ÇİMENTO SEKTÖRÜ RAPORU (2015/1)

Transkript

1 T.C.BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI ÇİMENTO SEKTÖRÜ RAPORU (2015/1) Sektörel Raporlar ve Analizler Serisi 1

2 İÇİNDEKİLER Tablolar Listesi... 3 Şekiller Listesi... 3 Kısaltmalar Listesi... 3 YÖNETİCİ ÖZETİ SEKTÖRÜN GENEL DURUMU Sektörün Dünya Ekonomisi ve AB Ülkelerindeki Durumu Sektörün Türkiye deki Genel Durumu Sektördeki Üretim Eğilimleri ve Üretilen Başlıca Ürünler Sektörün Alt Sektörleri ve Etkileşim Halinde Olduğu Diğer Sektörler Sektörün Bölgesel Yapısı ve Kümelenmeler Sektörün Kapasite Kullanımı Sektörün İşyeri Sayısı ve İstihdamı Sektörün Üretim Değeri Sektörün Cirosu Sektörün Katma Değeri Sektörün Ar-Ge Faaliyeti Sektörün Elektrik Tüketimi Sektörün Dış Ticareti Sektörün Maliyet Bileşenleri Sektörün Projeksiyonu SEKTÖRÜN SON ALTI AYLIK DEĞERLENDİRMESİ Son Dönemdeki Sektöre İlişkin Türkiye ve Dünyadaki Gelişmeler Sektörün Üretim Endeksi Değerlendirmesi Sektörün İhracat ve İthalat Değerlendirmesi KAYNAKÇA

3 Tablolar Listesi Tablo 1: Türk Çimento Sektörü Üretim ve Tüketim Miktarları... 7 Tablo 2: Çimento Sektörü 2013 Yılı Kapasite Miktarları... 9 Tablo 3: Çimento Sektörü 2013 Yılı Kapasite Kullanım Oranları... 9 Tablo 4: Türkiye nin İhracat Yaptığı Ülkeler (1.000 ABD Doları) Tablo 5: Türkiye nin İthalat Yaptığı Ülkeler (1.000 ABD Doları) Tablo 6: Çimento Sektörü Maliyet Kalemleri Tablo 7: Sektörün Projeksiyonu Şekiller Listesi Şekil 1: Bölgelere Göre Dünya Çimento Üretimi (Milyon Ton)... 5 Şekil 2: İhracatçı Ülkeler, Şekil 3: İthalatçı Ülkeler, Şekil 4: Çimento Üretim Endeksi (Baz Yılı 2010) Şekil 5: Çimento İhracatı Şekil 6: Çimento İthalatı Kısaltmalar Listesi AB ABD GSMH ISIC kwh SITC TÇMB TOBB TÜBİTAK TÜİK : Avrupa Birliği : Amerika Birleşik Devletleri : Gayrisafi Milli Hasıla : International Standard Industrial Classification : Kilowatt Saat : Standard International Trade Classification : Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği : Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği : Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu : Türkiye İstatistik Kurumu 3

