İç Anadolu Bölgesi nin ekstrem sıcaklık özellikleri
|
|
- Duygu Okur
- 4 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Türk Coğrafya Dergisi 70 (2018) Türk Coğrafya Dergisi Turkish Geographical Review Basılı ISSN Elektronik ISSN İç Anadolu Bölgesi nin ekstrem sıcaklık özellikleri Extreme temperature characteristics of Central Anatolia Region Zahide Acar*a a Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Çanakkale. BİLGİ / INFO Geliş/Received: Kabul/Accepted: Anahtar Kelimeler: İç Anadolu Bölgesi Ekstrem sıcaklık Mann-Kendall Trend Keywords: Central Anatolia Region Extreme temperture Mann Kendall Trend *Sorumlu yazar/corresponding author: (Zahide ACAR) zdeniz@comu.edu.tr DOI: /tcd Atıf/Citation: Acar, Z. (2018). İç Anadolu Bölgesi nin ekstrem sıcaklık özellikleri. Türk Coğrafya Der gisi (71), DOI: /tcd ÖZ / ABSTRACT İç Anadolu Bölgesi, Türkiye nin coğrafi bölgelerinden biridir. Türkiye'nin iç kesimlerini kapsayan bölgede 13 il yeralır. Çalışma kapsamında bölgenin tüm coğrafyasını temsil edecek şekilde 52 istasyon verisinden yararlanılmıştır. Genel olarak, çalışma alanının hava sıcaklıklarındaki artış eğilimi (özellikle gece sıcaklıkları) dikkat çekicidir. Son zamanlarda daha sık yaşanan sıcak-soğuk hava dalgaları ve şiddetli yaz kuraklıkları sosyo-ekonomik açıdan önemli problemlere neden olacak düzeydedir. Çalışmanın amacı, İç Anadolu Bölgesi nin yaz ve kış mevsimlerindeki sıcaklıkların alansal ve zamansal dağılış desenlerini anlamak, ekstrem sıcaklık (sıcak ve soğuk) olaylarını belirlemek ve ekstrem olayların bölgesel özelliklerini incelemektir. Çalışma kapsamında verilerin temel istatistikler tanımlanmıştır. Maksimum ve minimum sıcaklık verilerinde herhangi bir önemli değişikliğin olup olmadığına karar vermek için Kruskal-Wallis (K-W) sınaması uygulanmıştır. Verilerdeki değişkenliğin doğası ve büyüklüğünü anlamak için Mann-Kendall (M-K) sıra ilişki katsayısı yöntemi kullanılmıştır. Sıcaklık verilerine uygulanan Kruskal-Wallis test istatistiğine göre özellikle sıcaklıklarda istasyonların çoğunda yaz mevsiminde istatistiksel olarak anlamlı inhomojenlik gözlenmiştir. M-K test istatistiğine göre, sıcaklık ekstremlerinde (yaz günü, tropikal gece, ekstrem sıcak gün, sıcak gün) istatistiksel olarak anlamlı bir artış bulunur. Central Anatolia Region is one of seven geographical regions of Turkey. The area covering the in ternal parts of Turkey, is located in 13 provinces. In the study, 52 station data were used to represent the entire geography of the region. In general, the trend to increasing at the air temperatures (es pecially at night temperatures) is remarkable. In recent times, hot cold weather fluctuations and severe summer droughts have been more frequently, are more likely to cause significant socio eco nomic problems. The aim of the study is to understand the spatial and temporal distribution pat terns of the temperatures in the summer and winter of the Central Anatolia Region, to determine extreme temperature (hot and cold) events and to examine the regional characteristics of extreme events.basic statistics of the temperature data are defined within the scope of the study. The Krus kal Wallis (K W) test was performed to determine whether there was any significant change in the maximum and minimum temperature data. The Mann Kendall (M K) order correlation coefficient method was used to understand the nature and magnitude of variability in the data.according to the Kruskal Wallis test statistic, statistically significant inhomogeneity was observed especially in the summers of the stations in most of the temperatures. According to the MK test statistic, there is a statistically significant increase in the temperature extremes (summer day, tropical night, ext reme warm day, warm day). 1. Giriş Yerküre iklimi, jeolojik devirler boyunca çeşitli değişimlere uğramıştır. Bu değişimlerin süreleri milyon ile ifade edilen yıllardan bin ile ifade edilen salınımlara kadar değişik ölçeklerde olmuştur. İklimlerdeki bu doğal değişim süreci bugün de devam etmektedir. Ancak bugünü eski çağlardan ayıran fark, insanoğlunun doğal sürece olan müdahalesidir (Gönençgil, 2008). IPCC, beşinci değerlendirme raporunun sonuçlarına göre, Yerküre yüzey sıcaklıkları 1850 den beri artmaktadır. Her bir on yıl bir öncekinden daha sıcak olacak şekilde sıcaklıklar devamlı bir artış göstermiştir. Özellikle, son otuz yıldır Yerküre yüzey sıcak- lıkları ardı ardına daha sıcak olmuştur. Küresel ortalama birleştirilmiş kara ve okyanus yüzey sıcaklıkları, döneminde 0.85 C artmıştır. Tek en uzun veri setine bağlı olarak, ve dönemleri arasındaki toplam artış 0.78 C dir (IPCC, 2014). Ekstrem sıcaklık olayları, uzun süreli sıcak veya soğuk hava akışları iklim sistemi ve insan konforu açısından önemli etkilere sahiptir. İklim değişikliğinin kabul edilen etkilerinden bir olan ekstrem hava olayları Yerküre nin bir çok bölgesinde görülmektedir. Bu ekstrem sıcaklık olayları özellikle bazı alanlarda çoğun-
2 94 Acar / Türk Coğrafya Dergisi 71 (2018) lukla artış yönünde belirgin bir eğilim göstermektedir. Yerküre nin değişen kara ve deniz suyu sıcaklıkları ile tümleşik yüzey sıcaklıkları son yıllarda artış yönünde önemli değişiklikler göstermektedir. istasyon sayısı ile yaşanan sıcaklık ekstremleri değerlendirilmiştir. Sıcaklık afetleri hakkında bölge genelinde elde edilen bilgi, ekstrem sıcaklık olaylarını anlamaya, riskleri azaltmaya ve etkilerini yönetme kolaylığı sağlayacaktır. 2. Veri ve Yöntem Çalışma alanı, Türkiye'nin iç kesimlerini kapsayan İç Anadolu Bölgesidir. Bu coğrafi bölgede 13 il merkezi yeralır. Çalışma kapsamında bölgenin tüm coğrafyasını temsil edecek şekilde Meteoroloji Genel Müdürlüğü nden sağlanan 52 istasyonun sıcaklık verisinden yararlanılmıştır (Şekil 1 ve Tablo 1). Çalışmada kullanılan günlük sıcaklık verilerinin uzunlukları istasyonlara göre değişmektedir. İstasyonların büyük bir kısmı dönemine ait sıcaklık verilerini kapsarken, en kısa gözlemlerin olduğu istasyonların ise verileri sadece dönemini kapsar. Tablo 1. Çalışmada kullanılan istasyonlara ait enlem, boylam, yükselti ve veri bilgileri. Table 1. Latitude, longitude, elevation and data information belonging to the stations used in the study. Şekil 1. Çalışma alanının yerbulduru haritası. Figure 1. Location map of the study area den 2014 yılına kadar iklimin doğal değişkenliği nedeniyle ısınmanın yavaşlamasına rağmen, son yıllarda yerküre iklim sisteminin yaklaşık 1W/m 2 lik net enerji kazancına yol açan üst atmosferdeki sabit enerji dengesizliği nedeniyle deniz seviyesinde herhangi bir yükselme görülmemiştir (Hu ve Bates, 2018). IPCC beşinci raporuna göre, Avrupa da ortalama sıcaklıklarda artışlar devam etmektedir. Bölgesel ve mevsimsel sıcaklık artış farkları Kuzey Avrupa da daha büyüktür den beri