Yüzeyel Mantar Hastalıkları. M. Cem MAT

Transkript

1 Yüzeyel Mantar Hastalıkları M. Cem MAT

2 Dermatofitozlar Stranum korneum, t ırnak ve saçları etkiler. Klinik infeksiyon Epidermomikozlar (epidermal dematofitozlar) Trikomikozlar (saç ve k ılları ve infundibulum pili yi etkiler.

3 Dermatofitozlar Epidermomikozlar Stratum korneumu tutar Skuam Enflamasyon sonucu eritem, papül, vezikül Trikomikozlar Mantar kıl gövdesini tutar ve kılda yıkım ve kırılmalara yol açar. Derin dokulara ulaşırsa inflamasyon ve püstülasyona yol açar.

4 Bulaşma Dermatofitler İnsandan insana Kedi köpek gibi hayvanlardan Topraktan

5 Sınıflandırma Ekolojik olarak Dermatofitozlar Antropofilik (insandan insana bulaşanlar) Trichophyton spp: T.rubrum,T.mentagrophytes, T.Schönleinii, T.tonsurans, T.violaceum. Microsporum audouinii, Epidermophyton floccosum Zoofilik: Hayvandan insana T.spp M.canis Topraktan bulaşanlar Microsporum spp, M.gypseum, M.nanum.

6 Patogenez Dermatofitler Keratini eriten keratinaz üretirler Hücresel immun yanıt ve polimorflar mantarın derin dokulara invazyonunu engeller Konağa ait faktörler Atopi, lokal ve sistemik steroidler, bağ dokusu hastalıklar Lokal faktörler (terleme, oklüzyon, Mesleki, rutubet )

7 Saçlı derinin dermatofitozlar Tinea capitis Tinea barbae Dermatofit follikülitleri

8 Tinea kapitis Saçlı deri ve kılları etkiler Etiyoloji M. canis T. tonsurans T. violaceum

9 Epidemiyoloji İnsidansı bilinmiyor Ençok 3-14 yaşlar arasında görülür. Erişkinlerde görülmez. Bulaşma insandan insana, hayvandan insana veya eşyalardan (tarak, yastık kılıfı, umumi yerlerdeki koltuk başlıklarından)

10 Sınıflama Ektotriks Kılın dış kısmını tutar Endotriks Kıl gövdesini tutar

11 Tinea kapitisin klinik formları Klinik formları etiyolojiye göre değişir Nonenflamatuar tip Ektotriks yerleşim (Microsporum audoini, M. ferrugineum.) İnflamatuar tip M.canis, M.gypseum Noktavi tinea capitis endothriks parazitler: T.tonsurans, T. violaceum

12 Klinik bulguları Nonenflamatuar tip Küçük bir eritematöz papül şeklinde başlar, Çevredeki kılları enfekte eder Skuamlı plaklar Kırık saçlar

13

14 Klinik belirtiler Enflamatuar tip (Kerion selsi) Enflamasyona bağlı kıl folliküllerinden cerahat sızan plaklar

15 Enflamatuar tip Ağrı, lenfadenopati, ateş Kerion skatrisli alopesi ile iyileşir.

16 Klinik belirtiler Tinea capitis superficialis Küme halinde siyah noktalar Kırık saçlar Skuam Kerion oluşmaz

17 Favus (Tinea favosa) Endothrix infection (T. schoenlenii, T. violaceum, M. gypseum) Konkav merkezi çökük skuamlar (skutulum) Soluk saçlar Skatrisli alopesi

18 Favus Yıllar içinde skatrisli alopesiye yol açar

19 Ayırıcı tanı Seboreik dermatit Atopik dermatit Psoriasis Alopecia areata Trichotillomania Seconder syphilis Pseudopelade

20 Ayırıcı tanı Alopecia areata Tinea capitis

21 Ayırıcı Tanı Seboreik dermatitis Psoriasis

22 Tedavi Sistemik antifungaller Griseofulvin (10-20 mg/gün) Terbinafin (3-6 mg kg/gün) Itrakonazol (3-6 mg/kg) Oral glukokortikoidler Prednizon 1mg/kg Ketokonazol şampuanlar yakın temaslılar için.

