MARMARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PATOLOJİ ANABİLİM DALI UZMANLIK PROGRAMI

Transkript

1 0cak 2018 MARMARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PATOLOJİ ANABİLİM DALI UZMANLIK PROGRAMI UZMANLIK EĞİTİM SÜRESİ: 26 Nisan 2011 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN (Kanun No. 6225,Kabul Tarihi: 6/4/2011) ile belirlenen Tıbbi Patoloji uzmanlık eğitim süresi 4 yıldır. TANIM: Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı nda uygulanacak bu eğitim programı uzmanlık öğrencilerine günlük patoloji pratik uygulamasında karşılaşabilecekleri sorunları çözebilecek entelektüel bilgi ve beceri birikimini oluşturmalarını sağlamak ve kişisel eğitimini sürdürme sorumluluğunu kazandırmak amacına yönelik olarak hazırlanmış bir programdır. BİLGİ VE BECERİ HEDEFLERİ: Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı nda uzmanlık eğitimi alacak uzmanlık öğrencisinin edinmesi istenen bilgi ve/veya beceriler aşağıdaki zaman dilimlerine yayılarak tanımlanmıştır. 1-Eğitim başlangıcındaki ilk 1 ay sonunda edinilecek olanlar: A- Patoloji bölümünün işleyiş prensiplerine hâkim olmak Laboratuarda çalışmanın genel ilkeleri, güvenlik Kabul edilen spesmen tipleri Spesmen kayıt işlemleri Kayıt sonrası lam/makroskopi odasına uygun teslim edilmeleri Bilgisayarda rapor yazılımı, rapor bulma Sitoloji, biyopsi, frozen ve otopsi arşivlerinin (blok, lam,raor) düzeni Bölümde kullanılan aletlerin kullanım ilkeleri Laboratuarda YK, boya vb. isteklerin yapılması için tutulacak kayıtlar B- Rutin kullanılan fiksatifler, doku ve yayma boyaları; fiksasyon, doku takip, döküm ve bloklama, H&E ve PAP boyama ilkelerini bilmek; bloklama ve söz konusu boyaları uygulama becerisi kazanmak. C- Parafin bloktan kesit yapılma bilgi ve becerisini edinmek D- Frozen kesit yapabilmek E- Çeşitli sitolojik preparatların hazırlanmasını öğrenmek F- Makroskopiye yardım etmek G- Belli başlı parçaların örnekleme tekniklerini teorik olarak bilmek H- Makroskopik lezyonlarla ilgili terimleri ve makroskopik tanımlamanın esaslarını bilmek I- Dokuların normal histolojik özelliklerini bilmek J- Organların anatomik ve histolojik özelliklerini bilmek 2-Eğitimin ilk yılı sonunda edinilecek olanlar:

2 A-) Rutinde kullanılan doku ve yayma boyalarının değerlendirilmesi ve sorunların tespitini öğrenmek, B-) En sık kullanılan konvansiyonel histokimya tekniklerinin uygulaması ve bu boyaların mikroskopik değerlendirilmesini öğrenmek, C-) İmmünhistokimya boyama genel ilkeleri ve tiplerini bilmek, D-) İmmünhistokimyada bölümümüzde kullanılan antikorların tanınması ve uygun kontrol seçimini yapabilmek. E-) Otopsiyi teknik olarak bilmek, boşluk ve organ açılımlarını teorik olarak anlatabilmek, otopsi aletlerini tanımak ve kullanımlarını bilmek, F-) Otopsiye teknik yardımda bulunmak G-) Sık gelen materyallerin makroskopik örneklemesini yapmak, uzmana danışılması gereken parçaları ayırt edebilmek, H-) Makroskopik olarak belli başlı lezyonları tanımak, I-) Mikroskopta normal/anormal dokuları ayırt etmek, belli başlı lezyonları ( nekroz, inflamasyon, tümör v.b) tanımak, makroskopik bulgularla bağdaştırmak. J-) Mikroskopik bulguları yazarak uzmana sunmak, K-) Artefaktları tanıyabilmek, kaynağı hakkında yorum yapabilmek, L-) Rutin konvansiyonel histokimya istekleri yapabilmek, sonuçları yorumlayabilmek, M-) Jinekolojik sitolojide normal hücreleri tanımak, anormalleri ayırt ederek işaretlemek N-) İİAB lere katılmak, yüzeyel lezyonlardan aspirasyon yapmak, preparatı hazırlama ve boyama bilgi ve becerisi edinmek, O-) Non-jinekolojik sitolojide en sık karşılaşılan dokuların normal sitolojik özelliklerini bilerek hücreleri tanımak, P-) Genel patoloji ana ilke ve terimlerini bilmek, bu konularda kısa açıklamalar yapacak bilgi düzeyine erişmek, R-) Sistemik patolojide ana başlıkları ( neoplastik ve non-neoplastik lezyonları ) bilmek S-) Patoloji ile ilgili yayınları okuyarak sunu yapabilmek 3- Eğitimin 2. yılı sonunda edinilecek olanlar: A-) Rutinde sık görülen biyopsi tiplerinde mikroskopik bulgulara göre tanı için fikir yürütebilmek, B-) Makroskopik ve mikroskopik bulgulardan yola çıkarak ayırıcı tanı yapmak, C-) Olgu için gerekli immünhistokimya boyaları uzmanı ile tartışarak seçebilmek D-) İmmünhistokimyasal yöntemlerin uygulandığı preparatları mikroskopik değerlendirebilmek,sorunları saptayabilmek, E-) Jinekolojik sitolojik preparatlarda anormal hücreleri tanımak, sınıflayabilmek, F-) Non jinekolojik sitolojide en sık karşılaşılan doku/organlara ait belli başlı lezyonların sitolojik özelliklerini tanıyabilmek, G-) Yeni gelişmeler ile ilgili önemli yayınları okumak-tartışmak, H-) Dönem sonunda tez konusunun belirlenmesine katkıda bulunacak düzeye gelmiş olmak. I-) Yardımsız otopsi yapabilmek J-) Moleküler yöntemler hakkında bilgi sahibi olmak 4-Eğitimin 3.yılı sonunda edinilecek olanlar: A-) Tez projesinin ön sunumunu yapmış olmak, B-) Rutinde sık görülen radikal spesmenlerin raporlarını kendisi hazırlayabilmek. C-) İmmünhistokimyada seyrek kullanılan antikorları bilmek D-) Moleküler yöntemlerin tanıdaki yerini bilmek

