B lg Teknoloj ler Ve Haberleşme Kurumu 2013 Mal Yılı Hesaplarına İl şk n Denet m Raporu.

Transkript

1 SS A AY AY Y Y II Ş TA ŞT SA Y I Ş T AY 1978 KKTC SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI DENETİM RAPORU MD 13/ Kasım, 2015 B lg Teknoloj ler Ve Haberleşme Kurumu 2013 Mal Yılı Hesaplarına İl şk n Denet m Raporu.

2 Bu rapor, 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası'nın 3. maddesi uyarınca hazırlanmıştır. 20 Kasım, 2015 Raporu Hazırlayan Denetçiler Duycan Geylan Metin Bayraktar Bu rapora Sayıştay Başkanlığının adresinden ulaşılabilir.

3 KKTC Sayıştay ı, kamu kaynaklarını denetleyip sonucu bir raporla Cumhuriyet Meclisine ve Bakanlar Kuruluna bildiren Anayasal bir organdır. Sayıştay Başkanı Osman Korahan, Sayıştay ın en üst amiri olup 1 üye, 30 denetçi, 21 diğer personelden ve kurumun genel çalışmasından sorumludur. Sayıştay, 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası uyarınca, mali denetim yapmaya yetkili olduğu alanlarda hesap verme sorumluluğu çerçevesinde kamu kaynaklarının verimli, etkin ve tutumlu kullanılıp kullanılmadığını denetlemekte ve sonucu bir raporla Cumhuriyet Meclisine sunmaktadır.

4 İÇİNDEKİLER Giriş 1 Genel Durum Analizi 2 Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nun Sorumluluğu 5 Sayıştay Başkanlığı nın Sorumluluğu 5 Mali Tabloların Denetim Kapsamı 6 Denetim Görüşü 6 Yüksek Riskli Bulgular 8 Orta Riskli Bulgular 9 Düşük Riskli Bulgular 19 Öneriler 27

5 Giriş 1.1 Sayıştay Başkanlığı nın tarafımıza tevdi etmiş olduğu görev doğrultusunda Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nun hazırlamış olduğu tarihli bilançosu, gelir tablosu ve bütçe uygulama sonuçları tablosu tarafımıza sunulan kayıt, bilgi ve belgeler ışığında risk odaklı örnekleme yöntemi kullanılarak, 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası uyarınca ve 6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası ile bu yasa tahtında çıkarılan tüzükler çerçevesinde denetlenmiştir. 1.2 Bu rapor, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nun 2013 yılına ait mali tablolarıyla ilgili yapmış olduğumuz denetimden elde ettiğimiz başlıca hususları özetlemektedir. Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurulu bu raporu görüşmek üzere toplanmalı ve raporda belirtilmiş olan bulguları inceleyerek gerekli adımları atmalıdır. 1

6 1.3 Kurum ve 2013 Mali Yılı Kesin Hesapları Hakkında Genel Durum Analizi Kurumun Kuruluş Amacı ve Faaliyetleri Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu elektronik haberleşme sektörünü düzenleme ve denetleme fonksiyonunun bağımsız bir idari otorite tarafından yürütülmesi amacıyla 6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası ile kurulmuştur. 6/2012 sayılı Yasanın amacı 3. Maddesinde; elektronik haberleşmeyi düzenlemek için bağımsız bir organın kurulması, elektronik haberleşme sektöründe düzenleme ve denetleme yoluyla etkin rekabetin tesisi, tüketici hak ve menfaatlerinin gözetilmesi ve korunması amacıyla düzenlemelerin yapılması, ülke genelinde elektronik haberleşme hizmetlerinin yaygınlaştırılması, kaynakların etkin ve verimli kullanılması, haberleşme alt yapı, şebeke ve hizmet alanında teknolojik gelişimin ve yeni yatırımların teşvik edilmesi ve bunlara ilişkin usul ve esasların belirlenmesi olarak belirtilmiştir. Kurum 6/2012 sayılı Yasanın 5(1) maddesi uyarınca mali ve idari özerkliğe sahip bir tüzel kişiliktir ve işlevlerinde bağımsızdır. Kurum Başkan ve Başkan Yardımcısı da dahil olmak üzere toplam yedi üyeden oluşan Kurul tarafından yönetilmektedir. Kurul Başkanı aynı zamanda kurum Başkanı olarak görev yapmaktadır yılında Kurum hizmet biriminde toplam 6 sözleşmeli personel görev almıştır Finansal Raporlama ve Muhasebe Çerçevesi Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nun bütçesi 6/2012 sayılı Yasa nın 20(3) maddesi uyarınca Devletin yıllık mali bütçesinden bağımsızdır. Kurumun bütçesi Ulaştırma ile ilgili Bakanlık tarafından Bakanlar Kuruluna ve daha sonra Meclise sunulur, onaylandıktan sonra Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer. Kurumda, Meclis tarafından onaylanan senelik bütçe baz alınarak, ilgili mali yıl içerisinde gelir ve gider hesapları tutulmak suretiyle muhasebe kayıtları düzenlenmektedir. Kurum ayrıca sene sonlarında bilanço, kar zarar tablosu ve bütçe uygulama sonuçlarını gösteren tablolar düzenlemektedir. Kurumda bilgisayar tabanlı muhasebe sistemi kullanılmasına rağmen, harcama belgeleri elde düzenlenmektedir. Bilgisayarda tutulan muhasebe kayıtlarından bağımsız olarak elde belgelerin düzenlenmesi, gelir ve giderlerin, dolayısıyla hesapların takibini 2

7 zorlaştıracağından etkin denetim ve iç kontrol yapılmasına engel olmaktadır. Ayrıca elde tutulan kayıtların iç kontrolünün zorlaşması, hata yapılabilme olasılığını arttırmaktadır Mali Yılı Kesin Hesapları Genel Durum Analizi Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu 2013 mali yılında toplamda ,74 TL gelir elde ederken ,38 TL harcama yapmıştır. Bu bağlamda 2013 mali yılında gelirin gideri karşılama oranı % 92 olmuştur. Kurumun tarihi itibariyle toplam alacağı ,75 TL, toplam borcu ise ,40 TL dir Giderler Aşağıdaki tabloda 2013 mali yılında bütçe ödenekleri ve gerçekleşen giderler aktarılmıştır. Tablo mali yılı bütçe giderleri Ödeneğin Adı 2013 Yılı Bütçe Ödeneği (TL) 2013 Yılı Tadil Ödenek (TL) 2013 Bütçe Gideri (TL) Bütçe Gerçekleşme Oranı (%) Bütçe Gideri Payı (%) Personel , , ,52 78,23 29,12 Giderleri Sosyal Güvenlik , , ,42 52,55 3,37 Kurumuna Prim Giderleri Mal ve Hizmet , , ,20 88,14 53,65 Alım Giderleri Sermaye , , ,24 105,82 13,86 Giderleri Toplam , , ,38 85, *2013 yılı giderinin ,40 TL sinin ödemesi 2014 yılında gerçekleştirilmiştir. Tablodan da görülebileceği üzere Kuruma 2013 mali yılı bütçesinde ,95 TL bütçe ödeneği ayrılırken bu ödenekten ,38 TL harcama gerçekleşmiş, bu bağlamda 2013 yılındaki bütçe ödeneğinin gerçekleşme oranı % 85,03 olmuştur. 3

