2. İlaç Kurultayı Nezih Barut - İEİS Yönetim Kurulu Başkanı 30 Mart 2018

Transkript

1 2. İlaç Kurultayı Nezih Barut - İEİS Yönetim Kurulu Başkanı 30 Mart 2018 Sayın Müsteşarım, Sayın Başkanım, Sayın Başkan Yardımcılarım, Kamunun ve ilaç endüstrimizin değerli temsilcileri, Sözlerime başlarken, Sayın Bakanımızın liderliğinde ilaç endüstrimizi bir araya getiren bu önemli Kurultayda sizlerle olmaktan duyduğum mutluluğu ifade etmek isterim. Endüstrimizin gelişimine yönelik politikalar oluşturulması için gayretle çalışan, ihtiyaçlarına ve sorunlarına her zaman öncelik veren Sayın Kurum Başkanımıza ve çalışma arkadaşlarına sizlerin huzurunda bir kez daha şükranlarımı sunuyorum. Bu yıl ikincisi düzenlenen Kurultayımızda sektörümüz için kritik önem taşıyan gündem konularını değerlendirme imkanımız olacak. Öncelikle bu kurultayda emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Sayın Bakanım, Değerli Konuklar, Ülkemizin en dinamik, en stratejik sektörlerinden birisi için çalışıyoruz. Türkiye nin dört bir köşesine uzanan yatırımlarımızla, teknolojimizle, istihdamımızla ülkemize değer katmak için faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Sanayiciler olarak güçlü milli duygularla bu topraklardan aldığımızı daha büyük değer katarak yine bu topraklara vermeyi görevimiz kabul ediyoruz. Bu salonda bulunan herkes ortak bir amaç etrafında toplanmış durumda. Türkiye ilaç endüstrisinin rekabet gücünü artırmak, dünyada önde gelen endüstrilerden birisi konumuna getirmek. 1

2 Bunun için Ar-Ge alanında söz sahibi, etkin bir üretici ve ihracatçı konumuna gelmeliyiz. Endüstrimizde bu potansiyel var. Sanayiciler olarak bizler tüm birikimimizi, enerjimizi ortaya koyuyoruz. Dengeli ve sürdürülebilir politikalarla desteklenirsek endüstrimizin beklentilerin de üzerinde yükseldiğine hep birlikte gururla tanıklık edebiliriz. Peki endüstri olarak bugün neredeyiz? Dünyada en büyük 18 inci pazar konumundayız. Sektörümüzde yerli ve yabancı toplam 482 kuruluş faaliyet gösteriyor. Endüstrimizdeki çalışan sayısı son 5 yılda yüzde 18 artarak, 35 bine ulaştı. Yüksek üretim teknolojisine ve kapasitesine sahip ilaç endüstrimizde 74 ilaç ve 10 hammadde üretim tesisimizle faaliyetlerimize aralıksız devam ediyoruz. Yeni teknolojilere yatırım yaparak, kapasite kullanımımızı ve istihdamımızı artırıyoruz. İleri teknolojiye dayanan, yüksek katma değerli ürünleri hem kendimiz hem de birçok uluslararası ilaç firması için üretiyoruz. Ülkemiz 1 Ocak 2018 tarihi itibarıyla Uluslararası İlaç Denetim Birliği üyesi oldu. Bu üyelik ürettiğimiz ilaçların kalitesinin tescili ve otoritemizin yetkinliğinin uluslararası kabulü anlamına geliyor. Bununla gurur duyuyoruz. Hükümetimiz son yıllarda büyük gayretlerle ve özveriyle yerelleşme politikalarını hayata geçiriyor. Yerelleşme ve teknolojik dönüşüm hamlelerinin odağındaki sektörlerden biri olarak konunun ülkemiz ve endüstrimiz için öneminin farkındayız. Son dönemde Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Başbakanımız tarafından da ilaçta yerelleşmenin önemi ve ciddiyeti sık sık gündeme getiriliyor. 2

