YENİLİK AKTARIMI, ÇOKULUSLU PROJELER

Transkript

1 Bu proje Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmektedir. Bu broşürde yer alan tüm bilgiler yazarlarının görüşlerini yansıtmaktadır. Avrupa Komisyonu, burada yer alan bilgilerin kullanılmasından sorumlu tutulamaz. (PROJE NO:2012-FR1-LEO , YENİLİK TRANSFERİ, LDV HAYATBOYU ÖĞRENME PROGRAMI) PRINTED BY BAHCESEHIR UNIVERSITY (

2 PROJE ORTAKLARI FRANSA - Groupe ITG (Coordinateur) EU İSPANYA - Fondo Formacion Euskadi TÜRKİYE - Bahçeşehir University YUNANİSTAN - IEKEP : Institute of Training and Vocational Guidance PORTEKİZ - ISQ : Instituto de Sodadura e Qualidade 2

3 ÖNSÖZ CPS+45 (45 yaş üstü çalışanlar için kariyer) projesi kariyerlerini yapılandırmakta zorluk yaşayan 45 yaş ve üstü çalışanları desteklemek için geliştirilen danışmanlık ve eğitim sistemidir. Bu öğrenme sistemi eğitim ve danışmanlık sürecini entegre eden farklı bir web tabanlı e- platform sistemi olarak dizayn edilmiştir. Sistem geliştirilme sürecinde Avrupa Birliği komisyonu tarafından finansal destek almıştır (Yaşam Boyu Öğrenme Leonardo Da Vinci 2012 projeleri kapsamında fonlandırılmıştır). E-platform altı farklı dilde geliştirilmiştir (İngilizce, Fransızca, Yunanca, Portekizce, İspanyolca ve Türkçe). CPS+45 projesinin amacı nedir? Yaşlanan çalışanlara yönelik kariyer danışmanlığı imkanının ve eğitimlerinin azlığı tüm ortaklar için önemli bir konudur. Örneğin Fransa da 45 yaş üstü çalışanların sadece %20 si bu tip programlara katılabilmişlerdir. Bu oran diğer proje ortağı ülkelerde çok daha azdır. Kariyer destek sistemlerinin azlığı 45 yaş üstü çalışanların değişen iş dünyasının koşullarına uyumunu zorlaştırmaktadır ve bu durum yaşlanan Avrupa nüfusu için kritik önem taşımaktadır. CPS +45 projesi yaşlanan iş gücünü hedef almakta ve onlara destek olmayı amaçlamaktadır. Günümüzde 45 yaş üstü çalışanların iş ya da sektör değiştirmesi çok daha sık görülen bir durumdur. Bu süreçte kişilerin ihtiyaç duyduğu kariyer yönlendirmesi ihtiyacını karşılamak için CPS +45 projesi geliştirilmiştir. CPS +45 projesi; 45 yaş üstü çalışanlara bugünün iş dünyası hakkında bilgi sağlamayı amaçlar Bugünün iletişim becerilerinde zorlanıyor musunuz? Sosyal medya araçlarını kullanmakta zorlanıyor musunuz? Farklı çalışma tipleri hakkında daha fazla mı bilgi sahibi olmak istiyorsunuz? Çevrenizle yeni bir iş ya da kariyer alanı için çoktan iletişim kurdunuz mu? Yeni bir proje oluşturmak için desteğiniz var mı? Eğer yukarıdaki soruların tamamına evet cevabını verdiyseniz CPS +45 sizin için yararlı olabilir. Lütfen unutmayın CPS +45 akademik ders formatında hazırlanmamıştır. Size kariyerinize ilgili ipuçları sunar ancak bireysel araştırma ve danışman desteği de bu süreçte oldukça önemlidir. Eğitim modülleri: Değişimle başa çıkmak İş arama becerileri İletişim becerileri 3

4 Bireysel beceriler Proje katılımcıları gelişimlerini ölçebilecekler On-line eğitim modüllerine başlamadan önce öğrenenlerin iş deneyimleri ve motivasyonları ile ilgili bazı sorulara cevap vermeleri beklenmektedir. Bu sorular CPS +45 projesinin odaklandığı eğitim modülleri ile ilgilidir. Bu anket hem eğitim modülü öncesi hem de sonrasında uygulanmakta böylece kişilerin gelişimi ölçülebilmektedir. Eğitim modüllerine başlamadan önce öğrenenlerin kendilerine aşağıdaki soruları sormaları beklenmektedir. Geçmiş iş deneyimlerinizde en çok nelerden hoşlanırdınız? Yapmaktan en çok hoşlandığınız etkinlikler neler? Artık yapmak istemediğiniz şeyler neler? İdeal iş gününüzü nasıl tanımlarsınız? Eğer seçme şansınız olsaydı ideal işiniz ne olurdu? CPS +45 projesi ile ilgili ayrıntılı bilgi almak için proje ortaklarından herhangi biriyle iletişime geçebilirsiniz. 4

5 İÇİNDEKİLER I. KIŞISEL FARKINDALIK DEĞIŞIKLIKLE BAŞA ÇIKMA... 7 II. İŞ ARAMA BECERİLERİ III. İLETİŞİM IV. BIREYSEL BECERILER

6 45 Yaş Üstü Çalışanlarda İstihdam Edilebilirliği Arttırmak için Kariyer Kutup Yıldızı sistemi 6

7 I. Kişisel Farkındalık Değişiklikle başa çıkma Özet Kişisel farkındalık ve değişiklikle başa çıkma modülüne hoş geldiniz! Bu modülde, kendinize dair olan farkındalığınızı arttıracak ve yaratıcılığınızı geliştirecek; şu anki kariyerinizi ve hatta gelecekte farklı bir iş alanına kayma olanaklarınızı inceleyeceksiniz. Bu modül, kendinizi keşfetme mücadelesinde gelişiminize katkı sağlayacak zorlukları gündeme getiren üç farklı konu başlığına ayrılmıştır. 1. Kariyerinizi yeniden tanımlama 2. Direnç yönetme 3. Özgünlük, Yaratıcılık, Bağımsızlık 4. Cesaret ve Yaratıcılığın Birleşmesi: Girişimcilik 5. Başarısızlık Yönetimi 6. Karar Alma Öğrenim amaçları Mesleki Amaçlarınızı belirleme Değişikliğe olan direncinizin üstesinden gelme Yaratıcılık ve girişimcilik kabiliyetlerinizi arttırma Başarısızlığı mesleki yaşamın bir parçası olarak kabul etme Karar alma sürecini başarıyla yönetme 7

8 1.- Kariyerinizi yeniden tanımlayın Kariyer planlama, mesleki hayatta kendimize koyduğumuz hedeflere ulaşma noktasında edinmemiz ve geliştirmemiz gereken yetiler ve kendimizi keşfetme gibi süreçleri bünyesinde barındıran, aktif hayatın bir parçasıdır. Kariyer planlama, meslek seçimi ve iş bulmanın ötesine geçer, meslekte gelişme, kariyerde farklı bir alana kayma ve hatta emeklilik gibi konuları da içerir. Kariyer planlama size nasıl yardımcı olabilir? İlgi alanlarınızı, vasıflarınızı, bilginizi, becerilerinizi ve kişisel deneyimlerinizi değerlendirerek, şu anki kariyerinizi nasıl geliştireceğinize ya da ne tür bir kariyer takip edeceğinize karar vermede, İş hayatında varlık gösterebilmek için hangi vasıflara sahip olmanız gerektiğini tespit ederek mesleki hedefler koymak konusunda, Bu vasıfları nasıl saptayacağınızı, geliştireceğinizi ve sağlamlaştıracağını bularak, Kariyer planlamaya kendinizi tanımaktan başlayın! Değerlerinizin, iş ortamındaki tercihlerinizin,vasıflarınızın, ilgi alanlarınızın,güçlü ve zayıf yanlarınızın bir listesini yapın. Kendinizi sınayın! 1. Alıştırmayı yapmaya çalışın 8

9 1.- Kariyerinizi Yeniden Tanımlayın ETKİNLİK 1 Etkinliğin adı: Kişisel Analiz Yöntemi Etkinlik Tanımı Kişisel özelliklerimizin (tutumlar, zayıf ve güçlü yanlar, başarılar, uzmanlık vs.) araştırılması yoluyla yapılır. Bizden beklenen çözümleri iş piyasasına sunabilmek için kendimizi tüm yönlerimizle tanımalıyız. Bu bilgiden hareketle, ilgi duyduğumuz şirketler, pozisyonlar ve şartlar konusunda karar vermemiz mümkün olacaktır. Daha önce belirttiğimiz her bir kişilik özelliğini nasıl değerlendirmemiz gerektiğini inceleyelim: Tutumlar: Belirleyici davranış unsurlarıdırlar (kalıtsal ya da edinilmiş); davranışın çevreye adapte edilmesini sağlayan şablonlardır. Fiziksel ya da zihinsel bir aktivitenin yerine getirilmesine imkân verecek olan yatkınlıktır. Genel olarak, kalıtımsaldırlar fakat istekler doğrultusunda teşvik edilip geliştirilirler, ya da zayıflatılır, kırılırlar. Uzmanlık: Bir konunun incelenmesi sırasında edinilen bilgi ve bu bilgiden istifade etme yetisi, ve bunun sonucunda elde edilen tecrübe, konusu geçen alanda uygulama yetkinliği ve kendine özgülük olarak tanımlanır. Bir görevi icra etmede gerekli yetkinlik ve becerilerdir. Know How yani yöntem bilgisi olarak da ifade edilir. Alışkanlıklar: Önemsiz ya da küçük görevleri yerine getirirken normal olarak sergilediğimiz otomatik davranış mekanizmalarıdır. Başarılar: Kariyerimiz boyunca elde ettiğimiz tüm başarıların bir özetidir. Zayıf ve güçlü yanlarımız: Bunlar, genel davranış skalamız içerisinde yararlanmamız ya da kurtulmamız gereken noktalardır. Bu özellikleri hem kişisel kariyerimizi hem de hayatımızın tüm diğer noktalarını etraflıca analiz ederek elde ederiz. Bunun sonucunda edinilen bilgi, kişinin öz eleştiri yapma konusundaki tecrübesi ve yeteneği ile ilgilidir. 9

10 TUTUMLAR TABLOSU EVET HAYIR BİLMİYORUM Hedefler doğrultusunda yönetmeyi tercih ederim İşime ailemden daha fazla önem veririm İdeallerime ahlaki bir bağlılığım vardır Yaptığım işin kendisinden ziyade kazandığım paraya ilgi duyarım Fikirlerim diğerlerine olan yargılarıma ve onlarla kurduğum ilişkilere yön verir. Çalışma arkadaşlarımın ve yöneticilerimin arkadaşlığına ve beni önemsemelerine ihtiyaç duyarım Güvenlik ve istikrar diğer tüm konulardan önce gelir Seyahat ve değişiklik kişisel donanımımı zenginleştirmeme yardımcı olan faktörlerdir Zorluklarla kendi başıma mücadeleyi etmeyi kabul ederim Yaptığım işte karar verme gücümün olmasını isterim Yaptığım işe düşkünümdür Sorumluluğu üzerime almayı severim ve gerektiği takdirde sonuçlarıyla yüzleşirim Kendi başıma çalışmaktan hoşlanmam Diğerleri ( ve geri kalan kısmı cevaplamanız esnasında aklınıza her ne gelirse) 10

11 UZMANLIK TABLOSU İYİ ORTA KÖTÜ İş metinlerini anlamak Belge tasarlamak Sözlü sunumlar Problem teşhis etme Problemlere çözüm bulma yetisi Araştırma yetisi Çalışmayı kolaylaştırma ve çalışmaktan keyif alma Liderlik özellikleri Takım çalışması İkna kabiliyeti Satış kabiliyeti Görev planlama Etkili zaman yönetimi Bağımsız çalışma Talimatları gözlemleme Uzun vadeli projeler Muntazam çalışma Sayısal yetenek Diğerleri ( ve geri kalan kısmı cevaplamanız esnasında aklınıza her ne gelirse) 11

12 ALIŞKANLIKLAR TABLOSU - UYGUNLUK EVET HAYIR BİLMİYORUM Yer değiştirme istekliliği Seyahat istekliliği Ailesel koşullar Etken koşullar Diğer koşullar (sağlık,din, vs.) Sınırları belirli program tercihi Esnek program tercihi 8 saatten fazla çalışma Diğer aktivitelerden vazgeçme konusunda isteklilik Okula devam etmek Çalışma ortamının önemi Sorumluluk üstlenmek Rekabetçi ortam tercihi Aksiyon içeren iş tercihi Analiz işi tercihi Yalnız yaşamak Otellerde uyumak Diğerleri ( ve geri kalan kısmı cevaplamanız esnasında aklınıza her ne gelirse) 12

13 ZAYIF VE GÜÇLÜ YÖNLER TABLOSU GÜÇLÜ YÖNLERİN ÖZETİ ZAYIF YÖNLERİN ÖZETİ İYİLEŞTİRME STRATEJİLERİ TUTUMLAR UZMANLIK UYGUNLUK DİĞERLERİ (BAŞARILAR VB.) 13

14 Kariyer planlama neden gereklidir?. Kariyer planlama, şu anki ve gelecekteki profesyonel iş yaşamınızdan olan beklentilerinize erişmenizin anahtarıdır. Hayattan istediklerimizi elde etmenin bir yoludur. Kendinize uygun mesleklere odaklanmamıza yardımcı olur; kendiniz tanımanıza ve değerlendirmenize olanak verir. Kariyer planlama becerileri hayatın her alanında kullanılabilir. Değerleriniz hakkında düşünün: Mesleki yaşamın size sağlayabileceği fırsatlardan en çok hangisini önemsiyorsunuz? Bazı örnekler: İş güvenliği, Konum ve saygınlık Gelir Bireysel Başarı Başkalarına Yardım Hayalinizdeki iş ortamı hakkında düşünün: Genel mesleki özelliklerin hangilerinden hoşlanır, hangilerinden kaçınırsınız? Bazı örnekler: Yaratıcı olmak Stres altında çalışmak Kararlar almak Farklı pozisyonlarda çalışmak Toplum içerisinde çalışmak Working in open-air environment Herkesin kişisel kariyer seçimlerini etkileyen bireysel özellikleri vardır, bu sebeple de en önemli şey kendinizi tanımaya çalışırken dürüst olmaktır. 14

15 Kendi vasıflarınız ve tecrübelerinizin farkında olun. Vasıflarınız üzerine şunların üzerinden geçerek düşünün: Geçmiş iş tecrübeleri Gönüllü aktiviteler Hobiler Eğitim tecrübeleri Başka meslekler hakkında daha fazla bilgi edinin! Tamamladığınız işler üzerine odaklanmak yerine, buna olanak sağlayan vasıflarınızı, becerilerinizi belirleyin. Örneğin, mesleki geziler düzenlemekte iyi iseniz, beceriniz detayları koordine etmek ve grupları organize etmektir. Becerilerinizi ve ilgi alanlarınızı belirlemede psikolojik testler de size yardımcı olabilir. Kendinizi kısıtlamayın. Birden fazla meslek üzerinde durun. Araştırma yaparken, becerileriniz göz önünde bulundurun. Pek çok becerinizi birden fazla meslekte kullanabilirsiniz... Kariyer planlama konusunda bazı ip uçları Yardım kabul edin: İhtiyacınız olan tüm bilgiye kendi başınıza erişemeyebilirsiniz. Başkalarının size yardım etmesine izin verin. Yazılı kaynaklardan ve internet yayınlarından da faydalanın. Mesleğinize dair kitap ve internet kaynaklarını okuyun. Oluruna bırakmayın: Kariyer planlama zaman ve enerji gerektirir Bu yüzden de insanlar genelde pek başarılı olamazlar. Önceliklerinizi belirleyin. Kariyeriniz ve iş hayatınız için size göre en önemli olan hangisidir? Bireysel başarı mı? Becerilerinizi kullanabilmek mi? İyi bir gelir sağlamak mı? Tercih ettiğiniz meslekler için bir liste hazırlayın. Birden fazla seçenek belirleyin. Tercihleriniz için bir liste yapın. Aktarılabilir beceriler üzerine odaklanın: Pek çok farklı alanda kullanabileceğiniz becerileri seçin; güzel konuşma, zaman planlama gibi. Arzularınızda net fakat esnek olun: Arzuladığınız mesleğin özelliklerini mümkün olduğunca net çizgilerle ortaya koyun. Bu size başarı getirecektir. Fakat, birden fazla iş seçeneği üzerinde durun. Bir araştırma yaptıktan sonra, tercih ettiğiniz meslekler için bir liste hazırlayın. Bu listeden birden fazla seçenek belirleyin. Önceliklerinizi belirleyin. Tercihleriniz için tekrar bir liste yapın. 15

16 Çalışmaya devam edin: İşyerinde öğrendikleriniz ve diğerlerinden edindiğiniz referanslar becerilerinizi ve özelliklerinizi ortaya çıkarmada yardımcı olacaktır. İletişim ağı yaratın: Kariyerinizi planlamada size yardımı dokunacak insanlarla sürekli iletişim halinde kalın. İnsanları birer bilgi kaynağı olarak görün. Farklı insanlarla, kariyer danışmanlarıyla, çalışanlarla ve yakın çevrenizdeki insanlarla hakkında daha fazla öğrenmek istediğiniz iş sahası konusunda konuşun. Bu yolla, farklı meslekler hakkında bilgi sahibi olursunuz. Bu mesleklerle ilgili vasıflar, iş ortamı, iş olanakları gibi konularda sorularınıza bu şekilde cevap bulabilirsiniz. HEMEN BUGÜN KENDİ KARİYERİNİZİ KENDİNİZ BELİRLEYİN! Mesleki hedefler koyun Daha önceki kişisel ve mesleki tecrübelerinizi değerlendirin Bilgi birikiminizin, becerilerinizin ve yeterliliklerinizin farkına varın Eksikliklerinizi ve bunları telafi için ihtiyaç duyduklarınızı belirleyin Kendinizi yeniden keşfedin! 16

17 PROFOSYONEL HEDEFİNİZİ BELİRLEYİN Mesleki hedefinizi belirlenmede size yardımcı olacak bir değişkenler dizisi sunacağız. Hedefinizi ya da hedeflerinizi belirleme esnasında göz önünde bulundurmanız gereken önemli noktaları derinlemesine inceleyeceğiz. Şimdi aşağıdaki bölümleri dikkatlice okuyun ve 7 tane değişkeni bireysel olarak inceleyin: 1. İstenen Eğitim 2. Gerekli beceriler 3. Uzmanlık Tecrübesi 4. Kişisel üslup 5. Ücret 6. İşyeri konumu 7. Diğer özellikler İstenen Eğitim: Bahsi geçen pozisyon için aranan eğitim düzeyi ya da özel eğitimlerle ilgili olan kısımdır.(ilkokul, Lise, Mesleki Eğitim, Lisans Eğitimi, Kurslar vb.) Gerekli beceriler: Gerekli eğitimi görmüş olmakla bu eğitimi uygulamaya koyabiliyor olmak birbirinden oldukça farklı şeylerdir. Örneğin, diyelim ki engin bir bilgisayar bilgisine sahipsiniz ve bilgisayar 17

18 bölünümün yönecisi olmayı hedefliyorsunuz. Fakat liderlik ya da karar alma gibi, bu pozisyonun sorumluluklarını yerine getirmekte ihtiyaç duyacağınız becerilere sahip değilseniz, başarıya ulaşmanız pek mümkün değildir. Uzmanlık Tecrübesi: Bir işe girmek çabasındayken bizleri en fazla engelleyen kıstas budur. Uzmanlık tecrübesi hep şart koşuluyor fakat bunu edinmek için hiç fırsat verilmiyor. Bu gidişle asla tecrübe edinemeyeceğiz türünden yorumlar duymuşluğunuz mutlaka vardır. Bu durumla olası yüzleşme yollarından biri kendinize çok ucu açık hedefler koymamak, bunun yanı sıra, uzmanlık tecrübesi eksikliğinizin çalışma istekliliğiniz ve azminiz yanında önemsiz görünmesini sağlamak olabilir. Kişisel Üslup: Bununla adayın ideal bir işe girebilmek için sahip olması gereken kişisel özellikleri (sorumluluk, dinamizm, dinleme yetileri, liderlik vasıfları vb.) kastediyoruz. Ücret: Eğer ilk defa iş arıyorsunuz, bu noktaya odaklanmamalı, daha ziyade bu pozisyonun size katacağı tecrübeye öncelik vermelisiniz. Eğer mümkünse, bu konuda esnek olun. 18

19 İşyerinizin Konumu: Nerede çalışmak istediğinize karar vermeniz gerekir. Hesaba katmanız gereken ne kadar az etmen varsa, o kadar çok imkânınız olacağını aklınızdan çıkarmayın. Aileden, eşinizden ya da eşinizin iş yerinden kaynaklanan kısıtlayıcı etmenleri göz ardı etmeyin. Diğer Özellikler: İş başvurusunda esnasında sahip olmanın önem arz ettiğini düşündüğünüz tüm diğer özellikleri bu bölümde ele almalısınız: sektörün konumu, şirketin geleceği vs. 19

20 İŞ TEKLİFİ ALAN MESLEKI İÇİN HEDEF DÜZENLEME Eğitim: HEDEFLERİM /PROFİLİM İŞ TEKLİFİ COINDIDENCES Eğitim: Beceriler: Aranan beceriler: Uzmanlık tecrübesi: Uzmanlık tecrübesi(yıl bazında): Kişisel üslup: Gerekli tutumlar: Ücret: Ücret: İş yeri konumu: Şirketin Konumu: Diğer özellikler: Diğer Özellikler: 20

21 2.- Direnç Yönetimi Öğrenme kabiliyeti, everilmemize, gelişmemize ve yeni durumlara uyum sağlamamıza olanak verir. Yeni olaylara karşı karşıya geldiğimizde takındığımız tutum, değişikliğe karşı dirençli olup olmadığımızı belirler. Değişebilme yeteneği başarı ve gelişime götürebilirken, değişime duyulan direnç, durağan bizleri durağanlığa iter. Değişebilmek için, öncelikle bunu nasıl yapacağımızı bilmeliyiz. Daha evvelden yerleşmiş olan yargıları, kuralları, süreçleri unutmalı yenilerini öğrenmeliyiz. Bu hiç de kolay değildir. Değişime yönelik dönüşüm 3 adımda gerçekleştirilebilir. 1. Hareketlilik ya da değişiklik aşaması 2. Değişime duyulan ihtiyacı ortaya koyun 3. Yeni öğrenilenin pekiştirilmesi aşaması, yeni davranış tutumunun yerleştirilmesi. Bu noktada, destek ve pekiştirme araçlarının kullanılması tavsiye edilir. İlk adım en zor adım olmasına rağmen, direnci azaltmada en etkin basamak da budur. Bu sebeple, değişiklik ihtiyacının farkında olmak zaruridir. Direnci azaltmanın yollarından biri de değişimin gerekliliğini ve başarılması halinde edinilecek kazançları açıkça ortaya koymaktır. Değişikliğe destek veren yanlarımızı güçlendirirken, direnç koyan yönlerimizi azaltmaya çalışmalıyız. Kendimizi, yen değerler, tutumlar, davranışlar edinmek, bunlarla kendimizi yeniden tanımlamak ve bu değerleri içselleştirmek konusunda kendimizi cesaretlendirmeliyiz Bu sebeple, değişikliğin farkında olmak, bu konuda başkalarıyla da iletişime geçebilmek, sonunda elde edilen gelişimi yayabilmek önemlidir. Yeni beceriler konusunda eğitim almak ve alıştırma yapmak ve yeni iletişim vasıtaları ile değişim sürecinde bilgi akışı sağlamak da önemlidir. durumda değişikliğe karşı direnç gösterirler. Genel anlamda ya değişime karşı direnç ya da belirli alanlarda etkilenmeye karşı geliştirilen direnç, ortamın bireylerin, grupların ya da sistemlerin olağan tutumlarını değişmesini gerektirdiği her durumda Değişiklik, başlangıç noktası olarak şeyleri farklı yapma isteğine gereksinim duyan bir süreçtir. kendini gösterir.. Tutumun değişmesinin gerekliliği ya da önemi yadsınamaz boyuta gelmedikçe, insanlar genellikle içinde bulundukları 21