8 2013 mali yılında gerçekleşen ,38 TL tutarındaki bütçe giderleri içerisinde ,20 TL ile en büyük payı (% 53.65) mal ve hizmet alım giderleri almıştır. Personel giderlerinin payı ise ,14 TL ile % olmuştur Gelirler Aşağıdaki tabloda 2013 mali yılı bütçe yasasında öngörülen bütçe gelirleri ve gerçekleşme oranları aktarılmıştır. Tablo mali yılı bütçe gelirleri Gelirin Nevi 2013 Yılı Öngörülen Gelir (TL) 2013 Yılı Bütçe Geliri (TL) Bütçe Gerçekleşme Oranı (%) Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Ltd , , GSM Haberleşme Gelirleri Vodafone Mobile Operations Ltd. GSM , , Haberleşme Gelirleri Sabit Telefon Haberleşme Geliri , İnternet Servis Sağlayıcılar , ,83 103,36 Aktif Abone Başına Abonelerden Alınacak , ,64 68,70 Gelir (MTKÜ) Faiz Geliri* ,09 - Toplam , ,74 77,04** *2013 Mali Yılı Bütçe Yasası nda öngörülmemesine rağmen toplam ,09 faiz geliri elde edilmiştir. **21.945,09 TL olan faiz gelirleri bütçede öngörülmediğinden bütçe gerçekleşme oranı hesaplamasına dahil edilmemiştir. Tablodan da görülebileceği üzere Kuruma 2013 mali yılı bütçesinde ,95 TL bütçe geliri öngörülmüş ancak toplam ,74 TL gelir elde edilmiştir. Elde edilen toplam gelirin ,09 TL si bütçede öngörülmeyen faiz geliridir Mali Yılı Bütçe Yasası nda öngörülen gelirin %77.04 ü gerçekleşmiştir İç Kontrol İç kontrol ile iç denetim birbirini tamamlayan iki unsur olarak değerlendirilmelidir. İç kontrol mekanizması tek başına hataların ortaya çıkarılması ve önlenmesi bakımından yüzde 4

9 yüz güvence sağlamaz. Bu nedenle, yönetimin iç denetimler vasıtasıyla iç kontrol yapısının etkinliğini düzenli bir biçimde izlemesi ve gözden geçirmesi gerekir. İç denetim iç kontrollerle ilgili olarak yönetime bilgiler sağlar, değerlendirmeler yapar ve önerilerde bulunur. Bu sayede iç denetim, etkin bir iç kontrol ortamının yaratılmasına yardımcı olur. Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumunda muhasebe işlerinden sorumlu bir personelin olduğu, yapılan işlemlerin de Başkan ve Başkan Yardımcısı tarafından imzalandığı görülmüştür. Her ne kadar yapılan işlemlerin Başkan ve Başkan Yardımcısı nın imzasına tabii olması bir iç kontrol olarak nitelendirilse de, bu kontrollerin bazı alanlarda zayıf olduğu ve iç kontrol zayıflığı nedeniyle hatalar yapıldığı tespit edilmiştir. İç kontrolün zayıf olduğu alanlarda kurum, hataları ortaya çıkmadan tespit etme ve engelleme konusunda yetersiz kalabilmektedir. Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumunun Sorumluluğu 1.4 Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nun yönetimi, tabi olduğu muhasebe standart ve ilkelerine uygun olarak hazırlanmış olan mali rapor ve tabloların doğru ve güvenilir bilgi içerecek şekilde zamanında Sayıştay a sunulmasından, bir bütün olarak sunulan bu mali tabloların kurumun faaliyet ve işlemlerinin sonucunu tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir olarak yansıtmasından ve ister hata, isterse yolsuzluktan kaynaklansın bu mali rapor ve tabloların önemli hata veya yanlış beyanlar içermemesinden; kurumun gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygunluğundan; mali yönetim ve iç kontrol sistemlerinin amacına uygun olarak oluşturulmasından, etkin olarak işletilmesinden ve izlenmesinden, mali tabloların dayanağını oluşturan bilgi ve belgelerin denetime hazır hale getirilmesinden ve Sayıştay a sunulmasından sorumludur. Sayıştay Başkanlığı nın Sorumluluğu 1.5 Sayıştay Başkanlığının sorumluluğu, 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası uyarınca kurumların gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin yasalara ve diğer hukuki düzenlemelere uygunluğunu uluslararası denetim standartlarını dikkate alarak denetlemek ve tespit edilen bulguları raporlandırmaktır. 5

10 Mali Tabloların Denetim Kapsamı 1.6 Denetim, kurumun 2013 yılı mali tablolarında yer alan miktar ve açıklamalarda hata ve/veya hile kaynaklı önemli yanlışlıkların var olup olmadığına yetecek kadar kanıt elde etmeyi amaçlamaktadır. Bunu yaparken; kurumun muhasebe politikasının uygunluğu, tutarlı ve yeteri kadar açık bir şekilde belirtilmiş olup olmadığı, gelir ve gider işlemlerinin mevzuata ve kurum amaçlarına uygun yapılıp yapılmadığı ve kurumun mali tablolarının genel sunumu değerlendirilir. Ayrıca, kesin hesaplarda sunulan gelir ve giderlerin tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi tarafından onaylanan 28/2013 sayılı Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu 2013 Mali Yılı Bütçe Yasası na uygun olarak gerçekleştirildiğine dair makul güvence verecek yeterli kanıtlar elde edilmeye çalışılmıştır. Denetim Görüşü Yasallıkla İlgili Görüş 1.7 Önemli olan tüm alanlarda gider ve gelirlerle ilgili uygulamaların yasanın öngörmüş olduğu amaçlara ve uymakla yükümlü oldukları yasa ve tüzüklere uygun olarak yapıldığı kanaatine varılmıştır. Mali Tablolarla İlgili Görüş 1.8 Ek-1 de yer alan mali tabloların kurumun tarihindeki finansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını doğru ve açık bir biçimde yansıttığı kanaatine varılmıştır. Diğer Hususlar 1.9 Denetim görüşüne etkisi olmamasına rağmen aşağıdaki hususları belirtmek istiyoruz; 6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası nın 20(3) maddesinde, kurumun bütçesinin söz konusu yasa, diğer ilgili yasalar ve tüzüklerde öngörülen muhasebe, 6

11 raporlama ve diğer mali kurallara uygun olarak Başkan tarafından yönetileceği hükme bağlanmıştır. Ancak Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nun, ilgili maddede bahsi geçen muhasebe, raporlama ve diğer mali kurallarını düzenleyen bir mevzuatı bulunmadığı tespit edilmiştir. Kurumun mali işlerini düzenleyici bir mevzuat olmaması, mali işlemlerin nasıl yürütüleceği ve mali tabloların ne şekilde hazırlanıp sunulacağı gibi önemli konularda belirsizliklere neden olmaktadır. Ayrıca mali işlemlerin çerçevesinin çizilmemesi, kurumun mali nitelikli işlemlerinin kontrolünü ve denetlenmesini zorlaştırmaktadır. Kurumun satın almalarını ve harcamalarını düzenleyen bir mevzuatı bulunmamaktadır. Konuyla ilgili yasal düzenlemelerdeki eksiklikler, alımların ne şekilde/hangi yöntemle yapılacağı, alımlara nihai onayın kimin tarafından verileceği gibi önemli noktalarda belirsizliğe neden olmaktadır (Bkz. 1.13). Yıl içerisinde gerçekleşen işlemlere ait faturalar ve diğer ilgili belgelerin dosyalanması konusunda düzensizliklerin olması denetim sürecine olumsuz etki etmiştir. Elektronik haberleşme sektöründeki haberleşme sağlayıcılarının her yıl 1 Haziran tarihine kadar önceki mali yıla ait yıllık cirolarını Kuruma bildirmek zorunda olduğu 6/2012 sayılı yasada açıkça belirlenmiş olmasına rağmen birçok haberleşme sağlayıcısının bilançolarını kuruma sunmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle 2013 yılında cirolarını bildirmeyen haberleşme sağlayıcılarından tahsil edilen ücretlerin doğruluğu kontrol edilememiştir.(bkz. 1.12) Rapora Konu Bulgular 1.10 Tespit edilen bulgular raporun sayfalarında yer almaktadır. 7

