9-1. beton bakımı (kür) Giriş. Paki Turgut

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "9-1. beton bakımı (kür) Giriş. Paki Turgut"

Yonca Özhan
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 betn bakımı (kür) Giriş 9-1 Paki Turgut Kaynaklar 1) Turhan Y. Erdğan, Betn 2) İlker Bekir Tpçu, Betn Teknljisi, ) Hewlett PC, Cement Admixture: uses and applicatins, Cement Admixture Assciatin 4) Dmne P, Illstn J, Cnstructin Materials, 4th Editin 5) Mindess S et al., Cncrete, 2nd Editin 6) Hewlett P, Lea's Chemistry f Cement and Cncrete, 5th Editin 7) Mehta PK, Mnteir PJM, Cncrete: Micrstructures, prperties, and materials

3) Hewlett PC, Cement Admixture: uses and applicatins, Cement Admixture Assciatin 4) Dmne P, Illstn J,

2 Betnun bakımı (kürü) Hidratasyn ürünlerinin gelişimi nelere bağlıdır? Hidratasyn layının devamı betnda neleri etkiler? Kür işlemi betnun hangi kısmına uygulanır?

3 Terik larak, su/çiment ranının 0.42 ya da daha büyük lması çimentnun tamamen hidratasynu için yeterlidir ve dışarıdan suya ihtiyaç duyulmamaktadır. ( L Pratikte durum farklıdır. Çiment hamuru içerisindeki karışım suyu buharlaşma, agrega, kalıp ve temelde zemin tarafından emilmeden dlayı azalır. Ne tür önlemler alınmalıdır?

dışarıdan suya ihtiyaç duyulmamaktadır. ( L Pratikte durum farklıdır.

4 Gerekli lan su azaldığında, ve bağıl nem % 80'nin altına indiğinde (buharlaşma ya da bünyede kurumadan dlayı) hidratasyn duracak ve dayanım gelişimi lmayacaktır. Yüksek dayanımlı betnlardaki dayanım azalması (küçük W/C) niçin düşük (büyük W/C) dayanımlı (betnlardan daha fazladır?

5 Sürekli su içinde 28 gün suda snra havada Basınç Dayanımı % gün suda snra havada 3 gün suda snra havada Labratuvarda, havada % Süre (Gün)

6 Betn içerisindeki bağıl nem azalıyr ve hidratasyn duruyr. Bağıl nem tekrar artırılırsa, hidratasyn layı tekrar başlar mı? Böyle bir durumda, hidratasynu sürekli devam eden duruma göre ne tür farklılıklar luşur? Bir binanın ömrü byunca, dış betnarme elemanları ile içerisideki elemanları farklı nem kşullarına maruz kalır.bu durumda, dış ve iç elemlalrın betn dayanımı hakkında ne söylenebilir? Betnun ıslanma-kuruma tekrarlarına maruz kalmasıne tür sakıncalar dğurur?

Böyle bir durumda, hidratasynu sürekli devam eden duruma göre ne tür farklılıklar luşur?

7 Dış rtamdan tecrit edilmiş betn Betn suya tam dygun lmadığında da hidratasyn layı devam eder. Çünkü kapiler bşluklarda bu layın devamı için yeterli su vardır. Ancak bu su küçük çaplı çiment tanelerinin hızlı hidratasynu ile zamanla tükenir. Eğer betn sarılmışsa, içine nem giremez, böylece bağıl nem azalır. Bağıl nem %80'nin altına düşerse, hidratasyn durur. Bu durum W/C ranı küçük betnlar içingeçerlidir. W/C ranı 0.3'den küçük betnlar su içerisinde sürekli kür edilseler dahi, bu durum luşur. Niçin?

Ancak bu su küçük çaplı çiment tanelerinin hızlı hidratasynu ile zamanla tükenir.

8 Sıcaklığın etkisi Basınç dayanımı (MPa) günlük 1 günlük Oransal basınç dayanımı % si C 21 C 13 C 4 C -4 C Sıcaklık ( C) Betnun kür sıcaklığının 1 ve 28 gün snunda dayanıma etkisi. Yüksek erken dayanımın nedeni, yüksek sıcaklıklarda çiment hızlı hidrate lur. Ancak 28 günlük dayanımın düşme sebebi klay izah edilemiyr. 45 C kadar hidratasyn ürünlerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri pek değişmiyr. Hidratasyn ürünlerinin dağınık lması nedeniyle, bşlukların bulunmasıyla belki izah edilebir Süre (Gün) Betnun kür sıcaklığının dayanıma etkisi. 21 C sıcaklıkta kür dayanım açısından iyi.

Ancak 28 günlük dayanımın düşme sebebi klay izah edilemiyr. 45 C kadar hidratasyn ürünlerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri pek değişmiyr.