22 İstememek-yapamamak-bilmemek İlk bakışta değişikliğe karşı direnç tutumu, işe yarar bir sonuca götürmeyen mantıksız bir süreç gibi görünür. Fakat ne kadar mantıksız görünse de bu,evrensel bir durumdur Bu duruma sebebiyet veren unsurlar bilgi alanı, beceri gelişimi ve motivasyon noktalarındaki sorunlardan ileri gelebilir. Diğer bir deyişle; bilmemek, yapamamak ve istememek,değişime karşı direncin sebepleridir. Piramidin en alt katmanında, neyin değişmesi gerektiğine dair olan bilgisizliği bulabiliriz. Genellikle, içeriğine, nasıl gerçekleşeceği ve bizim üzerimizde etkilerine dair fikrimiz olmayan her tür değişikliğe karşı direniriz. Kimi zaman da bazı değişiklilere direnmemizin sebebi ise onları sadece kendi çalışma ortamımız içerisinde ele alarak, global ve uzun vadede etkilerini düşünmeyerek, olumsuzluk içerdiğini inanmamızdır. Diğer bir direnç nedeni ise değişebilme kabiliyetine sahip olmadığımız yönündeki kişisel kanaatimizdir. Bu yapmamız gereken şeyi nasıl yapmamız gerektiğini bilmememizden ya da yeni bir duruma uyum sağlamada gerekli yetilere sahip olmayışımızdan ileri gelir. Bu duygu kimi zaman hataları abartılı biçimlerde cezalandıran bir kültür tarafından ya da bu değişikliğin gerçekleşeceğine dair inancın olmayışından beslenir. Sonuncu ama bir o kadar da önemli bir nokta ise, duygusal ya da motivasyonla ilgili olan durum yani, uygunsuz olduğuna inandığımız ya da rahatımızdan feragat etmek isteksizliğimizden kaynaklanan değişmeme arzusudur. Bu tavırların kaynağı genelde şu duygulardır: Değişiklik fikrinin dayandırıldığı zemin ve sebepler konusunda hemfikir olmama Ortaya çıkacak sonuçlar konusunda güvensizlik nedeniyle yeni sistemin etkilerine karşı duyulan korkudan kaynaklı kararsızlık İnsanların kimliklerini yaptıkları işlerle özdeşleştirmelerinden kaynaklı kimlik bunalımı 22

23 İnsanlar için değişim, bir kaç adımda yaşanan içsel bir dönüşümü içerir Bunlardan ilki, şeylerin eskide oldukları hallerini sonlandırmakla, onlardan vazgeçmekle ilgilidir. Bu aşamada bazı insanlar değişim sayesinde kazanacaklarına inanırlarken, kimileri de kaybetme hissi yaşayabilirler. Bu insanlar için, değişim bir tür yas içerir. Değişikliği mümkün olduğunca detaylı bir biçimde sunun; vizyon yaratın ve bunu paylaşın, vizyonu bulandıran tüm problemleri ortadan kaldırmaya çalışın. Bir tür aciliyet hissiyatı yaratın; Birkaç ipucu Değişikliği destekleyecek araçları edinin; Değişikliğin beraberinde getireceği faydaları bilin; Elde edilen başarıları teyit edin, vurgulayın. Eski alışkanlıklar ve bağımlılıklardan kurtulduktan sonra, yeni durumlarla nasıl baş edeceğimize odaklanmalıyız. Bu, öğrenme ya da uyum sağlama esnasında insanın kayıp duygusunu yaşayıp kafasının karışmış ve odağını yitirmiş hissedebileceği bir geçiş sürecidir. Bu pek çok şüpheyle dolu, pek de verimli olmayan bir süreçtir olacaktır: Kullanacağınız yeni temel ilkeleri yeniden açıkça belirleyin ; Birkaç ipucu Gerçekçi hedefler belirleyin ve önceliklerinizi belirtmek ve süreci yönetmek için kontrol noktaları ve zorlu görevler; Yeni davranış tutumlarına ulaşmak için eylem planları belirleyin; İletişim ve eğitim ile değişimi destekleyin; Yanlışları vurgulamak yerine uygun performansları tespit edin yaparak öğrenin; Değişim süreci için bir izleme sistemi oluşturun. Değişim sürecinin üçüncü basamağında, başta belirttiğimiz parametreler üzerinde çalışmaya başlarız Şüphe ve şevk kırılmaları görülebilir. Şunları göz önünde bulundurmak gereklidir: Birkaç ipucu Motivasyonu yüksek tutmak için başarıları görmek, yüksek sesle dile getirmek; Yapılan değişiklikleri sağlamlaştırmak; İletişime devam etmek; Hepimiz bir ölçüde değişime karşı dirençliyizdir. Değişikliği başarabilmek için, değişim konusu karşısında yerinden kımıldamama durumundan değişikliği içselleştirme aşamasına kadar bir takım süreçlerden geçeriz.(daha önce gelen evrimsel basamakları yaşadıktan sonra) : 23

24 A. Bilgisizlik Aşaması : Sabitliğe yatkınlığın olduğu aşamadır B. Bilgi Aşaması: inkar ve öfkenin yaşandığı aşamadır C. Kabullenme Aşaması: Değişmeyi denemek ve kabul etmek konusunda pazarlık yapılan aşamadır D. Bağlılık aşaması: Değişikliğin kurumsallaştığı ve benimsendiği aşamadır. Kısacası, değişikliğe karşı direnç gösterilecek noktaları daha önceden bilerek, faydalanabilmek için : bu süreçten A. Değişmek konusunda isteğinizi tartın, B. Değişimle amaçlananları açık bir şekilde ifade edin C. Değişikliği gerçekleştirebilme konusunda karalılık gösterin D. Değişikliğin beraberinde getireceği sonuçları ve değişimi bilin. Kendinizi sınayın! 2. Aktivite'yi yapmaya çalışın. 24

25 2.- Dirençle başa çıkmak Etkinlik 2 Etkinlik Adı: Değişime Karşı Tutum Takınmak Etkinliğin Tanımı: Duygusal tepkilerle yüzleşmek için tavsiye edilen yöntemleri uygun biçimde tabloya ekleyiniz. DEĞİŞİME GÖSTERİLEN DUYGUSAL TEPKİLER Öfke- Kontrolü ele almak için çaba Hareketsizlik.-korku, kafa karışıklığı reddetme.-kendini kabullenilmesi imkansız hale gelen bir gerçeğe karşı koruma Pazarlık etme.- Etkiyi en aza indirmeye çalışma Kabullenme. Değişime karşı gerçekçi tutum takınma Depresyon.-Hüsran, kaybolmuşluk hissi Deneme. Yeni seçeneklerin analizi. TAVSİYE EDİLEN İLKELER Tavsiye Edilen İlkeler Olayı kişisel algılamak yerine dikkatinizi yoğunlaştırın. Tavrı anlayın. Hoşgörülü olun ve aksaklıkları kabul edin. Diyalog kurmayı teşvik edin. Değişime konusunda yapılan kişisel yorumları öğrenin Müzakere ihtimalinin olmadığı gerçeğini açıklığa kavuşturun İlerlemeyi ve belirli planları teyit edin. Destek verin, ve karar almayı teşvik edin Yeni seçenekler keşfetmeye yardım edin 25

26 3.- Özgünlük, Yaratıcılık, Bağımsızlık Yaratıcılığın pek çok tanımı vardır fakat Henry Millerin şu satırları yaratıcılığın anlamını veriyor yaratıcılık, yenin ve değerlinin bir birleşimidir. Son zamanlara dek, pek çok insan, yaratıcılığın doğuştan geldiğine ve sonradan öğrenilemeyeceğine inanmakta, hatta yaratıcılığın sadece sanat alanıyla ilgili olduğuna inanmaktaydılar. Fakat yaratıcılık, sadece güzel resim yapmak ya da iyi şarkı sözü yazmak demek değildir. Biliyoruz ki yaratıcılık, her meslek için gereklidir ve bazı egzersizler sayesinde de geliştirilebilir. Neden Yaratıcılık? Olağandışı ve çetrefilli sorunlara yaratıcı çözümler bulmak İşe dair yenilikçi fikirler ve yaklaşımlara sahip olmak İşin büyümesine ve ilerlemesine olumlu katkılarda bulunmak İş verenlerin yaratıcı çalışanları tercih etmelerinin başlıca nedenleri şunlardır: Yaratıcılığı geliştirmek öncelikle yaratıcı insanların ortak özelliklerini incelemeyi gerektirir. Yaratıcı insanlar genellikle enerjik, meraklı, esnek, bağımsız, maceracı, açık fikirli, hayal gücü ve algısı kuvvetli insanlardır. Bu özellikler bize diğer bir stereotipin de değişmesi gerektiğini ima eder. Yaratıcı insanlar içe kapanık değil, aslında dışa dönük insanlardır.. Yaratıcı insanların diğer bir özelliği ise farklı seçenekleri görebilme yetenekleridir. Farklı alternatifleri görebilmenin yolu, kişinin dış dünyayla sürekli bir iletişim içerisinde olmasıyla mümkündür, bu noktada içe kapanık olmak işe yaramaz. Araştırma yapmak, kişinin bilgi dağarcığını geliştirmesi, başka insanlarla tanışmak, farklı yerlere seyahat etmek, farklı konularda kitap okumak, kısacası kesintisiz bir kişisel gelişim önemlidir. Bu tip insanlar iki belirgin özelliğinden biri kaosa ilgi duymaları ve belirsizliklere tolerans gösterebilmeleridir. Yaratıcılık olağanüstü bir yetenek değildir. Bu yüzden de, hayatta bazı ufak değişiklikler yaparak ve kimi teknikleri uygulayarak, siz de yaratıcılığınızı geliştirebilirsiniz. Yaratıcılık bir hayat tarzı dünyayı algılayış biçimidir. 26

27 Kendinizi sınayın! Aktivite 3'ü yapmaya çalışın 3.- Özgünlük,Yaratıcılık, Bağımsızlık Etkinlik 3 Etkinlik adı: Yaratıcı düşünme ve yaratıcılık. Faaliyetin Tanımı: Aşağıda bulunan uygulama alıştırmalarını yardımıyla, değişime karşı dirence sebep olan zihinsel bariyerlerin üstesinden gelmek için uygun bir zihinsel tutum geliştirmek - Problem çözme (Bildiri 1): Bir problemin yaklaşımından ve sebeplerinden yola çıkarak, farklı bir biçimde düşünerek ve muhtemel tüm fikirler ve çözümleri göz önünde bulundurarak bir problem çözmeniz gerekmektedir. - Beyin fırtınası (Bildiri 2): Probleme karar verilerek,daha sonra değerlendirilmek icin bir anket yardımıyla olası seçenekler ortaya konulur.. - Karşıt Hedefler (Bildiri 3):Bu, bir hedefe ulaşmak konusunda, bir iyileştirme sağlamak için, kendimizinkinden farklı yollar izlemek konusuyla ilgilidir. 27

28 ETKİNLİK 1: Sorun çözme Sorun Fikir Aşağıdaki şemayı kullanınız: GERÇEKLERİ İNCELEMEK SORUNLARIN SEBEPLERİNİ BELİRLEMEK BU SEBEPLERİ ORTADAN KALDIRACAK YOLLAR ARAMAK FARKLI ÇÖZÜM OLASILIKLARINI DEĞERLENDİRMEK EN İYİ ÇÖZÜMÜ SEÇMEK BU ÇÖZÜMÜ UYGULAMAYA KOYMAK SONUCU DEĞERLENDİRMEK Örnek: DURUM SORUN ÇÖZÜM/FİKİRLER Yemek hazırlamak Zaman gerektirmektedir - Yemeği bir gün önceden pişirmek - Hazır yemek satın almak Uygun daire olmaması Çok pahalı ve olanaksızlar Kenar semtlerde farklı bir bölgeye taşınmak Çok fazla araba olması Park yeri bulma sıkıntısı var Otopark şirketi Problemi farklı biçimde düşünerek çözün Komşunuz hafta sonlarının çok gürültülü olduğundan şikayet etti. Bu durumda nasıl davranırdınız? DURUM SORUN SEBEPLER ÇÖZÜMLER/FİKİRLER Bir probleme sebebiyet veren durumu ortaya koyun ve işe yarayacak çözümleri ve fikirleri inceleyin. DURUM PROBLEM SEBEPLER ÇÖZÜMLER/FİKİRLER 28

29 ETKİNLİK 2: Beyin Fırtınası Aşağıdaki soru listesini kullanarak, fikir / seçenek önerilerinde bulunun. S: Yerine koyma? C: birleştirme? A: Benimseme? M: Modifiye etme? P: Farklı amaçlar için kullanma? E: Çıkarma ya da en aza indirgeme? R: Yeniden düzenleme? = Ters çevirme? Örnek: 1. Sorunu belirleme: Cumartesi akşamı için neşeli seçenekler 2. Sorunsal Yaklaşım: Yerine koyma: (şeyler,yerler,süreçler,insanlar, fikirler ) İnsanlar Perşembe aksamları eğlenmek için dışarı çıksa ne olur? Eğlence şehir merkezi yerine kırsal alanlarda olsa nasıl olurdu? Cumartesi akşamı eğlencesinde neyi değiştirebiliriz? Alkolün yerini hediyeler alsa nasıl olur? O günlüğüne geceyi değiştirsek nasıl olur? Birleştirme: ( özneler, kavramlar, fikirler, duygular ) Cumartesi geceleri spor karşılaşmaları olsa nasıl olurdu? Ve sinema Cumartesi geceleri bedava olsaydı? Çalışıyor olmamıza rağmen daha fazla gün nasıl eğlenebiliriz? Benimseme: (Farklı bağlamları, fikirleri, zamanları ve insanları benimseme..) Farklı dönemlerde neler yapılmıştı? Lapland daki insanlar nasıl eğleniyorlar? 50 yıl önce insanlar nasıl eğleniyorlardı? Gelecekte nasıl eğlenmek isteriz? Modifye etme: (Bir fikre ya da ürüne ekleme yapın, onu dönüştürün.) İçki içmeden nasıl parti yapılır? Gürültü yapmadan nasıl parti yapılır? 29

30 Parasız nasıl eğlenilir? İçki tüketmeden İlginç insanlarla nasıl tanışılır? Farklı amaçlar için kullanma: (şeylerin gizli olasılıklarını çıkarma) Cumartesi geceleri parklarda neler olur? Cumartesi gecesi kütüphaneye kim gider? Ve müzeye ya da tiyatro okuluna? Çıkarma: (kavramları, parçaları ve problem unsurları çıkarma) Şehirler olmasaydı ne olurdu? 11 den sonra içki içmek yasak olsaydı ne olurdu? Ve partilere yalnız başımıza gitmek zorunda olsaydık? Cumartesi gecesi eğlencelerine harcanan para yaz tatilleri, kurslar ve tüketim mamullerine yatırılsaydı nasıl olurdu? Yeniden düzenleme (ya da unsurları ya da konumları yer değiştirme ) Hafta sonları çalışmak zorunda olsa ne olurdu? İnsanlar pazartesiden cumaya her akşam dışarı eğlenmeye çıksalar nasıl olurdu? Kütüphanede alkollü içki tüketmek yasal olsa nasıl olurdu? 3. Fikirleri Değerlendirmek Bu süreç boyunca, soru önerilerine dair cevaplar sunulur. Bunların çoğu, daha evvelden denenmiş ya da insanların hemfikir oldukları kriterler dahilinde ele alacakları fikirler olacaktır. 30

31 Daha sonra, bir sorun ortaya koyun ve daha evvel sağlanan soru listesini kullanarak çözüme dair seçenekler sunun. 1. Sorunu belirlemek: 2. Soru Yaklaşımı: Yerine koyma? Birleştirme? Uyum sağlama? Değiştirme? Başka amaçlar için kullanma? Tamamen çıkarma ya da en aza indirgeme? Yeniden düzenleme? = Ters Döndürme? 3. Fikirleri Değerlendirme 31

32 ETKİNLİK 3: Karşıt Amaçlar Asıl amacımıza ters düşen bir amaca ulaşmak konusunda izlenecek yol üzerinde çalışarak problemleri yaratıcı bir biçimde çözebiliriz. Her eylemin bir karşıtı bir de eşdeğeri vardır İş aramaktasınız; asla bulamamanıza ya da başarısız olmanıza sebep olacak yöntemler üzerinde düşünün. Daha sonra, bunları olumlu biçimde tekrar yazın. 1.-Teslim tarihi belirsiz projeler 1.-Öngörülen amaçlar doğrultusunda gerçekçi bir zaman çizelgesi hazırlamak

33 Yaratıcılığınızı geliştirebilmenin on yolu 1- Yaratıcılığınızın önünde engel teşkil eden kurallardan ve alışkanlıklardan uzak durun durumativity: Her gün bir yığın kuralla karşı karşıya kalırız ve kurtulamadığımız pek çok alışkanlıklarımız vardır. Kuralları ve alışkanlıkları sorgulamanın zamanı geldi. Bazı kurallar ve alışkanlıklar hayatınızı düzenleyebilmeniz için gereklidir. Bazı başka kurallar ve alışkanlıklar ise kendimizi kapana kısılmış ve sınırlandırılmış hissetmemize neden olurlar. Eğer Picasso zamanının kurallarına ve geleneklerine göre resim yapmaya devam etseydi, şimdi böylesine tanınmış bir sanatçı olarak anılır mıydı? Bu sebeple, bazı kuralları ve alışkanlıkları sorgulamak, başarı şansınızı arttıracaktır. Alışkanlıklarınız sizi sınırlandırır. Çalışma biçiminizi zaman zaman değiştirin, eve dönüşünüz esnasında farklı yollar deneyin. Kısa bir süre için bile olsa alışkanlıklarınızdan uzak kalmak farklı durumlarla ve olaylarla yüz yüze gelmenizi ve bazı konularda bakış açınızı değiştirmenizi sağlar. 2- Tear down the walls of your mind: Yaratıcı fikirler ve işlerle ortaya çıkabilmek için, doğal olarak aklımızda aniden beliren fikirlere değer vermeyi öğrenmeliyiz. Fakat aceleci karar vermek kimi zaman bizi farklı alternatifleri görmekten de alıkoyar. Bu yüzden de, bir probleme yaratıcı bir çözüm bulmaktan ziyade, aklımıza ilk gelen çözümü yöntemini kullanırız. Verdiğiniz kararları gözden geçirin, özellikle de etkinliğinden tam olarak emin olamadıklarınızı. 3- Tear down the walls of your emotions: Daha önce de ifade edildiği gibi, yaratıcılığınızı geliştirmek için, yaratıcı bir hayat tarzına sahip olmalısınız. Risk almaktan, kaybetmekten ya da başarısız olmaktan korkmamalısınız. En önemli nokta farklı olmaktan korkmamak ve farklı olmayı diğerlerinin arasından öne çıkmanızı sağlayacak bir özellik olarak görmektir. 4- Sınırlı kaynaklarınızı değiştirin ya da onları idare etmenin yollarını bulun: Yaratıcılığınızı engelleyen sınırlı kaynaklar parayla ilgili olabilir, ya da yeterli bilgiye sahip olmamanıza ya da etrafınızda sizi destekleyecek yeteri kadar insan olmamasına. Kaynaklarınızla ilgili olan sorunları çözmede, yaratıcı fikirler sunamayabilir ya da fikirleriniz kabul ettiremeyebilir ya da bu fikirleri gerçeğe dönüştüremeyebilirsiniz. 33

34 Bir problemin birden fazla çözümü vardır. Çok yönlü 5- Çok yönlü düşünme egzersizlerini deneyin düşünmenizi geliştirebilmenin pek çok yöntemi vardır. Bunlardan en sık kullanılan iki tanesi beyin fırtınası ve SWOT analizidir. Beyin fırtınası sırasında, bir konuda aklınıza gelen fikirlerin tamamını toparlamalı ve bir kağıda not etmelisiniz. İl bakışta ilgisiz görünen şeyler daha sonra önemli görünebilir ya da bazı şeyleri daha farklı algılamanızı sağlayabilir. SWOT analizinde, güçlü yanlarınızı ve zayıf yanlarınızı, kendinizi ve değinmekte olduğunuz konuyu ilgilendiren fırsatları not edersiniz. Daha sonra, toparladığınız bilgi yardımıyla, konuya dair kendinize bir yol haritası çıkarırsınız 6- Fikirlerinizi toparlamanıza yardımcı egzersizler yapın toparlamanız, değerlendirmeniz ve tek bir sonuca varmanız gerekebilir. Çok yönlü düşünme yaratıcılığınız besleyecek ve bir probleme pek çok farklı açıdan bakabilmenizi sağlayacaktır. Fakat, çok fazla dağılmak da, bir sonuca ulaşmanızı engelleyebilir. Bu yüzden, bazı durumlarda fikirleriniz 7- Yeni deneyimlerin peşinden gidin: Her gün aynı şeyleri yapmak sizleri alışkanlıklarınıza bağımlı hale getirebilir ve yaratıcı fikirlerle ortaya çıkmanızı engeller. Bu yüzden, yeni insanlarla tanışabileceğiniz yerlere gidin, farklı konuları araştırın, ve farklı yerlere seyahat edin 8- Kendinize düşünmek için zaman tanıyın: baskı yaratabilir ve sağlıklı düşünmenizi kısıtlar. Acele karar vermek sizi kimi zaman yaratıcı bir fikir, bir ödev ya da proje ortaya çıkarmaktan alıkoyabilir. Dolayısıyla, karar vermeden ve bir şey üzerinde çalışmaya başlamadan önce kendinize zaman verin. Kısıtlı süre üzerinizde psikolojik Bir elin nesi var, iki elin sesi var 9- Başkalarıyla iş birliği yapın: İnsanların fikirlerini almaktan onlardan yardım istemekten çekinmeyin. Yaratıcılık içten gelen ruhani bir güç değildir. Yaratıcı 10- Daha çok bilgilenin: olabilmek için, seçenekleri görebilmemiz gerekir. Ve bunun gerçekleşmesi için bilgi dağarcığınızı sürekli genişletin ve kendiniz pek çok farklı alanda geliştirin. 34

35 4.-Cesaret ve Yaratıcılığın birleşimi : Girişimcilik Girişimcilik, son yıllarda gitgide daha fazla önem kazanan ve mesleki çevrelerce daha sık gündeme getirilen bir konudur. Bunun sebebi, ekonomiye büyük ölçüde girişimciler tarafından yön veriliyor olması ve iş hayatında başarının anahtarının girişimcilik olmasıdır. Girişimciliği tanımlamakta kullanılacak pek çok özellik vardır. Girişimciliği, cesaretin ve yaratıcılığın birleşimi olarak tanımlamak mümkündür. Önemli olan konu, kişilerin kendilerinde de bunları geliştirebilmeleri için, girişimcilikte gerekli özelliklerin tanımlanmasıdır. Girişimciliğin ana özellikleri : Yaratıcılık Pratik Düşünme Hedef Belirleme Girişimcilik Sürekli Gelişim Karar Alma Liderlik 35

36 Yaratıcılık : Siyah ve beyaz arasındaki renkleri keşfedin Yaratıcılık, bir fark yaratmak isteyen herkes için gerekli bir özelliktir. Yaratıcılık, herkesin görebileceği sonuçlara ulaşmak yerine farklı seçenekleri görebilmektir. Başarılı girişimcilerin en önemli özelliklerinden birisi farklılıklara ilgi duyma ve yaratıcı fikirler sunabilmeleridir. İş yerindeki çalışanların arasındaki farklılıkları keşfeden girişimciler, her zaman ilgi gören yeni projelerle ortaya çıkarlar. Yaratıcılık Hedef Belirleme: Rotanızı çizin Kendiniz için belirlediğiniz hedeflere varmada kararlı olmak kesinlikle gereklidir. Şu ana dek, büyük kararlılık göstermeniz sayesinde başardıklarınızı bir düşünün. Sizi zorlayacak hedefler belirleyin. Girişimcilik aynı zamanda zorluklarla başa çıkabilmek de demektir. Hedef Belirleme Fakat bu, Don Kişot un yel değirmenlerine karşı verdiği bir savaş gibi değildir çünkü girişimcilik imkansız ya da mantıksızlıkla mücadele etmek değil, hedeflere ulaşmak ve farklılık sunabilmek demektir. Karar Verme: En kötü karar kararsızlıktan iyidir Karar verme, pek çok seçenekten birini tercih etmek; kontrolü elinize almak ve olayları kendi akışına bırakmamak anlamına gelir. İyi bir girişimcinin özelliklerinden biri de karar verebilmesi ve bunların arkasında durmasıdır. Aynı zamanda, karar verme, cesur olmayı da gerektirir. Karar verememek ve kendi kararından ve fikirlerinden ziyade başka insanların görüşlerine önem vermek insanların girişimlerinden vaz geçmelerinin ana sebeplerindendir. Karar Verme Girişimcilerin neden başarılı olduklarının sorgularız. En önemli neden, onların karar vermekten korkmamaları ve etraflarında olup biteni izlemekten ziyade, olaylara yön vermeleridir. Liderlik: Liderlik ve girişimcilik birbirine oldukça benzer. Her ikisinin de takipçileri vardır. Pes etmemek ve durmak bilmeden başarıyı kovalamak liderlerin bir özelliğidir ve bu girişimciler için de oldukça önemlidir. Hedefleri takip etme ve karar alma da ortak özellikleridir. İnsanlar üzerindeki ikna etkileri ve beden dilini etkin kullanışları hem liderleri hem de girişimcileri başarılı kılan özelliklerdendir. Liderlik 36

