TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ

Transkript

1 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ HÜRRİYET GAZETESİ...1 Piyasalara tepki alımı geldi Krizin iyi yanı, daha kötüsü olabilirdi Olay bankanın CEO su konuştu Cari açık sürpriz yapmadı SPK, açığa satış işlemlerine inceleme başlattı Motorin fiyatında indirim Tatlı Cadı ve Fransa salladı borsada 15 milyar lira uçtu Güney Kore den nükleer mesaj: Sinop a ilgimiz var ABD den ortak geldi 50 milyon dolara LED aydınlatmaya giriyor ERDAL SAĞLAM Küresel dalgalar durmayacak MİLLİYET GAZETESİ...10 Piyasalar güne nasıl başladı? Cari işlemler açığı yüzde 122 artarak 6 ayda 45 milyar doları aştı "Başbakan'ın söylediklerinin altına imzamı atarım" HSBC, ABD deki kredi kartı işini de sattı Bankalara 8 milyar TL hizmet geliri GÜNGÖR URAS Notçuların notu yerine güvenilirliği tartışılır oldu SABAH GAZETESİ...15 Altın bir rekor daha kırdı Kriz yok spekülasyon var Kayıtdışı işyerine çapraz sorgu KGS'nin yerini ekimde HGS alacak Albaraka Türk'ün altı aylık net kârı 29.7 milyon TL SÜLEYMAN YAŞAR Faiz lobisine kötü haber ŞEREF OĞUZ Yönetebiliyoruz! RADİKAL GAZETESİ...21 'Ayaklı borsa' ayaklandı Dedikodu çöküşü İMKB gerekirse seans durduracak MAHFİ EĞİLMEZ Maddi hata ya da yönetim zaafı SEYFETTİN GÜRSEL Batı büyümenin yolunu bulmakta zorlanıyor FATİH ÖZATAY İki hata DÜNYA GAZETESİ...27 Sanayide sipariş ve cirolar arttı Haziranda 417 yatırım teşvik belgesi düzenlendi Bankalarda Ramazan yarışı Endeksler yükselişle açıldı OSMAN AROLAT Temkinli iyimserlik mesajları RÜŞTÜ BOZKURT Yunanistan ın dersleri

2 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ HÜRRİYET GAZETESİ Piyasalara tepki alımı geldi Avrupa'daki borç krizi tehlikesinin Fransa'yı da tehdit etmeye başladığı söylentileriyle dün ikinci düşüş dalgasını yaşayan küresel piyasalarda, aşırı satışlardan sonra tepki yükselişi yaşanıyor. İMKB güne yüzde 2.5'lik artışla başlarken, içeride TL değer kazanıyor. Dolar/TL 1.75, euro/tl ise 2.50 seviyesinde bulunuyor. Dün ikinci seansta sakin seyreden piyasalara bir anda düşen Fransa'nın notunun düşeceği söylentisi daha soran kredi derecelendirme kuruluşlarından gelen yalanlamaya rağmen başlayan satış dalgasını durduramadı. ABD ÇOK SERT DÜŞTÜ Bu haberle birlikte ABD piyasaları önceki gün yaşadığı sert yükselişle elde ettiği kazancı geri verirken Dow Jones sanayi endeksi yüzde 4.6, S&P 500 Endeksi 4.4 ve teknoloji Endeksi Nasdaq da yüzde 4.1 geriledi. Bozulan havanın ardından Asya piyasaları da güne sert ekside başladı ancak daha sonra satışların aşırı olmasıyla gelen tepki alımlarıyla seans sonuna doğru toparlandı. Japonya'da Nikkei 225 Endeksi günü yüzde 1, Hong Kong Hang Seng Endeksi ise yüzde 1.4 ekside bulunuyor. Çin'de ise Şangay Borsası yüzde 0.5'e yakın primle işlemlerini sürdürüyor. Piyasada yaşanan sert hareketleri değerlendiren ING Finansal Piyasalar araştırma masasından Prakash Sakpal, "Riskli varlıklarda istikrarlı bir yükselişin, euro bölgesinde yaşanan borç krizi nedeniyle ortaya çıkan endişenin önemli ve sürdürülebilir şekilde azalmasıyla yaşanabileceğini düşünüyoruz. Bunun için ayrıca güçlü küresel büyüme ve borç krizinin çözümüne ilişkin kapsamlı bir planın ortaya konması da gerekiyor. Ama bu bahsettiklerimizden hiç biri şu andaki senaryolarda bulunmuyor" dedi. İMKB'DEN AÇILIŞTA SERT YÜKSELİŞ İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ise dünkü sert satışlara tepki vererek açılışta yüzde 2.5 yükselişle 51 bin 600 puandan açıldı. Tekstil Yatırım Vadeli İşlemler Yönetici Yardımcısı Şebnem Türkeli, piyasadaki volatilitenin çok yüksek olduğunu, satışların paniğe dönüşmesinin de bu volatiliteyi artırdığını söyledi. Türkeli, "Aslında yaşanan değer kaybı çok aşırı. Bu düşüşün tepkisi de sert olur. Fakat tepki yükselişlerininh satış fırsatı olarak kullanıldığını görüyoruz. Kritik dirençler aşılmadığı sürece bu eğilim devam edebilir" dedi. Türkeli, borsada bugün için destek seviyelerini 49 bin 200 ve 48 bin, direnç seviyelerini de 51 bin 700 ve 52 bin 500 olarak telaffuz etti. SPK'DEN AÇIĞA SATIŞ ÖNLEMİ İMKB açılış öncesi Sermaye Piyasası Kurulu'ndan (SPK) olası sert satışları frenleme adımı geldi. VOB ve İMKB'de mevzuat hükümlerine uyulmadan yapılan açığa satış işlemleri için inceleme başlatılacağını açıklayan SPK, açığa satış için bulundurulması gereken özkaynak oranını da yüzde 70'e çıkardı.

3 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Uzmanlar bu adımının piyasadaki oynaklığı azaltmayı amaçladığını ancak yatırımcıları tek yönlü olarak sadece yükseliş tarafında pozisyon almaya ittiği eleştirisini yaptı. Ekinciler Menkul Değerler'den Alp Tekince, "Türkiye'de neresinden bakılırsa bakılsın, atılan adımın oynaklığı azaltma şansı var. Ama tek yönlü bir piyasa olmamalı. Yatırımcı aşağı yönlü de oynayabilmeli. Bunu likidite açısından olumlu bulmuyorum. Yatırımcı şu anda 'olumlu'ya oynamak zorunda bırakılıyor gibi geliyor" dedi. DÖVİZ SAKİN Küresel ekonomide, başta Avrupa krizi ve ABD'de toparlanmanın yavaşlamasıyla artan kaygı, doların değer kaybını da beraberinde getiriyor. Fransa söylentisi sonrası ilk anda gerileyen ve 1.42'nin altına gelen euro/dolar paritesi daha sonra yeniden 1.42'nin üzerine çıktı. İçeride ise kur tarafından daha sakin bir seyir izleniyor. İlk işlemlerde TL, dolar ve euroya karşı primli seyrediyor. Dolar/TL , euro/tl ise seviyesinden işlem görüyor. DOLARDA 1.75 TL SEVİYESİ ÖNEMLİ Ata Portföy stratejisti Serdar Pazı, Fransa ile ilgili dedikodular yalanlansa da piyasada hakim olan panik havasının algılamaların bozulmasına neden olduğunu söyledi. Pazı, "Dolar 1.75 üzerinde kaldığı sürece yön yukarı seviyesi ise direnç. Eğer bu bölge geçilirse tarihi zirve olan TL bandına hareketlenebiliriz" dedi. Bugün açıklanacak olan cari açık verisinin bulunduğu seviyenin kur üzerinde etkili olması bekleniyor. ALTIN REKORDA Güvenli liman altının onsu da olumsuz havayla birlikte 1,813 doları görerek yeni rekorunu kırdı. Altın şu anda 1,790 dolar seviyesinden işlem görüyor. Altın alımlarında gösterilen teminatın artırılması değerli madenin yükselişini frenledi. Ancak uzmanlar, bu tip önlemlerin gecici etkileri olduğuna dikkat çekiyor. Petrol ise küresel büyümeye yönelik kaygılarla geriliyor. ABD ham petrolün varil fiyatı yüzde 0.3'lük kayıpla dolar seviyesinde bulunuyor. SARKOZY TATİLİNİ YARIDA KESTİ Spekülasyonların artması Fransa hükümetini de harekete geçirdi. Tatilini yarıda keserek görevinin başına dönen Fransa Başbakanı Nicolas Sarkozy, ekonomi kurmaylarını acil toplantıya çağırarak bütçe açığının azaltılması için atılması gereken adımları masaya yatırdı. Yeni vergi artışları ve harcama kesintilerinin üzerinde konuşulan başlıca maddeler olduğu belirtiliyor. Hükümet bütçe sıkılaştırma paketine ilişkin kararını ise 24 Ağustos ta verecek. Bankaların sert düşüş kaydettiği Fransa da dün Societe Generale nin hisseleri yüzde 18, BNP Paribas ın hisseleri ise yüzde 10 un üzerinde değer kaybetti. Son günlerde adeta dünyanın gündemini belirleyen kredi derecelendirme kuruluşu S&P de, Fransa'nın mali sorunlara yönelmede durumlarının ABD'den daha iyi olduğunu belirterek, AAA olan kredi notunun indiriminin söz konusu olmadığını söyledi.

