T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI

Transkript

1 T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKĠ EĞĠTĠM VE ÖĞRETĠM SĠSTEMĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ PROJESĠ) MUHASEBE VE FĠNANSMAN PROGRAM YÜKLEMEK ANKARA 009

2 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliģtirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu BaĢkanlığının tarih ve 69 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaģtırılan 4 alan ve 9 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliģtirilmiģ öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmıģ, denenmek ve geliģtirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya baģlanmıģtır. Modüller teknolojik geliģmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koģulu ile eğitim öğretim sırasında geliģtirilebilir ve yapılması önerilen değiģiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, iģletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaģılabilirler. BasılmıĢ modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir Ģekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karģılığında satılamaz.

3 ĠÇĠNDEKĠLER ĠÇĠNDEKĠLER... i-ii AÇIKLAMALAR... iii-iv GĠRĠġ... ÖĞRENME FAALĠYETĠ PROGRAM YÜKLEMEK Muhasebe Niçin Önemlidir? Niçin Bilgisayarla Muhasebe? Mali MüĢavir in Programdan Beklentileri Ne Olmalı? Muhasebe Programı Bilgisayar a Nasıl Yüklenir? Muhasebe Programını Ġnternet ten Yüklemek Muhasebe Programını Eğitim Seti ile Yüklemek CD ile Genel Muhasebe Modüllerini Yüklemek CD ile Ticari Muhasebe Modüllerini Yüklemek Muhasebe Programına GiriĢ Program Modülleri Hakkında Bilgilenelim Program Ana Menüsü Hakkında Bilgilenelim Program ÇalıĢma Sistemi Hakkında Bilgilenelim Program da Bilinmesi Gereken ĠĢlem TuĢları... UYGULAMA FAALĠYETĠ... 3 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME ÖĞRENME FAALĠYETĠ PROGRAM ĠÇĠNDE ĠLK YAPILACAK TANIMLAR ĠĢlem Yetkileri Açık Kullanıcı Tanımı ĠĢlem Yetkileri Sınırlı Kullanıcı Tanımı Modül Yetkileri Sınırlı Kullanıcı Tanımı Menü Yetkileri Sınırlı Kullanıcı Tanımı Firma Yetkileri Sınırlı Kullanıcı Tanımı Güncelleme ĠĢlemleri Genel Muhasebe Modüllerini Güncellemek Program Lisansını Güncellemek Ticari Muhasebe Modüllerini Güncellemek Yedekleme ĠĢlemleri Program Ġçinden Bilgileri Yedeklemek Yedekleri Geri Yüklemek Yedekleri Görüntülemek Kopyla YapıĢtır Yöntemiyle Bilgileri Yedeklemek Yardım Nasıl Alırım? Aktif Yardım TuĢu: [F]-Yardım Ġnteraktif Yardım TuĢu: [SHIFT]+[F]-Internet Yardım Forum/Destek Ġnternet Yardım Sitesi: [F4]-Forum Yardım Program Ġçinden Sistem Tanımları Yapmak Program Ġçinden Yazıcı Tanımı Yapmaya Gerek Yoktur!... 50

4 .6.. [CTRL]+[F8]:Yazıcı Listesine Yazıcı Eklemek Program Ġçinden Ofis Programlarına Rapor Göndermek Kalvye Tipini DeğiĢtirmek Türkçe ve Hafıza Ayarını Yapmak Bsmk ve Ond.Ayraç Tanımı DeğiĢtirmek Haber Eklenti Programını Yüklemek UYGULAMA FAALĠYETĠ ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME MODÜL DEĞERLENDĠRME CEVAP ANAHTARLARI KAYNAKÇA ii

5 AÇIKLAMALAR KOD ALAN DAL/MESLEK MODÜL MODÜLÜN TANIMI Muhasebe ve Finansman Bilgisayarlı Muhasebe Program Yüklemek Orka muhasebe paket programını bilgisayara yükleyip çalıģtırma, kullanıcı tanımlama ve yetkilendirme, güncelleme, yedekleme, geri yükleme, yardım alma tuģları kullanma, sistem tanımları yapma yeterliklerinin kazandırıldığı öğrenme materyalidir. SÜRE 40/6 ÖN KOġUL YETERLĠLĠK MODÜLÜN AMACI Bilgisayar ın temel kullanımını bilmek yeterlidir. Paket programı yüklemek ve çalıģtırmak Genel Amaç: Bu modül ile; paket programı yükleyerek çalıģtırabilecek, kullanıcı tanımları ve yetkilendirme yapabilecek, programı güncelleyebilecek, yedekleme ve geri yükleme yapabilecek ve bilgisayar sistem tanımlarını düzenleyebileceksiniz Amaçlar:. Muhasebe paket programını bilgisayara yükleyip programı çalıģtırabileceksiniz.. Muhasebe paket programında yapılması gereken ilk tanımları yapabileceksiniz. EĞĠTĠM ÖĞRETĠM ORTAMLARI VE DONANIMLARI Bilgisayar laboratuarı, Ġnternet, Projeksiyon, Tepegöz, Muhasebe Programı Eğitim CD si ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME Her öğrenme sonunda modülde verilen ölçme araçları ile ulaģtığınız bilgi düzeyinizi kendi kendinize değerlendirebileceksiniz. Modül ün sonunda kazandığınız bilgi ve becerileri belirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacak bir ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz. iii

6 GĠRĠġ Değerli öğrenci; GĠRĠġ Günümüzde iģletmeler, mali iģlemlerin takibini muhasebe yazılımları ile yapmaktadır. Günlük ticari iģlem hacminin artması, muhasebesel iģlemleri takip etmeyi zorlaģtırmıģ ve sonuçta iģletmelerin bilgisayarlardan yardım alması kaçınılmaz olmuģtur. Muhasebe yazılımları sayesinde iģletmeler, mali bilgilerine daha çabuk eriģerek iģlem hızını artırmakta ve bu bilgileri güvenle saklayıp gerektiğinde raporlarını hızlı bir Ģekilde alabilmektedir. Bir iģletmenin en önemli bölümlerinin baģında Muhasebe Departmanı gelir. Bunu bir örnek ile açıklayalım: ĠĢletmeler, bir insan vücuduna benzetildiğinde Yönetim Departmanı, insanın beyni; Pazarlama Departmanı, elleri ve ayakları; Üretim Departmanı, vücudu gibidir. Muhasebe Departmanı ise vücudun sinir sistemidir. Ġnsan vücudu sağlıklı sinir sistemine sahip olmadan beyne, ellere ve diğer organlara hükmedemeyeceğine göre iģletme yönetimi de sistemli bir muhaseye sahip olmadan pazarlama, üretim ve diğer bölümleri ile ilgili doğru kararlar alamaz. Bunun için Muhasebe Departmanı bir iģletmede ana unsurdur. Ticari hayatta büyüyen iģletmeler, gelecek için aldığı kararlarda ve bu kararları uygulamada her zaman muhasebe departmanından faydalanır. Muhasebenin Temel Ġlkeleri konusunda bilgi sahibi olan bir kimse, sektör önemli olmaksızın tüm iģletmelerle ilgili muhasebe departmanında rahatlıkla görev alabilecek bir konumda olacaktır. Muhasebenin temel kurallarını ve bir iģletmedeki çalıģma sistemini, yani iģleyiģi bildiğinizde bilgisayar ortamında geliģtirilen ve Bilgisayarlı Muhasebe olarak isimlendirilen tüm muhasebe programlarını rahatlıkla kullanabileceksiniz. Bunun yanında bazen muhasebenin temel kurallarını bilmekle beraber, kullandığınız program ın iģlevsel oluģu da çok önemlidir. Bu ikisi muhasebeciyi tamamlayan unsurlardır. Biri eksik olduğunda günlük iģ hayatının içinde muhasebeci kaybolup gidecektir. Yaygın biçimde kullanılan, bilgisayarda fazla yer iģgal etmeyen pratik ve sıradıģı bu programda; Kolay kurulduğunu, hızlı çalıģıp hızlı sonuç ürettiğini, Windows tabanlı programlarda yapılması gereken bir çok tanımlamanın, DOS tabanlı olan bu programda hazır olduğunu, Windows tabanlı programlarda karģılaģmadığınız birçok çok kolaylıklarıyla zaman kazandıracağını örnekli uygulamalarıyla öğreneceksiniz.