37 Sürekli Eğitim: Öğrenmenin yaşı ve zamanı yoktur Girişimciler, sürekli bireysel gelişimleri için ve öğrenmek için çalışırlar. Yeni beceriler edinmek, insanların görüşlerini almak ve dünya çapındaki gelişmeleri yakından takip etmek için etkin olmadıkları alanlarla ilgili projeler hazırlarlar. Olaylara yön vermek için, sürekli gelişmek ve ileriye gitmek zorundadırlar. İleri gitmenin bir yolu okumaktır. Pek çok konuda ve alanda bilgi sahibi olabilmek için okurlar. Başarılı kararlar verebilmek ve bunları destekleyebilmek için sürekli okuma ve öğrenme elzemdir. Sürekli Gelişim Pratik düşünme: Farklı pencereler keşfedin Bazen bir sorunun çözümü çok basit olabilir. Pratik düşünme girişimcinin zamandan tasarruf etmesine ve etkinliğine katkıda bulunur. Sebep sonuç ilişkisi içerisinde düşünmek ve problemi çözmek için bilgilerimize başvurmak etkilidir. Fakat, pratik düşünme ve bir çözümün birden fazla çözümü olabileceğini kabul etmek girişimciler için gereklidir. Pratik düşünme Pratik düşünme ve farklı bakış açılarından faydalanma kişinin seçeneklerini arttırır ve yaratıcılığını geliştirmesine ve sorunları farklı pencerelerde görebilmeyi mümkün kılar. Pek çok insanın aklına gelebilecek bir fikirle ortaya çıkmak çeşitliliği engeller ve girişimci olmak isteyen başarısızlığa uğramalarına neden olur. Farklı ve pratik bakış açısıyla çözüm üretmek ve birden fazla olasılığı saptayabilmek, pek çok girişimcinin başarıyla ulaşmasının mümkün kılmıştır. Kendinizi sınayın! 4. Aktivite'yi yapmaya çalışın 37

38 4.- Cesaret ve Yaratıcılığın Birleşmesi: Girişimcilik: Etkinlik 4 Etkinlik Başlığı: Bir Girişimci misiniz? Etkinlik Tanımı: Görünen o ki; Girişimcilerin pek çok farklı kişilik özellikleri var fakat başarılı girişimciler bir kaç ortak özelliğe sahip. Aşağıdaki anketi tamamlayın ve bir girişimcinin kişilik özelliklerine sahip olup olmadığınızı görün. Gerçek Bir Girişimci misiniz? (Bana uyuyor) (Bana uymuyor) 1. Bir görevin bana verilmesini beklemek yerine, ilk adımı ben atarım. 2. Zamanımı planlama ve verimli kullanma konusunda hiç bir sıkıntım yoktur. 3. Meşgül olmaktan ve çok sayıda sorumluluğum olmasından hoşlanırım. 4. Ben enerjik bir insanım; bu sebeple de, yoğun bir tempoda çalışmayı tercih ederim 5. Kendime kısa vadeli ve uzun vadeli planlar yaparım, amaçlar belirlerim. 6. Bir işi yaparken hangi noktalarda bir problemin çıkmasının muhtemel olduğunu bilirim ve bunlarla başa çıkmak için de plan yaparım. 7. Gerçekçiyimdir; Problemleri görmezden gelmeye veya onlardan kaçmaya çalışmam. 8. Kendime inancım ve güvenim vardır, başkalarını eleştirmek yerine onların olumlu taraflarına odaklanırım. 9. Ortalama düzeyde risk almaktan hoşlanırım. Riskle mücadele edebilmemi sağlayacak planlar yaparım. Aldığınız puan 35-45, arasında ise, başarılı bir girişimcilerin sahip olduğu özellikleri paylaşıyor olabilirsiniz demektir. 38

39 5- Başarısızlık Yönetimi Hepimiz başarısızlığı tecrübe ederiz. Herhangi birinin buna başarısızlığı asla tatmayacağını düşünmek mantıksız ve gülünçtür. Başarısızlığı hayatımızın herhangi bir alanında, herhangi bir ölçüde yaşayabiliriz. İşimizi kaybettiğimizde, spor müsabakasında yenildiğimizde, bir ayrılıkta vs. Yine de, başarısızlığı doğru tavırla kabullenirsek, bu durumun içinden daha güçlü, ufkumuz açılmış olarak da çıkabiliriz. Başarısızlıkla ilgili olan asıl sorun, başarısızlığı bize mesleki manada katkıda bulunacak bir fırsat olarak görmek yerine, başaramamaktan korkmamız, eleştiri ve aşağılanma tedirginliğini sürekli ensemizde hissetmemizdir. Başarısızlıktan ders çıkarmak bizi hayatta ilerye taşır. Kısacası, başarısızlıktan çıkarılacak önemli dersler olduğu düşüncesini kaybetmiş bulunuyoruz. Dolayısıyla da, başarısızlığın üzerindeki bu yaftanın ortadan kaldırılması ve gelişime açılan yeni bir kapı olarak yeniden tanımlanması önemlidir. Başarısızlık: Yeniden başlamanın bir yolu Mutluluk, huzur ve mükemmellik çok çalışma ve başarısızlığa uğramadan kazanılmaz. Bu süreçte önemli olan hevesimiz, kişiliğimiz ve girişimlerimizdir. Tüm bunlar kulağa kolay gelse de, hayatta bu fikirleri uygulamaya koymak o kadar da kolay olmayabilir. Hayata bakışın bütünüyle değiştirilmesi, yerleşmiş fikirler ve önyargılarla dünyaya bakmak yerine açık fikirli bir tarzın benimsenmesi, yanlışlardan kendi yararımıza faydalanmamızı sağlar. Kimi zaman başarısızlıkla yüz yüze geldiğimizde paniğe kapıldığımız ve bu işin bize göre olmadığını bahane ederek girişimimizden vazgeçtiğimiz doğrudur. Bu tür mazeretler uydurarak başarısızlıktan çok daha fazla uzaklaşırız. Savaşçı rolüne bürünmek yerine kurban olmayı seçeriz. Some tips to undergo the fear for failure: 1. Kabullenin: Çoğunlukla bu korku yersizdir ve bir kere yüzleştikten sonra gerçek bir dayanağı olmadığını anlarız; 39

40 2. Hareket halinde olun: Belirli işleri yapmaya devam edin, risk alın, yeni zorlu görevler üstlenin ve durağanlıktan kaçının. Kişinin bedeni, zihni, kalbi durağan oldukça, bir şey başarması mümkün değildir. 3. Devam edin: Başarıya odaklı insanlar asla pes etmezler; alternatifler bulurlar zira bilirler ki başarı sürekliliğin sonucunda gelir. 4. Yeni yollar bulun : Günlük rutinlerini değiştirmeye hazır olmayanlar asla farklı sonuçlar elde edemeyeceklerdir; 5. Tutarlı olun : Zıtlıkların, yanlışların ve hayallerin beraberinde küçük ya da büyük avantajlar getireceklerini anlamalıyız. Başarısızlığın bize öğrettikleri nelerdir? Hayatımızda daha fazla gayret göstererek iyileştirmemiz gereken noktaları bize gösterir Asıl önemli olanı yüzeysel öneme sahip olandan ayırmamıza yardımcı olarak önceliklerimizi belirlememizi sağlar. Farklı seçenekler denememizi, yeni yollar keşfetmemizi ve daha taze, özgün yanıtlar aramamızı teşvik eder. Artık bir işe yaramayan şeyleri değiştirmemizi sağlar Aynı hataları gelecekte yapmamamızı sağlar İçsel düşünme ve teması teşvik eder. Başarısızlığı kabullenen bireylerin karakterleri ve kendine olan güvenleri sağlamlaşır. Diğerlerine karşı daha anlayışlı olmamızı sağlar. Kendinizi sınayın! 5. Aktiviteyi yapmaya çalışın 40

41 5.- Başarısızlık Yönetimi: ETKİNLİK 5 Etkinlik Adı: Başarısızlıktan Ders çıkarma Etkinlik Tanımı: Bu etkinliğin amacı, başarısızlığınızın sebeplerini incelemenize ve ilerde bundan nasıl fayda sağlayacağınızı görmenize yardımcı olmaktır. Yaşadığınız bir başarısızlığı belirleyin ve yazın.daha sonra, soruları cevaplandırın. Neyi daha farklı yapabilirdim? İyileştirebileceğim bir nokta var mı? (Hayatımızda iyileştirmemiz gereken alanlar) En önemli olan nedir? (Gerçekten önemil olanla yüzeysel olan arasında ayrım yapabilmek) Nasıl öğrenebilirim? Tam şu anda ne yapacağım? (Farklı seçenekler, yeni yöntemler, daha yaratıcı, taze ve özgün yanıtlar bulmaya çalışın) 41

42 Başarısızlığı Atlatmak Öğrenmek gereklidir. ve fayda sağlamak daha sağlıklıdır. Başkalarını suçlamayın. İlk adım hatayı nerede yaptığınızı aramaktır. Başkalarını, ortamı, ya da kendimizi suçlayarak neden vakit kaybedelim ki? Hem bedenimiz hem de ruhumuz için, yaptığımız yanlışlardan ders çıkarmak Değişimden korkmayın. pencereden inceler. Hareket bizi canlı tutar ve gelişimimizi teşvik eder. Değişim iyidir, bunun farkına henüz varamamış olsak bile. İnsanın kendisine gülebilmesi durumun vahametini azaltır. Bu tavır sayesinde, kişi olayları daha gerçekçi bir En mükemmellerin dahi yanlış yapabildiğini unutmayın. Zirveye varmadan evvel tüm kuruntularla yüzleşmek kişiyi güçlendirir. Herkesi mutlu etmenin imkansız olduğunu bilin Hayatın nasıl olması gerektiğinin tanımı tamamen size aittir. Başkalarının üzerinde iyi izlenim yaratma takıntısı, kişisel hedeflere giden yolun üzerindeki ciddi engellerden biridir. Hayatın nasıl olması gerektiğinin tanımını yapacak olan sizsiniz. Asla unutmayın ki başarısızlıklar birer duraksamadır, nihai bitişler değildirler. Hayat devam ediyor. Kısacası, sıklıkla mutluluğa ulaşmak, kişisin başarısızlığı olumlu bir tavırla ele alması, onu kabullenmesine bağlıdır. Kişinin asla hata yapmaması gerektiği fikri kişisel gelişimi sınırlandırır. Hayatta başarısızlığa uğramak paniğe neden olabilir ve bizi tekrar denemekten alıkoyabilir. Bu yapabileceğimiz en büyük hatadır. Başarı, yarının daha iyi olacağına inananların yüreğindedir. Buna iyi bir örnek bugünkü ampulü üretmek için uğraşan Thomas Edison dur. Kimileri Edison a kaç başarısız deneme yaptığına dair takıldıklarında O şöyle cevap verdi : Başarısız olmadım. Ampul yapamamanın 999 farklı yolunu buldum. Bu bilgece cümle sizce de her şeyi özetlemiyor mu? 42

43 6.- Karar Verme Karar verme bir seçeneği diğerine tercih etmedir. Problemi sonuçsuz bırakmak değil, ele almaktır. Çoğu zaman hayatımızla ilgili bir konuda karar vermeye yetkimiz olmadığını söyleyerek yakınırız ve bunu başka insanların bizim için yapmasını bekleriz. Eğer karar verme yetilerimizi geliştirirsek, kendi hayatımızı ilgilendiren konularda karar veren kişiler bizler oluruz. Karar verme süreci, durumu kabullenmekle başlar. Ortada değişiklik yapmanızı gerektirecek bir durum olmalıdır.karar almakta çekinilen ve ya kararın sürekli ertelendiği bir durum problemlere yol açıyor ya da var olan problemin kötüye gitmesine neden oluyor olabilir. Dolayısıyla, çok geç olmadan harekete geçmek gereklidir. Koşulları incelemek bu konuda neler yapabileceğimizi görmek açısından önemlidir. Problemin nasıl ortaya çıktığı ve karar alabilmek için neler yapabileceğimizle ilgili sorulara cevap bulmamız gereklidir. Hedeflerinizi belirlemek karar alma aşamasında izleyeceğiniz bir Evet, bir karar vermenin zamanı geldi yol haritası çizmenize yardımcı olur, Ulaşmak istediğiniz hedefe karar vermek için alternatifler arasından izlemeniz gereken en iyi yolu bulmanızı sağlar. What is my target? Değerleriniz belirlemek, yani hayatta sizin için neyin önemli olduğunu belirlemek karar almayı kolaylaştırır. Kendi değer yargılarınızla çatışan bir karar mutsuz olmanıza ve kararınızdan pişmanlık duymanıza sebebiyet verir. Karar verirken en zor aşama seçenekler arasından bir tercihte What are my alternatives? bulunamamaktır. Kimi zaman seçenekler çok fazladır. Kimi zaman sadece iki seçenek vardır fakat her ikisi de çok sağlamdır. Herşeyden önce, var olan tüm seçeneklerin farkına varmalısınız. Eğer çok fazla iseler, bir kısmını eleyin. Daha sonra, bir avantaj dezavantaj listesi bu seçenekler arasından tercih yapmanızı kolaylaştırabilir. Avantaj- dezavantaj tekniğini örnekleyelim: 43

44 Avantajlar Bir araba almalı mıyım? Daha rahat daha az yakıt tüketimi Aile kullanımı için daha iyi Daha güvenli Daha az bakım masrafı Ödemelerde zorluk çıukabilir Yüksek sigorta pirimi Araba bulmak ve seçmek zaman alıcı Eski arabayı satmak çok zaman alıcı Dezavantajlar 5 Avantajlar 4 Dezavantajlar Kendinizi sınayın! 6. Aktiviteyi yapınız 44

45 6.- Karar Verme: ETKİNLİK 6 Etkinlik Adı: Karar vermede izlenecek yollar ve atılacak adımlar; Kişisel ve Profesyonel karar alma. Etkinlik Tanımı:Bu eğitim aracında sağlanan bildirilerin tamamını uygulamaya gerek yoktur. Etkinlik 6.1., Karar verme sürecinde faydalanılan pek çok üslup (fevri,bağımsız, reflektif kararlar ya da sorumluluğu başkasına paslama, ya da kararı erteleme ) bir araya toplanır ve böylelikle aday avantaj ve dezavantajları ve bunların sonuçlarını irdeler Takım çalışması için daha uygun. Etkinlik 6.2., bir iş kararları serisinin canlandırmasıdır. İkili gruplar halinde yapılması tavsiye edilir. 45

46 ETKİNLİK 6.1.: Karar alma üslupları. Üslubun adı ve Tanımı Name and style s description Fevri üsup: üzerinde detaylıca düşünmeden anlık arzular doğrultusunda verilen, sonuçları üzerinde hiç durulmayan çabuk kararlar. Örnek: Bu çok hoş bir saat! Şüphesiz ki bundan ben de hemen bir tane edineceğim! Bağımlı Üslup:. Başkalarının da fikrinin, onayının ya da değerlendirmesinin alındığı karar verme şeklidir. Örnek: Bir psikolog olmak istiyorum fakat buna ailem ne der? Sonuç olarak, işletme yönetimi okumaya karar veriyorum. Avantajlar Dezavantajlar/Riskler Sonuçlar Bu üslup ve sonuçlarından yararlandığım kişisel ve profesyönel gelişim durumları 46

47 Reflektif üslup:karar almadan evvel etraflıca düşünmeyi içerir1. Bilgi toplama2. Farklı seçenekleri inceleme 3. Her birinin muhtemel sonuçları üzerinde durma Sorumluluğu başkasına devretme: üstlenmemiz gereken bir karar olmasına rağmen, sorumluluğu başkalarına yıkmaya çalışırız. Bizim yerimize karar vermenin başkalarının bir görevi olduğuna kendimizi inandırmaya çalışırız. Örnek:Bu raporu nasıl tamamlayacağımı bilemiyorum; o yüzden de ben yapmayacağım. İş arkadaşlarımdan birisi benim için yapar. 47

48 Kararı ertelemeci üslup: Kişinin bakış açısıyla, her bir seçeneğin negative sonuçları olacak görünmektedir ve bu sebeple de savunmacı bir tavır takınılmaktadır. Bu tavır, kararı ertelemeyi ya da karar almaktan kaçınmayı içerir. Örnek: Ona söylemeliyim..., en iyisi yarın söylemek, ya da önümüzdeki hafta daha da iyi bir fikir. Karar alma konusunda aklınıza gelen daha başka yöntemler var mı? Bunları not alın ve örnekleyin. 48

49 ETKİNLİK 6.2.: Meslek kararları konusunda çalışma. Bu aktivite, iş hayatınızda karar alma yetinizi geliştirebilmenize yardımcı olacak bir canlandırma (simülasyon) dan oluşur. Bildiri 1 den başlayınız. Bildiri 1, karar vermeniz gereken bir durumu tanımlar.fakat unu yapabilmek için, diğer tüm seçenekler arasından bir tercih yapmanız gerekir. Her bir karar başka bir sorunu tanımlayan farklı bir bildiriye de gönderme yapar. BİLDİRİ 1 Çalıştığınız tekstil şirketindeki işinizi kaybettiniz. Eve ekmek getirmeli bu sebeple de çalışmalısınız Ne yaparsınız? Başka bir iş ararsın. Bakınız: Bildiri Tatile çıkarsınız. Ne de olsa hiç keyfiniz yok. Bakınız: Bildiri İşletme Yönetimi alanında yüksek lisans yapmaya başlarsınız.bu tüm birikmiş paranızı harcamanızı gerektirdiği için bir risk fakat bu uzmanlık eğitimi çok daha iyi bir iş bulmanızı sağlayabilir. Bakınız: Bildiri 10 BİLDİRİ 2: Bir piyasa araştırması yapıyorsun ve bir bilgisayar mağazası için harika iş olanakları yakalıyorsun ve böylece kendi işini kurmak için para bulmaya karar veriyorsun. Parayı nereden bulmaya çalışırsınız? 1. Bankadan. Size kredi veriyorlar fakat faiz oranları çok yüksek. Bakınız: Bildiri Babanızdan. Babanızla aranız pek iyi değil.bakınız: Bildiri Arabanızı satarsınız. Bakınız: Bildiri 12. BİLDİRİ 3: Çok şanslısınız! Bir kaç iş görüşmesinde bulundunuz ve iki pozisyon için iş teklifi aldınız. Hangisini seçersiniz? 1. İlk pozisyon yüksek ücret sunuyor. Sıkıcı bir iş fakat bunu tercih ediyorsanız, bildiri 13 e bakınız. 2. Diğer pozisyon ilginç görünüyor fakat ücreti pek yüksek değil. Yine de bunu tercih ediyorsanız, Bildiri 9 a bakınız. BILDIRI 4: Satış danışmanı olarak bir iş buldunuz, bu iş pek ilginç olmasa da fena değil. Bilgisayar satışı alanında kendi işinizi kurmayı düşünüyorsunuz fakat hiç sermayeniz yok. Ne yaparsınız? 1. Şu an çalışmakta olduğunuz işe devam edersiniz. Ne de olsa iyi maaş getirisi olan istikrarlı bir iş. Bakınız: Bildiri Elinizdeki son parayı da mahallenizde bir bilgisayar mağazası açma fikrinin iyi bir fikir olup olmadığını anlamak için bir Pazar araştırmasına harcarsınız. Bakınız: Bildiri 2 BİLDİRİ 5 Kredi talep etmek için bir bankaya gittiniz fakat işinizi kurmak için ihtiyaç duyduğunuz miktarın sadece yarısını size verdiler. Diğer yarısını bulma için nereye başvurursunuz? 1. Size istediğiniz kredinin tamamını versinler diye evinizi ipotek ettirirsiniz.işler yolunda gitmezse de evinizi kaybedersiniz. Bakınız: Bildiri Parayı babanızdan istersiniz. Bakınız: Bildiri 7 49

50 BILDIRI 6 Tatil esnasında sahilde kumlar üzerinde güneşlenirken aniden aklınıza kendi işinizi kurma fikri geldi: Bilgisayar ve aksesuar satan bir mağaza! Eve döndüğünüzde ne yaparsınız? 1. İş fikrinizin ulaşılması imkânsız bir hayal olduğunun farkına varıp kendinize bir iş aramaya başlarsınız. Bakınız: Elinizdeki son parayı da mahallenizde bir bilgisayar mağazası açma fikrinin iyi bir fikir olup olmadığını anlamak için bir Pazar araştırmasına harcarsınız. 2. BİLDİRİ 7 Babanızla konuştunuz ve size istediğiniz parayı vermeyi Kabul etti fakat bir şartla: Kendisi de bu işe dahil olmak istiyor. Ne yaparsınız? 1. Kabul edersiniz. Hem işe o kadar da müdahil olmayabilir. Bakınız: Bildiri : Reddedersiniz. Onunla birlikte çalışabilmeniz mümkün değil. Bakınız :Bildiri: 11. BILDIRI 8 Görev yeri değişikliğini (Yurt dışına) kabul etmediğiniz için işinizden atıldınız. Ne yaparsınız? 1. İşletmem yönetiminde yüksek lisans yapmaya başlarsınız. Bakınız: Bildiri: Tatile çıkarsınız. Ne de olsa hiç keyfiniz yok Bakınız: Bildiri 6. BILDIRI 9 İşiniz ilgi çekici bir iş ve siz de işinizde iyisiniz.bir yıl sonra, bir yıl yurtdışında çalışmanız koşuluyla size bir terfi sunuluyor. Ne yaparsınız? 1. Kabul edersiniz. Daha önce hiç yurtdışında yaşamamış olmanıza ve yabancı dil konusunda da pek iyi olmamanıza rağmen, bu ilginç bir deneyim olabilir. Bakınız: Bildiri: Geri çevirirsiniz. Ailenize ve arkadaşlarınıza çok bağlısınız. Bakınız : Bildiri: 8 3. BİLDİRİ 10 Diplomanızı aldınız fakat aldığınız gibi de hiç birikiminiz kalmadığı için kendiniz acil iş bulma zorunluluğu içerisinde buldunuz. Ne yaparsınız? 1. Tekstil sektöründe iş ararsınız. Bakınız: Bildiri: Tatile çıkarsınız. Ne de olsa hiç keyfiniz yok. Bakınız: Bildiri Büyük talep olan satış sektöründe iş ararsınız. Bakınız: Bildiri 4. BİLDİRİ 11 İş fikrinizi hayata geçirme konusunda kararlıysanız, istediğiniz meblağı size vermesi için evinizi bankaya teminat olarak göstermekten başka yolunuz yok. Bakınız: 16. BİLDİRİ12 Arabanızı sattınız fakat elde ettiğiniz miktarın işinizi kurmak için yereli olmadığını gördünüz. Ne büyük bir hata! Bakınız: Bildiri 2. 50

51 BİLDİRİ 13 Yeni işinize başladınız fakat işinize uyum sağlayamadınız ve bir yılınız dolduktan sonra iş sözleşmeniz yenilenmedi. Bildiri 1 e dönünüz. BİLDİRİ 14 Gidip babanızla görüştünüz fakat o projenizi konusunda emin olamadı.bildiri 2 ye dönünüz.. BILDIRI 15 Stratejiniz işe yaramadı ve şirketiniz iflas etti. Oyun bitti. BİLDİRİ 16: İhtiyacınız olan sermayeye zaten sahipsiniz ve şimdi bilgisayarları hangi fiyatlarla satacağınıza karar verme zamanı.ne yaparsınız? 1. Müşterilerin dikkatini çekmek için düşük bir fiyat belirliyorsun.bakınız: Bildiri Yüksek kalitede ekipmanlar satıyor olduğun için yüksek bir fiyat belirlersin. Bakınız: Bildiri: Ortalama bir fiyat belirlersin ki maliyet masraflarını karşılayabilesin. Bakınız: Bildiri 17. BİLDİRİ 17 Satış stratejin başarılı oldu ve 5 yıl sonra, büyüyen bir şirketi idare etmektesin. Fakat şimdi baş etmen gereken sorun: 1. Banka kredisi.bakınız: Bildiri Babanız.Bakınız: Bildiri 9. BİLDİRİ 18 Aldığınız krediyi bankaya geri ödemeniz için size tanınan sure bir hafta içerisinde doluyor ve hiç nakidiniz yok Ne yaparsınız? 1. İşiniz için mücadele verirsiniz. Daha fazla gelir elde edebilmek için günde 16 saat bile çalışırsınız.bakınız:bildiri Şirketinizi satarsınız. Zaten bilgisayarlardan ve bu işin beraberinde getirdiği tüm sorunlardan bıkmıştınız. Bakınız: Bildiri 20. BİLDİRİ 19: Şirketiniz başarılı ve gelişmekte olduğu için, babanız satın almak istiyor. Ne yaparsınız? 1. Bunu yapmaktan onu alıkoyar, işiniz için mücadele verirsiniz. Bakınız:Bildiri Şirketinizi babanıza satarsınız. Zaten bilgisayarlardan ve bu işin beraberinde getirdiği tüm sorunlardan bıkmıştınız. Bakınız: Bildiri BİLDİRİ 20 Şirket satışınızdan elde ettiğiniz gelirle deniz kenarında bir ev alır ömrünüzün sonuna kadar orada yatırımlarınızdan elde ettiğiniz parayla yaşarsınız. Oyun Bitti. BİLDİRİ 21 O kadar yoğun stres altına girdiniz ki bir kalp krizi geçirdiniz ve tıbbi zorunluluk nedeniyle çalışma hayatınıza bir son verdiniz.oyun bitti. 51