4 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Krizin iyi yanı, daha kötüsü olabilirdi Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz, Financial Times gazetesinde kaleme aldığı son ekonomik gelişmelere ilişkin yazısında, Bu krizin en iyi yanı, daha kötüsü olabilirdi. ABD nin kredi notunu 3 ajans tarafından birden indirilmiş olabilirdi. Bu, büyük durgunluğun ikinci turu. ABD nin kredi notunun diğer ajanslar tarafından da düşürüldüğü bir ortamda, piyasalarda daha büyük bir çöküş yaşanabilir. Daha da kötüsü ABD borcunu ödeyemeyen bir durumda olabilirdi dedi. Gelişmelerin daha da kötüye gideceğine ilişkin görüşün ağırlık kazandığını kaydeden Stiglitz, Gelişmelerin kötüleşeceği beklentisi doğru, hükümetlerin buna etkili çözümü olmadığı pek de doğru değil. Devletlerin enstrümanları var dedi. Olay bankanın CEO su konuştu Çarşamba günü Fransa nın notunun düşürüleceği yönündeki dedikodulardan en çok etkilenen, ülkenin ikinci büyük bankası Societe General in CEO su, Fransa nın AAA olan notunu kaybedeceği yönündeki dedikoduları yalanladı. CNBC kanalına konuşan CEO Frederic Oudea, Bir ülkenin notu düşürüldü diye, gün sonunda diğerlerinin başına da aynı şeyin geleceğini düşünmek şaşırtıcı dedi. Bankanın yalanlamalarına rağmen, Societe Generale in hisseleri, küresel ekonomi için sıkıntı yaratacak Avrupa ülkelerinin tahvillerindeki pozisyonundan dolayı büyük oranda değer kaybetti. Küresel borsalar dünkü işlemler dünya genelinde bankacılık sistemine yönelik endişelerden dolayı büyük çaplı düşüşlere imza attı. Wall Street de satış dalgasından oldukça etkilendi. Gösterge endekslerde yüzde 5 e yakın değer kayıpları gözlendi. FRANSA AAA STATÜSÜNÜ KORUYACAK Oudea, kredi derecelendirme kuruluşlarının Fransa nın kredi notunu teyit ettiklerini ve ülkenin dengesini koruyup, hükümetin kamu borcunu azaltmak için elinden geleni yapmaya devam edecek. Bu yüzden, not indirimini gerektirecek herhangi bir durum söz konusu değil dedi. CEO, Sarkozy hükümetini kastederek, Ekonomimiz oldukça sağlam ellerde dedi. Oudea aynı zamanda Societe Generale in İspanya ve İtalya da korkulan kadar büyük pozisyonlarda olmadığını söyledi. Cari açık sürpriz yapmadı Merkez Bankası, Haziran ayı ödemeler dengesi istatistiklerini açıkladı. Merkez Bankası verilerine göre haziran ayında cari açık 7.55 milyar dolar olarak gerçekleşti. Piyasaların beklentisi de 7.5 milyar dolar seviyelerinde idi. Ocak-Haziran dönemi cari açık rakamı ise 46.4 milyar dolar oldu. 12 aylık cari açık ise haziran sonu itibari ile 72.5 milyar dolara ulaştı.

5 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ SPK, açığa satış işlemlerine inceleme başlattı Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), mevzuat hükümlerine uyulmaksızın gerçekleştirilen açığa satış işlemleri ile ilgili inceleme başlattı. SPK'dan yapılan yazılı açıklamada, son günlerde İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Hisse Senetleri Piyasası'nda ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası'nda (VOB) yaşanan dalgalanmalara ilişkin olarak, sermaye piyasası suçlarına ilişkin yürütülen gözetim ve denetim faaliyetlerinin yanı sıra kurul tarafından mevzuat hükümlerine uyulmaksızın gerçekleştirilen açığa satış işlemleri ile ilgili incelemeler başlatıldığı bildirildi. Açıklamada, Bu çerçevede gün içerisinde sahip olunmayan kıymetlerin satışı ile yeterli özkaynak oranına sahip olunmadan, açığa satış tuşu kullanılmadan ve mevzuattaki diğer hükümlere uyulmadan yapılan işlemlerin tespit edilmesi durumunda, bu işlemlerin taraflarının ağır bir şekilde cezalandırılması söz konusu olacaktır denildi. Açıklamada, ayrıca Seri: V, No: 65 Sayılı Sermaye Piyasası Araçlarının Kredili Alım, Açığa Satış ve Ödünç Alma ve Verme İşlemleri Hakkında Tebliğde yapılan değişiklikle, açığa satış işlemleri için başlangıçta bulundurulması gereken asgari özkaynak oranının yüzde 50'den yüzde 70'e çıkarıldığı, açığa satış işlemlerinin devamı süresince bulundurulması gereken asgari özkaynak oranının ise bu aşamada yüzde 35 olarak muhafaza edildiği kaydedildi. HİSSE GERİ ALIMLARINA İLİŞKİN SPK AÇIKLAMASI Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) işlem gören tüm şirketlerin paylarını İMKB'de geri alabilmelerine ilişkin ilke ve esasların belirlendiğini, ayrıca İlke Kararı'nın Yeni Türk Ticaret Kanunu ile uyumunun sağlandığını bildirdi. SPK'dan yapılan yazılı açıklamada, hisse geri alımlarının, yabancı ülkelerde halka açık ortaklıklar tarafından finansman politikası olarak yoğun bir şekilde kullanıldığı ifade edildi. Halen yürürlükte bulunan Türk Ticaret Kanunu'nun, Yeni Türk Ticaret Kanunu ile tümüyle değiştirildiği hatırlatılan açıklamada, hisse geri alımlarının Yeni Türk Ticaret Kanunu'nda düzenlendiği kaydedildi. Açıklamada, bu çerçevede, yatırım ortaklıkları ve aracı kurumların kendi hisselerini geri almalarında uygulanacak esaslara ilişkin SPK'nın 1 Eylül 2009 tarih ve 27/748 sayılı İlke Kararı yürürlükten kaldırılarak, pay geri alımları Yeni Türk Ticaret Kanunu'nda yer alan hükümlere paralel olarak yeni bir İlke Kararı ile düzenlendiği belirtildi. Yapılan düzenleme ile payları İMKB'de işlem gören tüm şirketlerin paylarını İMKB'de geri alabilmelerine ilişkin ilke ve esasların belirlendiği belirtilen açıklamada, ayrıca İlke Kararı'nın Yeni Türk Ticaret Kanunu ile uyumunun sağlandığı kaydedildi. Düzenleme kapsamında, geri alım oranı şirketin ödenmiş/çıkarılmış sermayesinin yüzde 10'u olarak belirlendi. Özellikle son dönemde dünya borsalarında ve İMKB'de görülen yoğun fiyat hareketlerine karşı, hisse fiyatlarındaki dalgalanmaları azaltıcı yönde şirketlere imkan tanınması, ayrıca kendi payları üzerinde işlem yapan şirketlerin yaptıkları işlemlerin daha şeffaf bir ortamda yapılmasının sağlanması ve yatırımcıların daha doğru bir şekilde bilgilendirilmesi amaçlanıyor.