4 YÖNETİCİ ÖZETİ Türk çimento sektörü, 1911 yılında ton/yıl kapasiteli bir fırınla Darıca da üretime başlamıştır. Daha sonra bu fabrika 1923 yılında tevsi edilerek kapasitesi ton/yıl a yükseltilmiştir li yıllara kadar Ankara, Zeytinburnu (İstanbul), Kartal (İstanbul) ve Sivas ta 4 yeni fabrika kurulmuş ve toplam kapasite ton/yıl a ulaşmıştır. 1950'den sonra Türkiye Çimento Sanayisi T.A.Ş.'nin (ÇİSAN) kurulmasıyla üretim artışı sağlanmasına rağmen 1970'lere dek talebin yeterli derecede karşılanamaması nedeniyle çimento ithalatı devam etmiştir. Sektör, Türkiye de yıldan yıla artan ihracat hacmi ile GSMH da önemli bir yer sahibi olmanın yanında, sağladığı önemli istihdam düzeyiyle de ekonomik yapı içindeki önemini korumaktadır. Makroekonomik dalgalanmaların ve istikrarsızlıkların ilk etkisini gösterdiği sektörlerden biri olan çimento sektörü, yaşanan ekonomik krizlerden olumsuz yönde etkilenmekte olup, inşaat sektörünün ana girdilerinden birini sağlaması sebebiyle, bu sektördeki dalgalanmalardan doğrudan etkilenmektedir. Günümüzde sektör, hammadde konusunda tamamen kendi kaynaklarını kullanmakta olup, üretimiyle ülke ihtiyacını karşılayabilmektedir. İthalattaki payı az olan çimento sektörü, ihracattaki payını her geçen gün arttırmakta ve dünyanın 90 ülkesine satış yapmaktadır. İhracatın büyük bölümü Irak, Rusya ve Libya ya yapılmaktadır. Mevcut durumda, yurtiçi talebi karşılamakta sıkıntı çekmeyen, bunun yanı sıra ihracatını yaklaşık yüzde 150 oranlarında artıran sektör dünyanın en büyük çimento ihracatçısı konumuna gelmiştir. Dünya pazarına bakıldığında, 2013 yılında çimento üretimi 4 milyar tona ulaşmıştır yılı verilerine göre Türk çimento sektörünün üretim miktarı 69,7 milyon ton, tüketim miktarı ise 61,8 ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Türk çimento sektörünün 2014 yılı ihracatı 641,3 milyon ABD Doları; ithalatı ise 14,3 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. 4

5 1. SEKTÖRÜN GENEL DURUMU 1.1. Sektörün Dünya Ekonomisi ve AB Ülkelerindeki Durumu 2013 yılında global çimento üretimi bir önceki yıla göre artış göstererek 4 milyar ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Çin üretimin %58,6 lık kısmını oluşturmaktadır. En fazla büyüme oranları Hindistan, Arjantin, Suudi Arabistan ve Güney Afrika da görülmüştür. Endonezya da düşüş yaşanmıştır. G7 ülkeleri arasında ise 2013 yılında çimento üretiminde ABD ve Japonya da yıllık %4,1 ve %4,2 lik, Kanada da ise %3,2 lik bir düşüş yaşanmıştır. Güney Amerika, Asya ve Afrika da üretim bir önceki yıla oranla 2013 yılında artmıştır. Ülkemiz Çimento sektöründe Avrupa nın en büyük, dünyanın ise beşinci büyük üreticisi, ihracatta dünya pazarında ikinci sırada yer almaktadır. İspanya, İtalya ve çimento üretiminde sert düşüşler yaşamaya devam etmiştir. Sırasıyla bir önceki yıla göre 2013 te %28,5 ve %20,9 luk düşüşler yaşanmıştır. Almanya ve Fransa da ise %2,3 ve %3,4 lük düşüşler yaşanmıştır. Doğu Avrupa ülkelerinden Çek Cumhuriyeti ve Slovenya da da %5,2 ve %17,6 lık benzer düşüşler olmuştur. Global çimento tüketiminden Batı Avrupa %6, Orta ve Doğu Avrupa %3, Kuzey Amerika %3, Güney ve Orta Amerika %4, Afrika %5, Hindistan %8, Orta Doğu %5, Güney Asya %5, Kuzey Asya %60 ve Avustralya %1 pay almaktadır. Şekil 1: Bölgelere Göre Dünya Çimento Üretimi (Milyon Ton) Kaynak: Cembureau, Activity Report

