı Karakteristik Standart EAC Gürültü emisyonu EN / IEC GOST R IEC Harekete geçiş tutumu, dönen elektrikli makineler Titreşim (salınım) ebadı kademeleri Kafesli rotora sahip trifaze motorlar için etki derecesi sınıflandırması EN / IEC EN / IEC EN / IEC GOST R IEC GOST R IEC GOST R IEC IEC standart gerilimler IEC GOST R IEC Soğutma, havalandırma Yüzey soğutması, modele göre değişebilir. Kendine ait havalandırma (standart): EN / IEC uyarınca soğutma türü IC 411 Stator gövdesinin NDE tarafında dış havanın aktarılması için bir fan davlumbazı düzenlenmiştir. Dış hava, fan davlumbazındaki bir delik üzerinden emilir ve gövdenin dıştaki soğutma kanatlarının üzerinden eksenel olarak akar. Dış soğutma havası akımının fan çarkı makine miline sabitlenmiştir. Fan çarkları dönüş yönünden bağımsızdır. Sık söz devreye sokma ve frenleme modunda ya da nominal devir sayısı altında sürekli devir sayısı regülasyonu yapıldığında, soğutma etkisi kontrol edilmelidir. Soğutma havasının nispi hareketiyle yüzey soğutması (seçenek): EN / IEC 'ya göre soğutma türü IC 418 Kapalı makine, dıştaki soğutma havası akımıyla mahfaza yüzeyinin fansız soğutması. İstek üzerine gerekli soğutma havası akımının belirtilmesi. Harici fan (seçenek): EN / IEC uyarınca soğutma türü IC 416 Devir sayısından bağımsız soğutma, makinenin işletim durumundan bağımsız bir yapı grubu (harici havalandırma) tarafından sağlanır. Bu yapı grubu bir fan davlumbazı tarafından dışarıya kapatılmıştır. Fan çarkına sahip kendi ana tahriki olan bu yapı grubu, makine soğutması için gerekli olan soğutma havası akımını üretir. İşletme kılavuzu, 03/

22 Tanımlama 3.3 Yapı Depolama Makine milinin sabit makine kısmında desteklenmesi ve konum kılavuzu olarak sadece 2 rulmanlı yatak kullanılır. Bir rulmanlı yatak, dönen makine milinden eksenel ve radyal kuvvetleri sabit makine kısmına aktaran sabit yatak işlevini görür. İkinci rulmanlı yatak, makine dahilindeki termik genleşmelere izin vermek ve radyal kuvvetler aktarmak amacıyla serbest ve destek yatağı olarak uygulanmıştır. Nominal (hesaplanmış) yatak ömrü ISO 281 uyarınca izin verilen radyal / eksenel kuvvetlerden faydalanılması halinde en az saattir. Fakat kuvvetler düşük olduğunda (örn. dengeleme kavramasıyla işletim), erişilebilecek yatak ömrü uzunluğu çok daha fazla olabilir. Rulmanlı yatak yağlama gerektirmeyen modelde olduğundan bakım gerektirmez. Makine, modele ve siparişten bilinen işletme koşullarına göre, farklı rulman yatağı türleriyle donatılmıştır, bakın yağlama levhası. Tablo 3-2 Rulmanlı yatak varyantları Yapı şekli yatay, kuplajlı tahrik DE tarafı: Sabit yatak olarak, oluklu bilyeli yatak Yapı şekli yatay, daha yüksek enine kuvvet için; örn. kayışlı tahrik NDE tarafı: Eksenel basınç yaylı serbest yatak olarak, oluklu bilyeli yatak DE tarafı: Serbest (gezer) yatak olarak, silindir makaralı yatak NDE tarafı: Sabit yatak olarak, oluklu bilyeli yatak Dikey yapı şekli DE tarafı: Eğri bilye yuvalarını/oluk bilyeli rulmanlarını sabit yatak olarak eşleştirme Makineye ait yapı tarzı güç levhasında belirtilmiştir. NDE tarafı: Eksenel basınç yaylı serbest yatak olarak, oluklu bilyeli yatak Bu makine güç levhası üzerindeki koruma türüne uygun olarak tasarlanmıştır ve toz veya nem bulunan ortamlara kurulabilir Ortamla ilgili koşullar Tablo 3-3 Standart modeldeki motorların ortam koşullarının sınır değerleri Ortam sıcaklığı -20 C C Kurulum yüksekliği 1000 m ü. M. Bundan farklı ortam koşullarında güç levhası veya katalog üzerindeki bilgiler geçerli olur. 20 İşletme kılavuzu, 03/2018

23 Tanımlama 3.3 Yapı Opsiyonel monte edilen ve içine takılan üniteler Makinelere aşağıdaki dahili parçalarla donatılmış olabilir: Isı derecesi denetimi olarak ve aşırı ısınmaya karşı stator sargısı koruması olarak stator sargısı içine yerleştirilmiş ısı derecesi algılayıcısı. Sarımları iklimsel koşullar nedeniyle su yoğuşması riski içeren makinelerde bağımsız ısıtma. Makinelere aşağıdaki ek parçalarla donatılmış olabilir: Fren Dönen empülsiyon verici (encoder) Harici havalandırma Yatak kontrolü amacıyla SPM şok darbesi ölçümü için ölçüm nipeli İşletme kılavuzu, 03/

24 Tanımlama 3.3 Yapı 22 İşletme kılavuzu, 03/2018

25 Uygulama ön hazırlığı 4 Basit ve doğru kurulum, güvenli işletme ve makinenin bakımı ve onarımı için erişilebilirliği, makinenin kullanılmasının iyi planlanması ve hazırlanması için önemli koşullardır. Bu bölümde, bu makine için sisteminizin projelendirilmesinde nelere dikkat etmeniz gerektiği ve makinenin teslim edilmesinden önce neleri hazırlamanız gerektiği hakkında bilgi alacaksınız. 4.1 Sistem projelendirilmesindeki güvenlik açısından önemli unsurlar Makinede bakiye tehlikeler söz konusudur. Bu tehlikeler, "Güvenlik bilgi ve uyarıları" (Sayfa 11) bölümünde veya konulara göre tertip edilmiş bölümlerde tarif edilmiştir. Örn. kapaklar, blokajlar, işaretlemeler vs. gibi uygun güvenlik önlemleri sayesinde, makinenin sisteminiz dahilinde güvenli işletilmesini sağlayınız. 4.2 İşletim türüne uyulması Makinenin işletim türüne uyunuz. Uygun bir kontrol ünitesi sayesinde, aşırı devir sayıları olmasını ve böylelikle de makinede hasarlar olmasını önleyiniz. 4.3 Soğutmanın sağlanması Makinenin kullanıldığı yerde soğutma havası akımı sayesinde yeterince soğutulmasını sağlayınız: Soğutma havasının engellenmeden içeri ve dışarı akabilmesini sağlayınız. Fanın tam sevk gücüne ancak, hareket çarkı serbestçe hareket ettiğinde ulaşılabilir. Eksenel yönde en az 1 x içeri akış çapı kadar bir boş alanın mevcut olduğundan emin olunuz. Makinenin sıcak çıkış havasını doğrudan emmesini engelleyiniz. Üstten hava girişine sahip dikey yapı biçimindeki bir makinede, hava giriş delikleri yabancı cisimlerin ve suyun girişine karşı korunmalıdır. 4.4 Termik motor koruması (modele göre) Makineyi işletme esnasında aşırı yüklenmeye karşı korumak için, motor ısı derecesini doğrudan denetleme amacıyla makine soğut iletkenler ile donatılmıştır. Denetleme için uygun bir devre öngörünüz. İşletme kılavuzu, 03/

26 Uygulama ön hazırlığı 4.8 IM B5 yapı tarzı için destek ayağı Ayrıca bakınız Yatak sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri (Sayfa 80) 4.5 Bağımsız ısıtma için kilitleme devresi (opsiyon) Bağımsız (duran) ısıtma çalışan makinede işletilirse, makinede yüksek sıcaklık dereceleri söz konusu olabilir. Makine devreye sokulduğunda bağımsız ısıtmayı kapatan bir kilitleme devresi öngörün. Bağımsız ısıtma sistemini ancak makineyi kapattıktan sonra devreye sokun. 4.6 Harici fan soğutma havası kalitesi Soğutma havası sadece düşük miktarda kimyasal agresif ve sadece hafif yağlı veya tozlu olmalıdır. 4.7 Harici fan motoru için kilitleme devresi Harici fanlı makinelerde, harici fan devrede olmadığı zaman ana makinenin devreye sokulmasını ve çalışmasını önleyen bir kilitleme devresi kullanınız. 4.8 IM B5 yapı tarzı için destek ayağı IM B5 yapı tarzında ilgili makine ayrıca tahrik bulunmayan taraftan bir destek ayağı ile desteklenmelidir. Destek ayağı teslimat kapsamına dahil değildir. Uygun sağlamlıkta ve yeterli boyutta bir destek ayağı temin edilmelidir. Bu destek ayağı taşıma kapasitesi komple makine ağırlığı için yeterli olmalıdır. Makinenin ağırlık bilgisini güç levhasında, geometri verilerini ise ölçü çiziminde bulabilirsiniz. Makinenin alt kısmında bir M36 vida yuvası bulunur, buraya destek ayağını sabitleyebilirsiniz. İKAZ Tahrik bulunmayan tarafta destek eksik Makine tahrik bulunmayan taraftan desteklenmezse, flanş makine ağırlığını kaldıramaz. Makine veya makine parçaları gevşeyebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Gerekli ölçülere sahip bir destek ayağını hazır bulundurun. 24 İşletme kılavuzu, 03/2018

27 Uygulama ön hazırlığı 4.12 Elektrik bağlantısındaki arızalardan kaynaklanan mil ünitesinin torsiyon yüklenmeleri 4.9 Gürültü emisyonları Makine çalışırken, çalışma yerleri için izin verilmeyen seviyede gürültü emisyonu oluşabilir. Bunun sonucunda işitmede hasarlar oluşabilir. Örn. kapaklar, ses izolasyonları veya işitme koruma önlemeleri gibi gürültü azaltan önlemler alarak, makinenin sisteminiz dahilinde güvenli işletilmesini sağlayınız Şebekede gerilim ve frekans dalgalanmaları Güç levhası üzerinde başka bir bilgi yoksa, IEC / EN kapsamındaki Alan B uyarınca izin verilen gerilim dalgalanması ±%10 ve izin verilen frekans dalgalanması ±%2 kadardır. İzin verilen diğer dalgalanmalar, güç levhasında belirtilmiştir. Geçerli işletme koşullarında bir makine bazen A bölümünün sınırları dışında işletilmek zorundadır. İzin verilen gerilim ve frekans toleranslarının aşılması, sargının geçersiz derecede yüksek ısınmasına neden olabilir. İleriye dönük olarak makinede hasarlar oluşabilir. Bu tür istisnaları, mevcut değerler ve bu değerlerin süresi ve ortaya çıkma sıklığı hususunda sınırlandırın. Mümkünse uygun bir süre içinde, örneğin gücü azaltma gibi düzeltici önlemler alın. Bu şekilde, termik eskime sonucunda makinenin kullanım ömrünün kısalmasını önleyebilirsiniz Sistemin kendi frekansları Çok yüksek titreşimler ve sistem rezonansları makine grubuna zarar verebilir. Temelden ve makine grubundan oluşan sistem, izin verilen titreşim değerlerinin aşıldığı herhangi bir sistem rezonansı oluşmayacak şekilde tasarlanmalıdır. DIN ISO kapsamındaki titreşim sınır değerleri aşılmamalıdır Elektrik bağlantısındaki arızalardan kaynaklanan mil ünitesinin torsiyon yüklenmeleri İşletme esnasında elektrik bağlantısındaki arızalarda yüksek hava boşluk torkları meydana çıkabilir ve bu torklar mil ünitesinde ilave mekanik torsiyon yüklenmelerine neden olabilir. Not Tüm mil ünitesinin sorumluluğu sistem planlayıcısına aittir. İşletme kılavuzu, 03/

28 Uygulama ön hazırlığı 4.14 Nakliye ve depolama İKAZ Mil ünitesinin torsiyon yüklerinden kaynaklanan tehlike Yanlış projelendirme sonucunda mil ünitesinde oluşan mekanik torsiyon yüklenmeleri makinenin tahrip olmasına neden olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Sistem planlamasında projelendirme verilerini dikkate alınız Teslimat Teslimatın eksiksiz olduğunun kontrol edilmesi Tahrik sistemleri bireysel olarak meydana getirilmiştir. Sevkiyatı teslim aldıktan hemen sonra teslimat kapsamı ile malzemenin yanında bulunan evrakların birbirine uyup uymadığını kontrol ediniz. Eksikler ve hasarlar için sonradan yapılan şikayetlerde Siemens hiçbir sorumluluk üstlenmez. Görünen nakliye hasarlarını derhal teslimatçıya bildirip şikayetçi olunuz. Görünen hasarları / eksik teslimatları derhal ilgili Siemens temsilciliğine bildiriniz ve şikayetçi olunuz. Teslimat kapsamında bulunan güvenlik ve işletime alma uyarılarına ve ayrıca opsiyonel olarak temin edilebilen işletme kılavuzuna mutlaka dikkat edilmelidir. Teslimat kapsamında bilerek gevşek bırakılmış tip etiketi, ilgili makine verilerinin ilave olarak makinenin veya sistemin üzerine veya yanına sabitlenmesi için öngörülmüştür Nakliye ve depolama Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır Transport işaretleri Taşıma yoluna ve ebatlarına bağlı olarak farklı şekillerde ambalajlama gerçekleştirilir. Eğer özellikle sözleşmede kararlaştırılmamışsa, ambalaj, bitkisel koruyucu önlemler için uluslararası standartlara göre ambalaj yönetmeliklerine uygundur (ISPM). 26 İşletme kılavuzu, 03/2018

29 Uygulama ön hazırlığı 4.14 Nakliye ve depolama Ambalaj üzerindeki şekilsel işaretlere dikkat ediniz. Bu işaretlerin anlamı şöyledir: Üst Kırılabilen mal Neme karşı koruyunuz Isıya karşı koruyunuz Ağırlık merkezi El kancası kullanılması yasaktır Buraya bağlayınız İKAZ Asılı taşıma sırasında devrilme veya salınma tehlikesi Makine halatlara asılı olarak taşınıyorsa hasar nedeniyle bu halatların kopması söz konusu olabilir. Ayrıca makine iyi sabitlenmemişse sallanabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Taşıma ve kurulum sırasında ilave olan uygun taşıma ekipmanları kullanılmalıdır. İki adet halat, tüm yükü taşıma kapasitesine sahip olmalıdır. Taşıma ekipmanlarını emniyete alarak devrilmelerini engelleyiniz. 2 hatlı askı ekipmanları kullanıldığında ISO 3266 (DIN 580) uyarınca maksimum eğim açısı 45 değerine uyun. Halka cıvataları ayarlayarak, çekme kablolarının halka düzeyleri ile aynı hizaya getirin. İKAZ Makinenin devrilmesi veya kayması Makine usulüne uygun bir şekilde kaldırılmaz veya taşınmazsa kayabilir veya devrilebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Makinedeki mevcut tüm kaldırma kopçalarını kullanınız. Makinedeki kaldırma halkaları kullanılıyorsa ilave yük veya ağırlık sabitlenmemelidir. Bu kaldırma halkaları sadece makinenin net ağırlığı için tasarlanmıştır. Vidalanmış kaldırma halkalarını iyice sıkınız. Halka cıvataları temas yüzeyine kadar vidalayınız. Halka cıvatalara yönelik izin verilen yüklenme değerlerine uyulmalıdır. Gerekirse taşıma kayışları (EN1492-1) ve bağlama kayışları (EN ) gibi uygun ve yeterli güçte taşıma ekipmanları kullanınız. Not Makineler taşınırken sadece temel yapı şekillerine uygun konumda kaldırılmalıdır Güç levhası üzerindeki yapı tarzları Makineye ait yapı tarzı güç levhasında belirtilmiştir. İşletme kılavuzu, 03/

30 Uygulama ön hazırlığı 4.14 Nakliye ve depolama Yukarı kaldırma ve taşıma Makineyi güvenli şekilde kaldırmak ve taşımak için aşağıdaki koşulların yerine getirilmesi gerekir: İlgili personel, vinç ve forklift kullanımı için gerekli niteliğe sahip olmalıdır. Makine paketlenmişse sandık ve nakliye çerçevesini, boyut, ağırlık ve yerel koşullara bağlı olarak, kaldırma askıları kullanarak bir vinçle veya bir forklift ile kaldırın. İlgili yüke uygun bir forklift veya vinç kullanın. Makinenin yukarı kaldırılması için, izin verilmiş, hasarsız ve yeterli ebatlara sahip halat veya germe tertibatları kullanın. Kaldırma düzeneklerini kullanımdan önce kontrol edin. Makinenin ağırlığını makinenin güç levhasında bulabilirsiniz. Makineyi yukarı kaldırırken, kaldırma levhası üzerindeki bilgilere uyun. Bildirilen germe açısına uyun. Muhtemelen kaldırma levhası üzerinden bildirilmiş olan, kaldırma işlemi için geçerli azami ivmeleme ve hız değerlerini aşmayın. Makineyi ani hareket olmayacak şekilde kaldırın. İvmelenme a 0,4 g ( 4 m/s 2 ) Hız v 20 m/dak İKAZ Farklı yapı tarzında nakliye Makine, yapı tarzına uygun bir konumda taşınmaz veya kaldırılmazsa devrilebilir, kaldırma yönünde kayabilir veya düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Kaldırma için yalnızca stator gövdesine yerleştirilmiş yük kaldırma tertibatlarını kullanın. Yük kaldırma tertibatlarını makinenin konumuna uygun olarak kullanın. Sadece uygun halat ve germe tertibatları kullanılmalıdır. İKAZ Ağırlık merkezi ortada değildir Bir yükün ağırlık merkezi, iki dayanak noktası arasında orta konumda bulunmuyorsan, makine taşınırken veya kaldırılırken devrilebilir, kaldırma yönüne doğru kayabilir ve düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. Tüm taşıma işlemleri sırasında makine üzerindeki kullanım bilgileri dikkate alınmalıdır. Tespit halatlarının veya kaldırma bantlarının farklı yüklenmelerine yanı sıra kaldırma düzeneğinin taşıma kapasitesine dikkat edin. Makineyi sadece ağırlık merkezi konumuna uygun şekilde taşıyın veya kaldırın. Eğer ağırlık merkezi iki tespit noktasının arasında ortada bulunmuyorsa, bu durumda kaldırma kancasını kaldırmak üzere ağırlık merkezinin üzerine ayarlayın. 28 İşletme kılavuzu, 03/2018

31 Uygulama ön hazırlığı 4.14 Nakliye ve depolama Rotorun emniyete alınması Versiyona bağlı olarak, makine bir rotor tutma düzeneği ile donatılmış olabilir. Bu düzenek yatağı, taşıma veya depolama sırasında oluşan sarsıntılarda hasar görmekten korur. DİKKAT Titreşimler nedeniyle motor hasarı Rotor tutma düzeneği kullanılmazsa makine taşınırken veya depolama sırasında sarsıntılar nedeniyle hasar görebilir. Bunun sonucunda maddi hasarlar oluşabilir. Eğer makine bir rotor tutma düzeneği ile donatılmışsa, makineyi daima bu rotor tutma düzeneği ile birlikte taşıyın. Rotor tutma düzeneği taşıma sırasında monte edilmiş olmalıdır. Depolama sırasında makine güçlü radyal sarsıntılara karşı korunmalıdır, rotor sabitleme ekipmanı bu titreşimleri tamamen sönümleyemez. Rotor tutma düzeneğini ancak tahrik çıkış elemanının geçirilmesinden sonra çıkartınız. Müşteri tarafından önceden monte edilen montaj parçaları (örneğin kavrama veya kayış kasnağı) varsa, nakliye sırasında yataklarda hasar oluşabilir. Bu durumda, müşteri tarafından dahili bir rotor tutma düzeneği kullanılmasını sağlayın. Dikey yapı tarzındaki makinelerde: Rotor tutma düzeneğini sadece dikey konumda demonte edin. Yatay konumda taşıma sırasında, makine yatırılmadan önce rotor sabitlenmelidir. Dikey makineler üretici fabrika tarafından yatay konumda teslim edilebilir. İşletme kılavuzu, 03/

32 Uygulama ön hazırlığı 4.14 Nakliye ve depolama Alternatif rotor emniyeti Eğer tahrik çıkış elemanının geçirilmesinden sonra makinenin taşınması gerekiyorsa bu durumda rotorun eksenel sabitlenmesi için başka uygun önlemler alın. 1 Kovan 2 Mil cıvatası ve pul Resim 4-1 Rotorun eksenel sabitlenmesi Mil sonunda vida dişi M20 M24 M30 Sıkma torku 80 Nm 150 Nm 230 Nm Diğer rotor emniyeti türleri için sıkma torkları Mil ucundaki yiv, rotor gövdesi için bir durma noktasıdır. Böylece rotorun eksenel sabitlemesi için gereken ön gerilme kuvveti elde edilir. Mil sonunda vida dişi M20 M24 M30 Ön gerilme kuvveti 20 kn 30 kn 40 kn Diğer rotor emniyeti türleri için eksenel ön gerilme kuvveti Depolama Açıkta depolama DİKKAT Makinenin hasar görmesi Usulüne uygun olmayan depolama nedeniyle maddi hasarlar oluşabilir. İklim koşullarının normal olmadığı durumlarda (örneğin tuz içerikli ve/veya tozlu, nemli atmosfer) makinenin korunmasına yönelik önlemler alınmalıdır. Mümkün olduğunca su baskınlarına karşı korumalı, sarsıntısız ve kuru bir depolama yeri seçilmelidir. Eğer usulüne uygun depolama açısından gerekliyse depolamadan önce 30 İşletme kılavuzu, 03/2018

33 Uygulama ön hazırlığı 4.14 Nakliye ve depolama ambalajdaki hasarları onarınız. Zemindeki neme karşı koruma sağlamak için makineleri, cihazları ve sandıkları paletlerin, kirişlerin ve temellerin üzerine yerleştiriniz. Makinenin toprağa gömülmesini engelleyiniz. Depolanan ürün altındaki hava sirkülasyonu engellenmemelidir. Hava şartlarına karşı koruma için kapaklar ve brandalar depo malının yüzeylerine temas etmemelidir. Araya yerleştirilen ara parçalarla yeterli bir hava sirkülasyonu sağlanmalıdır. Kapalı alanlarda depolama Depolama alanları normal olmayan hava koşullarına karşı korumalı olmalıdır. Bu alanlar toza, donmaya, darbeye ve titreşimlere karşı korumalı olmalı, iyi havalandırılmalı ve kuru olmalıdır. Metalik çıplak yüzeyler Çıplak yüzeylere (örneğin mil uçları, flanş yüzeyleri, merkezleme kenarları) taşıma öncesinde sınırlı süre dayanıklı (<6 ay) korozyon koruması sürülmelidir. Daha uzun depolama süreleri için uygun olan korozyondan koruma önlemleri alınmalıdır. Yoğuşma suyu deliği Ortam koşullarına bağlı olarak yoğuşma suyunun boşaltılması için en geç 6 ayda bir mevcut yoğuşma suyu delikleri açılmalıdır. Depolama sıcaklığı İzin verilen sıcaklık aralığı: -20 C ile +50 C arası İzin verilen maksimum hava nemi: 60 % İşletim durumundaki ortam sıcaklığı veya kurulum yüksekliği bakımından özel tasarıma sahip olan makineler için depolama sıcaklığında başka koşullar geçerli olabilir. Bu durumda makinenin güç levhası üzerinde bulunan ortam sıcaklığı ve kurulum yüksekliği bilgilerine dikkat edilmelidir. Depolama süresi Sürekli durma izleri oluşmasının önlenmesi için, mili yılda 1 kez çeviriniz. Daha uzun depolama sürelerinde yatakların gres tüketim süresi (yaşlanması) kısalır. Açık yataklar Açık depolarda (örn. 1Z) 12 aydan daha uzun depolama durumunda gres durumu kontrol edilmelidir. Kontrol sırasında gresin bittiği veya kirlendiği tespit edilirse gres değişimi yapılmalıdır. Grese yoğuşma suyunun karışması gres dayanıklılığında değişikliklere neden olur. Kapalı yataklar Kapalı depolarda, 48 aylık bir depolama süresinden sonra tahrik tarafındaki ve tahrik bulunmayan taraftaki yataklar değiştirilmelidir. İşletme kılavuzu, 03/

