GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ

Transkript

1 CEYHAN DOĞAL ENERJİ SANAYİ VE TİC.LTD.ŞTİ. GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ ADANA İLİ, SARIÇAM İLÇESİ, BÜYÜKBAKLALI MAHALLESİ, SAMUR KAYAĞI MEVKİİ, ADA, 56 NOLU PARSEL ATASAR MÜHENDİSLİK İMAR İNŞAAT MAD.PET. VE SAĞ.ÜRN.DAN.LTD.ŞTİ. Proje Tanıtım Dosyası ADANA 2016

2 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ TELEFON, GSM VE FAKS NUMARASI E-POSTA Güneş Enerji Santrali CEYHAN DOĞAL ENERJİ SANAYİ VE TİC.LTD.ŞTİ. Burhaniye Mahallesi, Öğretmen Abdulkadir Ünlü Sokak, No: 1/C Ceyhan / ADANA ceyhandogal@gmail.com PROJENİN ADI GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ PROJE BEDELİ ,00 TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ ( İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ ) PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ ( SEKTÖR, ALT SEKTÖR ) PROJENİN NACE KODU RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADI ADRESİ ADANA İLİ, SARIÇAM İLÇESİ, BÜYÜKBAKLALI MAHALLESİ, SAMUR KAYAĞI MEVKİİ, ADA, 56 NOLU PARSEL ÇED Yönetmeliği Ek-2 Madde 45-Kurulu gücü 1-10 MWe olan güneş enerjisi santralleri, (çatı ve cephe sistemleri hariç) ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ ATASAR MÜHENDİSLİK İMAR İNŞAAT MAD.PET. VE SAĞ.ÜRN.DAN.LTD.ŞTİ. Huzurevleri Mahallesi, Sokak, No: 10/C, Pınar Apt. Altı Çukurova/ ADANA TELEFON VE FAKS NUMARALARI PROJE TANITIM DOSYASININ SUNUM TARİHİ 10 / 05 /

3 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali İÇİNDEKİLER Sayfa No Tablolar Dizini 3 Şekiller Dizini 3 Kısaltmalar Dizini 3 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ 4 1. PROJENİN ÖZELLİKLERİ 5 a) Projenin ve Yerin Alternatifleri ( Proje Teknolojisinin ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri ) 5 b) Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı 6 c) Doğal Kaynakların Kullanımı ( Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb. ) 9 ç) Atık Miktarı ( Katı, Sıvı, Gaz ve Benzeri ) ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri 10 d) Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski PROJENİN YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ 25 a) Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi ( Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi ve Benzeri ) 25 b) EK-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi Dikkate Alınarak Korunması Gereken Alanlar PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER 30 NOTLAR VE KAYNAKLAR 37 EKLER 38 2

4 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali TABLOLAR DİZİNİ Sayfa No Tablo 1 Makine-Ekipman Listesi 8 Tablo 2 Ses Gücü Düzeyleri 15 Tablo 3 Motor Gücü Ve Ses Gücü Düzeyi 15 Tablo 4 Ses Gücü Düzeylerinin Oktav Bantları Üzerine Dağılımı 16 Tablo 5 Mesafeye Göre Ses Basınç Düzeylerinin Oktav Bantları Üzerine Dağılımı 17 Tablo 6 Frekans-Mesafe İlişkisine Göre Atmosferik Yutuşun Bulunması 18 Tablo 7 Mesafeye Göre Net Ses Basınç Düzeyleri 18 Tablo 8 Frekanslara Göre Düzeltme Faktörleri 19 Tablo 9 Düzeltme Faktörlerine Göre Net Ses Basınç Düzeyleri 19 Tablo 10 Faaliyet Alanında Kullanılacak Tüm Gürültü Kaynaklarının Net Ses Basınç Düzeyi 20 Tablo 11 İşletme Aşamasında Çalışacak Makine ve Ekipmanın Yaklaşık Ses Gücü 21 Tablo 12 İşletme Aşamasında Kullanılacak Makinelerin Ses Gücü Düzeyleri 21 Tablo 13 İşletme Aşamasında Mesafeye göre Atmosferik Yutuş (db) 22 Tablo 14 İşletme Aşamasında Mesafeye göre Ses Basıncı Düzeyi (db) 22 Tablo 15 İşletme Aşamasında Oluşacak Ses Basınç Düzeyinin Mesafeye Göre Dağılımı 23 ŞEKİLLER DİZİNİ Sayfa No Şekil 1 İş Akım Şeması 6 Şekil 2 Mesafelere Göre Ses Gücü Düzeyi Grafiği 20 Şekil 2 İşletme Aşaması Gürültü Dağılımı 23 KISALTMALAR DİZİNİ ÇED PTD TÜİK SKHKKY ÖTL GFB ; Çevresel Etki Değerlendirmesi ; Proje Tanıtım Dosyası ; Türkiye İstatistik Kurumu ; Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ; Ömrünü Tamamlamış Lastik ; Geçici Faaliyet Belgesi 3

5 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ CEYHAN DOĞAL ENERJİ SANAYİ VE TİC.LTD.ŞTİ. tarafından Adana İli, Sarıçam İlçesi, Büyükbaklalı Mahallesi, Samur Kayağı Mevkiinde bulunan Ada, 56 nolu Parsel içerisinde 1,98 MWe kapasiteli Güneş Enerjisi Santrali kurulması planlanmaktadır. Güneş Enerjisi Santrali kurulması planlanan Ada, 56 nolu parsel alanı toplam ,43 m 2 olup AHMET NALBANTOĞLU adına tapulu alandır. 56 nolu parsel içerisi 3 ayrı parçaya bölünmüş olup ,19 m 2 lik kısmı 56-A, ,91 m 2 lik kısmı 56-B ve ,38 m 2 lik kısmı 56-C olmuştur. Güneş enerjisi santrali kurulması planlanan alan ise ,19 m 2 lik 56-A ve ,38 m 2 lik 56-C içerisi olacaktır ve toplamda ,57 m 2 lik alan kullanılacaktır. 56-A ve 56-C ile ilgili tapu sahibiyle kira sözleşmesi yapılmıştır. Tesis tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Ek-2 Listesi Madde 45-Kurulu gücü 1-10 MWe olan güneş enerjisi santralleri, (çatı ve cephe sistemleri hariç) kapsamında yer aldığından dolayı Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmıştır. Proje Bedeli aşağıdaki ayrıntılı olarak verilmiştir. Paneller : ,00 TL Eviriciler : ,00 TL Destek Sistemleri : ,00 TL İnşaat : ,00 TL Arazi ve Proje Geliştirme : ,00 TL TOPLAM : ,00 TL 4