6 Milyon ABD Doları Milyon ABD Doları Şekil 2: İhracatçı Ülkeler, ÇİN TÜRKİYE ALMANYA TAYLAND PAKİSTAN VİETNAM İSPANYA İhracat 795,5 739,6 583,1 531,5 529,6 490,9 483,9 Kaynak: International Trade Center, Trade Map 2013 yılı verilerine göre; Çin, Türkiye ve Almanya dünya çimento ihracatından en fazla pay alan ülkeler arasındadır. Şekil 3: İthalatçı Ülkeler, ABD FRANSA CEZAYİR RUSYA SİNGAPU LİBYA UMMAN R İthalat 636,2 420,8 397,5 379,7 347, ,4 Kaynak: International Trade Center, Trade Map 2013 yılı verilerine göre; ABD, Fransa ve Cezayir dünya çimento ithalatından en fazla pay alan ülkelerdir. 6

7 1.2. Sektörün Türkiye deki Genel Durumu Türkiye çimento üretimi 2014 yılı verilerine göre 69,7 milyon ton, tüketim, 61,8 milyon ton olarak gerçekleşmiştir yılında dış piyasalardaki olumsuz gelişmeler sonucu ihracatta azalış yaşanmıştır. Türk çimento sanayisi 60 milyon tonun üzerindeki üretimi ile Avrupa nın en büyük, dünyanın ise Çin, Hindistan, Avrupa Birliği üyesi ülkeler, ABD ve Brezilya dan sonraki en büyük beşinci üreticisi konumundadır. İhracatta ise dünya pazarında %6,9 luk pay ile birçok önemli üretici ülkeyi geride bırakarak Çin den sonra ikinci sırada yer almaktadır. Türk çimento sektörü üretim kalitesi, sektörün sağlıklı gelişiminin sürdürülmesi için kurulan Ar-Ge merkezleri, gerçekleştirilen eğitimler, çevreye, insana ve iş sağlığına olan duyarlılığı ve yapılan yatırımları ile dünya çimento sektöründe çok önemli bir konuma gelmiştir. Sektörün en önemli politikası, çimento tüketimini azaltmadan çevre ile ilgili sorunları gözeterek ve teknolojinin sunduğu tüm imkanları kullanarak sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin hayata geçirilmesidir. Sektörde yakıt olarak; petrol ve türevlerinden ziyade daha çok kömür kullanılmaktadır. Ancak petroldeki fiyat hareketlerinin sektörü taşımacılık (hammadde ve mamul nakliyesi) konusunda etkileyebileceği, petrol fiyatlarındaki düşüşün Türkiye ye dünya pazarında rekabet avantajı sağlaması beklenmektedir. Tablo 1: Türk Çimento Sektörü Üretim ve Tüketim Miktarları Yıllar Üretim (milyon ton) Tüketim (milyon ton) ,98 12, ,42 22, ,95 31, ,96 25, ,76 26, ,10 28, ,80 30, ,79 35, ,40 41, ,26 42, ,43 40, ,00 39, ,70 62, ,40 62, ,30 62, ,40 70, ,7 61,8 Kaynak: TÇMB 7