34 Uygulama ön hazırlığı 4.15 Elektromanyetik uyumluluk DİKKAT Depolama Makine korumasız olarak açık alana yerleştirilmiş veya depolanmışsa zarar görebilir. Makineyi yoğun güneş ışınlarına, yağmura, kara, buzlanmaya veya tozlanmaya karşı koruyunuz. Bir üst yapı veya ilave bir kapak kullanınız. Gerekirse servis merkezine danışın veya açık alanda kullanıma uygun önlemler alın Elektromanyetik uyumluluk Not Aşırı eşitsiz torklarda (örn. bir pistonlu kompresörün tahriki), üst titreşimleri izin verilmeyen bir şebeke etkisi ve bununla birlikte izin verilmeyen parazit yayınlarına neden olabilecek sinüs biçiminde olmayan bir makine akımı zorlanır. Not Dönüştürücü Frekans inverterinde, çalışma sırasında dönüştürücü versiyonuna (tip, alınan parazit önlemleri, üretici) bağlı olarak farklı güçteki parazit yayınları ortaya çıkmaktadır. Makine ve invertörden oluşan tahrik sisteminde öngörülen sınır değerlerin aşılmasını engelleyiniz. Dönüştürücü üreticisinin EMC uyarılarına mutlaka dikkat ediniz. En iyi blendaj etkisi, blendaj geniş bir yüzey üzerinden makinenin metal bağlantı kutusuna (metalden bir vidalı bağlantı ile) iletken şekilde bağlanırsa elde edilir. Entegre sensörlü (örn. soğuk iletken) makinelerde, dönüştürücüden dolayı sensör hattında parazit gerilimleri oluşabilir. Kapalı yapı tipindeki makineler kurallara uygun kullanımda, EN standartlarına uygun özelliklerle birlikte elektrik besleme şebekesinde işletildiğinde, elektromanyetik uyumluluk hakkındaki yönetmeliğin taleplerini karşılar. Parazit dayanıklılığı EN / IEC uyarınca parazit dayanıklılığı gereklilikleri makine tarafından prensip olarak karşılanmaktadır. Entegre sensörlere (örn. soğuk iletken) sahip makinelerde, işletici sensör sinyal hattını (duruma göre blendajlı, makine hattındaki gibi bağlantı) ve değerlendirme cihazını uygun şekilde seçerek, kendisi yeterli parazit dayanıklılığı sağlamalıdır. Makinelerin konvertörde ölçümleme devir sayısından daha yüksek devir sayılarında işletilmesi halinde, mekanik sınır devir sayılarına (Safe operating speed EN / IEC ) dikkat edilmelidir. 32 İşletme kılavuzu, 03/2018

35 Uygulama ön hazırlığı 4.16 Dönüştürücüde işletme 4.16 Dönüştürücüde işletme Aşağıdaki bölüm ancak makine, konvertörde çalışmak için uygun olduğunda geçerlidir. Güç plakasında, motorun sadece şebekeden çalıştırma için mi, yoksa filtreli veya filtresiz konvertör işletmesi için de uygun olup olmadığı belirtilmiştir Konvertörü parametrelendirme Eğer motor versiyonu dönüştürücünün özel bir düzenlemesini gerektiriyorsa, güç levhasının üzerinde ilgili ilave bilgiler bulunur. Frekans konvertörünü doğru biçimde parametrelendiriniz. Parametrelendirmeler için, makinenin etiketlerine bakın. Parametrelerle ilgili bilgiler için bakın: İnvertörün işletme kılavuzu. SIZER konfigürasyon aracı. SINAMICS proje (konfigürasyon) kitapları. Belirtilen maksimum sınır devir sayısı n maks aşılmamalıdır. Bunları ya güç levhasında n maks, ya da büyük devir sayısı bilgisi olarak konvertördeki çalışmaya yönelik ek levhada bulabilirsiniz. Devreye sokma işlemi için makinenin soğutulup soğutulmayacağını kontrol ediniz İnvertör giriş gerilimi SIMOTICS makinelerinin izolasyon sistemi, C dayanma kategorisinin (IVIC C = güçlü) gereksinimlerini tamamen karşılamaktadır. IVIC C değerlerinden yüksek gerilim uç noktaları söz konusu olursa, ilgili katalog ( Pages/order_form.aspx) bilgilerine dikkat edilmelidir: Maks. 480 V şebeke gerilimi (invertör giriş gerilimi) ve ayarsız / ayarlı beslemeli SINAMICS G / SINAMICS S invertör işletimi için: Motor ve invertör proje planlamasına yönelik talimatlara uyulmalıdır. 480 V değerinin üzerindeki şebeke gerilimi (invertör giriş gerilimi) için invertör işletimine yönelik olarak sipariş edilmiş motorlarda uygun bir izolasyon sistemi bulunur. Başka bir üreticinin invertörü ile işletim durumunda: İlgili şebeke gerilimine (invertör giriş gerilimi) ve motor izolasyon sistemine bağlı olarak IEC uyarınca ve dayanma kategorisi C doğrultusunda izin verilen gerilim uç noktalarına uyulmalıdır. DİKKAT Çok yüksek bağlantı gerilimi nedeniyle maddi hasar Bağlantı gerilimi izolasyon sistemi için çok yüksekse, izolasyon sistemi hasar görür. Bu durumda makine komple hasar görebilir. Yukarıda belirtilen direktiflerde talep edilen uç gerilim değerlerine uyulmalıdır. İşletme kılavuzu, 03/

36 Uygulama ön hazırlığı 4.16 Dönüştürücüde işletme Dönüştürücüde işletme durumu için yatak akımlarının azaltılması Yatak akımlarını aşağıdaki önlemler ile düşürebilirsiniz: Temas durumunu büyük yüzeyli gerçekleştirin. Masif bakır hatlar, akım uzaklaştırma etkisi nedeniyle yüksek frekanslı topraklama için uygun değildir. Potansiyel dengeleme hatları: Potansiyel dengeleme hatlarını kullanın: Motor ve çalışma makinesi arasında Motor ve dönüştürücü arasında Terminal kutusu ve motor gövdesindeki yüksek frekans toprak hattı arasında. Kablonun seçilmesi ve bağlanması: Mümkünse simetrik yapılı, siperli bağlantı hatları kullanın. Mümkün mertebe çok sayıda tekli iletkenden oluşmuş blendaj örgüsü, iyi bir elektrik iletkenliğine sahip olmalıdır. Bakır ve alüminyumdan örülmüş blendajlar uygundur. Yalıtım bağlantısı hem motorda hem de dönüştürücüde gerçekleştirilmelidir. Yüksek frekanslı akımların iyi bir şekilde aktarılması için, temas durumunu büyük yüzeyli uygulayın: Dönüştürücüde 360 temas için Motorda, örneğin kablo kılavuzlarında EMV vidalı bağlantıları ile. Kablo yalıtımının tarif edildiği gibi temas etmesi sağlanmışsa, motor gövdesi ile dönüştürücü arasındaki potansiyel dengelemesini oluşturur. Bu durumda ayrı bir yüksek frekanslı potansiyel dengelemesi hattı gerekli değildir. Eş merkezli bakır veya alüminyum blendaj Çelik koruma Özel çevre koşulları nedeniyle kablo yalıtımı ile yeterince veya hiç temas sağlanamazsa, gereken potansiyel dengelemesi sağlanamaz. Bu durumda ayrı bir yüksek frekans potansiyel dengeleme hattı kullanın: Motor gövdesi ve dönüştürücünün toprak hattı çubuğu arasında. Motor gövdesi ve çalışma makinesi arasında Ayrı yüksek frekanslı potansiyel dengeleme hattını örülmüş yassı bakır bantlar veya yüksek frekans ince telli hatlar ile döşeyin. Temas durumunu büyük yüzeyli gerçekleştirin. 34 İşletme kılavuzu, 03/2018

37 Uygulama ön hazırlığı 4.16 Dönüştürücüde işletme Depo akımlarını azaltma önlemleri Yatak akımlarının belirli bir oranda azaltılması için motor, konvertör ve iş makinesinden oluşan komple sistemi dikkate alın. Aşağıdaki önlemler yatak akımlarının azaltılmasını destekler ve hasarların önlenmesine yardımcı olur: Sistemin tamamına yönelik olarak, düşük empedansa sahip olan ve sorunsuz şekilde birbirine geçirilmiş bir topraklama sistemi kurun. Dönüştürücü çıkışında senkron filtre (sönümleme nüveleri) kullanın. Seçim ve boyutlandırma veya ölçülendirme Siemens pazarlama partneri tarafından yapılır. Gerilim yükselmesini çıkış filtreleri kullanarak sınırlayın. Çıkış filtreleri, çıkış gerilimindeki üst salınım oranlarını sönümler. Dönüştürücü işletme kılavuzu bu dokümantasyonun bir parçası değildir. Konvertör projelendirme bilgilerine de dikkat edin Dönüştürücüde işletmede izolasyonlu yataklar Makine bir alçak gerilim konvertöründe çalıştırıldığında, en az bir depo (seçenek) izole edilmiş ve izole edilen depoya (seçenek) bir devir sayısı vericisi takılmış olmalıdır. Motor yuvasını izole etmek için aşağıdaki seçenekler vardır: NDE depo izolasyonu (seçenek): DE deposu izole edilmemiştir. Başka herhangi bir önlem gerekmez. DE depo izolasyonu (seçenek): NDE deposu izole edilmemiştir. Kavramanın izole edilmesi gerekir. DE ve NDE depo izolasyonu (seçenek): Her iki depo da izole edilmiştir. Milin bir topraklama fırçasıyla (seçenek) sürekli topraklanması gerekir. Yatak izolasyonu ve muhtemel köprülemeler hususunda, makine üzerindeki levhalara dikkat ediniz. 1 Çalışma makinesi 4 İzolasyonlu yatak (rulman) 2 Motor 5 İzolasyonlu tako montajı 3 Kavrama Resim 4-2 Prensipsel gösterim tekil tahrik İşletme kılavuzu, 03/

38 Uygulama ön hazırlığı 4.16 Dönüştürücüde işletme DİKKAT Elektrik akımından kaynaklanan depolama hasarları Yatak izolasyonu köprülenmemelidir. Akım akışı nedeniyle yatak hasarları oluşabilir. Örn. bir otomatik yağlama sisteminin veya bir izolasyonsuz titreşim sönümleyicinin takılması gibi ilave montaj çalışmalarında da, yatak izolasyonunun köprülenmemesine dikkat ediniz. Gerekirse, servis merkezine başvurun. Tandem tahrik (çift tahrik) Eğer iki motoru "Tandem tahrik" (çift tahrik) diye adlandırılan şekilde arka arkaya bağlarsanız, bu durumda iki motorun arasına bir izolasyonlu kuplajı monte ediniz. 1 Çalışma makinesi 4 İzolasyonlu yatak (rulman) 2 Motor 5 İzolasyonlu tako montajı 3 Kavrama 6 İzolasyonlu kuplaj Resim 4-3 Prensipsel gösterim çift (tandem) tahrik DİKKAT Depo akımlarından kaynaklanan rulman yatağı hasarları Tandem tahrik motorları arasında izole kavrama kullanılmamışsa, yatak akımları ortaya çıkabilir. Her iki motorun tahrik tarafındaki yataklarında hasarlar söz konusu olabilir. Motorları birleştirmek için izolasyonlu bir kuplaj kullanınız. 36 İşletme kılavuzu, 03/2018

39 Montaj Montaj için güvenlik bilgi ve uyarıları Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. Avrupa yönergelerine uygun özelliğinin kaybı Teslim edildiği tarihte makine Avrupa yönergelerinin gerekliliklerine uygundur. Makinede izinsiz olarak gerçekleştirilen değişiklikler veya tadilatlar, Avrupa yönergelerine uygunluk özelliğinin kaybedilmesine ve garanti hakkının yitirilmesine neden olur. Not Makinenin gövdesindeki levhalar üzerindeki teknik verilere dikkat ediniz. DİKKAT Makinenin hasar görmesi Olası maddi hasarları engellemek için makine işletime alınmadan önce uygun önlemler aracılığıyla, müşteri tarafında makinenin dönüş yönünün doğru olup olmadığını kontrol ediniz, örneğin iş makinesi bağlantısını ayırarak. İşletme kılavuzu, 03/

40 Montaj 5.2 Montajın hazırlanması 5.2 Montajın hazırlanması Montaj için ön koşullar Montaj çalışmalarına başlanmadan önce, aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir: Bu montaj ve işletme kılavuzu personelde mevcut olmalıdır. Makine, ambalajı sökülmüş halde montaj yerinde montaja hazırdır. Not Montaj çalışmalarına başlamadan önce, sarım izolasyon direncini ölçünüz Sarım izolasyon direncini montaj çalışmalarına başlamadan önce ölçünüz. Eğer izolasyon direnci şart koşulmuş değerin altındaysa, gereken yardım önlemlerini uygulayınız. Yardım önlemleri için makinenin sökülmesi ve taşınması gerekli olabilir İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi (PI) ölçülerek, makinenin durumu hakkında bilgi elde edebilirsiniz. Bu nedenle izolasyon direncini ve polarizasyon endeksini şu zamanlarda kontrol ediniz: Makine ilk kez çalıştırılmadan önce Uzun süre depolamadan veya durma halinden sonra Bakım çalışmaları çerçevesinde Böylelikle sarım izolasyonu hakkında şu bilgileri elde edersiniz: Sarım başı izolasyonu iletken şekilde pislenmiş mi? Sarım izolasyonu nem aldı mı? Bu bilgiler sayesinde makinenin devreye sokulması veya gerekirse sarımın temizlenmesi ve / veya kurutulması gibi gerekli önlemler hakkında karar verebilirsiniz: Makine devreye sokulabilir mi? Temizleme veya kurutma önlemleri uygulanmalı mı? Kontrol ve sınır değerler ile ilgili detaylı bilgileri burada bulabilirsiniz: "İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi" (Sayfa 39) 38 İşletme kılavuzu, 03/2018

41 Montaj 5.2 Montajın hazırlanması İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi İKAZ Terminallerde tehlikeli gerilim Stator sargısının izolasyon direncinin veya polarizasyon endeksinin (PI) ölçülmesinden hemen sonra, terminaller kısmen tehlikeli gerilimlere sahiptir. Temas sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Bağlı şebeke hatları olması durumunda, şebeke gerilimi verilememesi hususunu emniyet altına alınız. Sarımı ölçme işleminden sonra tehlike ortadan kalkıncaya kadar deşarj ediniz, örn. şu önlemler ile: Bağlantı terminallerini ardıl şarj gerilimi tehlikesiz değerlere düşünceye kadar toprak hattı potansiyeline bağlayınız. Bağlantı kablosunu bağlayınız. Yalıtım direncinin ölçülmesi 1. İzolasyon direncinin ölçümüne başlamadan önce kullanılan izolasyon ölçüm cihazının işletme talimatını dikkate alınız. 2. Kontrol gerilimini açmadan önce, sıcaklık sensörlerinin hat uçlarındaki gerilimi kapatın. Kontrol geriliminin, sıcaklık sensörünün sadece bir bağlantı mandalına uygulanması, sıcaklık sensörünün bozulmasına neden olur. 3. Şebeke hatlarının bağlanmadığından emin olunuz. 4. Sarım sıcaklığını ve sarımın makine gövdesine karşı olan izolasyon direncini ölçünüz. Sarım ısı derecesi ölçümde 40 C'yi aşmamalıdır. Ölçülen izolasyon dirençlerini formüle göre referans sıcaklık 40 C için hesaplayıp dönüştürünüz. Böylelikle bildirilen asgari değerler ile kıyaslanabilirlik sağlanmış olur. 5. İzolasyon direncini ölçme gerilimi uygulandıktan 1 dakika sonra okuyunuz. İşletme kılavuzu, 03/

42 Montaj 5.2 Montajın hazırlanması Stator sarımının izolasyon direnci için sınır değerler Aşağıdaki tabloda, izolasyon direnci sınır değerleri ve ölçme gerilimi belirtilmiştir. Bu değerler, IEEE kapsamındaki öneriler ile örtüşmektedir. Tablo 5-1 Stator sargısının 40 'de izolasyon direnci U N V U Mess V U R C MΩ 1000 U (azm. 1000) < U (azm. 2500) 5000 < U (azm. 5000) U > (azm ) U N = Nominal gerilim için bakın etiket U Mess = DC ölçüm gerilimi R C = 40 C referans sıcaklık için asgari izolasyon direnci Referans sıcaklığa dönüştürülmesi 40 C haricindeki sarım sıcaklıkları ile gerçekleştirilen ölçümlerde, ölçüm değerini aşağıdaki IEEE denklemlerini kullanarak yeniden hesaplayıp 40 C referans sıcaklık değerine dönüştürünüz. (1) (2) R C = K T R T K T = (0,5) (40-T)/10 R C 40 C referans sıcaklık değerine dönüştürülen izolasyon direnci K T Eşitlemeden sonraki sıcaklık katsayısı (2) R T Ölçme / sarım sıcaklığı T ( C) için ölçülen izolasyon direnci 40 Referans sıcaklık ( C) K ile izolasyon direncini ikiye bölme / ikiyle çarpma T Ölçme / sarım sıcaklığı ( C) Bu işlemde, 10 K sıcaklık değişiminde izolasyon direncinin iki misline çıkması ya da yarıya düşmesi temel alınır. Her 10 K sıcaklık artışı için izolasyon direnci yarıya düşer. Her 10 K sıcaklık düşüşü için direnci ikiye katlanır. Yakl. 25 C sarım sıcaklığı için asgari izolasyon dirençleri 20 MΩ (U 1000 V) veya 300 MΩ (U > 1000 V) olur. Değerler, topraklamaya karşı tüm sarım için geçerlidir. Her bir demetin ölçülmesi için asgari değerlerin iki katı geçerlidir. Kuru, yeni sarımların izolasyon dirençleri MΩ arasında olup, gerektiğinde daha yüksek değerlere de ulaşabilir. Eğer izolasyon direnç değeri minimum değere yakınsa bunun nedeni rutubet ve/veya kirlilik olabilir. Sarımın büyüklüğü, ölçüm gerilimi ve diğer özellikler de izolasyon direncini etkiler ve duruma göre önlem belirlenmesinde dikkate alınmalıdır. Çalıştırma sırasında sarımların izolasyon direnci çevre ve çalışma etkilerinden ötürü düşebilir. İzolasyon direncinin kritik değerini, anma gerilimine bağlı olarak ölçüm gerilimini (kv) spesifik kritik direnç değeri ile çarparak hesaplayınız. Ölçme zamanındaki güncel sarım sıcaklık değerini hesaplayınız, üstteki tabloya bakınız. 40 İşletme kılavuzu, 03/2018

43 Montaj 5.2 Montajın hazırlanması Polarizasyon endeksinin ölçülmesi 1. Polarizasyon endeksinin belirlenmesi için, izolasyon direncini 1 dakika ve 10 dakika sonra ölçünüz. 2. Ölçülmüş değerlerin birbirine oranını belirleyiniz: PI = R Isol 10 dak / R Isol 1 dak Çoğu ölçüm cihazı bu değerleri ölçme süreleri sona erdikten sonra otomatik olarak gösterir MΩ üzerindeki izolasyon dirençlerinde PI ölçümü artık bir şey ifade etmediği için değerlendirmeye dahil edilmez. R (10 dak) / R (1 dak) 2 Değerlendirme İzolasyon iyi durumda < 2 İzolasyondaki genel diyagnoz sonucuna bağlı DİKKAT İzolasyonda hasar Kritik izolasyon direncine ulaşılınca veya altına düşülünce, bunun sonucunda izolasyonda hasarlar ve gerilim atlamaları söz konusu olabilir. Servis merkezine (Sayfa 135) başvurun. Eğer ölçülen değer kritik değere yakınsa izolasyon direnci daha sonraki zamanlarda kısa aralıklarla kontrol edilmelidir. Bağımsız ısıtmanın izolasyon direncinin sınır değerleri Dururken ısıtmanın makine gövdesine karşı izolasyon direnci, DC 500 V ile ölçüm sırasında 1 MΩ değerinin altına inmemelidir. İşletme kılavuzu, 03/

44 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Bağlantı yüzeylerinin hazırlanması Kurma yüzeyini makinenin yapı tarzına göre hazırlayın: Bir temel üzerine kurma Temel yüzeylerinin düz ve tamamen temiz olmasına dikkat edin. Ayak delik ölçülerini kontrol edin. Flanş bağlantısı Kurulum öncesinde flanşı temizleyin. Flanş yüzeylerinin düz ve temiz olmasına dikkat edin. Flanş geometrisini kontrol edin. Duvar sabitlemesi Duvar yüzeylerinin düz ve tamamen temiz olmasına dikkat edin. Ayak delik ölçülerini kontrol edin. Makineyi örn. bir duvar pervazı ile aşağıya doğru destekleyiniz veya pim ile emniyete alın. 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Makineyi kurun Dikey yerleşimde tüm mevcut kaldırma halkalarını ve varsa taşıma kayışlarını (DIN EN ) ve / veya bağlama kayışlarını (DIN EN ) konum stabilizasyonu için kullanın. Fan davlumbazına yabancı cisimlerin düşmesini önleyin. Dikey makine yerleşiminde mil ucu aşağı doğruysa koruyucu çatı takınız. Milin üst ucundan kullanıcı tarafından sıvıların mil boyunca içeri sızmasını engelleyiniz. Korozyon koruma maddesi kaplı metal ve boş yüzeylerde sorunsuz bir montaj ve / veya makine yerleşimi için test benzini kullanınız. Havalandırmayı engellemeyiniz! Atık hava - yan ünite grupları da dahil- hemen yeniden emilmemelidir. Doğrudan yoğun güneş ışınları, yağmur, kar, buz veya tozun uzun süreli etki etmesini önleyiniz. Açık havada kullanım veya depolama durumunda, bir ek bir koruyucu üst donanım veya bir ilave kapak kullanılması önerilir. İzin verilen eksenel ve radyal kuvvetler aşılmamalıdır. Not Taşıma halkalarının gevşemesini engellemek için bunları yerleştirme sonrasında sıkınız veya taşıma halkalarını çıkartınız. 42 İşletme kılavuzu, 03/2018

45 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması DİKKAT Montaj parçalarında hasar Maddi hasarları ve yaralanmaları engellemek için montaj parçalarının hasar görmemesini sağlayınız. Motoru sadece gövdede bu amaçla mevcut ana kaldırma halkalarıyla kaldırınız Yük takma donanımının test edilmesi Makineyi kaldırmadan önce örneğin yük mesnetleri, kaldırma halkaları veya halka cıvatalar gibi yük kaldırma düzeneklerini kontrol edin: Makineye monte edilmiş yük kaldırma donanımlarında hasar kontrolü yapın. Eğer yük takma donanımları hasarlıysa değiştirin. Kullanımdan önce, yük taşıma aletlerini usulüne uygun sabitlenme bakımından kontrol edin. Makinenin yukarı kaldırılması için, sadece izin verilmiş, hasarsız ve yeterli ebatlara sahip kaldırma malzemeleri kullanın. Kullanmadan önce kaldırma araçlarını kontrol edin. İKAZ Makine aşağıya düşebilir Yük kaldırma düzenekleri ve kaldırma araçları hasar görmüşse veya usulüne uygun şekilde sabitlenmemişse, kaldırma işlemi sırasında makine aşağı düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Yük takma donanımlarını ve kaldırma malzemelerini kullanımdan önce kontrol edin Soğutmanın sağlanması İKAZ Makinenin aşırı ısınması ve devre dışı kalması Aşağıdaki noktalara dikkat etmemeniz durumunda maddi hasarlar, ağır yaralanmalar ve ölümler söz konusu olabilir. Havalandırmayı engellemeyiniz. Komşu ünitelerin çıkış havasının doğrudan emilmesini engelleyiniz. Üstten hava girişine sahip dikey makine yapısı mevcutsa hava girişi deliklerine yabancı cisimlerin ve suyun girmesini engelleyiniz (Norm IEC / EN ). Milin üst ucundan sıvıların mil boyunca içeri sızmasını engelleyiniz. İşletme kılavuzu, 03/

46 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması İKAZ Aşağı düşen küçük parçalar nedeniyle hasar Fan hasar görürse ve bu nedenle makine aşırı ısınırsa maddi hasarlar veya yaralanmalar söz konusu olabilir. Mil ucu aşağı bakan makinelerde uygun bir kapak aracılığıyla küçük parçaların fan muhafazası üzerine düşmesini engelleyiniz (Norm IEC / EN ). Kapaklar nedeniyle soğutma havası akımının azalmasına izin vermeyiniz ve asgari mesafeleri koruyunuz. Tablo 5-2 Hava yönlendirme Yanlış Doğru 44 İşletme kılavuzu, 03/2018

