ÇOCUKLARIN YARATICIIK BECERİLERİNİ GELİŞTİREBİLME

Transkript

1 ÖZEL EKİN KOLEJİ Bilgi Toplumunun Okulu ÖZEL EKİN KOLEJİ P.D.R.H. servisinin ayda bir yayınlanan süreli yayınıdır. Yıl: 4 Sayı: 31. Mayıs ÇOCUKLARIN YARATICIIK BECERİLERİNİ GELİŞTİREBİLME Bundan yirmi yıl sonra yapmadığınız şeylerden dolayı, yaptıklarınızdan daha fazla pişman olacaksınız. Öyleyse demir alın ve güvenli limanlardan çıkın, rüzgarları arkanıza alın, araştırın, hayal edin ve keşfedin. M. Twain

2 BAŞARILAMAZ OLAN Biri bunun başarılamayacağını söyledi, ama o, gülerek yanıt verdi: Belki başarılamaz, ama deneyene kadar başarılamayacağını kabul etmeyecekti. Böylece yüzündeki gülümsemeyle işe koyuldu. Kafasına koyarsa yapardı biliyordu. Başarılamayacak şeylerle uğraşırken şarkılar söyledi ve başardı. Biri alay etti; Ha ha bunu asla başaramayacaksın; en azından şimdiye kadar kimse başaramadı. Ama o ceketini ve şapkasını çıkardı. İlk gördüğümüz şey, hiç tereddüt etmeden, yüzündeki gülümsemeyle kollarını sıvamasıydı. Başarılamayacak olan şeyle uğraşırken şarkılar söyledi ve başardı. Sana başaramayacağını söyleyecek binlerce insan olacak. Seni yutmayı bekleyen tehlikeleri, sana birer birer gösterecek binlerce insan var. Ama yüzündeki gülümsemeyle, ceketini çıkar ve yola koyul. Başarılamayan şeyle uğraşırken şarkılar söyle sonunda başardığını göreceksin EDGAR GUEST YAYIN KÜNYESİ PDR YAYINLARI 1 Genel Koordinatör Behçet YAVUZ Bilim Kurulu Yavuz GÜNEŞ Rezan TURHAN Düzelti Gülay ÖKTEM Aylin KAMA Dizgi-Tasarım Murat ÖZKAN Baskı Habibe AYDOĞMUŞ Özel Ekin İlköğretim Okulu İZMİR Tel: Fax: bilgi@ekin.k12.tr İzinsiz kullanılamaz, kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. Sevgili velilerimiz; Yaratıcılı becerisi; yani aklı büyütmek, beceriyi büyütmek ve bunu her durumda hep yapıyor olmak. Bu sayımızda yaratıcı insanın özelliklerinden ve bu özelliği kazanabilmesi için biz yetişkinlerin hangi tutum içinde olmamız gerektiğinden söz edeceğiz B. Franklin diyor ki Yeteneklerini saklama, onlar kullanmak içindir. Güneş saati gölgede ne işe yarar. Biz de diyoruz ki, bir konuda düşünce üretemezsek başkalarının düşüncelerini kopyalamak zorunda kalırız. EMPATİ adına

3 İÇERİK Yaratıcılık Yaratıcı tutum ve davranışların özellikleri Yaratıcı düşünme becerisi geliştirmek Oyuncaklar ve yaratıcılık Yaratıcı olmanın engelleri Sonuç İLGİLİ KAVRAMLAR Yaratıcılık: Mevcut kavramların aralarındaki ilişkilerden yeni kavramlar veya ilişkiler üretmek. Yetenek: Bir kimsenin bir şeyi anlama ya da yapabilme niteliği, kabiliyet Beceri: Elinden iş gelme durumu, ustalık. Merak: Bir şeyi anlamak ya da öğrenmek için