7 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - AMAÇ ÖĞRENME FAALĠYETĠ - Bu öğrenme faaliyeti ile muhasebe paket programını bilgisayara yükleyip programı çalıģtırabileceksiniz. ARAġTIRMA AĢağıdaki hazırlanan tabloya göre doldurulması gereken bölümleri araģtırınız ve düģüncelerinizi katarak bu tabloyu oluģturunuz. Muhasebe Programları Hakkında Bir Araştırma Yapınız. Yazılım ġirketini ve Paket Programını Yazınız? Tercih Edilme Sebepleri Nelerdir? En Çok KarĢılaĢılan Sorunlar Nelerdir? Kullanıcıya En Önemli Kolaylıkları Nelerdir? Programlara Eğitim Destek Hakkında DüĢünceniz?

8 . PROGRAM YÜKLEMEK.. Muhasebe Niçin Önemlidir? MUHASEBE : Para ile ifade edilen mâli iģlemlere âit bilgileri, kaydetmek, sınıflamak, özetlemek, analiz etmek, yorumlamak suretiyle ilgili kiģi ve kurumlara rapor halinde sunan bilgi sistemi ve özel bir bilim dalıdır. Yani Muhasebe = Sistemli Bilgiler bütünüdür. Ticari hayatta büyüyen iģletmeler, gelecek için aldığı kararlarda ve bu kararları uygulamada her zaman sistemli bilgi üreten muhasebe departmanından faydalanır. Aksi takdirde, iģletmeler kısa sürede yok olmaya mahkumdur. Bununla beraber, sistemli bilgiyi üreten mali müģavirlere özel bir bilim adamı gözüyle bakmamız yanlıģ olmaz. Mali müģavirlik mesleği, günümüzde ve gelecekte kariyer mesleğidir... Niçin Bilgisayarla Muhasebe? Sürekli artan iģ yükünü hafifletmek için, Muhasebe için gereken bilgilere ve sonuçlara daha hızlı ulaģmak için, ĠĢletmelerin acil alması gereken kararlarda bilgi paylaģımı için, Sistemli bir muhasebeye sahip olmak için, Son olarak, teknolojinin bilgisayar üzerinden devam ettiği göz önüne alınırsa muhasebe mesleğinin bilgisayar üzerinde hazırlanmıģ özel programlarla takibi kaçınılmazdır. 3

9 .3. Mali MüĢavir in Programdan Beklentileri Ne Olmalı? Mali müģavirin sürekli artan iģ yükünü hafifletmeli, Öğrenmesi kolay, kullanması pratik, çalıģması hızlı olmalı, Mantıksal hatalarda, kullanıcıyı uyaran, kontrol mekanizmaları olmalı, Gereken bilgilere ve sonuçlara hızlı ulaģmalı, ĠĢletmenin ihtiyacı olan bilgileri çabuk vermeli, ĠĢletmenin muhasebe sistemini uluslarası standartlara taģımalı, Not Alınız! 4

10 .4. Muhasebe Programı Bilgisayar a Nasıl Yüklenir? Bu muhasebe paket programını iki yöntemle yükleme yapabilirsiniz..4.. Muhasebe Programını Ġnternet ten Yüklemek [ENTER] Bilgisayarınız internet e açık ise Internet sağlayıcınız ın adres çubuğu bölümüne muhasebe paket programının yüklenebileceği web adresini yazın ve [ENTER] yapın. Bu sayfada yükleme merkezi bölümüne mouse ile tıklayarak giriģ yapın. Tıklayın Tıklayın 3 5

11 3 Yükleme merkezi sayfasında Eğitim Seti üzerine mouse ile tıklayarak indirme kısayolunu çalıģtırın. BĠLGĠ: Bu sayda içindeki Notlar kısmında programın nasıl yükleneceği kısaca tarif edilmiģtir. AĢağıdaki ekran gelecektir. 4 Tıklayın Sizler için özel hazırlanmıģ egiti.exe eğitim lisansını bilgisayarınızın masaüstüne indirin. 4 5 Tıklayın 6 Tıklayın 7 6

12 8 9 Masaüstüne indirilen egiti.exe eğitim lisansını mouse ile tıklayarak çalıģtırın. Gelecek ekranda Yüklemeye BaĢla üzerinde yön tuģları ile gelip [ENTER] yapın Tıklayın Masaüstüne.DEMO kısayolu otomatik gelecektir. Bu kısayol ile muhasebe programını çalıģtırın. 7

13 Muhasebe programına ilk defa giriģ yaptığınız için Klavye Tipi seçimi gelecektir. Kullanıdığınız Klavye Tipi üzerinde [ENTER] yapın. [ENTER] 3 Kullanıcı GiriĢi ekranı gelecektir. Kullanıcı listesini görmek için [F] yapın. Eğitim setinde iģlemlere baģlamak için kullanıcı tanımlı olarak gelir. (Bu ekranda yeni kullanıcı tanımı daha sonraki bölümlerde anlatılacaktır.) 3 [ENTER] 4 4 Muhasebe programına [0]-Kullanıcı ile giriģ yapın. Kullanıcı Ģifresi bölümünde [ENTER] ile devam edin. 8

14 Muhasebe programının ANA MENÜSÜ (kırmızı ekran) gelecektir. 5 Bilanço/Muhasebe programına [ENTER] ile girdiğinizde aģağıdaki uyarı gelecektir. [ENTER] 5 9

15 6 [EVET] seçildiğinde Bilanço/Muhasebe programı internetten otomatik yüklenecektir. Program Güncelleniyor 6 Internet ten yükleme bittikten sonra Bilanço/Muhasebe programından [ESCAPE] ile çıkın ve tekrar ANA MENÜYE (kırmızı ekran a) gelin. Yukarıda anlatılan iģlemleri, ĠĢletme, Ücret Bordrosu, DemirbaĢ, Büro Yönetimi program modülleri için de uygulayın. 7 Ticari Programı yüklemek için ANA MENÜDE (kırmızı ekran da) üzerine gelin ve [CTRL]+[F4] yapın. [CTRL]+[F4] 7 [ENTER] 0

16 .4.. Muhasebe Programını Eğitim Seti ile Yüklemek Muhasebe programına ait Eğitim Seti nde" bulunan Eğitim CD sini bilgisayarınızdaki CD sürücüye taktığınızda Otomatik Yükleme ekranı gelecektir. Tıklayın Bu ekranda belirtilen ĢimĢek simgesine tıklatıldığında Hızlı Kurulum ekranı gelecektir. Eğitim Sürümü Kur seçeneğine mouse ile tıklatın. SözleĢme metni gelecektir. Muhasebe Programı Kurulumu Ticari Program Kurulumu Tıklayın Eğitim Videoları Kurulumu Eğitim Kitapları Kurulumu

17 .4... Eğitim CD si ile Genel Muhasebe Modüllerini Yüklemek 3 SözleĢmes metnini geçmek için Devam Et butonuna tıklatın. 3 Tıklayın 4 5 Muhasebe programının kurulacağı sürücüyü seçin. (Eğitim sürümü kurulumunda set numarası (00) olarak kalmalıdır.) BaĢla butonu tıklatın ve Yükleme Onayı penceresinde Evet seçimi yapın. 4 Tıklayın EVET seçildiğinde Örnek Firma Kayıtları Yüklesin mi? sorusu gelecektir Tıklayın