3 Sağlık Bakanlığımız tarafından hassasiyetle yürütülen bu süreci gönülden destekliyoruz. Bu sürece katkı sağlayacak her türlü yatırımı ve hazırlığı yapıyoruz. Projeyle bugüne kadar üretimi yurtiçine çekilen ürün sayısı 577, bunun tutar olarak karşılığı 2,85 milyar TL. Projenin bitimindeki hedef ise 6,1 milyar TL lik ithal ürünün, yurtiçi üretime dönüştürülmüş olması. Endüstrimizi önce bölgesel, sonra küresel bir ilaç üretim merkezi haline getirmek için üretim teknolojimizi ve kapasitemizi en etkin şekilde kullanmakta kararlıyız. Bugün üretim kapasitemizin yaklaşık %70 ini kullanıyoruz. Uygulamayla birlikte kullanamadığımız mevcut üretim kapasitemizi de aktif hale getireceğiz. Böylelikle üretim teknolojilerimiz gelişecek, istihdamımız artacak. Ancak son dönemde sürecin arzu edilen hızda ilerlemediğini üzülerek görüyoruz. İlaç arzında problem yaşanabileceği endişesi, süreçlerin olması gerekenden ağır ilerlemesine sebep oluyor. Oysa endüstrimiz tüm bu değişimin üstesinden gelebilecek güçte. Yerelleşme politikasından taviz vermeden uygulamaların kararlılıkla ve daha hızlı şekilde sürdürülmesini bekliyoruz. Tüm bu çabalarımızı sadece yurt içi pazara ürün sağlamak adına yürütmüyoruz elbette. İhracatımızı artırmak için de var gücümüzle çalışıyoruz. Avrupa Birliği, Bağımsız Devletler Topluluğu, Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkeleri başta olmak üzere 150 den fazla ülkeye ihracatımız var dan bu yana ilaç ihracatımız %47 arttı. Aynı dönemde Türkiye nin toplam ihracatı %38 oranında arttı. Yani ortalamanın üstünde bir yükseliş kaydettik. Bu da son derece umut verici bir gelişme. İlaçta yerelleşme uygulamasının teknolojimize, üretimimize, istihdamımıza sağlayacağı katkıların yanında dış ticaret açığımıza da olumlu etki yapacağı açık. 3

4 Bu dönüşümle ithalatımız azalacak. Ancak dış ticaretimizdeki iyileşme bununla sınırlı kalmayacak. Zira global firmalarla yaptığımız üretim anlaşmaları aynı zamanda söz konusu ürünlerin ihracatını da içerdiği için ihracatımız da artacak. Değerli Konuklar, Rekabet gücümüzü artırmanın anahtarı inovasyon. Bu alanda başarılı olmamız şart. Endüstri olarak uzun süredir yatırımlarımızı bu alana yöneltmiş durumdayız. Ar-Ge bizim olmazsa olmazımız, bizim itici gücümüz... İlaç firmalarımız, Ar-Ge faaliyetlerine ayırdıkları payı her geçen yıl artırıyor, inovasyona yatırım yapıyorlar. Gururla ifade etmek isterim ki 2008 yılında 1 olan akredite ilaç Ar-Ge merkezi sayısı, bugün 27 ye yükseldi yılları arasında Ar-Ge harcamalarımız yüzde 138 artışla 219 milyon TL ye ulaştı. Endüstrimiz adına tüm bu çabalarımız sürerken, dünyada da büyük bir dönüşüm yaşanıyor. Endüstri olarak asla gerisine düşemeyeceğimiz kritik bir dönüşüm: biyoteknolojik ilaçların yükselişi. Dünyada biyoteknolojik ilaçların kullanım oranı yüzde 20 leri geçmiş durumda. Artmaya da devam ediyor. Önümüzdeki yıllarda dünyada bu pazarın her yıl %12 15 oranında büyüyeceği tahmin ediliyor. Bu alanda iddialı bir oyuncu olabiliriz. Buna yürekten inanıyoruz. Bu kapsamda endüstrimize öncülük etmeye hazırız yılı sonunda Türkiye Biyoteknolojik İlaç Platformunu kurduk. Platformumuz çalışmalarına yoğun bir şekilde devam ediyor. Firmalarımız ülkemizi biyoteknoloji gibi stratejik bir alanda geliştirmek için var güçleriyle çaba gösteriyorlar, bu alana uzun vadeli bakış açısıyla, yüksek maliyetli yatırımlar yapıyorlar. 4