8 1.3. Sektördeki Üretim Eğilimleri ve Üretilen Başlıca Ürünler Çimento sektörünün SITC (Standard International Trade Classification) kodu 661.2, ISIC (International Standard Industrial Classification Rev.3) kod numarası ise 2694 tür. Türkiye de standardı olan çimento tipleri aşağıda verilmiştir. Portland Çimentolar Portland Kompoze Çimento Yüksek Fırın Cüruflu Çimento Puzolanik Çimento Kompoze Çimento Bunların haricinde gerek klinker üretimi sırasında, gerekse sonradan ilave edilen mineral katkılar sayesinde özel kullanım amaçlı olarak üretilmiş, TS EN standardının kapsadığı 5 çeşit daha çimento bulunmaktadır. Bunlar: Sülfatlara Dayanıklı Çimentolar Beyaz Portland Çimentosu Harç Çimentosu Yüksek Fırın Cürufu Katkılı, Düşük Erken Dayanımlı Çimentolar Çok Düşük Hidratasyon Isılı Özel Çimentolardır Sektörün Alt Sektörleri ve Etkileşim Halinde Olduğu Diğer Sektörler Çimento sektörü, inşaat sanayinin kayıt dışı olmayan en önemli kollarından biridir. Çimento sanayisinde talep, ülkenin ekonomik koşullarına ve yatırım ortamlarına bağlı olarak değişmekte ve harcama yapılmayan dönemlerde durgun bir seyir izlemektedir. Çimento sanayi, sürdürülebilir inşaat sanayinde lider rol oynamaktadır; çünkü beton, doğal olarak sürdürülebilir bir yapının en önemli unsurudur. Türkiye de önümüzdeki 10 yıl içerisinde kentsel dönüşüme her yıl 4 milyar dolar harcanması planlanmaktadır yılında ev kentsel dönüşüme katılmış olup bu sayının 2014 yılında e çıkacağı öngörülmüştür. 20 yıllık hedef 6,5 milyon evin kentsel dönüşüme katılmasıdır. 10 yıllık süreç için yaklaşık 300 milyon m3 hazır beton gereksinimi ortaya çıkmıştır. Enerji ve yakıt çimento üretim maliyetlerinin %50 sinden fazlasını oluşturmakta olup Türkiye nin enerji yönünden dışa bağımlı bir ülke olması ve yüksek enerji fiyatları, çimento üretiminin maliyetini arttıran en önemli unsurlardır. En önemli alt yapı projelerinden olan beton yollar, önemli miktarda çimento talebi oluşturabilecek yatırımlardır. Çimento üreticileri beton yolların inşaatında kullanılacak olan çimentolar üzerinde araştırma-geliştirme projeleri yapmalı ve bu talebi karşılamak için hazır hale gelmelidir Sektörün Bölgesel Yapısı ve Kümelenmeler Çimento pazarında genellikle fabrikalar yakın olan çevre ve bölgelerde yer aldığı için bu bölgelerde yoğunlaşmakta ve kümelenmektedir. Ancak bazı bölgeler için, bu pazarların, coğrafi faktörlerin etkisiyle kesişmesi söz konusu olabilmektedir. Ölçek ekonomileri, üretim maliyetleri, taşıma maliyetleri ve bu maliyetlerin satış fiyatına eklenmesiyle birleşen birçok faktör çimento fiyatlarını, dolayısıyla da ürün için piyasa oluşumunu etkilemektedir. Çimentonun satılabileceği optimum uzaklığın ölçülmesinin, üretim kapasitesi, kapasite 8

9 kullanım oranı, üretim maliyetleri, kullanılan taşıma araçları gibi birçok faktöre bağlı olduğu bilinmektedir. Ancak sadece karayolu ile ulaşımın mümkün olabildiği daha iç bölgelerde, fiyat rekabetinin sert olması nedeniyle az sayıda işletme ayakta kalabilmesi sebebiyle bölgesel bir yoğunlaşmadan söz edilebilir (Ekiz, 2008) Sektörün Kapasite Kullanımı Sektörde 2013 yılı verilerine göre çimento kapasite kullanım oranı bölgeler bazında ortalama % 68,57 olarak gerçekleşmiştir. Toplam çimento kapasitesi ise 107,4 milyon ton civarında olup çimento üretiminde kapasite fazlalığı olduğu görülmektedir. Tablo 2: Çimento Sektörü 2013 Yılı Kapasite Miktarları TON Klinker Kapasitesi Çimento Kapasitesi Marmara Ege Akdeniz Karadeniz İç Anadolu Doğu Anadolu G.Doğu Anadolu TOPLAM Kaynak: TÇMB Tablo 3: Çimento Sektörü 2013 Yılı Kapasite Kullanım Oranları Marmara Ege Akdeniz Karadeniz İç Anadolu Doğu Anadolu G.Doğu Anadolu TOPLAM Kaynak: TÇMB Klinker Çimento 99,31 75,15 92,22 66,89 84,98 65,08 97,28 70,06 89,40 71,00 85,85 56,79 92,46 69,64 91,66 68,57 9