47 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Yanlış Doğru Makineye hava girişinin sağlanması için komşu yapı grupları mesafesine yönelik asgari ölçü "x" Makinenin kullanıldığı yerde hava girişi için asgari ölçüye uyunuz: Tablo 5-3 Makineye hava girişinin sağlanması için komşu yapı grupları mesafesine yönelik asgari ölçü "X" Ebat X [mm] Balanslama Rotor dinamik olarak balanslanmıştır. Ucundapoyra yayı olan millerde balans şekli, aşağıda belirtilen tanımlamada mil ucunun De tarafında gösterilmiştir: "H" karakteri, yarım poyra yayı ile balanslama (standart) anlamına gelir "F" karakteri, tam poyra yayı ile balanslama anlamına gelmektedir DİKKAT Amacına uygun olmayan montaj veya sökmeden kaynaklanan yaralanma tehlikesi vardır Tahrik çıkış elemanlarının dokunmaya karşı korumasının gerekli önlemlerine uyulmaması, yaralanmaya veya maddi hasara neden olabilir. Tahrik çıkış elemanlarına dokunmaya karşı koruma ile ilgili genel olarak gerekli önlemlere dikkat edin. Tahrik elemanlarını sadece uygun düzenekle takın ve sökün. Sadece transport sırasında düşmemesi için kamalar emniyet altına alınmıştır. Bir makineyi tahrik çıkış elemanı olmadan çalıştırdığınızda poyra yayını dışarı fırlamaya karşı emniyete alınız. İşletme kılavuzu, 03/

48 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Poyra yaylı mil ucu Tahrik çıkış elemanı "H" balans türünde poyra yayından kısa ise: Poyra yayının mil konturundan ve tahrik çıkış elemanından dışarı sarkan parçasını işleyin. Alternatif olarak kütle dengelemesi yapabilirsiniz. Tahrik çıkış elemanı, mil kenarının ucuna kadar çekilirse: Kavramayı dengelerken, kavrama somununun poyra yayı tarafından doldurulmayan kısmına dikkat edin. Tüm iki kutuplu makinelerde ve frekansı 60 Hz olan dört kutuplu makinelerde aşağıdakiler geçerlidir: Eğer kavrama göbeği poyra yayından kısa ise, poyra yayı kesilmelidir. Kavrama yarısının ağırlık noktası mil ucunun uzunluğu dahilinde olmalıdır. Kullanılan kavrama (kuplaj), sistem balanslanması için hazırlanmış olmalıdır. Makinenin kutup sayısını, güç levhası üzerindeki motor tipi tanımında bulabilirsiniz. Elektrikli makineler ile iş makineleri arasında yer alan kavramadaki kaymayı ISO uyarınca izin verilen maksimum titreşim değerleri aşılmayacak şekilde eşitleyin Tahrik çıkış elemanlarının takılması ve çıkarılması Tahrik elemanlarının çekilip çıkarılması Tahrik elemanlarının takılması Tahrik elemanlarını (kuplaj, dişli çark, kayış diski vs.) takmak için, mil ucundaki vida dişli kısım kullanılmalıdır. Gerekirse tahrik elemanı ihtiyaca göre ısıtılmalıdır. Çekip çıkarmak için uygun tertibatlar kullanınız. 46 İşletme kılavuzu, 03/2018

49 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Takma ve çekip çıkarma sırasında çekiç veya benzer bir aletle monte edilecek veya sökülecek parçalara vurmayınız. Sadece katalogda bildirilmiş izin verilen radyal veya eksenel kuvvetler mil ucu üzerinden makine yataklarına aktarılmalıdır Rotor tutma düzeneğinin çıkartılması Eğer makinede bir rotor tutma düzeneği mevcutsa, bu düzeneği mümkün olan en geç anda sökünüz, örn. tahrik giriş ve tahrik çıkış elemanlarının takılmasından kısa süre önce Dik yapı tarzındaki makinelerde rotor tutma düzeneğinin sökülmesi Rotor tutma düzeneğini yalnızca makine dikey konumdayken sökünüz. Rotor tutma düzeneğini makine yatay pozisyondayken sökerseniz yatak hasar görebilir. Makineyi yatay pozisyona çevirmeden önce, rotoru sabitleyiniz. Eğer rotor tutma düzeneği monte edilmemişse, makine yan yatırıldığında yatak zarar görebilir. Rotor tutma düzeneğinin muhafaza edilmesi Rotor tutma düzeneğini muhafaza ediniz. Muhtemel bir demontaj ve yeniden taşıma durumunda tekrar monte edilmelidir Korozyon korumasının çıkarılması Motorun işlenmiş metal yüzeylerine (örneğin mil ucu, poyra yayı, taban ve flanş yüzeyleri) bir korozyondan koruma maddesi uygulanmıştır. 1. Motorun montaj yüzeylerinde bulunan bu korozyondan koruma tabakasını, emici bir bez veya kağıt ile silerek çıkarınız. DİKKAT Makine yüzeyinde hasarlar Korozyon korumasının çıkartılması için kazıyıcı, mala veya sac şerit gibi metal cisimler kullanmayınız. Bu cisimler makine parçalarının yüzeylerinde hasara neden olabilir. 2. Ardından parlak yüzeyleri tekrar hafifçe yağlayınız. İşletme kılavuzu, 03/

50 Montaj 5.3 Makinenin kullanım yerinde yukarı kaldırılması ve konumlandırılması Yoğuşuk suyun boşaltılması Şu koşullarda makinede kondanse su birikebilir: Çevre ısı derecesinde yoğun oynamalar, örn. doğrudan güneş ışığı ve yüksek hava nemi İndirme modu ya da işletmede yükte oynamalar DİKKAT Yoğuşma suyuna bağlı hasarlar Stator sargısı nemliyse, bu durumda stator sargısının izolasyon direnci düşer. Bunun sonucunda, sargının tahrip olmasına neden olabilecek gerilim sıçramaları oluşur. Ayrıca kondanse sudan dolayı makinede pas oluşabilir. Yoğuşma suyunun tahliye edilmesini sağlayın. Yoğuşuk suyun akıtıp boşaltılması DE tarafında ve NDE tarafında yatak levhalarında, ayak bölgesinde veya ardıl yağlama düzeneğinin karşısının her birinde su tahliye delikleri düzenlenmiştir ve duruma göre kapatma cıvatası ile kapatılmıştır. Su tahliye delikleri kuruluma bağlı olarak her defasında altta düzenlenmiştir. Resim 5-1 Su boşalma deliği için esas çizimi 1. Kondanse suyun (yoğuşma suyunun) boşaltılabilmesini sağlamak için, kapatma vidalarını çıkartınız. 2. Ardından kapatma cıvatasını tekrar yerine takınız. 48 İşletme kılavuzu, 03/2018

51 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme Doğru hizalama ve güvenli sabitleme için ön koşullar Makineyi doğru yöne çevirmek ve yerine sağlam bir şekilde takmak için, aşağıdaki gerekli önlemler hakkında ayrıntılı bilgilerinizin olması gerekir: Temeli hazırlayın Kavramayı seçin ve takın Yuvarlak gidişi ve düz gidişi ölçün Makinenin konumlandırılması Bunun için gerekli önlemleri ve işlem adımlarını bilmiyorsanız, servis merkezinin (Sayfa 135) hizmetlerinden yararlanın. Hizalama ve sabitleme sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edin: Ayak ve flanş sabitlemesinde dengeli bir yük dağılımı olmasına dikkat edin. Makineyi duvara monte etme sırasında örn. bir pervaz ile aşağıya doğru destekleyiniz veya pim ile emniyetleyin. Kavrama montajı sırasında makineyi doğru hizalayın. Sabitleme yüzeylerinin temiz olmasına dikkat ediniz. Mevcut korozyondan koruma maddesini çözücü nafta ile temizleyiniz. Dönme frekansına ve şebeke frekansının iki katına sahip yapı koşullu rezonanslar önlenmelidir. Rotorun elle döndürülmesi sırasında sıra dışı bir ses olup olmadığına dikkat edilmelidir. Kavrama yapılmamış konumda dönüş yönü kontrol edilmelidir. Sabit kavrama yapılmasından kaçınınız. Boya hasarları derhal ve usulüne uygun bir şekilde düzeltilmelidir Motoru dikey ve yatay olarak yerleştirin Kavramadaki (kuplaj) radyal kaymanın dengelenmesi için ve elektrikli makinenin çalışma makinesine göre yatay konumda ayarlanması için, aşağıdaki önlemler gereklidir: Dikey pozisyonlama Dikey pozisyonlamada ayakların altına ince saclar yerleştirerek, makinede burulma ve gerilme olmasını önleyiniz. İlave pulların adedini mümkün olduğunca az tutmak için üst üste istiflenmiş az sayıda pul kullanınız. Yatay pozisyonlama Yatay pozisyonlama için, makineyi yana doğru temel üzerine kaydırınız ve bu esnada eksenel pozisyonun (açısal hatalar) korunmasına dikkat ediniz. Pozisyonlama sırasında kavramada eşit dolaşan eksenel boşluğa dikkat ediniz. İşletme kılavuzu, 03/

52 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme Hareket düzgünlüğü DIN 4024'e göre sakin ve titreşimsiz bir çalışmanın ön koşulları: Sağlam, titreşimsiz temel tasarımı. Kavramanın hassas biçimde hizalanması. Balansı iyi alınmış bir tahrik çıkış elemanı (kavrama, kayış kasnakları, fan,...) ISO 'e göre çalışmada izin verilen maks. titreşimlere uyun. Bütün devir sayısı alanında, örneğin dengesizliklerden (tahrik çıkış elemanı), harici titreşim etkilerinden veya rezonanslardan kaynaklanan geçersiz titreşimleri önleyin. Makinenin tahrik çıkış elemanı veya sistem rezonans kaydırmayla tam dengelenmesi gerekebilir. Ayak üzerinden sabitleme / Flanş üzerinden sabitleme Makinenin temele veya makine flanşına ayak veya flanştan bağlanması için EN veya IEC veya IEC 'ye göre belirlenen dişli büyüklüğünü kullanın. Makineyi dört adet yan yana duran dörtgen ayak veya flanş deliğine sabitleyiniz. Sabitleme elemanlarının mukavemetini seçmek müşteriye aittir. Sabitleme elemanları için önerilen mukavemet sınıfı 8.8 veya üzeridir. IM B14 flanşlarda doğru vida uzunluğunu seçin. Cıvata kafalarının tüm yüzeyinin temas etmesini sağlayınız. Özellikle ayak delikleri uzun olduğunda ek yassı pullar (ISO 7093) kullanınız Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B3 / IM B35) 1. Çalışma makinesinin hizalanması için ve kuplaj üreticisinin muhtemel koşullarını dikkate alınız. 2. Kuplaj tahrik çıkışlı makineleri, işletme sıcaklığındaki millerin orta çizgileri paralel ve açısal kayma olmayacak konumda olacak şekilde ayarlayınız. Böylelikle işletme esnasında yatak düzenlerine ek kuvvetler etki etmez. Motor ve tahrik edilen makinede termik gelişimin farklı olması durumunda, soğuk durumdayken uygun bir ayar boşluğuyla bağlayınız. Soğuk durumda ayarlanacak olan ayar boşluğu sistem sorumlusu tarafından belirlenmeli ve önceden belirtilmelidir. 3. Dikey pozisyonlama (x 0) için makine ayaklarının altına büyük yüzeyli ince saclar yerleştiriniz. Sacların adedi, mümkün olduğu kadar az olmalıdır; bunun için üst üste istiflenmiş mümkün olduğunca az pul kullanınız. Böylelikle makinede gerilmeler olması da önlenmiş olur. Makineyi biraz yukarı kaldırmak için, bastırma cıvataları için mevcut olan vida dişlerini kullanınız. Özellikle yüksek motor devir sayılarında veya sabit kuplajlar kullanıldığında, milin balans durumu (tam kamalı veya yarım kamalı balans) ve hizalama hataları her şeyden önce yatağın ömrünü etkiler. 50 İşletme kılavuzu, 03/2018

53 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme 4. Pozisyonlama sırasında kuplajda eşit dolaşan eksenel boşluğuna (y 0) dikkat ediniz. 5. Makineyi temel üzerine sabitleyiniz. Sabitleme elemanlarının seçimi temele bağlıdır ve sistem işleticisinin sorumluluğundadır. 1 Motorun düzgün hizalanması için, altına sac konularak dengelenmesi 2 Lazerli hizalama Resim 5-2 Prensip görüntü: Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması Tablo 5-4 Elastik kuplajlı makinenin hizalanmasında izin verilen sapmalar Azami devir sayısı n max Azami paralel boşluk x Azami açı boşluğu y n max 1500 dev/dak x azm = 0,08 mm y azm = 0,08 mm / 100 mm D 1500 dev/dak < n max 3600 dev/dak x max = 0,05 mm y max = 0,05 mm / 100 mm D Makinede genleşme Makineyi hizalayıp ayarlarken, ısınmadan dolayı makinede söz konusu olan genleşmeyi dikkate alınız Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM B5) Standart flanş bir merkezleme donanımına sahiptir. Çalışma makinesinin kontra flanşının uyum toleransları seçimi, sistem üreticisinin veya sistem işleticisinin sorumluluğundadır. İşletme kılavuzu, 03/

54 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme Eğer makine bir standart flanşa sahip değilse, makineyi çalışma makinesine uyacak şekilde hizalayıp ayarlayınız. Yapılacak işlem Makine ekseni kaldıma esnasında yatay terazili olmalıdır, flanş kontra flanşa paralel ayarlanmış olmalıdır, böylelikle sıkışma ve gerilme önlenmiş olur. Aksi halde merkezleme donanımında hasar oluşması söz konusudur. 1. İşlemi kolaylaştırmak için, merkezleme flanşını montaj macunu ile gresleyiniz. 2. Üç tespit cıvatasını yakl. 120 aralıklar ile çalışma makinesinin flanş vida dişlerine vidalayınız. Tespit cıvataları pozisyon yardımı olarak görev yapar. 3. Makineyi, henüz tam temas etmeyecek şekilde çalışma makinesine eksenel simetrik konumlandırınız. Makineyi yavaş konumlandırınız, aksi halde merkezlemede hasarlar oluşabilir. 4. Gerekirse makineyi doğru konuma çeviriniz ki, flanş delikleri vida dişi deliklerinin ortasına konumlandırılsın. 5. Makineyi tamamen temas edinceye kadar, tam olarak kontra flanşa oturtunuz. 6. Makineyi flanş sabitleme cıvataları ile sabitleyiniz ve tespit cıvatalarını son olarak yenileyiniz. Makinenin alt kısmında bir M36 vida yuvası bulunur, buraya destek ayağını sabitleyebilirsiniz. Destek ayağını, gövdede ilave mekanik gerilim oluşmayacak şekilde monte edin. İKAZ Mekanik gerilimler Destek ayağının gerektiği gibi monte edilmemesi, gövdede ilave mekanik gerilimlerin oluşmasına ve dolayısıyla makinenin hasar görmesine neden olabilir. Makine veya makine parçaları çalışma sırasında gevşeyebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Destek ayağını, gövdede ilave mekanik gerilim oluşmayacak şekilde monte edin. Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 137) Makinenin çalışma makinesine göre hizalanması ve sabitlenmesi (IM V1, IM V10) Standart flanş bir merkezleme donanımına sahiptir. Çalışma makinesinin kontra flanşının uyum toleransları seçimi, sistem üreticisinin veya sistem işleticisinin sorumluluğundadır. Eğer makine bir standart flanşa sahip değilse, makineyi çalışma makinesine uyacak şekilde hizalayıp ayarlayınız. 52 İşletme kılavuzu, 03/2018

55 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme Yapılacak işlem Makine ekseni kaldıma esnasında dikey terazili olmalıdır, flanş kontra flanşa paralel ayarlanmış olmalıdır, böylelikle sıkışma ve gerilme önlenmiş olur. Aksi halde merkezleme donanımında hasar oluşması söz konusudur. 1. İşlemi kolaylaştırmak için, merkezleme flanşını montaj macunu ile gresleyiniz. 2. Çalışma makinesinin flanş vida dişlerine karşı karşıya iki noktada iki tespit cıvatası vidalayınız. Tespit cıvataları pozisyon yardımı olarak görev yapar. 3. Makineyi, henüz tam temas etmeyecek şekilde, çalışma makinesinin üst tarafında merkezleme içine indiriniz. Çok hızlı indirme halinde, merkezlemede hasarlar oluşabilir. 4. Gerekirse makineyi doğru konuma çeviriniz ki, flanş delikleri vida dişi deliklerinin ortasına konumlandırılsın. 5. Makineyi tamamen temas edinceye kadar, tam olarak kontra flanş üzerine oturtunuz ve tespit cıvatalarını çıkarınız. 6. Makineyi flanş sabitleme cıvataları ile sabitleyiniz. Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 137) Doğrultma hassasiyeti Elektrikli makinenin ve çalışma makinesinin millerinin koeksenelliği, çap ölçüsünde 0,05 mm'yi aşmamalıdır. İşletme kılavuzu, 03/

56 Montaj 5.4 Makineyi hizalama ve sabitleme 54 İşletme kılavuzu, 03/2018

57 Elektrik bağlantısı Elektrik bağlantısı için güvenlik bilgileri Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. TEHLİKE Tehlikeli gerilimler Ölümler, yaralanmalar veya maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Makineyi bağlamadan önce aşağıdaki güvenlik uyarılarına dikkat ediniz: Tüm işlemlerin sadece uzman personel tarafından ve makine dururken yapılmasını sağlayınız. Makineyi gerilimsiz duruma getiriniz ve yeniden devreye sokulmaya karşı önlem alınız. Bu aynı zamanda yardımcı akım devreleri için de geçerlidir. Gerilimsizliği kontrol ediniz! Çalışmalara başlamadan önce, güvenli bir toprak hattı bağlantısı kurunuz! Besleme şebekesindeki gerilim, frekans, eğri şekli, simetrinin nominal değerlerden sapmaları, ısınmayı yükseltir ve elektromanyetik dayanıklılığı etkiler. Makinenin toprak hattı olmayan yıldız noktalı bir şebekede çalıştırılmasına, sadece nadiren ortaya çıkan kısa süreli zaman dilimlerinde izin verilir, örn. bir hata giderilinceye kadar (bir hatta kısa devre, EN ). TEHLİKE Tehlikeli gerilim Elektrikli makinelerde yüksek gerilimler mevcuttur. Usulüne uygun olmayan kullanım durumunda bu gerilimler nedeniyle ölümler veya ağır yaralanmalar söz konusu olabilir. Terminal kutusunda çalışma yaparken makineyi gerilimsiz duruma getiriniz. İşletme kılavuzu, 03/

58 Elektrik bağlantısı 6.2 Temel kurallar DİKKAT Terminal kutusunda hasarlar Terminal kutusundaki çalışmaları usulüne uygun yapmazsanız maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Terminal kutusuna yönelik maddi hasarların önlenmesi için aşağıdaki uyarılara dikkat edilmelidir: Terminal kutusunun iç kısmında bulunan parçaların zarar görmemesine dikkat ediniz. Bağlantı kutusunda herhangi bir yabancı cisim, pislik ve nem olmamalıdır. Terminal kutusunu orijinal contası ile toza ve suya karşı koruyunuz. Terminal kutusunun girişlerini (DIN 42925) ve diğer açık girişleri O-ringler veya uygun yassı contalar ile kapatınız. Kablo girişlerinin ve diğer cıvataların sıkma torklarına dikkat edin. Not Servis merkezi Makinenin elektrik bağlantısı konusunda desteğe ihtiyacınız olursa, servis merkezi (Sayfa 135) bölümüne başvurun. 6.2 Temel kurallar Elektrik bağlantısı için genel olarak aşağıdakiler geçerlidir: Çalışmalara başlamadan önce, güvenli bir toprak hattı bağlantısı kurunuz. Klemens kutusunun kablo girişinde bağlantı hatları conta elemanı ile contalanabilir ve sabitlenebilir. Bağlantı hatlarını ve özellikle de toprak hattını klemens kutusunda açığa çıkarınız ve öyle önlem alınız ki, hat izolasyonu sürtünüp aşınmasın. Makineyi, sürekli, güvenli bir elektrik bağlantısı sağlanabilecek şekilde bağlayınız. Kalkık veya yerleşmemiş tel uçları olması önlenmelidir. Harici ilave edilmiş ve takılmış yardımcı hatları, ana hattan ayrı döşeyiniz ve sabitleyiniz. Bunun için duruma göre kablo bağlama tellerine sahip parçalar mevcuttur. Tablo 6-1 Bağlantı tekniği (kablo pabuçlu / kablo pabuçsuz bağlantı) Terminal kutusu TB3R61 1XB1631 1XB7750 Bağlantı Kablo pabuçlu (Sayfa 68) Kablo pabuçsuz (Sayfa 69) 56 İşletme kılavuzu, 03/2018

59 Elektrik bağlantısı 6.3 Terminal kutusu Nem oranının yüksek olduğu durumlarda veya dış mekan kurulumlarında su damlaları kablo blendajından içeri sızabilir ve bu sayede kablo bağlantısı ve kablo girişi üzerinden motorun içine kaçabilir. Damla oluklu kablo döşerseniz su, terminal kutusundaki kablo girişine ulaşamaz, aksine dışarı atılır. Resim 6-1 Damla oluğu 6.3 Terminal kutusu Versiyona bağlı olarak makineye farklı terminal kutuları monte edilmiş olabilir. Terminal kutusuna göre farklı kablo girişleri ve kablo bağlantı olnakları mümkündür. Makineye monte edilmiş terminal kutularını aşağıdaki bölümlerdeki gösterimlere göre tanımlayabilirsiniz. İşletme kılavuzu, 03/

60 Elektrik bağlantısı 6.3 Terminal kutusu TB3R61 bağlantı kutusu Resim 6-2 TB3R61 bağlantı kutusu Bağlantı hatları, kablo bağlantıları üzerinden 4 x M80 x 2 ve 2 x M25 x 1,5 dişli delikleri ile terminal kutusuna takılır. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloların terminal kutusuna sokulması (Sayfa 66) Kablo yerleştirilmesi (Sayfa 70) Kablo pabuçları ile kablo bağlanması (Sayfa 68) Kablo pabuçsuz kablo bağlanması (Sayfa 69) 58 İşletme kılavuzu, 03/2018

61 Elektrik bağlantısı 6.3 Terminal kutusu Klemens kutusu 1XB1631 Resim 6-3 Terminal kutusu 1XB1631 Bağlantı hatları, kablo cıvata bağlantıları üzerinden 4 x M80 x 2 ve 2 x M25 x 1,5 dişli delikler ile 1XB1631 terminal kutusuna sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloların terminal kutusuna sokulması (Sayfa 66) Kablo yerleştirilmesi (Sayfa 70) Kablo pabuçsuz kablo bağlanması (Sayfa 69) Kablo pabuçları ile kablo bağlanması (Sayfa 68) Terminal kutusu 1XB7750 Resim 6-4 Terminal kutusu 1XB7750 Bağlantı hatları, kablo cıvata bağlantıları üzerinden 8 x M72 x 2 ve 3 x M25 x 1,5 dişli delikler ile 1XB7750 terminal kutusuna sokulur. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. İşletme kılavuzu, 03/

62 Elektrik bağlantısı 6.3 Terminal kutusu Daha fazla bilgi için bakınız: Kabloların terminal kutusuna sokulması (Sayfa 66) Kablo pabuçları ile kablo bağlanması (Sayfa 68) Kablo pabuçsuz kablo bağlanması (Sayfa 69) Ayrıca bakınız Kablo yerleştirilmesi (Sayfa 70) Bağlantı kutusunu çevirin (seçenek) Bağlantı kutusunu isteğe bağlı olarak, bağlantı kutusuna ve bağlantı kutusu modeline göre, bağlantı yönüne uygun bir şekilde ±90 çevirebilirsiniz. Diğer motor tarafına aktarma ancak servis merkezinin (Sayfa 135) desteğiyle mümkündür. Klemens kutusunun çevrilmesi Gerekirse dahili stator bağlantılarını sökün. 1. Motorda gerilim olmadığından emin olunuz. 2. İki diyagonal cıvatayı sökerek ve kapağı iki diyagonal vidalanmış dişli çubuk M10 ile emniyete alarak kapak cıvata bağlantısını sökünüz. Diğer iki vidayı sökün ve bağlantı kutusunun kapağını kaldırın. Terminal kutusu kapağı çok ağırdır. Özellikle yanal konumuna dikkat ediniz ve düşmeyeceğinden emin olunuz. 3. Motor zaten bağlıysa: Hatları akım beslemesinden sökünüz. Kablo girişi vidalarını sökünüz. Açıklıktan hatları dışarı çekiniz. 4. Dahili stator bağlantılarının vida bağlantılarını sökün. 5. Alt kısımla konsolun vida bağlantılarını ve varsa motor gövdesinin yüksek frekans topraklamasını sökün. 6. İki halka cıvatayı diyagonal olarak köşelerdeki M10 yivlerine vidalayınız. Terminal kutusu gövdesini vinç ile hafifçe kaldırınız. 7. Terminal kutusunu ±90 istediğiniz yöne çeviriniz. Terminal kutusunu dikkatlice kapatınız. Bu sırada contaya zarar vermeyiniz. 8. Bağlantı kutusunu konsola vidalayın (4 x M16, sıkma torku 170 Nm). 9. Mevcutsa: Yüksek frekanslı topraklamayı tekrar bağlayın. 10.Bağlantıları, kapağın iç tarafındaki devre şemasına göre bağlayın. Gerekli asgari hava boşluğu mesafelerine uyun. Daha fazla bilgi (Sayfa 71) 11.Hatları akım beslemesine (yeniden) bağlayınız. Daha fazla bilgi: Toprak hattını bağlayın (Sayfa 64) Kabloyu içeri sokun ve döşeyin... / kabloyu bağlayın (Sayfa 66) İşletme kılavuzu, 03/2018