12 Denetimde Tespit Edilen Bulgular 1.11 Denetimde tespit edilen bulgular, kurum için riskleri ve kurum yönetiminin cevabı aşağıda belirtilmiştir. Her bir maddede bulgularla ilişkili olası riskin büyüklüğünün kolaylıkla değerlendirilebilmesi için bulgular öncelik sırasına konulmuştur. Yüksek Riskli Bulgular 1.12 Haberleşme Sağlayıcılarının Ciro Bildirimlerindeki Eksiklikler Bulgu: 6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası 21(4)(A) maddesinde tescil edilmiş elektronik haberleşme sektöründeki haberleşme sağlayıcılarının, her yıl 1 Haziran tarihine kadar, önceki mali yıla ait yıllık cirolarını kuruma bildirmek zorunda olduğu, 21(4)(B) maddesinde ise haberleşme sağlayıcısının 1 Hazirana kadar yıllık cirosunu Kuruma bildirmemesi halinde, Kurul un Gelir ve Vergi Dairesi ile işbirliği yapmak suretiyle, haberleşme sağlayıcısının yıllık ciro miktarını re sen hesaplayabileceği hükme bağlanmıştır. Aynı Yasa nın 21(1)(A) maddesinde yetkilendirilmiş haberleşme sağlayıcılarından önceki yıl cirolarının %1 ini aşmamak üzere Kurum tarafından belirlenecek ve ocak ayı sonuna kadar Kuruma yatırılacak ücretin kurum gelirleri arasında olduğu belirtilmiştir. Nitekim Kurul, tarih ve 2012-DK/BTHK numaralı kararında haberleşme sağlayıcılarının elektronik haberleşme hizmetlerinden elde ettikleri yıllık ciroları üzerinden alınacak 2013 yılı kurum ücreti oranının %0,52 olarak belirlenmesine karar vermiştir (Ek-2). Yukarıda aktarılan Yasa hükümleri ve Kurul Kararı çerçevesinde yapılan incelemede haberleşme sağlayıcılarının kurumun banka hesabına bir miktar yatırım yaptıkları ancak çoğu haberleşme sağlayıcısının yıllık cirolarının tespit edilebileceği mali tablolarını kuruma sunmadığı, bunun yerine yıllık cirolarının miktarlarını kuruma yazdıkları bir yazı ile belirttiği, bazılarının ise kuruma herhangi bir ciro bildiriminde bulunmadığı saptanmıştır. Hal böyle olmasına rağmen kurumun mali tablolarını sunmayan haberleşme sağlayıcılarının cirolarını re sen belirleme yoluna gitmeyerek hesaba yatırılan ücretleri doğru kabul ettiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, 6/2012 sayılı Yasa gereği cirolarını kuruma bildirmek zorunda olan haberleşme sağlayıcıları bu görevlerini tam olarak yerine getirmedikleri için, kurum en önemli gelir kaynağının kontrolünü yapamamaktadır. 8

13 Kurum İçin Risk: Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nun başlıca gelir kaynağı haberleşme sağlayıcılarının ciroları üzerinden tahsil edilen ücretlerdir. Kurumun esas gelir kaynağının kontrolü ile ilgili zayıflıklar geliri etkileyebilme riskini taşımaktadır. Yetkilendirilmiş haberleşme sağlayıcılarının bilanço sunmaması yatırılan ücretlerin denetlenmesini ve kontrolünü güçleştirmekte, bu da yatırılan ücretlerin hatalı olabilme riskini barındırmaktadır. Kurum Yönetiminin Cevabı: Bu konuda 6/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası madde 21'inci maddesinde idari ücretin ödenmesi için belirlenmiş olan son tarihin her yılın Ocak ayı sonuna kadar olması; ancak her yıl 1 Haziran tarihine kadar önceki mali yıla ait yıllık cirolarını Kuruma bildirmek zorunda olduklarına dair yükümlülükleri bulunmaktadır. Fakat bu durum uygulamada bir takım güçlüklere yol açmaktadır. Bu konuda gerek Kurumumuz içerisinde yapılan çalışmalar, gerekse Sayıştay Başkanlığı'nın konuyla ilgili görüşleri çerçevesinde, ciro bildirimlerinin gerçekliğini kontrol etme ve süresi içerisinde ciro bildirimi yapmayanlara idari ceza uygulanması konusunda gerekli çalışmalar yapılmakta ve/veya uygulanmaktadır. Orta Riskli Bulgular 1.13 Satın Alma ve Harcamaları Düzenleyen Mevzuatın Bulunmaması Bulgu: Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nda mal ve hizmet alımlarının ne şekilde yapılacağını düzenleyen bir mevzuat bulunmadığı tespit edilmiştir. Kurul, tarih ve 2012-İK/BTHK sayılı karar ile Kurum Başkan ve Başkan Yardımcısına müştereken asgari ücretin 7 katına kadar bütçe kapsamında harcama yapmasına yetki vermiş, ancak 7 asgari ücretin üstünde olan alımların ne şekilde yapılacağı belirlenmemiştir (Ek-3). Kurum tarih ve BTHK KGY-1Vl-12/64 sayılı yazıyla, yapılacak harcamaların Devlet İhale Tüzüğü'ne tabi olup olmadığı hakkında Sayıştay Başkanlığından görüş talep etmiştir. Sayıştay Başkanlığı nın tarih ve SAY.0.00-B /648 sayılı cevap yazısında Kurumun Devlet İhale Tüzüğü kapsamında olmadığı, harcamaların devletin uyguladığı usul ve esaslara uygun olacak şekilde kurum tarafından hazırlanacak ve Bakanlar Kurulunca onaylanacak tüzük çerçevesinde yürütülmesi gerektiği şeklinde görüş belirtilmiştir (Ek-4). Ancak Sayıştay Başkanlığı nın verdiği görüş doğrultusunda hareket edilmeyerek alımların tüzük çerçevesinde yürütülmediği bunun yerine Kurul un tarih ve

14 DK/BTHK numaralı kararında TL ve üzeri bedelli mal ve hizmet alımlarında en az iki teklif alınarak bu teklifler içerisinden kalite, süreklilik ve fiyat etkenleri göz önünde bulundurularak Kurul kararı ile satın alma yapılmasına ve TL altındaki harcamalar ile maaş ödemeleri ve süreklilik arz eden ödemelerin ise Başkan ve Başkan Yardımcısı nın birlikte imzası ile harcama yapma konusunda yetkilendirilmesine karar verdiği saptanmıştır(ek-5). Kurum İçin Risk: Bahse konu Kurul kararında tekliflerin elden mi yoksa kapalı zarf usulü ihale ile mi alınacağı konusunda belirsizlik mevcuttur. Tekliflerin alınma şekli büyük önem arz etmekte, mal veya hizmet alımlarında elden teklif alma yöntemine başvurulduğu durumlarda rekabet unsurunun göz ardı edilebilmesi riski ortaya çıkmaktadır. Kurum Yönetiminin Cevabı: 6/2012 Elektronik Haberleşme Yasası, satın alma ve harcamalarla ilgili tüzük yapma yetkisini Kurum'a vermemektedir. Satın almalarda uygulanan işlemler aşağıda belirtilmiştir yılında yapılan harcamalar, tarihli BTHK Yönetim Kurulu kararı uyarınca Başkan ve Başkan Yardımcısı'na verilen asgari ücretin 7 katına kadar harcama yapma yetkisi sınırları içerisinde olduğundan, bu yetki dahilinde ödenmiş ve akabinde ise Yönetim Kurulu'na bilgi verilmiştir. 2- Kurum bütçesi kapsamında yapılan satın almalar ile ilgili olarak 2013 yılında bir karar alınmıştır. Bu karara göre; a) Kurum tarafından gerçekleştirilecek satın almalarda, TL ve üzeri bedelli mal ve hizmet alımlarında en az iki teklif alınarak (ihtiyacın sadece ilgili sağlayıcı tarafından karşılanabileceği veya ilgili sağlayıcının ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması durumunda en az iki teklif alınması şartı uygulanmayacaktır.) bu teklifler içerisinde kalite, süreklilik ve fiyat etkenleri göz önünde bulundurularak Kurul kararı ile satın alma yapılmasına, b) TL altındaki harcamalar ile maaş ödemeleri ve süreklilik arz eden mal ve hizmet temini anlaşmalarının dönemlik ödemelerinin gerçekleştirilmesinde Kurum Başkanı'nın ve Kurum Başkan Yardımıcısı'nın birlikte imzası ile harcama yapma konusunda yetkilendirilmesine karar verilmiştir. 10