6 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali 1. PROJENİN ÖZELLİKLERİ a) Projenin ve Yerin Alternatifleri ( Proje Teknolojisinin ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri ) seçilmiştir. Proje yeri olarak Adana İli, Sarıçam İlçesi, Büyükbaklalı Mahallesi sınırları içerisi Projede fotovoltaik güneş teknolojisi kullanılarak, güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretilecektir. Adana ili güneş enerjisi potansiyeli yüksek bir il olduğu için yer alternatifi düşünülmemiştir. Sanayileşmeyle birlikte dünyada, her geçen gün artan enerji ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olarak mevcut fosil kaynakların tükenebilir olması, fosil yakıtlardaki maliyet artışları ve çevreye verdiği zararlar, yenilenebilir enerjiyi stratejik sektör konumuna getirmiş, biyokütle (biyoyakıt), hidrolik enerji, rüzgâr enerjisi, güneş, jeotermal enerji ve diğer yenilenebilir enerji teknolojilerin kullanımı yaygınlaşmıştır. Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynakları olan rüzgâr ve güneş potansiyellerinin değerlendirilmesine yönelik araştırmalar sonrasında enerji üretimi yatırımlarının gerçekleştirilmesi yönündeki çalışmalara hız verilmiştir. Güneş enerjisi sistemleri çevreye zararlı gazlar vermeyen, tükenmeyen bir enerji türüdür. Çevreye zarar vermediği için ve tükenmeyen bir enerji kaynağı olduğu için güneş panelleri her gün artan bir yaygınlıkta kullanılmaktadır. Güneş pil ya da panelleri elektrik şebekesinden uzak bölgelerde, bedava elektrik sağlamaktadır. Sonuç olarak bu proje ve yer için farklı bir alternatif düşünülmemiştir. Üretim ancak mevcut şartlar göz önüne alınarak, bu şartların gerek teknik gerekse ekonomik yönleri dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. 5

7 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali b) Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı Projenin İş Akım Şeması GÜNEŞ PANELİ PANELDEN ALINAN AKIMIN DOĞRU AKIMA ÇEVRİLMESİ SİSTEMDEN DOĞRU AKIMA ÇEVRİLME AKIM ÇEVİRİCİ AKIM TUTUCU PANEL SAYAÇ ŞEBEKE Şekil 1. İş Akım Şeması Projenin Kapasitesi CEYHAN DOĞAL ENERJİ SANAYİ VE TİC.LTD. ŞTİ. tarafından 1,98 MWe kapasiteli Güneş Enerjisi Santrali kurularak yılda kwh elektrik üretilmesi planlanmıştır. Projenin Kapladığı Alan Güneş Enerjisi Santrali kurulması planlanan Ada, 56 nolu parsel alanı toplam ,43 m 2 olup AHMET NALBANTOĞLU adına tapulu alandır. 56 nolu parsel içerisi 3 ayrı parçaya bölünmüş olup ,19 m 2 lik kısmı 56-A, ,91 m 2 lik kısmı 56-B ve ,38 m 2 lik kısmı 56-C olmuştur. Güneş enerjisi santrali kurulması planlanan alan ise ,19 m 2 lik 56-A ve ,38 m 2 lik 56-C içerisi olacaktır ve toplamda ,57 m 2 lik alan kullanılacaktır. 6

8 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali ProjeninTeknolojisi Güneş pilleri (fotovoltaik piller), yüzeylerine gelen güneş ışığını doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren yarıiletken maddelerdir. Yüzeyleri kare, dikdörtgen, daire şeklinde biçimlendirilen güneş pillerinin alanları genellikle 100 cm² civarında, kalınlıkları ise 0,2-0,4 mm arasındadır. Güneş pilleri fotovoltaik ilkeye dayalı olarak çalışırlar, yani üzerlerine ışık düştüğü zaman uçlarında elektrik gerilimi oluşur. Pilin verdiği elektrik enerjisinin kaynağı, yüzeyine gelen güneş enerjisidir. Güneş enerjisi, güneş pilinin yapısına bağlı olarak % 5 ile % 20 arasında bir verimle elektrik enerjisine çevrilebilir. Güç çıkışını artırmak amacıyla çok sayıda güneş pili birbirine paralel ya da seri bağlanarak bir yüzey üzerine monte edilir, bu yapıya güneş pili modülü ya da fotovoltaik modül adı verilir. Güç talebine bağlı olarak modüller birbirlerine seri ya da paralel bağlanarak bir kaç Watt'tan MegaWatt'lara kadar sistem oluşturulur (EİE, 2007). Fotovoltaik modüller uygulamaya bağlı olarak, akümülatörler, invertörler, akü şarj denetim aygıtları ve çeşitli elektronik destek devreleri ile birlikte kullanılarak bir fotovoltaik sistemi oluştururlar. Proje her biri 0,99 MWe gücünde 2 adet sistemden şebeke bağlantısı olacak şekilde planlanmıştır. Sistem 2x4000 adet 250 Wp gücünde Fotovoltaik panel ve 2x33 adet 30 KWac gücünde invertör (evirici) den meydana gelecektir. Şebeke uyumlu alternatif akım elektriğinin gerekli olduğu uygulamalarda, sisteme invertör (evirici) eklenerek akümülatördeki DC gerilim, 220 V, 50 Hz.lik sinüs dalgasına dönüştürülür. Bu sistemin kontrolü için kumanda kontrol bölümü olacaktır. Böyle bir sistemde enerji depolaması yapmaya gerek yoktur, yalnızca üretilen DC elektriğin, AC elektriğe çevrilmesi ve şebeke uyumlu olması yeterlidir. Fotovoltaik (Solar) Paneller Güneş ışınlarını elektrik enerjisine çeviren cihazdır. Verimleri panel tipine göre değişmekle birlikte % arasındadır. Türkiye şartlarında güneşlenme süresi; kışın 5 saat, sonbaharda 7 saat ve yazın 11 saattir. Paneller, ortam koşullarının elverişli olması durumunda nominal güçlerini üretebilirler. Panel camının kirli olması, güneş ışınlarının geliş açısının dik olmaması, havanın çok sıcak veya çok soğuk olması panel verimini düşürecektir. Bu yüzden hesaplanan güç değerinin biraz yukarısında bir değerde panel kullanmak uygun olacaktır. 7