yüksek sıcaklık ekstremleri (sıcak günler, tropikal geceler ve sıcak hava dalgaları) daha sık hale gelirken, düşük sıcaklık ekstremleri (soğuk hava dalgası, donlu günler) daha az yaşanmaktadır (Kovats, vd., 2014). Küresel ya da bölgesel ölçekte yaşanan sıcaklık değişkenlikleri tüm ekosistemler üzerinde dramatik bir etkiye sahiptir. Yağış değişkenliğinin fazla olduğu alanlarda sıcaklık ve yağış miktarlarında yaşanan ya da yaşanabilecek değişimlerin sonuçları da büyük olacaktır. Akdeniz havzası, hem IPCC değerlendirmelerine hem de yapılan birçok çalışmaya göre iklim değişikliği etkilerine karşı en hassas olan alanlardan biridir (Maheras vd., 2006; Kuglitsch vd., 2010). Doğu Akdeniz ve Orta Doğu nun kuzey kesimi 6 10 C arasında artan ısı dalgası genliğine maruz kalabilir ve güney kesimi ise 2-3 ayını daha fazla birleşik sıcak günler ve tropikal geceler yaşayabilir (Zittis vd., 2015). İç Anadolu Bölgesi, sıcaklık ekstremlerinin belirgin yaşandığı bölgelerden biridir. Bu çalışmada, ekstrem sıcaklıklardaki alansal ve zamansal değişkenlikleri doğasını ve büyüklüğünü anlamaya çalışılmıştır. Bu nedenle de bölge genelinde oldukça fazla
3 Uzun olan veriler, sıcaklık indislerinin zamansal değişimlerini değerlendirmek ve yorumlamak için diğer kısa süreli olan gözlemler ise sıcaklık indislerin alansal dağılışının homojen olması amacıyla haritalanma aşamasında değerlendirilmiştir. Böylece sıcaklık indislerinin alansal olarak daha tutarlı bir desen sergilemesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında kullanılan veri aralığı değerlendirildiğinde istasyonların %67 si kesintisiniz olarak 35 yılın üzerindedir. Bu istasyon verileri çalışmanın temelini oluşturan alansal değişkenliği açıklamak için kullanılmıştır. İklim değişikliği etkilerinin gözlenebildiği bu indislerden günlük sıcaklıklar için kullanılanlar liste halinde sunulmuştur (Tablo 2). İndisler, her bir istasyon için kendi uzun süreli verileri kullanılarak hesaplanmıştır. Sıcaklık indislerinin uzun süreli eğilimleri Mann-Kendall (M-K) trend analizi ile hesaplanmış ve eğilim desenlerinin alansal dağılış desenleri gösterilmiştir. Tablo 2. Çalışma kapsamında kullanılan sıcaklık indisleri (Alexander vd., 2006; Frich vd., 2002; Klein Tank ve Können, 2003). Table 2. Temperature indices used in the study (Alexander vd., 2006; Frich vd., 2002; Klein Tank ve Können, 2003). Acar / Türk Coğrafya Dergisi 71 (2018) Çalışma kapsamında, İç Anadolu Bölgesinin tropikal gece, yaz günü, yüksek sıcaklık günü, donlu gün, buzlu gün, ekstrem sıcak gün, sıcak gün, ekstrem soğuk ve soğuk gün indisleri hesaplanmıştır. Her bir indisin alansal dağılışını göstermek için haritalar üretilmiştir. Alansal dağılış haritaları, istasyon verilerinin farklı uzunluklarda olması nedeniyle her istasyonun indis değerlerini yansıtacak şekildedir. Yaz günü indisi, gün içinde yaşanan en yüksek sıcaklıkların 25 C den fazla olduğu günlerdir. İç Anadolu Bölgesi nde yaz günü indisinin alansal dağılışı incelendiğinde yaz günlerinin homojen bir dağılış göstermediği dikkat çekicidir. Yaz günü sayıları bölge genelinde gün aralığında yaşanmaktadır. En düşük ortalamalar, 42 gün ile çalışma alanının en yüksek noktası olan 1807m rakımı ile Elmadağ Radar istasyonundadır. Bu istasyon dağ iklim koşullarını yansıtması bakımından önemlidir. Yaz günü sayıları İç Anadolu Bölgesi nin doğusunda, özellikle Bozok platosu ve doğusunda en düşük değerlere sahiptir. Bu alan, Karadeniz Bölgesi ile olan sınırında Akdağlar, Yıldız Dağı, Akdeniz ve Doğu Anadolu Bölgesi yle olan sınırında Tahtalı Dağları ile Doğu Anadolu Bölgesi yle olan sınırında Tecer Dağları ile sınırlanan ve ortalama yükseltisi 1000m üzerinde olan platoluk bir sahadır. En yüksek yaz günü sayıları, Ankara ili çevresindeki istasyonlarda gözlenmektedir ayrıca bölgenin güneyi Konya ovası çevresinde yaz günü sayıları yüksektir (Şekil 2). İç Anadolu Bölgesi ndeki sıcaklık indislerindeki eğilimler, Mann- Kendall (M-K) sıra ilişki katsayısı yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Mann-Kendall sıra korelasyon istatistiği tau nun (τ) hesaplanmasında, N ve P den türetilerek aşağıdaki denklem ile elde edilir. M-K sıra ilişki katsayısı τ nun hesaplamasında, analiz edilen xi elemanlı orijinal gözlem dizisinin yerine, onların küçükten büyüğe dizilmesiyle elde edilen sıra numaralarından oluşan ki dizileri temel alınır. İkinci olarak P istatistiği aşağıdaki gibi hesaplanır; Şekil 2. Yaz günü sayılarının alansal dağılışı. Figure 2. Spatial distribution of the numbers of summer day. τ nun anlamlılık sınaması, yukarıdaki eşitlikle gösterilir. Mann Kendall sınama sonuçlarındaki istatistiksel anlamlılıklar, %5 ve %1 anlamlılık düzeylerine göre belirlenmiştir. Hesaplanan τ değerinin, %5 ya da %1 düzeyinde anlamlı ve 0 dan büyük olması durumunda artan, 0 dan küçük olması durumunda ise veri dizisinde azalan yönde bir eğilimden bahsedilebilir (Mann, 1945; Kendall, 1975). 2. Sıcaklık İndislerinin Alansal Desenleri Tropikal gece, gün içinde yaşanan en düşük sıcaklıkların 20 C den büyük olduğu günlerdir. Tropikal geceler yüksek nüfusa sahip olan alanlar çevresinde yoğunlaşmıştır. Ortalama tropikal gecelerin en yüksek olduğu istasyonlar çalışma alanının kuzeybatısında yoğunluk gösterir. Türkiye nin önemli metropollerinden Ankara ve çevresinde oldukça yüksek tropikal gecelere rastlanırken, en düşük tropikal geceler kırsal özellik gösteren istasyonlarda yaşanmaktadır. Bu indis, Türkiye genelindeki ısınmaların en belirgin olduğu sıcaklıklara aittir. Yaz minimum sıcaklıklarındaki artışlar Türkiye genelindeki anlamlı ısınma eğilimlerinin en belirgin olduğu veri dizisidir. Tropikal geceler bölgenin kuzey ve batı kesimlerinde daha çok yaşanmaktadır. En düşük tropikal gece sayıları bölgenin doğusundaki platoluk sahalardadır (Şekil 3). Donlu gün, minimum sıcaklıkların, günün herhangi bir anında 0 C nin altına düştüğü gün olarak tanımlanır. Donlu gün sayıları İç Anadolu Bölgesi nin batısından doğusuna doğru genel olarak bir artış gösterir. En düşük donlu gün sayılarına, istasyon rakımlarının az olduğu ovalarda bulunan istasyonlarda ve yüksek nüfusa sahip olan şehirleşmenin yoğun olduğu alanlar çevresinde rastlanır. Kentlerin yoğunlaştığı alanlarda donlu gün sayıları belirgin olarak azalır. Daha önce yapılan çalışmalar ile benzer ola-