6 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Motorin fiyatında indirim Motorinin perakende satış fiyatında, bugünden geçerli olmak üzere 7 kuruş indirim yapıldı. Motorinin 3,73-3,72 kuruş olan perakende satış fiyatı, 3,66-3,65 kuruşa düşürüldü. Perakende satış fiyatı, dağıtım şirketlerine ve illere göre birkaç kuruş değişiklik gösterebiliyor. Tatlı Cadı ve Fransa salladı borsada 15 milyar lira uçtu Günün ilk yarısında FED in mesajyla toparlanan borsalarda hava yine bozuldu. Önce Tatlı Cadı lakaplı ekonomist Meredith Whitney in açıklamalarları, ardından Fransa nın da notu düşecek söylentileri sert satışlar getirdi. İMKB de ikinci seansta eksiye dönerek günü yüzde 5 kayıpla kapattı, hisseler 15 milyar lira eridi. ABD Merkez Bankası (FED) açıklamalarıyla rahatlayan piyasalarda, tatlı cadı lakaplı ABD li tanınmış bankacılık ekonomisti Meredith Whitney in ABD bankalarına yönelik sert açıklamaları ve Fransa nın da notunun düşürüleceği söylentileriyle hava birden tersine döndü. Yurtdışını takip eden İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) yüzde 5.01 değer yitirdi ve yarım günlük işlemlerde 14 milyar 933 milyon lira birden buhar oldu. FED piyasaları rahatlattı Piyasalar, güne sakin bir başlangıç yaptı. ABD nin kredi notunun düşürülmesinin ardından hafta başından bu yana dalgalı seyreden piyasalarda önceki günkü FED toplantısında faizin en az iki yıl daha düşük tutulacağı açıklaması rahatlattı. Böylece ABD borsasına gelen alımlar kapanışa doğru hız kazandı. S&P 500 endeksi iki yıldan bu yana en iyi gününü yaşadı. S&P 500 yüzde 4.74, Dow Jones yüzde 3.98, Nasdaq yüzde 5.29 yükseldi. Bu toparlanma Asya borsalarına da alım getirdi ve borsalar da yüzde 2 yi aşan değer artışı gerçekleştirdi. Yaşanan bu olumlu tablo Avrupa borsalarında da yüzde 2 ye varan değer artışları gündeme geldi. Yurtdışını takip eden İMKB Ulusal 100 Endeks i de hızla yükselişe geçti ve yüzde 2 yi bulan prim gerçekleştirdi. Ağrı kesicinin kısa etkisi Ancak ABD nin tanınmış bankacılık analisti Tatlı cadı lakaplı Meredith Whitney in CNBC televizyonunda yaptığı açıklamalar, piyasanın tansiyonunu yükselten ilk haber oldu. Whitney, büyük Amerikan bankalarının yatırım yapılabilir olmadığı ve önümüzdeki 10 yıl farklı bir görünümde olacağını söyledi. Hemen ardından da Fransa, endişeleri yayılmaya başladı. HSCB Stratejisti Fatih Keresteci nin deyimiyle, FED in piyasalara verdiği ağrı kesicinin etkisi kısa sürdü. Fransa nın notu düşecek mi ABD den sonra Fransa nın da AAA olan kredi notunun ve bankalarında sorun olduğu yönündeki söylentileri, günün ikinci yarısında tüm piyasaları allak bullak etti. Fransız bankalarının hisselerine satışlar gelirken, Fransa nın en büyük bankalarından Societe Generale hisselerinde gün içinde yüzde 20 yi bulan değer kaybı yaşadı. Hisseler günü yüzde 14.7 ekside tamamladı. Credit Agricole nin hisseleri yüzde 11.8 BNP Paribas ın hisseleri yüzde 10 değer kaybıyla kapandı. Avrupa bankacılık endeksi de yüzde 6.5 düştü. Böylece küresel borsalarda satış yağmuru yeniden başladı. ABD borsası yüzde 3 e varan sert düşüşle açıldı. Avrupa borsalarında da düşüşler yüzde 5 i aştı. Londra Borsası nda FTSE-100 Endeksi yüzde 3.05, Paris Borsası nda Cac 40 Endeksi yüzde 5.45 ve Frankfurt Borsası nda Dax Endeksi yüzde 5.13 ekside kapandı.

7 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ İMKB 49 bine kadar geriledi Küresel borsaları takip eden İMKB Ulusal 100 Endeks i günün ilk yarısındaki kazanımlarını hızla geri vererek puanla Mart 2010 dan bu yana en düşük seviyeye kadar geriledi. Gün sonunda yüzde 5.01 oranında değer yitiren İMKB de kapanış puandan gerçekleşti. Böylece İMKB nin toplam piyasa değeri 376 milyar 569 milyon liradan, 361 milyar 636 milyon liraya geriledi. Dow Jones 10 bin 718 puan Önceki gün FED moraliyle coşan New York borsası dün sert düşüşle kapattı. Dow Jones sanayi endeksi 521,42 puan düşüşle ,35 puandan, Nasdaq bileşik endeksi ise 101,47 puanlık düşüşle 2.381,05 den kapandı. Sıfırcı hocalar söylentiyi yalanladı FRANSA ya ilişkin söylentiler artınca, dün kredi kuruluşları açıklama yaparak iddiaları ısrarla reddetti. Dün Moody s ve Fithc de S&P nin geçen hafta yaptığı gibi Fransa nın AAA olan kredi notunu teyid ettiklerini açıkladı. Fransa bu yıl bütçe açığını GSYH nin yüzde 5.7 sine çekmeyi hedefliyor. Not söylentisi Sarkozy yi tatilden döndürdü Fransa nın notunun düşeceği yönündeki söylentiler üzerine Fransa Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy, tatilini yarıda keserek başkent Paris e döndü. Sarkozy, ilk iş olarak bütçe açığını azaltma hedeflerine bağlı kalacağı sözünü verdi. Sarkozy inin Paris e dönüşünden sonra yapılan acil ekonomik toplantının ardından Fransa Maliye Bakanı Francois Baroin, hükümetin 24 Ağustos ta yeni kararlar açıklayacağını duyurdu. Baroin, Sarkozy, Fransa nın bütçe açığının azaltılmasına bağlı kalması kararlılığında ısrarcı dedi. Güney Kore den nükleer mesaj: Sinop a ilgimiz var Sinop ta kurulması planlanan nükleer santral projesine ilgi göstermeyen Güney Kore, projeye yeşil ışık yaktı. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Güney Kore Ticaret Bakanı Kim Jong-Hoon ile Bilgi Ekonomisi Bakanı Choi Joong Kyung ile bir araya geldi. Türkiye nin Sinop ta kurulacak nükleer santral projesi için Güney Kore firmalarına kapısının sonuna kadar açık olduğunu kaydeden Çağlayan, şöyle konuştu: Kore tarafının tespit ettiği sektörlere ilave sektörlerle işbirliği konusunda mutabakat sağladık. Enerji konusunda devam eden girişimler var. Sinop taki nükleer konusunda Güney Kore firmalarının her türlü teklifine bakanlığımın, devletin açık olduğunu ifade ettim. 3. köprü başta olmak üzere birçok alandaki altyapı yatırımlarında onları görmek istediğimizi ifade ettik. Ticari ilişkilerimiz açısından bozuk bir balansımız var, ama bunu da dengeli hale getirmek için çalışıyoruz. Nükleer santralle ilgiliyiz Kore Bilgi Ekonomisi Bakanı Kyung ise Sinop ta kurulacak nükler santrale ilgililerinin devam ettiğini belirterek, şöyle konuştu: Kardeş ülke olarak Güney Kore den destek olacağımıza söz veriyoruz. Bizim nükleere soğuk baktığımız ifadesini doğru bulmuyorum. Sinop a ilgimiz sürüyor. Biz Türkiye ile görüşmeyi düşünüyoruz. Yalnız nükleer değil diğer alanlarda da işbirliğimiz devam edecek.