duyulan istek. İlgi: Belirli bir olay ya da etkinliğe yakınlık duyma, ondan hoşlanma ve ona öncelik tanıma. Deha: İnsan zekâsının, insan kişiliğinin erişebileceği en yüksek kerte, dahilik. YARATICILIK Bu sayımızın konusu çocuklarda yaratıcılık becerisi veya yaratıcılık yeteneği geliştirebilmesidir. Yaratıcılık çoğunlukla şu soruyu beraberinde getirir. Yaratıcılık doğuştan getirdiğimiz bir yeterlilik midir, yoksa sonradan kazanılıp geliştirilebilir mi? Dereceleri farklı olmakla birlikte merak insanın doğuştan getirdiği bir özelliktir. 1,5 6 yaş arası çocuk, özerk ve girişimci bir büyüme gösterir. Eğer bu dönem de gelişim yolunda gidiyorsa, çocuk aynı zaman da merak ve sorgulama ile yaratıcı olabilmenin temellerini de atabilir. Bize düşen onun öğrenme merakını önce geriletmemek sonrada hazırlanan programlarla geliştirmektir Yukarıda da belirttiğimiz gibi tüm bireyler yaratıcı düşünce ve hareketlere yatkındır olarak doğarlar. Hatta zekâ geriliği ve öğrenme zorluğu olan çocuklarda bile yaratıcı düşünce gelişebilir. Bu yetenek sadece bazı kişilere özgü değildir. Genel olarak, zekâ ve yaratıcılık arasında pozitif bir bağlantı vardır ama bu, her zekâsı olan yaratıcı olur anlamına gelmez. Fakat yaratıcılığı yüksek olan insanlar ortalama zekânın üzerinde olurlar. Bazı görüşler ise yaratıcılığın zekâ düzeyinden çok duygusal ve kişisel özelliklere bağlı olduğu doğrultusundadır. Bir başka görüşte okul notu ile yaratıcılığın arasında doğru bir bağlantının olmadığı ile ilgili. Yine bu görüşe sahip olanlar; çoğunlukla akademik başarının farklı düşünmekten çok benzer düşünceler üzerine kurulu olmasından kaynaklandığı düşüncesindedirler. Bir başka deyişle okul başarısı yaratıcı düşünceye sahip olmaktan çok doğru cevap vermekle ile ilişkilendirilmektedir. Bizim görüşümüze göre de çocuk karnesine yansıyandan çok daha fazlası olabilir. Aşağıda Kirschenbaum ın Yaratıcı Davranış Araştırmasından aldığımız bir dizi sorular listesi bulacaksınız. Çocuğunuzu tanımak için yararlı olacağını düşünüyoruz. Ellerini kullanarak sözlü öyküler anlatıyor mu? Bir problemin veya karşılaştığı bir sorunun pek çok çözümünü düşünüyor mu? Esnek düşünceli mi? Genelde çok soru sorar mı? Projelerine ve yaptığı şeylere düşüncelerini katar mı? Karmaşık konulardan söz etmekten hoşlanır mı? Mevcut koşulları ve yetki sahibi kişileri sorgular mı? Öğrenme hevesi ve merakı var mı? Genellikle özgüvenli bir tutum sergiler mi? Yeni düşüncelere ulaşmayı sever mi? Mizahı kullanma becerisi var mı? Resmin genelini görürken detayları da gözden kaçırmaz mı? Bir engel veya hata onun çabasını yoğunlaştırmasına neden olur mu?