4 96 Acar / Türk Coğrafya Dergisi 71 (2018) /3 ünde don olayı egemendir. Buzlu günler ise bu yüksek kesimlerde kış mevsiminin yaklaşık 1/3 ünü oluşturur. Karasal bir iklime sahip olan bölge genelinde don olayı oldukça önemli bir yer tutar. Şekil 3. Tropikal gece sayılarının alansal dağılışı. Figure 3. Spatial distribution of the numbers of tropical night. rak kırsal ve kentsel alanlar çevresinde belirgin farklılıklar bulunur. Örneğin; Çiçek (2005) çalışmasında Ankara da şehir ve kırsal alanlar arasındaki yıllık ortalama sıcaklık farkını 2.01 C olarak belirtmiştir. Bu durum özellikle Ankara gibi metropol olan şehirler ve yakın çevresinde donlu gün sayılarının belirgin bir şekilde düşmesine neden olur. Bölgenin doğusunda, yükseltinin fazla olduğu platoluk sahalar ve küçük ölçekli kentsel yerleşimlerin olduğu alanlarda donlu gün sayıları en yüksek değerlere ulaşır (Şekil 4). Şekil 4. Donlu gün sayılarının alansal dağılışı. Figure 4. Spatial distribution of the numbers of frost day. Şekil 5. Buzlu gün sayılarının alansal dağılışı. Figure 5. Spatial distribution of the numbers of ice day. Serin geceler, yaz mevsimi minimum sıcaklık verilerinin uçta, en düşük sıcaklıklara sahip olduğu günlerdir (<5th persantil). Serin gece sayılarının alansal dağılışı incelendiğinde en yüksek gün ortalamalarına, topoğrafyanın homojenlik gösterdiği, bölgenin doğusunda rastlanır. Bu alandaki istasyonların yükseltisi 1500m nin üzerindedir. Yaz mevsiminde, serin geceler en fazla bölgenin en engebeli topoğrafyasına sahip olan doğu kesimindedir. Bu alanlar çoğunlukla geniş platoluk sahalardan oluşur (Şekil 6). Yaz mevsiminde, yükselti serin gecelerin belirlenmesinde en belirleyici faktördür. Yükseltinin belirgin olarak fazla olduğu ve nüfus yoğunluğunun az olduğu bölgenin doğusunda serin geceler batıya göre 3-4 gün daha fazladır. En düşük serin geceler ise İç Anadolu Bölgesi nin kuzeybatısında yaşanır. Burada yeralan Yukarı Sakarya ovaları, bölgenin en az yükseltisine sahip olan alanlardandır. Ayrıca kentsel alanlar, gece sıcaklıklarının daha sıcak yaşanmasına neden olacak kentsel ısı adaları oluşturarak gece konforunun da azalmasını sağlarlar (Çiçek, 2005; Çiçek ve Doğan, 2005). Buzlu günler, maksimum sıcaklığın bütün gün boyunca 0 C nin altında olduğu günlerdir. Buzlu günler, bölgenin batısından doğusuna doğru artar. Buzlu günlerin en fazla görüldüğü yerler Sivas çevresindeki istasyonlardır (Şekil 5). Bu istasyonların bulundukları alanlar ve yakın çevreleri 1200m den yüksek platoluk sahalardır. Bölgenin dağlık alanları dışındaki en yüksek rakımına sahip olan Sivas çevresindeki istasyonlarda (Kangal, Zara, Divriği ve Pınarbaşı) yaklaşık olarak bir ay buzlu gün yaşanır. Kentsel alan özelliği ile Ankara çevresinde yıl içindeki buzlu gün sayıları 15 günün altındadır. Kentsel özelliğinin yanında bölgenin batı kesimlerinin topoğrafyası dağlık alanları dışında 1000m nin altında ova ve platoluk yüzeylerden oluşur. Benzer şekilde topografyanın daha sade olduğu Aksaray- Avanos çevresi benzer şekilde en düşük buzlu gün ortalamaları 15 günün altında yaşanmaktadır. Donlu ve buzlu geçen günler özellikle tarımsal faaliyetler ve bitki hayatı bakımından önemlidir. Donlu ve buzlu geçen günler bölgenin yüksek engebeye sahip olan alanlarında yayılış gösterirler. Bölgenin yüksek platoluk alanlarında kış mevsiminin Şekil 6. Serin gece sayılarının alansal dağılışı. Figure 6. Spatial distribution of the numbers of cold night. Ekstrem serin geceler, yaz mevsimi minimum sıcaklık verilerinin en düşük yaşanan, en uç değerdeki günlerdir (<1st persantil). Ekstrem serin geceler, her istasyonun uzun yıllık verileri ile her bir istasyon için hesaplanmıştır. Ekstrem serin gecelerin alansal
5 dağılışında, en düşük değerler Tuz gölünün batısında kalan alanda gözlenir. En fazla ekstrem serin geceler topoğrafyanın yüksek olduğu Yozgat-Sivas illerindeki istasyonlarda gözlenir. Bu alanlar aynı zamanda yoğun nüfusa sahip olmayan istasyonlar oldukları için kentsel ısı adası etkilerinden uzaktırlar. İç Anadolu Bölgesi nin batı ve doğusu arasındaki ortalama günlük ekstrem serin gece farkları batı kesiminde yeralan istasyonlarda yaz mevsimindeki ısınma eğilimlerinin daha kuvvetli olduğunun da bir göstergesidir (Şekil 7). Acar / Türk Coğrafya Dergisi 71 (2018) Şekil 9. Sıcak gün sayılarının alansal dağılışı. Figure 9. Spatial distribution of the numbers of warm day. Şekil 7. Ekstrem serin gece sayılarının alansal dağılışı. Figure 7. Spatial distribution of the numbers of extreme cold night. Ekstrem sıcak günlerin en yüksek değerleri, İç Anadolu Bölgesi nin doğusunda yoğunlaşmıştır. Anadolu Havaalanı, Eskişehir Havaalanı ile dağ istasyonu olan Elmadağ istasyonlarında en düşük ekstrem sıcaklara sahiptir. Bu istasyonlarda yaz mevsimi boyunca ortalama gün yaşanır. Bölgenin güneyi ve kuzeyinde ekstrem sıcak gün sayıları 7 günün üzerindedir. Bölge genelinde en yüksek ekstrem sıcaklıklar 1200m nin üzerindeki rakımıyla çoğunlukla geniş platoluk alanlarda yer alan istasyonlarda yaşanır. Karasallığın etkili olduğu bu alan yaz mevsimi gündüz en yüksek sıcaklıklarının yaşandığı alanlara karşılık gelir (Şekil 8). Yaz mevsiminde bölgede yaşanan aşırı sıcaklıklar karasallığın etkisinin en büyük göstergesidir. Yaz mevsiminde Konya ve çevresinde güney ve doğu yönlü rüzgarlar etkilidir. Özellikle, yaz mevsiminde Muson alçak basıncının etki alanını kuzeye doğru kaydırmasıyla birlikte Türkiye nin çoğunlukla Güneydoğu Anadolu Bölgesi ni etkisi altına alan sıcak ve kavurucu samyeli rüzgarı Tuz gölünün doğusu ve güneyinde de etkinliğini hissettirir. Sıcak günler, maksimum sıcaklık verilerinin en yüksek yaşandığı uçtaki değerlerdendir. Sıcaklıklar genel olarak normal dağılım gösterirler. Sıcak günler, normal dağılımın en sıcak olan uçların %95 olan kısmındaki maksimum uçtan ortalamaya daha yaklaşan değerlere karşılık gelir. Sıcak günlerin dağılışı, genel olarak ekstrem sıcak günlere benzer. İç Anadolu Bölgesi nde en yüksek sıcak gün değerleri bölgenin güneyinde ve doğusundadır. Yaz mevsiminde, Konya ve çevresinde, güney ve doğu sektörlü rüzgarlar yazın sıcak ve kavurucu etki yaparlar. Bu etki bazı köylerde sam vurması kelimesiyle ifade edilir (Erol, 1963). Sam vurması ekstrem sıcak ve sıcak günler üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Yaz mevsiminde artan yüksek sıcaklıklar, sıcak esen rüzgarlarla etkisini birleştirerek yöre ve çevresi için oldukça önemli sıkıntıya neden olmaktadır. 4. Sıcaklık İndislerinin Zamansal Desenleri Çalışma alanında yer alan istasyonlara uygulanan Mann-Kendall eğilim analizine göre bölge genelinde yaz günü, tropikal gece, ekstrem sıcak gün ve sıcak gün indislerinde istatistiksel olarak anlamlı artış eğilimleri vardır (Tablo 3). Tablo 3. Çalışma alanındaki istasyonların sıcaklık indislerine göre test istatistikleri. Table 3. Test statistics based on the temperature indices of the stations in the study area. Şekil 8. Ekstrem sıcak gün sayılarının alansal dağılışı. Figure 8. Spatial distribution of the numbers of extreme warm day. Yaz günleri bölge genelinde ortalama 74 gün ile oldukça yüksek bir değere sahiptir. Yaz mevsiminin büyük bir kısmında maksimum sıcaklıklar bölge genelinde 25 C üzerinde geçmektedir. İndisin zamansal dağılışında 1990 lardan itibaren bir değişim göze çarpar yılı bölge için yaz günlerindeki değişim noktasıdır den itibaren ise bölge genelindeki yaz günü indisinde yaşanan artış, istatistiksel olarak anlamlı bir eğilime dönüşmüştür. Tropikal geceler, İç Anadolu Bölgesi genelinde 2 gün ortalamasına sahiptir. Yaz mevsimi gece sıcaklıklarında ısınma eğilimleri her istasyonda belirgin değildir yazı bölge geneli için