8 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ ABD den ortak geldi 50 milyon dolara LED aydınlatmaya giriyor Amerikalı Cree firmasıyla işbirliği yaparak LED aydınlatma sektörüne girdiklerini açıklayan Vestel Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı Ömer Yüngül, İki yıl içinde 50 milyon dolar yatırım yapacağız. Üretimin yüzde 70 i yerli olacak dedi. VESTEL, Amerikalı Cree ile işbirliği yaparak LED (ışık yayan diyot) aydıntlatma sektörüne girdi. Vestel Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı Ömer Yüngül, LED aydınlatma sektörüne yüksek enerji verimliliği vizyonu ve yüzde 70 yerli üretim hedefiyle girdiklerini belirterek, sektöre iki yılda 50 milyon dolar yatırım yapacaklarını söyledi. LED ışığı üretme ihtiyacı Yüngül, ana işlerinin televizyon üretimi olduğunu ve panellerin arkasında yer alan LED ışık sistemini üretme ihtiyacı duydukları için bu işle ilgilenmeye başladıklarını kaydederek, Yaptığımız araştırmalarda dünyada bu alanda büyük patent savaşları olduğunu gördük. Bir söz vardır. Ya ağa olacaksın, ya ağanın yanında olacaksın şeklinde. Buradan yola çıkarak Cree ile işbirliğine karar verdik dedi. Paketleme makinesi için sıra LED de bazı üretim fazlarının devlet iştiraki olmadan yapılamayacak büyüklükte olduğuna da değinen Yüngül, şunları söyledi: Türkiye de böyle bir yatırım için henüz erken. Onun dışında paketleme, dizme ve tasarım kısmının hep içinde olacağız. Şu anda paketlenmiş çip alacağız. Paketleme makinesi için 3.5 yıllık sıra var. Bu sıraya girdik. Üretimin yüzde 70 inin yerli olacağını tahmin ediyorum. Bütün ürünleri Manisa daki fabrikada yapacağız. 100 milyar dolarlık sektör Ömer Yüngül, şu anda LED aydınlatma için 60 kişilik Ar-Ge ekipleri bulunduğunu dile getirerek, şöyle konuştu: Hedefimiz 200 mühendise çıkmak. Türkiye dışında Ortadoğu, Rusya ve Türk Cumhuriyetleri nde de büyük pazar görüyoruz. Sadece aydınlatma kısmı dünyada 100 milyar dolar büyüklüğe sahip ve her yıl iki kat artıyor. İTÜ yle birlikte laboratuvar kuracak ÖMER Yüngül, LED aydınlatmanın verimlilik özelliği bulunduğunu, 60 wattlık ampüllerin yerini 9 wattlık olanların alacağını kaydederek, şehirlerarası ve sokak aydınlatmalarına da talip olduklarını söyledi. Yüngül, Türkiye de LED aydınlatmaya yönelik laboratuvar bulunmadığını da belirterek, İTÜ ile anlaşma yaptık. 3-4 ay içinde Türkiye nin bu konuda en büyük laboratuvarını kuracağız. Bir laboratuvarı da daha sonra Manisa da hayata geçireceğiz dedi. Cree nin 1551 onaylanmış patenti var CREE Kurumsal Pazarlama, Strateji ve İş Geliştirmeden Sorumlu Başkan Yardımcısı Christopher Matthew James, LED aydınlatma alanında şu anda 1551 i onaylanmış 2 binin üzerinde onay bekleyen patentleri bulunduğunu söyledi. James, LED de dünyada lider konumdayız. Silikon karbür teknolojisini kullanıyoruz. Hem yüksek verim sağlıyor, hem de çevreye saygılı bir teknoloji dedi.

9 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ ERDAL SAĞLAM Küresel dalgalar durmayacak ABD Merkez Bankası FED in faiz artırımının 2013 yılı ortasına ertelendiğini açıklaması, küresel piyasaları rahatlattı. Bu rahatlamanın yansıması iç piyasalarda da yaşandı. Ancak herkes biliyor ki; 2008 yılında başlayan kriz daha doğrusu küresel düzeltme hareketi hala sona ermiş değil. Son yaşanan dalgaların yakın zamanda durulmasını da kimse beklemiyor. Bu dalgalar öyle anlaşılıyor ki; bir süre daha devam edecek. ABD ekonomisinin not indirimi, büyüme sürecine ne zaman gireceği, İtalya, İspanya gibi büyük Avrupa ülkelerinin borç sorunlarının nasıl çözüleceği henüz belli değil. Bunlar belli olmadıkça küresel ekonominin istikrar kazanması, dalgaların durulması pek mümkün değil. Öyle anlaşılıyor ki; küresel balonlar hala sönmedi. Hâlâ köpüklerin biraz daha temizlenmesine ihtiyaç var. Bu krizin etkileri daha hafif olabilir miydi, bu tartışmalı ama bir şey açık ki; gelişmiş ülkeler yaşanan küresel krizi iyi yönetemediler. Yönetim hatalarının devam etmesi, küresel anlamda faturanın daha da büyümesine yol açabilir. FED in küresel krizle baş etmek için 2 kez uygulamaya koyduğu likidite programının bir yenisinin uygulamaya konup konmayacağı belli olmadı ama faizle ilgili yaptığı açıklama, piyasaları biraz rahatlattı. Ancak piyasalar çok iyi biliyor ki; alınan önlemlerin daha uzun süre devam etmesi beklenemeyeceği gibi, piyasadaki bol likiditenin bir faturası var ve bu faturaya yeni kalemler eklenmeye devam ediyor, daha nihai rakam yazılmadı. Yani kalıcı bir istikrarın temin edilebilmesi için alınacak daha çok yol var. Avrupa daki sıkıntı ise açık; yıllardır verimsizliğini örten Avrupa ekonomisi, kimi ülkede az kimi ülkede daha fazla, bu küresel düzeltme hareketi nedeniyle birikmiş faturayı da ödemek zorunda kaldı. Bunu yaparken, şimdiye kadar görülen liderlik sorunu devam ettiği sürece bence Avrupa nın ödemesi gereken fatura daha da büyüyecek. Önümüzdeki dalgaların büyük bölümü belki de Avrupa ekonomisinde yaşanacak gel-git lerden kaynaklanacak. Özetle; FED in açıklamaları ile bastırılmış görünen küresel panik havası önümüzdeki dönem ara ara tekrarlanabilir. Doğal olarak Türkiye ekonomisi de bu dalgalardan payını alacaktır. HÜKÜMETİN YENİ CARİ AÇIK TESPİTİ Son yaşanan dalga Türkiye ekonomisini, diğer gelişmekte olan ülkelerin çoğundan, hatta krizin kaynağı olan ülkelerden bile daha olumsuz etkiledi. Yani bir süredir görüldüğü gibi Türkiye küresel etkiler konusunda olumsuz bir ayrışma içinde. Bunun en önemli nedeni de Türkiye nin tehlikeli hale gelen yüksek cari açık rakamları. Önceki gün Başbakan Tayyip Erdoğan Başkanlığında toplanan ekonomi zirvesinden sonra yapılan açıklama, bence Hükümetin cari açık konusunda şimdiye kadar yaptığı en gerçekçi açıklama idi. Bence bu çok önemli bir adım... Başka bir deyişle; Merkez Bankası ndan yapılan açıklamalardan beklediğimiz retorik değişikliği Hükümetten geldi. Küresel gelişmelerin ülkemize yansımasında rol oynayan en önemli unsurlardan birisi son iki yıllık dönemde cari işlemler açığında yaşanan yükselmedir ibaresinin yer aldığı açıklamada, cari işlemler açığındaki artışın konjonktürel ve yapısal nedenleri bulunduğu, uygulanmakta olan para ve maliye politikaları ile makro ihtiyati düzenlemeler sonucunda cari işlemler açığının konjonktürel kaynaklarının önemli ölçüde dengelendiği belirtildi.önümüzdeki dönemde cari işlemler açığına kalıcı olarak çözüm getirecek yapısal düzenlemelerin süratle uygulamaya konulmasına odaklanılacağı da belirtilerek, orta vadeli program (OVP) ile detayları çizilecek tedbirler sıralandı. Bu tedbirlerin yeterli olmayacağı, daha spesifik tedbirlere ihtiyaç olduğu kesin. Ancak bence Hükümetin hem yeni cari açık tespiti, hem de önlem arayışına ciddi olarak yaklaşmaya başlaması, ekonomi yönetiminde son dönemdeki en önemli gelişmelerden biri olabilir. Unutmayalım ki sadece parasal tedbirlerle ekonomilerin istikrara kavuşması mümkün değil. Bunun en çarpıcı örneğini ABD ve Avrupa ekonomisindeki son kriz yönetiminde gördük...

10 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ MİLLİYET GAZETESİ Piyasalar güne nasıl başladı? İMKB 100 Endeksi birinci seansa, önceki kapanışa göre 1.270,44 puan artarak ,07 puan seviyesinden başladı. Hisse senetleri, bu seviyede ortalama yüzde 2,53 oranında değer kazandı. DOLAR 1,7680 LİRADAN, AVRO 2,5150 LİRADAN GÜNE BAŞLADI İstanbul serbest piyasada dolar 1,7680, avro 2,5150 liradan güne başladı. Kapalıçarşı da 1,7620 liradan alınan dolar 1,7680 liradan satılıyor. 2,5080 liradan alınan avronun satış fiyatı ise 2,5150 lira olarak belirlendi. Serbest piyasada önceki kapanışta doların satış fiyatı 1,7710 lira, avronun satış fiyatı ise 2,5200 lira olmuştu. ASYA BORSALARI Avro Bölgesi ndeki borç krizinin yayılacağı ve küresel ekonomideki yavaşlamaya ilişkin kaygılar Asya da bazı borsaların değer kaybetmesine yol açtı. Japonya da Tokyo Borsası nın temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi yüzde 0,63 (56,80 puan) azalarak 8.981,94 puandan kapandı. Asya da ayrıca Hong Kong Borsası yüzde 0,93, Tayvan Borsası yüzde 0,22, Endonezya Borsası yüzde 0,82, Hindistan Borsası yüzde 0,25 ve Singapur Borsası yüzde 0,77 geriledi. Çin de Şanghay Borsası nda SE Composite Endeksi ise yüzde 0,47 ve SE Endeksi yüzde 0,51, Tayland Borsası yüzde 0,03, Avustralya Borsası yüzde 0,15 ve Güney Kore Borsası yüzde 0,30 değer kazandı. AMERİKA BORSALARI ABD de dün New York Borsası nda Dow Jones Endeksi yüzde 4,62 (519,83 puan) değer kaybederek, ,90 puana, Standard and Poor s 500 Endeksi aynı gün yüzde 4,42 (51,77 puan) azalarak 1.120,76 puana ve Nasdaq Bileşik Endeksi yüzde 4,09 (101,47 puan) düşerek 2.381,05 puana indi. AVRUPA BORSALARI DEĞER KAYBETTİ Londra Borsası nda FTSE-100 Endeksi yüzde 3,05 (157,76 puan) değer kaybederek 5.007,16, Paris Borsası nda Cac 40 Endeksi yüzde 5,45 (173,20 puan) azalarak 3.002,99 ve Frankfurt Borsası nda Dax Endeksi yüzde 5,13 (303,66 puan) azalarak 5.613,42 puana indi. İtalya da Milano Borsası nda FTSE MIB Endeksi yüzde 6,65, İsviçre de Zürih Borsası yüzde 4,12, Hollanda da AEX Endeksi yüzde 3,41, İspanya da Madrid Borsası nda IBEX 35 Endeksi yüzde 5,49, İsveç Borsası nda OMX 30 Endeksi yüzde 2,74, Yunanistan da Atina Borsası yüzde 1,80 ve Rusya da Moskova Borsası nda MICEX Endeksi yüzde 4,43 değer kaybetti.