4 Serüvenden hoşlanır mı? Uyumlu ve edilgin kalmaktan hoşlanmaz mı? Kısaca yukarıda sıraladığımız özelliklerin bir kaçına sahip olan çocuk; başka düşünebilen başka düşünceleri ve durumları oluşturabilen hayal edebilen, farklıyı oluşturabilmek için çabalayan çocuktur. Onu tanımanıza yardımcı olan bu soruların yanıtları, onu yönlendirmenizde de yardımcı olabilir. Gelişme, değişme, yenilik önce bir ihtiyaçtan doğar. Fark edilen ihtiyaç; insanı bunu karşılamak için harekete geçirir. Araştıran, seçenekleri gözden geçiren, yeni bilgiler toplayan insan yaratıcılık sürecini başlatmış demektir. Aşağıda YARATICI TUTUM VE DAVRANIŞLARIN ÖZELLİLLERİ BÖLÜMÜNDE Ramazan Yıldırım ın Yaratıcılık ve Yenilik adlı kitabında yaptığımız özeti sunuyoruz. YARATICI TUTUM VE DAVRANIŞLARIN ÖZELLİKLERİ Birbiriyle ilgili olmakla birlikte yaratıcı tutum ve davranışları şu başlıklar altında inceleyeceğiz. 1. Farklı Olabilmeyi Göze Alabilmek 2. Yargılamayı geciktirebilmek 3. Esnek düşünebilmek 4. Çabuk düşünebilmek 5. Kavram oluşturabilmek 6. Kavramları ilişkilendirebilmek 7. Hayal gücü 8. Konuya odaklanabilmek 1.Farklı olabilmeyi göze alabilmek; Yaratıcılık, yenilik ve farklılık demektir. Bunu göze alabilmek her zaman kolay değildir. Riskleri de içerebilen yenilik ve farklılıklarla baş edebilmek için özgüvene sahip olmak gerekir. Çünkü çoğu zaman yenilikler ve farklılıklar çevreden tepki alırlar. Buna birde iç engeller eklenirse; yaratıcı yeteneklerimiz olsa bile bunları geliştiremez ve kullanamayız. Olağandır ki bu tutum çevrenin insanı umursamaz, aykırı, uyumsuz gibi değerlerle adlandırmasına neden olabilir. Ancak kararlı tutum bu algının yerine başka olumlu değerlerin geçmesini sağlayabilir. Farklı olabilmenin bir başka engeli de mükemmeliyetçi tutum veya yenilgi kaygısıyla davranarak çaba göstermemek olabilir. Yüksek beklentiler uzun bir yolculuk olan yaratıcılık çabasını engelleyebilir. Buna katlanamayan insanlar mükemmelliği çok istedikleri halde, asla ona ulaşamazlar. 2. Yargılamayı Geciktirebilmek; Yaratıcı insanın en önemli özelliklerinden birisi, düşünceleri yargılamadan, değerlendirmeden veya sonuçlandırmadan önce akılda tutma bekletme becerisidir. Mantığın daha çalışma bitmeden devreye girmesi yaratıcılığı engelleyebilir. Yani yaratıcı düşünceyi oluştururken mantığı ikinci sırada tutabilmek gerekir. Yeni düşüncelere yargılamadan, değerlendirmeden önce biriktirmek, sonuç almadan bekletmektir. Böylece yeni düşünceler, daha önceki bilgilerimizin baskısında, önyargısından kurtulabilir. Burada zamanlama çok önemlidir. Düşünce olgunlaşmadan yapılan değerlendirme istenilen sonucun alınmasını engelleyebilir. Yaratıcı düşüncenin en önemli özelliği sonucun, her zaman önceden tahmin edilemeyeceğidir. Çoğunlukla şu tutumlar yargılama yapmamızı sağlayabilir. Doğru/ yanlış mantığı ile hareket etmek Belirsizliğe tahammül edememek Karmaşaya tahammül edememek Çabuk başarma isteğini engelleyememek A. Esnek düşünebilmek; Yaratıcılık, olaylar ve kavramlar arasında yeni ilişkilerin kurulması demektir. Yaratıcı insanlar düşünce ve inançlarında daha esnektir. Önceden belirlenmiş, kabul