3 5-Eğitimin 4.yılı sonunda edinilecek olanlar: A-) Mikroskopik bulgulardan yola çıkarak ayırıcı tanı yapabilmek, uygulanması gereken tetkikleri (konvansiyonel, immünhistokimyasal ve moleküler) isteyebilmek ve bunların sonuçlarını yorumlayabilmek, B-) Biyopsi raporunu makroskopik mikroskopik bulgular, tanı-yorum/not (cerrahi sınır, evre, prognostik parametreler vb.) içerikleri ile eksiksiz olarak hazırlayabilmek. C-) Patoloji kapsamındaki konularda başkalarına bilgi aktaracak birikime ulaşmak, D-) Otopsinin mikroskopik ve makroskopik bulgularını değerlendirerek yorum yapabilmek, E-) Tezini tamamlayarak sunmak. DAVRANIŞ HEDEFLERİ: Bu eğitim programı sonunda edindikleri bilgiler ile karşılaştıkları vakalara doğru tanı koymak için tüm olanakları kullanmaları, olanak ve bilgilerinin yetersiz kaldığı durumları farketmeleri ve gerekli çözüm yollarını üretmeleri beklenmekte; mesleği ile ilgili yenilikleri takip etme alışkanlığı kazanmış olması istenmektedir. Ayrıca meslektaşları ile profesyonelliğe uygun iletişim içinde olması, bir patoloji laboratuarının yöneticisi olduğunda çalışanlarla iyi iletişim kurması ve uyumlu bir çalışma ortamı oluşması için kişileri yönlendirmesi amaçlanmaktadır. EĞİTİM SÜRECİ: Rotasyonlar: 1-)Bölüm içi rotasyonlar: Uzmanlık öğrencileri eğitime başladıktan 1 ay sonra uygulanacak sınavda başarılı oldukları takdirde rutin çalışma programına katılır ve biyopsi-sitoloji rotasyonuna girer, sırayla otopsi yapma sorumluluğu alır. Değerlendirme: Yıllık olarak rutin değerlendirme formu nun o dönem zarfında çalıştığı öğretim üyeleri tarafından doldurulmasıyla. 2-) Bölüm dışı zorunlu rotasyonlar: Patolojide zorunlu rotasyon yoktur. 3-) Elektif rotasyonlar: Anabilim Dalı akademik kurulunun onayını almak ön koşulu ile isteyen uzmanlık öğrencisi istediği bir konuda başka bir merkezde rotasyona gidebilir. Değerlendirme: Rotasyon formunun ilgili birimde sorumlu öğretim üyesi tarafından doldurulması ile. Öğretim Üyeleri ile birlikte yapılması planlanan eğitim ve uygulamalar: Robbins, Pathologic Basis of Disease kitabının temel patoloji bölümünün sorumlu uzman eşliğinde tartışıldığı toplantılar, Makroskopik çalışmalar ilk uygulama aylarından itibaren sorumlu uzmanına ya da sorumlu uzmanın belirlediği kıdemli asistana danışılır. Mikroskopik çalışmaların tümü sorumlu uzman tarafından yürütülür ve sonuçlandırılır.