52 Karar vermeye hazır mısınız? En iyi seçeneğe karar verdikten sonra, son bir kez kontrol edin. Yaptığınız seçim, hedefleriniz ve değer yargılarınız ile uyum içerisinde mi? Kararınızın sonuçları sizi varmak istediğiniz noktaya taşıyacak mı? Eğer cevap evet ise, harekete geçmenin tam vaktidir. Sorumluluk size ait Karar verebilme yetilerine sahip olmanız, kendi hayatınızın sorumluluğunu alabildiğiniz manasına gelmektedir. Kararlar da, kararlarınızın sonuçları da sadece size ait. Bazen, kararlarınız istediğiniz sonuçları doğurmayabilir fakat yine de; başka insanların karar almalarını öylece seyretmekten daha iyidir. Hayatta ööylesine bir izleyici olmaktansa aktif bir katılımcı olmayı tercih etmez misiniz? Kişisel ve Profesyönel Karar Verme Bu alıştırma iki farklı durumu ortaya koyan vaka analizini içerir. İki durum arasında etraflı bir mukayese yaparak reflektif bir karar verme alıştırması yaptırmayı hedefler. Leire oldukça zor bir durumdadır. İşini kaybetmiştir. Kiradan kendi payına düşeni ödeyebilmek için arkadaşı Ion dan 500 euro borç istemeye karar verir. Arkadaşı ona bu parayı verir. Günler, haftalar, aylar geçer.. Ion un ekonomik durumu da hızla kötüye gider ve sonunda o da işsiz kalır. Ion bu zor durumda hangi kararla karşı karşıya kalmıştır? Bu probleme çözüm olabilecek alternatifler nelerdir? Aklınıza gelenleri aynı fikir de olmasanız da listeleyin. Her bir seçeneğin avantajları ve dezavantajları nelerdir? 52

53 Her bir seçeneğin hikayedeki karakterleri karşı karşıya getireceği riskler, sonuçlar, zorluklar nelerdir? Son olarak, bu durumda siz ne gibi bir çözüm üretirdiniz? Hangi alternatifi seçerdiniz? Cevabınızı açıklayın. 38 yaşındaki Mikel garsonluk yapmaktadır. İşini sevmiyor değildir fakat yazman olmak istemektedir. Aslında daha yeni İdari Yöneticilik diplomasını da almıştır. Bu diplomayı şu şekilde elde etmiştir. Dün bir arkadaşının ailesi onu telefonla arayıp kendisine yönetici asistanlığı ve satış görevliliği teklifi almıştır. İşi, pek çok yeni müşteriyi arayıp şirketin yeni ürünleri ve hizmetleri hakkında bilgilendirmeyi içerecektir. Kısa bir süreliğine iş günü içerisinde faturalandırma ve ara sıra da muhasebe işleri yapması beklenmektedir. Satış görevlisi olarak çalışma fikrinden pek hoşlanmasa da, muhasebe ve faturalandırma görevleri gerçekten de ilgisini çekmektedir. Hatta, yakın gelecekte bu tür işler yapmak istemektedir. Eğitim durumunu Yönetim ve Finans alanında Meslek Yüksek Okulunda devam ederek iyileştirmeyi birden fazla kez düşünmüştür Garsonluk yaparak elde ettiği ekonomik gelirin yanında teklif edilen işin geliri önemsiz kalıyor ve çok az zaman önce de ev kredisine başvurmuş. Fakat kendisine teklif edilen çalışma temposu Pazartesiden cumaya kadar oldukça yoğun. Aradaki farklardan birisi de, çalıştığı Pub a kendi arabasıyla gitmesi gerektiği için ortaya çıkan mali yüktür. Öte yandan, kendisine iş teklifinde bulunan şirket şehir merkezinde bulunmaktadır ve böylelikle toplu taşıma kullanması mümkün olacaktır. Mikel bir karar vermek zorundadır. Şirket pozisyonu mümkün olduğunca çabuk doldurmak için acele etmekte bu yüzden Mikel in karar vermek için sadece bir günü bulunmaktadır Mikel yakın zamanda ne karar vermek zorunda? İş seçimi yaparken hangi noktaları değerlendirmelidir? Her iki işin avantaj ve dezavantajları nelerdir? Sizce Mikel in sağlıklı bir karar verebilmek için daha fazla bilgiye ihtiyacı var mı? Varsa, ne tür bilgilere ihtiyacı var? Şu anki işine davam etmesinin sonuçları ne olabilir? İşini değiştirmesinin sonuçları ne olabilir? Bir önceki soruyu düşünerek, Mikel in yerinde siz olsaydınız nasıl bir karar verirdiniz? 53

54 Meslek hayatınız boyunca, bu tür bir durumla karşı karşıya geldiniz mi? Geldiniz ise, verdiğiniz karar üzerinde etraflıca düşünülmüş bir karar mıydı? Seçiminizden pişmanlık duyuyor musunuz? Aşağıda reflektif karar vermenin basamaklarını bulabilirsiniz. Reflektif karar vermede anahtar noktalar ve konular Daha fazlası için (iş ve eğitim teklifi,mesleki sertifikasyon) (farklı sözleşmelere dair gençlere, serbest çalışanlarae yönelik bilgi, iş ya da kurslar) (üniversite mezunları için iş bulma ve danışmanlık hizmeti) Red Eures: (Avrupa da istihdam ) Bibliografi: Unibertsitate-ikasleei lan -munduan sartzen laguntzeko didaliburua/ Manual de Inserción Laboral universitaria / Bask ülkelerinde istihdam oranları : Prestik (Bizkaia) Enpleo-gune (Álava) Feria de empleo de Fomento (Gipuzkoa) Aşağıdaki konulara değinen küçük ağlar: teleçalışanlar ( bilgisayar teknisyenleri ( frelance çalışanlar ( doktorlar ( öğretmenler ve eğitimciler ( Mimarlar ve mühendisler ( 54

55 II. İŞ ARAMA BECERİLERİ Modülün Tanımı İş aramak zorlu bir süreçtir ve her yaş ve seviyeden kişiler bu duruma iyi hazırlanmış olmalıdır. Kişinin iş arama süreci, iş değiştirmeyi düşündüğü anda başlar ve asla bitmez. Her ne sebeple olursa olsun her iş değişikliğinde kişinin iş bulma becerilerini etkin bir şekilde tekrar kullanması gerekir. Bu modülde iş arama sürecindeki temel kavramlar açıklanacaktır. İş arama yolları, kişinin kendisini nasıl takdim edeceği, Internet ve iş arama bahsedilecek olan ana konulardır. Ayrıca, alternatif çalışma tipleri bu modülde açıklanacaktır. Dahası, içeriğe ilişkin, öğrenmeyi ve içeriği uygulamayı güçlendirecek birkaç alıştırma mevcuttur. Öğrenme Hedefleri Katılımcılar kendi CV lerini ve ön yazılarını yazabilecekler. Katılımcılar alternatif çalışma tiplerini listeleyebilecekler. Katılımcılar iş arama sürecinde bağlantı kurmanın önemini açıklayabilecekler. Katılımcılar iş arama süreci boyunca çevrimiçi araçları nasıl kullanabileceklerini öğrenebilecekler. Katılımcılar iş mülakatlarında kendilerini nasıl takdim edeceklerini öğrenebilecekler. Katılımcılar çeşitli iş arama yolları arasındaki farkları ayırt edip bunları kullanabilecekler. İşinizi değiştirmek mi yoksa iş hayatına geri dönmek mi istiyorsunuz? İş arama süreci boyunca kendi pazarlamanızı nasıl yapacağınızı biliyor musunuz? 55

56 Giriş Günümüzde, bir çok yaşlı çalışan bir meydan okumayla karşı karşıyadır. Düşünceleri kendilerinden daha geriden gelmektedir: İş bulmak mı yoksa şu an çalıştıkları işteki statülerini veya rollerini korumak mı? Var olan ekonomik problemler emekliye ayrılmış olanları işe geri döndürmeyi düşündürürken, diğer çalışanlar hayat boyu çalışacaklarını sandıkları işlerinden ayrılmak durumunda kalmışlardır. Yaşlı çalışanların yeni fırsatlar arıyor olmalarının tek sebebi para değildir. Çoğu insan aktif ve meşgul olmayı, ve uzmanlıklarını başkalarıyla paylaşmayı ister. İş hayatındaki teknolojik talep ve değişikliklerin sonucu olarak yaşlı çalışanları eğitim programlarına katılmaya zorlayıp, bu çalışanların iş hayatlarına devam edebilmeleri için tecrübe ve bilgilerini genişletmeyi gerektirmiştir. Kısacası, iş pazarında rekabetçi olabilmek için kendilerine yatırım yapmalı ve gelecekteki kariyerleri için alternatif planlar hazırlamalıdırlar. Farklı kariyer seçenekleriyle ilgili bilgi almalıdırlar. Yaşlı çalışanlar ayrıca yaşlarıyla ilgili adil olmayan basmakalıp düşüncelerle karşılaşırlar. Bir çok işveren onların genç çalışanlara göre daha az enerjik ve istekli olduklarını veya sadece emekliliklerine kadar vakit öldürmek için orada olduklarını düşünür. Ne yazık ki, bu tür yanlış düşünceler yaşlı insanlar için iş bulmayı daha da zorlaştırabilir ve bu tür kişilerin yönetim tarafından sorumlulukları azaltılabilir. İleri yaşta iş aramak bir kişinin okuldan mezun olur olmaz ilk gerçek işini aramasına benzemez: işverenlerin kapısında belirebilmek için daha sıkı çalışmak ve onlara sizi neden işe almaları gerektiğini anlatmak zorunda kalırsınız. Çalışma hayatındaki değişimlerin sonucu olarak, adaylara olan talep değişkenlik gösterir ve değişir. Bu yüzden, her yeni bir iş aranacağında, kişi iş arama becerilerini geliştirmek durumundadır. Kuruluşlara ve teknolojik taleplere göre farklılıklar olmasına rağmen, iş arama süreci temelde aynı kalır. Bu süreç için dikkatli planlama en önemli kriterdir ve her yaşta planlama gereklidir. Her insanın kendisine ait farklı bir kariyer planı olmalıdır. Kişisel özellikleri, becerileri ve yetenekleri analiz ettikten sonra iş seçeneklerini araştırmak bireyler için ikinci adımdır. İş aramak sadece aktif bir şekilde iş bakıp işe alınmak değildir. Aynı zamanda iş aramak, gelecekteki seçeneklere de hazır olmaktır. İş arama sürecindeki yaşlı kişiler için önemli olan zihniyetlerini değiştirmeleridir. Kendi kendilerine yaşlı değil, tecrübeli olduklarını hatırlatmalıdırlar. Önemli olan hassasiyetlerini büyütmek değil, güçlü yönlerini ön plana çıkartmaktır. Yaşlı çalışanlar yeni bir iş ararken yada şu anki mesleklerinde bu zihniyeti benimsemelidirler. 56

57 Elinizdeki belge iş arama becerileriyle ilgili bazı temel alanları ele alır: a) yazılı sunumlar (iş başvuruları, teklifler ve CV ler) b) çevrimiçi iş başvuruları ve sosyal medya c) iş mülakatlarında nasıl davranılmalı? d) bağlantı kurmanın önemi e) alternatif çalışma tipi koçluğu, rehberlik, yarı-zamanlı çalışma, yeni başlangıçlar, küresel kariyer seçenekleri) A- İŞ ARARKEN KULLANILAN YAZILI SUNUMLAR 1. FARKLI TİPLER VE İŞ ARAMANIN YOLLARI İş pazarı sürekli değişiyor, yeni iş türleri beliriyor ve anlaşılıyor ki yeni iş açılımları her zaman var. Bir kadro ilanını zamanında görüp de potansiyel olarak bir iş bulursanız, bu aynı zamanda ne kadar aktif bir şekilde iş aradığınıza, hangi iş arama yöntemlerini Bir işe başvururken neye ihtiyacınız var? İş aramanın farklı türlerini biliyor musunuz? kullandığınıza ve ne kadar ısrarcı olduğunuza bağlıdır. İş arama yöntemleri iki gruba ayrılır: pasif yada klasik yaklaşım ve aktif veya yenilikçi yaklaşım. Pasif yaklaşım iş arayanın durağan bir şekilde bekleyip, iş ilanlarına bakıp başvurusunu göndermesi demektir. İş ilanları medyada (gazeteler, radyo, televizyon) yer bulurken, kişiler Internet ortamında da iş arayabilir. Personel ajansları ya da ulusal iş bulma merkezleriyle iletişime geçerek iş bulma konusunda yardım alabilirler ya da şirketlere gelişigüzel iş alım teklifleri gönderebilirler. Aktif yaklaşım ise iş arayanın aktif bir şekilde iş bakması demektir ve bu, kişinin iş arama sürecini biliyor olmasını gerektirir. İş arama eylemine aktif bir şekilde yaklaşmanın birkaç yolu vardır. Bunlardan biri bağlantı kurmaktır. İş arama bağlantısı yeni bir iş bulmadaki en başarılı yollardan biridir ve bu bağlantılar resmi ya da gayri resmi olabilir. Resmi bağlantı demek kişinin dernek toplantılarına veya işle ilgili sosyal etkinliklere katılması demektir. Bir çok katılımcı iş arayan kişilerle aynı hedeflere sahiptir ve kartvizitlerini vermekten memnuniyet duyarlar. Gayri resmi bağlantı kurmak ise kişinin kendi tanıdıklarını oluşturmasıdır arkadaş, aile, komşu, üniversitede arkadaşı, klüpten tanıdıklar; diğer bir değişle, bilgi alışverişi başlatıp işin önünü açabilecek şahısların tümü. Kişi direk yaklaşım tarzını benimseyip işle ilgili sorular sorabilir yada daha az resmi bir yaklaşımla bilgi ve tavsiye almak 57

58 isteyebilir. Direk yaklaşımda, iş arayan kişi iş verene belli bir ürünle ya da sorunlarına çözümle gelir. Ayrıca, kişinin hedef firmalarla iletişime geçmesinin veya serbest meslek yada işletme bünyesinde kendi işini kurmasının olasılığı da vardır. 2. İş Başvurusu ve İş Teklifi İş Başvurusu İş başvurusu kişinin bilgisi, tecrübesi ve ilgi alanlarının kısaca gözden geçirilmesidir. Başvuru, işverenle olan ilk iletişimdir ve mülakata çağrılıp çağırılmayacağınızın kararında etkin rol oynar. İş başvurusunun amacı dikkat çekmektir. Kişinin ilan edilen işe İş başvurusu şeffaf, çekici, ikna edici, bilgilendirici ve kısa olmalıdır. dair motivasyonunu, ciddiyetini ve girişimciliğini yansıtmalıdır. Hem içerik hem de format (şekil) önemlidir. İş ilanı yayımlandığı zaman kişi o işe başvurabilir. Öncelikle, kişi ilanı iyice okuyup işle ilgili detayları (gereklilikler, şartlar, vb.) öğrenmelidir. İş başvurusunu yazmadan önce kişi profesyönel hedeflerini, bilgisini, becerilerini, iş tecrübesini ve niteliklerini analiz etmelidir. İş başvurusunu gönderdikten sonra kararlı ve kibar olunuz ve sinir bozucu davranışlardan kaçınınız. İş başvurusunu gönderdikten bir gün sonra işyerini arayabilir ve başvuryu alıp almadıklarını sorup bundan emin olabilirsiniz. Ne zaman dönüt alabileceğinizi de sorabiliriz. İş başvurusunu gönderdiğiniz kişiyle iletişime geçmeniz önemlidir, çünkü o kişi sizden daha fazla bilgi isteyebilir. Bu yol aracılığıyla, işle ilgili ciddi bir ilginiz olduğunu gösterir ve güçlü bir iletişim kurarsınız. İş Teklifi İş teklifinde şirkete olan ilginizi gösterir ve bu şirket için doğru kişi olduğunuzun nedenlerini listelersiniz. İş ilanı eksikliği olup da gizli pazarda iş ararken ya da hangi meslekte en iyi şekilde performans sergileyeceğinizi çok iyi biliyorsanız (iyi düşünülmüş hedefleriniz varsa) böyle bir iş teklifi yazabilirsiniz. İş teklifi özel becerileri, yetkinlikleri ve çeşitli bağlantıları olan yaşlı çalışanlar için daha uygun olabilir. Bir iş teklifi yazmaya başlamadan önce birlikte çalışmak istediğiniz işverenlerin veritabanını oluşturmalısınız. Onlara neler sunabileceğinizi (becerileriniz, kişisel özellikleriniz, tecrübe, bilgi ) göz önünde bulundurup sizi neden işe almalılar sorusuna cevap aramalısınız. İş 58

59 teklifi özel becerileri, yetkinlikleri ve çeşitli bağlantıları olan yaşlı çalışanlar için daha uygun olabilir. İş ararken iş teklifine başvurmanın hem avantajları hem de dezavantajları vardır. İşverenin eline geçen tek iş teklifi sizinki olabilir ve işverenin, tam da teklifinizin eline geçtiği sırada yeni bir çalışana ihtiyaç duyuyor olma ihtimali olabilir. Bu iş teklifinin avantajıdır. Ayrıca, iş teklifi sizin aktivitenizi devam ettirir ve belli bir iş tanımına bağlı değildir. Diğer taraftan ise, sadece küçük bir işletmeciden cevap alabilirsiniz ve genelde işveren cevap verene kadar bayağı bir süre beklemeniz gerekebilir. İş Başvurusu ve İş Teklifinin İçeriği Hem iş başvurusu hem de iş teklifi paragraf şeklinde ve resmi bir tonda olmalıdır. (CV niz için gereken maddelemeler hariç). Başvuru ve teklif kişisel ve iletişim bilgilerinizi (isim, adres, telefon numarası, e- posta), ayrıca tarih ve şirket adıyla adresini içermelidir. İş teklifi ve iş başvurusunun ana kısmı bir açılış hitabesiyle başlar (örnek: iş için başvuru). İlk paragraf bir giriş niteliğindedir ve belki de en fazla iki-üç cümlelik kısa bir şey olmalıdır. Eğer bir iş başvurusu metni yazıyorsanız, hangi işe başvurduğunuzu ve o işi nereden bulduğunuzu belirtmelisiniz. Buna ek olarak, iş için gerekli olan donanımlarınızdan bahsetmelisiniz. Eğer bir iş teklifi yazısı yazıyorsanız, ilk paragraf biraz daha farklı olmalıdır, çünkü bu durumda ilan edilmiş bir işe başvurmuyorsunuz. Çalışmakta istekli olduğunuz alanı belirtip ayrıca da genel donanımlarınızdan ve işle ilgili uzmanlığınızdan bahsetmelisiniz. Başvuru mektubunuzun orta kısmı en az bir en çok üç tane daha uzun paragraflar içermeli ve bu bölümde pozisyon için uygun olan donanımlarınızı detaylandırıp açıklamanız gerekmektedir. CV nizde listelemiş olduğunuz sözkonusu pozisyonla en çok bağlantılı olan kısımları seçip bunları detaylı bir şekilde ortaya koyunuz ve geçmişiniz ve tecrübenizin sizi bu pozisyon için hangi açılardan donanımlı kıldığını açıklayınız. Mümkün olduğunca açık ve net olup, okuyucuyu ek bilgiler için CV nize bakmasına yönlendiriniz. Bir iş teklifi yazarken kendinizi bu orta kısımda sunmalısınız eğitim, tecrübe, başarılar, beceriler, yabancı dil bilgisi Kendinizi sunduğunuz kısım daha geniş olmalıdır, çünkü işverenin sizin hangi potansiyelinizle ilgileneceğini henüz bilmiyorsunuz. Kurumdaki iş için istek ve ilginizi ifade ediniz ve işinize yarayacak sebepler sununuz. Dil ve dilbilgisine dikkat edin; dilbilgisinde iyi değilseniz imlanız ve diğer şeyleri kontrol ettirebileceğiniz birine danışınız. Başvurunun okunur, açık ve şeffaf olduğundan emin olunuz. Yazım tarzınıza dikkat edip ikna edici ve anlaşılır ifadeler kullanınız. Hem iş başvurusu hem de iş teklifi kronolojik sırayla yazılmalıdır. 59

60 Hem iş başvurusunun hem de iş teklifinin sonuç paragrafı mülakat isteğinizi ifade etmelidir (ya da uygun olan başka bir ifade). Mülakata gelmekte istekli olduğunuzu belirtin veya daha fazla bilgi verin. Okuyucunuza size ayırdığı zamanı ve anlayışı için teşekkür edin. Sayfanın altına ise eklerin listesini yazınız. 3. ÖN YAZI Ön yazı işverene şirket hakkındaki bilginiz ve ilginizi açıklamalıdır. Mümkün olduğu zaman CV nize bir ön yazı eklemelisiniz. CV niz pozisyon için gerekli becerilerinizi belirtirken, ön yazı da motivasyon ve adaptasyonunuzdan bahsedip bunların şirketin değerleri, etiği ve emelleriyle hangi açılardan ilgili olduğunu söylemelidir. Bu yazı potansiyel bir işverenin bakacağı ilk şeydir ve kimi eleyip kimi mülakata çağıracaklarına dair karar verirken izledikleri bir çok yoldan biridir. Ön yazı, CV nizdeki size has belirli noktaları ön plana çıkartmalı ve bir CV ye kolayca sığmayan ek bilgiler vermelidir. Ön yazı başvurunuzla ilgili özel durumları ve anormallikleri de açıklamalıdır. Tüm başvurunuz (ön yazı, CV, ve diğer eklenen belgeler) bilgisayarda yazılmalıdır (iş ilanında el yazısıyla yazılması özellikle belirtilmedikçe). Ön yazının tasarımı önemlidir. Sayın Bay/ Sayın Bayan yazarak başladığınızdan emin olunuz yada eğer bir erkeğe mi yoksa bir kadına mı yazdığınızı bilmiyorsanız, o zaman Sayın Bay/Bayan şeklinde yazınız. Daha sonra, bir başlık koymalısınız (mesela idari personel pozisyonu ). Bunu koyulaştırarak ortaya hizalayıp yazmak en iyisidir. Bunu yaptıktan sonra yazınızın orta bölümüne geçebilirsiniz. Yazının orta kısmında kendinizi kısaca tanıtmalı ve ilan edilen pozisyondan nasıl haberdar olduğunuzu belirtmelisiniz (mesela İdari personel pozisyonu ilanınıza binaen yazıyorum ) Pozisyonun neyle ilgili olduğunu okuduğunuzu ve size ve becerilerinize nasıl uygun olacağını gösteriniz. Şirkete veya kuruma nasıl fayda sağlayacağınızı da belirtmeniz özellikle önemlidir çünkü bu karşınızdakine az da olsa bir efor sarfedip şirketin ne tür faaliyetlerle alakadar olduğunu araştırmış olduğunuzu gösterir. Yazının sonunu, bir cevap beklediğinizi ya da en kısa zamanda onlardan haber almak istediğinizi vb. yazıp imzanızdan önce Saygılarımla yada Teşekkürlerimle diyerek bitirin. Sayfanın sol alt köşesine ön yazınıza ek hangi belgeleri iliştirdiğinizi (CV ve işverenin edinilmesini istediği diğer belgeler) yazınız. Ön yazılar bir sayfadan daha uzun olmamalıdır. Ön yazınız hazır mı? Ön yazınız iş arama sürecinizi nasıl etkileyebilir? 60

61 Ön yazılarda sık sık yapılan bazı hatalar vardır. Bunlardan biri gereksiz uzunluk (bir sayfadan fazla) ve çok az ya da çok fazla detay yazılmasıdır. Son başvuru tarihinin ne zaman olduğuna dikkat ediniz ve bu tarihi asla kaçırmayınız. Yanlış bilgi katiyen vermeyiniz. Sosyal durumunuz veyahut almayı umduğunuz maaş miktarı hakkında bir şey belirtmeyiniz. İyi bir ön yazı: 1) Sadece kendi ihtiyaçlarınıza değil, işverenin ihtiyaçlarına da odaklanır. 2) Bu soruyu yanıtlar: İşverenin aradığı nedir ve ben bunu hangi donanımlarım aracılığıyla karşılayabilirim? 3) Öz geçmişinizde yazan başarılarınızı, yaptığınız katkıları ve tamamladığınız projeleri belirtir, fakat bunun özgeçmişte yazılarnların birebir kopyası olmamasına dikkat eder. 4) Şirket, pozisyon ve alan bilginizi gösterir. 5) Yazı tipinizle ilgili işverene bir örnek sunar. 6) Gelecekteki işinizle ilgili işverene bir model sunar. 61