edilmiş veya bilinen ilişkiler yeni düşüncelere yol açmaz. Bu nedenle bu sınırların dışına çıkabildiğimiz ölçüde yaratıcı olabiliriz. Düşünce ve inançları katı olan insanlar bunu başaramadıkları için yaratıcı olamazlar. Esnek düşünebilmek; yeni koşullara uyum sağlayabilmek, başka seçenekler bulabilmek ve daha önceki olaylar ve kavramlar arasındaki ilişkileri kırabilmek, çıkarılan sonuçlardan vazgeçebilmek veya bunları yenileri ile değiştirebilmek için önemlidir. Esnek düşünebilmek ile yaratıcılık tanımları arasında ki benzerlik oldukça fazladır. Kalıpların dışına çıkabilmek Değişik açılardan bakabilmek Değişik yöntem ve araçları kullanabilmek Sezgileri de kullanmak Mizah

5 4. Çabuk düşünebilmek; ( Spontanlık ) Hızlı düşünebilmek yaratıcılığın vazgeçilmez özelliklerindendir. Çabuk düşünerek; daha çok düşünceye sahip olma, Düşüncenin hızlı akışı mantıksal baskıyı veya mantığa takılıp kalmayı önleyebilir, konuya odaklanmayı ve dağılmayı önler. Çabuk düşünebilmenin yaratıcılığa üç olumlu etki sağlar. Daha çok düşünceye ulaşılabilir. Mantıksal düşüncenin baskısı azalabilir. Üzerinde çalışılan konuya odaklanmayı ve dağınık düşünceyi engelleyebilir. 5. Kavram oluşturabilmek; Düşünmek çeşitli kavram ve sembolleri birbiriyle ilişkilendirmek, yaratıcılık ise bu ilişkilerden farklı sonuçlar elde etmektir. Bunun için dil becerisini geliştirmek gerekir. Ayrıca eylemler ve zihinde görsel düşünceler oluşturmak da önemlidir ( ayrıntılı bilgi için bkz. Ramazan Yıldırım, Yaratıcılık ve Yenilik kitabı s: 70-87) 6. Kavramları ilişkilendirmek. Ne kadar yaratıcı olduğumuz kavramlar arasında kurduğumuz yeni ilişkilerin çeşitliliğine bağlıdır. Bu konu ile ilgili olarak; beynimizin kavramları nasıl ilişkilendirdiği, benzerlikler ve zıtlıklar ve zaman, mekan boyutlarındaki sürekliliği de incelemek. Gerekir. 7. Hayal gücü Genelde iki tür hayal kurarız. Birinci, günlük yaşamın gerçeklerinden kaçmaya yarayan hayallerdir. Gerçek yaşamda arzu edip ulaşamadığımız başarı, ün, konum veya çevreye hayallerimizde ulaşmaya çalışırız. İkinci grupta ise gerçekten kaçmak değil, tam tersine gerçeği daha kolay anlayabilmek için kurduğumuz hayaller yer alır. Bir işe başlar önemli bir karar alır veya geleceğimizi planlarken ortaya çıkabilecek olasılıkları zihnimizde canlandırır, coşkulanır veya kaygılanırız. Benzer şekilde okuduğumuz veya işittiğimiz olayları zihnimizde yeniden yaratırız. Bu kavram yerine son zamanlarda düşlemek sözcüğü kullanılıyor. Buna zihinde canlandırabilmek de diyebiliriz. 8. Konuya odaklanabilmek; Yaratıcı düşünce kendiliğinden oluşmaz.bilim ve sanat alanlarında büyük başarı kazanan kişilerin enerjilerinin büyük bölümünü uğraştığı konuya harcadıkları görülür Üzerine yoğunlaşırsak okuduğumuz, duyduğumuz veya gördüğümüz birçok şeyi uğraştığımız konuyla ilişkilendirebilir, yeni çağrışımlar yapabiliriz. Bu tutumu nereye baksa aynı şeyi görmek şeklinde özetleyebiliriz. Böylece yeni ilişkiler ve benzetmeler bulmamız kolaylaşır. Konuya odaklanabilmek için; Önce konu hakkın bilgi sahibi olmak, Konunun sınırlarını doğru çizme,. İlgi ve çocuksu merakı ayakta tutm,. Öz