9 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Evirici Doğru akım enerjisini alternatif akım enerjisine çevrilmesine yarayan cihazlardır. Genel olarak tam sinüs çıkışı veren ve vermeyen olmak üzere iki çeşit evirici bulunmaktadır. Hassas yüklerin bulunduğu sistemlerde tam sinüs çıkışı verebilen eviricilerin kullanılması gereklidir. Evirici gücü, sistemde aynı anda çalışabilecek yüklerin güç değerleri toplanarak elde edilir. Destek Sistemleri Panellerin sabit açı ile yüzeye sabitlenmesi ve rüzgâr, kar yükü oluşturacak hava koşullarından etkilenmemesi için genellikle alüminyumdan yapılan destek sistemleri kullanılır. Destek sistemleri proje yerinin jeolojik özelliklerine göre doğrudan çakma yöntemi ile monte edilebileceği gibi, betonarme yapılar ile güçlendirilebilirler. Diğer Ekipmanlar Sistemde kullanılması gereken diğer elemanlar kablolar ve sigortalardır. Ayrıca sistemi izleyebilmek için çeşitli elektronik devreler de kullanılabilir. Sigorta ve kablo seçimi sistemin düzgün çalışabilmesi için son derece önemlidir. Kablo seçiminde gerilim düşümü de dikkate alınmalıdır. Proje için ÇED izin süreçlerinin tamamlanmasını takiben proje ile ilgili inşaat işleri başlayacak; hazırlanan projeye uygun olarak arazinin tesviyesi, montaj sehpalarının kurulması, PV panellerin ve inverterin montajı yapılacaktır. Elektrik İşleri; uygun elektriksel dizayna göre, AC, DC kablolamaları, inverter bağlantıları, transformatör bağlantıları, tüketim birimine (şebekeye) bağlantı, görüntüleme sistemi kurulumu ve topraklama işlemlerinden sonra bağlantı ve kabul işlemleri resmi kurumlarca tamamlanarak sistem yasal olarak üretime başlayacaktır. Tablo 1. Makine-Ekipman Listesi Makine Adı 0,99 Kurulu Gücünde 1 Adet Santralde Kullanılacak Makine Ekipman Özellik ve Adetleri Panel Boyutları 1640x992x40 mm Panel Gücü 250 Wp Panel Adedi 1 X 4000 Kurulu Güç 1 X 1000KWe =4000 KWe Toplam Kullanılan İnvertör Adedi 1 X 33 adet 30 KWac Trafo 1 Adet İnvertör Toplam Kurulu Güç 1 X 1000KWac = 4000 KWac 8

10 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Proje Çalışacak Personel Sayısı Projenin inşaat aşamasında 5 kişi işletme aşamasında ise 4 kişi çalıştırılması planlanmaktadır. c) Doğal Kaynakların Kullanımı ( Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb. ) Arazi Kullanımı Güneş Enerjisi Santrali kurulması planlanan Ada, 56 nolu parsel alanı toplam ,43 m 2 olup AHMET NALBANTOĞLU adına tapulu alandır. 56 nolu parsel içerisi 3 ayrı parçaya bölünmüş olup ,19 m 2 lik kısmı 56-A, ,91 m 2 lik kısmı 56-B ve ,38 m 2 lik kısmı 56-C olmuştur. Güneş enerjisi santrali kurulması planlanan alan ise ,19 m 2 lik 56-A ve ,38 m 2 lik 56-C içerisi olacaktır ve toplamda ,57 m 2 lik alan kullanılacaktır. 56-A ve 56-C ile ilgili tapu sahibiyle kira sözleşmesi yapılmıştır. Projenin kapasitesi 1,98 MWe olacak olup arazinin 3 km güneyinde bulunan Misis Trafo Merkezine bağlanacaktır. Su Kullanımı İnşaat Aşaması İnşaatta çalışacak personel sayısı 5 kişidir. Personel tarafından kullanılacak su miktarı Türkiye İstatistik Kurumu nun 2014 verilerine göre 216 litre/gündür. Buna göre; Günlük : 5 Kişi x 216 L/Kişi = Lt /Gün ( 1,08 m 3 /gün) personel kaynaklı su kullanımı olacaktır. İşletme Aşaması İşletmede çalışacak personel sayısı 4 kişidir. Personel tarafından kullanılacak su miktarı Türkiye İstatistik Kurumu nun 2014 verilerine göre 216 litre/gündür. Buna göre; Günlük : 4 Kişi x 216 L/Kişi = 864 Lt /Gün ( 0,864 m 3 /gün) personel kaynaklı su kullanımı olacaktır. 9

11 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali İnşaat ve işletme aşamasıda işçiler için gerekli olan su ihtiyacı damacanalardan karşılanacaktır. Enerji Türü Vb. Projenin inşaat çalışmalarında kullanılacak iş makineleri için akaryakıt ihtiyacı olacak ve en yakın akaryakıt istasyonundan karşılanacaktır. İşletme aşamasında ise gerekli olacak elektrik ihtiyacı mevcut şebekeden yararlanılarak giderilecektir. ç) Atık Miktarı ( Katı, Sıvı, Gaz ve Benzeri ) ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri Katı Atıklar İnşaat Aşaması Çalışacak personel sayısı 5 kişi olacaktır. Personelden kaynaklı oluşacak olan katı atık miktarı Türkiye İstatistik Kurumu nun 2014 verilerine göre kişi başı katı atık miktarı günde 1,12 kg olarak verilmiştir. Buna göre; Günlük : 5 Kişi x 1,12 kg/kişi-gün = 5,6 kg/gün İşletme Aşaması Çalışacak personel sayısı 4 kişi olacaktır. Personelden kaynaklı oluşacak olan katı atık miktarı Türkiye İstatistik Kurumu nun 2014 verilerine göre kişi başı katı atık miktarı günde 1,12 kg olarak verilmiştir. Buna göre; Günlük : 4 Kişi x 1,12 kg/kişi-gün = 4,48 kg/gün İnşaat ve işletme aşamalarında oluşacak evsel nitelikli katı atıklar çevrede herhangi bir olumsuz etki yaratmayacak şekilde, hijyenik ve ağzı kapalı bir şekilde çöp bidonlarında depolanacaktır. Çöp bidonlarında depolanacak katı atıklar, Sarıçam İlçe Belediyesi nin çöp toplama araçları ile düzenli olarak toplanarak bertaraf edilecektir. Proje kapsamında kaza durumunda veya panellerin ömürlerinin dolması durumunda paneller kaldırılacaktır. Güneş panelleri teknolojik olarak yeni güneş panel ürünlerinde tekrar 10