11 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ PETROL FİYATI Uluslararası piyasalarda ABD ham petrolünün varil fiyatı 83 doların altında ve Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 106 dolar seviyesinde işlem görüyor. ABD ham petrolünün Eylül ayı teslimi varil fiyatı bugün Asya daki işlemlerde 27 sent değer kaybederek 82,62 dolardan işlem görmeye başladı. ABD ham petrolünün Eylül ayı teslimi varil fiyatı dün 3,59 dolar (yüzde 4,5) artarak 82,89 dolardan kapanmıştı. Londra Brent tipi ham petrolün Eylül ayı teslimi varil fiyatı da 48 sent düşüşle 106,20 dolardan satılıyor. Cari işlemler açığı yüzde 122 artarak 6 ayda 45 milyar doları aştı Cari işlemler hesabı Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 121 artışla 3 milyar 409 milyon dolardan 7 milyar 548 milyon dolara yükseldi. Cari işlemler açığı, yılın ilk yarısında ise geçen yılın aynı dönemine oranlı yüzde 122 oranında, 24 milyar 761 milyon dolar tutarında artarak 45 milyar 8 milyon dolara ulaştı. Bu gelişmede dış ticaret açığının 25 milyar 436 milyon dolar tutarında artarak 46 milyar 431 milyon dolarına ulaşması etkili oldu. 12 ay birikimli cari işlemler dengesi açığı Haziran itibariyle bir önceki aya göre 4 milyar 326 milyon dolar artışla 68 milyar 174 milyon dolardan 72 milyar 500 milyon dolar düzeyine ulaştı. "Başbakan'ın söylediklerinin altına imzamı atarım" Başbakan Erdoğan'ın evi olanlara yönelik 'bu dönemde daha lüks bir eve geçmeyin' önerisine inşaatçılardan da destek geldi İnşaatçılar, vatandaşların bütçelerine göre ev seçmeleri gerektiği konusunda uyarıda bulundu.ağaoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, Başbakan Erdoğan'ın sözleri ile ilgili olarak 'başbakanın sözlerine ben de imza atarım" dedi. Hürriyet'in haberine göre Türk halkının tüketimde daha dikkatli olması gerektiğini söyleyen Ağaoğlu, gelirlerinin üzerinde harcama yapanların sıkıntıya girebileceğine dikkat çekti. Ağaoğlu, şöyle devam etti: "Başbakan Erdoğan'ın anlatmak istediği 'herkes kendi bütçesine göre ev alsın.' Biz de öyle söylüyoruz. Evinizi gelirinize göre seçin. Türkiye'de lüks konutun oranı zaten yüzde 2-3 seviyelerinde. Metrekaresi 3 bin doların üzerinde olan konutlar lüks. Ama evlerin yüzde 95'inin metrekare fiyatı bin- 2 bin dolar arasında. Bu nedenle sektör genelinde herhangi bir sıkıntı olmaz." Türkiye'deki deprem gerçeğine de dikkat çeken Ağaoğlu, yapı stoğunun yüzde 70'inin depreme dayanıksız olduğunu ve buralarda yaşayan insanların konutlarını değiştirmek istediğini belirtti. Ağaoğlu, "İmkanı olan elbette geçecek ama bütçesine göre. Lüks ev alacağım diye ödeyebileceğinden fazlasını borçlanmayın" uyarısı yaptı. BAŞBAKAN'A KATILIYORUM, LÜKSTEKİ SIKINTI DEVAM EDECEK İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) ve Teknik Yapı Holding Başkanı Nazmi Durbakayım da başbakanın sözlerini kendilerinin de desteklediğini ve lüksten kaçınmanın doğru bir yaklaşım olacağını söyledi. Durbakayım, şöyle devam etti: "Başbakan Erdoğan'ın sözleri bizim hep düşündüğümüz ve büyüklerin öğütleri aynı zamanda. Biz de firma olarak son dönemde ekonomik yapılara yönelmiştik. Eskiden insanlar evlendiğinde gelip 3+1 ev almaya çalışıyordu. Ama ondan sonra da taksitlerin altında eziliyorlardı. Biz şimdi onlara 1+1 evleri öneriyoruz. Alın, rahat deyin

12 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ sonra imkanınız olursa değiştirirsiniz. Talebin doğru yere yönelmesi çok önemli" Başbakan'ın sözlerinin inşaat sektöründe olumsuz bir etkisinin olmayacağını savunan Durbakayım, "Son dönemde zaten daha ekonomik projeler yapılıyor ve bu projelerin başarı şansı yüksek. Ama hesapsız kitapsız yapılan lüks projelerde satış sıkıntısı vardı ve bu sıkıntı devam edecek" diye konuştu. AÇIKLAMA ORTA SINIFI İLGİLENDİRMİYOR Başbakan'ı uyarısının daha çok markalı lüks konut üreticilerini ilgilendirdiğini söyleyen İstanbul Emlakçılar Odası İkinci Başkanı Nizamettin Aşa, "Orta sınıf vatandaşı ilgilendiren bir açıklama değil. Zaten orta sınıf vatandaş başını sokabilecek bir konut almanın peşinde" şeklinde konuştu. Konut sektöründe bir fiyat baskısı oluşturulmaya çalışıldığının altını çizen Aşa şöyle devam etti: "Akademisyenler ve sektör temsilcileri konut sektöründe bir balon oluşup oluşmadığını tartışıyorlar. Evet bir balon oluştu ama bu balon fiyat balonudur. Markalı lüks konutlardaki fiyat artışlarını baz alıp konut fiyatlarının arttığı belirterek ev almak isteyen vatandaşlar üzerinde bir fiyat baskısı oluşturuyorlar. Bunun sonucunda bir tarafta yüksek fiyatlı evler var, diğer tarafta ise alıcı yok. Oluşan durum tamamen psikolojik bir durum. Başbakan da buna işaret etmiş olabilir." HSBC, ABD deki kredi kartı işini de sattı İngiliz bankacılık devi HSBC, ABD deki kredi kartı işlerini bankacılık şirketi Capital One a satma kararı aldı Capital One, HSBC nin yaklaşık 30 milyar dolarlık kredi kartı portföyünün üzerine 2.6 milyar dolar daha ödeyerek bünyesine katacak. Maliyetleri azaltmayı ve 30 ülkedeki bireysel bankacılık hizmetlerinin satılmasını, kapatılmasını ya da küçültülmesini amaçlayan HSBC, ABD deki 195 şubesini de First Niagara Financial bankacılık grubuna yaklaşık 1 milyar dolara satacağını açıklamıştı. Banka ABD deki kredi kartı birimini de elden çıkararak toplam 3.5 milyar dolar tasarruf öngörüyordu. Bankalara 8 milyar TL hizmet geliri Havale ücretleri, EFT, para transferi gibi her türlü bankacılık işlemlerinden sağlanan hizmet gelirleri, bankalar için yine önemli bir gelir kalemi oldu. Bankalar, 2011 yılının ilk yarısında hizmet geliri ve komisyonlar adı altında vatandaştan 8 milyar 244 milyon TL tahsil etti. Hizmet ve komisyon gelirlerinde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyar 246 milyon TL tutarında artış yaşandı. Güçlü kredi büyümesine karşın söz konusu gelir artışının sadece 188 milyon TL si kredilerden alınan ücret ve komisyonlardan elde edilirken, 1 milyar 58 milyon TL si havale, EFT, kredi kartı ücret ve komisyonu gibi hizmetlerden tahsil edildi. BDDK nın Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü (Haziran 2011) Raporu na göre 2011 yılının ilk yarısında bankacılık sektörünün dönem net kârı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15.2 oranında, 1 milyar 853 milyon TL azalışla 10 milyar 315 milyon TL düzeyinde gerçekleşti. İlk 6 ayda yüzde 17.8 arttı Haziran 2011 itibariyle sektörde faaliyet gösteren 48 bankadan 28 inin kârında son 1 yıllık dönemde azalış gerçekleşti. Bu dönemde bankaların havale ücretleri, EFT, para transferi gibi her türlü bankacılık işlemlerinden sağladıkları bankacılık hizmet ve komisyon gelirleri tutarı 8 milyar 264 milyon TL ye ulaştı. İlk 6 ayda bankaların hizmet ve komisyon gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17.8 oranında, 1 milyar 246 milyon TL tutarında artış gösterdi yılının ilk yarısında bankacılık