62 Mevcut şirketindeki pozisyonunu değiştirmek isteyenler için örnek Ön Yazı Alıcı, İnsan Kaynakları Yöneticisi, ABC Kurumu. Saygıdeğer Bay/Bayan, Ben, Bay Smith, bu saygın şirket için geçen 10 yıldan beri Soaps Bölümü hesap yöneticisi olarak hizmet vermekteyim. Fakat, son bir kaç aydan bu yana becerilerim ve ilgi alanlarımı tekrardan değerlendiriyorum ve pazarlama bölümündeki bir işin bana daha uygun olacağına inanmaya başladım. Böyle bir işte iyi hizmet vereceğimi gösteren bazı kilit becerilerimi aşağıda okuyabilirsiniz. Ürün Bilgisi: Bu şirkette 10 yıl boyunca çalıştıktan sonra, şirketle, şirketin çalışma şekliyle, müşterileriyle ve ürünleriyle ilgili geniş bilgi sahibi olduğuma inanıyorum ve bütün bunların bir ürünü pazarlamamda bana yardımcı olacağını düşünüyorum. İletişim Becerileri: Geçen yıllar boyunca iyi iletişim ve bağlantı kurma becerilerine sahip olduğumun farkındayım. Ayrıca, yeni insanlarla tanışmak hoşuma gider ve müşterilerle ilişkilerimde oldukça rahatımdır. Bu yüzden, kariyerimde şimdiye kadar hiç kullanılmamış bu iş becerilerimi yeni pozisyonumda kullanabileceğimi düşünüyorum. Nitelikler: Ayrıca, göreceğiniz üzere, hem iktisat hem de pazarlama alanlarında yüksek lisans yaptım. Geçen yıllar boyunca da, pazarlama sektöründeki son gelişmelerle ilgili bilgilerimin güncelliğine önem gösterdim. Bu sebeple, öğrendiğim pazarlama usulleri ve pazarlama kuralları ile ilgili edindiğim sağlam bilgilerin bana bu yeni pozisyonda yardımcı olacağına inanıyorum. Bunların yanısıra, sonuç odaklı, şirkete sadık, enerjik ve öğrenmeye istekli bir kişiyim, ve bütün bunlara kanıt olarak bu şirkette geçirdiğim 10 yıl gözönüne alınabilir. Bu sebepten ötürü, Bay Williams ın geçenlerde ayrılarak boşalttığı pazarlama yöneticisi pozisyonuna beni düşünürseniz çok mutlu olurum. Size kariyerimde bu değişikliği yapmaya çok istekli olduğumu garanti ediyorum ve bu şirketin bana istediğim platformu sağlayacağını umuyorum. Teşekkürlerimle, Bay Smith. 62

63 Yeni bir işe başvuranlar için örnek Ön Yazı Catherine Hopkins, 72 Welkin Sokağı, Kaliforniya E-posta: 31 Mart 2011 Audrey Dawson, Hemşirelik Bölümü Yöneticisi, Palm's Batı Hastanesi, Kuzey Bulvarı Loxahatchee, FL Sayın Bayan Dawson, Konu: Kayıtlı Hemşire pozisyonu için Başvuru Lütfen, Florida Palm s Batı Hastanesi ndeki kayıtlı hemşirelik kadrosu için başvurumu buyurun. Bu başvuru, Internetteki hemşirelik işi sitesine verilen 18 Şubat tarihli iş ilanına istinaden yapılmıştır. Bu pozisyona başvurumu yapıyorum, çünkü vasıflarım ve tecrübemin istenilen kriterle örtüştüğüne inanıyorum. Ben, yüksek seviye hasta bakımında ve klinikle ilgili işlemlerin maliyet etkinliğinde 19 yıllık aktif tecrübeye sahip istekli bir hemşireyim. Hemşirelikteki yetkin mükemmelliyetime ek olarak uyum sağlayabilen, yenilikçi ve kendi kendimi güdüleyebilen ve bazı konularda bağımsız bir şekilde karar verip insiyatif kullanabilen biriyim. 19 yıllık kariyerimde, her çeşit acil durumlarla etkin bir şekilde başa çıkabilmeyi öğrendim. İş arkadaşlarımla iyi ilişkiler geliştirebilen ve bunu koruyabilen biri olarak bilinirim. Hızlı bir öğreniciyim ve mesleğe önemli katkılarda bulunduğuma dair kayıtlarım vardır. Söz, hastalar ve aileleriyle başa çıkabilmeye geldiği zaman kişilerarası iletişim becerilerim dikkate değerdir. Ayrıca, hastaların tarihsel çizelgelerini oluşturmada ve benzeri diğer işlerde yetkinliğim vardır. Hasta bakımına adanmış, ve bu bakımı en iyi seviyelerde tutmak için katkıda bulunmaya çok hevesli biriyim. Özgeçmişimi iliştirdim ve bu kayıtlı hemşire pozisyonuna neden uygun olabileceğime dair daha geniş çaplı bir paylaşımda bulunmak üzere yapılacak mülakatı merakla bekliyorum. Anlayışınız ve zamanınız için teşekkürlerimi sunarım. Saygılarımla, (İmza) Catherine Hopkins 63

64 1. AKTİVİTE Aktivite İsmi: İş başvurusu ön yazısı Aktivite tanımı ve talimatlar: Verilen cümleler listesinden bakarak oluşturabileceğiniz en iyi iş başvurusunu oluşturun. Lütfen, bilgisayar faresini kullanarak cümleleri seçiniz ve sonra seçtiğiniz cümleleri aşağıda verilen metin kutusuna kopyalayıp yapıştırınız. Unutmayın ki düzgün ve tam bir ön yazı oluşturabilmeniz için cümlelerin doğru bir şekilde sıralanması gerekir. Aktivitenizi CPS sistemine göndermek için Gönder butonuna tıklayınız. Anna Misal 3b Yolu 1000 Cityville 040/ Bayan Örnek Şirket X Cadde Cityville Cityville, Sayın Bayan Örnek, Muhasip pozisyonuna başvuru yapmak için yazıyorum. İş ilanını günlük gazetede gördüm. İstendiği üzere, CV mi ve üniversite diplomamın bir kopyasını ekte bulabilirsiniz. Ben ailenin ikinci kızı olarak dünyaya geldim. Annem öğretmen, babam ise tesisatçıydı. Ben küçükken baleye ve futbola giderdim. Ben her zaman profesyönel bir düğün organizatörü olmak istemişimdir. Bu iş için doğru kişinin ben olduğuma çok inanıyorum. Üniversiteden birincilikle mezun oldum. Muhasebe okudum ve bu alanda bir çok tecrübe sahibiyim. 5 yıl boyunca Y kuruluşu için çalıştım. Benim görevlerim (diğerlerinin yanında) gelir denge defterini, çeyrek yıllık ve senelik gelir tablolarını hazırlamak ve özel projeleri hayata geçirmekti. Y Organizasyonu nda çalışmaya başlamadan önce 8 yıl boyunca W Girişimcilik te çalıştım ve orada gelir denge defterlerinden sorumlu olup ayrıca da muhasebe çalışma kağıtlarını hazırlıyordum. Son patronumdan nefret ediyordum, çünkü sürekli fazla mesaiye kalmamı isterdi. Ama sizin böyle bir istekte bulunmyacağınızı biliyorum. İyi bir patron olduğunuzdan eminim ve böyle iyi bir şirkette çalışmak için bir fırsatımın olmasını istiyorum. Ben gayet samimi, arkadaş canlısı biriyim ve rakamlarla uğraşıp stres altında çalışmaktan mutluluk duyarım. Kocamla birlikte güzel bir evin sahibiyiz. Kocamla 16 yaşımdayken bir yaz kampında tanıştık. Gururla söylüyorum ki iki tane köpeğim var. Kızımın ismi Cindy dir. Cindy dokuz yaşında ve bir gün şarkıcı olmayı umuyor. Şirketinize mükemmel bir şekilde uyum sağlayacağıma dair kendime çok güveniyorum. Zaman ve anlayışınız için teşekkür ederim. Bu iş fırsatı için sizinle konuşmayı dört gözle bekliyorum. Saygılarımla, Anna Misal 64

65 2. AKTİVİTE Aktivite ismi: Ön Yazı Yazmak Aktivite tanımı: Bu aktivitenin hedefi bir iş başvurusu için yazılması gereken ön yazının nasıl görünmesi, hangi bilgileri içermesi, hangi sırada olması gerektiğini ve hangi bilgilerin alakasız olacağını anlamış olduğunuzdan emin olmaktır. Açıklama: Bir işe başvuru yaptığınız zaman bir çok başka insana karşı bir yarışa girmiş olursunuz. Başvurunuzun işveren üzerinde bir etki bırakması ve diğer başvurular arasından öne çıkması önemlidir. Düzgün bir şekilde hazırlanıp sunulmuş bir başvuru (ön yazı) veya bazı durumlarda, doğru bir şekilde doldurulmuş bir başvuru formu size yardımcı olacaktır. Bu aktivitede, modül belgelerinde verildiği şekilde kendi ön yazınızı yazmanız istenmektedir. Gazete yada İnternet ilanlarında rastlayıp ilginizi çeken pozisyonlardan birine başvuruyor olduğunuzu farzediniz. Word dosyası biçimde bir başvuru mektubu hazırlayın ve aşağıda verilen gönder butonunu kullanarak, mektubu gönderiniz. Buna ilaveten, isterseniz bir sonraki sayfada verilen formatı kullanıp yazınızı sisteme gönderebilirsiniz. Diğer bir seçenek olarak, aşağıdaki formatı kullanıp bu alıştırmayı yaparken yine aşağıda verilen metin kutusuna tecrübelerinizi yazabilirsiniz. Ayrıca, aşağıdaki Yapıldı listesini doldurarak CV nizin profesyönel olup gereken bütün bilgileri sağladığından emin olabilirsiniz. 65

66 2. AKTİVİTE İÇİN ÖRNEK ÖN YAZI 2. AKTİVİTE İÇİN ÖRNEK ÖN YAZI İsim ve Soyisim Addres Tel: (başvuran) Şirket Bay/Bayan (alıcı) Adres Tarih Sayın Bay/Bayan... (Re: referans numarası, posizyon) SEN Şirkete/ilanda açılan pozisyona olan ilginizi alıcıya ifade ediniz. BEN En önemli becerilerinizi belirtin ve bunların şirketle/pozisyonla neden uyuştuğunu, şirkete/pozisyona nasıl katkıda bulunacağınızı açıklayınız. Kişiliğinizi belirtiniz. Benzerlikler arayınız. BİZ Birlikte çalışmanın avantajlarını belirtiniz. Bir mülakatın olasılığından bahsediniz. Saygılarımla İmza 66

67 2. AKTİVİTE İÇİN ÖN YAZI YAPILDI LİSTESİ ÖN YAZI YAPILDI LİSTESİ Ön yazımın uzunluğu bir sayfadır Ön yazım kolay okunabilir Ön yazımın imlasını kontrol ettim Ön yazımda anlam bozan gereksiz bilgiler yoktur Ön yazım CV mle tutarlıdır Bu pozisyonun bana neden hitap ettiğini açıkladım Beni neden işe almaları gerektiğini açıkladım Ön yazıma iletişim bilgilerimi ekledim Dönüştürülebilir becerilerimi ön yazıma ekledim Ön yazımda önceki tecrübelerimden bahsettim Ön yazımda farklı yaş gruplarıyla çalışabileceğimden söz ettim Ön yazım hedefe odaklıdır; başvuruyor olduğum şirketi bildiğimden bahsettim. Ön yazım CV min bir kopyası değildir; kendimle ilgili farklı bilgiler yazdım. EVET HAYIR 67

68 4. CV Öz Geçmiş Bir CV yazarken bunun işveren için ilk izlenim Farklı CV çeşitlerini biliyor musunuz? olacağının her zaman farkında olmalısınız. CV CV niz güncel mi? kendinizi pazarlayabileceğiniz bir belgedir. Bilgi CV nizin türünü biliyor musunuz? verici, kolay okunur, profesyönel olmalı ve güzelce sunulmalıdır. Eğer CV niz yeterince etkin değilse, mülakata çağrılma şansınız büyük ölçüde azalacaktır. CV nizin sizin hakkınızda ne söylemesini istediğinizi her zaman düşününüz. CV, bir bakışta işverenin dikkatini çekmesi gerekir. Sizi, kendinize özgü beceri birleşimlerinizi, akademik çalışmalarınızı ve iş tecrübenizi ön plana çıkartacak şekilde sunmalıdır. 4.1 FARKLI CV TÜRLERİ Kronolojik CV Kronolojik bir CV adayın tecrübesini ters kronolojik sırayla verilen tarihler ile işveren-iş-pozisyon ardına işveren-iş-pozisyon temelinde sunmaya odaklanır. Ayrıca, günümüzden geçmişe doğru sıralanacak şekilde eğitim bilgileri, nitelikler ve hobiler eklenmelidir. Bazı kronolojik CV lerin ön kısmında kısa bir kişisel beyan da yer alır ve bu adayın kilit becerilerini ve güçlü yönlerini belirtir. Kronolojik bir CV tipik olarak aşağıdaki yapıları kullanır: Kişisel detaylar (isim ve iletişim bilgileri). Kişisel profil veya kariyer hedefleri- kısa ama anlamca yoğun olmak zorundadır. Çalışılan kurumlar sondan başa doğru yazılır. Her kurum için madde madde başarılı olduğunuz alanları yazınız. Önemli nitelikler (yabancı dil, bilgisayar becerileri vb.) Resmi ve gayri resmi eğitim geçmişi. Profesyönel üyelik. Hobiler ve sosyal ilgi alanları. 68

69 Avantajlar Aynı sektörde bir işe başvuracaklar için özellikle yararlıdır, çünkü CV kariyerinizdeki ilerlemeyi gösterecektir. Çalıştığınız önceki şirketlerde almış olduğunuz terfileri belirtebilme imkanınız vardır. Çoğu işverenin en çok tercih ettiği formattır ve kolay okunur olduğu için bu formata alışkındırlar. Kariyeriniz boyunca çok fazla başarınız yoksa, ayrı bir Başarılar bölümünün (İşlevsel CV lerin özelliği) zayıf görünmesi yerine bu CV türü iş ardına iş yaklaşımı sayesinde sizi bu görüntüden kurtaracaktır. Dezavantajlar İşinizle ilgili bahsetmek istemediğiniz boşluklar varsa, kronolojik bir CV bunları daha belirgin hale getirecektir. Bu tür bir CV aynı zamanda bir iş yerinde çok uzun süre aynı işi yaptığınızı açığa çıkartabilir. Kariyerinizde yön değiştiriyorsanız kronolojik CV, sizin beraberinizde getireceğiniz dönüştürülebilir becerilerinizle daha çok ilgilenecek olan işverene daha az bilgi sunacaktır, çünkü başvurduğunuz alanla ilgisi olmayan bir sektördeki tecrübelerinizden bahsediyor olacaktır. 69

70 Kronolojik CV Örneği Kronolojik Özgeçmiş Örneği Joe A. Özgeçmiş Pazarlama/Finans/Muhasebe 321 Sokak, Şehir, NJ XXXXX (201) Lisans. Muhasebe Maryland Üniversitesi 1992 Yüksek Lisans. Kurumsal Finans Scranton Üniversitesi 1996 Onur Belgeleri: Amerika Muhasipler Derneği, Middle Town, NH Yüksek Lisans projesinde en yüksek notu aldım Onur Belgesi alarak mezun oldum 12 Sömestre Dekan Listesi nde yer aldım İŞ TECRÜBESİ 2008 Devam ediyor B.Y.(Başkan Yardımcısı) Dış satışlar: Dernek üyeliğini artırmak için yeni muhasiplerin işe alımındaki satış gücüne başkanlık ettim. Var olan katılımcılara ek olarak katılım %50 arttı. Satış gücü takip aletini belirleyip seçtim, gelişim ve kişiselleştirme takımına başkanlık edip eğitim materiyalleri geliştirdim. Large Şirketi, New York, NY İç Muhasebe Yöneticisi: Fortune 100 şirketi için aylık, çeyrek yıllık ve yıllık finansal raporlardan sorumlu 23 muhasipten oluşan takıma başkanlık ettim. 10Q ve diğer finansal tabloları şirketin mali işler müdürünün onaylaması için son teslimleriyle ilgili sorumluluk aldım. Gelişim boyunca yaklaşık 250,000 Dolarlık yıllık maliyet tasarrufu ve entegre yazılım uygulama sistemlerinin konumlanmasını başlattım. Joe A. Özgeçmiş Muhasipler, LLC, Şehir, NJ Kurucu: Üniversite mezuniyetinden sonra muhasebe şirketi kurdum. 10 yılda, yıllık gelirler 3,000,000 Dolar a kadar arttı. Bunun sonucunda şirket tam ve yarı zamanlı 25 muhasibi işe aldı. Başarılı bir şekilde finansal tablolar üretip analiz etmek için kurum içi yazılım program geliştirdim ve bu şirketin finansal tablolar üretiminde neredeyse sıfır hata oranıyla sonuçlandı. Şirket ve müşteri listesi sonuç olarak Büyük Dört Muhasebe şirketine satıldı. 70

71 İşlevsel CV İşlevsel CV, CV çeşitlerinin ikinci en yaygın çeşitidir. İşlevsel CV nizi yazmaya kişisel detaylarınızla başlayabilirsiniz: adınız, adresiniz ve iletişim bilgileriniz. Sonra, tipik bir şekilde başarılarınızı, becerilerinizi ve sahip olduğunuz kişisel niteliklerinizi belirten kişisel bir profil ile devam edebilirsiniz. Bunlar daha sonra bir dizi bölümlerle devam eder ve her bir bölüm farklı bir beceri yada yeteneğinizle alakalıdır. Bu en önemliden daha az önemliye doğru azalan bir sırayla başvurduğunuz pozisyonla alakalı olarak yazılmalıdır. Belirli herhangi bir işe yoğunlaşmak yerine kendi deneyimizden derinlemesine bahsetmelisiniz. Geçmiş işinize dair bir şeye odaklanmayacağınız için, ödeneksiz ya da gönüllü çalıştığınız yerlerde edindiğiniz tecrübelerinizi CV nize ekleyebilirsiniz. Sık rastlanan işlevsel CV başlıklarından bazı örnekler: İdare Dizayn Bilgi Teknolojileri Pazarlama Satış Reklamcılık Editörlük Gazetecilik Organizasyon Sekreterlik İletişim Öğretim Hukuk Planlama Süpervizyon Danışma Elektronik Liderlik Halkla İlişkiler Eğitim Rehberlik Mühendislik Yönetim Yayın Seyahat Müşteri Servisi İnsan Kaynakları Araştırma Yazma 71

72 Avantajlar Bu CV formatını yaptığınız belirli işlerden ziyade beceriler ve güçlü yönlerinizi vurgulamak isterseniz kullanabilirsiniz. Eğer sık sık iş değiştirdiyseniz ve geçmiş tecrübeleriniz birbiriyle tutarlı değilse veya eğer bir kaç kariyer boşluğunuz varsa, işlevsel bir CV vurguyu kronoloji yerine şirkete bir bütün olarak ne sağlayabileceğinize dair size yardımcı olur. Bu türü ayrıca eğer iş geçmişinizin çoğunu geçici statüsü veya işe verilen aralar oluşturuyorsa da kullanabilirsiniz. Eğer sektör değiştiriyorsanız, işlevsel bir CV işverene dönüştürülebilir becerilerinize odaklanmasında yardımcı olacaktır. Eğer daha olgun bir başvuransanız, işlevsel bir CV yaşınız yerine güçlü yönlerinize odaklacağı için size avantaj sağlayacaktır. Dezavantajlar Eğer çok fazla iş tecrübeniz yoksa, ayrı bölümde yazılması gereken başarılarınızdan söz ederken zorlanabilirsiniz. Potansiyel işverenler çalışma geçmişinizdeki boşlukları saklamaya çalıştığınızı düşünebilir. İşlevsel bir CV sizin istikrarlı kariyer ilerlemenizi öne çıkartmanıza izin vermeyecektir. Kariyerinizdeki ilerlemeyi aktarmak isterseniz, kronolojik bir format benimsemelisiniz. CV yi bir sonuca vardırmak için işverenlerin ve işe alınma tarihlerinin bir listesini verip niteliklerinizle ilgili de bir bölüm oluşturmalısınız. Son bölüm kişisel detaylarınız ve hobi ya da ilgi alanlarınıza odaklanmalıdır. 72

73 İşlevsel CV Örneği İşlevsel Özgeçmiş Örneği Joe A. Özgeçmiş Pazarlama/Finans/Muhasebe 321 Sokak, Şehir, NJ XXXXX (201) Lisans. Muhasebe Maryland Üniversitesi 1992 Yüksek Lisans. Kurumsal Finans Scranton Üniversitesi 1996 Onur Belgeleri: Yüksek Lisans projesinde en yüksek notu aldım Onur Belgesi alarak mezun oldum 12 Sömestre Dekan Listesi nde yer aldım KARİYER BECERİLERİ / BİLGİSİ Program geliştirme Muhasebe uygulama dizaynı Uzun dönem planlama Eğitim ve geliştirme Sermaye piyasası (Şirketlerin üst düzey yönetileri) SEC raporlama KARİYER BAŞARISI Satış yetkilisi Müşteri geliştirme Finansal planlama ve analiz İşlevsel bütçeleme Hazine işlevleri Sermaye bütçeleme Üniversite mezuniyetinden sonra muhasebe şirketi kurdum ve 10 yılda yıllık geliri 3,000,000 Dolar a kadar yükselttim. Daha sonra ticari faaliyetleri ve müşterileri Büyük Dört şirketine sattım. Yeni iş başlangıçlarında kullanılması için muhasebe veri raporu hatalarını %90 azaltacak şekilde gümrük muhasebe uygulaması geliştirdim. Satış takımı için yeni müşteri kazancı stratejileri geliştirdim ve bunu takriben yeni müşteri kazancı programına iş gücü eğittim. Üç yıl içinde, aktif müşterilerin sayısı %50 arttı. Fortune 100 şirketi için muhasebe bölümünü tekrar yapılandırdım. Mali işler müdürü (CFO), yöneticiler ve muhasebe bölümü üyeleriyle çalışıp raporlama sürecini ve işlemleri düzene koydum. Danışman ve muhasiplerden oluşan takıma Sarbanes Oxley deki uyumluluk problemlerini belirlemeyle ilgili başkanlık yaptım. Hesap denetimi sistemi ve ve protokolle ilgili uyumluluk kontrolleri geliştirdim. Uyumlulukla ilgili bütün bulguları zamanında çözümleyip uyumluluk bitiş tarihine yetiştirdim. 73

74 CV Yazma İpuçları Kariyer hedefi ya da özeti ekleyiniz. Genel olarak, bahsedeceğiniz en eski işinizin en geç on-on beş yıl öncesine ait olduğuna dikkat ediniz (eğer daha öncekiler ilgili değilse). Çok tecrübeniz olduğundan dolayı vereceğiniz fazla bilgi başvurulan pozisyonla ilgili en alakalı becerileriniz ve tecrübelerinizin anlaşılmasına engel teşkil edebilir. Bütün iş tecrübenizden kariyer hedefi ya da özeti bölümünde bahsedebilirsiniz. Her farklı iş için özgeçmişinizi ince eleyip sık dokuyunuz ki başvuruyor olduğunuz pozisyonla en ilgili tecrübe ve becerilerinizi yansıtabilsin. Dönüştürülebilir becerilerinize odaklanıp bunları listeleyiniz. Dinamik kelimeler kullanınız. Çalıştığınız işlerle ilgili durumları mantıklı bir birleşim halinde biraraya getiriniz. Sayılar, statistikler ve direk sonuçlar kullanın (mesela, satışları %20 arttı vb.). Görevlere değil başarılara odaklanınız. İşe veya sektöre has anahtar kelimeler kullanınız. Bütün kişisel bilgilerinize başta yer veriniz isminiz, adresiniz, ev ve cep telefonu numaralarınız ve e-posta adresiniz. Okunmaya hazır bir özgeçmiş hazırladığınızdan emin olunuz. Maddelemeye önem verin; çok küçük yazı tipi kullanmayın ve uygun olan yerlerde eğri veya koyu yazı tipi kullanın. CV nizi e-posta ilişiği olarak gönderdiğiniz zaman CV niz karşı bilgisayarda görüntülendiğinde formatının değişmeyeceğinden emin olunuz. İş başvurusu için CV yi göndermeden önce bunu test ediniz. E-posta adresinizi ve son eğilimlerin takipçisi olduğunuzu göstermek için sosyal ağlardaki (linked-in, twitter vb.) profilinizi eklemeyi unutmayınız. Dikkat Edin Unutmayın! Sık sık yapılan hatalara dikkat ediniz. Bunlar anlaşılırlık, eksik bilgi (mesela telefon numarası), yanlış bilgi (mesela eski adresiniz). Uygun olmayan bilgiye yönlenmeyiniz (mesela ailenizle yada evliliğinizle ilgili bilgi). CV iki sayfadan fazla olmamalıdır. CV nizin dilbilgisi ve imla hatalarına karşı kontrol ediniz. Yanlış kronolojik sıralama yapmayınız. Kendinizle ilgili değerlendirme yaparken zorluk çekebilirsiniz (abartma yada olduğundan az gösterme). Başvurduğunuz pozisyon için gerekli olmayan bilgileri eklemeyiniz. 74