12 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali kullanılabilecek geri dönüşümlü malzemelerden yapılırlar. Bu malzemeler cam, alüminyum ve silikon gibi malzemelerden oluşmaktadır. Kullanılamaz durumda olan veya kullanım ömrü dolmuş olan güneş panelleri bu paneller için satış ve teknik destek veren firmalar tarafından yenilenmesi durumunda geri alınmaktadır. Dolayısı ile kullanılamaz durumda olan veya kullanım ömrü dolmuş olan güneş panelleri yenilenmek üzere üretici veya servis sağlayıcı firmaya yenilenmek üzere iade edilecektir tarih ve sayılı Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Evsel Atıksular İnşaat Aşaması Çalışacak personel sayısı 5 kişi olacaktır. Buna bağlı olarak oluşacak evsel atık su miktarı TÜİK 2014 verilerine göre 190 L/Kişi olarak tespit edilmiştir. Buna göre oluşacak evsel atık su miktarı; Günlük; 5 Kişi x 190 L/Kişi = 950 Lt/Gün (0,95 m 3 /gün) evsel atık su oluşacaktır. İşletme Aşaması Çalışacak personel sayısı 4 kişi olacaktır. Buna bağlı olarak oluşacak evsel atık su miktarı TÜİK 2014 verilerine göre 190 L/Kişi olarak tespit edilmiştir. Buna göre oluşacak evsel atık su miktarı; Günlük; 4 Kişi x 190 L/Kişi = 760 Lt/Gün (0,76 m 3 /gün) evsel atık su oluşacaktır. İnşaat ve işletme aşamasında oluşacak evsel nitelikli atıksular için Lağım Mecrası İnşaası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümleri gereğince sızdırmasız fosseptik yapılacaktır. Oluşacak evsel nitelikli atıksular sızdırmasız fosseptikde toplanacak, fosseptik çukurunun dolması durumunda Sarıçam İlçe Belediyesi nin vidanjörleri ile çektirilerek bertaraf edilecektir. 11

13 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Ambalaj Atıkları Tesisin inşaat ve işletme aşamasında çalışacak personelin yemek ihtiyacı sonrası tüketim malzemelerinden ambalaj kâğıdı ve diğer kullanım malzemelerinden naylon, cam, metal, plastik gibi ambalaj malzemeleri, tehlikeli maddelerle kontamine olmamış ve geri kazanılabilir ambalaj atıkları oluşması muhtemel ambalaj atıklardır. TÜİK verilerine göre Katı atıkların ağırlıkça % 30 unu, hacimce % 50 sini ambalaj atıkları oluşturmaktadır. Faaliyet kapsamında; İnşaat aşamasında günlük 5 Kişi çalışacağından; 5 x 1,12 kg/kişi-gün = 5,6 kg/gün katı atık oluşacaktır. Bunun ağırlıkça % 30 u ise 1,68 kg/gün ambalaj atığı oluşması beklenmektedir. İşletme aşamasında günlük 4 Kişi çalışacağından; 4 x 1,12 kg/kişi-gün = 4,48 kg/gün katı atık oluşacaktır. Bunun ağırlıkça % 30 u ise 1,34 kg/gün ambalaj atığı oluşması beklenmektedir. İnşaat ve işletme aşamasında oluşacak ambalaj atıkları tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği gereği evsel nitelikli katı atıklardan ayrı olarak kağıt, karton, cam, plastik ayrı toplama kaplarında ( cam; mavi toplama kabında gibi ) biriktirilecek ve lisanlı geri dönüşüm tesislerine verilerek bertarafı sağlanacaktır. Tehlikeli Atıklar İnşaat aşamasında kullanılacak iş makinelerinin akümülatör, yağ değişimleri yetkili servislerde yapılacağından tehlikeli atık oluşmayacaktır. Proje konusu Güneş Enerji Santrali olduğundan işletme aşamasındada tehlikeli atık oluşmayacaktır. Atık Yağlar İnşaat aşamasında kullanılan araçların bakım ve onarımı tesis dışındaki servis istasyonlarında yapılacağından inşaat aşamasında atık yağ oluşmayacaktır. Ayrıca işletme aşamasında da atık yağ oluşmayacaktır. 12

14 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Tıbbi Atıklar İnşaat ve işletme sırasında çalışacak kişi sayısı az olacağı için işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu bulunmamaktadır. Kaza ve benzeri durumlarda müdahalenin ardından en yakın hastane olan Adana Devlet Hastanesine sevk yapılacaktır. Tesis bünyesinde tıbbi atık oluşması söz konusu olmayacaktır. Bitkisel Atıkyağlar İnşaat ve işletme aşamasında personelin yemek ihtiyacı dışarıdan anlaşmalı tesislerden karşılanacaktır. İnşaat faaliyetlerinde çalışacak personel sayısı 5 kişi, İşletme faaliyetleri sırasında tesiste çalışacak personel sayısı 4 kişi olacaktır. Yemekler anlaşmalı tesisten karşılanacaktır. Yemekler anlaşmalı tesisten karşılanacağından bitkisel atıkyağ oluşması beklenmemektedir. Atık Pil ve Akümülatör Atıkları İnşaat ve işletme aşamasında oluşacak atık pil ve akümülatörler tarih ve sayılı Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği nin 13. maddesi Pil ve akümülatör tüketicileri başlıklı; a) Atık pilleri evsel atıklardan ayrı toplamakla, pil ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak toplama noktalarına atık pilleri teslim etmekle, b) Aracının akümülatörünü değiştirirken eskisini, akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim etmekle, eskilerini teslim etmeden yeni akümülatör alınması halinde depozito ödemekle, c) Tüketici olan sanayi kuruluşlarının üretim süreçleri sırasında kullanılan tezgah, tesis, forklift, çekici ve diğer taşıt araçları ile güç kaynakları ve trafolarda kullanılan akümülatörlerin, atık haline geldikten sonra üreticisine teslim edilene kadar fabrika sahası içinde sızdırmaz bir zeminde doksan günden fazla bekletmemekle, hükümlerine uygun olarak bertaraf edilecektir. 13