63 Elektrik bağlantısı 6.4 Makinenin bağlanması 12.Diyagonal olarak yerleştirilmiş iki dişli çubuğu döndürünüz ve kapağı bu çubukların üzerine itiniz. Bu sırada contaya zarar vermeyiniz. 13.Her iki cıvata bağlantısını sabitleyiniz ve cıvataları elle sıkınız. 14.Dişli çubukları sökünüz ve diğer iki cıvatayı takınız. 15.Tüm vidaları 40 Nm ile sıkın (4 x M10). Ayrıca bakınız Bağlantı çalışmalarının tamamlanması (Sayfa 72) Bağlantı kutusunun kapağını sökün/takın Monte veya demonte etme sırasında terminal kutusu kapağını diyagonal olarak yerleştirilmiş M10 dişli çubuklarla düşmeye karşı emniyete alınız. Bağlantı kutusunun kapağını sökün 1. Bağlantı kutusunun kapağındaki 2 çapraz vidayı sökün ve dişli çubuklarıyla değiştirin. 2. Diğer iki cıvatayı sökünüz. 3. Terminal kutusu kapağını dikkatlice dişli çubuklar üzerinden çekiniz. Bağlantı kutusunun kapağını takın 1. 2 dişli çubuğu, bağlantı kutusunun alt kısmına çaprazlamasına vidalayın. 2. Terminal kutusu kapağını vidalı çubuklar üzerinden yönlendirerek terminal kutusu alt parçasına itiniz. 3. Cıvataları boş deliklere takıp elle sıkınız. 4. Dişli çubukları sökünüz M10 vidasını da 40 Nm sıkma torkuyla iyice sıkın. 6.4 Makinenin bağlanması Kablo seçilmesi Bağlantı hatlarının seçiminde aşağıdaki kriterler dikkate alınmalıdır: Ölçüm akım şiddeti Ölçüm gerilimi Gerekirse servis faktörü İşletme kılavuzu, 03/

64 Elektrik bağlantısı 6.4 Makinenin bağlanması Örn. çevre sıcaklığı, yerleştirme türü, gerekli kablo uzunluğuna göre kablo kesiti vs. gibi sisteme bağlı koşullar. Projelendirme bilgileri IEC/EN uyarınca talepler Birleşik döşeme için boyutlandırma örn. DIN VDE 0298 bölüm 4 veya IEC uyarınca A bölümü (±%5 gerilim veya ±%2 frekans sapması) ve B bölümü sınırlarındaki işletmek için geçerli EN / IEC (VDE ) standartlarındaki bilgi ve uyarılar, özellikle de ısınma ve işletme verilerinin güç levhası üzerindeki değerlendirme verilerinden sapma oranı dikkate alınmalıdır. Asla sınırları aşmayınız! Sürekli olarak güvenli bir elektrik bağlantısı sağlanacak biçimde bağlayınız (açıkta tel ucu kalmamalıdır); belirlenmiş kablo ucu parçaları (örneğin kablo pabuçları, tel ucu manşonları) kullanınız. Şebeke gerilim bağlantısı ve devre demiri (köprü) tertibi, bağlantı kutusundaki devre planına göre yapılmalıdır. DIN VDE 0100 standartlarına göre olan bağlantı hatlarını, ölçülendirme akım şiddetine ve tesise bağlı koşullara dikkat ederek seçiniz (örn. çevre sıcaklığı, yerleştirme türü vs. gibi, DIN VDE 0298 ya da EN / IEC 'e göre). Bağlantıya ilişkin aşağıdaki gerekli bilgiler teknik veriler içinde belirlenmiştir: Dönüş yönü. Bağlantı kutularının sayısı ve yerleşimi. Makine sargısının devresi ve bağlantısı Klemens tanımları DIN VDE 0530 bölüm 8 ya da EN / IEC 'e göre, trifaze akımlı makineler için klemens tanımlarında aşağıdaki tanımlamalar prensip olarak geçerlidir: Tablo 6-2 Klemens tanımları (örnekte 1U1-1) 1 U 1-1 Tanımlama (işaret) x Kutbu değiştirilebilen makinelerde, kutup tertibi için tanım numarası (eğer isabet ediyorsa, küçük sayı düşük devir sayısını ifade eder) veya özel durumda bölünmüş sarım. x Faz tanımı (U, V, W) x Sarım başlangıcı (1)/bitişi (2) için tanım numarası ya da (her sarımda birden fazla bağlantıda) x İlave tanım numarası, eğer birden fazla klemenste aksi halde aynı tanıma sahip paralel şebeke hatlarının bağlantısı zaruri gerekli ise 62 İşletme kılavuzu, 03/2018

65 Elektrik bağlantısı 6.4 Makinenin bağlanması Dönüş yönü Eğer makine bir mil ucuna veya farklı çaplarda iki mil ucuna sahipse, tek mil ucunun veya daha kalın olan mil ucunun alın (ön) tarafına bakıldığında dönme yönü şu şekilde tanımlanmıştır: Şebeke hatlarını L1, L2, L3 aşama sırasıyla U, V, W veya NEMA'ya göre T 1 T 2 T 3 'e bağlarsanız, saat yönünde dönme (sağa dönüş) elde edilir. İki bağlantıyı karıştırır ve örneğin L1, L2, L3'ü V, U, W veya NEMA'ya göre T 2 T 1 T 3 'e bağlarsanız, saat yönünün tersine dönme (sola dönüş) elde edilir. Sadece belli bir dönme yönüne doğru hareket etmesi gereken makinelerin güç levhası üzerinde, bir dönme yönü ok işareti ve ilgili gerekli faz sıralamasını gösteren terminal tanımları belirtilmiştir. Şebeke hatlarına bağlamadan önce bilgileri kontrol edin. DİKKAT Yanlış dönüş istikametinden kaynaklanan makine hasarı Eğer makine sipariş edildiğinden farklı olarak ya da yanlı dönme yönünde işletilirse, yeterince soğutulmaz. Bunun sonucunda makine hasarları söz konusu olabilir. Güç levhası üzerindeki dönme yönü bilgilerine dikkat ediniz Serbest dışarı çıkarılan hatların bağlantısı Serbest makineden dışarı çıkarılan bağlantı hatlarında makinene gövdesinin bağlantı tabanına klemens pervazı monte edilmemiştir. Bağlantı hatları işletme tarafında doğrudan statör sargısı bağlantılarına bağlanır. Bağlantı hatları renkli işaretlenmiştir ya da yazı ile işaretlenmiştir. Müşteri münferit hatları ilgili tanım yazılarına göre doğrudan sisteminin şalter dolabına bağlar. Bağlantı kutusunda bağlantı vida dişli cıvata bağlantıları (EN 50262) 2 O-Ring İşletme kılavuzu, 03/

66 Elektrik bağlantısı 6.5 Toprak hattının bağlanması 6.5 Toprak hattının bağlanması Makinenin topraklama iletkeni kesiti EN / IEC normlarına uygun olmalıdır. Ayrıca kurulum talimatlarına da dikkat edilmelidir, örneğin EN / IEC Bir toprak hattını makineye bağlamak için genel olarak iki olanak mevcuttur: Bağlantı kutusu içinde bu işlem için öngörülmüş ve bu şekilde işaretlenmiş yere bağlantı sağlayan iç toprak hattı bağlantısı. Stator gövdesinde bu işlem için öngörülmüş ve bu şekilde işaretlenmiş dış toprak hattı bağlantısı Topraklama bağlantısı tipi Gövde topraklaması türü İletken kesiti [mm²] Dış toprak köşebendi altında tek bir hattın bağlanması. M8 120 M Dış toprak köşebendi altında DIN kablo pabuçlu bağlantı. DIN M8 120 M Toprak hattının bağlanması Makinenin toprak hattı kesiti, kurulum düzenlemeleriyle, örn. IEC örtüşmelidir. Harici hat kesiti S mm² Toprak hattı kesiti mm² İşletme kılavuzu, 03/2018

67 Elektrik bağlantısı 6.5 Toprak hattının bağlanması Stator gövdesinde işaretlenmiş bağlantı yerinde topraklama hattı için yaylı rondelalı ve pullu bir altı köşeli cıvata mevcuttur. Topraklama hattını şu şekilde bağlayabilirsiniz: Çok damarlı veya telli kablo pabuçlu hatlar ile Uygun şekillendirilmiş kablo uçlu yassı bantlar ile Alternatif olarak topraklama hattını kablo pabuçsuz olarak bir terminal plakası üzerinden işaretlenmiş bağlantı yerlerine bağlayabilirsiniz. Topraklama hattının bağlanması Terminal kutusunda topraklama hattı için işaretlenmiş bağlantı terminallerini kullanın. Bağlantı yüzeyinin kontak yüzeyi olacak şekilde temiz olmasını ve uygun bir madde ile korozyona karşı korunmasını sağlayınız, örn. asitsiz vazelin ile. Cıvata kafasının altına yaylı rondela ve pul yerleştirin. Kablo pabucu ya da yassı bant için izin verilen 10 mm'lik azami terminal kalınlığının aşılmadığını kontrol edin. Sıkıştırma cıvatasını aşağıdaki tabloya göre sabitleyin. Vidalama derinliği ve sıkma torku, kablo pabuçlarının ve topraklama terminallerinin kullanımı için farklıdır. Kablo pabucu kullanılması durumunda Topraklama terminalleri kullanılması durumunda Cıvata Vidalama derinliği Sıkma torku M6 > 6 mm 8 Nm M8 > 8 mm 20 Nm M12 x 25 > 16 mm 38 Nm M16 x 35 > 20 mm 92 Nm M6 > 9 mm 8 Nm M8 > 12 mm 20 Nm M10 > 15 mm 40 Nm M12 > 18 mm 70 Nm M16 > 20 mm 170 Nm Toprak hattının dişli büyüklüğü 2x M12'dir. İç toprak hattı bağlantısı Bağlantı esnasında aşağıdakilere dikkat edin: Bağlantı yüzeyinin kontak yüzeyi olacak şekilde temiz olmasını ve uygun bir madde ile korozyona karşı korunmasını sağlayınız, örn. asitsiz vazelin ile. Cıvata kafasının altına yaylı rondela ve pul yerleştiriniz. Kablo pabucunu sıkıştırma braketinin altına yerleştiriniz. Bağlantı kutusunda topraklama hattı için işaretlenmiş bağlantı klemensleri kullanın. Sıkıştırma vidası için sıkma torku (Sayfa 137) na uyun. İşletme kılavuzu, 03/

68 Elektrik bağlantısı 6.6 Hat bağlantısı Dış toprak hattı bağlantısı Bağlantı esnasında aşağıdakilere dikkat edin: Bağlantı yüzeyinin kontak yüzeyi olacak şekilde temiz olmasını ve uygun bir madde ile korozyona karşı korunmasını sağlayınız, örn. asitsiz vazelin ile. Kablo pabucunu temas köşebendi ve toprak köşebendi arasına yerleştiriniz; gövde içine bastırılmış temas köşebendini çıkarmayınız! Cıvata kafasının altına yaylı rondela ve pul yerleştiriniz. Stator gövdesindeki topraklama iletkeni için işaretlenmiş bağlantı yerini kullanın. Sıkıştırma vidası için sıkma torku (Sayfa 137) na uyun. Bağlantı panosuyla topraklamanın elektrik bağlantılarının sıkma torklarını tabloda (Sayfa 137) A olayı altında bulabilirsiniz. 6.6 Hat bağlantısı Bağlanabilecek maksimum iletken çapı 300 mm²'dir Kabloların terminal kutusuna sokulması Bağlantı hatları, değiştirilebilir bir kablo giriş plakası ya da kablo giriş ağızları üzerinden terminal kutusu içine sokulur. Kablo giriş plakası standart versiyonda delinmiştir. Vida dişli kablo bağlantıları standart teslimat kapsamına dahil değildir. Tablo 6-3 Kablo giriş plakası versiyonları Terminal kutusu Standart Kablo giriş plakası ebatları ile delinmiş TB3R61 4 x M80 x x M25 x 1,5 1XB x M80 x x M25 x 1,5 1XB x M72 x x M25 x 1,5 R53 seçeneği Delinmemiş Kabloların terminal kutusuna sokulması 1. Kablo iletim plakasını sökün. 2. Gerekirse kablo giriş plakasında gerekli boyutta ve gerekli sayıda delik veya dişli delin. Kablo giriş plakasının delme işleminden sonra monte edilebilir olmasına ve yeterli sağlamlık sunmasına dikkat ediniz. 3. Gerekli kablo bağlantılarını, sıkma torkları ve ortam koşullarına uygunluk da dahil, montaj adımları hakkındaki üretici talimatlarını dikkate alarak takın. 4. Kabloları kablo bağlantılarından geçirin ve bağlantılarda çekme yükü olmadığından emin olun. 66 İşletme kılavuzu, 03/2018

69 Elektrik bağlantısı 6.6 Hat bağlantısı 5. Kabloların monte edilmiş olduğu kablo giriş plakasını terminal kutusuna monte ediniz. IP koruma türüne uyulmasını sağlamak için, TB3R61 ve 1XB1631 bağlantı kutularında kapak için kademesiz bir yerleştirme yüzeyine dikkat edin. 6. Kablo uçlarını devre şemasına göre terminallere bağlayınız. Devre planını terminal kutusu kapağında bulabilirsiniz. Konuyla ilgili daha fazla bilgi için, "Kabloların bağlanması..." bölümüne bakınız 7. Kablo bağlantılarını sızdırmazlık ve yerine tam oturma açısından kontrol edin. Kullanılmayan dişleri veya delikleri, IP koruma türünü koruyarak uzmanca kapatın. IP koruma türünü güç levhası üzerinde bulabilirsiniz. Ayrıca bakınız Kablo pabuçları ile kablo bağlanması (Sayfa 68) Kablo pabuçsuz kablo bağlanması (Sayfa 69) Not Kablo blendajı hasar görmemelidir. Kablo blendajı malzemelerine yönelik sıkma torklarına uyulmalıdır. Doğrudan makineye monte etmek için kullanılan metal ve plastik vidalı kablo bağlantılarının ve diğer vidalı bağlantıların (örn. çap küçültmeler) sıkma torkları tabloya göre uygulanmalıdır. Tablo 6-4 Vidalı kablo bağlantıları için sıkma torkları Metal %±10 [Nm] Plas tik %±10 [Nm] Sıkma aralığı [mm] Standart -30 C C O-Ring Sicim çapı [mm] M 12 x 1,5 8 1,5 3,0... 7,0 2 M 16 x 1, , ,0 M 20 x 1, , ,0 M 25 x 1,5 9, ,0 M 32 x 1, , ,0 M 40 x 1,5 19, ,0 M 50 x 1, , ,0 M 63 x 1,5 34, ,0 M 63 x 1,5 42, ,0 M 75 x 1, ,0 58,0 M 75 x 1,5 59,0 63,0 M 80 x 2,0 58,0 64,0 M 80 x 2,0 63,0 70,0 İşletme kılavuzu, 03/

70 Elektrik bağlantısı 6.6 Hat bağlantısı Kablo pabuçları ile kablo bağlanması 1. Kablo pabuçlarını gerekli kablo kesitine ve sabitleme cıvatalarının ya da saplamaların ebadına göre seçiniz. İlgili standart terminal kutusu versiyonu için azami hat kesiti ile ilgili bilgiler için kataloga bakın. Giriş hatlarının eğik konumlu tertibine ancak gerekli asgari hava boşluk mesafelerine uyulursa izin verilir. 2. Hat uçlarını, kalan izolasyon hemen hemen kablo pabucuna 1 ulaşacak şekilde izole ediniz. Her kablo pabucu için yalnızca bir iletken bağlayınız. 3. Kablo pabucunu hat ucuna uygun şekilde bağlayınız, örn. sıkıştırarak. Resim 6-5 Kablo pabucu ve sabitleme cıvatası ile bağlantı (ilkesel görüntü) 4. Gerekirse kablo pabucu kovanlarını, asgari hava mesafelerinin ve kaçak hattının korunması için izole ediniz. 5. Kablo pabucunu terminal desteği üzerine oturtunuz. Burada duruma göre mevcut olabilecek devre kulpunun tertibine dikkat ediniz. 1XB7750 bağlantı kutusunda kablo çarığını akım rayına yerleştirin. 6. Sabitleme elemanını 2 ilgili tork ile sıkınız: Sabitleme elemanı Sabitleme cıvatası M12 Sabitleme cıvataları M16 Sabitleme somunları M12 Sıkma torku 20 Nm 40 Nm 20 Nm 68 İşletme kılavuzu, 03/2018

71 Elektrik bağlantısı 6.6 Hat bağlantısı Kablo pabuçsuz kablo bağlanması Uygun sipariş verildiğinde, ince veya birden fazla telli iletkenlerin bağlantısı veya damar uç kovanlarının kullanımı için uygun klemens bilezikleri monte edilmiş olabilir. Kablo damarı uç kovanları kullanmak istiyorsanız, bağlantı kurmadan önce bu kovanları uzmanca, akım taşıyabilecek bir presleme bağlantısı üzerinden iletken ucuna sabitleyiniz. DİKKAT İletken uçlarının aşırı ısınması İletken ucu kablo damarı uç kovanı tarafından doğru kavranmaz ve sıkıştırılmazsa, aşırı ısınma söz konusu olabilir. Her kablo damarı uç kovanı için sadece bir iletken ucu kullanınız. Kablo damarı uç kovanını uzmanca sabitleyiniz. Her klemense sadece bir iletken ucu bağlayınız. Yapılacak işlem Bağlantıda asgari hava mesafelerine ve kaçak hattına uyulmasına dikkat ediniz. 1. Terminal kutusunu açınız ve kabloyu doğru uzunlukta kesiniz. 2. Kablo ucunu, kullanılan kabloya ve kullanım durumuna göre hazırlayınız. Kablo bağlantısının harici kuvvetlere maruz kalmamasına dikkat ediniz. 3. Kalan izolasyon klemens bileziğinin yakınına kadar ulaşacak şekilde, iletken uçlarını izole ediniz. İşletme kılavuzu, 03/

72 Elektrik bağlantısı 6.6 Hat bağlantısı 4. Kablo büyüklüğüne bağlı olarak klemens kelepçelerinin (3, 4) doğru tertip edilmesine dikkat ediniz. Kabloyu klemens bilezikleri içine yerleştiriniz. Sıkma somunlarını 5 8 Nm ile sıkın. Resim 6-6 Klemens bilezikleri ile bağlantı (ilkesel görüntü) 5. Eğer sıkıştırma cıvatasını 2 çözdüyseniz, tekrar aşağıdaki tork ile sıkınız: Terminal kutusu TB3R61 / 1XB1631 1XB7750 Sıkma torku 40 Nm 20 Nm Kablo yerleştirilmesi Kabloları IEC / EN 'ye göre döşeyin. Sabit yerleştirilmiş hatlar için, EMV kablo bağlantılarını kullanın. EMV kablo bağlantılarını, sökülebilir giriş plakasının dişli deliklerine vidalayın. Blendajları vida dişli EMV kablo bağlantıları üzerinden geniş yüzeyli olarak makinenin klemens kutusuna iletken şekilde bağlanan, blendajlı (siperli) hatlar kullanınız. Alüminyum bağlantı kızakları takılmışsa, kablo pabucuyla bağlantı kızağının arasına çelikten bir altlık pulu ilave edin. Bununla temas korozyonu önlenir. Serbest yerleşmiş bağlantı hatlarını klemens kutusunda öyle tertip ediniz ki, koruyucu hat uzunluk fazlalığıyla döşenmiş ve hat damarlarının izolasyonu zedelenemez olsun. Kullanılmayan geçiş deliklerini bir metal kapatma cıvatası ile kapatınız. Böylelikle yüksek frekans izolasyonlu bir blendaj sağlamış olursunuz. Bağlantı panosuyla topraklamanın elektrik bağlantılarının sıkma torklarını tabloda (Sayfa 137) A olayı altında bulabilirsiniz. 70 İşletme kılavuzu, 03/2018

73 Elektrik bağlantısı 6.6 Hat bağlantısı Asgari hava mesafeleri Uzmanca montajdan sonra, izolasyonsuz parçalar arasındaki asgari hava boşluk mesafelerine uyulup uyulmadığını kontrol ediniz. Kalkık veya yerleşmemiş tel uçlarına dikkat ediniz. Tablo 6-5 Alternatif gerilim U eff efektif değerine bağlı olarak asgari hava boşluk mesafesi Alternatif gerilimin U eff efektif değeri 500 V 630 V 800 V 1000 V 1250 V Asgari hava mesafesi 8 mm 10 mm 12 mm 14 mm 18 mm Değerler azami 2000 m yerleştirme yüksekliğinde geçerlidir. Gerekli asgari hava boşluğu mesafelerinin belirlenmesi sırasında, tablodaki gerilim değeri 1,1 kat yükseltilmelidir, böylelikle ölçüm gerilimi aralığının genel kullanımda dikkate alınması sağlanır Tek damarlı (telli) kablo DİKKAT İndüklenmiş anaforlu akımlardan dolayı yüksek ısı dereceleri Yüksek akımlarda ve çok telli kablo yerine tek telli kablo kullanıldığında, kablo giriş kısımlarında indüklenmiş anaforlu (türbülanslı) akımlardan dolayı yüksek ısı dereceleri oluşabilir. Bunun sonucunda makinenin devre dışı kalmasına varabilecek maddi hasarlar oluşabilir. Devreye alma işleminden sonra, bağlı şebeke hatlarının işletmeye uygun ısı derecesi sınırlarını aşmamasını sağlayınız. Değiştirilmiş giriş koşullarından ya da değiştirilmiş kablo giriş plakalarından dolayı bu ısı efekti, üretici firma ile konuşularak azaltılabilir. Demir olmayan bir metalden bir kablo giriş plakası kullanınız. İşletme kılavuzu, 03/

74 Elektrik bağlantısı 6.7 Bağlantı çalışmalarının tamamlanması Alüminyum kablolar kullanılması Alüminyum iletken kullanılıyorsa, şu hususlara dikkat edilmelidir: Sadece alüminyum iletken bağlantısına uygun kablo pabuçları kullanılmalıdır. Alüminyum iletkenin yerleştirilmesinden hemen önce, iletken ve/veya karşı parçanın temas yerlerindeki oksit tabakası temizlenmelidir. Bunun için bir fırça veya eğe kullanılmalıdır. Hemen ardından temas yerleri doğal vazelin ile yağlanmalıdır. Bu sayede yeniden oksitlenmeyi önlemiş olursunuz. DİKKAT Alüminyumun kontak baskısına bağlı akışı Kontak basıncına bağlı olarak, montajdan sonra alüminyum akışı olur. Bu sırada sıkıştırma somunu bağlantısı gevşeyebilir. Geçiş direnci artar ve akım geçişi engellenir. Makinenin devre dışı kalmasına varan yangın ve maddi hasarlar görülebilir ve makinenin devre dışı kalması nedeniyle tesiste maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Sıkıştırma somunu yakl. 24 saat sonra ve ardından yakl. dört hafta sonra sıkılmalıdır. Bu esnada terminallerin gerilimsiz olmasına dikkat edin. 6.7 Bağlantı çalışmalarının tamamlanması 1. Terminal kutusunu kapatmadan önce, aşağıdakileri kontrol edin: Terminal kutusundaki elektriksel bağlantılar, yukarıdaki bölümlerdeki bilgilere göre uygulanmış ve doğru tork ile sıkılmış. Kullanılmayan cıvataları ve sabitleme elemanlarını çıkarın. Makine öngörülen dönüş yönüne uygun şekilde bağlanmıştır. Terminal kutusunun içi temiz, kablo artıklarından, pislik ve yabancı maddelerden arınmış olmalıdır. Bütün contalar ve terminal kutusunun conta yüzeyleri hasarsız ve kurallara uygun yapıda. Kullanılmayan girişler kapatılmış ve kapatma elemanları sıkıca vidalanmış, yani sadece alet ile sökülebilir. Bağlantı hatları serbest düzende yerleştirilmiş. Kablo izolasyonunun işletim sırasında zarar görmesi mümkün değil. 2. Terminal kutusu kapak sabitleme cıvataları ile kapatılmalıdır, bkz. bölüm Cıvata bağlantılarının sıkma torkları. (Sayfa 137) Bağlantı kutusuyla topraklamanın vida bağlantılarının sıkma torklarını tabloda (Sayfa 137) C olayı altında bulabilirsiniz. 72 İşletme kılavuzu, 03/2018