5 Platform üyelerimizin biyoteknoloji alanında son 5 senede yapılmış ve önümüzdeki 5 sene için planladıkları fiziki yatırımları 820 milyon dolar, yine aynı şekilde yapılmış ve devam edecek olan Ar-Ge çalışmalarına ilişkin harcamaları da 485 milyon dolar tutarında. Bugün pazarda 6 adet imal biyoteknolojik ürünümüz var. Bunlardan ikisi biyolojik etkin madde edinimi ile ikisi hücre geliştirme yoluyla üretilmekte, diğer ikisinin ise sadece dolumu burada yapılmaktadır. Yaptığımız yatırımlarla 2024 yılına kadar 39 adet yeni biyoteknolojik ürünü daha pazara vereceğiz. Çoğunluğu ithal olan bu ürünlerin ülkemizde üretilmesi, arz sıkıntısı ihtimalini ortadan kaldıracak. Aynı zamanda ithalatımızı azaltarak dış ticaret dengemize olumlu etki yapacak. Endüstrimizin hem daha yüksek katma değerli kimyasal ürünler, hem de biyoteknolojik ilaçlar üretir, bunları daha fazla ihraç eder hale gelmesi en büyük arzumuz. Değerli Katılımcılar, Bütün bu anlattıklarımla güçlü ve geleceğe hazır bir endüstrimiz olduğunun altını çizmek istedim. Her şeyden önemlisi de endüstrimizde, teknolojik dönüşümü özümsemiş, gayretli bir müteşebbis ruh olduğunu anlatmaya çalıştım. İleri seviyede üretim gücüne sahip, ekonomiye çok yönlü katkı sağlayan stratejik bir sektörün temsilcileriyiz. Ar-Ge, üretim, istihdam ve ihracat odaklı bir vizyonla endüstrimizin ve ülkemizin geleceği için çalışıyoruz. Büyük potansiyelimizi harekete geçirecek ilk ve en önemli kıvılcım endüstrimizin gelişimini destekleyecek fiyat politikalarıdır. 5

6 Endüstri olarak bütün bu yatırımları 2010 yılından bu yana yaşadığımız fiyat baskısına rağmen hayata geçirdik. İlaç endüstrisi olarak, büyük bir fedakarlık içindeyiz. Kamunun ilaç harcamalarından tasarruf etmek için gösterdiği çabaya yıllardır destek oluyoruz. Ancak endüstrimizin hak ettiği değeri elde edeceği, kazandığını eskiden olduğu gibi endüstriye yatırabileceği fiyatlandırma ve geri ödeme politikalarına ihtiyaç duyuyoruz. İlaç; teknolojiyi takip etmek, teknolojiye ayak uydurmak, yeni teknolojileri uygulamak ve bunun için de sürekli yatırım yapmak zorunda olunan bir sektör. 80 li ve 90 lı yıllarda kazandıklarımızı yine endüstrimize yatırdık. O dönemki yatırımlarımızla bugün haklı bir gururla bahsettiğimiz tesislerimizi kurduk. İlaç sektörünün saygın, yurt dışında kabul görmüş şirketleri haline geldik. Bugün güncel kur, ilaç endüstrisine uygulanan kurun yüzde 85 oranının üzerinde. Böyle bir ekonomik ortamda endüstrimizin hedeflerine ulaşması gerçekçi değil. Uygulanmakta olan ilaç kurunun, kademeli olarak bir önceki senenin Avro ortalamasının yüzde 100 üne çıkarılmasının sektörün geleceği ve hedefleri açısından elzem olduğunu düşünüyoruz. İhracatımızın önündeki en önemli engellerden birisi de yine mali disipline odaklı fiyat politikaları. Bugün Türkiye ilacın en ucuz olduğu ülkelerden birisi. İhracat yaptığımız ülkelerdeki sağlık otoriteleri ülkemizdeki fiyatları kaynak olarak kullandıklarından firmalarımız bu ülkelere yurt içindeki düşük fiyatlarla ilaç satmak zorunda kalıyor. Ancak bu düşük fiyatlarla, firmalarımızın bu pazarlarda iş birliği yapmak zorunda oldukları distribütörlerin maliyetlerini ve ürünleri için gerekli tanıtım maliyetlerini karşılamaları mümkün değil. 6