10 Türkiye de çimento sektöründe üretimin en fazla olduğu bölgeler Marmara ve Akdeniz Bölgesi olup toplam Türkiye üretiminin %46 sını oluşturmaktadırlar. Üretim bakımında ikinci önemli bölge ise Türkiye üretiminin %15 ini oluşturan İç Anadolu Bölgesidir. Karadeniz %13, Güneydoğu Anadolu %10, Ege %9 ve Doğu Anadolu %7 olarak gerçekleşmiştir. Sektörün en önemli sorunlarından olan, kapasite fazlası talep eksikliği nedeniyle çimento fiyatlarında önemli miktarlarda düşüşe sebep olmaktadır. Bu durum şirketlerin karlılığını düşürmektedir Sektörün İşyeri Sayısı ve İstihdamı Türk Çimento sektöründe 49 adet entegre tesis, 18 adet öğütme-paketleme tesisi olmak üzere toplam 67 çimento fabrikasıyla kişiye istihdam sağlamaktadır. Üretimin büyük kısmı 6 firma tarafından gerçekleştirilmektedir. Türk çimento sektörünün oligopol bir piyasa yapısına sahip olduğu söylenebilir Sektörün Üretim Değeri Türk çimento sektörünün 2013 sonu itibariyle üretim kapasitesi 107,4 milyon ton/yıl, üretimi ise 70,4 milyon ton düzeyinde gerçekleşmiştir yılı verilerine göre ise üretim 69,7 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir Sektörün Cirosu 2013 yılında Türk çimento sektörü cirosu yaklaşık 4,0 milyar ABD Doları olarak gerçekleşmiştir Sektörün Katma Değeri Türk çimento sektörünün 2013 sonu itibariyle üretim kapasitesi 107,4 milyon ton/yıl a ulaşmış olup, Avrupa da üretim ve ihracatta ilk sırada, dünyada ise ihracatçı ülkeler arasında ikinci sırada yer almaktadır yılında faktör maliyetiyle katma değeri 2.72 milyar TL dir Sektörün Ar-Ge Faaliyeti TÇMB bünyesinde Çimento ve Beton için bir Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü bulunmaktadır. Enstitünün amacı, teknik ve bilimsel çalışmalarda hidrolik bağlayıcı maddeler ile beton ve beton agregalarını üreten, kullanan sektörlerdeki teknik-bilimsel araştırma ve geliştirmelere yardımcı olmak ve bunları teşvik etmektir. Söz konusu Enstitüde gerçekleştirilen Araştırma ve Geliştirme konuları; Katkı maddeleri dahil olmak üzere hidrolik bağlayıcı maddeleri ile beton ve beton agrega malzemelerini teknik-bilimsel bazda geliştirmek, Proses geliştirme çalışmaları yapmak, Birliğin amacı çerçevesinde branşla ilgili konularda ekspertiz raporu ve danışmanlık hizmetleri vermek, 10