75 3. AKTİVİTE Aktivite ismi: CV Yazımı COVER LETTER CHECK LIST FOR ACTIVITY 2 Aktivite tanımı: Bu aktivitenin hedefi, özgeçmişinizin neye benzemesi, hangi bilgileri içermesi, hangi sırada yazılması ve hangi bilgilerin alakasız olmaması gerektiğinden emin olmanızı sağlamaktır. Açıklama: Bu aktivitede siz kendi özgeçmişinizi yazacaksınız. Bir önceki bölümde yer alan yada Internet i tarayarak bulabileceğiniz CV örneklerini kontrol ederek başlayınız. Hangi tür bir özgeçmiş (Kronolojik yada İşlevsel) hazırlayacağınıza siz karar veriniz. Amaç, özgeçmiş için hangi verilerin size gerekli olacağı hakkında bilgi vermektir. Özgeçmişinizin doğru bir izlenim bırakması hayati önem taşımaktadır. Özgeçmişinizde geçmiş eğitim ve iş yerlerinizden edindiğiniz tecrübelerinizi, becerilerinizi, yetkinliklerinizi sunmak isteyeceksiniz. Son dönemlerdeki tecrübe ve becerilerinize odaklanınız. Özgeçmişinizi bir Word doyası olarak hazırlayınız ve aşağıda verilen gönder butonunu kullanarak gönderiniz. Kişisel veriler, eğitim ve kariyer geçmişiniz ile ilgili doğru bilgi sağlamak durumundasınız. İsterseniz, bu alıştırmayı yaparken aşağıda verilen metin kutusuna tecrübelerinizi yazabilirsiniz. Ayrıca, aşağıdaki yapıldı listesinizi doldurup, CV nizin profesyönel olup gerekli her bilgiyi içerdiğinden emin olabilirsiniz. 75

76 EVET HAYIR İmlanızı kontrol ettiniz mi? Ayrıca, CV nizi baştan sona bir kez daha okudunuz mu? Büyük harfler doğru bir şekilde kullanıldı mı? (Bsc değil BSc, Sokak isimleri için kullanılan büyük harfler vb...)? Canlı bir yazı stiline sahip mi? Olumlu, dinamik bir dil kullanın, bilgi iyi düşünülmüş bir şekilde sunulmuş olsun, klişelerden kaçınınız. Memnun edici ve profesyönel bir görüntüsü var mı? Yedi satırdan fazla ve yoğun bilgi içeren paragrafların olmaması lazım. Eğer varsa, maddeleme tekniği kullanılmalı ya da daha küçük paragraflara bölünmelidir. Kolay ve temiz okunaklı mı? En önemli bilgiler CV nin ilk sayfasında mı? Her şey düzgün bir şekilde hizalandı mı? Belli bir konuyla ilgili bütün bilgiler tek bir yerde mi toplandı yoksa CV boyunca farklı farklı yerlerde mi? Örneğin, Eğitim başlığı altında eğitim ve diplomalar bilgisi verilmelidir. Eğitim ayrı Dilomalar ayrı başlıklar şeklinde olmamalıdır. Liste yaptığınız yerlerde noktalar kullandınız mı? En fazla iki farklı yazı tipi kullandınız değil mi? Fazlası CV nin dağınık görünmesine yol açar. Eğitim, iş ve ilgi alanları gibi alt başlıklar için daha geniş yazı tipi kullandınız mı? Dikkati önemli yerlere çekmek için eğri yada koyu yazı kullanıldı mı? Geniş bir yazı tipiyle yazarak isminizi üst kısma yazdınız mı? Çünkü böylece seçiçi kişi CV nizi rahatça bulabilir ve kimden olduğunu anlayabilir. E-posta adresinizi yazdınız mı? Önceki işlerinizde edindiğiniz önemli görev, sorumluluk ve becerileri açıkladınız mı? İşi yapabileceğinizi ve şirkete uyum sağlayabileceğinizi gösterecek becerileri, ilgiyi ve kişisel özellikleri kanıt oluşturur nitelikte örnekler olarak sundunuz mu? Örneğin, takım çalışması için gereken insani beceriler ve iş becerileri. Çeşitlilik içeren ilgilerinizi ve dönüştürülebilir becerilerinizi eklediniz mi? Örneğin, gönüllülük, klüplerde özel görevler. Organizasyon ya da liderlik tecrübesi var mı/insiyatif kullanıp ve sorumluluk aldığınıza dair kanıtlar? Başarılarınızdan bahsedip bunları bir kayağa dayandırdınız mı? Yakın geçmişteki iş tecrübeleriniz üzerine odaklandınız mı? Hedefinizi yazdınız mı? Referans eklemenin gerekliliğini düşündünüz mü? Genellikle iki adet referans yeterlidir. 76

77 Ulusal İş Bulma Ajansları Sosyal medya ve iş arama portallarının ötesinde ulusal iş bulma ajanslarına da bakabilirsiniz. İş bulma ajansları işvereni iş arayanla buluşturan kuruluşlardır. Bütün gelilşmiş ülkelerde devlet tarafından maddi olarak desteklenen iş bulma ajansları olmakla birlikte, bazı özel kuruluşlar da bunu üstlenmektedir. İş bulma ajanslarının çoğunun kendi Internet siteleri vardır; örneğin Türkiye deki Bu ajanslara kaydınızı yaptırabilirsiniz. Bu ajanslar aracılığıyla hem iş seçeneklerine hem de ücretsiz eğitim olanaklarına bakabilirsiniz. Yaşlı bir çalışan olarak iş bulmakta zorluklarla boğuşuyorsanız, yapmanız gereken ilk şey ülkenizdeki ulusal iş bulma ajansına kayıt olmanızdır. Ulusal iş bulma ajansına gittiniz mi? Yaşadığınız bölgede ulusal iş bulma ajansının nerede olduğunu biliyor musunuz? 77

78 4. AKTİVİTE Aktivite ismi: Ulusal iş bulma ajansını ziyaret Aktivite tanımı: Bu aktivitede ulusal iş bulma ajansının ne tür fırsatlar sunacağına bakılacaktır. Her ülkede, insanları yeni bir iş bulmak için destekyen veya kişilerin yeni beceriler edinebilmeleri için ücretsiz yada çok düşük bir miktara eğitimler veren iş bulma ajansları vardır. Yaşadığınız bölgedeki ulusal iş bulma ajansına kaydolun. Eğer vaktiniz yoksa yada ajans uzaktaysa, mili ajansların Internet sitelerini ziyaret edebilirsiniz. ( Yaşlı kişiler için ne tür fırsatlar sunduklarını öğrenin. Milli iş bulma ajansından nasıl yararlanabileceğiniz konusunda aşağıya bir paragraf yazınız. Milli ajansı en çok faydayı sağlayacak şekilde kullanmanız için sizi destekleyip yönlendirecek olan aşağıdaki yapıldı listesini doldurunuz. Internet sitesini kontrol ettiniz mi? En yakın ulusal ajansın nerede olduğuna baktınız mı? Internet sitesindeki iş bulma fırsatlarına baktınız mı? Internet sitesindeki iş bulma fırsatlarına baktınız mı? Ulusal iş bulma ajansına nasıl kaydolacağınıza baktınız mı? Yaşlı kişiler için ne tür olanaklar sunduğuna baktınız mı? Ulusal iş bulma ajansının Internet sitesine CV mi ekleyebilir miyim? Ulusal iş bulma ajansı aracılığı ile işlere nasıl başvurulacağını kontrol ettiniz mi? Ajans aracılığı ile yaptığınız başvuruları nasıl görüntülebileceğinizi biliyor musunuz? Ajansın sağladığı danışmanlık fırsatlarından nasıl yararlanabileceğinizi kontrol ettiniz mi? Evet Hayır 78

79 B) ÇEVRİMİÇİ İŞ BAŞVURULARI VE SOSYAL MEDYA Sosyal medya ve iş başvuru siteleri iş seçim alanında günden güne daha önemli bir hale geldi. Günümüzde, bir çok iş ilanı gazetelerde değil Internet teki iş arama portallarında yer almaktadır. Bu yüzden, iş aramayı planlayan herkesin böyle Ülkenizdeki ana iş arama portallarını biliyor musunuz? Bir iş arama portalında CV niz var mı? sitelerde birer hesabı olması gerekmektedir. Çoğu siteler yerel ya da ulusaldır; fakat küresel iş seçenekleri için uluslararası iş arama siteleri de mevcuttur. Örneğin, ve Türkiye deki ulusal iş arama siteleridir. ise farklı ülkelerden iş ilanları içeren uluslararası bir sitedir. Bir işi ararken atmanız gereken ilk adım bu sitelerde bir hesap açmaktır ve sonra da günlük yada haftalık rutinler şeklinde isteğinize göre arama yaparak donanımınıza ve gelecek planlarınıza uygun olan işlere başvurmanızdır. Sosyal medya da iş bulumakta önemlidir. İnsan kaynakları profesyönelleri iş başvurusunda bulunanları facebook, twitter yada linked-in gibi sosyal web sitelerinden kontrol ederler. İş arama süreci için sosyal web sitelerinde hesabınızın olması zorunlu hale gelmiştir. Bu yüzden, sosyal medya hesaplarınız profesyönel görünmeli ve CV ve ön yazınızla tutarlı bir şekilde tasarlanmalıdır. Ayrıyeten, bazı iş ilanları sosyal web sitelerinde de yayınlanmaktadır. Şirketlerin çoğunun kendi kurumsal hesapları vardır ve şirketleri ve iş ilanlarıyla ilgili bilgi verirler. Sosyal web sitelerinde ayrıca meslekler grupları yer almaktadır (psikologlar, öğretmenler, vb). Linked-in bir çok sosyal web sitesinden daha farklıdır çünkü odaklandığı ana noktalar kariyer ve profesyönel hayattır. LinkedIn: ( Çevrimiçi/sosyal medya aracı olan bu web sitesine kaydolup katılınız. Sosyal web siteleri aracılığıyla profesyonel bağlantılarınızı genişletebilirsiniz ve bu da iş ararken sizin için önemli bir şeydir. İşverenleri, mezunları, grupları, sektörle bağlantılı grupları tanımak ve iş arayışınız için potansiyel kişileri tanımanız için çok işinize yaraycaktır. Özgeçmişinizde olduğu gibi, çok iyi yazılmış bir linked-in profili hazırlamanız için zaman harcamalısınız ve özgeçmişinizin çevrimiçi versiyonuna yada iş örneklerinize vb ulaşılabilmesi için profilinize bağlantılar (link) eklemelisiniz. Ayrıca, sadece linked-in de listelenmiş iş listelerini kontrol etmelisiniz. 79

80 Sitenin bir amacı da kayıtlı kullanıcılara Bağlantılar denilen ve ilişki kurabilecekleri kişilerin iletişim bilgilerinin listesinin olduğu bir listeye ulaşabilmelerini sağlamaktır. Kullanıcılar bağlantı olması için site kullanıcısı yada değil herkesi listesine davet edebilir. Bu liste daha sonra birkaç farklı şekilde kullanılabilir. Direkt bağlantılardan oluşan bir bağlantı ağı oluşturulduğu zaman, ikinci derece bağlantılar adı altında her bağlantının bağlantısı ve ikinci bağlantının da bağlantısı olan üçüncü derece bağlantılar listesi oluşur. Bu karşılıklı iletişim aracılığı ile biriyle tanışmak istediğinizde bu kolayca gerçekleşmiş olur. Kullanıcılar özgeçmişlerini bu siteye yükleyebilir yada kendi profil dizaynlarını yapabilirler ve böylece kendilerine bir iş ve tecrübe vitrini oluştururlar. Daha sonra bu bağlantı kişileri listenizdeki insanlar tarafından tavsiye edilen iş, insan ve işle ilgili fırsatları yakalamak için kullanılabilir. İşverenler iş ilanlarını listeleyip potansiyel adayları arayabilirler. İş arıyorsanız, işverenin profilini inceleyebilir ve listenizdeki hangi bağlantı kişisinin sizi işverenle tanıştırabileceğini görebilirsiniz. Kullanıcılar kendi fotoğraflarını koyabilir ve diğer kullanıcıların fotoğraflarını görerek tanışma aşaması için önceden yardım almış olurlar. Kullanıcılar farklı şirketleri takip edebilirler ve yani katılımlar ve tekliflerle ilgili uyarıları görebilirler. Kullanıcılar başvurmak istedikleri işleri işaretleyip kaydedebilirler. 80

81 5. AKTİVİTE Aktivite ismi: Sosyal medya üyesi olmak Aktivite tanımı: Bu aktivitenin hedefi sosyal medyayla aşina olma, yeni bir iş bulmanıza destek verebilecek olan profesyönel insanlarla iletişime geçmede size yardımcı olacak bazı sosyal medya web sitelerinde hesap açma gibi konularda size yardımcı olmaktır. Açıklama: Bu aktivitede sosyal medyadaki iş olanaklarını araştıracaksınız. İlkin, bir sosyal medya web sitesine kaydolun (facebook, twitter, linked-in vb). Kendi başınıza bunu başaramıyorsanız bu siteleri kullanan başkalarından yardım alınız. Ayrıca, bu sitelerdeki yardım bağlantısına tıklayarak da hesap açmak için yardım alabilirsiniz. Profilinizi oluştururken, becerilerinizi ve iş tecrübenizi eklemeyi unutmayınız, çünkü bazı insan kaynakları profesyönelleri sosyal medyadan da adaylar aramaktadır. Bu web sitesinde, aşağıdaki alıştırmaları yapınız: İlgi alanınıza giren işlerle alakalı profesyönel grupları araştırınız. Grubun üyesi olunuz. Gruptaki insanlarla tartışabilir ve işle ilgili sorularınızı sorabilirsiniz. Bu sayede, bağlantılarınızı da güçlendirebilirsiniz. İlginizi çeken şirket sayfalarını araştırınız ve profillerinin analizini yapınız. İlan edilen iş seçeneklerine bakınız ve başvurunuzu yapınız. Tecrübenizle ilgili duygularınızı sosyal medyaya yazınız. Bu size nasıl yardımcı olabilir? Geleceğiniz için stratejileriniz nelerdir? Ayrıca aşağıdaki yapıldı listesini de doldurup CV nizin profesyönel ve gerekli her noktayı içerdiğini görebilirsiniz. 81

82 5. AKTİVİTE İÇİN SOSYAL MEDYA YAPILDI LİSTESİ SOSYAL MEDYA YAPILDI LİSTESİ Sosyal medya sitesine yada iş arama portalına kaydımı yaptırdım. Kullanıcı ismim ve şifrem kolay hatırlanabilirdir. İletişim bilgilerimi (e-posta, telefon numarası) doğru bir şekilde ekledim. Kişisel bilgilerimi doğru bir şekilde ekledim. Eğitimile ilgili bilgileri ekledim. Geçmiş tecrübelerimle ilgili bilgileri ekledim. Tecrübelerim kısmına ana görevlerimi ve pozisyonumu ekledim. Profesyönel görünen bir fotoğrafımı ekledim. Bana yeni bir iş bulmamda yardımcı olabilecek yada eğitim fırsatlarını gösterebilecek arkadaşlarımı ekledim. Temel ve önemli becerilerimie birlikte uzmanlık alanlarımı hesabıma ekledim. Hesabıma bildiğim yabancı dilleri ekledim. Hesabıma hobilerimi ekledim. Hedeflerim, güçlü yönlerim ve becerilerimle ilgili bir özet bilgi ekledim. İlgili olduğum şirketleri araştırdım. Mesleğimle ilgili grupları ekleyip, üye olup onları takip etmeye başladım. EVET HAYIR 82

83 6. AKTİVİTE Aktivite ismi: İş ilanları arama Aktivite tanımı: Bu aktivitenin hedefi Internet ve diğer medya araçlarını (gazete gibi) uygun iş ilanlarını aramak, değerlendirmek ve ilanda verilen gereksinimleri tarif etmek için kullanbildiğinizden emin olmaktır. Açıklama: Bu aktivitede iş ilanlarını arayacaksınız. Çevrimiçi kariyer web sitelerini ve hizmetlerini araştırmakla başlayınız. Mesela,. ve. (Her ülke bir yada iki tane çevrimiçi ulusal kariyer sitesi verecektir) Kariyer web sitelerinden birine üye olunuz ve CV bilginizi oraya gönderiniz. Sonra, size uygun olan en az bir pozisyon bulunuz. Ayrıca, ulusal gazeteleri ve dergileri size uygun olan en az bir iş pozisyonu bulmak için kullanabilirsiniz. İş ilanını analiz ediniz ve aşağıdaki şablonu bu iş ilanına göre doldurunuz. İlanı buraya yapıştırabilirsiniz. 83

84 6. AKTİVİTE İÇİN İŞ İLANI YAPILDI LİSTESİ Şirketle ilgili bilgi aldınız mı? Sektörle ilgili bilgi aldınız mı? Şirketin ürün ve servis yelpazesini biliyor musunuz? Şirket iyi bir üne ve imaja sahip mi? Şirketin pazar büyüklüğünü ve boyutunu biliyor musunuz? Şirketin uluslararası şubeleri var mı? Yerini ve ulaşım bilgisini kontrol ettiniz mi? İlanda bahsedilen görevler sizin tecrübe ve becerilerinizle uyumlu mu? İş tanımı hedeflerinizle uyumlu mu? Gelişim fırsatları var mı? İş ilanında listelenen donanımlara sahip misiniz? Özel bilgi istiyorlar mı (örnek, dil)? Belirli beceriler istiyorlar mı? (örnek, sosyallik)? Pozisyon hareket gerektiriyor mu? İlanda yaşla ilgili bir sınırlandırma var mı? Sürüş ehliyeti istiyorlar mı? Başvurudan sonra kabul edilirseniz, işe başlar mısınız? İşe başlamadan önce bir eğitim programı var mı? Pozisyon için başvuracak mısınız? Başvuruda gerekli bütün belgeleri hazırladınız mı? EVET HAYIR Varsa, notlarınız Telefonla iletişime geçtiniz mi? 84

85 C) İŞ MÜLAKATLARINDA KENDİNİZİ NASIL SUNMALISINIZ? İş mülakatı boyunca kendinizi pozisyon için en iyi kişi olarak sunmanız için yaklaşık dakikanız olacaktır. Mülakatı yapan kişinin tutumunuzu, beceri ve tecrübenizi anlamasını istersiniz. Tecrübeli biri olabilirsiniz, ama yine de bütün iş mülakatlarında önemli olan aşağıdaki maddeleri hatırlatmak isteriz. Önce araştırma yapın. Bu mülakatı yapan kişiyi etkilemeniz için bir şanstır. Girmeye çalıştığınız şirketi inceleyiniz ve genel sistemi ve başarıları hakkında bilgi edininiz. Eğer varsa, şirketin kendi web sitesi bunun için iyi bir kaynaktır. Şirketle ilgili kendinize güvenli bir şekilde konuşmak karşınızdekine ödevinizi yaptığınızı ima edecektir. İnsiyatif kullanınız. Cevaplarınızı başvurduğunuz şirketle yada mülakatı yapan kişiyle ilişkilendiriniz. Bu, araştırma yaptığınızı gösterecektir. Güvenli olun. En çok kaçınmak isteyeceğiniz şey paranoyadır, çünkü bu sizi sadece gereksiz sonuçlara iter. Güvenli olmak sıkı bir tokalaşma, olumlu bir tutum, güzel, çarpıcı bir gülümseme ve göz kontağı kurma gibi şeyleri içerir. Güveninizi karşıya geçirmek için vücut dilinizi kullanınız ve mülakat boyunca iyi bir duruş sergileyiniz. Bazı yaygın soruları cevaplamaya hazır olun. Ne yaparsanız yapın, nefes almayı ve soruları teker teker yanıtlamayı unutmayınız. Mülakat yapan kişinin ne söyleyip soracağına dair çok fazla düşünmeyiniz. Kesinlikle dikkatli olunuz, ama abartıp kendinizin önüne de geçmeyiniz. Bu durum karşınızdakine cevap verirken sizi endişeye düşürmekten başka bir işe yaramaz. Mümkün olduğunda, yeni beceriler öğrenmeye hevesli olduğunuzu söyleyin. (teknik beceriler gibi) Ayrıca, farklı iş arkadaşları ve müşterilerle çalışabileceğinizi de belirtiniz. Odak noktasından ayrılmayın. Mülakatı yapan kişi size hangi soruyu sorarsa sorsun, detaylı ama direk bir cevap verdiğinizden emin olunuz. Onlar sadece ne, neden, nasıl vb yi bilmek isterler. Ortamdaki gerginliği azaltmak için uygun bir zaman olursa havadan sudan bahsedebilirsiniz. En sonki mülakatınız ne zamandı? Son mülakatınızda kendinizi başarılı buluyor musunuz? Mülakat becerisi, her hangi bir beceri gibidir. Ne kadar çok girerseniz, o kadar çok rahat olursunuz. Eğer uzun bir süredir mülakata girmediyseniz, bir arkadaşınızla yada ailenizden birinden yardım isteyerek pratik yapınız. 85

86 Mülakat sadece çok ciddi olmak demek değildir. O sandalyede otururken sık sık gerçekçi bir gülümseme takınınız. Esprili biri olduğunuza dair mesaj veriniz. Alçak gönüllü kişileri herkes sever. Orada bir taş gibi oturmak zorunda da değilsiniz. Bunu sadece doğru zamanda yaptığınızdan emin olunuz ve böylece gerçek renkleriniz farkedilecektir. Profesyönelce konuşun. Aaa, mmm gibi sesler çıkarmayın ve argo kullanmayınız. Mülakat boyunca pozitif olun. Önceki şirket ve işverenlerinizle ilgili şikayet yada kötü sözden sakınınız. Yoksa, mülakatı yapan kişi kendisi hakkında da bir gün böyle konuşabileceğinizi düşünecektir. Dürüst olursanız asla yanlış yapmazsınız. Sizi işe alacak kişinin isteyeceğini düşündüğünüz şekilde cevaplar vermeyiniz. Sizin için önemli olan tecrübe ve etkenler aracılığıyla cevaplar veriniz. Yalan söylemeyiniz ve yanlış bilgi vermeyiniz çünkü tecrübeli bir işveren çabucak yalan söylediğinizi ortaya çıkartacaktır. Sadece kendiniz olmanız en iyisidir. Mülakatı yapan kişiye pozisyon ve şirket hakkında sorular sorunuz. Araştırma yaptığınıza dair bu da bir gösterge olacaktır. Eğer işi istiyorsanız, mülakattan sonra teşekkürlerinizi bildiren bir not gönderin. Bu işverene gerçekten iyi bir etki bırakmak istediğinizi gösterecektir. Sizinle görüşmek adına zaman ayırdıkları için teşekkür ediniz. Bu, pozisyon için en iyi kişinin siz olduğunu tekrar vurgulamak için iyi bir fırsattır. Teşekkürler notu çok uzun olmamalıdır, bir-iki satırlık bir şey yeterlidir. 86

87 7. AKTİVİTE Aktivite adı: İş mülakatı rolu oynama Aktivite tanımı: Bu aktivitede gerçek mülakata girmeden önce plan yapıp organize olmanız için bir mülakat canlandırılacaktır. Çoğunuz birkaç iş mülakatına girmiştir, ama belki de uzun zamandır böyle bir tecrübeniz olmamıştır. Bu yüzden, ilgi duyacağınızı düşündüğünüz bir iş ilanı seçiniz. Başvurunuzun kabul edildiğini ve mülakata çağrıldığınızı düşünün (6. Aktivitedeki iş ilanını kullanabilirsiniz). Son zamanlarda iş mülakatına girmiş bir arkadaş yada aile üyesinden yardım isteyiniz. Mülakatı yapan kişinin sorabileceği sorulara çalışıp iş ve kurumla ilgili cevaplar hazırlayınız. Soruları bir arkadaşınıza verip rol çalışması yapınız. Arkadaşınız mülakatı yapan kişi, siz de işe başvuran kişisiniz. Rolünüzü oynadıktan sonra cevaplarınızın, vücut dilinizin vb nasıl olduğunun analizini arkadaşınızla yapınız. Kendinizle ilgili izlenimlerinizi aşağıya yazınız. Not 1: Soru bulmakta zorlanıyorsanız, aşağıdaki sorulardan bazılarını kullanabilirsiniz. Şirketimize neden başvurdunuz? İş ilanında size çekici gelen şey neydi? Bu işle ilgili sizi en çok ilgilendiren taraf nedir? Şirketimizle ilgili neler biliyorsunuz? Şu anki işinizde en çok hangi aktivitelerden zevk alırsınız (ilginizi çeker)? Şu anki eğitim/kariyerinizi nasıl seçtiniz? Sizi diğer adaylardan farklı kılan nedir? Güçlü yönleriniz nelerdir? Zayıf yönleriniz nelerdir? Bir takımda çalışmak ister misiniz? Takımda hangi pozisyonda olmayı tercih edersiniz? Stresli durumlarda nasıl tepkiler verirsiniz? Sorunlarla nasıl başa çıkarsınız? İş yerinde karşılaştığınız bir sorunla nasıl başa çıktığınızı anlatınız. Not 2: Sizinle rol yapacak bir arkadaş bulamazsanız, bir ayna karşısında alıştırma yapabilirsiniz. Kendinizi bu şekilde de değerlendirebilirsiniz. Eğer isterseniz, bazı soruların cevaplarını yazıp danışmanınıza gönderebilirsiniz. 87