7 Bu engeli aşmak ve daha yüksek fiyat alabilmek için bazı firmalarımız bitmiş ürün ihraç etmek yerine ürünlerini ihracat yaptıkları pazarlarda fason olarak ürettirmeyi tercih ediyor. Bu noktada başka bir konuya daha dikkatinizi çekmek isterim: Bildiğiniz gibi ülkemizde bulunmayan ürünler Türk Eczacıları Birliği tarafından ithal ediliyor. Cari kur üzerinden depocu satış fiyatlarıyla ithal edilen bu ürünler kamu ilaç harcamaları içinde önemli bir paya sahip. Bu ilaçların ülkemizde ruhsatlandırılmasını ve ancak bu şekilde pazara sunulmasını kamu maliyesinin etkin yönetimi açısından gerekli buluyoruz. Zira bu ürünler için ödenen yüksek tutarlar hem burada üretimini yaptığımız hem de ruhsatlandırılmış ithal ürünler için belirlenen ilaç bütçesini haksız yere aşındırıyor. Yurt dışından ruhsatsız olarak ithal edilen bu ürünlerin endikasyon dışı kullanıma sebep olduğunu da görüyoruz. Değerli Konuklar, Konuşmamın başında biyoteknolojik ürünlerin ülkemizde geliştirilmesinin ve üretilmesinin öncelikli hedefimiz olduğunu belirtmiştim. Endüstri olarak biz bu donanıma sahibiz. Ancak rakiplerimizle etkin rekabet edebilmek için kamunun Ar-Ge ve biyoteknoloji yatırımlarına sağlayacağı desteğin artırılmasına ve farklı teşvik mekanizmaları kurgulanmasına ihtiyaç var. Vergisel teşviklerin yanında doğrudan teşviklerin daha hızlı ve kesin sonuçlar getirdiğini gözlemliyoruz. Bunun en güzel örneği Güney Kore. Bizim de teşvik sistemimize, doğrudan teşvikleri içerecek bir kurgu eklememiz gerekiyor. Verilecek desteklerin miktarı ve süresinin; ilaç Ar-Ge sinin yüksek yatırım isteyen uzun bir süreç olduğu göz önüne alınarak belirlenmesi bizler için çok önemli. Bunun yanında ülkemizde üretilecek söz konusu ürünlerin ruhsatlandırma süreçleri de mutlaka kolaylaştırılmalı. 7