15 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Proje kapsamında kaza durumunda veya bataryaların ve elektronik ekipmanların ömürlerinin dolması durumunda yetkili servisleri tarafından batarya ve elektronik ekipmanlar kaldırılacaktır. Kaldırılan ekipmanların yerine yetkili servis tarafından yeni ekipmanlar takılacaktır. Bataryaların bertarafında ise tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği nin ilgili hükümlerine uyularak yetkili servis tarafından alınan batarya ve elektronik ekipmanlar tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği nin ilgili hükümlerine göre bertarafı yapılacaktır. Kaldırılan ekipmanlar yetkili servis tarafından alınacağı için depolama yapılmadan alınıp götürülecektir. Hava Kirliliği Miktar ve Özellikleri İnşaat Aşaması Güneş enerjisi panellerinin kurulacağı alanın zemini düz bir alana sahiptir. Alanın zemininin düz olmasından dolayı alan üzerinde herhangi bir bitkisel toprak sıyırma işlemi yapılmayacaktır. Mevcut alan üzerine güneş enerjisi panelleri yerleştirilerek işletme aşamasına geçilecektir. Arazide hazırlık işlemleri olmadığından ve bitkisel toprak oluşmayacağından depolama alanına ihtiyaç duyulmamaktadır. Bundan dolayıda vaziyet planında gösterilmemiştir. İşletme Aşaması Güneş enerjisi sistemleri çevreye zararlı gazlar vermeyen, tükenmeyen bir enerji türüdür. Çevreye zarar vermediği, tükenmeyen ve çok ucuz bir enerji kaynağı olduğu için güneş panelleri hergün artan bir yaygınlıkta kullanılmaktadır. Dolayısıyla proje kapsamında hava kirliliğine neden olabilecek bir faktör bulunmamaktadır. Gürültü İnşaat Aşaması Projenin inşaat aşamasında iş makinesi olarak 2 adet kamyon, 1 adet yükleyici, 1 adet Ekskavatör, 1 adet transmikser çalışacak olup söz konusu iş makinelerinden kaynaklı gürültü oluşacaktır. Makinelerin çalışması sürekli değil, kısa süreler halinde olacaktır. Kullanılacak ekipmanlar ve gürültü seviyeleri; Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Açık Alanda 14

16 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile İlgili Yönetmeliğin 5. maddesinde verilen ses güç seviyelerine göre aşağıdaki gibi hesaplanmıştır. Tablo 2. Ses Gücü Düzeyleri Teçhizatın Tipi Tekerlekli Dozerler, Tekerlekli Yükleyiciler, Tekerlekli Kazıcı- Yükleyiciler, Damperli Kamyonlar, Greyderler, Yükleyici Tipli Toprak Doldurma Sıkıştırıcılar, Hareketli Vinçler Kazıcılar, Yapı (Konstrüksiyon) Vinçleri Kompresörler Müsaade Edilen Ses Gücü Seviyesi Net kurulu güç P (kw) Uygulama kütlesi m (kg) ten dan itibaren itibaren P P> log P log P P P > log P log P P P > log P log P Sahada kullanılacak ekipmanların oluşturacağı gürültü düzeyleri, ekipmanların motor güçleri ile ilgili olup, ekipmanların ses düzeylerinin hesaplanabilmesi için yukarıdaki tabloda verilen formüller kullanılmış ve gürültü düzeyleri hesaplanmıştır. Tablo 3. Motor Gücü Ve Ses Gücü Düzeyi Motor Gücü Ekipman Adet kw L wt L W Ekskavatör Yükleyici Kamyon Transmikser Ses Gücü Seviyelerinin Hesaplanması Ekskavatör ; P = 187 KW > 55 olduğundan; Lw = log 187 = 107 dba Yükleyici; P = 187 KW > 55 olduğundan; Lw = log 187 = 107 dba 15

17 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Kamyon; P = 112 KW > 55 olduğundan; Lw = log 112 = 105 dba Transmikser; P = 75 KW > 55 olduğundan; Lw = log75 = 102 dba Gürültü kaynaklarına ait toplam ses gücü düzeyinin Hz arasındaki 4 oktav bandına dağılımı aşağıda verilmiştir. Bu amaçla her bir oktav bandındaki ses gücü düzeyi hesap edilmiştir. L w = 10 log( n i= 1 10 Lw /10 t ) Lw /10 10 L w (i) = 10 log( ) 4 Tablo 4. Ses Gücü Düzeylerinin Oktav Bantları Üzerine Dağılımı Ekipman L wt Oktav Bantları Ekskavatör Yükleyici Kamyon Transmikser Not: Her Bir Ekipman İçinToplam Ses Gücü Düzeyinin 4 Oktav Bandına Eşit Olarak Dağıldığı Kabul Edilmiştir. Gürültü kaynaklarının bir noktada çalışacağı kabulü toplam ses gücü düzeylerinin 4 oktav bandındaki ses basınç düzeyi aşağıdaki formüle göre hesaplanmış olup sonuçlar aşağıda verilmiştir. L pi = L wi + 10 log( Q / 4pr 2 ) L pi = her bir kaynağın r mesafede oluşturacağı ses basıcı düzeyi L wi = kaynağın ses gücü düzeyi Q = Yönelme Katsayısı (1) r = x mesafedeki yarıçap (m) 16

18 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali 2 Ekskavatör : L = L + 10 log( Q / 4pr ) pi wi x = 50 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x 50 2 )] = 56 dba x = 100 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 50 dba x = 300 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 44 dba x = 750 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 34 dba 2 Yükleyici : L = L + 10 log( Q / 4pr ) pi wi x = 50 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x 50 2 )] = 56 dba x = 100 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 50 dba x = 300 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 44 dba x = 750 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 34 dba 2 Kamyon : L = L + 10 log( Q / 4pr ) pi wi x = 50 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x 50 2 )] = 57 dba x = 100 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 51 dba x = 300 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 45 dba x = 750 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 35 dba 2 Transmikser : L = L + 10 log( Q / 4pr ) pi wi x = 50 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x 50 2 )] = 51 dba x = 100 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 45 dba x = 300 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 39 dba x = 750 m : ( L pi ) = log [ 1/(4 x 3,14 x )] = 29 dba Tablo 5. Mesafeye Göre Ses Basınç Düzeylerinin Oktav Bantları Üzerine Dağılımı Gürültü Kaynağı Mesafe ( m ) Oktav bantları (Hz) Ekskavatör Yükleyici Kamyon Transmikser

19 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Tüm kaynakların açık havada çalışmasından dolayı, hava moleküllerinin sesin iletilmesi sırasında ses enerjisinin bir kısmı yutulmaktadır. Bu da ses basıncı düzeyinde belirgin bir azalmaya yol açmaktadır. Her frekansa göre atmosferik yutuş değerleri aşağıdaki formüle göre hesaplanmış olup bağıl nem (Q) % 62 alınmıştır. (Adana Meteoroloji İstasyonu verileri) Hesaplanan atmosferik yutuş değerleri aşağıda verilmiştir. Atmosferik yutuş A atm =7.4 x 10-8 x(f 2 x r / Q) Tablo 6. Frekans-Mesafe İlişkisine Göre Atmosferik Yutuşun Bulunması Frekans (Hz) Mesafe (m) Atmosferik Yutuş (dba) Atmosferik yutuş değerlerinin düşülmesinden sonra her bir gürültü kaynağının 4 oktav bandındaki nihai ses basınç düzeyi aşağıdaki formüle göre hesaplanmış olup sonuçlar aşağıda verilmiştir. L (nihai) =L pi -Aatm Tablo 7. Mesafeye Göre Net Ses Basınç Düzeyleri Gürültü Kaynağı Mesafe ( m ) Oktav bantları (Hz) Ekskavatör = = = = = = = = = = = = = = = =