88 D) BAĞLANTI KURMA Sizi tatmin edecek bir iş bulmada yada iş arama sürecinde CV lerin, ön yazıların ve iş mülakatı becerilerinin yanında bağlantı kurmak da önemlidir. Daha tecrübeli olduğunuzda, bu daha da önemli olur. Herkesin bir bağlantısı vardır ve konu iş aramaya geldiğinde bu Tanıdıklarınız arkadaş, aile üyeleri, iş arkadaşları- arasında size iş bulmanızda yardımcı olabilecek kimler var? İş arama sürecinde bağlantı kurmak neden önemlidir? bağlatılar becerileriniz ve tecrübeniz kadar önemli olabilir. Konu iş aramaksa, bağlantı kurmanız şarttır. Çoğu işletmeler ilan verme ihtiyacı duymayıp onlara önerilen birini işe almayı tercih ederler. İlan edilmemiş kadrolar gizli iş pazarını oluşturur. Cornell Üniversitesi Kariyer Merkezi ne göre, mevcut iş olanaklarının %80 i ilan edilmiyor. Bu işler genelde gizli iş pazarı olarak adlandırılır. Kişisel bağlantılar her gün iletişim halinde olduğunuz kişilerden oluşur aile, arkadaş, arkadaşların anne babaları, arkadaşların arkadaşları, komuşular, öğretmenler, patronlar ve çalışma arkadaşları. Aslında çoğu insan kadro açıklarından arkadaş, akraba veya kişisel bağlatıları arasında yer alan diğer kişiler aracılığıyla haberdar olur, ve bağlantı grubunuzda olan her kişinin de kendi bağlantı grubu olduğundan, potansiyel tanıdıklarınız katlanarak artar. Şu an bir kadro açığı olmasa bile, bağlantı kurmak sadece bir iş olanağı gündeme geldiğinde sizin potansiyel bir aday olarak düşünülme oranınızı artırmakla kalmaz, ayrıca da kariyer yolları olasılıklarıyla ilgili size yardımcı olup, sizi bilgisel mülakatlara yönlendirebilir. Bilgisel mülakat hiç bir şekilde iş mülakatıyla aynı şey değildir, ama kesinlikle var olan en etkin bağlantı kurma şeklidir. Aslında, Quintessential Careers a göre her 12 bilgisel mülakatlardan biri iş teklifiyle sonuçlanıyor. Araştırmanın gösterdiğine göre her 200 (bazı araştırmalar sayıyı daha fazla tutar) özgeçmişten biri iş teklifi alıyor ve düşünüldüğünde bu oldukça göze çarpan bir rakamdır. Bağlantı kurmak önemli bir beceri olmasına ve kesinlikle öğretilmesi gerektiğine rağmen, bu pek sık yapılmıyor. Farklı bağlantılara sahip olmak iş bulmak için tek kriter değildir. Bağlantılarınızı iş bulmak için nasıl kullandığınız daha önemlidir. F 88

89 Bağlantılarınızı aktif hale getirmek ve genişletmek için bazı ipuçları aşağıdadır. Bağlantılarınıza iş aradığınızdan bahsediniz ve personel arayan kurumlar yada kadro açıklarıyla ilgili bilgi verebilecek kişiler hakkında fikirler isteyiniz. Kurumlara katılarak, gönüllü olarak yada ilginizi çeken sektörler ve mesleklerle ilgili toplantılara katılarak var olan bağlantılarınıza yenilerini eklmeyi göz önünde bulundurunuz. Potansiyel işveren listesi yapın ve haklarında öğrenebildiğiniz kadar çok şey öğrenin. İhtiyaçları nedir ve siz bunları nasıl karşılayabilirsiniz? Aradığınız işin gerektirdiği geçmiş tecrübe ve becerilerinizi de içerecek şekilde o iş imkanı hakkında ne kadar çok şey öğrenebilirseniz, potansiyeliniz her adımda bir o kadar artacaktır. Bağlantılarınızı, gazeteleri, bültenleri ve dergileri kaynaklar olarak kullanınız. Şirket ve iş hakkında bilgi edindiğiniz zaman ona yaklaşmanın en iyi yolunu belirleyiniz: özgeçmiş gönderin, başvurunuzu tamamlayın, işletmeyi direkt olarak arayın yada bilgisel bir mülakat ayarlayınız. Bir toplantı yada organizasyonda bağlantılarınızı genişletmeniz için bazı ipuçları: in a meeting or an organization: Etkinlik Öncesinde Toplantıya kimlerin katılacağını araştırınız. Her etkinlik için belirli hedefleriniz olsun. Kıyafet yönetmeliğini önceden öğreniniz. Etkinlikte kendinizi başkalarına nasıl takdim edeceğinizi planlayınız. Önceden sohbet konusu ve sorular hazırlayınız. Kartvizitiniz yanınızda olsun. Mekan yerine varışınız ayarlanan saatten on beş dakika önce olsun. Etkinlik Sırasında Telefonunuzu almayın yada sessizde tutunuz. Ev sahiplerini/organizatörleri selamlayınız. Kısa konuşunuz ve konuşmaktan çok dinleyici olunuz. Profesyönel olunuz; kişisel hayatınızdan değil iş ve tecrübelerinizden bahsediniz. Fakat; ortak ilgi alanlarınızın olup olmadığını öğrenmek için hobilerinizden bahsedebilirsiniz. Mekandaki diğer insanları gözden geçirmeksizin konuştuğunuz kişiye konsantre olunuz. 89

90 Etkinlikten Sonra Tanıştığınız kişilerin listesini yapın ve onlarla ilgili önemli bilgiler hakkında notlar alınız. Acilen önemli kişileri takip ediniz ve onlara e-posta gönderiniz. İlişkinizi devam ettiriniz ve görüşme talebinde bulununuz. Mümkünse sosyal medyaya bağlanınız (linked-in, vb.) İletişimi bozmayınız ve arasıra iletişime geçiniz. Yönlendirme talep ediniz. 90

91 8. AKTİVİTE Aktivite ismi: Bağlantılarım Aktivite tanımı: Bu aktivitenin amacı sizi iş arama sürecinizde destekyebiliecek olan bağlantılarınızı listelemektir. Sizi destekleyebilecek olan en az 5 kişi listeleyin (aile üyeleri, arkadaşlar, önceki yada şimdiki iş arkadaşlarınız) Kişilerle iletişimi sürdürmek ve iş arama sürecinde sizi nasıl destekleyebileceklerini görmek için aşağıdaki şablonu doldurunuz. Kişinin ismi Bu kişi size nasıl yardım edebilir? İletişimi sürdürmek için acil adımlar Kişiden uzun süre yararlanabilme Ne zaman yardım isteyeceksiniz? Nasıl yardım istemelisiniz? 91

92 E) ALTERNATİF ÇALIŞMA TİPLERİ Tam zamanlı çalışma seçeneklerinin ötesinde, arayabileceğiniz bazı geleneksel olmayan çalışma türleri de mevcuttur. Koçluk ve rehberlik, çalışmaya yeni başlayanlara öğretebilecek becerileri ve uzmanlıkları olan çalışanlar tarafından tercih edilebilir. Yarı zamanlı çalışma seçenekleri sağlık sorunları nedeniyle tam zamanlı çalışamayacak kişilerin tercih sebebi olabilir. Küresel kariyer ve iş kurma seçenekleri kendilerini farklı iş tecrübeleri aracılığıyla geliştirmek isteyen kişiler tarafından seçilebilir. Koçluk ve Rehberlik Koçluk ve rehberlik yaşlı çalışanlar için bir iş türü seçeneği olabilir. Bu kişiler, genç çalışanlarla uzmanlıklarını paylaşabilirler. Genç çalışanlar ilk elden tecrübe ve beceri sahibi olurken, yaşlı çalışanların da yeni kariyer seçeneği olur. Koçluk ve rehberlik çalışanlara becerilerini geliştirmek ve onları yönetim sorumluluğu gerektiren pozisyonlara hazırlamak için uygulanabilir. Rehberliğin başlıca amacı yönetim potansiyeli olan bir kişi ile o kişinin yöneticisi olmasa da tecrübeli başka bir yöneticiyi biraraya getirmektir (Baruch, 2004, s. 205). Yetkin yöneticiler tarafından potansiyel yöneticilere eğitim ve öğüt verilir. İş dünyasında var olan en eski gelişim tekniği koçluktur ve bu günlük eğitim ve danışmanlar tarafından anında verilen dönütlerden oluşur. Koçluk sürekli bir şekilde yaparak öğrenmeyi içerir. Etkili bir koçluk için çalışanlar ve yöneticiler veya danışmanlar arasında açık bir ilişki olmalıdır (Dessler, 2002, s. 357). Rehberlik ve koçluk bağlantı kurmanın da bir yoludur. Diğer çalışma tipleri nelerdir? Kendinizi hiç 9 dan 5 e çalıştığınız bir işten başka bir işte düşündünüz mü? Geçmişte koçluk ve rehberlik şirket müdürleri ve yöneticilerine yönelik bir hizmetti, fakat şimdi herkes için profesyönel ve kişisel gelişim aracı olarak kullanılabilir. Ayrıca, koçluk ve rehberlik kişilere kendi hedef ve değerleriyle istikrarlı bir şekilde değişime uyum sağlama ve bunu kabul etmeye yardımcı olmak için kurumsal değişim insiyatifleriyle de yakından bağlantılıdır. Kurumsal gelişim, birleşimlerim yol açtığı değişiklikler ve aynı zamanda görev yada kariyer değişikliklerinde önemli çalışanlara destek olma ihtiyacı genelde katalizatördürler ve şirketlere rehberlik ve koçluk konularında ilham verirler. 92

93 Bireye odaklanan koçluk ve rehberlik moral, motivasyon ve üretkenliği zenginleştirir ve bireyler kendilerini değerli hissederler ve küçük yada büyük kurumsal değişikliklerle bağlantıda olduklarını hissettikleri için de çalışan cirosu azalmış olur. Bu görev dahili koçlar ve rehberler yada günümüzde artış gösteren koçluk ajansları tarafından sağlanabilir. Koçluk ve rehberlik programları çalışanlar arasında popülerdir çünkü, bireysel çalışanların gelişimsel ihtiyaçlarını da hesaba katarak koçluk kurumsal hedeflere ulaşma ve bu hedefler arasında bir denge oluşturur. Bu hem kurumun hem de çalışanların önemli faydalar sağladığı iki yönlü bir ilişkidir. Ayrıca, bireylerin ve hatta büyük kurumlarda çalışıyor olup artık kariyer geliştirme ve diğer ihtiyaçları için işverenlerine bel bağlamayan kişilerin kişisel ve mesleki gelişimleri için büyük sorumluluk almak konusunda artan bir eğilim vardır. Özel alanda koçlar ve rehberlerle kontrakt imzalayan bireylerin sayılarında bir artış vardır. Bunlardan bazıları kariyer değişikliği istiyor olsa da, çoğu mevcut işvereniyle potansiyellerini artırmak yada ev ve iş hayatları arasında daha dengeli bir ilişki kurmak için bu yolu seçerler. Rehberlik ve koçluk aracılığıyla bilgi ve tecrübelerinizi genç çalışanlara aktarmak hem onlar hem de sizin için faydalı olacaktır. Bu yüzden, yaşlı çalışanların kendi beceri ve tecrübelerine değer katmaları için kişisel koçluk şirketi sahibi olmak bir kariyer alternatifi olabilir. Koçluk ve rehberlik farklı kavramlardır. İkisi arasındaki farklar aşağıda listelenmiştir. Yaşlı çalışanların koçluk ve rehberliği bir kariyer seçeneği olarak düşünmeden önce bu farkları bilmeleri önemlidir. 93

94 REHBERLİK Uzun süre devam edebilecek olan süregelmiş ilişkiler. Gayri resmi olabilir ve toplantılar danışmanın öneriye, yönlendirmeye ve desteğe ihtiyacı olduğu zaman yapılabilir. Daha uzun sürelidir ve kişinin kendisine daha geniş açılardan yaklaşmasını ister. KOÇLUK İlişkinin bir süresi vardır. Genellikle doğası gereği daha yapısaldır ve toplantılar düzenli bir şekilde ayarlanır. Kısa dönemdir (bazen zaman kısıtlaması olabilir) ve belirli gelişimsel sorunlara/alanlara odaklanır. Odak noktası kariyer ve profesyönel gelişimdir. Odak noktası genellikle iş yerindeki sorun/gelişim üzerinedir. Rehber, danışandan genelde daha tecrübeli ve donanımlıdır. Rehber genellikle kurumdaki yetkin kişi olup bilgisini ve tecrübesini karşısındakine geçirerek, diğer türlü ulaşımı mümkün olmayan fırsatları danışana sunar. Koçluk, genellikle koçun müşterisinin resmi mesleki rolu ile ilgili direkt tecrübesi olmasını gerektirmez. Tabii eğer koçluk özel beceri odaklı değilse. Gündem danışan tarafından belirlenir. Rehberse danışanını gelecek görevlere hazırlamak için destek verip rehberlik yapar. Rehberlik danışanın mesleki yönünü geliştirmek ekseninde daha çok döner. Gündem belirli ve hızlı sonuçlar almaya odaklıdır. Koçluk belirli mesleki sorunlar/alanlar ekseninde döner. Yarı zamanlı çalışma seçenekleri Geçen yıllarda iş pazarı özünde daha esnek bir hal aldı. Yarı zamanlı işlerin sayısı artmaktadır. Yarı zamanlı iş dersleri için çok zaman harcayan gençler ve iş hayatlarında ileri eğitim alan çalışanlar için çekici bir seçenektir. Gençliğin ötesinde, ailevi sorumluluklardan yada sağlık nedenlerinden dolayı tam zamanlı çalışamayan kadınlar ve yaşlı insanlar için de yarı zamanlı iş iyi bir fırsattır. Dahası, tam zamanlı bir iş bulamayan yetişkinler de işsiz kalmak yerine yarı zamanlı bir işte çalışmayı tercih edebilirler. Bazıları iş pazarı esnekliğinde yarı zamanlı işin büyümesini sevindirici bir gelişim olarak görürken, diğerleri yarı zamanlı işlerin sağlam bir şekilde büyümesini işverenlerin tam zamanlı işçi çalıştırmak için gerekli sıkı kurallardan bir kaçış yolu olarak görürler. Araştırmalar, bazı yarı zamanlı çalışanların saat bazında daha fazla çalışmak istediklerini, ödenekli yada ödeneksiz ek mesaiye kalan bazı tam zamanlı çalışanların ise daha az çalışmak istedikerini gösteriyor. Biz yaşlandıkça, insanların çalışma hayatlarını uzatmaları, geç bir yaşta iş gücüne girmeleri veya emekliliklerini uzatmaları konularında seçeneklere sahip olması, esneklik açısından daha önemli olacaktır. Bu esneklik giderek daha da önem kazanacaktır. İnsanlara kendileri için neyin doğru olduğunu seçme şansı sunacak, bu 94

95 yüzden sağlık sorunları nedeniyle tam zamanlı çalışamayan yada tam zamanlı bir iş bulamayan kişiler yarı zamanlı çalışmayı kariyerleri için bir seçenek olarak değerlendirebilirler. Küresel iş olanakları- Göçmen olmak Başka bir ülkede çalışmak artık eskiden olduğu kadar az rastlanan bir şey değildir. Birçok insan doğup büyümediği ülkelerde çalışmaktadır. Bazı ülkelerde beceri azlığı varken, bazı diğerlerinde ise fazlası vardır. Küresel liderliği geliştirme ihtiyacı ve yurtdışı iş girişimlerinin büyümesi küresel hareketlilik alanında çok büyük bir artışa neden olmuştur. Bu sebeple, farklı becerilere sahip yaşlı çalışanlar kariyerlerini planlayıp sadece kendi ülkelerinde değil küresel alanda da iş arayabilirler. Göçmen, (İngilizce de expat olarak kısaltılabilir) geçici yada kalıcı olarak kendi büyüdüğü yer dışında bir ülkede ve kültürde yaşayan kimsedir. Göçmen olmak sizin için bir seçenek olabilir. Ülkelerin ulusal iş bulma ajanslarından (mesela iş arama portallarından, bağlantılarınızdan veya şu anki işvereninizden küresel iş seçeneklerini kontrol edebilirsiniz. Serbest Meslek ve Girişimcilik Küresel seçenekleri araştırmak için öncelikle kendi becerilerinizi değerlendiriniz ve sonra hangi ülkelerin sizin uzmanı olduğunuz becerileri aradığına bakınız. Bunu yaptıktan sonra bu ülkelerdeki işleri araştırabilirsiniz. Girişimcilik bir girişimci olma hareketi ve sanatıdır. Veya, girişimci yenilikleri ekonomik ürünlere dönüştürme çabasıyla yola çıkan ve yeniliklerin, yeni şeyleri tanıtmanın, finansmanın, ticari zekanın sorumluluğunu alan kişidir. Bu yeni kurumlar oluşturmak yada var olan kuruluşları öngörülen fırsatlar aracılığıyla canlandırmak olarak sonuçlanabilir. Girişimciliğin en belirgin şekli yeni bir iş kurmaktır (Şirket açmak olarak adlandırılır). 50 yaş ve üzeri çalışanlar gençlere veya küçük işletme sahiplerine göre girişimci olmaya çok daha fazla yatkındır. Bu durumu açıklayan birkaç sebep vardır: Ekonomik gerileme sürecinde iş alanlarının ciddi bir şekilde daraltılması 50 yaş ve üzeri grubundaki kişiler için iş bulmayı çok zorlaştırmıştır. Birçok 50 yaş ve üzeri çalışan kendi kendilerinin patronu olmak istemiştir ve bunun için doğru zamanın geldiğini düşünmüşlerdir. İş bulma süresi uzamıştır ve bu yaşlı çalışanların yaş ayrımcılığı ve/veya diğer engellerin halen var olduğunu hissetmelerine yol açıp, uzun süre iş aramakla sinirlerini bozmaya değmeyeceğini düşündürmüştür. 95

96 Serbest meslek kadınlar ve erkekler tarafından yapılmak istense de, daha çok kadınlar serbest meslek sahibi olmakla daha iyi bir iş/hayat dengesi kurabileceklerini ve bunu kontrol edebilecekleri bir fırsat yaratacağını hissetmeye eğilim göstermişlerdir. Emekli olmak yerine, çoğu küçük işletme sahipleri çalışmaya süresiz devam etmeyi; eğer gerekirse kendi çalışma saatlerini azaltmayı planlarlar. Bazı yaşlı çalışanlar emeklilikten yada işe bir müddet ara verdikten sonra tam yada yarı zamanlı serbest meslek edinmeyi yada iş kurmayı öngörürler. Fakat, kendi işlerini kuranlar arasından çok azı geleneksel çalışan bulmayı başaramamanın buna bir etken olduğunu söyler. Hiç kendi işinizi kurmayı hayal ettiniz mi? Eğer cevabınız evet se, hemen kurunuz. Girişimcilikle ilgili bir araştırmada, çeşitli hızlı büyüyen endüstrilerde şirket kurup başarılı olanların yaş ortalama ve medyanının 40 olduğunu ortaya koymuştur. Bunun iki katı kadar kurucu 50 yaşından daha yaşlı, ve yine iki katı kadarı da 25 yaşından küçüktü. Ve 20 yaşının altında olduğu kadar 60 yaşının üstünde olanların da iki katı kadar kurucu vardır. Bu başarıyı gösteren önemli örnekler de vardır. Henry Forn Model T yi 45 yaşındayken piyasaya sürmüştü. Sam Walton Wal-Mart ı 40 lı yaşlarının ortasında inşaa etmişti. Ray Kroc McDonald s ı 50 li yaşlarının başında kurmuştu. Alfred Hitchcock Vertigo filmini 59 yaşındayken yönetmişti. Steve Jobs un en önemli yenilikleri imac, itunes, ipod, iphone ve ipad- 45 yaşından sonra getirmişti. Eğer hayatın ileriki dönemlerinde kendi işinizi kurma fikri size cazip geliyorsa, bu ipuçlarını dikkate alın. 1. Küçük hedefler koyun. Her girişimcide olduğu gibi, kendi işini kuran yaşlı çalışanlar özellikle başlangıçtaki harcamaları kontrol altında tutmak için iyi çalışacaktır. Yaşlı girişimcilerin dikkatli olması tipik bir durumdur: Tecrübeleri sayesinde, riskleri yönetmede diğer kişilerden daha iyidirler. 2. Bağlantıları güçlendirin. "İşini kurarken ve şirketin büyümesi esnasında arkadaş, aile ve iş arkadaşlarıyla olan bağlantılarınızı kullandığınızdan emin olunuz. 3. Eksik bir beceriniz varsa, kendinize bir partner bulun. Sizde olmaya beceriye sahip biriyle partner olarak ortaya çok az para koyduk ve işimizi başlatmak için alın terimize güvendik. 96

97 4. Yaşınızdan dolayı cesaretiniz kırılmasın. Rekor seviyelerde risklerle işe başlamalarına rağmen yaşlı girişimciler, yeni bir iş kumayı sağlık sorunlarına, gereksiz risklere ve diğer argumanlara atıfta bulunarak kötülemeye çalışanlarının sayısının az olmadığını söylerler. 9. AKTİVİTE Aktifite ismi: Girişimci misiniz? Aktivite tanımı: Bu aktivitede girişimci olabilmek için gereken beceri ve kaynaklara sahip olup olmadığınıza dair kendinizi değerlendireceksiniz. Aşağıdaki yapıldı listesini doldurun ve eğer cümlelere evet dediyseniz, kendi işinizi kurmayı planlayıp düşünebilirsiniz. Karar vermek ve sorumlu olmaktan zevk alır mısınız? Risk almayı sever misiniz? İnsiyatif kullanmaktan hoşlanır mısınız? İşletme fikriniz var mı? İşletme fikrinizin pazarda talebi olup olmayacağını düşündünüz mü? İşletme fikrinizi destekleyecek beceri ve tecrübeniz var mı? Yeni bir iş kurmak için birikiminiz var mı? Eğer başlangıçta işiniz yeterince para kazandıramazsa, sizi en az bir yıl idare edecek fazla birikiminiz var mı? Muhasebe ve finans konularında bilginiz var mı? İşletme ve işe alım yasalarıyla ilgili bilginiz var mı? Finansal destek alabileceğiniz fırsatları biliyor musunuz (bağış, borç vb.)? Esnek misiniz? Değişen durumlara kolayca adapte olabilir misiniz? Fikir/plan/projelerinizi takip etmekte iyi misiniz? Hem kısa hem uzun dönem planlamada iyi misiniz? Kriz yönetimi ve sorun çözme becerileriniz var mı? Güçlü sosyal becerileriniz var mı? Kendi işinizi kurduğunuzda aileniz sizi destekleyecek mi? Geçmiş iş tecrübeleriniz arasında yönetimle ilgili olanı var mı? EVET HAYIR 97

98 10. AKTİVİTE Aktivite ismi: Alternatif çalışan Aktivite tanımı: Bu aktivitede alternatif bir çalışma türünün sizin becerileriniz ve isteklerinizle uyumlu olup olmadığını değerlendireceksiniz. Şartnamenizi de göz önünde bulundurarak iş seçeneklerinizi analiz edeceksiniz. İş arama becerileri modülü içeriğindeki bütün alternatif iş türlerini dikkatlice okuyunuz. Becerilerinizi, tecrübelerinizi ve eğitiminizi düşünününüz. Becerilerinizi, tecrübelerinizi ve eğitiminizi alternatif iş türlerine göre değerlendiriniz. Aşağıdaki şablonu kullanınız ve tecrübeleriniz, kazancınız ve şartlarınız alternatif bir çalışan olmanıza izin veriyorsa kutucukları işaretleyiniz. Ve dört alternatif kariyerden birine başlayabileceğinizi düşünüyorsanız, en az üç tane becerinizi listeleyiniz. Koçluk ve Rehberlik Göçmen olmak Yarı zamanlı iş Kendi işinizi kurmak Öğretim veya Eğitim Tecrübe Fiziksel durum Finansal durum Sosyal-ailevi destek Beceriler (en az üç beceri yazınız) 98

99 REFERANSLAR İş bulma ipuçları: Yaşlı iş arayanlar için teknikler. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Bağlantı kurmak. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Kıdemliler için iş arama yolları. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Girişimcilik ve yaşlı çalışan. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Girişimcilik. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Linked-in. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Göçmenlik. Bu siteden ulaşabilirsiniz: İş bulma Ajansı. Bu siteden ulaşabilirsiniz: İş bulmakla ilgili Sıkça Sorulan Sorular. Bu siteden ulaşabilirsiniz: CV yazımı. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Doyle, Alyson Bilgilendirici Mülakat. About.com Rehber. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Doyle, Alyson Mülakat için Nasıl Giyinmeli?. About.com Rehber. Bu siteden ulaşabilirsiniz: De Leon, Elvis İş Mülakatında Kendinizi Nasıl Taktim Etmelisiniz?. EHow Contributor. Bu siteden ulaşabilirsiniz: jobinterview.html Yaşlı kişiler için özgeçmişler. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Ücretsiz özgeçmiş şablonları. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Ön yazı yazma. Bu siteden ulaşabilirsiniz: Bağlantı kurma fırsatlarından en çok faydayı sağlayabiliyor musunuz? Bu siteden ulaşabilirsiniz: 99