18 7 Evet seçildiğinde Örnek Firma Kayıtları Yüklesin mi? sorusu gelecektir 7 Tıklayın Eğitimleri kolaylaģtırmak için hazırlanan Örnek Kayıtlar sayesinde, bu muhasebe programını daha kolay öğretmek amaçlanmıģtır. Bu amaçla, EVET ile devam ederek, örnek kayıtları yüklemeniz tavsiye edilir. 8 Evet butonu tıklatıldığında yükleme iģlemi baģlayacaktır. (Eğitim kitapları kopyalandıktan sonra 30 saniye içinde program kurulacaktır.) 8 Program yükleniyor 3

19 9 Yükleme iģlemi tamamlandığında, bilgisayarınızın masaüstüne muhasebe programı ile ilgili kısayollar kopyalanacaktır. 9 Program Kısayolu Eğitim Kitabı Web Sitesi Kısayolları Not Alınız! 4

20 .4... Eğitim CD si ile Ticari Muhasebe Modüllerini Yüklemek Deneme Sürümü Kur seçeneğine mouse ile tıklatın. SözleĢme metni gelecektir. Ticari Program Kurulumu Tıklayın SözleĢme metnini geçmek için Devam Et butonuna tıklatın. Tıklayın 5

21 3 4 5 Ticari programının kurulacağı sürücüyü seçin. (Daha önce muhasebe programını yüklediyseniz, aynı sürücüyü seçmelisiniz.) Ticari programı daha kolay öğrenebilmeniz için Eğitim Videoları hazırlanmıģtır. Eğitim videolarını bilgisayarınıza kopyalamak istemiyorsanız Kopyalanmasın seçin.ayrıca eğitim videolarını CD içinden izleyebilirsiniz. Eğitim sürümü kurulumunda set numarası (00) olarak kalmalıdır. 3 Kopyalanmasın seçimi için tıklayın 4 5 Set numarasını değiştirmeyin. 6 İşaretleri kaldırmak için tıklayın 7 Yüklemek için tıklayın 6 Kayıt Aktarım Modülü diğer programlardaki ticari bilgileri transfer için kullanılır. SQL Raporlama Modülü ticari programımızdaki kayıt edilmiģ bütün bilgileri SQL Server Veri Tabanı Programına göndermek için kullanılır. (Bunlar, eğitim konumuz olmadığı için işareti kaldıralım ki yükleme yapılmasın.) 7 BaĢla butonu tıklatıldığında yükleme iģlemi baģlayacaktır. 6

22 8 Yükleme iģlemi tamamlandığında, Tamam üzerinde mouse ile tıklayın. Bilgisayarınızın masaüstüne ticari program ile ilgili kısayol kopyalanacaktır. 8 Tıklayın Not Alınız! 7

23 .5. Muhasebe Programı na GiriĢ. Eğitim Sürümü kısayolunu çalıģtırarak program a giriģ yapalım. Muhasebe programına giriş için tıklayın Lisanslı Kimlik Bilgileri [0]Kullanıcı ile program girin. Şifreyi [ENTER] ile geçin. 3 Değişen kimlik bilgileri [F8] ile güncellenebilir. 3 Kullanıcı GiriĢi ekranına bakıldığında..eğitim Seti ile çalıģtığımızı gösteren kurum kimlik bilgileri göreceksiniz. Muhasebe programını lisanslı satın alan kiģi ve kurumların bilgileri ancak bu bölümde görülür. Lisanlı kullanıcıların kimlik bilgileri değiģtiğinde bu ekranda [F8] yaparak değiģen kimlik bilgilerini bize ulaģtırırlar. [0] Kullanıcı ile program a giriģ yapın. (ġifreyi [ENTER] ile geçin.) ANA MENÜ (kırmızı ekran ) gelecektir. 8

24 .5.. Program Modülleri Hakkında Bilgilenelim! Program Modülleri Muhasebe programı, modüllerden oluşmaktadır. Modüller aşağıda açıklanmıştır. Modüller Bilanço / Muhasebe ĠĢletme/Serbest Meslek Ücret Bordrosu DemirbaĢ-Amortisman SMMM Büro Yönetimi ICEBERG Cari/Stok/Fatura 9 Görevi.Sınıf deftere tâbi şirketlerin muhasebe takibini yapar. KDV, BA-BS formlarını internetten bildirir ve rapor verir. Bilanço, Gelir Tablosu ve Ek Mali Tabloları oluģturur. Yevmiye, Kebir Defteri gibi resmi defterleri hazırlar..sınıf deftere tâbi şahısların muhasebe takibini yapar. KDV, ĠĢletme Hesap Özeti, ĠĢletme ve Serbest Meslek Defteri ile gerekli diğer raporları hazırlar. Firmada, ücretli çalıģtıran iģçilerin SGK, ĠġKUR gibi kurumlara resmi bildirimlerini yapar ve raporları hazırlar. Firmaların satın aldığı sabit kıymetlerini ve amortismanlarını takip eder. Gerekli raporları hazırlar. SMMM lerin hazırlamaya yetkili olduğu Muhtasar,Geçici, Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi Beyannamelerini internet ten bildirir ve gerekli diğer raporları hazırlar. Firmanın kendi içinde yapması gereken Cari Hesap,Stok,Çek-Senet,Banka-Kasa takibini yapar ve bunlara iliģkin raporları hazırlar.

25 .5.. Program Ana Menüsü Hakkında Bilgilenelim! Muhasebe Programının Ana Menüsü hakkında bilinmesi gerekenler aşağıdadır Modüller [F] YARDIM [SHĠFT]+[F] KĠTAP [F0] ÇIKIġ SÜRÜCÜ / SET NO KULLANICI NO ADI LĠSANS NO - ÜNVANI Görevi [F]-YARDIM ile Ana Menü (kırmızı ekran da) yapabileceğiniz iģlemleri görebilirsiniz. [F]-YARDIM sadece bu ekranda değil, programın her yerinde faydanlanmanız gereken tuģdur. Programı kolay öğrenmeniz için gerekli bir tuģtur. Program modülü üzerine gelip [SHĠFT]+[F] yaptığınızda ilgili modülün eğitim kitabı açılır. AnaMenü de [F0] yapıldığında programdan çıkılır. [F0] tuģu programın her yerinde aynı görevi görür. Muhasebe programının hangi sürücüde yüklü olduğunu ve programın çalıģması için gereken set numarasını gösterir. Program a hangi kullanıcı ile giriģ yapıldığını gösterir. Böylece giriģ yapılan kullanıcının yeni yapacağı kayıtları ve yaptığı düzeltmeleri takip edilmektedir. Program ın lisanslı kullanım hakkını alan kiģi ya da kurum bilgilerini gösterir. 0

26 .5.3. Program ın ÇalıĢma Sistemi Hakkında Bilgilenelim! Bu muhasebe programını en iyi Ģekilde kullanmak istiyorsanız aģağıda anlatılanlara uymalısınız. Programın kendi içinde entegre çalıģması için bazı tanımlamaları tam ve doğru yapmak gerekir. Bunu bir tablo ile anlatmaya çalıģalım. Tablo incelendiğinde Firma Kodu program modüllerinde aynı olduğu görülüyor. Program modüllerinde aynı kod ile firma tanımı otomatik entegrasyonu sağlayacaktır. Firma Kodu üç haneli ve sayısal olmalıdır. Alfa sayısal karakterler de kullanılabilir. Örneğin; 00, A0, ABC gibi. Ancak çok fazla firması olanlar için firma kodunu sayısal vermesini tavsiye ederiz. Muhasebe bürolarında firmaları tanımlarken.sınıf Defter e tabi firmalara ;.Sınıf Defter e tabi firmalara ; (SM - SMMM) Meslek Mensubuna ait firmaya ise 999 kodunu vermesi tavsiye edilir.