13 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ sektörünün toplam faiz gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.5 artışla 40 milyar 65 milyon TL ye ulaştı. Bankacılık sektörün toplam gelirlerinin yüzde 72.1 ini toplam faiz gelirleri oluşturdu

14 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ GÜNGÖR URAS Notçuların notu yerine güvenilirliği tartışılır oldu Ortalık zaten toz duman idi. Standart&Poor s (S&P) isimli Amerikan kredi değerleme kuruluşu ABD nin kredi notunu kırınca, ortalık daha fazla karıştı. Kredi notu kırıldı diyerek ABD hazinesi bundan sonra borç bulmakta zorlanmayacak, faizi yükseltmeyecek ama, olan bu rüzgârın salladığı dünyanın her köşesindeki ekonomilere olacak. Bu arada bazı AB ülkelerinden sonra ABD nin de notu kırılınca notçuların güvenirliği daha çok tartışılmaya başlandı. Geçen gün The New York Times gazetesinde Paul Krugman ın bir yazısı yayımlandı. Krugman diyor ki, Güvenirliği kalmamış S&P gibi bir kredi değerleme kuruluşu nasıl olur da ABD nin güvenirliğini zedelemek için kredi notunu kırabilir? Sonra da anlatıyor. Bu kredi değerleme kuruluşu değil mi idi, sanal kâğıtlara takla attıranlara AAA notu vererek 2008 krizinin çıkmasına neden olan? Bu kredi değerleme kuruluşu değil mi, konut fiyatlarında balonu şişirenlere AAA notu veren? Krizde batanların notu AAA idi Krizi önlenemez hale getiren Lehman Brothers firmasının batışı öncesi S&P kredi derecelendirme kuruluşu bu firmaya en yüksek sonu vermişti. En yüksek notu alan firma bir günde nasıl battı? S&P kredi derecelendirme kuruluşu 2002 yılında Japonya nın kredi notunu kırdı. Aradan 9 yıl geçti. Japonya en düşük faiz ile borçlanmaya devam ediyor. Daha geçen hafta yüzde 1 faiz ile 10 yıl vadeli tahvilleri satıldı. Krugman yazısında, 10 yıl için ABD yönetiminin yapacağı 2 trilyon dolarlık kısıntının yetersizliğine dayalı değerlemenin yanlışlığına ilişkin tartışmalara da değiniyor. Bu konuda Hazine tarafından S&P a not indiriminden önce verilen bilgilere rağmen notun kırıldığına işaret ediyor. ABD hazinesinin internet sitesinde J. Bellows imzası altında S&P un 2 trilyon dolarlık hesap yanlışının nasıl yapıldığını açıklayan bir yazı yayımlandı. Bu yazı, 10 yıl içinde harcamalarda 2 trilyon dolar kesinti yeter mi, yoksa kesinti S&P un hesap ettiği gibi 4 trilyon dolar mı olmalı idi? tartışmasına açıklık getiriyor. Önemli olan açığın GSYH ye oranı Harcama kesintisi neden yapılıyor? Bugünlerde milli gelirin yüzde 10 unu aşan bütçe harcamalarını kısmak, bütçe açığının milli gelire oranı yüzde 8 lerin altına düşürmek için. Burada harcamalarda yapılacak kısıntıyı belirlemek kolay da, bütçe gelirlerini tahmin etmek zor. Eğer enflasyon kontrol altına alınır, ekonomi canlanırsa, buna dayalı olarak vergi gelirleri de artacak. Harcama kısıntısı 2 trilyon dolar rakamında sabit kaldığı halde, büyümeden daha hızlı artacak vergi gelirleri nedeniyle, harcamanın milli gelire oranı daha büyük ölçüde düşecek. Biz yıllardır kredi değerlendirme kuruluşlarından yakınırız. Bize düşük not vermelerine üzülürüz. Kriz nedeniyle AB ülkeleri kredi değerleme kuruluşlarının düşlük not vermelerinin başlarına ne dertler açtıklarını gördüler. Kim derdi ki sonunda ABD nin de kredi notu kırılacak. O da oldu. Bugüne kadar bu kuruluşlar not kırdıkça ülkelerin güvenirliği tartışılıyordu. Bundan sonra kredi değerleme kuruluşlarının güvenirliği tartışılacak.

15 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ SABAH GAZETESİ Altın bir rekor daha kırdı ABD ve AB borsalarında yaşanan şok düşüşlerin ardından altın talebi fiyatı zirveye çıkardı. Uluslararası piyasalarda yaşanan düşüşlerinden ardından yatırımcının güvenli liman olarak gördüğü altında yükseliş hız kesmiyor. Uluslararası piyasalarda altının onsu 1814,89 dolara kadar çıkarak yeni bir rekor kırdı. Saat 09:30 itibariyle ise altın 1784,15 dolardan satılırken dolar 1,7583 liradan, euro 2,5095 liradan işlem görüyor. Londra tipi Brent petrol de 107 dolardan el değiştiriyor. Serbest piyasada ziynet altın alım satım fiyatları: Alış Satış Önceki 24 Ayar Altın Fiyatı 100,7 101,1 101,3 22 Ayar Altın Fiyatı 91,64 92,61 92,79 14 Ayar Altın Fiyatı 58,41 59,14 59,26 Çeyrek Altın Fiyatı 161,11 165,27 165,59 Yarım Altın Fiyatı 321,23 327,53 328,17 Tam Altın Fiyatı 642,46 656,06 657,35 Kriz yok spekülasyon var ABD'nin notu indikten sonra borsada ve dolarda kopan fırtınanın altından spekülasyon çıktı. Borsadaki düşüşün aktörü kredili işlemciler olurken, yabancı payını artırdı. Dövizden çıkış yok, bonoya akın var. Küresel piyasaları sarsan ABD'deki not düşüşüyle birlikte spekülasyonculara da gün doğdu. Ancak borsa ve dövizde kopartılan kıyametin içi boş çıktı. İMKB'de yabancı satmadı, dövizde çıkış olmadı. Yatırıncı güvenli liman gördüğü bonoya gelmeye devam ediyor. Dünya borsalarından daha fazla kan kaybı yaşayan İMKB'ye bakıldığında cuma gününden bu yana yabancı çıkışı olmadığı görülüyor. Hatta geçen haftadan bu yana yabancı payı artıyor. Bir hafta önce yüzde olan yabancı payı dün itibarıyla yüzde seviyesine çıktı. DÜŞÜŞ KREDİLİ İŞLEMLERDEN Not indirimi sonrasında endeksin çok hızlı dalgalanması en çok yerli spekülatörleri zora soktu. Banka ve aracı kurumlardan aldığı krediyle hisse toplayan yatırımcılar düşüşü görünce panik halde satışa başladı. Kredili pozisyon taşıyan yatırımcılar kağıtlarını zararına sattı. Bu da endeksteki düşüşü hızlandırdı.