9 Basınç dayanımı (MPa) C 38 C 21 C Düşük sıcaklıklarda kür edilen betnların erken dayanımları düşük, ancak nihai dayanımları yüksektir. Dlayısıyla, betnun ilk günlerde sıcaklığı yüksek ise, nihai dayanımı düşük lur Süre (Gün) Kür sıcaklığının yüksek lmasının lumsuz etkisi şekilden klayca görülmektedir. 28 günlük dayanım için ptimum sıcaklık Tip I çimentda (nrmal Prtland çimentsu) 4 C dir. -10 C sıcaklıkta hidratasyn duracak kadar yavaşlıyr. Betnun çekme dayanımının kür sıcaklığından etkilenmesi, basınç dayanımının etkilenmesiyle benzerdir.

3 7 28 90 Süre (Gün) Kür sıcaklığının yüksek lmasının lumsuz etkisi şekilden klayca görülmektedir.

10 Betnun ıslak kür süresi İdeal lan durum, betn yeterli dayanıma sahip lsa da ıslak küre devam etmektir. Ancak, inşaat süresi ve maliyet dikkate alınınca pek makul değil. Sürekli su içinde 28 gün suda snra havada Basınç Dayanımı % gün suda snra havada 3 gün suda snra havada Labratuvarda, havada % Süre (Gün) Şekilden görüleceği gibi, 28 günlük dayanımlar; Betna 7 günlük ıslak kür uygulandığında, Betnun sürekli suda kalması durumunda eşittir. Dnatısız kütle betnları ile puzlanlı betnlarda kür süresi daha uzun (en az iki ya da üç hafta) lmalıdır. Bu öneriler 4 C ve üzeri sıcaklıklar içindir. Sıcaklığın azalması hidratasyn hızını azaltacak ve böylece dayanım kazanımı da yavaş lacaktır. Bu durumda, daha uzun kür süresine ihtiyaç duyulacaktır.

28 günlük dayanımlar; Betna 7 günlük ıslak kür uygulandığında, Betnun sürekli suda kalması durumunda eşittir.

11 Betnda lgunluk kavramı Düşük sıcaklıklarda hidratasyn hızı yavaştır ve dlayısıyla dayanım k a z a n m a h ı z ı d a y a v a ş t ı r. Dlayısıyla, dayanım kazanma hızına sıcaklık ile süre birlikte etki eder. Buna lgunluk kavramı adı verilir Dnma Düşük sıcaklıklarda betnun dnma tehlikesi vardır. Betnun dnmadan zarar görmemesi için dayanımının en az 3.5 MPa lması gereki r. 4 C deki ıslak kür yeterli değildir. Dlayısıyla, betnun içinde luşan ısının izlasynla krunması gerekir. Ancak bu durumda betn yeterli d a y a n ı m k a z a n ı r. Ç k ş i d d e t l i sğuklarda ise betnun veya rtamın ısıtılması gerekir.

Buna lgunluk kavramı adı verilir Dnma Düşük sıcaklıklarda betnun dnma tehlikesi vardır. Betnun dnmadan zarar görmemesi için dayanımının en az 3.

12 Kabndiksit ile betn kürü Sn yıllarda bazı ön dökümlü betn elemanlar yüksek yğunlukta karbndiksit ile kür edilmektedir. B ö y l e c e, b y u t l a r ı s t a b i l vedayanımı yüksek betn blklar elde edilmektedir. Ancak bu yöntemle kür için betnun yeteri kadar bşluklu ve byutlarının küçük lması gerekir. Bu yöntemle yapılan kür enerjiden %30-40 tasarruf sağlanır. Pahalı cihazlara gerek duyulmaz. Büzülme ve çatlamaya karşı direnci ldukça fazladır. Dnatılı ve lifli betnlarda kullanımı pek tavsiye edilmemektedir.

Ancak bu yöntemle kür için betnun yeteri kadar bşluklu ve byutlarının küçük lması gerekir.

13 Kür yöntemleri SU KÜRÜ Nem kaybının önlenmesi ve ilave nem sağlanması ÖRTÜ KÜRÜ Sadece nem kaybının önlenmesi Su kürü, betn yüzeyinin değişik şekillerde ıslatılması ya da ıslak örtü ile yapılır. Su kürüne ne zaman başlanmalıdır? Yaklaşık, priz başlangıcı süresinden 1 saat snra ıslak küre başlanabilir. Özellikle W/C ranı küçük lursa, betn içerisindeki kurumanın (töjen) önlenmesi için gereklidir. Otöjen durumda, büyük kapiler bşluktaki sular hidratasyn için hızlı bir şekilde çekilir. Kür gecikirse, ürünler bşlukları tıkar, ve ıslak kür ile kapiler bşluklar su ile dldurulamaz. Uçucu kül ve curuflu betnların dayanım kazanma hızı yavaştır, bu nedenle ıslak kür süreleri uzun lmalıdır. Böylece puzlanik reaksiynlar için yeterli su sağlanmış lur.

Özellikle W/C ranı küçük lursa, betn içerisindeki kurumanın (töjen) önlenmesi için gereklidir. Otöjen durumda, büyük kapiler bşluktaki sular hidratasyn için hızlı bir şekilde çekilir.