75 Elektrik bağlantısı 6.8 Yardımcı akım devrelerini bağlama 6.8 Yardımcı akım devrelerini bağlama Kablo seçilmesi Yardımcı akım devrelerinin bağlantı hatlarının seçiminde aşağıdaki kriterler dikkate alınmalıdır: Ölçüm akım şiddeti Ölçüm gerilimi Örneğin ortam sıcaklığı, yerleştirme biçimi, kablo enine kesiti gibi sisteme bağlı koşullara göre gerekli kablo uzunluğu vs. IEC/EN uyarınca talepler Kabloların yardımcı klemens kutusuna sokulması ve yerleştirilmesi Yardımcı akım devrelerinin bağlantısı için gerekli bilgileri, söz konusu yardımcı klemens kutusu kapağının ya da klemens kutusu kapağının iç tarafındaki klemens planında bulabilirsiniz. Yardım akımı devresinin bağlanması için, duruma göre ana klemens kutusunda bir klemens pervazı monte edilmiştir. Yardımcı klemensler için olan hatlarda gerekli yalıtım giderme uzunluğu, klemens tipine bağlı olarak 6-9 mm aralığındadır. Doğru uzunlukta, hat klemensin içine sonuna kadar yeter ve aynı zamanda hattın izolasyonu klemensin temas kısmına kadar yeter. Kablo vida bağlantılarının uygun kılınması Bağlantı tesisatlarının iletilmesi için klemens kutusu gövdesinde dikdörtgen bir kesitin üzerinde vidalanmış bir plaka mevcut olmalıdır. Normal olarak bu plaka vida dişli delikler ve vida dişli kablo bağlantıları ile teslim edilir. 1. Yardımcı klemens kutusunu açınız ve kablo sokma plakasını sökünüz. Klemens kutusu modeline bağlı olarak çelik sac blendajın altında bir kablo sokma plakası mevcuttur. 2. Delinmemiş versiyonda, kablo giriş plakasına gerekli sayıda deliği veya vida dişini, ihtiyaç duyulan kablo vida bağlantısı büyüklüğünde açınız. 3. Kabloları gerekirse sonradan soğru tertip edebilmek için işaretleyiniz. 4. Kabloları kablo vida bağlantılarından ve kablo giriş plakasından geçiriniz ve kabloları bağlayınız. 5. Kablo sokma plakasını monte ediniz. 6. Kablo vida bağlantılarının vidalama ağızlarındaki contaların koruma türüne uygun olmasını sağlayınız. Ayrıca bakınız Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 137) İşletme kılavuzu, 03/

76 Elektrik bağlantısı 6.8 Yardımcı akım devrelerini bağlama Bağlantı hatlarında mevcut olan akıma bağlı aşırı yük koruma tertibatının yanı sıra opsiyonel olan dahili parçaları da, örneğin sıcaklık sensörünü ve bağımsız ısıtmayı da kullanınız Stator sargısının sıcaklık kontrolünü (modele göre) bağlayın Stator sargısının termik aşırı yüklenmeye karşı denetlenmesi için stator sargısına sıcaklık sensörleri monte edilmiştir. Sıcaklık sensörünün bağlantı hatları modele bağlı olarak ana veya yardımcı terminal kutusuna gider. Terminallerin devre ve yerleşim bilgilerini ilgili devre şemasında bulabilirsiniz. İKAZ Elektrik çarpması nedeniyle tehlike Sarım denetlemesi için sıcaklık sensörü izolasyonu, sarım için temel izolasyon gerekliliklerine uygun olarak tasarlanmıştır. Sıcaklık sensörünün bağlantıları, terminal kutularında izole edilmiş olarak bulunur ve güvenlik amaçlı bir ayrım parçasına sahip değildir. Bu nedenle hata durumunda ölçüm sensörü hattında, temas edilmesi halinde ciddi maddi hasarlara, ağır fiziksel yaralanmalara ve hatta ölüme neden olabilecek tehlikeli bir gerilim mevcut olabilir. Sıcaklık sensörünü harici bir sıcaklık denetlemesine bağlarken, gerekirse IEC veya IEC uyarınca "Elektrik çarpması nedeniyle tehlike" gerekliliklerine uyulması çerçevesinde ilave önlemler alın Nihai önlemler 1. Yardımcı klemens kutusunu kapatmadan önce, aşağıdakileri kontrol ediniz: Hatlar, klemens planı uyarınca bağlanmıştır. Bağlantı hatları serbest biçimde düzenlenmiştir, hat izolasyonu hasar görmez. Klemens kutusunun içi temiz, kablo artıklarından, pislik ve yabancı maddelerden arınmış olmalıdır. Kablo vida bağlantı parçaları iyice sıkılmış ve koruma türü, tesisat döşeme türü, onaylı tesisat çapı vs. bakımından uygun ve kurallara göre monte edilmiş. Bağlantı plakasındaki yivler kablo ve hat girişleri, yiv adaptörleri veya kapatma tıpaları ile kapatılmıştır ve bu tıpalar ilgili koruma türünü sağlar. Kullanılmayan girişler kapatılmıştır. Kapatma elemanları sıkıca vidalanmıştır ve sadece alet yardımı ile çözülebilir. Bütün contalar ve klemens kutusunun conta yüzeyleri kurallara uygun yapıdadır. Sıkıştırma cıvataları, kullanılmasalar dahi vida klemensleri iyice sıkılmıştır. 2. Yardımcı klemens kutusunu ilgili kapak ile kapatınız. Kapağın sabitleme cıvataları için sıkma torkunu "Cıvata bağlantılarının sıkma torkları (Sayfa 137)" bölümünde bulabilirsiniz. 74 İşletme kılavuzu, 03/2018

77 Elektrik bağlantısı 6.9 İnvertörün bağlanması 6.9 İnvertörün bağlanması DİKKAT Çok yüksek bağlantı gerilimi Bağlantı gerilimi, izolasyon sistemi için çok yüksekse maddi hasarlar söz konusu olabilir. SIMOTICS makineler, SINAMICS G invertörlerde ve SINAMICS S invertörlerde (ayarsız ve ayarlı besleme) izin verilen gerilim uç noktalarına uyularak çalıştırılabilir. Aşağıdaki tablolardaki değerlere uyunuz. Yükselme süreleri t r > 0,1 µs. SIMOTICS makinelerin izolasyon sistemi IEC standardı yük kategorisi C (IVIC C = güçlü) koşullarına uygundur. Tablo 6-6 Şebeke motorları için motor klemenslerindeki maksimum gerilim pik noktaları, konvertör işletimi mümkün Motor ölçüm gerilimi [V] Motor terminallerinde maksimum tepe gerilimi Û maks yükselme süresine bağlıdır t r Û İletken-İletken Û İletken-Toprak Yükselme süresi t r Ara devre U DC [V pk ] [V pk ] [μs] [V] 500 V , ,1 Tablo 6-7 İnvertör işletimine özel makineler (örneğin VSD 10) için motor klemenslerindeki maksimum gerilim pik noktaları Motor ölçüm gerilimi [V] Motor terminallerinde maksimum tepe gerilimi Û maks yükselme süresine bağlıdır t r Û İletken-İletken Û İletken-Toprak Yükselme süresi t r Ara devre U DC [V pk ] [V pk ] [μs] [V] 500 V , ,1 500 V ile 690 V arası , , Dönüştürme modunda yüksek frekanslı toprak bağlantısı Dönüştürücü modunda, dönüştürücüden yüksek frekanslı alternatif akımlar çıkar. Yüksek frekans tekniği açısından motor klemens kutusu ve motor gövdesi arasında mükemmel bir bağlantı oluşturulması için, ince telli, örülmüş düşük empedanslı ve geniş frekans aralıklı bakır yassı bantlar kullanabilirsiniz. Yüksek frekans toprak hattını yassı bant hatları ile bağlayınız. Alternatif olarak, yüksek frekans toprak hattını kablo pabuçları ile bağlayınız. İşletme kılavuzu, 03/

78 Elektrik bağlantısı 6.9 İnvertörün bağlanması 1 Altı köşeli cıvata 5 Altı köşeli somun 2 Yay halkası (rondela) 6 Yüksek frekans toprak hattı 3 Sıkıştırma plakası 7 Kablo pabucu 4 Toprak hattı Resim 6-7 Yüksek frekans toprak hattı Daha fazla bilgi için bakınız bölüm "Dönüştürücüde işletme (Sayfa 33)". 76 İşletme kılavuzu, 03/2018

79 İşletime alma 7 Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. DİKKAT Makinenin hasar görmesi Maddi hasarların önlenmesi için makine işletime alınmadan önce aşağıdaki noktalar kontrol edilmelidir: Uygun önlemlerle makinenin dönüş yönünün müşteri tarafından doğru ayarlanmış olup olmadığı kontrol edilmelidir, örneğin iş makinesinden ayırarak. Isıya duyarlı parçaların (örneğin hatlar vb.) makine gövdesine temas etmediğinden emin olunmalıdır. Yoğuşma suyu delikleri her zaman makinenin en alt kısmına yerleştirilmelidir. DİKKAT Yetersiz soğutma nedeniyle hasarlar Makinenin hava manifoldu usulüne uygun tasarlanmamışsa etkili bir soğutma sağlanamaz. Bu durum makinede maddi hasarlara neden olabilir. Hava manifoldunun doğru çalışması için işletime almadan önce ilgili kapaklar monte edilmelidir. Önlemler Sistemin uzmanca montajından sonra ve işletmeye alınmasından önce, aşağıdakileri kontrol ediniz: Makineye yönelik montaj ve hizalamanın doğru olmasına dikkat edilmelidir. Makine öngörülen dönüş yönüne uygun olarak bağlanmalıdır. Mevcut işletim koşullarının etiket bilgileri uyarınca öngörülen verilere uygun olduğundan emin olunmalıdır. Yataklar, modellerine göre yağlanmalıdır. 12 aydan uzun bir süre saklanmış olan rulmanlı makinelerin ek yağlamasına dikkat edin. Ayrıca Kullanım hazırlığı bölümündeki uyarılara da dikkat edin. Makine denetimi için mevcut opsiyonel ek tertibatların usulüne uygun şekilde "bağlanmış ve çalışıyor" olduğundan emin olunmalıdır. İşletme kılavuzu, 03/

80 İşletime alma Yatak termometresine sahip modellerde, ilk makine çalışması sırasında yatak sıcaklıkları kontrol edilmelidir. Denetleme tertibatına yönelik İkaz ve Kapatma değerleri ayarlanmalıdır. Ayrıca Yatak sıcaklığının denetlenmesine yönelik ayar değerleri bölümündeki uyarılara da dikkat edilmelidir. Uygun tasarlanmış kumanda sistemi ve devir sayısı kontrolü ile, güç levhasında belirtilmiş devir sayılarının aşılmadığından emin olunmalıdır. Ayar koşullarının tahrik elemanları türlerine uygun olmasına dikkat edilmelidir (örneğin kavramaların hizalanması ve dengelenmesi, kayış tahriğine yönelik kayış kuvvetleri, dişli çark tahriğine yönelik dişli kuvvetleri ve dişli kanadı boşluğu, kavrama yapılmış millere yönelik radyal ve eksenel boşluk). Asgari izolasyon dirençlerine ve asgari hava mesafelerine uyulmalıdır. Koruyucu iletken bağlantısına yönelik topraklama ve potansiyel eşitleme bağlantısının usulüne uygun yapılmasına dikkat edilmelidir. Tüm sabitleme cıvataları, bağlantı elemanları ve elektrik bağlantıları öngörülen sıkma torkları ile sıkılmalıdır. Kurulum sonrasında vidalanan kaldırma halkaları çıkarılmalı veya gevşemeye karşı emniyete alınmalıdır. Rotor, aşınma olmadan döndürülmelidir. Tüm hareketli ve gerilim ileten parçalar için ilgili temas koruması önlemleri alınmalıdır. Açıkta duran mil uçları emniyete alınmalıdır, örneğin kapaklar ile. Mevcut poyra yayları dışarı sıçramaya karşı emniyete alınmalıdır. Opsiyonel olarak bulunan harici fanın işletime hazır olduğundan ve öngörülen dönüş yönüne uygun şekilde bağlandığından emin olunmalıdır. Soğutma havası kılavuzunun kapatılması engellenmelidir. Opsiyonel olarak bulunan frenin sorunsuz çalıştığından emin olunmalıdır. Belirtilen mekanik sınır devir sayısına n maks. uyulmalıdır. Eğer makine modeli dönüştürücünün özel bir düzenlemesini gerektiriyorsa, güç levhasında veya ilave levhada ilgili bilgiler mevcuttur. Not Sisteme özgü özel koşullar mevcutsa başka kontrollerin yapılması da gerekli olabilir. Ayrıca bakınız İşletim türüne uyulması (Sayfa 23) Yatak izolasyonu ilgili levhalara uygun olarak yapılmış. 78 İşletme kılavuzu, 03/2018

81 İşletime alma 7.1 İlk kullanım öncesinde yalıtım direncinin ölçülmesi İkinci mil ucu İkinci mil ucu kullanılmayacaksa: Poyra yayı savrulmaya karşı emniyete alınmış ve "H" (standart model) rotor balans türünde kütlesinin %60'ı kadar kısaltılmış. Kullanılmayan mil ucu örtülmeli ve temasa karşı korunmalıdır. Dönüştürücüde işletme Eğer motor versiyonu dönüştürücünün özel bir düzenlemesini gerektiriyorsa, güç levhasının üzerinde ilgili ilave bilgiler bulunur. Dönüştürücü doğru parametrelenmiştir. Bu parametreleme verilerini, makinenin güç levhası veya etiketi üzerinde bulabilirsiniz. Parametreler ile ilgili bilgileri dönüştürücünün işletme kılavuzunda bulabilirsiniz. Makine denetimi için mevcut ek donanımların uygun biçimde bağlandığı ve fonksiyonel olduğu. Daimi işletim sırasında verilen sınır devri n max aşılmamalı ve verilen sınır devri n min altına inilmemelidir. İzin verilen işletmeye geçiş süresi, n min devir sayısına kadardır ve ayarlanan parametreleme verilerine göre belirlenir. İKAZ Dönüştürücüden dolayı tehlikeli gerilim Besleyen dönüştürücü kapatılmadığı sürece veya dönüştürücünün ara devresi deşarj olmadığı sürece, rotor dursa dahi motor klemenslerinde elektrik gerilimi mevcut olabilir. Dönüştürücü tipine göre gerilim 1000 V kadar olabilir. Motorda çalışmalar yapılmadan önce beş güvenlik kuralına (Sayfa 11) uyulmasını sağlayınız. 7.1 İlk kullanım öncesinde yalıtım direncinin ölçülmesi İzolasyon direnci ve polarizasyon endeksi (PI) ölçülerek, makinenin durumu hakkında bilgi elde edebilirsiniz. Bu nedenle izolasyon direncini ve polarizasyon endeksini şu zamanlarda kontrol ediniz: Makine ilk kez çalıştırılmadan önce Uzun süre depolamadan veya durma halinden sonra Bakım çalışmaları çerçevesinde Böylelikle sarım izolasyonu hakkında şu bilgileri elde edersiniz: Sarım başı izolasyonu iletken şekilde pislenmiş mi? Sarım izolasyonu nem aldı mı? İşletme kılavuzu, 03/

82 İşletime alma 7.3 Harici fanların devreye sokulması Bu bilgiler sayesinde makinenin devreye sokulması veya gerekirse sarımın temizlenmesi ve / veya kurutulması gibi gerekli önlemler hakkında karar verebilirsiniz: Makine devreye sokulabilir mi? Temizleme veya kurutma önlemleri uygulanmalı mı? Kontrol ve sınır değerler ile ilgili detaylı bilgileri burada bulabilirsiniz: "İzolasyon direncinin ve polarizasyon endeksinin kontrol edilmesi" (Sayfa 39) 7.2 Yatak sıcaklığının kontrolü için ayar değerleri Devreye almadan önce Eğer makine yatak termometreleri ile donatılmışsa, makineyi ilk kez harekete geçirmeden önce, kontrol (denetim) tertibatında kapatma işlemi için sıcaklık değerini ayarlayınız. Tablo 7-1 Devreye sokmadan önce yatak sıcaklıklarının kontrolü için ayar değerleri Ayar değeri Sıcaklık Uyarı 115 C Kapatma 120 C Normal işletme Ortam sıcaklığını, yatak yükünü ve tesisin motor üzerindeki C olarak etkilerini de dikkate alarak, T işletme yatağının azami çalışma sıcaklığını tespit edin. Kapanma ve uyarı değerlerini T işletme çalışma sıcaklığına göre ayarlayınız. Tablo 7-2 Depo sıcaklıklarının denetlenmesi için ayar değerleri Ayar değeri Sıcaklık Uyarı T işletme + 5 K 115 C Kapatma T işletme + 10 K 120 C 7.3 Harici fanların devreye sokulması Harici fan sadece bir dönme yönü için uygundur, bakınız fan başlığının veya fan cihazının üzerindeki dönüş yönü bilgisi. Harici fan, ana makinenin devrinden ve dönüş yönünden bağımsız olarak soğutma temin etmektedir. Açık soğutma devresinde, soğutma havası sadece düşük miktarda kimyasal agresif ve sadece hafif tozlu olmalıdır. 80 İşletme kılavuzu, 03/2018

83 İşletime alma 7.4 Devreye alma İlk deneme çalışmasından önceki kontroller İlk deneme çalışmasından önce aşağıdaki kontrolleri uygulayın: Harici fan kurallara uygun monte edilmiş ve ayarlanmış. Fan çarkı serbestçe dönüyor. Tüm bağlantı elemanları yanı sıra elektriksel bağlantılar iyice sıkılmış olmalıdır. Topraklama ve potansiyel dengeleme bağlantıları şebekeye uygun oluşturulmuş. Hava akımı kapatma klapeleri, kapaklar vs yüzünden olumsuz etkilenmemelidir. Hareketli ve gerilim taşıyan parçalar için sürtünmeye karşı tüm koruma önlemleri uygulanmış. Deneme çalışmasını uygulama 1. Harici fan motorunu kısaca açın ve kapatın. 2. Harici fanın dönüş istikametini dönüş istikameti oku ile karşılaştırın. Eğer dönüş istikameti dönüş istikameti oku ile uyuşmuyorsa, bu durumda harici fan motorunun iki fazını değiştirin. 7.4 Devreye alma İşletmeye almadaki önlemler Montaj veya revizyondan sonra, makinelerin normal devreye sokulması için aşağıdaki önlemler tavsiye edilir: Makineyi yüksüz harekete geçiriniz. Bunun için güç şalterini kapatınız ve mümkünse erken kapatmayınız. Devir sayısı kontrolü veya kesinlikle gerekli ölçüye göre denetleme işlemi için, harekete geçiş kapatmalarını sadece düşük devir sayılarında yapınız. Tekrar devreye sokma işleminden önce, makinenin o andaki hareketini tamamlayıp durmasını bekleyiniz. Mekanik hareketi, yataklarda ve yatak levhalarında gürültü veya titreşim olup olmadığı hususunda kontrol ediniz. Makine düzensiz çalışıyorsa ya da anormal gürültü varsa makineyi kapatınız ve hareket duruncaya kadar ilgili sebebi tespit ediniz. Eğer mekanik hareket kapatma işleminden hemen sonra düzelirse, manyetik veya elektriksel sebepler mevcuttur, örneğin gerilim asimetrisi, manyetik asimetri. Eğer mekanik hareket kapatma işleminden sonra düzelmezse, mekanik sebepler mevcuttur: örn. elektrikli makinelerde veya çalışma makinesinde balans bozukluğu, makine setinin yeterince düzgün seviyelenmemiş olması, makinenin sistem rezonansında işletilmesi (sistem = makine + temel çerçeve + temel vs.). Makinenin kusursuz mekanik çalışması halinde, varsa soğutma tertibatını devreye sokunuz ve makineyi bir süre rölantide izlemeye devam ediniz. İşletme kılavuzu, 03/

84 İşletime alma 7.4 Devreye alma Mükemmel çalışma durumunda makineye yük veriniz. Hareketin düzgünlüğünü kontrol ediniz. Gerilim, akım ve güç değerlerini okuyunuz ve kaydederek belgeleyiniz. Mümkünse, iş makinesinin söz konusu değerlerini okuyunuz ve bunları da kaydediniz. Atalet noktasına ulaşılıncaya kadar yatakların, sarımların vb. sıcaklığını denetleyiniz. Mevcut ölçme tertibatları ile mümkün ise bunları günlüğe kayıt ediniz. DİKKAT Makinenin tahrip olması Titreşim değerlerine uyulmadığında makine bozulabilir. DIN ISO uyarınca çalışmada titreşim değerlerine uyun. 82 İşletme kılavuzu, 03/2018

85 İşletme İşletme için güvenlik uyarıları Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. Makinenin devreye alınması TEHLİKE Tehlikeli gerilimler Elektrikli makinelerde tehlikeli gerilimler ortaya çıkar. Temas sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Makinenin toprak hattı olmayan yıldız noktalı bir şebekede çalıştırılmasına sadece nadiren ortaya çıkan kısa süreli zaman dilimlerinde izin verilir, örneğin bir hata giderilinceye kadar. Hat topraklama bağlantısı EN / IEC DİKKAT Makineye yönelik hasarlar veya yatağın zamanından önce devre dışı kalması Dikkat edilmemesi durumunda yatakta maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Makinedeki hasarların veya makinenin tahrip olmasının önlenmesi için izin verilen titreşim değerlerine mutlaka uyulmalıdır. İşletim sırasında ISO uyarınca izin verilen titreşim değerlerine uyunuz. Silindirik rulmanlara radyal olarak mutlaka katalog değerlerinin en fazla %50'u kadar yük uygulayınız. Yatak akımlarını azaltmaya yönelik önlemler alınız. "İnvertörde işletim" bölümüne dikkat ediniz. İşletme kılavuzu, 03/

86 İşletme 8.1 İşletme için güvenlik uyarıları İKAZ İşletme sırasındaki arızalar Normal işletimden farklı olan durumlar fonksiyon arızalarına işaret eder. Doğrudan veya dolaylı olarak ölümle, ağır yaralanmalarla veya maddi hasarlarla sonuçlanabilecek arızalar meydana gelebilir. Aşağıdaki hatalı fonksiyon işaretlerine dikkat edilmelidir: Sıra dışı yüksek güç tüketimi Sıra dışı yüksek sıcaklıklar Sıra dışı sesler Sıra dışı kokular Denetleme tertibatlarının devreye girmesi Düzensizlikler tespit etmeniz durumunda derhal bakım personeline haber veriniz. Şüpheli durumlarda spesifik tesis güvenlik şartları dikkate alınarak, makine hemen kapatılmalıdır. DİKKAT Yoğuşma suyuna bağlı korozyon tehlikesi Değişen makine ve/veya ortam sıcaklığı derecelerinde makinenin iç kısımlarda hava nemi yoğuşabilir. Ortam ve çalışma koşullarına bağlı olarak, kapatma tapasını veya kapatma vidasını (eğer varsa) çıkartınız. Ardından kapatma tapasını veya kapatma vidasını (eğer varsa) tekrar takınız. Eğer makinede su tahliye tapaları varsa su kendiliğinden akıp boşalabilir. Dururken ısıtma donanımlı (opsiyon) makinenin devreye alınması DİKKAT Makinede aşırı ısınma Aşağıdaki hususlara dikkat etmezseniz hafif yaralanmalar veya maddi hasarlar söz konusu olabilir: Her devreye alma öncesinde (eğer mevcutsa) bağımsız ısıtmayı kapatınız. Ayrıca bakınız Dönüştürücüde işletme (Sayfa 33) 84 İşletme kılavuzu, 03/2018

87 İşletme 8.2 Rulmanda ardıl yağlama Fanlı makinelerin işletimine yönelik güvenlik uyarıları DİKKAT Fan teması durumunda yaralanma tehlikesi Fan, tam dokunmaya karşı korumalı olmadığından, fan muhafazalı makinelerde (örneğin kumaş endüstrisine yönelik makinelerde) yaralanma tehlikesi oluşabilir. Dönen fana temas edilmemelidir. Eller büyük hava çıkışı deliklerine sokulmamalıdır. Örneğin mahfazalar veya bir kilit ızgarası gibi uygun önlemlerle, manuel müdahaleleri önleyin. Harici havalandırma (opsiyonel): EN / IEC uyarınca soğutma türü IC 416 İKAZ Yanma tehlikesi Makinenin harici fanlar olmadan çalıştırılması, aşırı ısınmaya yol açar. Bunun sonucunda ölümler, yaralanmalar ve maddi hasarlar görülebilir. Makineyi asla harici fanlar olmadan çalıştırmayınız! UL sertifikalı makinelerin invertörde işletimi Konvertördeki makine çalışması Makineler için sadece invertör işletimi ve UL sertifikası mevcutsa tüm makinelerde UL-File E uyarınca makine invertörü komple sistemi yürütülmelidir. Nihai kullanım dönüştürmesinden sorumlu olan kişi işletmecidir. 8.2 Rulmanda ardıl yağlama Rulmanlarıda ardıl yağlama için, yağlama levhası üzerindeki bilgileri dikkate alınız. İşletme kılavuzu, 03/