23 Tinea barbae Dermatofitler T.mentagrophytes T.verrucosum Hastalar erişkin erkekler

24 Klinik belirtileri Sirsine tipi Lezyon kenarlarında vezikülopüstüller Kıllar etkilenmez

25 Enflamatuar tip (kerion tipi) Cerahatli iltihabi tümoral lezyonlar Kıllar kolayca depile edilir.

26 Tinea barbae superfisial tip Superfisial type Enflamasyon az Bakteriyel follikülite benzer

27 Ayırıcı tanı Bakteriyel follikulit Perioral dermatitis Candidal folliculitis Pseudofolliculitis barbae Akneiform dermatitis Kontact dermatitis Herpes simplex

28 Tedavi Sistemik antifungal ilaçlar; Griseofulvin, terbinafin, Itraconazole Topikal antifungal krem ve losyonlar Islak pansuman Epilasyon Sistemik kortikosteroidler (kerion tipinde)

29 Epidermal dermatofitozlar Tinea corporis Tinea inguinalis Tinea pedis Tinea manum

30 Tinea corporis Epidemiyoloji İnsandan insana, eşyadan, hayvandan bulaş ır. Etyoloji T. mentagrophytes T. rubrum M. canis

31 Klinik belirtileri Annular lezyonlar Kenarları veziküller bulunur. Kenarları çevreye doğru genişler Merkezi iyileşme bulunur.

32

33 Tinea inguinalis Tinea inguinalis Eritrazma. C.minitissimum Wood ışığı ile Mercan kırmızısı refle

34 Tinea inguinalisin yaygın formu

35 Tinea incognito Dermatofit lezyonlarına uzun süre topikal kortizonlu krem tatbikatı Çok kaşıntılı plaklar, folliküler papüller Sistemik antifungal tedavi gereklidir.

36 Ayırıcı tanı Eritema annulare sentrifugum Nummular ekzema Granuloma annulare Psoriasis Seboreik dermatit İkinci devir syphilis

37 Tinea pedis ve Tinea manum T. Pedisin prevalans ı%10 dur. Hastalığa zemin hazırlayan faktörler Hiperhidroz, Tropik iklim şartlar ı, Ayak parmak aralarının havalanmasını engelleyen anatomik yapı

38 Klinik belirtileri Tinea pedis Kronik intertrijinöz tip En sık gözlenen formu Genellikle 4-5 parmak arasında Kronik hiperkeratozik tip Genellikle iki taraflı mokasen tipinde ayak tabanı tutulur Vesikulobülloz tip Akut ülseratif tip

39 Kronik intertrijinöz tip En sık görülen tipi Laterl son üç parmak arasında Kuru: Parmak aralarında skuam bazan ülserasyon Hiperkeratoz ve maserasyon

40 Kronik hiperkeratotik tip Genellikle bilateral mokasen tip ayak tabanlarına lokalize olur.

41 Vezikülobüllöz form Ayak tabanında anüler vezikülobüllöz lezyonlar

42 Klinik belirtileri Tinea manum Hiperkeratotik tip Tinea pedis et manum 2 ayak 1 el

43 Tinea manum Vesiculopustular form

44 Disidroz id reaksiyonu Dishidrotik veziküller el ve ayaklara lokalize olur. KOH and kültür negatif

45 Onychomycosis Tırnakların dermatofit, nondermatofit funguslar ve mayalar Tipleri Distal subungual Proksimal subungual Beyaz superficial Candidal

46 Epidemiyoloji Risk faktörleri: Erkeklerde s ık, sigara içmek, peripherik arter hastalıkları, yaş T. rubrum, T. mentagrophytes, T. tonsurans, E. floccosum C. albicans, Aspergillus, Acremonium, Fusarium

47 Onikomikoz Subungual hiperkeratoz onikoliz

48 Onikomikoz Renk değişikliği

49 Tedavi Topikal cicloprox lacquer Oral antifungal ilaçlar (terbinafine, itraconazole, fluconazole) %40 lık üre içeren pomadlar

50 Dermatofitozların tanısı Direkt microskopik inceleme (nativ preperat yöntemi) Skuam, tırnak, saç örnekleri sample treated with 5-20% potasyum hidroksid ile muamele edilir (KOH) Preparasyon hafifçe ısıtılır.