20 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Yükleyici Kamyon Transmikser = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = 17.5 Tablo 8. Frekanslara Göre Düzeltme Faktörleri Merkez Frekans (Hz) Düzeltme Faktörü 500-3, , L pt = 10 log( n i= 1 10 Lpi /10 ) Ses basınç düzeylerinin toplamı; Tablo 9. Düzeltme Faktörlerine Göre Net Ses Basınç Düzeyleri Gürültü Kaynağı Mesafe ( m ) Oktav Bantları (Hz) Toplam Ekskavatör Yükleyici Kamyon ,2= 52, ,2= 46, ,2= 40, ,2= 30, ,2= 52, ,2= 46, ,2= 40, ,2= 30, ,2= 53, ,2= 47, = = = = 33, = = = = 33, = = ,2= 56, ,2= 50, ,2= 44, ,2= 32, ,2= 56, ,2= 50, ,2= 44, ,2= 32, ,2= 57, ,2= 51, = 56, = 49, = 41, = 23, = 56, = 49, = 41, = 23, = 57, = 50,

21 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Transmikser ,2= 41, ,2= 31, ,2= ,2= ,2= ,2= 25, = = 34, = = = = 28, ,2= 45, ,2= 33, ,2= ,2= ,2= ,2= 27, = 42, = 24, = = = = 18, Tüm gürültü kaynaklarının aynı anda çalıştığını varsayarsak eşdeğer gürültü değerleri aşağıdaki gibi olur. Tablo 10. Faaliyet Alanında Kullanılacak Tüm Gürültü Kaynaklarının Net Ses Basınç Düzeyi Mesafe (m) L T (dba) Gürültü (dba) Mesafe (Metre) LT(dBA) Şekil 2. Mesafelere Göre Ses Gücü Düzeyi Grafiği Proje alanına en yakın mesafe 750 m mesafedeki yerleşim yeri olup iş makinelerinden kaynaklanacak gürültü 750 metrede 45 dba olacaktır. Hesaplanan değer tarih ve sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerinde belirlenen sınır değerlerin altında kalmaktadır. Buna göre iş makinelerinden kaynaklanacak gürültünün en yakın 750 m mesafedeki yerleşimlere zararı olmayacaktır. 20

22 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Proje alanında makinelerin aynı anda çalıştırıldığı düşünülürse işletmede ve çevresinde gürültü seviyesi 9 Ağustos 1983 tarih ve 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 14 üncü maddesi hükmü gereğince TSE'nin istatistiklerine göre iskân bölgelerinde insanların gürültüden rahatsız olma düzeyleri dba arasında olması halinde ses genelde algılanabilmekle beraber şikâyet olmamaktadır. Gürültüden oluşacak ses 60 dba yı aşmayacağından dolayı en yakın yerleşim yerlerindeki insanların gürültüden etkilenmeleri söz konusu değildir. İşletme Aşaması Tesiste gürültü kaynağı olarak; 66 adet İnvertör ve 2 adet Trafo bulunacaktır. Bu makinelerin ses gücü bilgileri üretici firmalardan alınmış ve aşağıda verilmiştir. Tablo 11. İşletme Aşamasında Çalışacak Makine ve Ekipmanın Yaklaşık Ses Gücü Makine-Ekipman Adı Adet Ses gücü düzeyi*(db) İnvertör Trafo 2 76 (*Değerler üretici firmalardan temin edilmiştir.) Projenin işletme aşamasında kullanılacak makineler ve ses gücü düzeylerinin Hz arasındaki 4 oktav bandına dağılımı aşağıda verilmiştir. Tablo 12. İşletme Aşamasında Kullanılacak Makinelerin Ses Gücü Düzeyleri Ses Gücü Düzeyi(dB) Frekans Spektrumu (Hz) Ses Kaynağı Adet İnvertör Trafo İşletme aşamasında kullanılacak makinelerin frekanslara göre toplam ses gücü düzeyi; 500 Hz frekansta ortalama ses gücü seviyesi Lp = 10 log [( 1/68 (66 x x )] 1 khz frekansta ortalama ses gücü seviyesi Lp = 10 log [( 1/68 (66 x x )] 2 khz frekansta ortalama ses gücü seviyesi Lp = 10 log [( 1/68 (66 x x )] 21

23 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali 4 khz frekansta ortalama ses gücü seviyesi Lp = 10 log [( 1/68 (66 x x )] İşletme aşamasında kullanılacak makinelerin A-ağırlıklı ses basınç düzeyi Atmosferik absorbsiyona bağlı azalma hesabında alfa (α) için kullanılan sıcaklık ve nem değerleri ortalama olarak alınmıştır. Atmosferik absorbsiyon mesafelere göre aşağıdaki formülle hesaplanmış ve aşağıda verilmiştir. A atm = α x d / 1000 α : Azalma katsayısı (db/km) d: Uzaklık (m) Tablo 13. İşletme Aşamasında Mesafeye göre Atmosferik Yutuş (db) Frekans Mesafe (m) (Hz) ,02 0,11 0,22 0,44 0,65 1,09 2, ,05 0,27 0,54 1,09 1,64 2,72 5, ,18 0,88 1,77 3,54 5,31 8,85 17, ,62 3,10 6,20 12,40 18,60 31,00 62,00 İşletme aşamasında kullanılacak makinelerin toplam ses basınç düzeyi; L PT = L WT + 10 Log ( Q / 4nr 2 ) Formülünden yararlanılarak hesaplanmıştır. Burada: L PT L WT r Q : Toplam ses basınç düzeyi : Toplam ses gücü düzeyi : Kaynağa olan uzaklık : Yönelme katsayısı ( Q=1) Tablo 14. İşletme Aşamasında Mesafeye göre Ses Basıncı Düzeyi (db) Frekans Mesafe (m) (Hz) ,9 8,9 2, ,9 10,9 4, ,8 12,8 6,8 0, ,9 9,9 3, İşletme faaliyeti sırasında tesiste bulunacak gürültü kaynaklarının aynı anda çalıştığı kabul edilerek atmosferik emilim ve düzeltme faktörü de hesaba katılarak mesafelere göre oluşacak gürültü değerleri aşağıda verilmiştir. 22