88 İşletme 8.5 Elektrik arızaları ve mekanik arızalar 8.3 Rulmanda durma hasarları olmasının önlenmesi Uzun işletme molalarında rulman yataklarındaki rotorların aynı veya hemen hemen aynı durma pozisyonunda olması durma hasarlarına, örneğin durma izlerine veya korozyon oluşmasına neden olabilir. Makine, işletim molalarında düzenli olarak ayda bir defa kısa süreli çalıştırılmalıdır. Rotor en az birkaç defa döndürülmelidir. Eğer makineyi çalışma makinesinden ayırdıysanız ve bir rotor tutma tertibatı ile emniyete aldıysanız, rotoru çevirmeden önce ya da işletme durumu için bu tertibatı uzaklaştırın. Çevirme işleminden sonra rotorun bekleme pozisyonunun öncekinden farklı olmasını sağlayın. Bunun için poyra yayını veya kuplaj yarısını referans olarak kullanın. Tekrar devreye sokma işleminde "Devreye sokma" bölümündeki bilgilere dikkat edin. Ayrıca bakınız İşletime alma (Sayfa 77) 8.4 Acil Kapatma sonrasında yeniden devreye sokma Acil kapatma sonrasında çalışma makinesini tekrar devreye sokmadan önce, makineyi kontrol ediniz. Acil kapatmaya neden olmuş tüm sebepleri gideriniz 8.5 Elektrik arızaları ve mekanik arızalar Not Bir arızayı gidermeden önce Güvenlik bilgi ve uyarıları (Sayfa 11) bölümüne bakın. Not Makineyi bir frekans konvertörü ile çalıştırıyorsanız ve bir elektrik arızası ortaya çıkmışsa frekans konvertisörünün de kullanım kılavuzunu dikkate alınız. 86 İşletme kılavuzu, 03/2018

89 İşletme 8.5 Elektrik arızaları ve mekanik arızalar Aşağıdaki tablolarda mekanik ve elektriksel etkenlerden oluşan genel arızalar sıralanmıştır. Tablo 8-1 Elektriksel etkiler Elektriksel arıza özellikleri Makine harekete geçmiyor. Makine zor harekete geçiyor. Harekete geçişte vınlama sesi. Çalışırken vınlama sesi. Rölantide aşırı ısınma. Yük ile çalışırken aşırı ısınma. Münferit sarım bölümlerinde aşırı ısınma. Olası arıza nedenleri Giderme önlemleri 1) X X X X Aşırı yüklenme. Yükü azaltınız. X Besleme hattındaki bir fazda kesiklik. Şalter ve besleme hatlarını kontrol ediniz. X X X X X Ek olarak devreye sokma işleminden sonra, besleme hattındaki bir fazda kesiklik. X X Şebeke gerilimi çok düşük, frekans çok yüksek. X Şebeke gerilimi çok yüksek, frekans çok düşük. Şalter ve besleme hatlarını kontrol ediniz. Şebeke durumlarını kontrol ediniz. Şebeke durumlarını kontrol ediniz. X X X X X Stator sargısında yanlış bağlanma. Sarım devre bağlantısını kontrol ediniz. X X X X Stator sarımında sarım kısa devresi veya faz kısa devresi. Sarım dirençlerini ve izolasyon dirençlerini tespit ediniz, üreticiye danıştıktan sonra, onarınız. X Eksenel fanda yanlış dönme yönü. Bağlantıyı kontrol ediniz. 1) Varsa, (çözüm önlemlerine göre) arıza nedeninin yanında makinede oluşan hasarları da giderin. Tablo 8-2 Mekanik etkiler Mekanik arıza özellikleri Sürtünme gürültüsü. Yüksek ısınma. Radyal titreşimler. Eksenel titreşimler. Olası arıza nedenleri Giderme önlemleri 1) X Dönen parçalarda sürtünme var. Nedeni belirlenmeli, parçalar düzeltilmelidir. X Hava beslemesi azalmış, duruma göre fanın dönme yönü yanlış. Hava yollarını kontrol ediniz, makineyi temizleyiniz. X Rotorun balansı bozuk. Poyra yayı (kama) uyumları (H, F, N) kontrol edilmelidir. X Rotor konsantrik değil, mil eğik. Üretici fabrika ile görüşünüz. X X Eksik hizalama. Makine setini hizalayınız, kuplajı kontrol ediniz. 2) İşletme kılavuzu, 03/

90 İşletme 8.5 Elektrik arızaları ve mekanik arızalar Mekanik arıza özellikleri X Bağlanmış makinede balans bozukluğu. Bağlı makinede balans ayarı yapınız. X Bağlanmış makineden darbeler söz konusu. Bağlı makineyi kontrol ediniz. X X Dişli düzende (şanzıman) düzensizlik. Şanzımanı çalışır duruma getiriniz. X X Makine ve temelden oluşan tüm sistemin rezonansı. Gereken danışma ve izinden sonra, temele takviye yapınız. X X Temelde değişiklikler. Değişikliklerin sebeplerini tespit ediniz, gerekirse gideriniz; makineyi yeniden hizalayınız. 1) Varsa, (çözüm önlemlerine göre) arıza nedeninin yanında makinede oluşan hasarları da giderin. 2) Gerekirse, ısınmadaki değişikliklere de dikkat edin. 88 İşletme kılavuzu, 03/2018

91 İşletme 8.7 Kapatma 8.6 Rulmanda arızalar Rulmanlı yataklardaki hasarlar kısmen zor tespit edilebilir. Emin değilseniz rulmanlı yatağı değiştirin. Başka yatak versiyonlarını sadece üretici ile görüştükten sonra kullanın. Tablo 8-3 Rulmanlı yatakta arızalar Yatak çok sıcak Yatak ötüyor Yatakta vuruntu var Olası arıza nedenleri Giderme önlemleri X Kuplajda basınç Makineyi daha doğru ayarlayın. X Kayış gerginliği çok fazla Kayış gerginliğini azaltın. X Yatak kirlenmiş Yatak temizlenmeli veya değiştirilmelidir. Contaları kontrol edin. X Yüksek çevre sıcaklığı Uygun yüksek ısı gresi kullanın. X X Yağlama yetersiz Kurallara göre yağlayın. X X Yatak yamuk takılmış Servis merkezine başvurun. X X Yatak boşluğu çok küçük Servis merkezine başvurun. X Yatak boşluğu çok fazla Servis merkezine başvurun. X X Yatakta korozyon var Yatağı yenileyin. Contaları kontrol edin. X Yatakta çok fazla gres var Fazla olan gresi giderin. X Yatakta yanlış gres var Doğru gresi kullanın. X Hareket alanında aşınma yerleri Yatağı yenileyin. X Durma izleri Yatağı yenileyin. Durma esnasında titreşimler olması önlenmelidir. 8.7 Kapatma Yoğuşma suyuna karşı öngörülmüş tertibatları, makine kapatıldıktan sonra devreye sokunuz. Eğer söz konusu kumanda otomatik olarak gerçekleşmezse, muhtemelen mevcut olan bağımsız ısıtmayı işletme molalarında açınız. Böylelikle yoğuşuk su oluşmasını önlemiş olursunuz. Bağımsız ısıtmayı en erken makineyi kapattıktan iki saat sonra devreye sokunuz. Bu sayede sargı izolasyonundaki hasarları önlersiniz. İşletme kılavuzu, 03/

92 İşletme 8.8 Çalıştırma araları 8.8 Çalıştırma araları Uzun kullanım dışı kalma süreleri Not Uzun süreli çalışma molalarında (>1 ay) makineyi düzenli olarak, yaklaşık ayda bir defa, işletime alınız veya rotoru döndürünüz. Tekrar çalıştırmak için devreye sokmadan önce "Devreye sokma" bölümüne dikkat ediniz. Rotoru döndürmeden önce (mevcutsa) rotor sabitleme ekipmanını çıkarınız. DİKKAT Makine fonksiyonunda kısıtlamalar Uzun süreli çalışmama durumlarında maddi hasarlar veya makinenin komple devre dışı kalması söz konusu olabilir. Makineyi 12 aydan uzun süre çalıştırmazsanız çevresel etkiler nedeniyle makine hasarları ortaya çıkabilir. Uygun korozyondan koruma, koruma izolasyonu, paketleme ve kuruma önlemlerini alınız. Dururken ısıtma donanımının devreye alınması Makineye yönelik çalışma molalarında mevcut bağımsız ısıtmayı devreye sokunuz. Devre dışı bırakma Gerekli önlemler ile ilgili ayrıntılar için bkz. bölüm Uygulama ön hazırlığı (Sayfa 23). Tekrar işletmeye alma işleminden önceki yağlama DİKKAT Yatakların kuru çalışması Yataklarda yeterli düzeyde gres bulunmazsa yataklar hasar görebilir. Bir yıldan uzun süreli çalışma molalarında yataklar yağlanmalıdır. Gresin yataklara dağıtılması için mil dönmelidir. Yağlama etiketindeki bilgilere dikkat ediniz. Bölüm Rulmanda ardıl yağlama (Sayfa 85). 90 İşletme kılavuzu, 03/2018

93 Bakım 9 Dikkatli ve düzenli bakım, incelemeler ve revizyonlar ile arızalar erkenden tespit edilebilir ve ortadan kaldırılabilir. Böylece oluşacak ikincil hasarlar da engellenmiş olur. Çalıştırma şartları çok farklı olduğundan, burada arızasız çalışma için sadece genel süreler verilebilmektedir. Bundan dolayı bakım aralıklarınızı bölgesel şartlar doğrultusunda ayarlayınız (Kirlilik,çalıştırma sıklığı,yükleme vs). 9.1 Onarımla ilgili güvenlik uyarıları Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır. Not Denetim, bakım veya onarım sırasında destek gerekirse, servis merkezine (Sayfa 135) başvurun. 9.2 Denetim ve bakım İKAZ Döner parçalar ve gerilme altındaki parçalar Elektrikli makineler, gerilim altında olan ve dönen parçalara sahiptir. Eğer makine bakım çalışmaları esnasında durmuyorsa ve gerilimsiz değilse, ölüm, ağır yaralanmalar veya maddi hasarlar söz konusu olabilir. Sadece duran makinede bakım çalışmaları uygulayınız. Sadece rulmanlarda ardıl yağlama işlemi yapılması dönen makinede yapılabilir. Bakım çalışmalarında beş güvenlik kuralı (Sayfa 11)'na uyunuz. İşletme kılavuzu, 03/

94 Bakım 9.2 Denetim ve bakım İKAZ Makine hasarları Eğer makineye bakım uygulanmazsa, makine zarar görebilir. Doğrudan veya dolaylı olarak ölüme, ağır bedensel yaralanmalarla veya maddi hasarlar sonuçlanabilecek arızalar meydana gelebilir. Makinenin bakımını düzenli yapınız. DİKKAT Basınçlı hava çalışmaları sırasında yayılma Basınçlı hava ile temizlik yaparken, toz, metal çapakları veya temizlik malzemeleri havaya kalkıp uçuşabilir. Bunun sonucunda yaralanmalar söz konusu olabilir. Basınçlı hava ile temizlik yaparken havanın uygun şekilde emilmesine ve koruyucu gözlük, koruyucu giysi vs. gibi kişisel koruyucu donanımların kullanılmasına dikkat ediniz. DİKKAT İzolasyonda hasar Basınçlı hava ile temizlik sırasında sarım başına metal çapakları girerse izolasyon hasar görebilir. Hava ve yayılma mesafelerinin altında kalınabilir. Makinede hasarlar oluşabilir, hatta tamamen bozulma dahi olabilir. Basınçlı hava ile temizlik yaparken, havanın uygun şekilde emilmesine dikkat ediniz. DİKKAT Yabancı cisimler nedeniyle makine hasarları Bakım çalışmalarında pislik, aletler veya cıvata vs. gibi sabitlenmemiş parçalar türünden yabancı cisimler makine içinde kalabilir. Bunun sonucunda kısa devre, soğutma gücünde azalma veya çalışma seslerinde yükselme söz konusu olabilir. Makine zarar görebilir. Bakım çalışmalarında makinenin içinde veya üzerinde yabancı cisimler kalmamasına dikkat ediniz. Serbest parçaları bakım çalışmalarından sonra yine sabitleyiniz. Muhtemel pislikleri itinayla gideriniz. Not Çalıştırma şartları çok farklı olduğundan, burada sadece arızasız çalışma için genel denetleme ve bakım önlemleri süreleri bildirilebilir. 92 İşletme kılavuzu, 03/2018

95 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Kuzey Amerika piyasası (opsiyonel) Listelenmiş makinelerde yapılan değişikliklerde ve onarımlarda, ilgili yapı standartlarına uyunuz! Bu makineler güç levhası üzerinde müteakip "Markings" (işaretler) ile işaretlenmiştir. Underwriters Laboratories Canadian Standards Association Canadian Standard Association Energy Efficiency Verification Avrasya Gümrük Birliği (isteğe bağlı) Listelenmiş makinelerde yapılan değişikliklerde ve onarımlarda, ilgili yapı standartlarına uyunuz! Bu makineler güç levhası üzerinde müteakip "Markings" (işaretler) ile işaretlenmiştir. Avrasya Gümrük Birliği Avrasya Gümrük Birliği Not Rulmanlı yataklara yönelik normal bakım aralıklarından farklı olan ilave yağlama sürelerine özellikle dikkat edilmelidir. Not Genelde denetlemeler sırasında trifaz akım makinelerini söküp dağıtmaya gerek yoktur. İlk olarak rulman değişirken dağıtma zorunludur Montaj veya onarımdan sonra ilk denetim İşletime aldıktan yaklaşık 500 çalışma saati sonra, en geç 6 aydan sonra aşağıdaki kontrolleri uygulayınız: Tablo 9-1 Montaj veya onarımdan sonra yapılacak kontroller Kontrol Çalışma sırasında Elektriksel tanım büyüklüklerine uyulmasını. X Yataklarda izin verilen sıcaklıklar aşılmaz (Sayfa 80). X Dururken İşletme kılavuzu, 03/

96 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Kontrol Çalışma sırasında Makinenin çalışma düzgünlüğü ve çalışma gürültülerinin kötüleşmemesini. X Dururken Temelde çatlak ve çökme oluşmamış olmasını. (*) X X (*) Bu kontrolleri makine çalışırken veya dururken yapabilirsiniz. Diğer kontroller sisteme özel durumlara göre ek olarak gerekli olabilir. DİKKAT Makine hasarları Eğer denetleme esnasında normal duruma kıyasla izin verilmeyen sapmalar tespit ederseniz, bu sapmaları derhal giderin. Aksi halde makinede hasarlar oluşabilir Ana denetim Kurma koşullarına uyulup uyulmadığını kontrol edin. Yakl çalışma saatinden sonra, en geç iki yıl sonra aşağıdaki kontrolleri uygulayın: Kontrol Hareket halinde Elektriksel tanım büyüklüklerine uyulmasını. X Yataklarda izin verilen sıcaklıklar aşılmaz. X Makinenin çalışma düzgünlüğü ve çalışma gürültülerinin kötüleşmemesini. X Durma halinde Temelde çatlak ve çökme oluşmamış olmasını. (*) X X Makinenin dengesinin izin verilen toleranslarda olmalıdır. X Tüm mekanik ve elektriksel bağlantıların cıvataları sıkılmış olmasını. X Tüm potansiyel bağlantıları, toprak hattı bağlantıları ve blendaj temas yüzeyleri doğru oturmalı ve muntazam temas etmelidir. Sarımların izolasyon dirençleri yeterince büyüktür X Muhtemelen mevcut bir yatak izolasyonu etikete göre yapılmıştır. X Tesisatlar ve izolasyon parçalarının uygun durumda bulunmasını ve renklenme olmamasını. Yoğuşma suyu serbestçe tahliye ediliyor. X (*) Bu kontrol durma sırasında veya çalışırken yapılabilir. Eğer denetleme esnasında izin verilmeyen sapmalar tespit ederseniz, bu sapmaları derhal gideriniz. Aksi halde makinede hasarlar oluşabilir. X X 94 İşletme kılavuzu, 03/2018

97 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Bakım aralıkları Arızalı önceden belirlemek, gidermek ve olası bağlı hasarları engellemek için aşağıdakilere uyunuz: Makinenin bakımını düzenli olarak ve dikkatli bir şekilde yapın. Makineyi inceleyin. Makineyi revize edin. DİKKAT Makine çalışmasının kesintiye uğraması Arızalarda veya makine aşırı yüklendiğinde maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Arızalar ortaya çıktığında hemen makineyi inceleyin. Örneğin aşırı yüklenme veya kısa devre gibi, trifaze akım makinelerinin elektrikli veya mekanik kapasite aşımı durumunda hemen denetim yapılması gerekir. Makinelerde gres yağlamalı rulman yatak tertibatı bulunur. Ek yağlama tertibatı standarttır. DİKKAT Rulman yatağı gresinden dolayı ciltte tahrişler oluşabilir ve göz iltihaplanabilir Birçok rulman yatağı gresi, ciltte tahrişlere ve gözde iltihaplanmaya neden olabilir. Üreticinin güvenlik uyarılarına uyunuz. Önlemler, aralıklar ve süreler Çalıştırma süresi aralığının veya müddetinin bitişinden sonraki önlemler: İşletme koşulları çok farklı olduğundan, arızasız çalışma için sadece genel süreler verilebilmektedir. Bu nedenle bakım aralıklarını, kir, çalıştırma sıklığı, kapasite vs. gibi yerel koşullara göre ayarlayın. Önlemler Çalışma süresi aralığı Süreler İlk kontrol 500 çalışma saatinden sonra En geç 1/2 yıl sonra Ardıl yağlama Yağlama levhasına bakınız Temizleme Yerel kirlenme derecesine bağlı olarak Ana denetim Yaklaşık her çalışma saati En geç 2 yıl sonra Yoğuşma suyun boşaltılması İklimsel koşullara göre Bağımsız ısıtmanın denetimi ve bakımı Bağımsız ısıtmanın bakıma ihtiyacı yoktur. Arızalıysa, servis merkezine (Sayfa 135) başvurun. İşletme kılavuzu, 03/

98 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Rulman yataklamasının değerlendirilmesi Rulman yataklamasının değerlendirilmesi için makinenin parçalarına ayrılması gerekli değildir. İlk olarak rulman değişirken dağıtma zorunludur. Bir rulmanlı yatağın durumu yatak titreşim analizi ile belirlenebilir. Ölçüm değerleri bir göstergeye işaret eder ve uzmanlar tarafından değerlendirilebilir. Bunun için bir servis merkezine başvurun Ek yağlama Ek yağlama donanımı olan makinelerde ek yağlama sürelerine, yağ miktarına ve yağ kalitesine yönelik bilgileri yağlama etiketinden ve gerekirse makinenin ana güç levhasından temin edebilirsiniz. Standart motorlara yönelik yağ kalitesi (IP55) UNIREX N3 - Firma ESSO. Not Farklı kalitede yağların karıştırılmasına izin verilmez. Daha uzun depolama sürelerinde, yatakların gres kullanım süresi kısalır. 12 ayda bir yataklardaki gres durumunu kontrol ediniz. Eğer kontrolde yağ eksilmesi veya greste kirlenme tespit edilirse, işletmeye alma işleminden önce hemen ek yağlama uygulayınız. Sürekli yağlamalı yataklar için bkz. bölüm Rulmanlı yatakların çalıştırılması için müteakip yağlama aralıkları ve gres türleri (Sayfa 97). Prosedür Rulmanlı yataklara yönelik ek yağlama için aşağıdaki prosedür izlenmelidir: 1. DE ve NDE tarafındaki yağlama nipellerini temizleyiniz. 2. Öngörülen gresi ve gres miktarını etiket bilgilerine uygun olarak presleyiniz. Güç ve yağlama levhası üzerindeki bilgilere dikkat ediniz. Ek yağlama makine çalışırken (maks dev/dak) yapılmalıdır. Yatak sıcaklığı önce hissedilir biçimde yükselebilir ve fazla gres yataktan dışarı atıldığında tekrar normal değerine döner. Tablo 9-2 Kullanılmış yağ bölmesinin cm³ olarak istiap haddi Tip Yapı şekli IM B3, IM B5, IM B35 Yapı şekli IM V1 1LE5...-4AA LE5...-4AB 1LE5...-4AC 1LE5...-4AD İşletme kılavuzu, 03/2018

99 Bakım 9.2 Denetim ve bakım 1LE5...-4BA LE5...-4BB 1LE5...-4BC 1LE5...-4BD Rulmanlı yatakların çalıştırılması için müteakip yağlama aralıkları ve gres türleri Bildirilen yağlama verileri, güç levhasında bildirilen veriler ve bu işletme kılavuzunda verilen bilgiler uygun yüksek kaliteli yağlama gresleri için geçerlidir. Bu gresler, DIN ve ISO standartlarında talep edilen özellikleri önemli ölçüde aşar ve bu sayede bildirilmiş yağlama süreleri geçerlidir. İlk yağlama Yağlama levhası üzerinde bildirilmiş yağlama gresi, siparişte bilinen işletme koşullarına göre seçilir ve ilk yağlama için kullanılır. Gres seçme kriterleri Özel talep söz konusu olmayan standart uygulamalar için geçerli olan yağlar ISO uyarınca K3K 20 niteliksel olarak yüksek kaliteye sahip ISO L X BDEA3 gres yağları ve kalınlaştırıcı olarak lityum sabunu kullanılan DIN 51825'e uygun gresleme yağlarıdır ve bunların en yüksek kullanım sıcaklığı en az +130 C / +266 F seviyesindedir. Yağlama gresi seçerken, gresin teknik verilerinin uygulamaya uygun olmasına dikkat edin. Yağlama gresi, aşağıdaki tabloda bildirilen kriterlere uygun olmalı ve kullanım koşulları için elverişli olmalıdır. Eğer yağlama levhasında başka özel yağlama gresleri anılmışsa bu durumda farklı kriterler geçerli olur. Tablo 9-3 Rulman greslerinin seçimi için kriterler Kriterler Norm Özellik, karakteristik değer Birim Temel yağ türü - Mineralli yağ - Katılaştırıcı - Lityum - NLGI sınıfına göre kıvam DIN Dik ve yatay yapı tarzı için "3" Kısaltılmış yağlama sürelerinde yatay yapı tarzı için alternatif olarak "2" Kullanım ısı derecesi aralığı - Asgari -20 C C C Damlama noktası DIN ISO 2176 Asgari +180 C C Temel yağ viskozitesi DIN Yakl. 100 mm²/s, 40 C için Yakl. 10 mm²/s, 100 C için Katkı maddeleri - Antioksidasyon (AO), Anti-Wear (AW) Katı yağlama maddesi yok FE9 Testi: A/1500/6000 DIN /-2 F10 50 h, +130 C'de Alternatif: Extreme-pressure (EP) Sadece gres ve yatak üreticisi ile görüştükten sonra F h, +130 C'de Suya karşı tutum DIN C test ısı derecesinde 0 veya mm²/s - H İşletme kılavuzu, 03/

100 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Kriterler Norm Özellik, karakteristik değer Birim Bakırda korozyon etkisi DIN test ısı derecesinde 0 veya 1 Korr. Korozyondan koruma derecesi (EM COR) DIN / ISO Korr. Katı yabancı madde oranı > 25 μm DIN < 10 mg/kg mg/kg Yatak uygunluğu Devir sayısı tanım değeri nxdm - Monte edilmiş motor yatağı, contalar ve bildirilmiş devir sayıları için uygunluk - mm/dak Not Farklı çalıştırma şartları Sadece yağlama etiketinde belirtilen gresler kullanılmalıdır. İşletim koşulları belirtilenlerden farklıysa, üretici talimatları doğrultusunda başka gresler kullanılmalıdır. Not Başka gresler kullanılması Yağlama levhasında belirtilmeyen greslerin kullanılması durumunda, bu greslerin sistemin tamamı ile uyumlu olması garanti edilemez. Yalnızca DIN veya ISO kapsamındaki asgari gereklilikleri yerine getiren bir gres kullanıyorsanız yağlama sürelerini yarıya düşürünüz veya gerektiği gibi ayarlayın. Emin olmadığınız durumlarda üretici ile görüşün. Tavsiye edilen rulman gresleri Teknik özelliklerden dolayı standart uygulamalar için aşağıdaki yüksek kaliteli rulman gresleri dik ve yatay motor yapı tarzları için tavsiye edilir: Tablo 9-4 Dik ve yatay yapı tarzları için rulman gresleri Üretici Gres türü Shell Gadus S2 V100 3 ExxonMobil Unirex N3 Esso BP Energrease LS3 Fuchs Renolit H443 HD88 Lubcon Turmoplex 3 Addinol LM 3 EP FAG Arcanol Multi 3 98 İşletme kılavuzu, 03/2018