15 yılında alınan karara ek olarak Proje bazlı maliyeti yüksek olan harcamalar için MİK(Merkezi İhale Komisyonu) veya Kurum tarafından ihaleye çıkılması ve ihale sonucunun Yönetim Kurulu tarafından onaylanmasına başlanmıştır İstihdam Nitelikli Hizmet Alımları Bulgu: 3/2011 sayılı ve tarihli Sayıştay Başkanlığı genelgesinde (Ek-6) ve genelgeye ekli KKTC Başsavcılığı görüşlerinde, kendi özel yasalarında yükümlü oldukları görevlerin hangi istihdam şekilleri ile yürütülebileceği belirlenmiş olan kurumların aylık maaş ödenecek şekilde istihdam nitelikli hizmet alımı yoluyla bu görevleri yerine getirmesinin hukuka aykırı uygulamalar olacağı belirtilmiştir. Ancak Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu nun 2013 mali yılında hizmet alımı için imzalamış olduğu sözleşmeler incelendiğinde, kurum ile; Av. Rauf Kürşad arasında, kuruma her türlü hukuki konuda hukuki danışmanlık yapmak ve kurumun gerek davacı gerekse davalı veya diğer herhangi bir sıfatla taraf olduğu davalarda ve hukuki uyuşmazlıklarda avukat olarak kurumu temsil etmek amacıyla dönemini kapsayan, 1. yıl ayda asgari ücret + KDV ve 2. yıl ayda asgari ücretin 1.5 katı + KDV ücret ödenmesini öngören tarihli danışmanlık sözleşmesi, Sayın Cüneyt Çerkez arasında, Avrupa Birliği başta olmak üzere bazı uluslararası kuruluşlarla sürdürülen piyasa analizi faaliyetlerine yönelik çalışmalarda, kurum bütçe çalışmalarında ve Rekabet Kurumu ile yürütülen işbirlikleri ve projelerde, proje yönetimi süreçlerine destek verilmesi amacıyla, dönemini kapsayan, ayda TL+KDV ödenmesini öngören tarihli danışmanlık sözleşmesi, imzalanarak Ek-6 da kayıtlı Sayıştay Başkanlığı genelgesi ve genelgeye ekli KKTC Başsavcılığı görüşleri hilafında uygulamaya gidildiği saptanmıştır. Ayrıca istihdam nitelikli hizmet alımı olan ve 2013 yılında süresi biten G. Saydam & Co. İle Beceni-Türkekul-Sevim Avukatlık Ortaklığı firmaları ile yapılan sözleşmelerin birer yıl süreyle uzatıldığı tespit edilmiştir. Gerçekleştirilen denetim sürecinde Sayıştay Başkanlığı nın, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu na hitaben yazdığı SAY.0.00-B /423 sayı ve tarihli yazı ile konu sözleşmelerin Sayıştay Başkanlığı nın ilgili genelgesine aykırı olduğu ve 11

16 herhangi bir sorumluluğa muhatap olunmaması açısından anılan sözleşmelerin vade hitamında son bulması gerektiği belirtilmiştir (Ek-7). Kurum İçin Risk: Sayıştay Başkanlığı genelgesi ve KKTC Başsavcılığı görüşlerinin aksi yönünde hareket edilmesi kurum ve kurum yöneticileri için sorumluluk doğurmaktadır. Kurum Yönetiminin Cevabı: Kurum, bu rapora konu edilen alanlarda yapmış olduğu hizmet alımlarını ihtiyaçları doğrultusunda gerçekleştirmiş olup, bu hizmet alımlarının istihdam nitelikli olmadığını değerlendirmektedir. Mezkur sözleşmeler, yalnızca alınacak olan hizmetin karşılığının aylık olarak ödenmesini öngörmektedir. Ancak Başkanlığınızın görüşleri çerçevesinde bahse konu hizmet sözleşmeleri tekrardan revize edilip sabit ödeme olmayacak şekilde yenilenmiştir Pullanmayan Sözleşmeler Bulgu: Değiştirilmiş şekliyle 19/1963 sayılı Pul Yasasına ekli birinci cetvelin Anlaşmalar başlıklı 3. maddesinde, başka şekilde vergiye bağlı olmayan ve belli bir para tutarını koşula bağlayan anlaşma muhtırası ile herhangi bir anlaşmayı belirleyen bütün belgelere binde beş oranında pul yapıştırılacağı hükmü yer almaktadır. Aynı Yasa nın 29. maddesinde ise aksine bir anlaşma olmadıkça, tam pulu temin etme masrafının bir satış anlaşması veya satış anlaşma muhtırası halinde satın alan tarafından karşılanacağı hükme bağlanmıştır. Ancak, 2013 mali yılında kurum tarafından çeşitli amaçlarla imzalanan sözleşmeler incelendiğinde, aşağıdaki tabloda belirtilmiş olan kişi veya firmalarla yapılan sözleşmelerin, 19/1963 sayılı Pul Yasasının bahse konu hükümlerine rağmen pullanmadığı görülmüştür. Tablo mali yılında pullanmayan sözleşmeler Sözleşme Sözleşme İmzalanan Sözleşmenin Konusu Değeri Pul Bedeli Tarihi Firma Innovia Technologies Websitesi tasarım, yapım ve kurulum sözleşmesi Euro 10,15 Euro Kadem Tüketici araştırma sözleşmesi TL 95,70 TL Av. Rauf Kürşad Avukatlık sözleşmesi TL 246,21 TL * Analiz Systems LTD. Servis sözleşmesi 3.939,36 TL 19,70 TL Cüneyt Çerkez Danışmanlık sözleşmesi TL 60,90 TL Protel Cihaz satım sözleşmesi Euro 183,35 Euro *Sözleşmede tarih belirtilmemiştir. 12

17 Ayrıca sözleşme bitim tarihinde kurumun aksi yönde kararı olmaması halinde sözleşme süresinin kendiliğinden uzayacağı hükmü yer alan sözleşmelerin bitiş tarihlerinden itibaren itiraz olmaması sebebiyle uzadığı, fakat bu durumda da herhangi bir pullamaya gidilmediği tespit edilmiştir. Aşağıdaki tabloda 2013 mali yılında süresi uzatılan sözleşmeler aktarılmıştır. Tablo mali yılında süresi uzatılıp pullanmayan sözleşmeler Başlama Tarihi Sözleşmesi Yenilenen Firma Yenileme Konusu Değeri Pul Bedeli G.Saydam&Co. Bağımsız mali Ltd. danışmanlık hizmetleri TL 114,84 TL BTS Avukatlık Danışmanlık Ortaklığı sözleşmesi TL TL BTS Avukatlık Danışmanlık Ortaklığı * sözleşmesi TL 450 TL Kasımoğlu E.D.H. Dış kaynak hizmet LTD alımı 4,000 TL 20 TL * tarihinde imzalanan protokol ile TL olan hizmet bedeli tarihi itibariyle aylık TL olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda, tarih ve SAY.0.00-B /503 sayılı yazı ile Kurum Başkanı Sayın Kadri Bürüncük ve tarih ve SAY.0.00-B /501 sayılı yazı ile de Kurum Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen e bahse konu sözleşmelerin Pul Yasası na uygun olarak pullanmamasına ilişkin izahı ile yasal dayanakları sorulmuştur. İlgili kişiler, tarihli ortak cevap yazılarında, bahse konu sözleşmelerin hukuki nitelik bakımından hizmet sözleşmesi olduğunu, 19/1963 sayılı Pul Yasasında hizmet sözleşmelerinin hangi tarafça pullanacağına ilişkin açık bir düzenlemenin yer almadığını, Yasa nın 29. maddesinde bahsedilen Satış Sözleşmesi nin hizmet sözleşmelerini de kapsar şekilde yorumlanacağına ilişkin herhangi bir düzenlemenin mevcut olmadığını, sözleşmelerin de Yasa daki bu düzenleme nedeniyle pullanmadığını belirtmişlerdir. Ayrıca Başkanlığımızın pul mükellefiyeti konusunda farklı bir görüşü olması halinde bundan sonra hizmet alan sıfatıyla imza edilen sözleşmelerin Kurum tarafından pullanacağı da belirtilmiştir. Tarafımıza iletilen cevap yazıları da dikkate alınarak yapılan değerlendirmede, yukarıda aktarılan sözleşmelerin 19/1963 sayılı Pul Yasası kapsamında olduğu, bu nedenle değiştirilmiş şekliyle 19/1963 sayılı Pul Yasasına uygun şekilde pullanmadan 2013 mali yılında düzenlenen ve süresi uzatılan her bir sözleşmenin, söz konusu Yasanın sonradan 13