6 98 Acar / Türk Coğrafya Dergisi 71 (2018) Şekil 10. Sıcaklık indislerindeki değişimlerin ve eğilimlerin zamansal değişimleri. Figure 10. Temporal changes and trends in temperature indices. önemli değişiklik yılıdır yılından itibaren tropikal gece sayılarında yaşanan artış istatistiksel olarak anlamlıdır. Bölge genelindeki eğilim yaz günü ile benzerlik gösterir. Özellikle 2000 li yılların başından itibaren önemli sıcak geçen geceler bölge genelinde sayıca artmaktadır. Donlu günler, bölge genelinde kış mevsiminin oldukça soğuk geçtiğinin en önemli göstergesidir. Karasallık, bölge genelinde oldukça etkilidir. Kış mevsiminin yaklaşık 64 gününde minimum sıcaklıklar 0 C nin altında yaşanmaktadır. Donlu gün sayılarında yıllararası değişkenlikler görülse de istatiksel olarak anlamlı bir eğilim gözlenmemiştir. Buzlu günler, anlamlı olmayan zayıf bir azalma eğilimi içermektedir. Kış mevsimi boyunca bölge genelinde 17 gün buzlu olarak yaşanmaktadır. Buzlu gün sayılarında gözlenen zayıf azalma eğilimi, bölge genelinde kış mevsimi maksimum sıcaklıklarının 0 C nin üzerinde yaşanmaya başladığının belirgin bir göstergesidir (Şekil 10). Ekstrem serin gece ve serin geceler anlamlı olmayan zayıf bir eğilim içerir. Bölge genelinde, ekstrem serin geceler yaklaşık 6 gün, serin geceler ise yaklaşık 10 gün yaşanır li yıllar ve 1990 lı yıllar ekstrem serin ve serin gece sayılarının en fazla yaşandığı dönemlerdir. Son yıllarda serin yaşanan günlerde azalmalar dikkate değer düzeydedir. Ekstrem sıcak günler, bölge genelinde anlamlı artışın gözlendiği
7 indis dizisidir lı yılların ortalarından itibaren başlayan değişim ile birlikte 2000 li yılların başlarından beri istatistiksel olarak bölge genelinde anlamlı artış eğilimleri yaşanmaktadır. Sıcak günler de ekstrem sıcak günler ile benzer bir eğilim gösterir. Sıcak gün indisindeki artış eğilimi 2000 lerden itibaren istatistiksel olarak anlamlıdır. Bölge genelinde yaz mevsiminde yaşanan ekstrem ve sıcak gün sayıları ortalama 7-11 gündür. 5. Sonuçlar Türkiye nin iç kesimlerinde yer alan İç Anadolu Bölgesi, kuzeyde Karadeniz, doğuda Doğu Anadolu, güneyde Akdeniz, batıda, Ege ve küçük bir alan ile Marmara Bölgeleri ile çevrilidir. Çalışma alanındaki kayıt süreleri 30 yılı aşan istasyonların verisinden yararlanılarak analiz ve değerlendirmeler yapılmıştır. Buna göre istasyonların önemli bir kısmında iklim değişikliğinin son yüzyılda en önemli göstergelerinden biri olarak kabul edilen ekstrem yüksek ve düşük sıcaklıklar tespit edilmiştir. İç Anadolu Bölgesi nde en fazla yaz günleri rakımın az olduğu istasyonlarda gözlenir. İstasyon rakımlarının arttığı, bölgenin platoluk alanlarına doğru yaz günü sayıları azalır. Yükseltinin az olduğu istasyonlar ile platoluk alanlarda yeralan istasyonlar arasında ortalama günlük fark bulunur. Tropikal gecelerin yaşandığı alanlar çoğunlukla yüksek nüfus yoğunluğunun sahip olan büyükşehirlerde bulunan istasyonlardadır. Yaz gecelerinde yaşanan ısınma topoğrafik faktörler ile de birleşince alçak olan alanlarda ısı adası oluşumunu şiddetlendirmektedir. Donlu ve buzlu günler, Akdeniz havzası genelinde olduğu gibi Türkiye nin iç kesimlerinde ve platoluk alanlarda daha fazladır. Bölge genelinde de en yüksek rakıma sahip olan bölgenin doğusunda donlu ve buzlu gün sayıları fazladır. Yoğun nüfusa sahip olan yerleşmelerde donlu ve buzlu gün ortalamaları yaklaşık 10 gün daha fazla yaşanmaktadır. Ekstrem serin ve serin geceler bölge genelinde az nüfusa sahip olan alanlarda 3-4 gün daha fazla yaşanır. Ayrıca ekstrem serin geceler, serin gecelerden yaklaşık 4 gün daha az yaşanır. Ekstrem sıcak ve sıcak günler, İç Anadolu Bölgesi nin güneyinde, Tuz gölü çevresinde en yüksek değerlere sahiptir. Bu alan ve çevresi, Toros Dağlarını aşan hava akımlarının adyabatik olarak ısınmasıyla fön rüzgarı etkisinde kalır. Ayrıca, yaz mevsiminde genel atmosfer dolaşımının etkisiyle Güney- Güneydoğulu dolaşımın sıcak havasının etkisi altında kalır. Bölgenin güneyinde sıcak günler bölgenin diğer alanlarından 1-2 gün daha fazladır. Sıcaklık indisleri ile belirlenen ekstremler bölge genelinde ısınma yönünde bir eğilimin varlığına işarettir. Sıcak geçen ekstrem günlerin sayısında yıllar arasında belirgin bir artış gözlenirken, serin ya da soğuk geçen günler de ise azalma yönünde bir eğilim egemendir. Ayrıca, istasyonlardaki sıcak ekstremler çoğunlukla nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu alanlar çevresinde dağılış gösterirler. Nüfus yoğunluğunun az olduğu ve topografyanın yüksek olduğu, platoluk sahalarda sıcak geçen ekstrem günler 2-5 gün daha az yaşanmaktadır. Acar / Türk Coğrafya Dergisi 71 (2018) Kaynakça 99 Alexander, L.V., Zhang, X., Peterson, T.C., Caeser, J., Gleason, B., Klein Tank, A.M.G., Haylock, M., Collins, D., Trewin, B., Rahimzadeg, F., Tagipour, A., Rupa Kumar, K., Revadekar, J., Griffiths, G., Vincent, L., Stephenson, D.B., Burn, J., Aguilar, E., Brunet, M., Taylor, M., New, M., Zhai, P., Rusticucci, M., Vazquez-Aguirre, J.L. (2006). Global observed changes in daily climate extremes of temperature and precipitation. Journal of Geophysical Research, 111, D05109, doi: /2005jd Çiçek, İ. (2005). Ankara da şehir ve kırsal sıcaklık farklarındaki değişiklikler ( ). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 2, Çiçek, İ., Doğan, U. (2005). Ankara da şehir isi adasının incelenmesi, Coğrafi Bilimler Dergisi, 3(1), Erol, O. (1963). İç Anadolu da Haymana Tuzgölü Çevrelerinin İklimi Hakkında. Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 21, 3-4. Frich, P., Alexander, L.V., Della-Marta, P., Gleason, B., Haylock, M., Klein Tank, A. M. G., Peterson T. (2002). Observed coherent changes in climatic extremes during the second half of the twentieth century. Climate Research, 19, Gönençgil, B. (2008). Doğal Süreçler Açısından İklim Değişikliği ve İnsan, Çantay Yayınevi, ISBN: , İstanbul. Hu, A., Bates, S.C. (2018). Internal climate variability and projected future regional steric and dynamic sea level rise. Nature Communications, 9, 1068, DOI: /s IPCC, 2014: Climate Change (2014). Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Core Writing Team, R.K. Pachauri and L.A. Meyer (eds.)]. IPCC, Geneva, Switzerland, 151 pp. Klein Tank, A.M.G., Können, G.P. (2003). Trends in Indices of Daily Temperature and Precipitation Extremes in Europe Journal of Climate, 16, Kuglitsch, F.G., Toreti, A., Xoplaki, E., Della-Marta, P.M., Zerefos, C.S., Turkes, M., Luterbacher, J. (2010) Heat wave changes in the eastern Mediterranean since Geophys Res Lett 37(4), L doi: /2009gl Kovats, R.S., R. Valentini, L.M. Bouwer, E. Georgopoulou, D. Jacob, E. Martin, M. Rounsevell, and J.-F. Soussana. (2014). Europe. In: Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part B: Regional Aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Barros, V.R., C.B. Field, D.J. Dokken, M.D. Mastrandrea, K.J. Mach, T.E. Bilir, M. Chatterjee, K.L. Ebi, Y.O. Estrada, R.C. Genova, B. Girma, E.S. Kissel, A.N. Levy, S. MacCracken, P.R. Mastrandrea, and L.L. White (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, pp Maheras, P., Flocas, H., Tolika, K., Anagnostopoulou, C., Vafiadis, M. (2006). Circulation types and extreme temperature changes in Greece. Clim Res 30(2), doi: /cr Zittis, G., Hadjinicolaou, P., Fnais, M., Lelieveld, J. (2016). Projected changes in heat wave characteristics in the eastern Mediterranean and the Middle East. Regional Environmental Change, 16,