11 Üniversite ve diğer bilimsel kuruluşların ilgili çalışmalarını, işbirliği veya diğer yardımlarla teşvik etmek, Danışmanlık hizmetleri, toplantılar ve uygun önlemlerle üyeleri ve Belge kamuoyunu Başlığı aydınlatıcı bilgiler vermek, Kabul edilen araştırma sonuçlarını ve diğer bilimsel çalışmaları mesleki literatürde yayınlamak, Çimento ve Beton standardlarının geliştirilerek iyileştirilmesini sağlamak şeklindedir. TÜBİTAK tarafından 2013 yılında TEYDEB destek programları kapsamında çimento sektöründe 6 adet proje desteklenmiştir. Destek tutarı toplam 0,51 milyon TL değerindedir Sektörün Elektrik Tüketimi TÇMB üye fabrikalarının 2014 yılında, yaklaşık 6,2 milyar kwh elektrik enerjisi tüketimi kaydedilmiştir Sektörün Dış Ticareti Türk çimento sektörünün 2013 yılındaki çimento ihracatı 739,6 milyon ABD Doları; ithalatı ise 13,3 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir yılında ise bu değerler sırasıyla 641,3 milyon ABD Doları ve 14,3 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. Çimento ihracatında ağırlık Asya ülkelerine olurken, özellikle Afrika pazarındaki talep artışı ile birlikte, Avrupa ülkeleri üçüncü pazar olmuştur. Klinker ihracatında ağırlık Avrupa ülkelerine olurken, Afrika pazarı klinker ihracatında da büyüme gerçekleşmiştir. En çok klinker ihracatı İsrail ve yeni bir Pazar olan Brezilya ya yapılmıştır. Klinker ihracatının % 34 ü Avrupa, % 33 ü Afrika ve % 26 sı Güney Amerika ülkelerine yapılmıştır. Tablo 4: Türkiye nin İhracat Yaptığı Ülkeler (1.000 ABD Doları) İTHALATÇILAR DÜNYA LİBYA SURİYE IRAK RUSYA İSRAİL MISIR EKVATOR GİNESİ BULGARİSTAN Kaynak: International Trade Center, Trade Map 2014 yılı verilerine göre Türkiye nin çimento ihracatı yaptığı ilk üç ülkeyi sırasıyla Libya, Suriye ve Irak oluşturmaktadır. 11

12 Tablo 5: Türkiye nin İthalat Yaptığı Ülkeler (1.000 ABD Doları) İHRACATÇILAR DÜNYA Kaynak: International Trade Center, Trade Map 2014 yılı verilerine göre Türkiye nin çimento ithalatı yaptığı ilk üç ülkeyi Yunanistan, Fransa ve İngiltere oluşturmaktadır Sektörün Maliyet Bileşenleri Çimento üretiminde hammadde, yardımcı maddeler, enerji ve yakıt önemli maliyet bileşenleridir. Üretimden sonra ihracatta da önemli bir yere sahip olan diğer bir maliyet kalemi ulaştırmadır. Özellikle enerji, yakıt ve ulaştırma maliyetleri sektörün pazardaki rekabetçiliğine zarar vermekte olup, sektör temsilcileri uluslararası rakiplerine göre maliyet dezavantajı yaşamaktadır. Tablo 6: Çimento Sektörü Maliyet Kalemleri Türk Çimento Sektörü Ortalama Maliyet % Sınai Maliyet Kalemleri Hammadde ve Yardımcı Maddeler 9,6 Elektrik 21,1 Yakıt 38,0 İşçilik 9,4 Amortisman 7,0 Diğer Sabit Giderler 13,1 Diğer 1,8 Toplam 100,0 Kaynak: TOBB Çimento Sektör Raporu, YUNANİSTAN FRANSA İNGİLTERE HOLLANDA HIRVATİSTAN ALMANYA ABD Sektörün Projeksiyonu Çimento sektörünün projeksiyonuna göre üretim değerinin 2023 yılında 99,8 milyon tona, tüketimin ise 78,9 milyon tona ulaşacağı tahmin edilmektedir. 12