18 pullama ile ilgili 20. maddesindeki kurallar dikkate alınarak pullanması gerektiği kanaatine varılmıştır. Kurum İçin Risk: 19/1963 sayılı Pul Yasası nın 36. maddesine göre, herhangi bir vergiye tabi enstrüman hakkıyla pullanmadıkça delil olarak gösterilemez veya herhangi bir maksat için kullanılamaz. Bu bağlamda ilgili firma ile yaşanabilecek anlaşmazlıklar nedeniyle mahkemeye gidilmesi durumunda mevzuata uygun şekilde pullanmayan mukavelelerin bahse konu yasa hükmü uyarınca delil olarak gösterilememe riski ortaya çıkacaktır. Ayrıca Pul Yasası nın sonradan pullamayı düzenleyen 20. maddesinde pullanması yasal olarak zorunlu kılınmış, pulsuz herhangi bir belge veya enstrümanın düzenlenmesinden sonra pullanması durumunda parasal cezalar öngörülmektedir. Bu maddeden de anlaşıldığı üzere, hakkıyla pullanmamış her bir mukavele kurumun giderlerini artırıcı bir risk oluşturmaktadır. Kurum Yönetiminin Cevabı: 2012 ve 2013 yıllarında imzalanmış bulunan ve rapora konu edilen sözleşmeler hukuki nitelik bakımından hizmet sözleşmesi olup, 19/1963 sayılı Pul Yasası'nda Hizmet Sözleşmeleri'nin Sözleşmenin hangi tarafınca pullanacağına ilişkin açık bir düzenleme yer almaması sebebiyle Kurum tarafından pullanmamış; ancak Sayıştay'ın pul mükellefiyeti konusunda farklı bir görüşü mevcut olduğundan, bu konunun Kurum bilgisine getirildiği tarihten itibaren yapılan sözleşmeler Kurum tarafından pullanmaya başlanmıştır Oktay Erülkü Ticaret Ltd Faturaları Bulgu: 2012 ve 2013 mali yıllarında Kurumun Oktay Erülkü Ticaret Ltd den kredili olarak yiyecek ve temizlik malzemesi aldığı, her ay sonunda bu kredili alımlar karşılığında firmadan alınan aylık faturaların karşılığının kurum bütçesinden karşılandığı, tespit edilmiştir (Ek-8). Ancak söz konusu faturalar incelendiğinde alınan malzemelerin detayının belirtilmediği görülmektedir. Aşağıdaki tabloda 2012 ve 2013 mali yılında bahse konu şekilde düzenlenen faturaların listesi yer almaktadır. 14

19 Tablo ve 2013 yıllarındaki Oktay Erülkü Ticaret Ltd. faturaları Tarih Fatura No Tutar Açıklama ,53 Eylül ayı temel gıda ve temizlik malzemesi alımı ,07 Ekim ayı temel gıda ve temizlik malzemesi alımı ,97 Kasım ayı temel gıda ve temizlik malzemesi alımı ,92 Aralık(2012) ayı temel gıda alımı ,45 Ocak ayı temel gıda malzemeleri ,45 Şubat ayı temizlik malzemesi ,21 Şubat ayı temel gıda malzemesi ,32 Mart ayı temel gıda malzemeleri ,27 Mart ayı temizlik malzemesi alımı ,3 Nisan ayı temizlik malzemesi alımı ,84 Nisan ayı temel gıda alımı ,93 Mayıs ayı temizlik malzemesi ,55 Mayıs ayı temel gıda alımı ,73 Haziran ayı gıda alımları ,81 Haziran ayı temizlik malzemesi alımı ,86 Temmuz ayı temizlik malzemesi alımı ,78 Temmuz ayı gıda alımı ,75 Ağustos ayı gıda alımı ,65 Ağustos ayı temizlik malzemesi alımı ,76 Eylül ayı gıda alımı ,55 Eylül ayı temizlik malzemesi alımı ,61 Ekim ayı temizlik malzemesi alımı ,26 Ekim ayı gıda alımı ,04 Kasım ayı temizlik malzemesi alımı ,46 Kasım ayı gıda alımı ,85 Aralık ayı temizlik malzemesi alımı ,82 Aralık ayı gıda alımı Toplam ,74 Tabloda ayrıntısı verilen ve toplam değeri ,74 TL olan konu alımlarla ilgili faturaların üzerinde ne alındığı, karşılığında ne ödendiği gibi açıklayıcı bilgilerin yer almaması şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine aykırı uygulamalar olup etkin denetim yapılmasına imkan vermemektedir. 15

20 Bu bağlamda, tarih ve SAY.0.00-B /504 sayılı yazı ile ilgili dönemin Başkanı Sayın Cüneyt Çerkez den, tarih ve SAY.0.00-B /503 sayılı yazı ile Kurum Başkanı Sayın Kadri Bürüncük ve tarih ve SAY B /501 sayılı yazı ile de Kurum Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen den söz konusu faturalar ile alımı yapılan mal ve/veya malzemelerin kanıtlayıcı belgeler ile detaylı izahı istenmiştir. Sayın Kadri Bürüncük ve Sayın Sait Erkmen in tarihli ortak cevap yazılarında, tarihleri arasında Erülkü Süpermarket ten yapılan alımlara ilişkin tanzim edilen toplam ,74 TL tutarındaki 27 adet faturanın içeriğinden gıda, izaz-ikram ve temizlik kalemlerine ilişkin alımları tam olarak ayrıştırmanın mümkün olmadığını, Bu alımların TL lik tutarının mutfağın sabit donanımını sağlamak üzere emtia alımı olduğunu, Yönetim Kurulu kararı uyarınca personele öğle yemeği verilmesi yönündeki uygulamaya son verildikten sonraki dönemde devam edilen temizlik ve izaz-ikram harcamalarının aylık ortalamasının takriben TL olduğunu, Bu bağlamda yukarıda bahsedilen tarihleri arasına tekabül eden 15 aylık dönemin izaz-ikram ve temizlik harcamasının ise TL olduğunu ve buna eklenen TL lik emtia alımı ile birlikte ulaşılan meblağın TL olduğunu, aradaki fark olarak görülen ,74 TL nin ise kurumun banka hesabına geri yatırılmasının sağlandığı beyan edilmiş, yazı ekinde de yatırım ile ilgili banka dekontu tarafımıza gönderilmiştir (Ek-9). Sayın Cüneyt Çerkez ise bu konu ile ilgili tarafımıza herhangi bir yazı iletmemiştir. Konu ile ilgili Başkanlığımızca yapılan değerlendirmede, cevap yazılarında yer alan açıklamaların ve kurum hesabına yatırılan ,74 TL nin makul olduğu kanaatine varılmıştır. Kurum İçin Risk: Şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine aykırı şekilde alım yapılması etkin denetim yapmayı engelleyici bir durum oluşturduğundan suiistimal edilebilme riski taşımaktadır. 16