27 .5.4. Program Ġçinde Bilinmesi Gereken ĠĢlem TuĢları Programı ilk defa kullanan kiģilerin bilmesi gereken bazı iģlem tuģları vardır. Bunlar, programın her yerinde geçerli olan ve değiģmeyen özelliğe sahiptir. Bu iģlem tuģları ile programa giriģ, çıkıģ, kayıt iģlemleri ile raporlama yapabilirsiniz. Muhasebe Programında Bilinmesi Gereken İşlem Tuşları [F]: YARDIM [ALT]+[INSERT] : YENĠ KAYIT [ALT]+[DELETE] : KAYIT SĠLMEK [CTRL]+[ENTER] : KAYIT DÜZELTMEK (Space) [ARAÇUBUK] : KAYIT ĠNCELEMEK [F9] : KAYIT ONAYI [F8] : YAZICI RAPORU [ALT]+[F8] : WĠNDOWS RAPORU [ALT]+[X] : HESAP MAKĠNESĠ [F0] : ÇIKIġ Bu iģlem tuģları ile uygulama yaptığınızda programı %50 kullanıyorsunuz demektir. Geriye kalan %50 ise program da gelecek muhasebesel teknik kontroller ve uyarılardır. Bu uyarıları dikkate aldığınızda ve uyguladığınızda programı %00 kapasite ile kullanmıģ olursunuz.. ÖNEMLĠ: Yukarıdaki tabloda belirtilen tuģlar içinde en önemli olan [F]-YARDIM tuģudur. Çünkü [F]-YARDIM içinde tabloda belirtilen tuģlar zaten yazılıdır. Yapmak istediğiniz iģlemin tuģunu unutursanız [F]-YARDIM ile görebilirsiniz. Her iģlemin tuģunu unutabilirsiniz. Ancak [F]-YARDIM tuģunu kesinlikle unutmayın. Not Alınız!

28 UYGULAMA FAALĠYETĠ ĠĢlem Basamakları Öneriler Bilgisayar karģısındaki oturuģunuzu daima kontrol ediniz. Muhasebe programını Ġnternet yoluyla veya CD ile yükleyiniz Not Alınız! 3

29 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI). AĢağıdaki program modüllerinden hangisi Muhtasar, Geçici, Gelir ve Kurumlar Vergisi beyannamelerini hazırlayabilmektedir? a. ĠĢletme / Serbest Meslek b. Bilanço / Muhasebe c. SMMM Büro Yönetimi d. DemirbaĢ Amortisman e. Ücret Bordrosu. Muhasebe programında bilinmesi gereken en önemli tuģ aģağıdakilerden hangisidir? a. [ALT] +[INSERT] : Yeni Kayıt b. [ALT] +[DELETE] : Kayıt Silmek c. [CTRL] +[ENTER] : Kayıt Düzeltmek d. [F9] : Yeni Kayıt e. [F] : Yardım 3. AĢağıdakilerden hangisi, iģletmenin bilgisayarla muhasebe takibi yapması için yeterli bir sebep olarak gösterilemez? a. Sürekli artan iģ yükünü hafifletmek için b. Gereken bilgilere ve sonuçlara daha hızlı ulaģmak için c. ĠĢletmenin acil alması gereken kararlarda bilgi paylaģımı için d. Bankaların istediği raporları hazırlamak için e. Sistemli bir muhasebeye sahip olmak için 4. AĢağıdakilerden hangisi mali müģavirin muhasebe programında arayacağı özelliklerden biri olamaz? a. Öğrenmesi kolay, kullanması pratik, çalıģması hızlı olmalı, b. Artan iģ yükünü hafifletmeli, c. Mantıksal hatalarda, kullanıcıyı uyaran, kontrol mekanizmaları olmalı, d. ĠĢletmenin muhasebe sistemini uluslarası standartlara taģımalı, e. Hiçbiri 5. Muhasebe programını en iyi Ģekilde kullanmak, programın kendi içinde entegre çalıģması için yapılması gereken tanımlamaları lütfen açıklayınız? 4

30 DEĞERLENDİRME Ölçme ve Değerlendirme sorularına verdiğiniz cevapları Modül son sayfasında bulunan cevap anahtarı ile karģılaģtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaģadığınız sorularla ilgili konuları, faaliyete geri dönerek, tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz, diğer faaliyete geçiniz. B. UYGULAMA TESTĠ AĢağıdaki tabloda HAYIR cevabını verdiğiniz soruları bir daha gözden geçirin. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar edin. Cevaplarınızın hepsi EVET ise bir sonraki faaliyete geçebilirsiniz. DEĞERLENDĠRME ÖLÇÜTLERĠ EVET HAYIR Muhasebe programları hakkında araģtırma yaptınız mı? Muhasebe programında olması gereken özellikleri sayabilir misiniz? 3 Muhasebe programını bilgisayarınıza yükeleyebildiniz mi? 4 Muhasebe programının entegre sistemi oluģması için yapılması gereken tanımlamayı biliyor musunuz? DEĞERLENDİRME Uygulama testinde iģaretlediğiniz EVET cevabı kazandığınız becerileri gösterir. HAYIR cevapları için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Cevapların hepsi EVET ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçebilirsiniz. 5

31 RENME FAALĠYETĠ - AMAÇ ÖĞRENME FAALĠYETĠ - Bu öğrenme faaliyeti ile muhasebe paket programında yapılması gereken ilk tanımları yapabileceksiniz. ARAġTIRMA AĢağıdaki hazırlanan tabloya göre doldurulması gereken bölümleri araģtırınız ve düģüncelerinizi katarak bu tabloyu oluģturunuz. Muhasebe Programları Kurulumu ve Sonrasında Yapılan Ayarları Hakkında Araştırma Yapınız. Yazılım ġirketini ve Paket Programını Yazınız? Kurulumu ve Ayarlarında ilginizi çeken özellikleri yazınız? Yapılması Gereken Ayarları Fazla mı? Programın Otomatik Ayarları Var mı? Otomatik Yedekleme Ünitesi Var mı? 6

32 . PROGRAM ĠÇĠNDE YAPILACAK ĠLK TANIMLAR.. İşlem Yetkileri Açık Kullanıcı Tanımı Bilgisayarınızın masaüstüne kopyalanan. Eğitim Sürümü kısayolu ile tekrar program a giriģ yapın. Muhasebe programına giriş için tıklayın [ALT]+[INSERT] [ENTER] Kullanıcı GiriĢi ekranında [ALT]+[INSERT] yapın. Yönetici ġifresi sorulacaktır. [ENTER] ile devam edin. Kullanıcı Düzenle ekranı gelecektir. 7

33 Kullanıcı Düzenle ekranında; o No: satırına [0] yazın. o Adı: saturına [Kendi adınızı soyadınızı] yazın. o ġifre: satırına [unutmayacağınız bir Ģifre] yazın. o Modül GiriĢinde Firma Seçimi Sor: satırına [Hayır] seçin. Böylece program modüllerine giriģ yaptığınızda firma seçimi her defasında sorulmaz [ENTER] 3 3 Kullanıcı Kayıt Edilsin mi? sorusuna [Evet] ile devam edildiğinde kullanıcı tanımlanmıģ demektir. [F] Kullanıcı Listesi Tanımlana Yeni Kullanıcı 8