disiplinli olma,. Yaratıcılık için gerekli olan gerilimi yakalama,. Yeniyi yakalamak gerekir, YARATICI DÜŞÜNME BECERİSİ GELİŞTİRMEK OLGUNLAŞMAMIŞ NÖRON OLGUNLAŞMIŞ NÖRON Düşünme beynimizin yaptığı bir etkinliktir. Bu nedenle önce beynimizin yapısına bir bakmak gerekir. Aşağıdaki şekilleri zaman zaman sizlerle bu sayfalarda paylaşıyorum. Öğrenme ve sorun çözme ile ilgili sayılarımızdan hatırlayabilirsiniz. Öğrenmek, sorun çözme becerilerine sahip olmak beynimizi geliştiren çalışmalardır. Konuyu biraz daha açarsak, algılamak, kavramak, gözlem yapmak, bellekte saklama becerilerini geliştirmek, sonuçlar çıkarmak, yorumlamak, yeni düşünceler üretmek hem beynimizin daha etkin olmasını hem de yaratıcı düşünme becerilerini geliştirir. Beyin bu işlemleri yaparken, 100 milyonlarca kullanılmaya hazır nöronları olgunlaştırarak sınapslara dönüştürür. Snapsların çokluğu öğrenme becerilerinin gelişmesinde, öğrenmenin gerçekleşmesinde etkili olurlar. Kullanılmayan nöronlar etkisizleşirken kullanılan snapslar gelişip

6 etkin duruma geçerler. Bazı bilim adamlarına göre de beynin öğrenme ile ilgili bu alt yapısının 12 yaşına kadar tamamlanması gerekiyor. Yaratıcılığın bu fizyolojik yapısını yanında bir de duygusal yapısı vardır. Yenilikleri, farklıları yaratmayı istemek, yapabilirim duygusunu yaşamak ve artık bunu yaşam biçimine dönüştürmek için duygu olarak hazır olmak önemlidir. Bu da çocuğa kazandırılan yapabilirim duygusu ile gerçekleşebilir. Bilim adamları yaratıcılığın insanlara olağan olarak dağıtılmış bir özellik, bir yetenek duygusal bir süreç ve sonuçta oluşturulan bir süreç olarak değerlendiriyorlar. Ayrıca yaratıcılık: Bilgiye ulaşma becerilerini bilme; Bilgiyi arama merakı, hevesi çocuklarda geliştirilmesi gereken bir konudur. (Bu konuyu daha önceki sayımızda ele almıştık. Sayı: 25 ) Bilgiye ulaşma yolculuğunda ilgiyi, merakı sürdürebilme ve sonuçları değerlendirme, yorumlama ile yaratıcılık becerilerinin gelişimi arasında ki var olan heyecanlarını geliştirmek biz yetişkinlerin önemli eğitimci görevleri arasında olmalıdır. Bunun için; Ona düşüncelerinin değerli olduğunu hissettirmeyi, düşüncelerine saygı duymakla öğretmek, Katı bir tutum yerine olabilirlilik, esneklik gibi tutumlar içinde olarak model olmak. Başkalarının düşüncelerine başvurmak, farklı pencerelere ulaşma isteği içinde olmasını öğretebilmek. Gibi konular için çocuğa davranışlar ve tutumlar kazandırmak gerekmektedir. Seçenekli düşünme; Seçenekli düşünme aynı zamanda sorun çözme becerisi ile de ilgili bir konudur. Çocuklara, küçük yaşlarda kendi yaşadıkları soruları çözme fırsatı vererek seçenekli düşünme ve sonuçta da yaratıcı düşünebilmeleri için ortam hazırlamış oluruz. Açıklık, şeffaflık; Bilginin evrenselliği ve bizim duygularımızdan bağımsız olarak varlığı çocuklara küçük yaşlarda öğretilebilir. YARATICILIĞIN ENGELLERİ Mantıksal düşünceyi ön plana çıkarmak akılcılığı baskın bir tarz olarak seçmek, risklerden kaçınmak yaratıcılığı önemli düzeyde etkiler. Ayrıca önyargılar veya inançlar, isteklerimiz, beklentilerimiz, sorgulamadan değerlendirme alışkanlığı bizi hep aynı noktalara