21 Kurum Yönetiminin Cevabı: 2012 ve 2013 mali yıllarında Oktay Erülkü Ticaret Ltd.'den alımı yapılan ürünler, öncelikle mutfakta kullanılan demirbaş nitelikli eşyalar ve akabinde ise Kurumun Mutfak harcamaları kapsamına giren yiyecek, içecek, izaz ikram, gıda ve temizlik malzemeleridir. Bu konudaki dayanak BTHK Yönetim Kurulu'nun Kurum mutfak harcamalarının Kurum Bütçesi kapsamında karşılanmasını öngören tarihli kararı olup; uygulamanın bu kapsamına yine Yönetim Kurulu'nun almış olduğu bir karar neticesinde Şubat 2014 itibariyle son verilmiştir. Yapılan harcamaların nitelendirmesi ve izahatı noktasında Sayıştay Başkanlığı'nca mutabık kalınması akabinde; Kurumun izaz ikram, temizlik malzemeleri, demirbaş nitelikli malzeme alımları ihtiyaca göre belirlenmekte olup alınan ürünler faturada açık ve detaylı bir şekilde belirtilmektedir Araç Seyir Defterinin Olmaması Bulgu: Kuruma ait MD 640 ve MD 648 plakalı 2 adet Renault Fluence marka salon araçlardan birinin Başkan, diğerinin ise Başkan Yardımcısı nın kullanımında olduğu ve 2013 mali yılında toplamda ,20 TL akaryakıt harcaması yapıldığı saptanmıştır. Ancak bu araçlar için Araç Seyir Defteri tutulmamaktadır ve bu durum yakıt harcamalarının kontrolünün etkin bir şekilde yapılmasına imkan vermemektedir tarih ve SAY.0.00-B /503 sayılı yazı ile Kurum Başkanı Sayın Kadri Bürüncük e ve tarih ve SAY.0.00-B /501 sayılı yazı ile de Kurum Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen e araç seyir defteri tutmadan kuruma ait araçların kullanılmasına ilişkin izahları sorulmuştur. İlgili kişiler, tarihli ortak cevap yazılarında, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu mevzuatını oluşturan Yasa ve Tüzükler ile 2012 ve 2013 yılları Bütçe Yasalarında bahse konu araçlarla ilgili seyir defteri tutulması gerektiğine ilişkin bir kurala rastlanmamış olduğundan böyle bir uygulama yapılmadığını, ancak Başkanlığımızın bu konuda böyle bir gereklilik olduğu görüşünde olması halinde bundan sonra bahse konu defterin tutulmasını sağlayabileceklerini beyan etmişlerdir. Tarafımızca yapılan değerlendirmede etkin bir denetim yapılabilmesi ve şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri gereği kuruma ait araçlara ilişkin araç seyir defteri tutulması gerektiği kanaatine varılmıştır. 17

22 Kurum İçin Risk: Kurum araçları için araç seyir defterinin tutulmaması, araçların hangi amaçla kullanıldığının, araçların kim tarafından ne zaman kullandığının veya kat edilen yolun tespit edilememesi riskini taşır. Bu unsurların tespitinin yapılamaması kurumun araç yakıt giderlerinin kontrolünü de zorlaştırmakta ve yakıt giderlerini artırıcı risk barındırmaktadır. Kurum Yönetiminin Cevabı: BTHK mevzuatını oluşturan Yasa ve tüzüklerde ve keza 2012 ve 2013 yıllarına ilişkin bütçe Yasaları'nda, 2012 ve 2013 Mali Yılı'nda alınmış olan araçlarla ilgili seyir defteri tutulması gerektiğine ilişkin bir kurala rastlanmamış olduğundan; böyle bir uygulama yapılmamıştı. Ancak, Başkanlığınızın bu konuda böyle bir gereklilik olduğu görüşünü bildirmesinden itibaren, bu konuda gereken çalışma yapılmıştır ve uygulamaya konulmuştur Yurtdışı Geçici Görev Yollukları Kaleminden Yapılan Harcamalar Bulgu: Bilgi Teknolojileri Haberleşme Kurumu 2013 mali yılı bütçesinin harcamaya ilişkin rehberinde yurt dışı geçici görev yollukları kalemi Kurumun çalışmasına ilişkin usul ve esaslar tüzüğü çerçevesinde yurt dışında yapılacak dış görev ve görüşmeler ile tanıtım ve aydınlatma ziyaretlerinin gerektirdiği yolluk giderleri (yürürlükteki mevzuat uyarınca gidişdönüş bilet bedelleri, iaşe-ibate, otel giderleri, yurt dışı yolculuğunun zorunlu kıldığı belge ve işlemler giderleri, çalışma ve toplantının gerektirdiği katılım ve kayıt giderleri) bu kalemde öngörülecektir şeklinde açıklanmıştır. Ancak Kurumun yürürlükteki mevzuatı incelendiğinde, yurtdışına çıkışları düzenleyen herhangi bir hüküm bulunmadığı görülmüştür. Kurum İçin Risk: Yurtdışı görevlerinde verilecek yolluklar ile ilgili yasal düzenleme bulunmaması yurtdışına gidişlerde nihai kararın hangi merci tarafından verileceği, görev veya eğitim amaçlı yurtdışına gidenlere ne kadar yolluk ödeneceği ve hangi masrafların kurum bütçesinden karşılanacağı gibi önemli konularda belirsizliğe neden olmaktadır. Kurum Yönetiminin Cevabı: Yurtdışı geçici göreve gidecek kişiler Yönetim Kurulu karar ve/veya onayı ile gönderilmektedir. Yurtdışına gönderilecek personellerin uçak bileti ve konaklama ile ilgili ayarlamalar Kurum tarafından yapılmakta olup, ilgili personelin yurt dışında yapacağı ulaşım ve yemek harcamaları ise fatura ibrazı sonucunda kendilerine ödenmektedir. Bu bağlamda, yalnızca yurtdışı görevinin gerektirdiği zorunlu harcamalar 18

23 belgelendirilerek karşılandığından; yasal düzenlemenin bulunmaması sebebiyle ortaya çıkması muhtemel belirsizlik engellenmektedir. Bu kapsamın dışında personele herhangi bir ek yolluk ödemesi yapılmamaktadır. Düşük Riskli Bulgular 1.19 Kurum Tarafından Yapılmayan Alımın Kurum Bütçesinden Karşılanması Bulgu: tarihleri arasında KKTC yi temsilen KKTC Ulaştırma Bakanlığı nın katıldığı İstanbul Cebit Fuarındaki tanıtım standında kullanılmak üzere Cherry Red Advertising firmasından toplam tutarı 3.701,50 TL olan katalog, poster gibi malzemeler yaptırıldığı tespit edilmiştir (Ek-10). Söz konusu ürünlerin bedelinin tarihinde 2218 numaralı makbuz karşılığında Başkan Sayın Cüneyt Çerkez ile birlikte Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen tarafından imzalanan numaralı çekle ödendiği saptanmıştır tarih ve SAY.0.00-B /504 sayılı yazı ile ilgili dönemin Başkanı Sayın Cüneyt Çerkez e ve tarih ve SAY.0.00-B /501 sayılı yazı ile de Kurum Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen e konu faturanın ödenmesine ilişkin izahları sorulmuştur. Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen tarihli cevap yazısında, kurumun görev, yetki ve faaliyet alanı ile ilgili ve KKTC nin partner ülke sıfatıyla katılmış olduğu CEBİT Fuarı nezdindeki bir harcamayla ilgili olarak toplam bedeli 3.701,50 TL olan 2 adet faturanın Kurum bütçesinden karşılanmasının uygun görüldüğünü beyan etmiştir. Ayrıca bu harcamanın tarihli BTHK Yönetim Kurulu kararı uyarınca Başkan ve Başkan Yardımcısına verilen asgari ücretin 7 katına kadar harcama yapma yetkisi sınırları içerisinde olduğundan bu yetki dahilinde ödendiğini ve akabinde de Yönetim Kurulu na bilgi verildiği belirtilmiştir. Sayın Cüneyt Çerkez ise bu konu ile ilgili tarafımıza herhangi bir yazı iletmemiştir. Tarafımızca yapılan değerlendirmede kurumun doğrudan kendi faaliyetleri sonucu oluşmamış bir harcamanın kurumun bütçesinden karşılanmaması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Kurum İçin Risk: Bu gibi ödemeler kurumun giderlerini artırıcı bir risk unsurudur. 19