8 100 Türk Coğrafya Dergisi 71 (2018)
Ege Bölgesi nde Sıcaklık Ekstremlerinde Gözlenen Değişim ve Eğilimlerin Değerlendirilmesi
Ege Bölgesi nde Sıcaklık Ekstremlerinde Gözlenen Değişim ve Eğilimlerin Değerlendirilmesi Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi Cilt: 3, Sayı: 1, Haziran 2011, 25-37 Ege Bölgesi nde Sıcaklık Ekstremlerinde
DetaylıTürkiye de Yaz Mevsimindeki Sıcak Günler ve Sıcak Günlerin Eğilimleri
Türk Coğrafya Dergisi http://www.tcd.org.tr Sayı 61: 1-10, İstanbul Basılı ISSN 1302-5856 Elektronik ISSN 1308-9773 Türkiye de Yaz Mevsimindeki Sıcak Günler ve Sıcak Günlerin Eğilimleri (1970-2006) Recent
Detaylı2015 Yılı İklim Değerlendirmesi
2015 Yılı İklim Değerlendirmesi Araştırma Dairesi Başkanlığı Şubat 2016 Ankara T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2015 Yılı İklim Değerlendirmesi Araştırma Dairesi Başkanlığı
DetaylıANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS
VAN GÖLÜ HAVZASI ÇEVRESİNDE SICAKLIK VE YAĞIŞIN ALANSAL VE ZAMANSAL ANALİZİ (1975-2010) ANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS Erkan
DetaylıMEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri
MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak
DetaylıHerhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2.
Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Özel Konum 1. Türkiye nin Matematik (Mutlak) Konumu Türkiye nin Ekvatora ve başlangıç
DetaylıTÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler :
TÜRKİYE NİN İKLİMİ İklim nedir? Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının ortalaması olarak ifade edilir. Bir yerde meydana gelen meteorolojik olayların toplamının ortalamasıdır.
Detaylı2012 TEMMUZ AYINDA YAŞANAN SICAK HAVA DALGASI
2012 TEMMUZ AYINDA YAŞANAN SICAK HAVA DALGASI Erdoğan BÖLÜK, Alper AKÇAKAYA, Hüseyin ARABACI Meteoroloji Genel Müdürlüğü Ankara, eboluk@mgm.gov.tr,aakcakaya@mgm.gov.tr, harabaci@mgm.gov.tr ÖZET NOAA nın
DetaylıTürkiye de Döneminde Oluşan Sıcak Hava Dalgalarının Klimatolojik ve Meteorolojik Analizi
TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu International Geography Symposium 13-14 Ekim 2016 /13-14 October 2016, Ankara Türkiye de 1960-2010 Döneminde Oluşan Sıcak Hava Dalgalarının Klimatolojik ve Meteorolojik
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ. Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı İklim Değişikliği 1. Ulusal Bildirimi,
DetaylıÇanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü
Doç. Dr. Murat Türkeş Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü 17020, Terzioğlu Yerleşkesi - ÇANAKKALE ÖZET Başta fosil yakıtların yakılması olmak üzere, çeşitli insan etkinlikleri
DetaylıT.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 20142012 YILI ALANSAL YILI YAĞIŞ YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2014
DetaylıCOĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 KPSS BAYRAM MERAL
COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 BAYRAM MERAL 1 Genel Yetenek - Cihan URAL Yazar Bayram MERAL ISBN 978-605-9459-31-0 Yayın ve Dağıtım Dizgi Tasarım Kapak Tasarımı Yayın Sertifika No. Baskı
Detaylı2014 Yılı İklim Değerlendirmesi
2014 Yılı İklim Değerlendirmesi Araştırma Dairesi Başkanlığı ŞUBAT 2015 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2014 Yılı İklim Değerlendirmesi Araştırma Dairesi Başkanlığı ŞUBAT
DetaylıKüresel Bir Okyanus/Atmosfer Olayı
El-Nino-Güneyli Salınım: Küresel Bir Okyanus/Atmosfer Olayı Doç. Dr. Murat Türkeş, Utku M. Sümer, Gönül Kılıç Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 06120 Kalaba, Ankara El Niño terimi, yüzyıllardan
DetaylıKARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ
KARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ Serhat Sensoy 1, Mustafa Coşkun 1, Utku M. Sumer 1, Mesut Demircan 1, Hüdaverdi Gürkan 1, Osman Eskioğlu 1, Başak Yazıcı 1, Necla Türkoğlu 2, İhsan Çiçek
DetaylıB- Türkiye de iklim elemanları
B- Türkiye de iklim elemanları Sıcaklık Basınç ve Rüzgarlar Nem ve Yağış Sıcaklık Türkiye de yıllık ortalama sıcaklıklar 4 ile 20 derece arasında değişmektedir. Güneyden kuzeye gidildikçe enlem, batıdan
DetaylıTürkiye Ekstrem Sıcaklıklarının Kümeleme Analizine Göre Değerlendirilmesi
TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu International Geography Symposium 13-14 Ekim 2016 /13-14 October 2016, Ankara Türkiye Ekstrem Sıcaklıklarının Kümeleme Analizine Göre Değerlendirilmesi Evaluating
DetaylıB A S I N Ç ve RÜZGARLAR
B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.
DetaylıTürkiye nin Nüfus Özellikleri ve Dağılışı
Türkiye nin Nüfus Özellikleri ve Dağılışı 1 Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Nüfus miktarı kadar önem taşıyan bir başka kriter de nüfusun yaş yapısıdır. Çünkü, yaş grupları nüfusun genel yapısı ve
DetaylıTürkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri
Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri Ömer Lütfi Şen Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi Mercator-İPM Araştırma Programı & Katkıda bulunanlar: Ozan Mert Göktürk Deniz Bozkurt Berna
DetaylıİKLİM ELEMANLARI SICAKLIK
İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,
DetaylıCOĞRAFİ KONUM ÖZEL KONUM TÜRKİYE'NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI
COĞRAFİ KONUM Herhangi bir noktanın dünya üzerinde kapladığı alana coğrafi konum denir. Özel ve matematik konum diye ikiye ayrılır. Bir ülkenin coğrafi konumu, o ülkenin tabii, beşeri ve ekonomik özelliklerini
Detaylı1971-2004 Yılları Arası Türkiye İklim İndisleri Trendleri
1971-2004 Yılları Arası Türkiye İklim İndisleri Trendleri SERHAT SENSOY 1, Mesut Demircan 1, lker Alan 1 1. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, P.O.Box: 401, Ankara, Türkiye Özet İklim değişikliği
Detaylı1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir?