34 .. İşlem Yetkileri Sınırlı Kullanıcı Tanımı Kullanıcı GiriĢi ekranında [ALT]+[INSERT] yapın. Yönetici ġifresi sorulacaktır. [ENTER] ile devam edin. Kullanıcı Düzenle ekranı gelecektir. [ARAÇUBUK] [ALT]+[INSERT] Yetki için Şifre bölümünde [TAB] Yetki den çıkmak için [TAB] Kullanıcı Düzenle ekranında; o No: satırına [03] yazın. o Adı: saturına [Stajer] yazalım. o Daha sonra [TAB] tuģuna basarak Yetkiler ekranına geçelim. Yetkiler ekranında; o Stajer kullanıcısının yapamayağı bir iģlemin üzerinde gelin. o [ARAÇUBUK] (space) ile iģaretleyin. ĠĢlemin solunda [X] iģareti oluģacaktır. o Tekrar [TAB] tuģuna basarak Kullanıcı Düzenle ekranına geçelim. Tekrar Kullanıcı Düzenle ekranında; o ġifre: satırına [unutmayacağınız bir Ģifre] yazın. o Modül GiriĢinde Firma Seçimi Sor: satırına [Hayır] seçin. Böylece program modüllerine giriģ yaptığınızda firma seçimi her defasında sorulmaz Kullanıcı Kayıt Edilsin mi? sorusuna [Evet] ile devam edildiğinde kullanıcı tanımlanmıģ demektir. ĠĢlem yetkisi sınırlanan Stajer kullanıcısının yetkilerini açmak için, yukarıda anlatılan iģlemlerin aynısı yapıldıktan sonra yetkisi sınırlanan iģlem üzerinde [ARAÇUBUK] yapılır. Daha sonra normal iģleme devam edildiğinde yetkiler açılmıģ demektir. 9

35 ... Modül Yetkileri Sınırlı Kullanıcı Tanımı Kullanıcı GiriĢi ekranında [03] numaralı Stajer kullanıcısı ile giriģ yapın. Stajer kullanıcısına tanımlandığınız Ģifreyi yazın ve [ENTER] ile devam edin. Muhasebe programının ANA MENÜSÜ (kırmızı ekran) gelecektir. Stajer kullanıcısının giriģ yapmasını istemediğiniz program modüllerinden ÜCRET BORDROSU üzerine gelin. Yetki kısıtlamasına baģlamak için [CTRL]+[EKSĠ] yapın. Yönetici ġifresi sorulacaktır. [ENTER] ile devam edin. [CTRL]+[EKSİ] [ENTER] Stajer kullanıcısına yetki kısıtlaması verilen program modülünün rengi değiģecektir. 30

36 Yetki kısıtlamasına devem etmek için diğer program modüllerinin üzerine gelin ve tekrar [CTRL]+[EKSĠ] yapın. (Yapılan yetki kısıtlamasını iptal etmek için [CTRL]+[ARTI] yapabilirsiniz.) Yetki kısıtlama iģlemi tamam ise [F0] ile muhasebe programından çıkın ve tekrar Stajer kullanıcısı ve Ģifresi ile muhasebe programına giriģ yapın. GiriĢ Yetkisi KısıtlanmıĢ Program Modülleri 3 3 Stajer kullanıcısına verilen modül giriģ yetkileri modül renklerinden anlaģılmaktadır. Bununla birlikte Stajer kullanıcısı, yetkisi kısıtlanmıģ program modülüne giriģ yapmak isterse Bu Modüle GiriĢ Ġzniniz KaldırılmıĢ uyarısı ile karģılaģır. Modül giriģ yetkisi sınırlanan Stajer kullanıcısının yetkilerini açmak için, yukarıda anlatılan iģlemlerin aynısı yapıldıktan sonra yetkisi sınırlanan modül üzerinde [CTRL]+[ARTI] yapılır. Daha sonra normal iģleme devam edildiğinde yetkiler açılmıģ demektir. Not Alınız! 3

37 ... Menü Yetkileri Sınırlı Kullanıcı Tanımı Kullanıcı GiriĢi ekranında [03] numaralı Stajer kullanıcısı ile tekrar giriģ yapın. 3 Bilanço modülüne [ENTER] ile giriģ yapın. ÇalıĢma menüleri ekrana gelecektir. Stajer kullanıcısının giriģ yapmasını istemediğiniz çalıģma menülerinden Yevmiye Defteri üzerine gelin. Yetki kısıtlamasına baģlamak için [CTRL]+[EKSĠ] yapın. Yönetici ġifresi sorulacaktır. [ENTER] ile devam edin. [CTRL]+[EKSİ] 3 [ENTER] Menü giriģ yetkisi sınırlanan Stajer kullanıcısının yetkilerini açmak için, yukarıda anlatılan iģlemleri yaptıktan sonra menü üzerinde [CTRL]+[ARTI] yapın. 3

38 4 Stajer kullanıcısına yetki kısıtlaması verilen çalıģma menüsünün rengi değiģecektir. 4 5 Yetki kısıtlamasına devem etmek için diğer çalıģma menüleri üzerine gelin ve tekrar [CTRL]+[EKSĠ] yapın. Yetki kısıtlama iģlemi tamam ise [F0] ile muhasebe programından çıkın ve tekrar Stajer kullanıcısı ve Ģifresi ile muhasebe programına giriģ yapın. Stajer kullanıcısının program modüllerine giriģ yetkileri renklerden anlaģılmaktadır. GiriĢ Yetkisi KısıtlanmıĢ ÇalıĢma Menüleri Bununla birlikte Stajer kullanıcısı, yetkisi kısıtlanmıģ program modülüne giriģ yapmak isterse Bu Modüle GiriĢ Ġzniniz KaldırılmıĢ uyarısı ile karģılaģır. 33

39 ..3. Firma Yetkileri Sınırlı Kullanıcı Tanımı Kullanıcı GiriĢi ekranında [00] numaralı Yönetici kullanıcısı ile giriģ yapın. Bilanço modülüne [ENTER] ile girin. ÇalıĢma menüleri ekrana gelecektir. Tanımlar menüsünde [F]-Firma Seçimine [ENTER] ile girin. [ENTER] 3 AçılmıĢ bir firmanın üzerine gelip [+] artı tuģuna basıldığında ekranın sol tarafındaki bölüme geçilecektir. Üzerinde [+] yapılan firmada iģlem yapma yetkisi olmayacak kullanıcı numaraları yazılmalıdır. Bu bölümde yazılan kullanıcılardan birisi ile program a giriģ yapıldığında iģlem yapma yetkisi olmayan firmayı ekranda göremeyecektir. Bu yetkilendirme iptal için yönetici kullanıcısı ile bu bölüme gelip kullanıcı numarası silmeniz yeterlidir. [+] artı 3 Hatırlatma Ekranı 34

40 .3. Güncelleme ĠĢlemleri.3.. Genel Muhasebe Modüllerini Güncellemek Bu muhasebe programı günün koģullarına göre muhasebe programını yazan yazılımevi tarafından sürekli geliģtirilmekte ve güncel hâli internet sitesine yüklenmektedir. Yapılan yenilikleri ve güncellemeleri yazılımevinin internet sitesinden kendiniz indirip yükleyebileceğiniz gibi muhasebe programı içinden tek iģlemde yapabilirsiniz. [ENTER] Bunu için, ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) güncellemek istediğiniz (BĠLANÇO) program modüllerinden birine [ENTER] ile girin. INTERNET menüsüne gelip Program Yenile üzerinde ENTER yapın. EVET ile devam edildiğinde güncelleme otomatik baģlayacaktır. [ENTER] [ENTER] 35