8 Ayrıca bu alanda mevzuat oluşturulurken Avrupa Birliği mevzuatını aynen almak yerine ülkemiz şartlarına ve gereksinimlerine uygun kendi mevzuatımızı yaratmamız gerekiyor. Ar-Ge alanındaki bir diğer konu ise kombine ürünler. Endüstrimizin hedeflediği dönüşümde önemli bir kaldıraç olan Ar-Ge ve ihracat odaklı bu ürünlerin pazara sunumunun desteklenmesi gerekiyor. Bunun için de kombine ürünlere yönelik fiyat ve geri ödeme modellerinin, yalnızca fiyat-maliyet odaklı olmaktan çıkarılması lazım. Bu kapsamda, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuzca belirlenen bilimsel gereklilikleri yerine getirerek ruhsatlandırılmış kombine ilaçlar için geri ödeme sınırının, mono versiyonlarının toplamının yüzde 100 üne çıkarılmasını talep ediyoruz. İlaç sektörünü ilgilendiren düzenlemeler yapılırken yerli üretimi özendiren ve destekleyen bir yaklaşımın varlığı bizleri mutlu ediyor. Ruhsatlandırma süreçlerinin hızlanmasını, bu alanda yaratılan diyalog ve şeffaflık ortamını endüstrimiz için kazanç olarak görüyoruz. Ülkemizin ihtiyaçlarına göre kurgulanan önceliklendirme programının ruhsatlandırma alanında yaşadığımız sorunlara çözüm olacağına inanıyoruz. Ancak uygulamada ruhsatlandırma sürelerinin daha da kısaltılması ve iyileştirilmesi ihtiyacımızın da altını çizmek isterim. Ayrıca ürün analizlerinin, ruhsatlandırma süreci içinde yapılması yerine ürünün pazara sunulmasından sonra piyasa kontrolü yaklaşımıyla yapılmasının uygun olacağını da belirtmek istiyorum. Geçtiğimiz ay 11. Kalkınma Planı hazırlık toplantısı kapsamında Sayın Cumhurbaşkanımızın vizyonunu dinleme fırsatı bulduk. Kendisi yaptığı konuşmada bitkisel ilaçların önemini vurguladı. Endüstri olarak biz de bu ürünleri geliştirmek ve üretmek istiyoruz. Ancak, bitkisel tıbbi ürünlerin pazara sunulması için fiyatlandırma ve ruhsatlandırma alanlarında iyileştirmeler yapılmalı. Homeopatik ürünler için ise mevzuatın bir an önce 8

9 yayınlanmasına ihtiyaç var. Ruhsatlandırma mevzuatının bu ürünlerin yapısına uygun olması ve ürünün pazara arzını özendirecek ve geciktirmeyecek şekilde tasarlanması önem taşıyor. Kıymetli Konuklar, İlaç endüstrisi olarak bu ülkeyi seviyoruz, politikalarına destek veriyoruz. Yatırımcı olarak gereken fedakârlığı sonuna kadar yapıyoruz. Bizi desteleyecek politikalarla, biz yürümeyiz, koşarız. Bunu da 100 metre koşucusu gibi değil bir maratoncu kararlılığı ve kondisyonuyla yaparız. Önümüzün açılması halinde, yatırımlarımızı katlarız, Ar-Ge mizi katlarız, ihracatımızı katlarız. Sayın Bakanımızın sorumluluğunda, bugün sektörümüzün hükümetimiz tarafından desteklendiğini büyük bir memnuniyetle görüyoruz. Politika ve kamu belgelerine yansıyan bu bakış açısı, ilaç endüstrimizin önünü açıyor. Devletimizin Türkiye nin kalkınma hamlesinden ve 2023 küresel hedeflerinden büyük güç aldığımızı bilhassa ifade etmek istiyorum. Bu vesileyle sektörümüzün sorunlarına yönelik gösterdikleri olumlu yaklaşım ve gayretleri için başta Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Başbakanımız olmak üzere, Sağlık Bakanımızla Müsteşarımıza ve bize en büyük desteği veren ilaç kurumumuzun Başkanı, Başkan Yardımcıları ve tüm yetkililerine huzurlarınızda teşekkürlerimi sunuyorum. Sözlerimi tamamlarken, toplantımızın tüm sektör adına verimli geçmesini diliyor, hepinize saygılarımı sunuyorum. Telif Hakkı, 2016, İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası Bu metin İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası'na ait olup, metne ilişkin tüm haklar saklıdır ve Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Türk Ceza Kanunu hükümleri kapsamında korunmaktadır. Bu metnin tamamı ya da bir kısmı herhangi bir amaçla ve herhangi bir yolla kaynak gösterilmeden kopyalanamaz, çoğaltılamaz, dağıtılamaz, yayımlanamaz ve sair yollarla haksız olarak kullanılamaz. 9