1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? a. Ova b. Vadi c. Plato d. Delta 2- Coğrafi bölgelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Coğrafi özellikleri
DetaylıİKLİM BİLGİSİ - 5 BASINÇ VE RÜZGARLAR - 1. cografya cepte 14 TON. Basınç Dağılışını Etkileyen Faktörler BASINÇ. cografya CEPTE
cografya cepte BASINÇ İKLİM BİLGİSİ 5 BASINÇ VE RÜZGARLAR 1 Basınç Dağılışını Etkileyen Faktörler 14 TON Atmosfer basıncıyla, ortalama fiziğe sahip bir insanın üstüne 14 ton ağırlık yüklenmiş gibidir.
DetaylıJAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) World Climatology
JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) World Climatology Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 Climate - İklim Geniş sahalarda uzun yıllar hava şartlarının ortalamalarıdır. Hava durumu, anlık hava şartlarını
DetaylıTürkiye nin Doğu Akdeniz Kıyılarında KıĢ ve Ġlkbahar YağıĢları Arasındaki ĠliĢki ve Eğilimler ( )
Türkiye nin Doğu Akdeniz Kıyılarında KıĢ ve Ġlkbahar YağıĢları Arasındaki ĠliĢki ve Eğilimler (1975 2006) Trends And Relations Between Winter And Spring Precipitations in Eastern Mediterranean Coasts of
DetaylıTürkiye de Don Olaylı Gün Sayılarının Başlama ve Sona Erme Tarihlerinde Gözlenen Eğilim ve Değişiklikler
Türkiye de Don Olaylı Gün Sayılarının Başlama ve Sona Erme Tarihlerinde Gözlenen Eğilim ve Değişiklikler Trends and variability of spring and fall frost dates in Turkey Ecmel Erlat, Kirami Ölgen Ege Üniversitesi
DetaylıUYDU KAR ÜRÜNÜ VERİLERİYLE TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL VE MEVSİMSEL KARLA KAPLI ALAN TREND ANALİZİ
UYDU KAR ÜRÜNÜ VERİLERİYLE TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL VE MEVSİMSEL KARLA KAPLI ALAN TREND ANALİZİ İbrahim SÖNMEZ 1, Ahmet Emre TEKELİ 2, Erdem ERDİ 3 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Meteoroloji Mühendisliği Bölümü,
DetaylıKÜTAHYA NIN İKLİMSEL ÖZELLİKLERİ
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 17, Eylül 2015, s. 416-428 KÜTAHYA NIN İKLİMSEL ÖZELLİKLERİ Özet İsmail KARBUZ 1 İnceleme sahası; Ege Bölgesinin, İç Batı Anadolu bölümü nde yer alır.
Detaylıİklim---S I C A K L I K
İklim---S I C A K L I K En önemli iklim elemanıdır. Diğer iklim olaylarının da oluşmasında sıcaklık etkilidir. Güneşten dünyamıza gelen enerji sabittir. SICAKLIK TERSELMESİ (INVERSİON) Kışın soğuk ve durgun
DetaylıBölüm 1: İklim değişikliği ve ilgili terminoloji
Bölüm 1: İklim değişikliği ve ilgili terminoloji Bölüm 1: İklim değişikliği ve ilgili terminoloji Neden Sera gazlarını izliyor ve raporluyoruz? Küresel İklim Değişikliği Nedir Küresel İklim Değişikliği
Detaylı2006 YILI İKLİM VERİLERİNİN DEĞERLENDİRMESİ Hazırlayan: Serhat Şensoy 1. 2006 YILI ORTALAMA SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ
2006 YILI İKLİM VERİLERİNİN DEĞERLENDİRMESİ Hazırlayan: Serhat Şensoy 1. 2006 YILI ORTALAMA SICAKLIK DEĞERLENDİRMESİ Aletsel kayıtların başladığı 1861 yılından bu yana dünyada en sıcak yıl 0.58ºC lik anomali
DetaylıEGE BÖLGES NDE TROP KAL GÜN VE YAZ GÜNÜ SAYILARINDAK
Ege Co rafya Dergisi, 18/(1-2) (2009), 1-15, zmir Aegean Geographical Journal, 18/(1-2) (2009), 1-15, Izmir TURKEY EGE BÖLGES NDE TROP KAL GÜN VE YAZ GÜNÜ SAYILARINDAK DE M VE E L MLER Variation and Trends
DetaylıMurat TÜRKEŞ ve Telat KOÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Çanakkale
(*)Türkeş, M. ve Koç, T. 2007. Kazdağı Yöresi ve dağlık alan (dağ sistemi) kavramları üzerine düşünceler. Troy Çanakkale 29:18-19. KAZ DAĞI YÖRESİ VE DAĞLIK ALAN (DAĞ SİSTEMİ) KAVRAMLARI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
Detaylıkpss coğrafya tamam çözümlü mesut atalay - önder cengiz
kpss soru bankası tamam çözümlü coğrafya mesut atalay - önder cengiz Mesut Atalay - Önder Cengiz KPSS Coğrafya Soru Bankası ISBN 978-605-364-240-4 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına
DetaylıGÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM
GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY GÜNEŞ AÇILARI GİRİŞ Güneş ışınları ile dünya üzerindeki yüzeyler arasında belirli açılar vardır. Bu açılar hakkında bilgi edinilerek güneş enerjisinden en
Detaylıİklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar
1/36 İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, Dünya da ve Türkiye de gözlemler IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar Uluslararası Kuruluşlar, Aktiviteler için Sektörler
DetaylıTÜRKİYE NİN YAĞIŞ TOPLAMI VE YOĞUNLUĞU DİZİLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN VE EĞİLİMLERİN ZAMANSAL VE ALANSAL ÇÖZÜMLEMESİ
Coğrafi Bilimler Dergisi, 2007, 5 (1), 57-73 TÜRKİYE NİN YAĞIŞ TOPLAMI VE YOĞUNLUĞU DİZİLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN VE EĞİLİMLERİN ZAMANSAL VE ALANSAL ÇÖZÜMLEMESİ Spatial and Temporal Analysis of the Changes
DetaylıDoğu Akdeniz de Ekstrem Maksimum ve Minimum Sıcaklıkların Trend Analizi
37 Doğu Akdeniz de Ekstrem Maksimum ve Minimum Sıcaklıkların Trend Analizi Murat KARABULUT KSÜ, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Kahramanmaraş ÖZET: İklim dinamik bir süreç olup, zamansal ve mekânsal
DetaylıCOĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA
COĞRAFİ KONUM COĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA Yeryüzünün belli bir bölümünü FİZİKİ coğrafya BEŞERİ ve gösterir. EKONOMİK -Doğa olaylarını -Kıtalar coğrafya konu alır. -Ülkeler -İnsanlar ve -Klimatoloji
DetaylıTürkiye deki karla kaplı alanların uydulardan takibi ve uzun yıllar trend analizi
Türkiye deki karla kaplı alanların uydulardan takibi ve uzun yıllar trend analizi İbrahim Sönmez 1, Ahmet Emre Tekeli 2, Erdem Erdi 3 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Meteoroloji Mühendisliği Bölümü, Samsun
DetaylıCOĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701
COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 Türkiye de Arazi Kullanımı Türkiye yüzey şekilleri bakımından çok farklı özelliklere sahiptir. Ülkemizde oluşum özellikleri birbirinden farklı
DetaylıNüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler
Nüfusun Dağılışında Etkili Faktörler Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler 1-Doğal Faktörler: 1.İklim : Çok sıcak ve çok soğuk iklimler seyrek nüfusludur.
DetaylıCOĞRAFYA DERGİSİ TÜRKİYE DE YILLIK ORTALAMA SICAKLIKLAR İLE YAĞIŞLARDA EĞİLİMLER VE NAO ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ ( )
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 28, Sayfa 55-68, İstanbul, 2014 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-2128 TÜRKİYE DE YILLIK ORTALAMA
DetaylıRÜZGARLAR. Birbirine yakın iki merkezde sıcaklık farkı oluşması durumunda görülecek ilk olay rüzgarın esmeye başlamasıdır.