24 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali L pg : L pi - L atm + L düzeltme Tablo 15. İşletme Aşamasında Oluşacak Ses Basınç Düzeyinin Mesafeye Göre Dağılımı Ses Basıncı Düzeyi (LPİ) Atmosferik Yutuş (Latm) Düzeltme Faktörü (Ldüzeltme) Ses Basıncı Düzeyi (dba) Toplam Ses Basıncı Düzeyi (dba) Frekans (Hz) Mesafe (m) ,9 8,9 2, ,9 10,9 4, ,8 12,8 6,8 0, ,9 9,9 3, ,02 0,11 0,22 0,44 0,65 1,09 2, ,05 0,27 0,54 1,09 1,64 2,72 5, ,18 0,88 1,77 3,54 5,31 8,85 17, ,62 3,10 6,20 12,40 18, ,2-3,2-3,2-3,2-3,2-3,2-3, ,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 1, ,7 5, ,9 10,8 4, ,0 13,9 7, ,9 10,8 4, Mesafe ,8 16,7 10,2 3, En yakın yerleşim yeri olan Büyükbaklalı Mahallesi yaklaşık 750 metre mesafede olduğundan, gürültü hesabında 50 metre mesafede oluşacak gürültü değeri yaklaşık 16,7 dba olacaktır. L WA = 10 Log ( , ) = 16,7 dba Ses Basınç Düzeyi (dba) Mesafe (Metre) Şekil 3. İşletme Aşaması Gürültü Dağılımı 23

25 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Projenin kurulacağı alan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nin 22. Maddesi a bendinde Herbir işletme ve tesisten çevreye yayılan gürültü seviyesi Ek-VII de yer alan Tablo-4 te verilen sınır değerleri aşamaz denilmektedir. Faaliyet alanında yapılacak çalışmalardan kaynaklanacak gürültüden etkilenecek en yakın yerleşim yeri olan Büyükbaklalı Mahallesi faaliyet alanına yaklaşık 750 m uzaklıkta yer almaktadır. Yapılan hesaplamalarda işletmeye yaklaşık 50 metre uzaklıkta oluşacak gürültü 16,7 dba olacaktır. İşletmeye 10 metre mesafeden bile işletmeden kaynaklanacak gürültü seviyesi; Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nde belirtilen sınır değerleri aşmamaktadır. Bu sebeple işletme aşamasında yapılacak çalışmalardan en yakın yerleşim yeri olan etkilenmeyecektir. d) Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski Güneş enerji santrali inşaat ve işletme faaliyetleri sırasında kullanılan ekipman, teknoloji ve malzemeden dolayı kaza riskleri bulunmaktadır. Tesislerin faaliyetleri sırasında kullanılan ekipman, teknoloji ve malzemeden kaynaklanabilecek kazaların önlenmesi için İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüklerinde öngörülen önlemler alınacaktır. Güneş enerji santrali inşaat ve işletme faaliyetleri sırasında tesis sahası içerisinde revir bulundurma zorunluluğu bulunmamaktadır. Tesislerin faaliyetleri sırasında meydana gelebilecek tıbbi müdahale gerektiren durumlarda tesiste bulunacak ecza dolabında bulunan ekipmanlar ile ön müdahale edilecek ve ihtiyaç duyulması halinde en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılacaktır. Bu müdahaleler sonucunda kaynaklanan atıkların bertarafında tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nin ilişkin hükümlerine uyulacaktır. Güneş enerji santrali inşaat ve işletme faaliyetleri sırasında dikkatsizlik ve tedbirsizlik nedeni ile doğabilecek yangın tehlikesiyle karşılaşılmaması, böyle bir durum geldiğinde ise ilk müdahaleyi yapabilmesi için personele eğitim verilecektir. Tesislerde yangına müdahale edilebilinmesi için tesislerin çeşitli yerlerine yeteri miktarda ve görünür şekilde yangın söndürme tüpleri konulacaktır. Tesislerin yangın tüplerinin yerleri, çıkış istikametleri, yangın durumunda aranacak numaralar görülür yerlere fosforlu tabelalara yazılı olacaktır, sesli ve ışıklı yangın sistemi teşkil edilecektir. Yanıcı ve parlayıcı maddelere karşı personelin duyarlı olabilmeleri için gerekli önlemler alınacaktır. İşletme aşamasında güneş enerji santralinin etrafı tel çit ile çevrilecektir. 24

26 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Tesislerde inşaat aşamasında 4857 Sayılı İş Kanunu ve İlgili Diğer Yönetmelik Hükümlerine, buna bağlı olarak çıkarılan Yönetmelik ve Tüzüklerin ilgili hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca Binaların Yangından Korunmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Proje kapsamında kaza durumunda veya panellerin ömürlerinin dolması durumunda paneller kaldırılacaktır. Güneş panelleri teknolojik olarak hem yeni güneş panel ürünlerinde tekrar kullanılabilecek geri dönüşümlü malzemelerden yapılırlar. Bu malzemeler cam, alüminyum ve silikon gibi malzemelerden oluşmaktadır. Kaza durumunda kullanılamaz durumda olan veya kullanım ömrü dolmuş olan güneş panelleri bu paneller için satış ve teknik destek veren firmalar tarafından yenilenmesi durumunda geri alınmaktadır. Dolayısı ile Kaza durumunda kullanılamaz durumda olan veya kullanım ömrü dolmuş olan güneş panelleri yenilenmek üzere üretici veya servis sağlayıcı firmaya yenilenmek üzere iade edilecektir. İşletmenin sonlandırılması durumunda paneller ve panellerin üzerine konulduğu panellerin tümü geri dönüşümü yapılabilen malzemelerdir. Bu malzemeler lisanslı geri dönüşüm firmalarına verilerek işletme sonrasında bertarafı sağlanacaktır. Proje kapsamında kaza durumunda veya bataryaların ve elektronik ekipmanların ömürlerinin dolması durumunda yetkili servisleri tarafından batarya ve elektronik ekipmanlar kaldırılacaktır. Kaldırılan ekipmanların yerine yetkili servis tarafından yeni ekipmanlar takılacaktır. Bataryaların bertarafında ise tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği nin ilgili hükümlerine uyularak yetkili servis tarafından alınan batarya ve elektronik ekipmanlar tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği nin ilgili hükümlerine göre bertarafı yapılacaktır. Kaldırılan ekipmanlar yetkili servis tarafından alınacağı için depolama yapılmadan alınıp götürülecektir. 2. PROJENİN YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ a) Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi ( Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi ve Benzeri ) CEYHAN DOĞAL ENERJİ SANAYİ VE TİC.LTD.ŞTİ. tarafından Adana İli, Sarıçam İlçesi, Büyükbaklalı Mahallesi, Samur Kayağı Mevkiinde bulunan Ada, 56 nolu Parsel içerisinde 1,98 MWe kapasiteli Güneş Enerjisi Santrali kurulması planlanmaktadır. 25