16 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ DÖVİZE TALEP YOK Türkiye'de günlük ihtiyaçlar doğrultusunda döviz alınıp satılıyor. Kurdaki oynaklığın nedeni dışarıdan kaynaklanıyor. Türkiye'de piyasaların kapandığı saatlerde Uzakdoğu ve ABD piyasaları kullanılarak işlem yapılıyor. Piyasa hacimsiz olduğu için dışarıdaki ufak çaplı alımlarla kur yükseliyor. Gece kur yükseltildiği için sabah açılışta da fiyatlar üzerine baskı kuruluyor. Medyadaki çevrelerin kriz havası estirmesiyle olumsuz beklenti yaratılıyor. Ancak halk bunla ilgilenmiyor. Yıllardır döviz piyasasının kalbinin attığı Tahtakale sokakları bomboş. BONO GÜVENLİ LİMAN Yabancı yatırımcı yüksek fiyattan döviz bozdurup güvenli liman olarak gördüğü bonoya sığınıyor. Faiz yüzde 8.7'den 8.01'e kadar geriledi. Piyasada 1-2 hafta öncesine kadar swap faizleri yüzde 7.8 düzeyindeydi. Bugün iki yıllık swap faizi yüzde 5.95'lere indi. Bu da swap üzerinden para girişi olduğunu gösteriyor. Merkez'in faiz indirmesi durumuna alışmaya çalışan yabancıların pozisyonları tekrar açılmaya başladığını söylemek yanlış olmayacak. Özetle; yabancı artık daha az getiriye razı olarak para girişi yapıyor. Global Menkul Değerler Strateji Müdürü Gökhan Uskuay: Borsayı kredili pozisyon taşıyan yatırımcı düşürdü Borsada yaşananlar kısa süreli bir tepkiydi. Sert düşüşün arkasında kredili pozisyon taşıyan yatırımcıların satışları etkili oldu. Bazı kâğıtlar 14'ten 6 seviyelerine kadar geriledi. Bu tür gerilemelerin hepsi kredi alarak borsaya girenlerin panik halde çekilmesinden kaynaklanıyor. Zaten İMKB 30 endeksinde bir sıkıntı yaşanmadı. Yabancı ve yerli yatırımcı mevcudiyetini koruyor. Kurlarda ise bir yükseliş beklemiyorum. Önümüzdeki iki üç günü de atlatırsak büyük ihtimal rahatlarız. Garanti Yatırım Stratejisti Tufan Cömert: Bonoya yabancı ilgisi artıyor Bono piyasalarına yabancı ilgisi 2009'da dipleri gördüğümüz tarihten bu yana artarak sürüyor. Şu an yüzde 12 civarına ulaştı. Bu ilginin bir süre daha devam edeceğini düşünüyorum. Nominal faizlerin hala yüksek olması cazibenin korunmasını sağlıyor. Bundan sonra da yabancı ilgi devam edecek. Merkez Bankası'nın sonbahara ilişkin verdiği faiz indirim sinyali potansiyeli artırdı. Hazine bonosu bir süre daha TL cinsi varlıklar arasında en kazançlı olmayı sürdürecek gibi görünüyor. EFG Istanbul Menkul Değerler Ekonomisti Haluk Bürümcekçi: Buradan çıkamayız diye bir şey yok Dünyada şiddetli bir şok yaşandı. Gelişmiş ülkelerde borç krizi çok büyük. Özellikle Avrupa tarafında İtalya ve İspanya'nın durumları çok önemli. Türkiye de yaşanan bu süreci yakından takip ediyor. Bilindiği gibi piyasalar yavaşlamayı önceden satar. Eğer veriler kendi öngördüğü şekilde çıkmazsa

17 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ tekrar satın alır. Bunu zaman gösterecek. Öte yandan vatandaşın üzerinde bir panik olmadığı görülüyor. Önceden hızlı alım ve satımlar yaşanırdı. Ancak şu anda böle bir durum yok. Global ekonomide durum iç açısı olmasa da Türkiye olarak 'buradan çıkamayız' diye bir şey yok. Tahtakale - Osman Ataç (Bilardo Osman): Döviz ve altın piyasasının en canlı noktası Tahtakale'de yaşanan çalkantıların aksine sakinlik hakim. Piyasanın uzmanları vatandaşın döviz satın almadığını ve doların yükselmesinde en ufak bir katkısının olmadığını belirtiyor. Tahtakale'nin Bilardo Osman lakabıyla tanınan Osman Ataç, dövizdeki artışın arkasında bankaların olduğunu ifade ediyor. Türkiye'deki bankaların yüzde 55 oranında yabancı sermayeye sahip olduğunu vurgulayan Ataç, "Yurtdışında zarar eden yabancı bankalar Türkiye'de döviz ile oynayarak zararlarını kapamaya çalışıyor. Vatandaşta herhangi bir alım ve satım hali söz konusu değil" diyor. Halaç Kıymetli Madenler Danışmanı Haluk Mutlu: Vatandaş için bir panik halinin söz konusu olmadığını söyleyen Mutlu, "Hiç kimse ne altına ne de dövize saldırmadı. Burada volüm olarak çok büyük satımlar olmadı. Ancak tabi ki çok kriz geçirmiş bir ülke olarak dikkatli olmalıyız. Cari açık konusunda da bu yüzden yoğurdu üfleyerek yemeliyiz. Şu an ülkenin ekonomik verileri oldukça sağlam. Bu yapıyı koruyarak yeni tedbirler alır ve moralleri yüksek tutarsak Türkiye'de yeni krizler yaşanmaz" diyor. Kayıtdışı işyerine çapraz sorgu Dokuz maddelik stratejik plan açıklayan ekonomi yönetimi kayıtdışına savaş açtı. Akaryakıt, kaçak işyerlerinden otomobil ve şeker kaçakçılığına kadar birçok alanda kurumlar arası işbirliğiyle sorgu yapılacak 47 maddelik bir eylem planı hazırlandı Dokuz maddelik stratejik plan açıklayan ekonomi kurmayları kayıtdışına ve kaçakçılığa savaş açıyor. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın "Kesin söyleyemiyorum, bugün hâlâ Türkiye'de yüzde kayıtdışı var" cümleleri ile tanımladığı kayıtdışına karşı 47 maddenin yer aldığı ve 2013'e kadar hayata geçecek eylem planı hazırlandı. Plan, geçtiğimiz günlerde Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın başkanlığında toplanan Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nda (EKK) ele alındı. Otomobil, akaryakıt ve şeker kaçakçılığından kaçak işyerlerine, e-ticaretten sebze ve meyve hallerine kadar birçok alanda yeni düzenleme öngören eylem planıyla kayıtdışı ekonomi daraltılacak. FATURALAR İNCELENECEK Eylem planının önemli ayaklarından birini kayıtdışı işyerlerinin tespiti oluşturuyor. Kayıtdışı işyerlerinin kayıt altına alınması için kurumlar arası işbirliği ile doğalgaz- su-elektrik abonesi olan işyerleri, TÜİK'in işyeri verileri ve Sosyal Güvenlik Kurumu verileri karşılaştırılacak. Böylece kayıtdışı işyerleri tespit edilecek. Kaçağın en büyük kısmını barındırdığı tahmin edilen akaryakıt sektöründe bayii düzenine de neşter geliyor. Buna göre, istasyonların satış yaptığı tüm akaryakıt verileri çevrim içi bir sistemle doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığı'na iletilecek. Maliye, istasyonları doğrudan takip edecek.

18 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ LPG DE MERCEK ALTINDA Dağıtıcı şirketlerin LPG ithalatına, ihracatına, alış ve satışına ilişkin verilerinin takibine imkan sağlayacak sistem Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nca kurulacak. Akaryakıta son gelen zamlarla cazip hale gelen LPG sektörü de yakın mercek altına alınacak. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ve Bankalararası Kart Merkezi ortak çalışarak internet yoluyla kredi kartıyla yurtdışından yapılan alışverişleri izleyecek. Gümrük mevzuatı ile tanınan 150 euro tutarındaki muafiyet hükümlerini ihlal eden ticari nitelikteki işlemler engellenecek. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, sebze-meyve ile diğer tarım ürünlerinin takibini sağlayacak olan Merkezi Hal Kayıt sistemini tamamlayacak. "İKİNCİ EL SIFIRA" TAKİP Avrupa'daki ikinci el araçları sıfır araç gibi yurda sokan ve Denizli Valisi'nin bile aracına el konmasına sebep olan kaçakçılara da göz açtırılmayacak. Tüm araçların imalat ve ithalatından tüketiciye ulaşımına kadar takibine imkan sağlayacak bir sistem kurulacak. Araçların imalat ve ithalatında kayıt ve tescilinden tüketiciye ulaşana kadar takibine olanak veren bir sistem İçişleri Bakanlığı ve Gelir İdaresi'nce kurulacak. Yıllık şeker tüketiminin yaklaşık 1.5 milyon ton olduğu Türkiye'de, her yıl 500 bin ton kaçak şekerin ülkeye girdiği tahmin ediliyor. İlk defa yapılan düzenleme ile şeker hammaddeleri üretimi-satışı gibi tüm veriler Şeker Kurumu'na gönderilecek. Sıvı formda şeker üretimi yapan şirketlerin satış noktalarındaki verileri bilgisayar ortamında Şeker Kurumu'na anlık olarak iletilecek. VERGİ KAYBI BÜYÜK Kalkınma Bakanlığı'nın bir araştırmasına göre Türkiye'de kayıtdışılığın büyüklüğü kayıtlı ekonominin yüzde 66'sına karşılık gelirken, GSMH'nin 2010 yılı itibarıyla 950 milyar TL olduğu Türkiye'de kayıtdışı ekonominin büyüklüğü milyar TL bandında olduğu tahmin ediliyor. Maliye Bakanlığı'nın bir araştırmasına göre ise sadece döneminde kayıtdışı ekonomi nedeniyle Katma Değer Vergisi'nde ekonomik kayıp 104 milyar TL'ye ulaşıyor KGS'nin yerini ekimde HGS alacak Trafikte duraklamanın önlenmesi için Kartlı Geçiş Sistemi'ne (KGS) alternatif olarak kurulan Hızlı Geçiş Sistemi (HGS) ekimde hizmete girecek. Karayollarındaki 600 civarındaki KGS gişelerinin tümü bir yılda HGS'ye dönüşecek. PTT Genel Müdürü Osman Tural, sistemin, taşıtların ödeme noktalarında duraklama yapmadan, geçiş ücretlerini pasif kart veya etiket üzerinden yapmalarına imkan tanıdığını kaydederek, HGS kartlarının dağıtımını PTT şubeleri, karayollarındaki gişeler, anlaşma sağlayacakları kuruluşlar aracılığıyla yapacaklarını belirtti. OGS cihazlarının ortalama 50 liradan satıldığını anımsatan Tural, "Ulaştırma Bakanımız HGS etiket ve kartlarını bunun onda biri fiyatına satmamız yönünde talimat verdi. Bu etiket ve kartları 5 liradan satışa sunacağız" diye konuştu. Albaraka Türk'ün altı aylık net kârı 29.7 milyon TL Albaraka Türk ilk yarıyıl rakamlarını açıkladı. Bankanın ikinci çeyrekte konsolide olmayan net kârı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.97 artışla 29.7 milyon lira oldu. Bankanın Kamuyu Aydınlatma Platformu'na gönderdiği konsolide olmayan mali tablolara göre ilk yarı net kârı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20.7 artışla 70.9 milyon lira oldu. Aktif toplamı 8 milyar 685 milyon liraya çıkan bankanın kredileri ise 6 milyar 516 milyon dolar olarak gerçekleşti