24 Kurum Yönetiminin Cevabı: CEBIT Fuarı, digital bilişim ve telekomünikasyon çözümlerini sergileyen dünyanın en büyük ticari fuarı olup, ilgi yazınızda değinilen tarihleri arasında İstanbul'da düzenlenen CEBIT Fuarı'nın bir özelliği ise KKTC'nin bu fuara partner ülke sıfatıyla katılmış olmasıdır. Fuar'ın konusu, doğrudan BTHK'nın görev, yetki ve faaliyet alanı ile ilgili olup; Kurum, ilgili Bakanlığın ve KKTC'den takriben 11 firmanın yanı sıra Fuar kapsamındaki pek çok organizasyonda temsil edilmiştir. Bahse konu organizasyon için T.C. kaynaklarından 150,000-Euro'luk katkı yapıldığı bilgimizdedir. Bu çerçevede Kurumun görev, yetki ve faaliyet alanı ile ilgili ve KKTC'nin partner ülke sıfatıyla katılmış olduğu CEBIT Fuarı nezdindeki bir harcamayla ilgili olarak tanzim edilen ve toplam bedeli 3, TL. tutarında olan 2 adet faturanın Kurum Bütçesi'nden karşılanması uygun görülmüştür. Yapılan harcama, tarihli BTHK Yönetim Kurulu kararı uyarınca Başkan ve Başkan Yardımcısı'na verilen asgari ücretin 7 katına kadar harcama yapma yetkisi sınırları içerisinde olduğundan, bu yetki dahilinde ödenmiş ve akabinde ise Yönetim Kurulu'na bilgi verilmiştir Hatalı Ek Mesai Ödemeleri Bulgu: Personel hizmet sözleşmelerinin 5(c) maddesi, Ek çalışma ödeneğinin hesaplanmasında çalışma saatleri açısından sözleşmede öngörülen çalışma süreleri esas alınır ve tatil günleri hesaplamada dikkate alınmaz. şeklinde belirlenmiştir. Ancak personele yapılan ek mesai ödemelerinde ilgili sözleşme hükmünün aksine her ay standart olarak aynı çalışma süresinin hesaplamalarda kullanıldığı, bu nedenle de eksik ek mesai ödemeleri yapıldığı saptanmıştır. Ek çalışma ödenekleri hesaplamasında yapılan bu hata neticesinde 2013 mali yılında; Sayın Gülnur Yazgın a 16,63 TL, Sayın Mehmet Cezar a 296,76 TL, Sayın İlknur Rifater Gürsan a 171,50 TL, Sayın Ayça Arifoğlu na 37,66 TL Sayın Derya Uslutürk e 328,11 TL eksik ödeme yapıldığı tespit edilmiştir tarihinde kurumun muhasebe sorumlusu ile yapılan görüşme neticesinde bu tutarlardan gelir vergisi kesintisi yapılarak personele ödenmesi sağlanmıştır (Ek-11). 20

25 Kurum İçin Risk: Personele yapılan eksik ödemeler ilgili sözleşmelerin hükümlerine aykırı olduğundan kuruma sorumluluk yüklemektedir. Kurum Yönetiminin Cevabı: 2012 ve 2013 yılında yapılan hatalı ve eksik ödemeler düzeltilip ilgili personellere iade edilmiştir. Bu uygulama hatası, çalışma saati yerine 30 gün üzerinden hesaplama yapılmasından kaynaklamıştır. Başkanlığınızın uyarısı üzerine bu uygulama düzeltilip aylık çalışma saatine göre hesaplanmaya başlanmıştır Hatalı Maaş Ödemesi Bulgu: tarihinde sağlık sorunları nedeniyle görevinden istifa eden Kurum Başkanı Sayın Cüneyt Çerkez in istifasının tarihinde Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından onaylanması sonrası tarih ve K(II) numaralı Bakanlar Kurulu kararı ile Sayın Kadri Bürüncük kurumun Başkanlık mevkiine atanmıştır tarihinde ataması yapılan Sayın Kadri Bürüncük e Mayıs ayında çalışmış olduğu 3 iş günü karşılığında 499,11 TL maaş ödemesi yapıldığı tespit edilmiştir. Ancak Sayın Kadri Bürüncük ün maaşına oranla 3 iş günü çalışması karşılığında ödenmesi gereken maaş tarafımızca 724,51 TL olarak hesaplanmıştır. Dolayısıyla Sayın Kadri Bürüncük e 225,40 TL eksik maaş ödemesi yapıldığı tespit edilmiştir tarihinde kurumun muhasebe sorumlusu ile yapılan görüşme neticesinde eksik ödenen 225,40 TL üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılarak, 217,78 TL olarak ilgili kişiye ödenmesi sağlanmıştır (Ek-12). Kurum İçin Risk: Personele yapılan eksik ödemeler ilgili yasa hükümlerine aykırı olduğundan kuruma sorumluluk yüklemektedir. Kurum Yönetiminin Cevabı: Eksik ödemeler düzeltilip ilgili personele iade edilmiştir. Bu uygulama hatası, çalışma saati yerine 30 gün üzerinden hesaplama yapılmasından kaynaklamıştır. Başkanlığınızın uyarısı üzerine bu uygulama düzeltilip aylık çalışma saatine göre hesaplanmaya başlanmıştır. 21

26 1.22 Hatalı 13. Maaş Ödemesi Bulgu tarih ve K(II) numaralı Bakanlar Kurulu kararı ile Başkanlık mevkiine atanan Sayın Kadri Bürüncük e Aralık ayında 5.010,31 TL tutarında 13. maaş ödemesi yapıldığı görülmüştür. Ancak denetimimizde anılan şahsın 2013 yılında toplam 7 ay ve 3 gün çalışması karşılığında hak ettiği 13. maaş tutarı 4.563,67 TL olarak hesaplanmış ve bu bağlamda adı geçen şahsa 436,64 TL fazla ödeme yapıldığı tespit edilmiştir tarihinde kurumun muhasebe sorumlusu ile yapılan görüşme neticesinde fazla ödenen 436,64 TL nin adı geçen şahıstan tahsil edilerek kurumun K.T. Kooperatif Merkez Bankası hesabına yatırılması sağlanmıştır (Ek-13). Kurum İçin Risk: Hatalı şekilde fazla ödeme yapılması kurumun giderlerini artırıcı bir risk unsurudur. Kurum Yönetiminin Cevabı: Gerekli düzeltmeler yapılarak uygulamadaki hata giderilmiştir. Başkanlığınızın uyarısı üzerine gerekli düzenlemeler yapılarak uygulanmaya konulmuştur Cihan Communications LTD e Yapılan Fazla Ödeme Bulgu: Kurumun tarihinde Cihan Communications LTD den numaralı fatura ile Euro tutarında 1 adet fotokopi cihazı aldığı, ilgili fatura karşılığı olarak tarih ve numaralı çek ile 4.504,50 TL ödeme yaptığı tespit edilmiştir (Ek-14). Fatura tarihindeki Euro efektif satış kuru 2,7084 olduğundan ilgili fatura karşılığı 3.656,34 TL (1350 Euro X 2,7084) ödenmesi gerekirken, sehven Euro yerine STG kuru kullanılarak kurun 3,3367 TL alındığı bu sebeple de 848,16 TL fazla ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Konu, denetim sırasında kurum yönetiminin bilgisine getirilmiş ve kurum tarafından ilgili firmaya iletilmiştir. Akabinde ilgili firma tarihli Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kuruluna hitaben yazdığı yazıda sehven 848,16 TL fazla tahsilat yapıldığını doğrulamıştır. Bununla beraber denetim sürerken tarihinde fazla ödenen 848,16 TL ilgili firma tarafından kurumun hesabına yatırılmıştır (Ek-15). Kurum İçin Risk: Yapılan söz konusu hata iç kontrollerin düzgün şekilde çalışmadığının göstergesi olup kurumun giderlerini artırıcı bir risk unsurudur. 22