yönlendirebilir ve diğer seçenekleri görmemizi engelleyebilir. Ayrıca eğitim sistemi, fiziksel ve sosyal ortamlarda yaratıcılığı engelleyebilir. Anne-babalar, zaman zaman çocuktaki yaratıcılığın ortaya çıkmasını engelleyen tutumlar sergilerler. Bunların başlıcalar şunlardır: Çocuğun oyunlarına karışmak ve onları kendi düşünceleri doğrultusunda yönlendirmek, Çocuğun yaptığı çalışmaları eleştirmek Doğrusu budur. demek. Çocuğun hayal dünyasıyla alay etmek, onu küçümsemek, Çocuğun duygusunu anlamamak ve kabul edilmemiş duygusu yaşatmak, Çocuğu hiç yeteneği olmayan veya ilgisini çekmeyen bir yöne zorlamak, bu konuda ona baskı yapmak. Çocuğu yaptıklarından dolayı sürekli eleştirmek ve onu doğrular - yanlışlar dünyasına hapsetmek. Çocuğu belli kalıplara sokmaya çalışmak. Aklın yolu birdir mantığıyla hareket etmek, çok senekli düşünme becerisini engellemek. YARATICI EV ORTAMI VE EVDE ÇOCUĞUN YARATICILIĞININ GELİŞTİRİLMESİ Yukarıda da söylediğimiz gibi yaratıcılık çocukluğun doğal özelliklerinden biridir. Evde ve okulda yaratıcılığın teşvik edilmesi geliştirilmesi gerekir. Çünkü zamanımızda artık bilgiyi farklı kullanan ve böylece farklı bilgilere ulaşarak farklılıklar yaratanlar başarıyı yakalayabiliyorlar. Bilgi çağında bilgiyi yalnızca bilmek değil farklı bir şekilde kullanabilenler gelişim ve değişimi yakala biliyorlar. Yaratıcı öğrenme evde başlar. Çocuklar başkalarını gözlemeyi değer vermeyi ve olasılık ilişkilerinin sınırlarını kendi ana-babalarından öğrenirler. Ev ortamı ilk ve en güçlü eğitim kurumudur. Çocukları ile dağlara tırmanan, aynı klasiği defalarca okuyup çocukları ile tartışan anababalar çocuğun ilk öğretmenleridir.

7 Yaratıcılık iletişim ile başlar. Aileler yaratıcılıklarını aile içi sorunları çözmede kullanarak yıkıcı enerjini yaratıcı enerjiye dönüştürebilirler. Yaratıcı aileler çocuklarının aileye anlamlı katkılarda bulunmasını isterler. Ortak aile kararlarında çocuğun bakış açısının da bulunmasını sağlarlar çocuğun sesinin olmadığı ailelerde yaratıcı ifade gelişmez. Yalnızca sonuca odaklanmak çocukların yaratıcılığını engelleyebilir. Örneğin not veya davranış beklentisinde olmak ve bu arada yaşananları ve gelişimi göz ardı etmek Bireyin yaratıcı yeteneği, insanlığa yardım ve paylaşma duygusu ile birleştiği zaman umursamazlığı ve bencilliği engelleyecektir, bu da sadece ev ortamında başarılabilir. Dış dünyayı algılarken ses, koku, tat, ısı ve olayları, nesneleri, düşünceleri değerlendiririz. Çocuklar özellikle küçük yaşlarda yeni durumlara ilgilidirler. Bu dönemde yetişkinlere sorular sorabilirler. Onların öğrenme meraklarını desteklemek ve hayal güçlerinin yarattığı düşünceleri dinlemek gerekir Zaman içinde çocuğun yaşantılara açık olmaması, ana sınıfından üniversiteye giden tek boyutlu ikiyüzlü duyguları egemen olduğu kendilerini ve kişilik özelliklerini öğreten dar bir kanala dönüşmektedir. Çocuklar için oldukça üzücü bir durum, başkaları ile oynadığı oyunu terk edip kendi oynamak istediği oyuna gitmekten korkan çocuğun yaşamıdır. Her zaman yasak, yanlış, kötü ve ayıp değerlendirmeleri ile karşılaşan çocuk, yaratıcı düşünce