RÜZGARLAR Yüksek basınçtan alçak basınca doğru olan hava hareketidir. Birbirine yakın iki merkezde sıcaklık farkı oluşması durumunda görülecek ilk olay rüzgarın esmeye başlamasıdır. Rüzgarın Hızında Etkili
DetaylıExamination of Long Period Precipitation and Temperature Trendlines at Tokat Kazova from Drought Point of View
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 28, 25 (1), 71-79 Tokat Kazova daki Uzun Yıllık Yağış ve Sıcaklık Gidişlerinin Kuraklık Açısından İrdelenmesi İrfan Oğuz 1 Tekin Öztekin 2 Özlem Akar 1 1- Tokat Toprak ve
Detaylı2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi
2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik
DetaylıPRECIS BÖLGESEL İKLİM MODELİ İLE TÜRKİYE İÇİN İKLİM ÖNGÖRÜLERİ: HaDAMP3 SRES A2 SENARYOSU (*)
(*) Demir, İ., Kılıç, G., Coşkun, M. 2008. PRECIS Bölgesel İklim Modeli ile Türkiye İçin İklim Öngörüleri: HadAMP3 SRES A2 Senaryosu, IV. Atmosfer Bilimleri Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 365-373. İTÜ
DetaylıTÜRKİYE DE YILLIK VE MEVSİMSEL YAĞIŞ DEĞİŞKENLİĞİNİN ALANSAL DAĞILIMI
Ege Coğrafya Dergisi, 19/1 (2010), 85-95, İzmir Aegean Geographical Journal, 19/1 (2010), 85-95, Izmir TURKEY TÜRKİYE DE YILLIK VE MEVSİMSEL YAĞIŞ DEĞİŞKENLİĞİNİN ALANSAL DAĞILIMI Spatial Distribution
DetaylıJAA ATPL Eğitimi (METEOROLOGY)
JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOGY) Hazırlayan: Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 TROPİKAL OLAYLAR Ekvatoral Trof (ITCZ) Her iki yarım kürede subtropikal yüksek basınçtan nispeten alçak basınca doğru
DetaylıMARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK , S: İSTANBUL ISSN: Copyright 2008
MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK - 2008, S:172-184 İSTANBUL ISSN:1303-2429 Copyright 2008 http://www.marmaracografya.com YÜKSELDİKÇE BÖLGELERİMİZE GÖRE HER 100 M.DEKİ YAĞIŞ ARTIŞI ÜZERİNE BİR DENEME
Detaylıçöz kazan kpss ÖSYM sorularına en yakın tek kitap tamamı çözümlü coğrafya 2014 kpss de 94 soru yakaladık soru bankası
çöz kazan kpss 2015 ÖSYM sorularına en yakın tek kitap tamamı çözümlü coğrafya 2014 kpss de 94 soru yakaladık soru bankası Mesut Atalay - Önder Cengiz KPSS Coğrafya Soru Bankası ISBN 978-605-364-900-7
DetaylıAğır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç
Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç Atmosfer çeşitli gazlardan oluşmuştur ve bu gazların belirli bir ağırlığı vardır. Havada bulunan bu gazların ağırlıkları oranında yeryüzüne yaptığı etkiye atmosfer
DetaylıÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS
31. 32. Televizyonda hava durumunu aktaran sunucu, Türkiye kıyılarında rüzgârın karayel ve poyrazdan saatte 50-60 kilometre hızla estiğini söylemiştir. Buna göre, haritada numaralanmış rüzgârlardan hangisinin
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KURAKLIK ANALİZİ
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE KURAKLIK ANALİZİ Bülent YAĞCI Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanı İklim... Ortalama özellikleri kaynak
DetaylıDünya üzerindeki herhangi bir yerde Güneş in tam tepe noktasında olduğu an saat 12.00 kabul edilir. Buna göre ayarlanan saate yerel saat denir.
Mart 30, 2013 Yerel Saat Dünya üzerindeki herhangi bir yerde Güneş in tam tepe noktasında olduğu an saat 12.00 kabul edilir. Buna göre ayarlanan saate yerel saat denir. Yerel saat doğuda ileri, badda geridir.
DetaylıKUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ
KUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ Bilim adamlarınca, geçtiğimiz yıllarda insan faaliyetlerindeki artışa paralel olarak, küresel ölçekte çevre değişiminde ve problemlerde artış olduğu ifade edilmiştir. En belirgin
Detaylı5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.
1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla
DetaylıBİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014
BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM DOÇ. DR. YASEMEN SAY ÖZER 26 ŞUBAT 2014 1 19.02.2014 TANIŞMA, DERSLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER, DERSTEN BEKLENTİLER 2 26.02.2014 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 3 05.03.2014 DOĞAL
DetaylıCOĞRAFYA SORU BANKASI. kpss SORU. Lise ve Ön Lisans. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Tamamı Çözümlü. 120 Soruda 85
Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans COĞRAFYA Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Editör Önder Cengiz Yazar Komisyon KPSS Lise ve
DetaylıDOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7
DOĞURGANLIĞI BELİRLEYEN DİĞER ARA DEĞİŞKENLER 7 Banu Akadlı Ergöçmen ve Mehmet Ali Eryurt Bu bölümde gebeliği önleyici yöntem kullanımı dışında kadının gebe kalma riskini etkileyen temel faktörler incelenmektedir.
DetaylıGÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle
DetaylıCOĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.
2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Araştırma Görevlisi-İstanbul Medeniyet Üniversitesi : 15.09.2011-27.04.2012 Araştırma Görevlisi-İstanbul Teknik Üniversitesi : 27.04.
1 ÖZGEÇMİŞ GENEL DÜZENLEME TARİHİ : 27.11.2015 ADI SOYADI : Evren ÖZGÜR DOĞUM TARİHİ : 01.04.1987 E-POSTA : ozgurev@itu.edu.tr EĞİTİM MEZUNİYET TARİHİ DERECE ÜNİVERSİTE-FAKÜLTE-BÖLÜM/ANABİLİM DALI 30.06.2010
DetaylıDiğer sayfaya geçiniz YGS / SOS
18. Doğal ve beşerî unsurlar birbirleriyle karşılıklı etkileşim içindedir. 19. Arazide yön ve hedef bulma sporlarında pusula ve büyük ölçekli haritalar sporcuların en önemli yardımcılarıdır. Sporcular
DetaylıARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Atmosfer Modelleri Şube Müdürlüğü. 31 Ocak 1 Şubat 2015 tarihlerinde yaşanan TOZ TAŞINIMI. olayının değerlendirmesi
31 Ocak 1 Şubat 2015 tarihlerinde yaşanan TOZ TAŞINIMI olayının değerlendirmesi Kahraman OĞUZ, Meteoroloji Mühendisi Cihan DÜNDAR, Çevre Yük. Mühendisi Şubat 2015, Ankara 31 Ocak 1 Şubat 2015 tarihlerinde
DetaylıT.C. MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Fen-Edebiyat Fakültesi
T.C. EHET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Fen-Edebiyat Fakültesi ÖĞRETİ YILI : 2015 / 2016 PROGRAI : COĞRAFYA Dersin (adı,teorik,uygulama,kredisi, toplam ve AKT değişikliklerinde; dersin kodu "15" ile başlayacak,
DetaylıTRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ. NÜFUS ve KENTLEŞME
TRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ NÜFUS ve KENTLEŞME 211 İÇİNDEKİLER 1.NÜFUS... 1 1.1. Nüfus Büyüklüğü, Nüfus Yoğunluğu ve Nüfus Artış Hızı... 3 1.2. Yaş ve Cinsiyet Dağılım Özellikleri... 8 1.2.1. Nüfusun
DetaylıÇÖZÜMLÜ TEST. 1. Aşağıdakilerden hangisinde enlemin etkili ol duğu savunulamaz?