15 Örtü ile Kür Su geçirmez kağıt, plastik örtü ve kür membranları kullanılır. Ne zaman uygulanır? Betn yüzeyi hasar görmeyecek kadar sertleştikten snra uygulanır. Sıcak yaz mevsimlerinde beyaz, kış mevsimlerinde siyah renkli örtü kullanılır. Sıvı membranlarda betn yüzeyine sürülerek kür yapılır. Bunların içerisine pigmentler katılarak renk verilebilir. Kullanılan kür malzemeleri betn karışım suyunu emmemelidir.

Sıcak yaz mevsimlerinde beyaz, kış mevsimlerinde siyah renkli örtü kullanılır.

16 Kür yöntemlerinin karşılaştırılması Su ile yapılan kür, örtü ile yapılan kürden çk daha iyidir. Çünkü su kürü betnun içeriden kurumasını (ötjen) önler (özellikle W/C < 0.40). Örtü ile yapılan kür, örtünün kalınlığına veörtünün birleşim yerlerine bağlıdır. Betnun içeriden kuruma durumu dikkate alınmalı, ayrıca genleşen çimetların kür yöntemide önemlidir. Çünkü genlerşen çimentlarda luşan etrenjit ürünün luşumu çk fazla çk fazla su gerektirir. Aksi halde, küre dikkat edilmediğinde betnda çatlamalar meydana gelir. Betn yüzeyine sürülen sıvı kür elemanlarının verimi plastik örtülerden azdır. Çünkü plastik örtü iyi bir buhar bariyeridir.

Betnun içeriden kuruma durumu dikkate alınmalı, ayrıca genleşen çimetların kür yöntemide önemlidir.

17 Kütle betnlarında kür Kütle betnlarında sıcaklık kntrlü en az nem knrlü kadar önemlidir. Betn içindeki sıcaklığın ünifrm lması istenir. Betn sıcaklığı ile rtamın rtalama yıllık sıcaklığı arasındaki farkın 11 ile 14 C den az lması gerekir. Bu şartları sağlamak için iç sğutma sistemine ya da düşük ısılı çimentlara ihtiyaç duyulur, kür süresi uzun tutulur. T 1 DT<11-14 C T =yıllık rtalama 2 çevre sıcaklığı

Betn sıcaklığı ile rtamın rtalama yıllık sıcaklığı arasındaki farkın 11 ile 14 C den az lması gerekir.

18 Kütle betnlarında çiment tipinin betn sıcaklığına etkisi Farklı çimentlardan üretilen kütle betnlarındaki sıcaklık yükselmesi grafikte gösterilmektedir. Kullanılan çiment miktarı tüm çiment 3 türlerinde eşit alınmış ve 223 kg/m tür. Sıcaklık C III I Hızlı sertleşen Nrmal II Orta V Sülfata IV Düşük dirençli ısılı Süre (gün)

Kullanılan çiment miktarı tüm çiment 3 türlerinde eşit alınmış ve 223 kg/m tür.

19 Betn kürü ile ilgili pratik bilgiler Betn yüzeyinin ıslatılması durumunda mm lik kısım çk iyi hidrate lur. Böylece betnun aşınma ve kimsal zararlılara karşı direnci artar. Dnatının krunmasına da fayda sağlar. Betn yüzeyi Dnatı Yıpranma Aşınma Krzyn W/C ranı 0.59 lan bir betn labratuar rtamına bırakıldığında, 4 günde 7.5 mm derinlikte bağıl nem % günde 11.5 mm derinlikte bağıl nem % günde 33.5 mm derinlikte bağıl nem % 95 Dayanım Küçük W/C ranlarında ve puzlan kullanılması durumunda bu derinlikler daha az, süreler daha fazladır. Gerçek durumda, rüzgar, rtam sıcaklığı, bağıl nem değişkendir, bu durumda yukarıdaki veriler gerçekçi değildir.

59 lan bir betn labratuar rtamına bırakıldığında, 4 günde 7.5 mm derinlikte bağıl nem % 95 18 günde 11.5 mm derinlikte bağıl nem % 95 111 günde 33.

20 Bağıl nem %95 altına düşerse, kapiler bşluk miktarı artık azalamaz. Yerine yerleştirilmiş betn 4 saat byunca herhangi bir titreşime maruz kalmamalıdır. Kür süresi ve yöntemlerinin seçiminde kullanılan çimentnun tipi önemlidir.

Benzer belgeler

9-2. betonun bakımı (kür) buhar kürü. Paki Turgut

9-2. betonun bakımı (kür) buhar kürü. Paki Turgut betnun bakımı (kür) buhar kürü 9-2 Paki Turgut Kaynaklar 1) Turhan Y. Erdğan, Betn 2) İlker Bekir Tpçu, Betn Teknljisi, 2006. 3) Hewlett PC, Cement Admixture: uses and applicatins, Cement Admixture Assciatin