4 Otopsi çalışması kıdemli asistan yönlendirmesinde uzmanın sorumluluğunda yapılır. İİAB leri sorumlu uzman denetiminde yapılır. Yıl boyunca uzmanların dönüşümlü olarak hazırladıkları unknown vaka tartışmalarının tümüne aktif olarak katılırlar. Her araştırma görevlisi en az bir komitede tıp fakültesi öğrencilerinin laboratuvar çalışmalarından sorumlu olur. Bu sorumlulukların kapsamında ilgili preparatların hazırlanması, eksikliklerin giderilmesi, pratikte gösterilecek preparat ve spesmenlerin sorumlu uzmanla önceden tartışılması, tüm pratiklere katılarak öğrencilere cevap verebilmesi, pratik sınavının hazırlanması ve değerlendirilmesinde görev alınması yer almaktadır. Uzmanlık Öğrencilerinden Yapılması Beklenen Asgari Tıbbi ve Cerrahi Girişim Sayısı ve Niteliği: Her uzmanlık öğrencisinin 4 yıl boyunca 3000/3500 biyopsi ve 2000/2500 sitoloji olgusunun sorumluluğunu üstlenmiş olması gerekmektedir. Pirmer veya sekonder sorumlu olarak 5 otopsi yapmalıdır. ile. Değerlendirme: Hazırlanan formların sorumlu öğretim üyesi tarafından doldurulması Uzmanlık Öğrencilerinden verilmesi beklenen seminer, olgu sunumu, makale sunumu sayısı: Seminer: Her uzmanlık öğrencisi yılda 1 kez seminer hazırlamalıdır. Seminerler yazılı metin olarak dosyada yer almalıdır. Olgu Sunumu: Her uzmanlık öğrencisi yılda en az 2 olgu sunmalıdır. Sunum sırasında klinik-makroskopik-mikroskopik bulguları iletip tartışabilmesi, olguyla ilgili teorik sorulara cevap verebilecek şekilde konuyu araştırmış olmalıdır. Makale Sunumu: Her uzmanlık öğrencisi yılda en az 2 kez seçtiği makaleyi özetlemeli ve kendi yorumunu açıklamalı; konu ile ilgili tartışmalara aktif olarak katılabilmelidir. ile. Değerlendirme: Hazırlanan formların sorumlu öğretim üyesi tarafından doldurulması Uzmanlık öğrencilerinin katılacağı yürütülmekte olan çalışmalar: Her araştırma görevlisi en az 1 kez öğretim üyelerinin planlayıp yürüttüğü araştırmalarda arşivden vaka taranması, literatür bulunması, referans yazılması gibi minör görevler almak zorundadır. Elektif olarak bir konuda araştırma yaparak sorumlu uzman ile birlikte bir çalışmanın planlanması ve yürütülmesi ve sunulması sorumluluğunu alabilir. AKTİVİTELER: 1-) Bölüm İçi Toplantılar: Her uzmanlık öğrencisi bölüm içi tüm eğitim toplantılarına katılmak zorundadır.

5 2-) Multidisipliner (klinikopatolojik) toplantılar: Uzmanlık öğrencileri her yıl en az 1 klinikopatolojik toplantının sorumluluğunu almalıdır. Her uzmanlık öğrencisi hazırlamakla yükümlü olduğu toplantıya katılmak zorundadır. Bu toplantıya çıkacak vakaların hazırlanması ve toplantı sırasındaki tartışmaya aktif olarak katılmakla yükümlüdürler. Ayrıca uzman ile mikroskobik değerlendirme ya da frozen yaptıkları süreler dışında, sorumlu olmadıkları klinikopatolojik toplantılara da katılmakla yükümlüdürler. Değerlendirme: Toplantıdan sorumlu öğretim üyesinin dolduracağı form ile. 3-) Kongre ve Sempozyum: Gerek patoloji derneklerinin hazırladığı eğitim program ve kursları gerekse yurtiçi veya yurtdışında yapılan toplantılara katılım isteğe bağlıdır. Ancak bu tür katılımlar özendirilir ve bildiri ile katılan araştırma görevlileri desteklenmeye çalışılır. YAYINLAR: Her uzmanlık öğrencisi tüm eğitim programı süresi içinde en az 1 vakayı yayınlamak veya yazılı/sözlü bildiri olarak sunmak zorundadır. Bu çalışmada primer sorumluluğu alacak ve yönlendirici konumunda çalışacaktır. Diğer tür ( araştırma, derleme gibi ) yayınlar isteğe bağlıdır. SINAV: 1-) Uzmanlık eğitimi başlangıç tarihinden 1 ay sonra eğitimin başlangıcındaki 1 ay sonunda edinilecek bilgi ve beceriler kapsamında yer alan konuları sorgulayan bir sınav yapılır. Bu sınavda başarılı olan uzmanlık öğrencisi rutin çalışma programına katılır. Başarılı olamayana 1 ay ek süre tanınır. 2-) Her yıl tüm asistanların katılacağı çoktan seçmeli yazılı ve mikroskopi-makroskopi aşamalarını içeren bir sözlü sınav yapılır. Bu sınavda ilk yılını dolduran araştırma görevlilerinin en az 35, 2. yılını dolduranların 60, 3. yılını dolduranların ise 75 alması beklenmektedir. TEZ ÇALIŞMASI: 1-) İki yılını dolduran araştırma görevlisinin tez konusu ve tez danışmanı belirlenir. 2-) Sınav tarihinden 2 ay önce rutinde üstlendikleri sorumluluklar azaltılır, 1 ay öncesinden itibaren sınava hazırlanmak üzere izinli sayılır. *BU YÖNERGE 3 YILDA BİR YENİLENİR