ÇÖZÜMLÜ TEST 1. Aşağıdakilerden hangisinde enlemin etkili ol duğu savunulamaz? A) İç Anadolu Bölgesi nde kuzey sektörlü rüzgâr ların sıcaklığı düşürmesi B) Antalya da deniz turizmi mevsiminin Samsun dakinden
DetaylıATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ
ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ Ekim 2018 Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU Prof. Dr. Hüseyin TOROS İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü ÖNSÖZ Hepimiz sağlıklı,
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Ankara
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 Ankara Ülke Ekonomisinde Etkili Olan Faktörler Tarih Doğal Kaynaklar Coğrafi yer Büyüklük Arazi şekilleri
DetaylıStandart Yağış İndeksi (SPI) Ve Normalin Yüzdesi Metodu (PNI) İle Konya Ve Çevresinin Kuraklık Analizi
Standart Yağış İndeksi (SPI) Ve Normalin Yüzdesi Metodu (PNI) İle Konya Ve Çevresinin Kuraklık Analizi Bahtiyar EFE, Evren ÖZGÜR İstanbul Teknik Üniversitesi, Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Meteoroloji
DetaylıDOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ ÖZET
III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi 20-22 Mayıs 2010 Cilt: IV Sayfa: 1523-1531 DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ
DetaylıVAN OVASININ İKLİM ÖZELLİKLERİ. Doç. Dr. Ejder KALELİOĞLU GİRİŞ
VAN OVAININ İKLİM ÖZELLİKLERİ Doç. Dr. Ejder KALELİOĞLU GİRİŞ Doğu Anadolu, denizlerden uzak ve yüksek bir bölgedir. Bölgenin ortalama yüksekliği 2000 m.'yi bulur. Bunun için bölgede şiddetli karasal bir
DetaylıTÜRKİYE'NİN GÜNLÜK ORTALAMA, MAKSİMUM VE MİNİMUM HAVA SICAKLIKLARI İLE SICAKLIK GENİŞLİĞİNDEKİ EĞİLİMLER VE DEĞİŞİKLİKLER (*) ÖZET 1.
(*) Türkeş, M., Sümer, U. M. ve Demir, İ.. Türkiye nin günlük ortalama, maksimum ve minimum hava Çalıştayı, Bildiriler Kitabı, -. Ege Üniversitesi Coğrafya Bölümü, - Nisan, İzmir. TÜRKİYE'NİN GÜNLÜK ORTALAMA,
DetaylıTARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ
METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ Dr. Osman ŞİMŞEK ANTALYA 7-10 MART 2013 TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ Tarım atmosfer şartlarında çalışan bir fabrikadır.
DetaylıKÜRESEL ORTAM: BÖLGELER ve ÜLKELER
392 4. Ünite KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER ve ÜLKELER 1. Bölge Kavramı... 146 2. Bölge Sınırları... 148 Konu Değerlendirme Testi-1... 151 145 Bölge Kavramı 393 394 BÖLGE NEDİR? Yeryüzünde doğal, beşeri ve ekonomik
DetaylıSU YILI ALANSAL YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ
2015-2016 SU YILI ALANSAL YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ Kasım 2016 ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 1 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2015-2016
Detaylı1995-2000 Döneminde İzmir e Yönelik Göçler
Sayı 52: 9-16, İstanbul Basılı ISSN 1302-5856 Elektronik ISSN 1308-9773 1995-2000 Döneminde İzmir e Yönelik Göçler Internal Migrations to İzmir (1995-2000) Şevket IŞIK GeliĢ/Received : 07.01.2009 Kabul/Accepted
DetaylıDüzce Ovası ve Çevresinin Sıcaklık Özellikleri. The Thermic Properties of Düzce Plain and its Environment
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı1 (2) 6-8 Düzce Ovası ve Çevresinin Sıcaklık Özellikleri The Thermic Properties of Düzce Plain and its Environment Esin ÖZCAN GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Coğrafya
DetaylıTest. Coğrafi Konum BÖLÜM 3
BÖLÜM 3 Coğrafi Konum 1. Coğrafi konum aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak tanımlanmıştır? A) Bir ülkenin askeri açıdan ve savunma amaçlı konumu demektir. B) Yeryüzünde herhangi bir noktanın coğrafi
DetaylıInternational Journal of Human Sciences ISSN: Volume 15 Issue 4 Year: 2018
International Journal of Human Sciences ISSN:2458-9489 Volume 15 Issue 4 Year: 2018 Monthly precipitation trends, precipitation temporal shifts and precipitation trends regimes in Turkey (1971-2010) Türkiye
DetaylıMeteorological, Properties of The Province Of Yozgat
Yozgat'in İklim Özellikleri Meteorological, Properties of The Province Of Yozgat İdris ENGİN DuranAYDINÖZÜ K.T.Ü., Fatih Eğitim Fakültesi Coğrafya Anabilim Dalı, Trabzon ÖZET İç Anadolu Bölgesi iklimi
DetaylıMARMARA BÖLGESi. IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132
MARMARA BÖLGESi IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132 COĞRAFİ KONUMU Marmara Bölgesi ülkemizin kuzeybatı köşesinde yer alır. Ülke yüz ölçümünün %8,5'i ile altıncı büyük bölgemizdir. Yaklaşık olarak
DetaylıÇay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4
Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4 Pakistan Meteoroloji Bülteni. Sayı:2, Yayın:4, Kasım, 2005 Özet 2003 yılı
DetaylıTest. Yerküre nin Şekli ve Hareketleri BÖLÜM 4
Yerküre nin Şekli ve Hareketleri 1. Dünya ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden yanlış olan hangisidir? A) Dünya, ekseni etrafındaki bir turluk dönüş hareketini 24 saatte tamamlar. B) Dünya ekseni etrafındaki
DetaylıBülten No : 2015 / 2 (1 Ekim Haziran 2015)
Agrometeorolojik Verim Tahmin Bülteni Bülten No : 2015 / 2 (1 Ekim 2014-30 Haziran 2015) Meteoroloji Genel Müdürlüğü Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü / Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama
DetaylıMEVSİMLER VE OLUŞUMU
MEVSİMLER VE OLUŞUMU Mevsimler Güneş in gün dönümü ve gece gündüz eşitliği noktaları arasından geçişleri arasındaki sürelerdir. Mevsimlerin oluşmasının temel sebebi eksen eğikliği ve Dünya nın Güneş çevresindeki
DetaylıTokat ın Đklim Özellikleri. Çiğdem Ünal a
Tokat ın Đklim Özellikleri Çiğdem Ünal a Özet Tokat Şehri, Orta Karadeniz Bölümünün iç kesimlerinde, Karadeniz Đklimi ile Đç Anadolu iklimi arasında bir geçiş kuşağının oluştuğu alanda yer almaktadır.
DetaylıDÜNYA NIN ŞEKLİ ve BOYUTLARI
0 DÜNYA NIN ŞEKLİ ve BOYUTLARI Dünya güneşten koptuktan sonra, kendi ekseni etrafında dönerken, meydana gelen kuvvetle; ekvator kısmı şişkince, kutuplardan basık kendine özgü şeklini almıştır. Bu şekle
DetaylıBÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ
BÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ Doğal, beşerî ve ekonomik özellikler bakımından çevresinden farklı; kendi içinde benzerlik gösteren alanlara bölge denir. Bölgeler, kullanım amaçlarına göre birbirine benzeyen
DetaylıYAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA
YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:
DetaylıBölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi)
YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ Matematik ve özel konum özelliklerinin etkisiyle Dünya nın çeşitli alanlarında farklı iklimler ortaya çıkmaktadır. Makroklima: Çok geniş alanlarda etkili olan iklim tiplerine
DetaylıBALIKESİR İLİ BANDIRMA İLÇESİ SUNULLAH MAHALLESİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU 19M
BALIKESİR İLİ BANDIRMA İLÇESİ SUNULLAH MAHALLESİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU 723 ADA 337 PARSEL (ESKİ 723 ADA 336-164 PARSEL) 1/5000 19M 2016 1 2 1. Planlama Alanı Tanımı Planlama alanı
DetaylıMEVSİMLER VE İKLİM A. MEVSİMLERİN OLUŞUMU
MEVSİMLER VE İKLİM Ülkemizde hepimizinde bildiği gibi dört mevsim yaşanmaktadır. Bu mevsimler ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış mevsimleridir. Peki ilkokuldan beri özellikleriyle beraber öğrendiğimiz bu mevsimler
DetaylıMeteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma
Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle
DetaylıMARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 32, TEMMUZ , S İSTANBUL ISSN: E-ISSN copyright 2015
MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 32, TEMMUZ - 2015, S.74-87 İSTANBUL ISSN:1303-2429 E-ISSN 2147-7825 copyright 2015 http://www.marmaracografya.com TÜRKİYE DE İLÇELERİN VE 2012 YILI İLÇE NÜFUSLARININ YÜKSEKLİK
DetaylıNİSAN 2017 ÜLKESEL BUĞDAY GELİŞİM RAPORU
Türkiye Geneli Bitki Gelişimi Türkiye de 2016-2017 Ekim sezonunda buğday ekim alanlarının geçen yılki rakamı koruyacağı hatta çok azda olsa özellikle İç Anadolu Bölgesinde artış olacağı tahmin edilmektedir.
Detaylı