41 BĠLGĠ: Internet ten güncelleme iģlemi bittikten sonra Bilanço/Muhasebe programından [ESCAPE] ile çıkın ve tekrar ANA MENÜYE (kırmızı ekran a) gelin. Yukarıda anlatılan iģlemleri, ĠĢletme, Ücret Bordrosu, DemirbaĢ, Büro Yönetimi program modülleri için de uygulayın..3.. Program Lisansını Güncellemek Lisan güncellemesi, muhasebe programını yazan yazılımevi tarafından geliģtirilen genel versiyon değiģikliği ve lisanslı kullanım hakkına sahip kiģi veya kurumların kimlik bilgilerinde (adres, telefon ve e-posta gibi bilgilerde) değiģiklik olduğunda yapılan bir uygulamadır. Böyle bir durum olduğunda muhasebe programını yazan yazılımevini arayın. Yetkili kiģilerden güncel lisansınızın yazılımevine ait internet sitesine gönderildiğinin onayı alındıktan sonra ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) [CTRL]+[F3] yapın. Evet ile devam edildiğinde güncel lisans internetten otomatik indirilecektir. [ENTER] 36

42 .3.3. Ticari Muhasebe Modüllerini Güncellemek Iceberg-Cari/Stok/Fatura Modülü kendi içinde alt sistemlere sahip bir program modülüdür. Bunun için internetten güncelleme yapılırken program modülünden çıkmak gereklidir. Iceberg-Cari/Stok/Fatura Modülünü güncellemek için ANA MENÜDE Iceberg üzerine gelin ve [CTRL]+[F4] yapın ve Evet ile devam edin. [CTRL]+[F4] 37

43 .4. Yedekleme ĠĢlemleri.4.. Program İçinden Bilgileri Yedeklemek Yapılan bir iģ için, safredilen zamanın, verilen emeğin boģa gitmemesi herkes için önemlidir. Bunun için kayıt edilen bilgileri düzenli olarak yedeklemelisiniz. Bu muhasebe programında kayıt edilen bilgileri programın içinden yedekleyebilirsiniz. Bilgileri yedeklemek için ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) yedek almak istediğiniz program modüllerinden birine (örneğin Bilanço/Muhasebe ye ) [ENTER] ile girin. [ENTER] SERVĠS menüsüne gelip Bilgileri Yedek Yap üzerinde [ENTER] yapın. [ENTER] 38

44 3 Hangi Modül ekranı; o Bilgileri yedeklenecek program modülünü gösteren ekrandır. 4 Bilgi Ekranı 3 [ENTER] Diğer terminallerden çıkış uyarısı 4 Nereye Yapılacak ekranı bilgilerin nereye yedekleneceğini belirttiğimiz ekrandır. Seçeneklerden birini seçerek devam etmelisiniz. Bunlar, aģağıda açıklanmıģtır. o Disk Yazıcı (CD-RW): FormatlanmıĢ ve RW özelliği olan CD ye yedeklenir. CD yerleģtirdikten sonra bu seçeneğe [ENTER] yapılır. Sürücü adı belirtilir. Yalnız aynen kopyalarak yedekleme yapılabilir. o Terminal Harddisk: Bilgisayarım daki harddisk sürücülere yedeklenir. Bu seçeneğe [ENTER] yapılır. Sürücü adı belirtilir. Bilgisayarım listesindeki [C],[D],[F] gibi sadece hardisk sürücüler seçebilir. Yalnız aynen kopyalarak ve sıkıģtırılmıģ (ARJ) yedekleme yapılabilir. o Disket Sürücü: FormatlanmıĢ Disket e yedeklenir. Bu seçeneğe [ENTER] yapılır ve sürücü adı [A] belirtilir. Bu yöntemle, sadece sıkıģtırılmıģ (ARJ) ve tek firma yedeklenebilir. Yukarıda anlatılanlara uygun seçimler yapıldıktan sonra [ENTER] ile devam edin. AĢağıdaki onay uyarısı gelecektir. Evet ile devam edildiğinde bilgiler otomatik yedeklenecektir. (Örnek te Bilanço/Muhasebe de 009 yılı tüm bilgileri yedekleniyor.) [ENTER] 39

45 .4.. Program İçinden Yedekleri Geri Yüklemek Kayıt edilen bilgilerin çeģitli sebeplerle silinmesi durumunda, daha önce yedeklediğiniz bilgileri bu bölümden geri yükleme yapabilirisiniz. Geri yükleme yaptığınızda, yedek yapılan tarihteki iģlediğiniz kayıtlara geri dönüģ yapmıģ olacaksınız. Bunu için, ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) yedekleri geri yüklemek istediğiniz program modülüne (örneğin Bilanço/Muhasebe modülüne) [ENTER] ile girin. [ENTER] Yedeklerin geri yükleneceği yıl ı [F] ile ve firmayı da [F] ile seçin. [ENTER] veya [F] [ENTER] 40

46 3 SERVĠS menüsüne gelip Yedekleri Geri Al üzerinde [ENTER] yapın. 3 [ENTER] Geri yükleme ile ilg ili Uyarı ekranı okuduktan sonra [EVET] ile devam edin. Yedek Geri Yükleme ekranı gelecektir. Bu bölümde dikkat edilmesi gereken, hangi seçimleri yaparak Bilgileri Yedekleme yapılmıģ ise Geri Yükleme iģleminde de aynı seçenekleri kullanmaktır. Bilgi Ekranı [ENTER] Diğer terminallerden çıkış uyarısı 4 4 Uygun seçimler yapıldıktan sonra geri yükleme onayına EVET ile devam edildiğinde daha önce alınmıģ yedek dosyadan firmaya ait bilgiler geri yüklenecektir. (Örnek te Bilanço/Muhasebe de [000] no lu firmanın 009 yılı bilgileri geri yükleniyor.) 4

47 .4.3. Program İçinden Yedekleri Görüntülemek Daha önce yedeklediğiniz bilgileri geri yükleme yapmadan önce bu bölümden görüntüleyerek hangi tarihte ve ne zaman yedek aldığınızı kontrol edebilirsiniz. Bunu için, ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) yedekleri görüntüleme istediğiniz program modülüne (örneğin Bilanço/Muhasebe modülüne) [ENTER] ile girin. [ENTER] Yedeklerin geri yükleneceği yıl ı [F] ile ve firmayı da [F] ile seçin. [ENTER] veya [F] [ENTER] 4

48 3 SERVĠS menüsüne gelip Yedekleri Görüntüle üzerinde [ENTER] yapın. [ENTER] AĢağıdaki resimdeki gibi daha önceden aldığınız yedek dosyaları, yedek tarihini ve yedek saatini görüntüleyecektir. Bu ekranda [F]-YARDIM ile yapabileceğiniz iģlemleri göreceksiniz. o [TAB] : AlınmıĢ ARJ yedeğinin içindeki tüm dosyaları gösterir. o [CTRL]+[TAB] : AlınmıĢ ARJ yedeğinin içindeki istenilen dosyayı gösterir. o [F3]: Bilgisayarım da disk sürücülerdeki tüm ARJ yedek dosyaları gösterir

49 .4.4. Kopyala YapıĢtır Yöntemiyle Bilgileri Yedeklemek Muhasebe programını yedeklemek için programın yüklü olduğu sürücü içinde bulunan ilgili klasörleri CD ye ya da TaĢınabilir Belleğe (Flash Disk e) kopyaladığınızda programı çalıģtıran dosyalar ve kullanıcı bilgileri dâhil herģey yedeklenmiģ olur. SORU: Programın yüklü olduğu sürücü nasıl bilinir? CEVAP: Bunun için muhasebe programının ANA MENÜSÜ ne gelip sağ alt köģede bulunan sürücü kontrol edilmelidir. Paket programın kurulduğu sürücü Not Alınız! Sürücü tespiti yapıldıktan sonra Bilgisayarım a ve oradan [C]sürücüsüne girin. Program klasörlerini mouse ile iģaretleyip iģaretli dosyalarda sağ-tık yapın. 44