27 Kurum Yönetiminin Cevabı: İlgili firma tarafından fazla ödeme iade edilmiştir yılından itibaren yapılan tüm sözleşmeler Muhasebe kontrolünde olup ilgili ödeme gerçekleşmeden önce mali yükümlülükler incelenmekte ve sonrasında ödemeler gerçekleşmektedir. Kur hesaplamalarında KKTC Merkez Bankası döviz satış kuru baz alınmakta olup, sözleşmede açıkça belirtilen ödeme tarihine göre sözleşme imza tarihinde veya fatura ibraz tarihinde gerekli kur hesabı yapılarak ödeme gerçekleştirilmektedir Bütçe Aşımı Bulgu: Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu 2013 Mali Yılı Bütçe Yasası na bakıldığında analitik bütçe kodlu Teknik Teçhizat Alımları kalemine TL ödenek ayrıldığı, ancak 2013 mali yılında ilgili bütçe kaleminden toplamda ,40 TL harcama yapıldığı, bu nedenle ilgili kalemde ,40 TL bütçe aşımı gerçekleştiği tespit edilmiştir. Bu bağlamda tarih ve SAY.0.00-B /503 sayılı yazı ile Kurum Başkanı Sayın Kadri Bürüncük e, tarih ve SAY.0.00-B /501 sayılı yazı ile Kurum Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen e ve tarih ve SAY B /502 sayılı yazı ile muhasebe sorumlusu Sayın İlknur Gürsan a ilgili kalemdeki ,40 TL tutarındaki bütçe aşımına ilişkin izahları sorulmuştur. Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen tarihli cevap yazısında, ithal edilen teçhizatla ilgili talep edilen gümrük muafiyetinin Kurum a verilmemesinden dolayı 2013 yılı bütçesinde Teknik Teçhizat Alımları kaleminde yer alan TL ödeneğin aşıldığını beyan etmiştir. Fazla ödenen ,40 TL lik tutarın ise ithal edilen teçhizatla ilgili ödenen gümrük vergisi ve harçlarından oluştuğunu belirtmiştir (Ek-16). Başkan Sayın Kadri Bürüncük ve muhasebe sorumlusu Sayın İlknur Gürsan tarihli cevap yazılarında, konuyla ilgili Başkan Yardımcısı Sayın Sait Erkmen den talep edilen izahatın kendilerine iletilen izahat istemini de kapsadığını ve bu izahatın kendileri tarafından aynen benimsendiğini belirtmiştir. Tarafımızca yapılan değerlendirmede ithal edilen teçhizatla ilgili ödenen ,40 TL tutarındaki gümrük vergisi ve harçların analitik bütçe kodlu Teknik Teçhizat Alımları kalemine ayrılan ödeneğin aşılmasına sebebiyet vererek Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu 2013 Mali Yılı Bütçe Yasasına aykırı hareket edilmesine neden olduğu sonucuna varılmıştır. 23

28 Kurum İçin Risk: Bütçe aşımı gerçekleşmesi iç kontrolün zayıf olduğunun bir göstergesidir. İç kontrolün düzgün çalışmaması sonraki dönemlerde de yasal olarak ayrılan ödeneğin aşılması riskini doğurmaktadır. Kurum Yönetiminin Cevabı: 2013 yılı Bütçesi'nde teknik teçhizat alımları kaleminde yer alan 106,000-TL ödeneğin aşılmasının sebebi, ithal edilen teçhizatla ilgili talep edilen gümrük muafiyetinin Kurum'a verilmemiş olmasıdır. Yapılan fazla harcama, ithal edilen teçhizatla ilgili ödenen gümrük vergisi ve harçlarından ve döviz kurundan ibarettir. 03 Kasım 2015 tarihli BTHK KGY/6-15/3548 sayılı yazımızda göndermiş olduğumuz Ek'lerdeki tablolarda ve bilançoda tarafınızdan talep edilen gerekli düzeltmeler yapılmıştır Trafik Cezalarının Ödenmesi Bulgu: Yapılan incelemede; tarihinde Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından numaralı ihbarname ile kuruma ait MD 648 plakalı aracın kullanıcısına kesilen 141,50 TL lik park cezasının tarihinde numaralı tahsilat makbuzu karşılığında nakit olarak kurumun kasasından ödendiği ve bu ödemenin tarihinde Başkan ve Başkan Yardımcısı tarafından onaylandığı (Ek-17), Kuruma danışmanlık hizmeti veren Sayın Salih Kocadal a sayılı ihbarname ile kesilen trafik cezasının karşılığı olan 141,50 TL nin numaralı sabit para ceza makbuzu karşılığında tarihinde kurumun kasasından nakit olarak ödendiği ve bu ödemenin tarihinde Başkan ve Başkan Yardımcısı tarafından onaylandığı (Ek-18) tespit edilmiştir. Bahse konu cezaların şahsi olması nedeniyle kurum bütçesinden ödenmesi uygun bulunmayarak konu denetim sırasında yönetimin bilgisine getirilmiştir. Akabinde ilgili şahıslardan, kurum tarafından ödenen ceza tutarları (toplamda 283 TL) tahsil edilerek kurumun banka hesabına yatırılması sağlanmıştır (Ek-19). 24

29 Kurum İçin Risk: Şahsi cezaların kurum tarafından ödenmesi kurumun giderlerini artırıcı bir unsurdur. Kurum Yönetiminin Cevabı: Başkanlığınızın uyarısı üzerine iade ödemeler alınmıştır. Söz konusu harcamalar Kurum bütçesinden karşılanmamaktadır Sistem Co. LTD e Yapılan Fazla Ödeme Bulgu: tarihli ve 2013-İK/BTHK numaralı Kurul Kararı ile Sistem Co. LTD den iki adet server, bir adet kesintisiz güç kaynağı, bir adet 42u kabin ve server işletim yazılımı alınmasına karar verildiği saptanmıştır (Ek-20). Akabinde tarihinde Sistem Co. LTD ile kurum arasında söz konusu malzemelerin alımı için bir sözleşme düzenlendiği ve sözleşmenin 2. maddesinde konu malzemeler karşılığında USD+KDV ödenmesinin kararlaştırıldığı tespit edilmiştir (Ek-21). Sözleşmenin ödeme şartları ve şekli başlıklı 4(a) maddesi Döviz olarak yapılan sözleşmelerin ödemeleri sözleşme tarihindeki Merkez Bankası resmi döviz satış kuru üzerinden Türk Lirası olarak yapılacaktır. şeklindedir. Bu bağlamda sözleşmenin düzenlendiği tarih olan te Merkez Bankası resmi USD satış kuru 2,0748 olduğundan, ilgili madde gereği firmaya ,82 TL ödenmesi gerektiği saptanmıştır. Ancak tarihinde numaralı makbuz karşılığında ilgili şirkete TL ödendiği, dolayısıyla 289,18 TL fazla ödeme yapıldığı tespit edilmiştir (Ek-22). İlgili ödemenin yapılabilmesi için tarihinde Kurum Başkan ve Başkan Yardımcısı nın onay verdiği tespit edilmiştir. Konu, denetim sürecinde kurum yönetiminin bilgisine getirilmiş ve sözleşmenin hilafında fazladan ödenen 289,18 TL nin kurumun banka hesabına yatırılması sağlanmıştır (Ek-23). Kurum İçin Risk: Sözleşme dikkate alınmadan yapılan söz konusu ödeme iç kontrollerin düzgün şekilde çalışmadığının göstergesi olup kurumun giderlerini artırıcı bir risk unsurudur. Kurum Yönetiminin Cevabı: İlgili firma tarafından fazla ödeme iade edilmiştir yılından itibaren yapılan tüm sözleşmeler Muhasebe kontrolünde olup ilgili ödeme gerçekleşmeden önce mali yükümlülükler incelenmekte ve sonrasında ödemeler gerçekleşmektedir. Kur hesaplamalarında KKTC Merkez Bankası döviz satış kuru baz 25