51 Direkt mikroskopi Septalar ile ayrılmış hif yapısı

52

53 Fungal kültür Saburaud glukoz medyum

54 Dermatofitozların tanısı Wood ışığı M. canis yeşil floresans Dermatopatoloji Periodic acid-schiff (PAS) or methenamine silver boyas ı

55 Epidermofitozların Tedavisi Lokal tedavi Fungostatik ve fungusit etkili dezenfektanlar İyot %1-2 Timol Salisilik asit %3 Kükürt bileşikleri (sulbentin, fentiklor) Boyalar (Jansiyen viyole) Yağ asitleri (undoselinik asit)

56 Ergesterol sentezini inhibe eden antimikotik ajanlar Imidazol ve triazol türevi antimikotik ilaçlar Lokal uygulanan azol bileşikler Klotrimazol Ekonozal İzokonazol Oksikonazol Bifonazol Terkonazol Tiokonazol Sertakonazol Mikonazol

57 Ergesterol sentezini inhibe eden antimikotik ajanlar Lokal ve oral uygulanan Azol türevleri Ketokonazol 200mg/gün Oral ve parenteral uygulanan Azol türevleri Flukonazol Itrakonazol Skualen Epoksidaz inhibitörleri Naftifin Tolnaftat

58 Antimikotik antibiyotikler Nistatin doz 3kez IU dir. Griseofulvin 500 mg/gün Terbinafin günde 250mg tek doz

59 Candidiasis Etioloji Çoğunlıkla C. albicans Polymorfik: Oval maya ve psödohif yap ısı Epidemiyoloji Gastrointestinal, vagina ve orofarinkste kolonize olur.

60 Candida İnfeksiyonları için predispoze faktörler Mekanik : Travma (yan ıklar), lokal okluzyon, nem, takma dişler, obesite Beslenme bozuklukları: Avitaminoz, demir eksikliği, malnutrisyon Fizyolojik: gebelik, menstruasyon, yaş

61 Candida İnfeksiyonları için predispoze faktörler Sistemik hastalıklar: Down syndrome, akrodermatitis enteropatika, diabetes mellitus, Cushing sendromu, üremi, maligniteler, immunoyetmezlik Iyatrojenik: kateterler, ilaçlar, (glucokortikoidler, immunosuppressifler, antibiyotikler, oral kontraseptifler..)

62 Klinik tipleri Intertrigo : büklüm yerlerinde Erosio interdigitalis blastomycetica: el parmak aralarında Balanitis, vulvitis, vulvovaginitis Follikülitler : hastaların sırtlarında ortaya çıkar

63 İntertrigo

64 Erosio interdigitalis blastomycetica:

65 Mukozal kandidiasis, atrofik/hipertrofik kandidiasis

66 Kronik paronychia, onychia, onycholysis

67 Klinik belirtileri Kronik mukokutaneous kandidiasis genelde kongenital immun defektli hastalarda ortaya çıkar. Kandidemia immun sistemin baskılanması sonucu ortaya çıkar

68 Oropharyngeal Candidiasis Pseudomembranous (müge) Oral mukozada beyaz plaklar Kolaylıkla membran kaldırılır Eritematöz (atrophic) tip Leukoplakia Angular cheilitis

69 Genital Candidiasis Vulvitis, vulvovaginitis Menstruasyondan 1 hafta önce Pruritus, yanma hissi Vaginal beyaz renkli peynir gibi akıntı Balanoposthitis, balanitis yanma, pruritus, eritem

70 Balanitis, vulvitis, vulvovaginitis

71 Tanı KOH ile direkt mikroskopik inceleme Pseudohyphae ve maya formları görülür Mantar kültürü

72 Tedavi Genel prensipler İntertrijinöz alanların kuru tutulması Presipite eden faktörlerin düzeltilmesi Topikal Nystatin, azole grubu antifungal içeren kremler Sistemik antifungaller Fluconazole Itraconazole Ketoconazole

73 Pityriasis versikolor Etiyoloji Malassezia furfur lipofilik mayalar, normal florada bulunur. Epidemiyoloji Genç erişkinlerde sık risk faktörleri: ateş, hiperhidroz, yağlı cilt yapısı, kortizon tedavisi, immunosupresyon

74 Klinik belirtileri Keskin sınırlı yuvarlık oval plaklar Üzerinde hafif kepekler Güneş görmeyen deride esmer maküller Esmer ciltte hipopigmente lekeler

75 Tinea versikolor Güneş görmeyen deride esmer maküller

76 Tinea versikolor Yonga belirtisi

77 Tanı Direkt mikroskopi (KOH) Köfteli spagetti görünümü Wood Lambası Yeşil fluorescence

78 Tedavi Topikal selenium sulfide losyon veya şampuanlar ketoconazol şampuanlar veya krem Sistemik ketokonazol, flukonazol, itrakonazol