ortamlarını hiçbir zaman keşfedemeyecektir. Gazeteler haritalar kartlar oyun kitapları bilmeceler ve sanat etkinlikleri ile ilgili materyaller yaratıcı çocuğu geleceğe hazırlamakta en önemli etkinliklerdir. Oyuncaklar ve yaratıcılık Yapılan araştırmalar, çok fazla oyuncağı olan çocukların yaratıcılıklarını yeterince kullanamadıklarını göstermektedir. Çocuk -gereğinden fazla oyuncağa sahipse- zihnindeki ve hayallerindeki küçük dünyaya ulaşmak için hiçbir çaba harcamaz. Varsayın ki, şu anda istediğiniz her şeye sahipsiniz. Bu durumda yapacağınız iki şey var: Birincisi doyumsuzluk hissederek sahip olduklarınızın daha da fazlasını arzulamak; ikincisi ise sahip olduklarınız karşısında rahatlığa kapılıp tembelleşmek. Oysa öyle bir şey olmalı ki hem sizi ulaşmak istediklerinize motive etsin, hem de kendinizden bir şeyler katarak yenilikler yaratabilsin ve takdir edilsin. Bu, sizin özgüveninizi geliştirmez mi? Yaratıcılığın gelişmesi emek ister. Evinizde sanat köşesi oluşturmak. Bunun için boş bir alan ayırmak. Uygun malzemeler bulundurmak. Çocuklarınızın yaratıcılığını teşvik etmek amacıyla sorun niteliğinde sorular sormak ve farklı yanıtlar üretmesini sağlamak olabilir. Bunlarla birlikte yaratıcı etkinlikler hazırlayabilirsiniz. Aşağıda bunlardan birkaç örnek bulacaksınız. Şarkı bestelemek (... konulu şarkı. ) Kısa öyküler yazmak ve oynamak. Çeşitli çizgilerden şekil oluşturma çalışması. Bir duygu düşünme ve bunu dansla anlatma çalışması. Eğer alış-veriş yaptığımız yer bir aylığına kapanırsa ne yapabiliriz? Onun hayal gücünü ve sorun çözme becerisini destekleyin. Sürpriz doğum günü partileri düzenlemek NELER YAPILABİLİR? Eğitim, endüstri ve gelişen iş hayatı artık yaratıcı bireyler yetiştirmeye ve onları bu konuda geliştiren programlar yapmaya yönelmiştir. Bu programlar ev hayatınızda yapacağınız küçük oyunlarla ve geliştireceğiniz tutumlarla destekleyebilirsiniz.. Çocuklara yaratıcı düşünme öğretilebilir. Bunun için bilgiyi arama, bilgiye sahip olmanın önemi kavratılabilir. Bilgiyi arama yolculuğunun zevkli hale getirilmesi çocukta bu konu ile ilgili olumlu geliştirmesini sağlar. Örneğin beyin fırtınası yöntemi bir farklıyı arama, hayal etme yöntemidir. Çocukların bu yöntemi biliyor ve kullanıyor olmaları onlara her zaman bir kolaylık sağlayacaktır. Okulumuzda yaratıcılığı teşvik etmek ve geliştirmek amacıyla uyguladığımız programlarımız şunlardır: 1. Proje çalışmaları. 2. Kulüp çalışmaları.

8 3. Yaratıcı drama konulu etkinlikler. 4. Yapılandırmacı yöntemle işlenen ünite konuları ve uygulamaları, 5. BSÇ (Ben Sorun Çözebilirim) Programı ile farklı düşünerek farklı çözümler olabileceğini görmelerini sağladık. TELEFONLA İLETİNİZ. İŞBİRLİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ. AYIN ÖNERİLERİ OKUYABİLİRSİNİZ Başarıya Giden Aile Doğan Cüceloğlu İZLEYEBİLİRSİNİZ DİNLEYEBİLİRSİNİZ KAYNAKÇA Uzm. Dr. B. Nurdan Tekgül (2005) Adolesan Sağlığı Pratisyen Hkm.Der. Yayını Öz. İlkim (2003) Çocuk ve Kişilik Kök Yayıncılık Satir. Virginia (2001) Yeniden İnsan Olmak Beyaz Yayınları Dinkmeyer. D. ve McKay Gary D. ( 1994 ) Biz Bir aileyiz Yapı Kredi yayınları