50 Kopyala iģlemi ile hazfıya alın ve taģınabilir bellek içinde YapıĢtır iģlemini seçin. Tıklayın 3 Kopyala seçimini tıklayın 4 5 Yapıştır seçimini tıklayın 6 45

51 .5. Yardım Nasıl Alırım?.5.. Aktif Yardım TuĢu : [F]-Yardım Muhasebe programında her ekrana özel hazırlanmıģ [F] YARDIM ekranı vardır. Ayrıca, [F] YARDIM ekranı içinde bulunan tuģlar aktiftir. Yani, [F] YARDIM ile muhasebe programlarını daha kolay öğrenebilirsiniz. BĠLANÇO modülü FĠġ KAYIT GĠRĠġĠ ekranı [F]-YARDIM ekranı [F]-YARDIM ÖNEMLĠ: Yapmak istediğiniz iģlemin tuģunu unutursanız [F]-YARDIM ile görebilirsiniz. Her iģlemin tuģunu unutabilirsiniz. Ancak [F]-YARDIM tuģunu kesinlikle unutmayın. 46

52 .5.. Ġnteraktif Yardım TuĢu : [SHĠFT]+[F]- Ġnternet Yardım Muhasebe programında her ekrana özel [SHIFT]+[F] DETAYLI YARDIM vardır. Bilgisayarınız internet e bağlıyken herhangi bir modül çalıģma menüsünde [SHIFT]+[F] yaptığınızda yazılımevinin internet sitesinde, ilgili bölüm için resimli ve anlatımlı yardım ekranı açılacaktır. [SHIFT]+[F]: DETAYLI YARDIM 47

53 .5.3. Forum/Destek Ġnternet Yardım Sitesi: [F4]-Forum Yardım Forum, sadece lisanslı kullanıcıları için olmayıp muhasebe mesleği ile ilgilenen herkes bu siteye üye olabilir ve bilgi alıģveriģi yapabilmektedir. Ayrıca muhasebe programı içindeyken [F4] tuģu ile de forum internet sitesine kolayca ulaģabilirsiniz. 48

54 .6. Program Ġçinden Sistem Tanımları Yapmak Bilgisayarınız ile muhasebe programı kendi içinde uyumlu çalıģması için yapılması gerekli bazı ayarlar vardır. Bu ayarların bir çoğu muhsaebe programının kurulumu sırasında otomatik yapılır. Bazı ayarlar ise sistemci tarafından yapılması gereklidir. Bu bölümde, sistemci tarafından yapılması geren ayarların bir kısmını muhasebe programı içinden nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Sistem tanımları bölümünde anlatılacak iģlemler, programın ANA MENÜ sünde [F]-YARDIM ekranında belirtilnmiģtir. ANA MENÜ [F] YARDIM EKRANI 49

55 .6.. Program da Yazıcı Tanımı Yapmaya Gerek Yoktur! Windows iģletim sisteminde yazıcılar klasörü bölümünden bir yazıcı tanımlanmıģ ise ve Windows ta bir belgeyi yazdırbiliyorsanız, o zaman bu muhasebe programından da yazıcıya bir belge yazdırabilirsiniz. Bu yüzden muhsebe programında yazıcı tanımlaması yoktur. Aşağıdaki resimde yazdırma işlemi ile ilgili bir örnek verilmektedir. Bilanço / Muhasebe Hesap Planı [F8] Yazdırma ĠĢlemi [F8]-Yazdır [ENTER] Örnek te Hesap Planını yazıcıya göndermek için [F8] yaptıktan sonra Yazılacak Yer ekranında. USB seçimi yapıldığında Select Printer (Yazıcı Seçim) ekranı geldiği görülüyor. Windows iģletim sisteminde tanımlandığı için bu ekranda yazıcılar listelenmektedir. Bu yüzden muhasebe programında yazıcı tanımlaması yoktur. 50

56 .6.. [CTRL]+[F8]: Yazıcı Listesine Yazıcı Eklemek USB yazdırma programı ile ekrana gelen Select Printer (Yazıcı Seçim) ekranından yazıcı seçmeden, program içinden yazdırmak isteyebilirisiniz. Bunun için önce ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) [CTRL]+[B] yapın. [CTRL]+[B] [ENTER] [CTRL]+[F9] [ENTER] 3 3 Geçerli Yazıcı satırına [ENTER] ile ekrana gelin. Görüntülenecek Ağ Yazıcısı Yok uyarı ekranında [CTRL]+[F9] yapın. Kullanılmayan (LPT hariç) LPT, LPT3,LPT4 yollarından birini seçin. Yazıcı Ağ Yolu satırına [bilgisayar adı] \ [yazıcı paylaģım adını] yazın. (Windows yazıcı klasörlerinde yazıcının ağ paylaşım adı tanımlıdır.) [ENTER] ile devam edilidğinde NET USE windows komutu otomatik çalıģacak ve komut baģarı ile tamamlandı uyarısı ile beraber LPT bağlantısı yapılacaktır. 5

57 4 5 Yazıcı Ağ Yolu yanlıģ yazıldığında bağlantı hatası uyarısı gelecektir. Daha sonra ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) [CTRL]+[F8] yapın. Yazıcı Listesi ekranı gelecektir. Ağ Yazıcı bölümüne yazıcının LPT yolunu yazarak tanımlı yazıcıyı listeye ekleyin. [CTRL]+[F8] Program da [F8] ile gelen Yazılacak Yer listesine yazıcının eklendiği görülecektir. [F8]-Yazdır 6 5

58 .6.3. Program Ġçinden Ofis Programlarına Rapor Göndermek Muhasebe programında hazırlanan bir raporu [F8] ile Microsof Word ve Acrobat Reader PDF programlarına gönderebilirsiniz. Aynı rapor içinde [ALT]+[F8] ile Microsof Excel ve Internet Explorer programlarına gönderebilirsiniz. Ayırca, bilgisayarınızda Microsoft Outlook Express kurulumu ve ayarları yapılmıģsa muhasebe programında hazırlanan raporları e-posta gönderebilirsiniz. [ALT]+[F8] [F8] 53

59 .6.4. Program Ġçinden Klavye Tipini DeğiĢtirmek Muhasebe programını bilgisayara yükleyip çalıģmak istediğinizde klavye uyumsuzluğu ile karģılaģabilirsiniz. Böyle bir durumda bilgisayarınızın Denetim Masası bölümünden klavye tipi değiģtirilmelidir. Windows iģletim sisteminde yapılan değiģikliğe rağmen, muhasebe programında yine klavye uyumsuzluğu ile karģılaģılmaktadır. Böyle bir durumda MS DOS için sistem dosyalarında klavye tanımı yapılmalıdır. Muhasebe programının içinden klavye tanımını yapılabilmektedir. Bunu için ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) [ALT]+[F] yapın. [ALT]+[F] [ENTER] 3 Tıklayın 3 Windows Masaüstüne Kısayol OluĢturulacak onay sorusuna EVET ile devam edildiğinde Klavye Tipi seçim ekranı gelecektir. Ġstediğiniz klavye tipini seçtikten sonra Set Numarası Tanım ekranında değiģiklik yapmadan TAMAM ile onaylayın. Klavye Tipi tanımlanmıģ demektir. Bilgisayarınızın masaüstü nde oluģan yeni program kısayolu ile program giriģ yapın. 54