101 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Yatay yapı tarzında motorlar için alternatif olarak NLGI sınıfı 2 kalitesinde yağlama gresleri kullanabilirsiniz. Fakat bu durumda yağlama süresi %20 kısalır. Tablo 9-5 Yatay yapı tarzına sahip motorlar için NLGI sınıf 2 türü alternatif yağlama gresleri Üretici Gres türü Shell Gadus S2 V100 2 ExxonMobil Esso Unirex N2 BP Energrease LS2 Castrol Longtime PD2 Lubcon Turmogrease L 802 EP plus Shell Retinax LX2 FAG Arcanol Multi 2 DİKKAT Greslerin karıştırılması nedeniyle azalan yağlama özellikleri Farklı gresleri karıştırmanız durumunda yağlama özellikleri olumsuz etkilenir. Bunun sonucunda maddi hasarlar oluşabilir. Gresleri karıştırmaktan kaçının. Belli greslerin karıştırılabilirliği için sadece gres üreticisi bir garanti verebilir. Yağlama verileri Ardıl yağlama için geçerli verileri makinenin yağlama levhası üzerinde bulabilirsiniz: İşletme saati türünden ardıl yağlama aralıkları Gram türünden ardıl yağlama gresi miktarı Gres çeşidi Rulmanlı yatak, çalışma saatinden bağımsız olarak en geç her 12 ayda bir yağlanmalıdır. DİKKAT Rulmanlı yatak hasarları Rulmanlı yatak için gerekli ardıl yağlama aralıkları, makinenin denetim aralıklarından farklıdır. Ardıl yağlama aralıklarına uyulmazsa rulmanlı yataklar hasar görebilir. Ardıl yağlama için yağlama levhası üzerindeki bilgileri dikkate alın. Gres değiştirme süreleri Bu işletme kılavuzundaki gres değiştirme süreleri ya da levha üzerindeki bilgilerde verilen ardıl yağlama süreleri aşağıdaki koşullar için geçerlidir: Normal yüklenme Levhadaki bilgiler uygun devir sayıları ile işletme Az titreşimli çalışma İşletme kılavuzu, 03/

102 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Etkisiz (nötr) çevre havası Yüksek kaliteli rulman gresleri Uygun olmayan işletim koşullarında, üretici talimatları doğrultusunda ilave yağlama süreleri kısaltılabilir. Rulmanlı yatakta ardıl yağlama Ardıl yağlama için yağlama levhası üzerindeki bilgileri dikkate alın. 1. Yeni gresin yatakta dağılması için ilave yağlama işlemi sırasında ilgili mil döndürülmelidir. İnvertörde çalıştırılan motorlar: Eşit dağılımlı bir yağlamanın sağlanması için düşük ile orta devir sayılarında yağlama yapılmalıdır (n min = 250 dev/ dak, n maks = 3600 dev/ dak ). İKAZ Dönen parçalar Ardıl yağlama sırasında mil dönmelidir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Ardıl yağlamada dönen parçalara dikkat edin. 2. İlave yağlama için yağlama nipelini temizleyin. Uygun miktarda uygun gresi yağlama etiketine ve işletme kılavuzu şablonuna göre porsiyonlar halinde presleyin. Rulmanlı yatak sıcaklığı önce hissedilir biçimde yükselir ve fazla gres yataktan dışarı atıldığında tekrar normal değerine döner. 3. Kullanılmış gres, yatağın dışında eski gres bölmesinde birikir. Çalıştırmadan önce rulmanlı yatakların yağlanması İşletime almadan önce uzun süre geçecekse ve usulüne uygun bir depolama yapılmışsa, normal şartlar altında iki yıl içinde yataklardaki yağlama gresinde bir bozulma olmaz. Bu konuda uzan erimli depolama ile ilgili bilgileri dikkate alın. Yatakları devreye sokma işleminde iki misli yağlama gresi ile ardıl yağlayın. Bu esnada, yatak içinde gres değişmesinin sağlanması için, mil dönmelidir Rulmanlırın contalanması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Gres ön bölmesi ardıl yağlama Rulmanlı yatağın optimum sızdırmazlığının sağlanması ve labirent boşluklarının güvenilir bir şekilde arkadan iten gres sayesinde contalanması için, gres ön bölmesinin düzenli olarak yağlanması gereklidir. İşlem yağlama gresindeki gibidir. Düşük miktarda nispeten temiz gres dışarıya itildiği sürece, çalışma sırasındaki conta efekti optimumdur. 100 İşletme kılavuzu, 03/2018

103 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Ardıl yağlama aralıkları Gerekli ardıl yağlama aralıkları temel olarak ortamın kirliliğine ve makinenin çalışma süresine bağlıdır. Bu nedenle bunlar sadece söz konusu işletme koşullarının dikkate alınması altında belirlenebilir. Conta yivinin daima gres ile dolu olmasını sağlayınız Soğutma havası akımı temiz tutulmalıdır Makinenin yeterince soğutulması için, soğutma hava yolları pislikten arındırılmış olmalıdır. Izgaraları, kanalları, dilimleri, boruları vs. muntazam aralıklar ile tozdan ve pislikten temizleyin Temizleme Yağlama kanallarının ve eski yağ bölümlerinin temizlenmesi Kullanılmış gres,yatağın dışında dış rulman kapağının eski yağ bölümünde birikir. Yatak değiştirildiğinde, eski gresi gideriniz. Not Yağlama kanalında bulunan gresin yenilenmesi için yatak elemanları parçalarına ayrılmalıdır. Soğutma havası yollarının temizlenmesi Ortam havasına maruz kalan soğutma havası yolları düzenli olarak temizlenmelidir. Temizleme aralıkları, ilgili yerde söz konusu olan pislenme derecesine bağlıdır. DİKKAT Makinenin hasar görmesi Mil çıkışına veya makine deliklerine basınçlı hava tutulursa maddi hasarlar ortaya çıkabilir. Mil keçelerine veya makinenin aralık contalarına doğrudan basınçlı hava tutulmamalıdır. İşletme kılavuzu, 03/

104 Bakım 9.2 Denetim ve bakım Yoğuşuk suyun boşaltılması Yoğuşma suyu delikleri mevcutsa bunlar iklimsel koşullara bağlı olarak düzenli aralıklarla açılmalıdır. İKAZ Tehlikeli gerilim Yabancı cisimlerin yoğuşma suyu deliklerine (opsiyonel) girmesi bobinin zarar görmesine neden olabilir. Ölüm, ağır yaralanma ve maddi hasar durumları söz konusu olabilir. Koruma türünün korunması için aşağıdaki uyarıları dikkate alınız: Yoğuşma suyu deliklerini açmadan önce makineyi gerilimsiz hale getiriniz. Makine işletime alınmadan önce yoğuşma suyu delikleri (örneğin T tapa ile) kapatılmalıdır. DİKKAT Koruma türüne uyulmaması Yoğuşma suyu deliklerinin kapatılmaması, makinede maddi hasarlara neden olabilir. İlgili koruma türüne uyulması için yoğuşma suyu boşaltıldıktan sonra tüm tahliye delikleri tekrar kapatılmalıdır Boya hasarlarının düzeltilmesi Eğer boya hasarlıysa, bu boya hasarlarını düzeltiniz. Böylelikle korozyona karşı koruma sağlanmış olur. Not Boyanın yapısı Boya hasarlarını gidermeden önce servis merkeziyle (Sayfa 135) irtibat geçin. Orada doğru boya yapısı ve boya hasarlarının düzeltilmesi ile ilgili daha fazla bilgi elde edebilirsiniz Klemens kutularının bakımı Ön koşul Makinede gerilim mevcut değil. 102 İşletme kılavuzu, 03/2018

105 Bakım 9.3 Onarım Terminal kutusunun kontrol edilmesi Terminal kutularında muntazam aralıklar ile sızdırmazlığı, hasarsız yalıtımları ve bağlantıların sıkı olduğunu kontrol edin. Eğer terminal kutusunun içine toz veya nem girmişse, terminal kutusunu temizleyiniz ya da kurutunuz; özellikle de yalıtımları. Contaları ve conta yüzeylerini kontrol ediniz ve sızdırma sebebini giderin. İzolatörleri, bağlantı parçalarını ve terminal kutusundaki hat bağlantılarını kontrol edin. Hasarlı bileşenler değiştirilmelidir. İKAZ Kısa devre tehlikesi Hasarlı bileşenler nedeniyle kısa devre vb. durumlar söz konusu olabilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Hasarlı bileşenleri değiştirin. 9.3 Onarım Makinedeki tüm çalışmalar sırasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: Genel güvenlik uyarılarına uyulmalıdır. (Sayfa 11) Ulusal veya sektöre özgü talimatlara uyun. Makine Avrupa Birliği içinde kullanılacaksa, elektrikli tesisatların güvenli işletimine yönelik EN direktiflerine uyulmalıdır Temeller Makinenin toplanması mümkünse bir doğrultma tezgahı üzerinde yapılmalıdır. Böylece ayak yüzeylerinin aynı düzlemde olmaları sağlanır. Not Sökme işlemine başlamadan önce sabitleme elemanlarının atamasını ve iç bağlantıların yerleşimlerini işaretleyiniz. Bu sayede sonraki birleştirme işlemlerini kolaylaştırmış olursunuz. Toplama ve montaj sırasında azami titizliğe ve temizliğe azami dikkat ediniz. Örn. gövdeler, rulman levhaları ve yatak üniteleri vs. arasındaki tüm çıplak parça derzlerini temizleyiniz ve eski contalama maddelerini gideriniz. Çıplak parça derzlerine sertleşmeyen, daima plastiksel kalan sızdırmazlık maddesi sürünüz, örn. "Hylomar M". Bu sırada üreticinin kullanım ve güvenlik uyarılarına dikkat ediniz. Bütün mevcut sızdırmazlık elemanlarını, örn. klemens kutularındakileri, elastikiyet, eskime veya hasar bakımından kontrol ediniz ve etkileri yetersiz ise yenileyiniz. İşletme kılavuzu, 03/

106 Bakım 9.3 Onarım precote kaplamalı cıvatalar Motorun belli bölümlerinde precote kaplamalı cıvatalar bulunabilir. Cıvata emniyetinin sağlanması için montaj / onarım sırasında precote kaplamalı yeni cıvatalar kullanılmalıdır. Alternatif olarak cıvata emniyet maddesi (örneğin Loctite) bulunan normal cıvatalar da kullanılabilir Cıvata bağlantıları Emniyetli, yaylı ve/veya kuvveti dağıtan elemanlarla birlikte monte edilen cıvata veya somunlar (Örneğin, emniyet saçları, yaylı rondela vs ) toplama sırasında tekrar aynı fonksiyonel elemanlarla donatılmalıdır. Bu işlemde güvenlik ve sızdırmazlık elemanları prensip olarak yenilenmelidir! Fan davlumbazı Dış fanı sökmek veya değiştirmek için, fana başlığını demonte etmeniz gerekir. Fan başlığı cıvatalar ile makine gövdesine sabitlenmiştir. Demonte etme 1. Çalışmalara başlamadan önce fan başlığını aşağı düşmeye karşı emniyetleyiniz. 2. Fan başlığını gövdeye tutturan sabitleme cıvatalarını çözünüz. 3. Mevcut sabitleme elemanlarına dikkat ediniz ve montaj için muhafaza ediniz. Montaj Fan başlığının montajı sökme işleminin tersi sıralamada gerçekleşir. 1. Fan başlığını yerine oturtunuz ve sabitleme cıvatalarını sıkınız. 2. Sabitleme elemanlarının hasarsız ve doğru monte edilmiş olmasına dikkat ediniz Metalden dış fan Metalden dış fanlar bir alıştırma yayı bağlantısı ile donatılmıştır ve eksenel kaydırmaya karşı bir emniyet halkası ile emniyetlenmiştir. Demonte etme 1. Dış fan 1 bir emniyet halkası 2 ile mil üzerinde sabitlenmiştir. Emniyet halkasını söküp çıkarınız. Bunun için tercihen DIN 5254 standartına uygun penseler kullanınız. 2. Harici fanı çekip çıkarmak için uygun bir düzenek kullanınız. 104 İşletme kılavuzu, 03/2018

107 Bakım 9.3 Onarım 3. Çekiç ile vurmaktan kaçınınız. 4. Alıştırma yayını aşağı düşmeye karşı emniyetleyiniz veya dışarı çıkarınız. Resim 9-1 Havalandırma (eksenel fanlı ilkesel gösterim) Montaj 1. Alıştırma yayı emniyetini söküp çıkarınız veya alıştırma yayı yivinin içine yerleştiriniz. 2. Doğru oturmasını kontrol ediniz. 3. Harici fanı 1 sonuna kadar milin üzerine takıp itiniz. Demontaj için uygun tertibatlar kullanınız. 4. Emniyet halkasını 2 ilgili yivin içine yerleştiriniz ve doğru oturduğunu kontrol ediniz. Hava kılavuz memesi İki kutuplu makineler bir hava kılavuz enjektörü 3 ile donatılmıştır. Dış fan ve hava kılavuz enjektörü arasındaki mesafe çepe çevre aynı 2 mm olmalıdır Plastikten dış fan Plastikten dış fanlar, bir alıştırma yayı gibi fan ile bir bütün oluşturan bir döküm kavrama parçasına sahiptir. Dış fan, bir emniyet halkası ile eksenel itilip kaydırılmaya karşı emniyetlenir. İşletme kılavuzu, 03/

108 Bakım 9.3 Onarım Demonte etme 1. Dış fan 1 bir emniyet halkası 2 ile mil üzerinde sabitlenmiştir. Emniyet halkasını söküp çıkarınız. Bunun için tercihen 5254 standartına uygun penseler kullanınız. 2. Dış fan eliniz ile çekip çıkarınız. Resim 9-2 Havalandırma (radyal fanlı ilkesel gösterim) Montaj 1. Dış fanı 1 sonuna kadar mil ucu üzerine itiniz. 2. Emniyet halkasını 2 ilgili yivin içine yerleştiriniz ve doğru oturduğunu kontrol ediniz. Kapma mekanizmalı fanlarda, bu mekanizmanın zarar görmemesine dikkat ediniz! Bunun için, fanları göbek bölgesinde yaklaşık 50 C sıcaklığa ısıtınız. Zarar görmesi halinde, yeni parçalar talep ediniz Harici fan başlığı Harici fan, harici fan başlığının içine monte edilmiştir. Harici fanı sökmek veya değiştirmek için, harici fan başlığını demonte etmeniz gerekir. Demonte etme İKAZ Döner parçalar veya gerilme altındaki parçalar Harici fan motorundaki elektrikli parçalar tehlikeli elektrik gerilimi altındadır. Temas sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar meydana gelebilir. 1. Fan motorunu, fanda işlem yapmaya başlamadan önce elektrik şebekesinden ayırınız. 2. Cihazı tekrar açılmaya karşı emniyet altına alın. 3. Başka işlem yapmadan önce, harici fanın tamamen durmasını bekleyiniz. 106 İşletme kılavuzu, 03/2018

109 Bakım 9.3 Onarım 1. Çalışmalara başlamadan önce harici fan başlığını aşağı düşmeye karşı emniyetleyiniz. 2. Eğer bir devir sayısı sensörü takılmışsa, harici fan başlığının iç kısmındadır. Dışarı iletilmiş devir sayısı sensör hatlarını, harici fan başlığını sökmeden önce ilgili klemens kutusunda ayırınız. 3. Harici fan başlığını gövdeye tutturan sabitleme cıvatalarını çözünüz. 4. Mevcut sabitleme elemanlarına dikkat ediniz ve montaj için muhafaza ediniz. Montaj Harici fan başlığının montajı sökme işleminin tersi sıralamada gerçekleşir. 1. Eğer bir devir sayısı sensörü monte edilmişse: Montaj işleminde devir sayısı sensörünün zarar görmemesine dikkat ediniz. Devir sayısı sensörünün hatlarını harici fanı yerleştirmeden önce iki soğutma dilimi arasından dışarı sürünüz ve geçici olarak sabitleyiniz. 2. Harici fan başlığını yerine oturtunuz ve sabitleme cıvatalarını sıkınız. 3. Harici fan başlığının montajında, sabitleme parçalarının hasarsız ve doğru monte edilmiş olmasına dikkat ediniz. 4. Verici kablosunu bağlayınız Devre bağlantıları 1. Varsa korozyona uğramış cıvataları yenileyiniz. 2. Gerilim ileten parçaların izolasyonlarına hasar vermeyiniz. 3. Muhtemelen sökülecek güç levhalarının ve ek levhaların pozisyonlarını belgeleyiniz. 4. Merkezleme kenarlarına zarar gelmesini önleyiniz Koruyucu çatı, koruyucu çatı altında devir empülsiyon sensörü montajı Sabitleme cıvatalarını, koruyucu çatının dış yüzeyindeki deliklerden geçiriniz ve 3 Nm ± %10 sıkma torku ile sıkınız Fren takma (seçenek) Tablo 9-6 Frenlerin yapı ebatlarına atanması Ebat Fren tipi Frenlerin ebat düzeni 400 NFA 250/ / NFA 400/ /630 İşletme kılavuzu, 03/

110 Bakım 9.3 Onarım Bağlantı panosuyla topraklamanın elektrik bağlantılarının sıkma torklarını tabloda (Sayfa 137) A olayı altında bulabilirsiniz. Ayrıca bakınız Kabloların terminal kutusuna sokulması (Sayfa 66) Tüm güç levhalarını ve ilave levhaları orijinal konumlarında tutunuz. Gerekirse elektrik hatlarını sabitleyiniz. Tüm cıvata sıkma torklarını kontrol ediniz, gevşek olmayan cıvatalar dahil. Contalama önlemleri 1. Gerekli sıvı sızdırmazlık maddesini, örneğin Fluid-D, Hylomar'ı merkezleme kenarına sürünüz. 2. Terminal kutusu contalarını kontrol ediniz ve gerekirse değiştiriniz. 3. Boya hasarlarını onarınız (cıvatalardaki boya hasarlarını da). 4. Koruma türüne uyulması için gerekli önlemlere dikkat ediniz. 5. Hat geçişindeki köpüklü madde kaplamasını unutmayınız. Delikleri komple kapatınız ve hatların keskin kenarlara temas etmesini engelleyiniz Rulmanlı yatak Yatakları, içine pislik ve nem girmesine karşı koruyunuz Rulmanın sökülmesi Hazırlık Gres girişlerini, darbe vurum ölçme yerlerini ve duruma göre alet donanımlarını DE tarafında ve NDE tarafında sökünüz. DE tarafında kuplajı sökünüz ya da mil ucunu serbest ulaşılabilecek duruma getiriniz. NDE tarafında şu işlemi uygulayınız: Önce fan başlığını ya da harici fan başlığını sökünüz. Fan davlumbazı (Sayfa 104) Harici fan başlığı (Sayfa 106) Dış fanı sökünüz. Metalden dış fan (Sayfa 104) Plastikten dış fan (Sayfa 105) 108 İşletme kılavuzu, 03/2018

111 Bakım 9.3 Onarım Not İlgili parça tertiplerinin ilkesel gösterimleri için bakınız bölüm "Yedek parçalar (Sayfa 115)". Yapılacak işlem 1. Yatak sabitlemesinin parçalarını sökünüz. Varsa dış yatak kapağını sökünüz. V halkayı sökünüz (Sayfa 109). Labirent contanın sökülmesi (Sayfa 110). İç yatak kapağının artık yatak gövdesine veya yatak levhasına sabitlenmemiş olmasını sağlayınız. Yatak gövdesinin ya da yatak levhasının sökülmesi için rotoru destekleyiniz. Gerekirse yatak gövdesini yatak levhasından sökünüz. Yatak levhasını sökünüz. Eksen seviyesine, rulmanlı yatak tipine ve versiyonuna bağlı olarak, bir yatak kafası versiyonu veya bir yatak gövdesi versiyonu söz konusudur. Milden emniyet halkasını söküp çıkarınız. 2. Rulmanlı yatağı savrulma diski ile birlikte çekip çıkarınız V halkayı sökünüz Versiyona bağlı olarak bir V halka takılmıştır. Eğer rulmanlı yataktan aşırı çok gres çıkarsa veya V halkası görünür şekilde hasarlıysa, V halka değiştirilmelidir. Resim 9-3 V halkayı sökün 1. Parçaları doğru montaj için işaretleyin. 2. V halkasını 1 dış yatak kapağı ile beraber veya özel aletle milden çekip çıkarın. IP56 koruma türünde koruma bileziğinin sökülmesi IP56 koruma türünde dış yatak contasının V halkasında öne yerleştirilmiş bir koruma bileziği 2 bulunur. Yatak parçasının demontajı için koruyucu halkanın sökülüp çıkarılması gerekmez. Koruma halkasını V halkasıyla birlikte ve dış yatak kapağı veya yatak levhası ile beraber milden çekin. İşletme kılavuzu, 03/

112 Bakım 9.3 Onarım Ayrıca bakınız V halka takılması (Sayfa 112) Labirent contanın sökülmesi Not "Daha yüksek koruma türü" opsiyonunda makine DE tarafında ve BDE tarafında bir labirent conta ile donatılmıştır. Rulmanın sökülmesinden önce, labirent conta sökülüp çıkarılmalıdır. Labirent conta 3 üç vida dişli saplama ile sabitlenmiştir, bu saplamalar sökülebilir şekilde örn. Loctite 243 gibi bir yapışkan ile emniyetlenmiştir. Resim 9-4 Labirent conta demontajı (ilkesel gösterimi) 1. Doğru toplama için yatak elemanlarının yapı parçalarını işaretleyin. 2. Labirent contadan önce milin üzerine sürülmüş koruyucu tabakayı gideriniz. 3. Halkanın eksenel sabitlenmesi için radyal düzenlenmiş üç vida dişli çubuğunu dışarı çevirin. 4. Çekme için radyal vida dişlerine uygun saplamalar veya cıvatalar vidalayın. Bu sırada milin üzerinde sıkışmayı ya da vida dişinin zarar görmesini önlemek için vidalama uzunluğuna dikkat ediniz. 5. Çekip çıkarma işlemi sırasında labirent contayı ısıtınız. Ayrıca bakınız Labirent contanın takılması (Sayfa 113) 110 İşletme kılavuzu, 03/2018

113 Bakım 9.3 Onarım Rulmanlı yatakların takılması Rulmanlı yatağın toplanması ve montajı sırasında azami titizliğe ve temizliğe azami dikkat edin. Toplayıp monte etme esnasında parçaların doğru sıraya göre takılmasına dikkat edin. Tüm parçaları bildirilen Sıkma torkları (Sayfa 137) ile sabitleyin. Not Rulmanlı yatağın montajı için daha fazla bilgi için kataloğa veya rulman üreticisinin ilgili üretici bilgilerine başvurun. Yapılacak işlem 1. Hasarlı parçalar değiştirilmelidir. 2. İlgili parçalar kirden arındırılmalıdır. Gres artıklarını ve izolasyon maddesi veya sıvı vida emniyeti artıklarını temizleyin. 3. Yatak yuvaları hazırlanmalıdır: İç halka yuvasını hafifçe yağlayın. Dış halka yuvasına katı yağlama maddesi sürülmelidir, örn. Altemp Q NB 50. İç yatak kepi mile doğru itilmelidir. 4. Rulmanlı yatağı ısıtın. 5. Isıtılmış rulmanlı yataklı iç halka üzerinden milin üzerine itip takın. Darbe uygulamayınız, aksi halde yataklar zarar görebilir. 6. Rulmanlı yatağın mil omzuna ya da ikinci yatağa dayanmış olmasını sağlayın. 7. Yatak eşit hizada yağlama etiketinde öngörülen yağlama gresi ile doldurulmalıdır. 8. Savurma diskini ısıtınız ve milin üzerine itip takın. 9. Modele bağlı olarak ilgili yatak, emniyet halkası veya mil somunu ile sabitlenmelidir. 10.Rotor, yatak muhafazasının veya yatak levhasının montajı için desteklenmelidir. 11.Toplama işlemi için uygun izolasyon maddeleri kullanın. 12.Yatak levhası takılmalı veya yatak muhafazası ile yatak levhası birlikte takılmalıdır. 13.Mevcutsa dış yatak kapağını takın. 14.Conta elemanlarını takın. Yatak elemanlarının montajında, önceden belirlenen cıvata sıkma torklarına (Sayfa 137) uyunuz. Makinelerin rotor mili izolasyonu için mil keçeleri kullanılır. Belirlenen depoyu kullanın. Yatak sızdırmazlık pullarının doğru konumda olmasına dikkat ediniz. Yatak konumuna yönelik elemanları öngörülen tarafa yerleştiriniz. Sabit yataklarda emniyet segmanı veya yatak kepi bulunabilir. İşletme kılavuzu, 03/