27 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Güneş Enerjisi Santrali kurulması planlanan Ada, 56 nolu parsel alanı toplam ,43 m 2 olup AHMET NALBANTOĞLU adına tapulu alandır. 56 nolu parsel içerisi 3 ayrı parçaya bölünmüş olup ,19 m 2 lik kısmı 56-A, ,91 m 2 lik kısmı 56-B ve ,38 m 2 lik kısmı 56-C olmuştur. Güneş enerjisi santrali kurulması planlanan alan ise ,19 m 2 lik 56-A ve ,38 m 2 lik 56-C içerisi olacaktır ve toplamda ,57 m 2 lik alan kullanılacaktır. 56-A ve 56-C ile ilgili tapu sahibiyle kira sözleşmesi yapılmıştır. Faaliyet alanı Adana İl merkezine kuşuçuşu 26 km, Sarıçam İlçe merkezine kuşuçuşu 16 km mesafede bulunmaktadır. Proje yerine en yakın yerleşim birimi Büyükbaklalı Mahallesi olup en yakın ev ise 750 m mesafede bulunmaktadır. İşletme alanının 3 km güneybatısında çiftlik, 3 km güneyinde Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır. Çiftliğin ve Organize Sanayi Bölgesinde bulunan işletmelerin projeden etkilenmesi beklenmemektedir. İşletmenin yapılacağı parselin bitişiğinde (kuzeyi, güneyi, doğusu ve batısı) tarım alanları mevcut olup işletmeden etkilenmesi beklenmemektedir. Proje alanına yakın mesafede kuş göç yolları ve radyo, tv alıcıları mevcut değildir. Kuş göç yolları ülkemize kuzey, kuzeydoğu ve kuzeybatı yönünden gelerek ülkemizde bulunan su yatakları üzerinde; tuzla gölü, akyatan gölü, Ağyatan gölü ve yumurtalık lagününde konakladıktan sonra güneye doğru göç etmektedirler. Proje alanı ve civarında kuş göç yolu bulunmamaktadır. Proje alanının inşaat ve işletme aşamasında sadece ,57 m 2 lik tarım alanı elden çıkarılacağı için sadece bu alanda habitat kaybı olacaktır. Proje alanı ve ç evresinde fauna bilgileri ve inceleme sonucu bulunan türler Akdeniz bölgesi ekosistemi içerisinde yoğun olarak bulunan türlerdir. Mevcut fauna türlerinden tehlikede yada koruma altına alınan türlere proje sahasında rastlanmamaktadır. Tespit edilen ve edilemeyen omurgasız gurubu ve tür tespiti yapılmayan omurgasız gurubunun işletme sahasında ve yakın çevresinde kaçış habitatı mevcuttur. Kaybedilecek olan alan içindeki fauna elemanlarının yakın çevredeki habitata göçmeleri olanak dahilinde öngörülmektedir. Bütün sürüngen türleri için alternatif alanların olması ve faaliyetin bu türlerin beslenme, dolaşma, barınma ve ü reme alanlarını kısıtlamaması nedeniyle yapılacak projenin bu türler açısından herhangi bir olumsuzluk yaratması beklenmemektedir. Proje alanı 1/ ölçekli çevre düzeni planında Tarım Arazisi olarak görülmekte olup arazi üzerinde Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi ve Benzeri bulunmamaktadır. 26

28 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Yerleşim bölgeleri ile 500 m emniyet şeridi içinde kalan alanlarda; en yakın yerleşim yeri 750 m mesafede olduğundan kalmamaktadır. Kara ve demiryolları ile 100 m emniyet şeridi içindeki alanlarda; en yakın karayolu 3 km, demiryolu 3,8 km mesafede olduğundan kalmamaktadır. Havaalanları ile 3 km emniyet şeridi içindeki alanlarda; en yakın havayolu 16 km, mesafede olduğundan kalmamaktadır. Çevre koruma, milli parklar ve tabiat alanları ile 500 m emniyet şeridi içindeki alanlarda; proje alanı ve 500 m çevresinde Çevre koruma, milli parklar ve tabiat alanları bulunmamaktadır. Göl, nehir, baraj gölü ile sulak alanlarda, koru ormanları, ağaçlandırma alanları, özel ormanlar, fidanlıklar, sazlık ve bataklıklar, muhafaza ormanları gibi alanlarda güneş enerjisi santrallerinin kurulması uygun değildir. Projede yer seçimi yapılırken çevresinde göl, nehir, baraj gölü ile sulak alanlarda, koru ormanları, ağaçlandırma alanları, özel ormanlar, fidanlıklar, sazlık ve bataklıklar, muhafaza ormanları gibi alanların olmamasına özen gösterilmiştir. Proje alanı yakınında ve çevresinde bu tür alanlar bulunmamaktadır. b) EK-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi Dikkate Alınarak Korunması Gereken Alanlar 1. Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar a) Milli Parklar Kanunu nun 2 nci maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları", kapsamında değildir. b) Kara Avcılığı Kanunu uyarınca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları, Yaban Hayatı Geliştirme Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları", kapsamında değildir. c) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1 inci, 2 nci, 3 üncü ve 5 inci alt bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi 27

29 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar, kapsamında değildir. ç) Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları, kapsamında değildir. d) Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği nin 17 nci, 18 inci, 19 uncu ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar, kapsamında değildir. e) Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği nde tanımlanan alanlar, kapsamında değildir. f) Çevre Kanunu nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar, kapsamında değildir. g) Boğaziçi Kanunu na göre koruma altına alınan alanlar, kapsamında değildir. ğ) Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler, kapsamında değildir. h) Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar, kapsamında değildir. ı) Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar, kapsamında değildir. i) Mera Kanununda belirtilen alanlar, kapsamında değildir. j) Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde belirtilen alanlar, kapsamında değildir. 2) Ülkemizin Taraf Olduğu Uluslararası Sözleşmeler Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar a) "Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları", kapsamında değildir. 28

30 Ceyhan Doğal Enerji Sanayi Ve Tic.Ltd.Şti. Güneş Enerji Santrali b) "Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar, kapsamında değildir. 1) "Akdeniz de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı" olarak belirlenmiş alanlar, kapsamında değildir. 2) Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar, kapsamında değildir. 3) Cenova Deklerasyonu nun 17 nci maddesinde yer alan "Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar, kapsamında değildir. c) "Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1 inci ve 2 nci maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar, kapsamında değildir. ç) "Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar, kapsamında değildir. d) Avrupa Peyzaj Sözleşmesi, kapsamında değildir. 3) Korunması Gereken Alanlar a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar ( Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri ), kapsamında değildir. b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile, özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı, proje alanı tarım alanıdır. c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem 29