TAEK PHT Genel Görünüş

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TAEK PHT Genel Görünüş"

Tunç Olgun
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TÜRKİYE HIZLANDIRICI TEKNOLOJİSİ İLE TANIŞIYOR.. Bilindiği üzere ileri teknolojilerin başında gelen nükleer teknoloji günümüzde, sağlıktan enerjiye, endüstriden çevre korumaya kadar pek çok alanda insanlığın yararına hizmet etmektedir. Ülkemizin nükleer teknolojinin yaşamın her alanını ilgilendiren ürünlerinden yararlanır duruma gelmesi amacıyla yapımına karar verilen ve sahip olduğu özellikler bakımından ülkemizde bir ilk olan TAEK Proton Hızlandırıcısı Tesisi (TAEK-PHT), ülkemizde nükleer bilim ve teknoloji alanında ulusal altyapının oluşturulması için önemli bir olarak dikkat çekmektedir. Projenin Kapsamı TAEK PHT Genel Görünüş TAEK Proton Hızlandırıcı Tesisi; Ankara da TAEK e bağlı Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (SANAEM) yerleşkesinde kurulmaktadır. Proje; proton hızlandırıcı sistemi ve hedef sistemleri ile radyofarmasotik üretim ve kalite kontrol laboratuvarlarının yer alacağı binanın ve destek yapılarının inşasını, çevre ve alt yapı düzenlemesini, cihaz, donanım ve sistemlerin temini, montajı ve testleri ile personel eğitimi kapsamaktadır. TAEK-PHT nin temeli 24 Şubat 2010 tarihinde atılmıştır. Tesis inşaatı 12 Aralık 2010 tarihinde bitmiş olup Ion Beam Applications (IBA) Firmasından temin edilen hızlandırıcı, hedef sistemler ve radyofarmasotik üretim ve kalite kontrol laboratuvarlarında bulunan cihaz, donanım ve sistemlerin montajı ile işletmeye alma testlerinin ve personel eğitiminin 2011 yılsonuna kadar tamamlanması planlanmaktadır. TAEK-PHT de radyofarmasotik üretimine 2012 yılında başlanması amaçlanmaktadır.

Ülkemizin nükleer teknolojinin yaşamın her alanını ilgilendiren ürünlerinden yararlanır duruma gelmesi amacıyla yapımına karar verilen ve sahip olduğu özellikler bakımından ülkemizde bir ilk olan

2 TAEK-PHT nin Kurulma Amacı TAEK-PHT; kanser, nörolojik hastalıklar, beyin fizyolojisi ve patolojisi ile koroner arter hastalığı gibi pek çok hastalıkta teşhise yönelik olarak kullanılan iyot-123, flor-18 (FDG), indiyum-111, galyum-67, talyum-201 radyoizotopları ile bunların radyofarmasotiklerinin üretilmesi, kalite kontrolü ve hasta dozu olarak dağıtımı ve ayrıca nükleer alanda araştırma ve eğitim faaliyetlerinde bulunulmak üzere kurulmaktadır. TAEK PHT Tıpta Yeni Açılımlar ve Ülke Ekonomisine Katkı TAEK-PHT de tıp alanında kullanılan önemli radyofarmasotiklerin üretimi sayesinde, sağlık sektörünün ihtiyaç duyduğu hızlandırıcıya dayalı olarak üretilen radyofarmasotiklere erişim kolaylaşacak ve bu radyofarmasotiklerin kullanımı yaygınlaşacaktır. Halen ülkemizde tıpta teşhis ve tedavi maksatlı kullanılan radyofarmasotiklerin tamamına yakını yurt dışından ithal edilmektedir. TAEK-PHT de üretilecek ürünler sayesinde ülke ekonomisine önemli bir katkı sağlanacaktır. Tesis in üretim kapasitesi ithalatı karşılayacak düzeyin üstündedir. Sağlık sektörünün ihtiyaçları doğrultusunda gelecekte yeni radyoizotopların üretiminin gerçekleştirilmesi de mümkündür.

eğitim faaliyetlerinde bulunulmak üzere kurulmaktadır.

3 Giriş Katı Ofisler Bölümü ve Birinci Kat Fuaye Alanı Proton Hızlandırıcısının Teknik Özellikleri TAEK-PHT deki siklotron tipi hızlandırıcı sistemi (CYCLONE-30) türünün en yeni teknolojik özelliklerine sahiptir. Hızlandırıcının sağlayacağı proton demeti enerjisi değişkendir ve en yüksek proton demeti enerjisi 30 MeV dir. Hedef sistemleri üzerine yönlendirilecek toplam proton demet akımı da değişken olup, en yüksek akım değeri 1200 µa dir. Bu seviyedeki bir proton demeti akımı IBA tarafından tasarlanan bu özelliğe sahip dünyadaki ilk ticari hızlandırıcı olma özelliğindedir. Hızlandırıcı sistemi dört adet ışınlama odasına açılan dört ana demet hattı ile bağlantılı olup, bu demet hatlarından üçünde radyoizotop üretimi yapılacak, birinde ise araştırma faaliyetleri yürütülecektir. Söz konusu sistemle bağlantılı olacak sıvı, gaz ve katı hedef sistemleri sayesinde gelecekte yeni yeni radyoizotopların üretimine imkan verecek esnek bir altyapı söz konusudur. CYCLONE 30

Hedef sistemleri üzerine yönlendirilecek toplam proton demet akımı da değişken olup, en yüksek akım değeri 1200 µa dir.

4 Katı Hedef Işınlama Sistemi Tesisteki Laboratuvar Altyapısı SPECT işleme ve işaretleme laboratuvarları 67 Ga, 111 In, 201 Tl üretimi için 9 adet sıcak hücre 123 I üretimi için 5 adet sıcak hücre PET işleme ve işaretleme laboratuvarları 18 F/FDG üretimi için 2 adet sıcak hücre Hedef kaplama odası Sterilite test laboratuvarı Kimyasal kalite kontrol laboratuvarı Radyoaktivite kalite kontrol laboratuvarı Paketleme ve depolama odaları 10 adet D sınıfı temiz oda 11 adet C sınıfı temiz oda 2 adet B sınıfı temiz oda Sıvı ve katı radyoaktif atık saklama odası

Hedef kaplama odası Sterilite test laboratuvarı Kimyasal kalite kontrol laboratuvarı Radyoaktivite kalite kontrol laboratuvarı Paketleme

5 Kontrollü Alan İçerisindeki Laboratuvarlara Açılan Koridordan Bir Görünüş

6 Radyoaktivite Kalite Kontrol Laboratuvarı Kimyasal Kalite Kontrol Laboratuvarı

7 FDG Üretimi İçin Kullanılacak Sıcak Hücreler SPECT Üretimi İçin Kullanılacak Sıcak Hücreler

Benzer belgeler

TAEK PROTON HIZLANDIRICISI TESİSİ

TAEK PROTON HIZLANDIRICISI TESİSİ Dr. Ali Tanrıkut, Alper Nazmi Yüksel, Suat Ünal, Doç. Dr. İbrahim Tükenmez TAEK-SANAEM UPHUK-4 30 Ağustos-1 Eylül 2010 Bodrum İçerik 1. TAEK vizyonu açısından PHT Projesi