13 Tablo 7: Sektörün Projeksiyonu Milyon ton Çimento üretim Çimento İç satış ,7 62, ,1 64, ,5 66, ,1 68, ,6 70, ,3 72, ,1 74, ,8 76, ,8 78,9 Kaynak:TÇMB 2. SEKTÖRÜN SON ALTI AYLIK DEĞERLENDİRMESİ 2.1. Son Dönemdeki Sektöre İlişkin Türkiye ve Dünyadaki Gelişmeler Dünya çapında çimento üretim kapasitesinin yıllık %2,9 oranında artacağı, bununla birlikte 2018 yılına kadar yıllık çimento üretim kapasitesinin 5,4 milyar tonu aşacağı öngörülmektedir. Bu dönemde net olarak yıllık kapasitenin 730 milyon ton artacağı, çimento tüketimindeki artışın 2014 ve 2018 yılları arasında Avrupa ve Asyada belirli piyasalarda durgun olması beklenmektedir. Özellikle Afrika, Güney Amerika ve Güney Doğu Asya da daha istikrarlı artışların yaşanacağı, yıl bazındaki global büyümenin 2016 da en üst seviyeye ulaşacağı tahmin edilmektedir yılında global çimento talebi yaklaşık 4,2 milyar tona ulaşmıştır yılına kadar büyümenin yıllık ortalama %3,6 civarında olacağı tahmin edilmektedir yılında 4.8 milyar tona ulaşması öngörülen yıllık tüketim ile, genel küresel görünümün pozitif bir şekilde etkilemesi beklenmektedir. Çin çimento sektörü 2014 yılında düşüş göstermiştir. Çin çimento pazarının gelecek yıllarda, en büyük iç çimento tüketicisi olan ikamete yönelik emlak piyasasındaki daralmanın etkisiyle yavaşlayacağı öngörülmektedir. Uzun vadede Hindistan, Brezilya, Suudi Arabistan ve Endonezya gibi büyük çimento piyasalarının sektörün gelişim eğrisine yön vereceği beklenmektedir. (Çimento ve Beton Dünyası Sayı: ) Türk Çimento Sektöründe 2014 yılında iç satışlarda yaklaşık %11 lik düşüş olmuştur. Bu dönemde üretilen çimentonun yaklaşık %10,9 u ihracat olarak gerçekleşmiştir. Sektörde 2014 yılında ihracatta düşüş yaşanmıştır Sektörün Üretim Endeksi Değerlendirmesi 2010 yılı baz alınarak 2014 yılı verilere göre ortalama üretim endeks değeri 101,9 olarak hesaplanmıştır. Bu değerde bir önceki yıl ortalama değerine göre % 2 lik bir azalış yaşanmıştır. 13

14 Milyon ABD Doları Üretim Endeksi Şekil 4: Çimento Üretim Endeksi (Baz Yılı 2010) 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0 Kaynak: TÜİK Verileri Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Hazira n 2.3. Sektörün İhracat ve İthalat Değerlendirmesi TÜİK 2014 yılı verilerine göre çimento ihracatı 640,9 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. Bu değer bir önceki yılın aynı dönemine göre % 13 lük bir düşüş göstermiştir. Kaynak: TÜİK Verileri Tem muz Şekil 5: Çimento İhracatı Ağust os Eylül Ekim Kasım Aralık ,4 80,3 105,5 119,0 123,5 118,1 110,3 95,5 122,2 102,6 114,1 81, ,6 106,9 114,2 121,1 111,8 91,7 99,4 111,8 91,5 103,6 87, Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Hazir an Tem muz Ağust os Eylül Ekim Kasım Aralık ,4 60,7 88,9 85,2 76,4 56,6 51,4 59,7 64,3 48,1 45,7 39, ,5 39, ,6 61,2 64,9 52,8 49,5 48,1 46,2 57,8 46,1 14

15 1000 ABD Doları 2014 yılı çimento ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre % 7,6 lık bir artış ile 14,3 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. Şekil 6: Çimento İthalatı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Hazir an Tem muz Ağust os Eylül Ekim Kasım Aralık Kaynak: TÜİK Verileri KAYNAKÇA 1) Avrupa Çimento Birliği (CEMBUREAU) Activity Report ) Türk Yapı Sektörü Raporu, ) T.C. Ekonomi Bakanlığı (2012) Çimento Sektörü Raporu-Sektör Raporları 4) TÇMB Çimento ve Beton Dünyası Dergisi Yıl: 2014 Sayı: 108 Sayı: 111 5) Türkiye Hazır Beton Birliği Raporu, ) Türkiye de Tekelleşme ve Rekabet Yönetimi: Çimento Sektörü Örneği Doktora Tezi Cengiz Ekiz Ankara ) Türkiye İstatistik Kurumu, TÜİK 8) International Trade Center, Trade Map 9) Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği (Dünya Çimento Üretimi ve Tüketimine İlişkin Genel Değerlendirme Mayıs 2014) 15