60 .6.5. Program Ġçinden Bozulan Türkçe ve Hafıza Ayarları Yapmak Windows 95 ve Windosw 98 iģletim sisteminde ekran ayarları ilk baģta türkçe iken çeģitli sebeplerle MS DOS ekranında türkçe karakterlerden farklı karakterler gelebilir. Böyle bir durumda bilgisayarın sistem dosyalarına gereken tanımlar yapılmalıdır. Muhasebe programının içinden bu ayarlar otomatik yapılabilmektedir. Bunu için ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) [ALT]+[F] yapın. [ALT]+[F] [ENTER] ile devam edilidiğinde özel bir Editör program açılacaktır. [ALT]+[A] yaparak Araçlar menüsüne gelin ve Türkçe ve Hafıza Ayarları bölümüne [ENTER] ile çalıģtırın. Ayarlar otomatik yapılacaktır. [ALT]+[K] ile dosyayı kaydedin ve [ALT]+[X] ile dosyadan çıkın. [ENTER] 55

61 .6.6. Program Ġçinden Basamak ve Ondalık Ayraç Tanımını DeğiĢtirmek Windows iģletim sistemlerinde ondalık simgesi [, ] ve basamak gruplandırma simgesi [. ] standart olarak gelir. Ülkemizde ise resmi raporlarda ve bildirimlerde bu tanımlar geçerli değildir. Örnek :.500,60 Standart gelen;, Ülkemizde geçerli olan Bunun için bilgisayarınızda Denetim Masası Bölge ve Dil Seçenekleri bölümünden gerekli tanımlar değiģtirilmelidir. Rakam ayraç ayarları, muhasebe programının içinden otomatik yapılabilmektedir. Bunu için ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) [CTRL]+[B] yapın. [CTRL]+[B] [ENTER] [ENTER] ile devam ederek Ondalık Ayraç [. ] ve Bindelik Ayraç [, ] tanımlayın. Microsof Exce l e gönderilen raporlarda, bazı rakamların tarih gibi algılanmaması için Tarih Ayracı [ / ] tanımlanmalıdır. [ENTER] ile devam ediliğinde ayraç ayarları sistemde değiģecektir. Ayrıca bu bölümdeki Geçerli Yazıcı tanımı sayesinde USB portlu, lazer ve inkjet yazıcılara program içinden doğrudan yazdırabilirsiniz. Bunun için Geçerli Yazıcı satırına [ENTER] ile ekrana gelecek Windows ta Tanımlı Yazıcılar listesinden bir yazıcı seçin. Görüntülenecek Ağ Yazıcısı Yok uyarısı geliyorsa [CTRL]+[F9] yapın ve kullanılmayan LPT yollarından birini seçin ve tam Yazıcının Ağ Yolunu yazın. YanlıĢ yazıldığında bağlantı olmaz. (Windows yazıcı klasörlerinde yazıcıların tam ağ yolu görülmektedir.) 56

62 .6.7. Haber Eklenti Programını Yüklemek Eklenti programı ile muhasebe programı içinde hazırlanan beyannameleri internet ten otomatik tahakkuk yapılabilmektedir. Örneğin, KDV, Muhtasar, Geçici vergi beyannameleri ile SGK ve Ġġ-KUR bildirimleri Yazılımevi tarafından yapılan yeniliklerin duyurulması, uzak eriģim desteği gibi kolaylıklar Eklenti programını kurmak için internet bağlantınız açık iken ANA MENÜ de (kırmızı ekran da) [F] yapın. Antivirüs programı engeli ile ilgili bir uyarı gelecektir. [F] [ENTER] ĠĢlemin uzamaması için antivirüs programınızı geçici olarak devre dıģı bırakın. [ENTER] ile devam edin. Yükleme onayı gelecektir EVET ile devam edildiğinde internet ten otomatik yüklenecektir. Yükleme sonrasında haber eklnti programı, windows görev çubuğunun sağ alt köģesinde aktif olacaktır. Haber eklnti simgesinde mousa ile sağ-tık yaparak programın özelliklerini inceleyebilirsiniz. 57

63 UYGULAMA FAALĠYETĠ ĠĢlem Basamakları Öneriler Bilgisayar karģısındaki oturuģunuzu daima kontrol ediniz. Muhasebe programında kullanıcı tanımı ve yetkilendirmeyi yapınız. Ġnternet bağlantınız varsa programları güncelleyiniz. Bilgisayardaki iģletim sisteminize uygun sistem tanımlarını yapınız. (WIN 95, 98, XP, Vista) Muhasebe programı çalıģtırıp Kullanıcı GiriĢi ekranında [ALT]+[INSERT] yaptığınızda program sizi yönlendirecektir. Programı modülleri içinden otomatik güncelleme yapmanız önerilir. Programı modülleri içinden yapılabilen sistem tanımlarını inceleyin ve uygulayın. o Ekran ve hafıza ayarlarını yapınız. o Klavye tipi düzenleyiniz. o Ayraç ayarlarını yapınız. o Haber eklenti programını yükleyiniz. o Bir raporu, program içinden e-posta gönderiniz. Not Alınız! 58

64 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI). Yeni kullanıcı tanımlamak için aģağıdaki iģlemlerden hangisi yapılmalıdır? a. Ana Menü [CTRL]+[INSERT] b. Kullanıcı GiriĢi [ALT]+[INSERT] c. Servis ĠĢlemleri [CTRL]+ [INSERT] d. Hiçbiri. Kullanıcının program modüllünün çalıģma menüsüne yetki kısıtlaması aģağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiģtir? a. Ana Menü de [CTRL]+[EKSĠ] b. Kullanıcı GiriĢi nde [ALT]+[INSERT] c. Büro Yönetimi Menüleri nde [CTRL]+[EKSĠ] d. Hiçbiri 3. Kullanıcıya, programda iģlem yapma yetki kısıtlaması aģağıdaki seçeneklerden hangisi doğru verilmiģtir? a. Kullanıcı GiriĢi nde [CTRL]+[EKSĠ] b. Yeni Kullanıcı Tanımlarken [TAB] c. Kullanıcı GiriĢi nde [ALT]+[INSERT] d. Hiçbiri 4. Muhasebe programında [Q] klavye tipi ile çalıģtığınızı varsayalım. Klavye tipini [F] yapma iģlemi aģağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiģtir. a. Kullanıcı Tanımlarken [ALT]+[INSERT] b. Kullanıcı Tanımlarken [TAB] c. Ana Menü de [ALT]+[F] d. Hiçbiri DEĞERLENDĠRME Ölçme ve Değerlendirme sorularına verdiğiniz cevapları Modül son sayfasında bulunan cevap anahtarı ile karģılaģtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaģadığınız sorularla ilgili konuları, faaliyete geri dönerek, tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz, diğer faaliyete geçiniz. 59

65 MODÜL DEĞERLENDĠRME A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI). Yandaki resimde yeni kullanıcı tanımı ve iģlem yapma yetkilerinin nasıl kısıtlandığını kısaca tarif ediniz?. AĢağıdaki resimede Stajer kullanıcısına program modüllerine giriģte yetki kısıtlamasının verildiği görülüyor. Bu iģlemin nasıl yapıldığını kısaca tarif ediniz? 3. AĢağıdaki resim içindeki yazılı tutar ın basamak gruplama ve ondalık simgelerini muhasebe pragramı içinden değiģtirmek için yapılması gereken iģlemler aģağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiģtir. a. Ana Menü de [CTRL]+[B] b. Ana Menü de [CTRL]+[EKSĠ] c. Ana Menü de [ALT]+[F] d. Hiçbiri 60

66 4. AĢağıdaki resimede Stajer kullanıcısı Ücret Bordrosu modülüne giriģ yapamadığı görülüyor. Stajer kullanıcının bu program modülüne giriģ izni olması için yapılması gerekenleri kısaca tarif ediniz? 5. AĢağıdaki resimede Stajer kullanıcısı Bilanço/Muhasebe modülünde Yevmiye Defteri ekranına giriģ yapamadığı görülüyor. Stajer kullanıcının bu menüye giriģ izni olması için yapılması gerekenleri kısaca tarif ediniz? 6