19 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ SÜLEYMAN YAŞAR Faiz lobisine kötü haber Türkiye'den kolay para kazanmaya alışan faiz lobisi tekrar eski günlere dönmek için Merkez Bankası'na politika faizlerini artırması için baskı yapıyordu. Hatta bazıları bu baskıyı hâlâ sürdürüyorlar. Politika faizlerinin yükseltilmesini istiyorlar. Amaçları, eski alışkanlıkları olan yüksek faiz-düşük kur politikasını devam ettirmek. Bunun için de faizlerin yükseltilip kurların düşük tutulduğu bir ortamı oluşturmak ve kısa vadede kazançlarını çoğaltmak ilk hedefleri oluyor. Hatta bazıları, döviz kurları yükselince, "İşte bakın kriz var! Türk parası değer kaybetti!" diyerek seviniyorlar. Oysa Türk parasının değer kaybetmesi ekonomi için faydalı bir gelişme. Çünkü ürettiğinden daha fazla harcayan özel sektörü, bu hovardalıktan vazgeçirmenin tek yolu, Türk parası üzerindeki aşırı değeri almak. Böylece ithal etmek yerine o malların üretimini ülke içinde yaparak işsizlik sorununun çözümünde yol almak, istihdamı da çoğaltmak mümkün olacak. Bizim Merkez Bankası, yüksek faizdüşük kur politikasıyla diğer ülkelerin istihdamına katkı yaptı bugüne dek. Ayrıca aşırı değeri alınmış Türk parası ihracata da rekabet gücü sağlayacak ve şimdiden sağlıyor zaten. Böylece rekabetçi devalüasyon yapan ülkelerin politikalarına karşılık verilerek, biz de küresel piyasalarda rekabet gücümüzü koruyacağız. Peki yüksek faiz-düşük kur politikasından ayrılmak enflasyonu artırır mı? İçinde bulunduğumuz küresel koşullarda enflasyonu artırmaz. Çünkü zengin ülkelerde büyümenin yavaşlaması petrol ve emtia fiyatlarını geriletiyor. Bu, Türkiye için büyük avantaj. Zira değer kaybeden Türk parasıyla fiyatı düşen emtia maliyetleri, fiyatlar üzerinde yukarı yönlü etki yapamaz. Gelelim kriz lobisine gelen kötü habere... Önceki gün Amerikan Merkez Bankası faizleri en az iki yıl sıfır ile sıfır yirmi beş puan aralığında tutacağını açıklayınca bizim faiz lobisi adeta yıkıldı. Çünkü onların tek dayanağı vardı. Eğer Amerikan Merkez Bankası faiz artırımına giderse halimiz nice olurdu. Amerikan politika faizleri artınca, Türkiye'den para çıkışı olur ve zaten yüksek olan cari açığımız sürdürülemez hale gelirdi. Şimdi lobinin bu dayanağı da ortadan kalktı. Peki faiz lobisi, ABD Merkez Bankası'nın en az iki yıl daha faiz artırmamaya söz vermesinden sonra ne yapabilir? Bundan sonra faiz lobisi, siyasi kriz çıkartmaya ağırlık verecek herhalde. Tek amacı olan yüksek faiz dönemini geri getirmenin yolu AK Parti'den kurtulmaktan geçiyor. AK Parti hükümetleri devlet bütçesinin iki yakasını bir araya getirince enflasyon düştü, stokçuluktan ve faizden para kazanma olanakları azaldı. Faiz lobisi, AK Parti gitsin de nasıl giderse gitsin diyerek her yolu deniyor. Gelelim ABD Merkez Bankası'nın düşük faizleri sürdürme kararının etkilerine... Faiz, paranın fiyatı olduğu için, düşük faizler ucuz kredi almaya imkân verecek. Nobel ödüllü iktisatçı Joseph Stiglitz dün yaptığı açıklamada, "ucuz paranın yüksek getirili yatırımlarda kullanılmasının faydalı olacağını ve elde edilen getirilerin devlete vergi geliri sağlayacağını, kamu maliyesinin uzun vadede dengeli yürütüleceğini" ileri sürdü. Stiglitz'in önerisi doğru. Amerikan Merkez Bankası'nın düşük faiz politikasını uygulamakta en az iki yıl kararlı olması, Türkiye'ye daha çok küresel yatırımcının gelmesini sağlayacak. Türkiye, Stiglitz'in önerisine kulak vermeli. Ucuz para, yüksek getirili dış ticarete konu olan malları üreten yatırımlara yönlendirilmeli. Getirisi sermaye maliyetini karşılamayan, istihdam ve vergi yaratmayacak kalitesiz projelere teşvik verilmemeli. Aksi takdirde ucuz para pahalı sorunlar yaratabilir

20 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ ŞEREF OĞUZ Yönetebiliyoruz! Gidişatın yönünü görebilmek için ortalama eğilimler, son derece önemlidir. Zira bunlara bakarak yön çizilebilir. Ortalamanın sorunu ise onun hesabına kattıklarınız içinde ne kadar çok "uçlarda" değer varsa, o kadar fazla saçmalama riski olur. Bir insanın kafasını buzluğa -75 dereceye, ayaklarını da fırına +150 dereceye koyalım. Göbeği; ortalamada vücut ısısını tutturmuş; 37.5 derecedir ama o insan artık ölüdür. ABD'nın kırılan notuyla oluşan finansal tsunaminin Türkiye sahillerinde nasıl bir etki yaratacağı, önceden tahmin edilmiş ve Merkez Bankası'nın peş peşe aldığı tedbirlerle piyasamız buna hazırlanmıştı. Şu sırada altının rekoruna, dolar, euro ve borsanın uçlarda geziniyor olmasına bakıp, oluşan değerlerle "ortalama eğilimi" kestirmek mümkün değildir. Bu değerlerin denklemden çıkacağı güne kadar bekleyip görmek şarttır. Nitekim göstergelerin çıldırdığı "kara" günlerde, bunlar üzerinden piyasayı maniple etmek isteyenlere gün doğuyor. Emin olduğumuz, "panik atak" ile kafası karıştırılmışların üzerinden "servetin el değiştirdiği" ve spekülatörlerin devreye girdiğidir. Üretim, büyüme ve yatırımlar, hız kesmekle birlikte sürüyor. Tüketim harcamalarında "uyarıyla gelen" azalma söz konusu. İhracatçı, AB'deki durgunluktan etkilenmekle birlikte kurdaki avantajla hedeften fazla beri düşmeyecek. Kamu maliyesi şükür ki sağlam. Daha da önemlisi, bu karmaşanın "yönetildiği" duygusu piyasalarda hâkim. Buna rağmen "kriz yaratıp servetin el değiştirmesine imkân sağlama" amacındakilerin gayretleri, asla küçümsenmemeli. Kurt dumanlı havayı sever ve piyasanın tozu dumanı henüz daha dağılmış değil.