114 Bakım 9.3 Onarım Yatak kepi cıvatalarını, sızdırmazlık pulları veya gres ile izole ediniz. DE tarafındakiyle NDE tarafındaki veya iç ve dıştaki depo kapağının konumunu değiştirmeyin. Yatak levhasının montajı sırasında stator gövdesinden dışarı çıkan sargılara zarar vermeyiniz V halka takılması Ön koşul Rulmanlı yatak halihazırda monte edilmiştir. V halka takılması 1. Eksenel contalama yüzeyini gresleyin. Mil yuvası gressiz kalmalıdır. 1 V halka 2 Montaj yardım diski 3 Koruyucu halka Resim 9-5 V halka takılması 2. V halkasını 1 bir montaj yardım diski 2 ile mil üzerine itip takın. Ön yüzey ve V halka dış kenarı bitiştiği zaman, V halkasının doğru eksenel konumuna ulaşılmıştır. IP56 koruma türünde koruma bileziğinin takılması IP56 koruma türünde dış yatak contasının V halkası, yatak kepinde öne yerleştirilmiş bir sac koruma bileziğine 3 sahiptir. 1. Koruyucu halkayı milin üzerine sürün. 2. Halkada yeterli ön gerilim olup olmadığını kontrol edin. Gerekirse bu koruma bileziği değiştirilmelidir. 3. Koruyucu halkayı, iki boylama yarığından biri yatak kapağı yakasındaki ya da yatak levhasındaki ilgili su akış yarığı ile aynı hizaya gelecek şekilde konumlandırın. 112 İşletme kılavuzu, 03/2018

115 Bakım 9.3 Onarım V halkanın takılması (seçmeli "Yükseltilmiş koruma türü") Labirent contanın gres ön bölmesi, V-halka ile birlikte IP65 koruma tipine uyulmasını sağlar. V-halkanın montajı sırasında önceki labirent halkası montajında olduğu gibi hareket edilmelidir. 1. Eksenel contalama yüzeyini gresleyiniz. Mil yuvası gressiz kalmalıdır. 2. V halkayı 2 mil üzerine itip takınız. V halka mil çapının değiştiği kenardan yakl. 0,2 mm arkada olduğunda, V halkasının gres ön bölmeli versiyonundaki doğru eksenel konumuna ulaşılmış olur. Labirent contanın montajında bu konum elde edilir. 1 Keçe halkası 3 Labirent conta 2 V halka 4 Gres ön odası Resim 9-6 Gres ön bölmeli rulman (ilkesel gösterim) Ayrıca bakınız V halka takılması (Sayfa 112) Labirent contanın takılması Labirent conta, rulmanın montajında son parça olarak takılır. Bu parça IP65 koruma türünü sağlar ve rulmanın içine pislik ve yabancı cisimler girmesini önler. 1. Üç vida dişli çubuğu sökülebilir yapıştırıcı madde örn. Loctite 243 ile donatınız ve bunları kısmen labirent contanın içine çeviriniz. 2. Korozyona karşı koruyucu sürme maddesini milin üzerine labirent conta bölgesine sürünüz. İşletme kılavuzu, 03/

116 Bakım 9.3 Onarım 3. Labirent contayı ısıtınız. Labirent contayı, sürme maddesinin ya da yapıştırma maddesinin vida dişli millerde sertleşmesinden önce yaklaşık 3 mm mesafeye kadar yatak kapağına itip takınız. 3mm Resim 9-7 Labirent contanın vida dişli pimlerinin dış yatak kapağındaki pozisyonu 4. Labirent contayı, vida dişli pimleri vidalayıp takarak sabitleyiniz. Bu sırada gerekirse kısa eksenel hareketler altında vida dişli pim uçlarını milin yarığına geçmesini kontrol edin. Doğru eksenel pozisyon, radyal vidalanmış vida dişli pimler mil yarığının içine kavradığında söz konusudur. 114 İşletme kılavuzu, 03/2018

117 Yedek parçalar Sipariş bilgileri Yedek parça siparişlerinizde yedek parçaların tam tanımlamasının yanında makinenin makine tipi ile üretim numarasını da belirtiniz. Yedek parça tanımlamasının, yedek parça listelerindeki tanımlama ile uyuşmasına dikkat edin ve buna ait parça numarasını ilave edin. Örnek Yatak levhası, DE tarafı (Parça 5.00) Makine tipi Seri numarası Makine tipi ve seri numarası güç levhası üzerinden görünmektedir. Seri numarası, ek olarak milin uç yüzünde DE tarafında çakma şeklinde bildirilmiştir. Not Bu bölümdeki gri tasvirler, temel tiplerin prensip tasvirlerdir. Bunlar yedek parçaların tanımlanmasına hizmet eder. Teslim edilen model detaylar bakımından bu tasvirlere göre farklı olabilir Parça siparişi Yedek parça veya onarım siparişlerinizde parçaların tam ismine ek olarak daima makine tipini ve makinenin seri numarasını da belirtiniz. Yedek parça tanımlamasının, yedek parça listelerindeki tanımlama ile uyuşmasına dikkat ediniz ve buna ait parça numarasını ilave ediniz. Yedek parça veya onarım parçası siparişinde aşağıdaki bilgiler gereklidir: Parça adı ve parça numarası Makinenin sipariş ve seri numarası Makine tipi ve seri numarası güç levhası üzerinden görünmektedir. Rulmanlı yatak Rulmanlı yatakların siparişi için yatak işaretinin yanında yatak modeli için ardıl yerleştirme işareti de gereklidir. Her iki işaret de yağlama etiketinin üzerinde, makina dokümantasyonunda bulabilir veya takılmış yataktan okuyabilirsiniz. İşletme kılavuzu, 03/

118 Yedek parçalar 10.4 Bölüm grupları 10.3 İnternet üzerinden yedek parça siparişi "Spares on Web" ile, motorlara yönelik standart yedek parçaların sipariş numaralarını hızlı ve kolay bir şekilde kendiniz de belirleyebilirsiniz. Spares on Web ( Bölüm grupları Aşağıdaki parça grupları mevcuttur: Yedek parçalar Yedek parçalar üretim süresi boyunca ve üretim bittikten sonraki 5 yıl boyunca sipariş edilebilen makine parçalarıdır. Bu parçaların değişimini sadece yetkili servis veya değişiklik partnerleri tarafından yürütülmesini sağlayınız. Onarım parçaları Onarım parçaları sadece makinenin aktif üretim süresi boyunca (ürün iptal edilene kadar) teslim edilen parçalardır. Onarım parçaları güncel ürünlerin onarımı ve değişimi için kullanılan parçalardır. Bu parçaların değişimini sadece yetkili servis veya değişiklik partnerleri tarafından yürütülmesini sağlayınız. Standart parçalar Standart parçalar ebat, malzeme ve yüzey yapısına göre serbest piyasada satın alınabilen parçalardır. Ayrıntılı bir listeyi standart parçalar bölümünde bulabilirsiniz. Diğer parçalar Diğer parçalar, patlama işaretinin gerektirdiği bütünlüğü sağlamak için gereken küçük parçalardır. Ancak bu parçalar yedek parça veya onarım parçası gibi münferit olarak teslim edilmez. Teslimat yapı grupları halinde (örneğin komple bağlantı kutusu) ve talep üzerine mümkündür. Makine teslimatından sonraki yedek makineler ve onarım parçaları için aşağıdaki teslimat yükümlülükleri geçerlidir. Asıl makinenin tesliminden sonraki 3 yıl içinde Siemens makinenin komple çalışmaz hale gelmesi durumunda montaj boyutlarına ve fonksiyona göre eşdeğer bir yedek makine (seri üretim) teslim eder. 3 yıl içinde yapılan yedek makine teslimatı, garanti süresinin sıfırlanıp yeniden başlamasına neden olmaz. Makine serisinin aktif üretiminden sonra teslim edilen yedek makineler ayrıca güç plakasına Spare-Motor olarak işaretlenir. 116 İşletme kılavuzu, 03/2018

119 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Spare-Motor ibareli motorlara sadece talep üzerine yedek parça temin edilir, onarım veya değişim mümkün değildir. 3 yıl dolduktan sonra (asıl makinenin tesliminden itibaren) bu makineler için sadece onarım mümkündür (gerekli yedek parçalar mevcutsa). Asıl motorların tesliminden sonraki 5 yıl içinde yedek parça teslim edilir, sonraki 5 yıl içinde Siemens yedek parça bilgilerini ve ihtiyaç durumunda ilgili dokümantasyonu teslim eder Makine parçaları Stator ve rotor Resim 10-1 Stator ve rotor Tablo 10-1 Stator ve rotor için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 7.07 İç fan Kaldırma kopçası 8.10 Mil Kapak ve contası 8.20 Sargıyla birlikte rotor sac paketi Klemens kutusu Sac paketi ve sarım ile birlikte stator gövdesi İşletme kılavuzu, 03/

120 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Havalandırma İki kutuplu makinelerdeki model Dört ve daha fazla kutuplu makinelerdeki model Tablo 10-2 Havalandırma için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 4.80 Yağlama nipeli Fan davlumbazı 4.83 Kauçuk kovan Hava kılavuz memesi 4.84 Yağlama uzatma borusu Koruma ızgarası Dış fan, dönüş yönüne bağlı Koruyucu tavan, IM V1 versiyonunda seçmeli Dış fan, dönüş yönünden bağımsız Sabitleme elemanları Emniyet halkası 118 İşletme kılavuzu, 03/2018

121 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Harici fan Resim 10-2 Harici fanlı fan davlumbazı Tablo 10-3 Harici fan için yedek parçalar Parça Tanımlama Parça Tanımlama Harici fanlı fan davlumbazı komple Fan motoru Emme memesi Fan çarkı Koruma ızgarası A Harici fanlar için güç levhaları, 50 ve 60 Hz için veriler İşletme kılavuzu, 03/

122 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları TB3R61 bağlantı kutusu Resim 10-3 TB3R61 ana bağlantı kutusu Tablo 10-4 TB3R61 ana bağlantı kutusu yedek parçaları Parça Açıklama Parça Açıklama Terminal kutusu gövdesi Terminal desteği Taşıyıcı ray Yardımcı akım devresi için terminal bloğu Conta Dönme koruması seti Kapak Bilezik klemens komple Conta Çalıştırma yayı, 2 delikli düz İç tesisata sahip bağlantı sacı Çalıştırma yayı, 2 delikli kademeli Parça Tanım Parça Tanım Contalı kablo giriş plakası 120 İşletme kılavuzu, 03/2018

123 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Terminal kutusu 1XB1631 Resim 10-4 Terminal kutusu 1XB1631 Parça Tanımlama Parça Tanımlama Terminal kutusu gövdesi İç tesisata sahip bağlantı sacı Taşıyıcı ray (modele bağlı olarak) Terminal desteği Conta Yardımcı akım devresi için terminal bloğu (modele bağlı olarak) Kapak Devre bileziği, kademeli, iki delik Kapak contası Toprak hattı için sıkıştırma dili Yardımcı tesisat için giriş Klemens kutusu sadece tek parça olarak sipariş edilebilir. İşletme kılavuzu, 03/

124 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Terminal kutusu 1XB7750 Resim 10-5 Standart kablo girişli ana terminal kutusu 1XB7750 Tablo 10-5 Ana terminal kutusu 1XB7750 yedek parçaları Parça Açıklama Parça Açıklama Aşağıdakilerden oluşan terminal kutusu gövdesi Gövdenin alt kısmı Gövdenin üst kısmı Terminal desteği Conta Yardımcı akım devresi için terminal bloğu Kapak Dönme koruması seti Conta Bilezik klemens komple Kablo kılavuz plakası Ana akım için bağlantı rayı Conta Nötr nokta bağlantısı Ara kasnağı (disk/pul) Toprak hattı için sıkıştırma dili İç tesisata sahip bağlantı sacı 122 İşletme kılavuzu, 03/2018

125 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Yatak gövdeli rulman, DE tarafı Resim 10-6 Yatak gövdeli rulman, DE tarafı Tablo 10-6 Yatak gövdeli rulmanlar (DE tarafı) için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 3.10 V halka 3.60 İç yatak kapağı 3.13 Koruyucu halka 3.80 Yağlama nipeli 3.16 Labirent halka (Opsiyonel) 3.81 Somun 3.20 Dış yatak kapağı 3.82 Yağlama borusu 3.30 Emniyet halkası 5.00 IM B3 yapı şekli yatak levhası 3.35 Savurma pulu 5.10 Flanş yatak levhası 3.40 Oluklu bilyalı yatak (kılavuz yatak) 5.67 Tapa 3.50 Yatak gövdesi İşletme kılavuzu, 03/

126 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Yatak gövdeli rulman, NDE tarafı Resim 10-7 Yatak gövdeli rulman, NDE tarafı Tablo 10-7 Yatak gövdeli rulmanlar (NDE tarafı) için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 4.10 V halka 4.50 Yatak gövdesi 4.20 Dış yatak kapağı 4.60 İç yatak kapağı 4.30 Emniyet halkası 4.81 Somun 4.35 Savurma pulu 4.82 Yağlama borusu 4.40 Oluklu bilyeli yatak 6.00 Yatak levhası 4.45 Baskı yayı 6.67 Kapatma tıkacı 124 İşletme kılavuzu, 03/2018

127 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Yatak gövdesiz rulman, DE tarafı Resim 10-8 Yatak gövdesiz rulman, DE tarafı Tablo 10-8 Yatak gövdesiz rulmanlar (DE tarafı) için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 3.10 V halka 3.50 Yatak gövdesi 3.13 Koruyucu halka 3.60 İç yatak kapağı 3.16 Labirent halka (Opsiyonel) 3.80 Yağlama nipeli 3.20 Dış yatak kapağı 3.81 Somun 3.30 Emniyet halkası 3.82 Yağlama borusu 3.35 Savurma pulu 5.00 Yatak levhası 3.40 Oluklu bilyeli yatak (kılavuz yatak) 5.67 Kapatma tıkacı İşletme kılavuzu, 03/

128 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları Yatak gövdesiz rulman, NDE tarafı Resim 10-9 Yatak gövdesiz rulman, NDE tarafı Tablo 10-9 Yatak gövdesiz rulmanlar (NDE tarafı) için yedek parçalar Parça Açıklama Parça Açıklama 4.10 V halka 4.60 İç yatak kapağı 4.20 Dış yatak kapağı 4.81 Somun 4.30 Emniyet halkası 4.82 Yağlama borusu 4.35 Savurma pulu 6.00 Yatak levhası 4.40 Oluklu bilyalı yatak 6.67 Kapatma tıkacı 4.45 Baskı yayı 126 İşletme kılavuzu, 03/2018

129 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları DE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Resim DE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Tablo Rulmanlı yataklar için yedek parçalar, DE tarafı Parça Açıklama Parça Açıklama 3.10 V halka 3.60 İç yatak kapağı 3.13 Koruyucu halka 3.80 Yağlama nipeli 3.16 Labirent halka (Opsiyonel) 3.81 Somun 3.30 Emniyet halkası 3.82 Yağlama borusu 3.35 Savurma pulu 5.00 Yatak levhası 3.40 Oluklu bilyalı yatak (kılavuz yatak) 5.67 Kapatma tıkacı 3.50 Yatak gövdesi İşletme kılavuzu, 03/

130 Yedek parçalar 10.5 Makine parçaları NDE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Resim NDE tarafı rulmanlı yatağı - entegre yatak kapaklı yatak levhası Tablo Rulmanlı yatak için yedek parçalar, NDE tarafı Parça Açıklama Parça Açıklama 4.10 V halka 4.60 İç yatak kapağı 4.30 Emniyet halkası 4.81 Somun 4.35 Savurma pulu 4.82 Yağlama borusu 4.40 Oluklu bilyeli yatak 6.00 Yatak levhası 4.45 Baskı yayı 6.67 Kapatma tıkacı 128 İşletme kılavuzu, 03/2018

131 Yedek parçalar 10.6 Standart parçalar 10.6 Standart parçalar Tablo Standart parçaları, ebat, malzeme ve yüzey yapısına göre serbest piyasada satın alabilirsiniz No Norm Resim No Norm Resim 6.02 DIN EN ISO DIN EN ISO DIN EN ISO DIN EN ISO 4762 EN ISO 7089 İşletme kılavuzu, 03/

132 Yedek parçalar 10.6 Standart parçalar 130 İşletme kılavuzu, 03/2018

133 Atığa ayırma 11 Çevrenin korunması ve kaynakların itinalı kullanılması, işletmemizin hedefleri açısından en yüksek önceliklerden birine sahiptir. ISO standartına uygun bir dünya çapında çevre idare sistemi sayesinde, yasalara uyulması sağlanır ve yüksek standartlar uygulanır. Daha ürünlerimizin üretiminde çevre dostu şekillendirme, teknik güvenlik ve sağlığın korunması konularını sabit hedeflerimiz olarak belirliyoruz. Müteakip bölümde, makinenin ve komponentlerinin çevre dostu bir giderme yöntemine tabi tutulması için öneriler bulacaksınız. Giderme işleminde yerel yönetmeliklere ve kurallara uyunuz RoHS - Belirli bazı tehlikeli maddelerin kullanımının sınırlanması RoHS ("Restriction of certain Hazardous Substances" ) uyarınca, güncel teknik bilgi düzeyinden yola çıkarak, çevre için tehlikeli maddelerin yerine tehlikesiz maddeler kullanıyoruz.. Bu esnada, işletmedeki ve kullanımdaki güvenlik daima ön planda gelmektedir Ülkeye özgü yasal düzenlemeler Ülkeye özgü yasal düzenlemeler Makinenin veya ürün ömrünün belirli aşamalarında ortaya çıkan atıkların imhası sırasında ülkeye özgü yasal düzenlemelere uyun Demonte etme işleminin hazırlanması Makinenin demontajı, uygun uzmanca bilgiye ve eğitime sahip yetkili elemanlar tarafından uygulanmalı ya da denetlenmelidir. 1. Yakınınızdaki bir uzman ve yetkili giderme işletmesi ile irtibata geçiniz. Makinenin parçalarına ayrılmasının ya da komponentlerinin hazırlanmasının hangi kaliteye uygun yapılmasını istediğinizi belirleyiniz. 2. Beş güvenlik kuralı (Sayfa 11)'na uyunuz. 3. Tüm elektrik bağlantılarını ayırınız ve tüm kabloları söküp alınız. 4. Yağ ve soğutma sıvısı gibi mevcut tüm sıvıları boşaltınız. Sıvıları ayrı kaplarda toplayınız ve usulüne uygun olarak imha ediniz. 5. Makinenin sabitleme donanımlarını sökünüz. 6. Makineyi sökme için uygun bir yere naklediniz. İşletme kılavuzu, 03/

134 Atığa ayırma 11.5 Komponentlerin giderilmesi Ayrıca bakınız Onarım (Sayfa 103) 11.4 Makinenin parçalarına ayrılması Makineyi genel makine tasarım tipine uygun bir sürece göre parçalarına ayırınız. İKAZ Makine parçaları aşağı düşebilir Makine, ağır parçalardan oluşmaktadır. Bu parçalar, ayırma ve dağıtma işlemi esnasında aşağı düşebilir. Bunun sonucunda ölüm, ağır bedensel yaralanmalar ve maddi hasarlar meydana gelebilir. Gevşetmeden önce makine parçalarını devrilmeye karşı emniyete alınız Komponentlerin giderilmesi Parçalar Makinelerin büyük bölümü çelikten ve farklı oranda bakır ve alüminyumdan ibarettir. Metal malzemeler genel olarak tamamen geri dönüştürülebilir olarak kabul edilir. Parçaları değerlendirmek için şu kategorilere göre ayırınız: Çelik ve demir Alüminyum Renkli metal, örn. sarımlar (bobinler) Sarım izolasyonu, bakır metalinin geri dönüştürülmesinde yanıp kül olur. İzolasyon malzemeleri Kablolar ve hatlar / iletkenler Elektronik hurda Yardımcı maddeler ve kimyasallar Yardımcı malzemeleri ve kimyasalları gidermek için örn. şu kategorilere göre ayırınız: Yağ Gres Temizleme ve çözme malzemeleri Boya/cila artıkları Antikorozyon malzemesi İnhibitörler, donma koruma maddeleri ve biyosit gibi soğutma maddesi ekleri 132 İşletme kılavuzu, 03/2018

135 Atığa ayırma 11.5 Komponentlerin giderilmesi Ayrılmış komponentleri yerel yönetmeliklere göre veya yetkili ve uzman bir giderme işletmesi üzerinden gideriniz. Bu giderme kuralı, makinelerde çalışırken kullanılmış olan bezler ve temizlik malzemeleri için de geçerlidir. Ambalaj malzemeleri Gerekirse bir uzman ve yetkili giderme işletmesi ile irtibata geçiniz. Deniz üzerinden taşıma işlemi için kullanılan ahşap ambalajlar emprenye edilmiş odundandır. Yerel yönetmeliklere dikkat ediniz. Sızdırmaz ambalajın folyosu bir katmanlı alüminyum folyodur. Bu folyo termik bir değerlendirme ve geri kazanma işlemine tabi tutulabilir. Pislenmiş folyolar atık yakma işlemi üzerinden giderilmelidir. İşletme kılavuzu, 03/

136 Atığa ayırma 11.5 Komponentlerin giderilmesi 134 İşletme kılavuzu, 03/2018

137 Servis ve Teknik Destek A Teknik sorular veya diğer bilgiler Teknik sorularınız varsa veya daha fazla bilgiye ihtiyacınız varsa, Teknik Destek ( ile temasa geçiniz. Bunun için lütfen aşağıdaki verileri hazırlayın: Tip Seri numarası Bu bilgileri, güç levhası üzerinde bulabilirsiniz. İrtibat ve iletişim partneri Eğer yerinde servis talep etmek isterseniz veya yedek parçalara ihtiyacınız varsa, yerel ilgili kişinize başvurun. İlgili kişi yetkili merkez ile iletişime geçecektir. İlgili kişi veri tabanından ilgili kişinizi bulabilirsiniz: ( Mobil Siemens Desteği "Siemens Industry Online Support" uygulamasıyla her yerde optimum destek alırsınız. Uygulama Apple ios, Android ve Windows Phone için kullanılabilir. İşletme kılavuzu, 03/

138 Servis ve Teknik Destek 136 İşletme kılavuzu, 03/2018

139 Teknik Özellikler B B.1 Cıvata bağlantılarının sıkma torkları Cıvata emniyetleri Emniyetli, yaylı ve / veya kuvveti dağıtan elemanlarla birlikte monte edilen cıvata veya somunları, toplama sırasında yine işlev bakımından aynı elemanlar ile donatınız. Bu arada formunu kaybeden emniyet elemanlarını prensip olarak değiştiriniz. Sıvı plastik ile emniyet altına alınmış vida dişini vidalama sırasında tekrar uygun şekilde emniyet altına alın, örneğin Loctite 243 ile. Sıkıştırma uzunluğu 25 mm'den kısa olan sabitleme cıvatalarını toplama veya montaj esnasında daima uygun emniyet elemanları ya da sökülebilir emniyet malzemeleri ile monte ediniz, örn. Loctite 243. Klemens uzunluğu olarak cıvata kafası ve vidalama yeri arasındaki mesafe geçerlidir. Sıkma torkları Örn. rulman etiketleri, rulman elemanlarının parçaları, klemens kutularının rotor gövdesine vidalanmış parçaları gibi metal yüzeylere yapılan cıvata bağlantılarında dişli büyüklüğüne bağlı olarak aşağıdaki sıkma torkları geçerlidir: Tablo B-1 ± %10'luk bir toleransa sahip cıvata bağlantılarının sıkma torkları Durum M4 M5 M6 M8 M10 M12 M16 M20 M24 M30 M36 M42 M48 M56 A 1,2 2, Nm B 1,3 2,6 4, Nm C Nm İşletme kılavuzu, 03/

140 Teknik Özellikler B.1 Cıvata bağlantılarının sıkma torkları Uygulama durumları Yukarıda adı geçen sıkma torkları aşağıdaki uygulama durumları için geçerlidir: Durum A İzin verilen tork normalde saplama hammaddeleri ve / veya izolatörlerin yüklenebilirliği yüzünden kısıtlanmış olan elektrik bağlantıları için, durum B'ye göre akım rayları bağlantıları hariç. Durum B Düşük mukavemete sahip yapı parçalarındaki cıvatalar için, örneğin alüminyum veya ISO 898-1'e göre mukavemet sınıfı 8.8'lik cıvatalar için. Durum C ISO 898-1'e göre 8.8, A4-70 veya A4-80 mukavemet sınıfı cıvatalara için ancak daha yüksek sertlik sınıfına sahip yapı elemanlarının bağlantıları için, örneğin gri döküm, çelik veya çelik döküm. Not Sapma gösteren sıkma torkları Elektriksel bağlantılar ve birlikte verilen yassı contalı veya izolasyon parçalı yapı elemanlarının cıvata bağlantıları için, buradan sapma gösteren sıkma torkları ilgili paragraflarda ve resimlerde belirtilmiştir. Başka sıkma torku belirtilmediği sürece aşağıdaki tablolardaki değerler geçerlidir. Tablo B-2 Bağlantı kutusundaki, yatak levhalarındaki, topraklama hattı cıvata bağlantılarındaki cıvatalar için sıkma torkları Vida dişi M 3,5 M 4 M 5 M 6 M 8 M 10 M 12 M 16 M20 Nm min 0,8 2 3, maks. 1, İşletme kılavuzu, 03/2018

141 Kalite dokümanları C Kalite dokümanlarını şurada bulabilirsiniz: ( support.industry.siemens.com/cs/ww/en/ps/13312/cert) İşletme kılavuzu, 03/