100 III. İLETİŞİM Tanımlar İletişim bilgiyi konuşarak, yazarak yada başka ortamlar kullanarak aktardığımız veya teati ettiğimiz bir araçtır. İki yada daha fazla insan aynı yerde olup biribirlerinin varlıklarının farkında oldukları zaman, iletişim üstü kapalı veya kasıtlı olmadan da olsa başlamış demektir. Konuşma yoksa, gözlemci yüz ifadelerinden, duruştan veya kıyafetten ipuçları edinerek karşısındakinin rölü, duygusal durumu, kişiliği ve/veya niyetleri hakkında fikir edinebilir İletişim, iş dünyasında kilit bir role sahiptir. Çalışma arkadaşları ve denetmenler arasındaki düşük seviyeli iletişim bir çok yanlış anlama ve sorunu meydana getirebilir. Aşağı yukarı, İletişimin İyi Unsurları aşağıdaki gibi listelenebilir: Daha önce hiç zayıf iletişimin engel teşkil ettiği bir işyeri durumuyla karşılaştınız mı? Sizinle sözlü yada sözsüz iletişim kuran kişileri bilgilendiriniz. Düşünceleri başka kelimelerle ifade ediniz. Genellikle, size söylenen şeyleri karşınızdaki kişiye tekrarlayıp başka türlü ifade etmek iyi bir şeydir. Örnekler veriniz. Örnekleri yada kişisel tecrübeleri kullanmak fikirlerinizi aktarmak için yardımcı bir yoldur. İyi bir diksiyonunuz olsun. Temiz ve anlaşılır konuşmak çok önemlidir. Olumlu bir tutum sergileyiniz. Olumlu cümle yapıları kullanırsanız insanlar söylediğiniz şeylere daha da çok ilgi gösterecektir. Aktif bir şekilde dinleyiniz. Dinlemek, herhangi bir ilişki türü geliştirmede kilit noktadır. Yorumlayınız. Söylenen şeyin satır aralarını okuyunuz. Bazı insanlar kendilerini ifade etmekte zor anlar yaşarlar. Onlara, söyledikleri şeyleri yorumlayarak yardımcı olabilirsiniz. Paylaşınız. Fikirlerinizi paylaşmak diğerleriyle bağlanlatı kurmak için kişisel bir çabadır. Güven inşaa ediniz. Sohbet esnasında siz ve karşı taraf arasında güven bağı geliştirmeniz gerekir. Bağlantı kurunuz. 100

101 Öğrenme Hedefleri Bu bölümün sonunda okuyucular şunları anlamış olacaklar: Etkin kişilerarası iletişimin ne olduğunu tanıyabilmek; Etkili iletişime engel teşkil eden ana sebepleri anlayabilmek; İş yerinde iletişimin neden önemli olduğunu anlayabilmek; Başkalarıyla etkili iletişim kurabilme yeteneğini değerlendirebilmek; Sözsüz iletişimi etkili bir şekilde kullanabilmek; Sosyal Medya ve Bilişim ve İletişim Teknolojileri aracılığıyla kurulan iletişimin kilit rolunu anlayabilmek; Altkonu 1: Bireylerarası / Grup İletişimi Bireylerarası iletişim en az iki kişi, yani iki muhatap, arasında olan iletişimdir: Mesajın kaynağı yada göndericisi ve mesajın alıcısı. Etkili bir iletişim kurarak çözdüğünüz bir sorunu yada bir durumu hatırlayıp anlatabilir misiniz? Etkili iletişim tamamen karşınızdakine mesajınızı temiz ve anlamı açık bir şekilde iletmekle ilgilidir. Ayrıca, başkalarının size gönderdiği mesajı almakla ve bu mesajı mümkün olan en az çarpıtılmış şekliyle anlamakla da ilgilidir. Etkili iletişim, asla kolay bir şey değildir. Hem mesajı gönderenin hem de alıcının çaba ve becerilerini gerektirir. Değiş tokuş edilen mesajla iligli hatalar, yanlış anlamalar ve saptırmalarla dolu bir süreçtir. Yanlış anlaşılmalar belirlenmezse, bunlar insanlar arasında çok büyük karışıklık ve anlaşmazlığa yol açarlar. Aslında, iletişim sadece hem göndericinin hem de alıcının iletişim sonucu aynı bilgiyi anladıkları zaman başarılı olur. Süreç olarak İletişim İletişim, mesajı (Msg) gönderen ve kaynak yada gönderici de denen bir bireyi ve Msg ı alan başka bir bireyi (alıcı) içerir. 101

102 Msg belirli bir şekilde ifade edilir yada söylenir. Diğer bir değişle, Msg ın şifresi çözümlenir. Msg bir kanal aracılığıyla gönderilir: sözlü ve canlı, sözlü ve telefon aracılığı ile, basılmış bir şekilde yazılı olarak, vb. Alıcı, Msg ı anlar, yorumlar; yani, Msg ın şifrelerini çözer. Mesajın iletildiği duruma bağlam denir. 1. AKTİVİTE: Aşağıdaki aktivite iletişim süreci üzerine düşünmenize fırsat sağlayacak. Talimatlar: Aşağıdaki ifadelerin her birini okuyunuz. Eğer ifadenin doğru olduğunu düşünürseniz D (doğru) kolonuna X işareti koyunuz. İfadenin yanlış olduğunu düşünürseniz ise Y (yanlış) kolonuna X işareti koyunuz. İFADELER D Y 1 Diğer insanlarla etikili bir iletişim kurmak çok kolaydır. X 2 İletişim karşı tarafa bir mesaj göndermek demektir. X 3 İletişim, sadece yeni arkadaşlar edinmek istediğiniz zaman önemlidir. X 4 Genellikle, insanlar bir mesaj aldığı zaman onu yorumlayıp kendi algılayış biçimlerine göre anlarlar. X 5 Başka insanlarla etkili iletişim kurabilmek sadece size bağlı bir şeydir. X 6 Mesajlarımızı temiz bir şekilde aktardığımız zaman iletişim sorunu çekmeyiz. X 7 Mesajımızın karşı kişi tarafından mümkün olan en az sapmayla anlaşıldığı zaman etkili bir iletişimi başarmış oluruz. X 8 Söylediğim şeyi kötü anlayan bir kişi, kötü niyetlidir. X 9 Mesaj temiz bir şekilde aktarıldığı zaman etkili bir iletişim kurduğunuzdan her zaman emin olursunuz. X 102

103 10 Farklı fikir, algı ve değerlere sahip insanlar arası iletişim kolay değildir. X 11 Etkili iletişim sadece kişisel hayatınızda gereklidir. 12 Çevre/bağlam etkili iletişimi etkilemez. X 13 Basmakalığ düşünceler ve önyargılar kişisel görüşler oldukları için iletişimde sorun yaratmazlar. X 14 Ortak tecrübeleri, fikirleri ve değerleri olan insanlar arasında iletişim daha kolay olur. X 15 Kendinin farkında olmak etkili bir iletişim başlatmaz. X 16 Mesajımızı alan diğer kişiyi anlamaya çalıştığımız zaman iletişim daha kolay olur. X 17 Etikili bir şekilde iletişim kurmak için beceri, çaba ve iyi niyet gereklidir. X 18 İş bağlamında etkili iletişim gerekli değildir. X İletişim ve İş Üniversitesi tarafından son zamanlarda yapılan bir araştırmada, iletişim becerilerinin, işverenlerin çalışanları işe alırken verecekleri kararda etken olan tek önemli şey olduğunu ortaya çıkardı. İletişim kurma yeteneği iş başarısına katkıda bulunabilecek ana etkendir. İletişim becerilerine verilen önemin artmasına rağmen, bir çok birey fikirlerini ve düşüncelerini etkili bir şekilde paylaşamamakla ilgili sorun yaşar. Bu yeteneksizlik onlara iş bulmayı yada iş yerinde etkili bir şekilde rekabete girmeyi daha da zorlaştırır. 2. AKTİVİTE Bize düşüncenizi söyleyiniz Talimatlar: İş ararken etikili iletişimin neden önemli olabileceğine dair en az 4 sebep yazınız

104 İş ararken iletişim çok önemlidir çünkü: 1. Kendinizi sunabilmekisiniz. 2. Personel yöneticisi ile telefon aracılığı ile iletişim kurmak zorundasınız. 3. Bir iş veren tarafından mülakata alınacaksınız. Diğer taraftan, bir çalışan olduğunuzda da iletişim çok önemlidir 3. AKTİVİTE Bize fikrinizi söyleyiniz Talimatlar: İş yerinde iletişimin neden çok önemli olduğuna dair en az 5 sebep yazınız

105 İş yerinde iletişim aşağıdaki sebeplerden dolayı çok önemlidir: 1. Patronunuzla iyi ilişkiler içinde olmak önemlidir. 2. İş arkadaşlarınızla iyi ilişkiler içinde olmak önemlidir. 3. Patronunuzdan emirler alacaksanız ve bunları doğru anladığınızdan emin olmak zorundasınız. 4. Patronunuza birşeyler açıklamak zorunda kalacaksınız ve patronunuzun açıkladığınız şeyi doğru anlayıp anlamadığından emin olmak zorundasınız. 5. İş arkadaşlarınıza birşeyler açıklamak zorunda kalacaksınız ve onların açıkladığınız şeyi doğru anlayıp anlamadığından emin olmak zorundasınız. 6. Bir grup içinde çalışmak zorunda kalabilirsiniz. 7. Tedarikçiler, müşteriler, diğer profesyöneller gibi bağlantılarla iletişim kurmak zorunda kalabilirsiniz ve emin olmalısınız ki: Söylemek istediğiniz şeyi açık bir şekilde ifade ettiniz Ne söylediğinizi anladıklarından İletişim bittiğinde tatmin olduklarından 8. Hem telefon açıp hem de telefon alacaksınız; telefon aracılığıyla iletişim kurmak canlı iletişimden daha zor ve talepkardır. Emin olmanız gerekir ki: Söylemek istediğiniz şeyi açık ve temiz bir şekilde söylediniz. Söylediğiniz şeyi yanlış anlamadılar. Size söyledikleri şeyi doğru anladınız. 105

106 Daha fazla bilgi edinmek için Μπόγκα Καρτέρη Κ. (2005), Επικοινωνία, Ανθρώπινη/ Επιχειρησιακή Θεωρία και Εφαρμογές, Θεσσαλονίκη: Üniversite Stüdyo Baskısı" Griffith (2002), D.A. Griffith (2002), Uluslararası İş İlişkileri Geliştirmekte İletişim Yetkinliğinin Rolü Dünya işi dergisi

107 Altkonu 2: Potansiyel İşverenlerle İletişim (tekrar!) Hayatımızdaki profesyönel boşluktan sonra bir çok kez işverenlerle tekrar bir iş pozisyonu araştırmak için iletişime geçeriz. Muhtemelen halihazırda bildiğiniz üzere, gelecekteki işverenle olan her iletişim profesyönel ve nazik olmalıdır.yazma konusunda etkili iletişim kurma yeteneğiniz işverene potansiyel müşteriler, heyet üyeleri ve başka işlerle iletişim kurabileceğinize dair güven verir. Üzerinde adınız olan ve gönderdiğiniz her şeyin öne sürmekten gurur duyacağınız şeyler olması gerekmektedir. İPUCU: Bir insanın hayatı boyunca iş yeri değiştirme sayısı ortalaması 7 dir. Potansiyel işverenlerle tekrar iletişime geçmeyi denediniz mi? Hangi yöntemlerle? Şimdi potansiyel işverenlerle profesyönel olarak tekrar iletişime geçmenin bazı yaygın yöntemlerine bakalım: Telefonla İletişim Telefon üzerinden yapılan işlerin günden güne artmasıyla birlikte, etkili telefon iletişimi becerileri de hayati önem kazanmıştır. Telefon iletişimi yüz yüze olan iletişimden daha talepkardır. Mesajların gönderici ve alıcıları fiziksel yakınlık içerisinde olmadığından, vücut dili ve diğer sözsüz sinyaller tamamlayıcı olamaz, ve bu yüzden iletişim sürecine yardımcı olamazlar. Sonuç olarak, yanlış anlaşmalar ve karışıklıklar kolayca meydana gelebilir. 107

108 Telefon iletişimindeki yanlış anlaşılmalardan kaçınmak için dört yol: mesajınızı temiz ve doğru bir şekilde ifade ediniz. aktif bir şekilde dinleyiniz. Gerektiğinde dönüt veriniz. Yani, sorular sorup diğer kişinin söylediği şeyleri ona tekrardan başka kelimelerle ifade ediniz. Muhattabınızın size verdiği dönütlere dikkat ediniz. Yaptığınız telefon görüşmesi önemli olduğu zaman ve mesajınızın karşıya temiz ve etkin bir şekilde ulaştığından emin olmak istediğinizde, bunları yapmanız gerekmektedir: Hazırlıklı Temiz & doğru, Kısa, Az ve öz, Kibar Gülümseme (evet! sizi görmüyor olsalar bile gülümsemenizi duyabilirler!!! 4. AKTİVİTE Bir eğitim kursu için yapılan telefon iletişimini değerlendirmek Talimatlar: George Ross bir eğitim kurumuna telefon eder. Aşağıdaki diyaloğu dikkatlice okuyunuz ve iletişim süreci ve buna yardımcı olan tekniklerden öğrendiklerinizi göz önünde bulundurarak, ağaıdaki ileitşim süreciyle bağlantılı güçlü yönleri ve zayıf noktları bulmaya çalışınız. 1. Günaydın Bayan 2. Günaydın 3. Ben bir eğitim kursuna katılmak istiyordum. 4. Kiminle görüşüyorum acaba? 5. Ben George Ross 6. Gerçekten ne istiyorsunuz? 7. Ben bir eğitim kursuna katılmak istiyordum 8. Şu an çalışıyor musunuz? 9. Aslında işsizim. Bu yüzden becerilerimi geliştirmenin faydalı olacağını düşündüm. 10. Bu iyi bir fikir. Ama ne çeşit bir eğitimle ilgileniyorsunuz? 108

109 11. Ben ekonomi okudum ve muhasebe becerileri edinmek istiyorum. Böyle bir kurs yoksa, başka ilgi alanlarım da vardır. 12. Eğer doğru anladıysam, muhasebeyle ilgili bir kursa katılmak istiyorsunuz; fakat, alanınızla alakalı herhangi bir kursa da ilgi duyabilirsiniz. 13. Bu doğru değil. Ben alanımla hiç bir ilgisi olmayan kurslara da açığım çünkü benim ilgi alanlarım çok geniş bir yelpazededir. 14. Muhasebeyle iligili bir eğitimimiz yok. Beklemek durumdasınız, çünkü yönetim henüz bir sonraki dönemin Kurs Planı nı hazırlamadı. Diğer ilgi alanlarınızla bağlantılı olarak ise, hangilerinin öncelikli olduğunu veya tam olarak hangi alanlara ilgi duyduğunuzu belirtmenizin yararı olacaktır. Çok çeşitli eğitim kurslarımız var ve sizin için uygun olanı ben gerçekten bilemiyorum. 15. Öyle görünüyor ki bu dönem muhasebeyle ilgili bir kursunuz yok. Gelecek döneme ait kurs planı ise daha sonra açıklanacak. Ayrıca ilgi alanlarıma dair çok belirsiz ve genel konuştuğumu düşünüyorsunuz ve bu yüzden bana gerçekten yardımcı olamıyorsunuz. 16. Korkarım ki bu doğru. 17. Peki. Gelecek dönemin Kurs Plan ı ne zaman çıkar, biliyor musunuz? 18. Gelecek ayın sonunda. 19. Tamam. Gelecek ayın sonuna doğru tekrar telefon edeceğim ve ilgi alanlarımın ne olduğunu da belirleyeceğim. 20. Aradığınız için teşekkürler, hoşça kalın. Şimdi bu diyaloğu okuduğunuza göre, bunlar üzerine yorum yapın: Diyalog boyunca iletişim açısından George un güçlü ve zayıf yönleri nelerdi? GÜÇLÜ YÖNLERİ ZAYIF YÖNLERİ

110 4. Aktiviteyle ilgili ipuçları: Zayıf yönler Güçlü Yönler George ismini söyleyip kendisini takdim etmedi. Telefon görüşmesinin amacını açık bir şekilde ifade etmedi, bunun sonucunda da muhatabı ona bir çok soru sormak durumunda kaldı. Yeterince hazırlıklı değildi ve böylece başka hangi kurslara ilgi duyabileceğini bilemedi (14. cümle) Telefon görüşmesinin sonunda muhatabına teşekkür etmedi. 15. cümlede kendisine söyleneni tekrar başka kelimelerle ifade edip söyleneni doğru anladığından emin oldu. Muhatabı tarafından sorulan bütün sorulara açık bir şekilde cevap verdi. Kurs Planı nın ne zaman hazır olacağını sorarak bir daha ne zaman araması gerektiğini öğrendi. Yazılı İletişim CV nin (bu kılavuzun başka bir bölümünde yer almaktadır) kendisinden başka, işverenlerle yapılan yazılı iletişimin iki yolu üzerinden geçeceğiz: ön yazı & teşekkür mektubu. Ön yazılar hakkında: Bir iş ilanına başvururken CV nize eşlik eder. Ön yazı yazarken, spesifik olunuz (yoksa, başka bir tür mektuba benzer). Özgeçmişiniz tecrübenizle ilgili genel bir bakıştır ve ön yazı da başvurudğunuz işle alakalı olarak yazılmalıdır. İş ilanında aranan özellklere uyan belirli beceriler ve tecrübenizden bahsedin. İşverene, sizi neden işe alması gerektiğine dair sebepler sunup, sizin onlar için ne yapacağınızı da belirtin. 110

111 Bütün ön yazılar: Neden bir özgeçmiş gönderdiğinizi açıklar. Belirgin bir şekilde pozisyonu veya şirketi nereden öğrendiğinizi açıklar. Okuyucuyu özgeçmişinize bakması için ikna eder. Geçmişinizle ilgili unsurlara dikkat çeker. Turumunuzu, kişiliğinizi, motivasyonunuzu istekliliğinizi ve iletişim becerilinizi yansıtır. İş ilanında özellikle belirtilen bilgilere itafen yazılır yada onlara yönelik cevaplar sunar. Teşekkür mektupları hakkında Başlangıçta yapılan mülakat sonrası teşekkür mektubu yazmak gerekli değildir çünkü işveren genellikle sizinle ilgili kararınızı mektup varmadan önce vermiş olur. Eğer özellikle iyi geçen bir mülakatınız olduysa veya eğer mülakatı yapan kişiye söylemeniz gereken önemli birşeyi unuttuysanız, bir teşekkür mektubu yazmayı düşünebilirsiniz. Bu mektubun kısa ve kararında olmasını unutmayınız Mülakattan çıktıktan hemen sonra teşekkür mektubunuzu (yada mektuplarınızı) işverenin ofisine göndermek uygundur. Böyle bir mektubun genel amacı: Daha önce hiç teşekkür mektubu yazdınız mı? Farazi durumlar için bile olsa, bir örnek verebilir misiniz? Mülakat yapan kişilere size ilgi gösterdikleri ve sizi ağırladıkları için minnettarlığınızı ifade etmek. Mülakatı yapan kişiye kim olduğunuzu, mülakatı yapan kişinin hatırlamasını istediğiniz mülakat esnasında meydana gelen iyi bir olaydan bahsederek hatırlatmak. İşverenin sağlayacağı işe hep ilgi duyacağınızı göstermek. 111

112 Teşekkürler mektubunuz için bir kaç talimat: 1. Şirket ziyareti veya mülakattan sonra mümkün olan en hızlı şekilde mülakatı yapan kişinin sizinle geçirdiği vakte olan minnettarlığınızı belirten bir mektup gönderilmelidir. 2. Bunu, mülakatta bahsi geçmeyen ve işverenin bilmesinin gerektiğini düşündüğünüz sizinle ve/veya pozisyonla ilgili donanımlarınızla alakalı bir bilgiyi eklemek için bir fırsat olarak görün. 3. Bunu, mülakat esnasında doğru bir şekilde paylaşılmamış bir bilgiyi düzeltmek üzere bir fırsat olarak görün. 4. Bunu, mülakat sırasında işveren tarafından istenen ek bilgileri vermek için kullanın. Bilişim ve iletişim teknolojileri iletişimi Bu alt-konuyla ilgili daha fazla bilgi (postalar, Sosyal medya vb.) Daha fazla bilgi edinmek için i

113 Alt konu 3: Kendini tanıtma Her gün iş yaşamımızda kendimizi satmaya çalışırız. Öyle görünüyor ki iş çevresinde bizler sürekli kendi olumlu taraflarımızın ve yetkinliklerimizin reklamını yapan markalar gibiyiz. Kendinizi bir marka olarak hayal edebilir misiniz?? Ne çeşit? Profesyönel tecrübenizi baz alarak lütfen tarif ediniz Kişisel bir marka yaratmak kariyer alanınıza ve bu alan içindeki kimliğinize objektif bir şekilde bakmanızı gerektirir. Bağlantı grupları, ticari yayınlar, haber bültenleri yada profesyönel kurumların medya açılımları aracılığıyla kendinizi sektörden arkadaşlarınızla aşinalık yaratınız. Hafta boyunca bir kaç dakikanızı manşetleri yada föyleri taramaya ayırınız veya son eğilimler hakkında temel bakış açısı edinmek için bazı kişilerle görüşmek için zaman yaratınız. Daha sonra, güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler analizi (SWOT Analysis-GZFT Analizi) gibi araçları kullanarak kariyer alanınızda kendi duruşunuzu gözden geçiriniz. AKTİVİTE 5. Benim GZFT Analizim Talimatlar: GZFT analizi yaparak edineceğiniz sonuçlar uzmanlık ve aynı zamanda ileride ortaya çıkabilecek fırsatlar için kendinizi daha iyi hazırlamak adına hemen dikkat etmenizi gerektiren alanlarınızı belirlemede size yardımcı olabilir. Bunu, G(üçlü), Z(ayıf), (F)ırsat) ve (T)ehdit unsurlarını belirleyip güçlü yönlerinizi öne çıkartmak ve zayıf olanları güçlendirmek için kullanınız. 113

114 GÜÇLÜ YÖNLER (öne çıkartmak için) ZAYIF YÖNLER (tatbik etmek için) FIRSATLAR (yakalamak için) TEHDİTLER (savaşmak için) Burada GZFT Analizinin her bölümüne göre kendinizi değerlendirebilmeniz için bazı ipuçları bulabilirsiniz. Güçlü yönler Esas güçlü yönleriniz nelerdir? Bu sizin, sizi diğerlerinden ayıracak olan profesyönel ve karakter duruşunuzun listesidir. Hangi dostlara güvenebilirsiniz ve bağlantıda olduğunuz hangi kişiler size daha iyi bir görünürlülük sağlayabilir? Zayıf yönler Yetmezliklerinizin büyümeye engel teşkil ettiği alanları belirleyiniz. Eğitim yetersizliği, profesyönel referanslar yada zayıf rekabetçi pozisyon gibi şeylerin hepsini içermelidir. Gerçekçi ve objektif olunuz. 114

115 Fırsatlar Değer katabileceğiniz gelecek projelerin, koçluk fırsatlarının yada yönetimle ilgili aktivitelere veya kişisel kariyer geliştirme yolları arasında gördüğünüz potansiyel fayda sağlayacak yerlerin listesini yapınız. Tehditler Pozisyonunuzu geliştirmek için neyi daha farklı yapardınız ve yolunuzdaki en büyük engeller nelerdir? Kurum yada sektör içinde sizi direkt olarak etkileyebilecek ne tür değişiklikleri öngörüyorsunuz? Bu GZFT analizini bitirdiyseniz, şimdi olumlu sonuçlarınızı Europass CV içerisinde aktarmanın vakti gelmiştir. CEDEFOP tarafından tasarlanan Europass CV size becerilerinizi ve donanımlarınızı etkin ve anlaşılır bir şekilde sunmanız için yardımcı olur. CV nizi çevrimiçi eğitimleri kullanarak yada şablon, örnek ve talimatlar indirerek yaratabilirsiniz (daha fazla bilgi için lütfen adresini ziyaret ediniz). İletişim becerileri İletişim becerilerinizle yer değiştiriniz. Hangi bağlamda öğrenildiklerini belirtiniz. Örnek: * iyi iletişim becerilerini satış manajeri olarak çalışırken tecrübe edip kazandım. Kurumsal / Yönetimsel beceriler Kurumsal / yönetimsel becerilerinizle yer değiştiriniz. Hangi bağlamda öğrenildiklerini belirtiniz. Örnek: liderlik (şu an 10 kişilik bir takımdan sorumluyum) İşle ilgili beceriler Başka yerde listelenmemiş işle ilgili becerilerinizle yer değiştiriniz. Hangi bağlamda öğrenildiklerini belirtiniz. Örnek: kalite kontrol süreçlerinde etkin hakimiyet (şu an kalite denetiminden sorumluyum) 115

116 Bilgisayar becerileri Bilgisayar becerilerinizle yer değiştiriniz. Hangi bağlamda öğrenildiklerini belirtiniz. Örnek: Microsoft Office araçları üzerinde iyi hakimiyet Diğer beceriler Daha önce bahsedilmemiş diğer ilgili becerilerinizle yer değiştiriniz. Hangi bağlamda öğrenildiklerini belirtiniz. Örnek: Marangozluk Becerilerinizi eğitmen/danışmanınızla kontrol ediniz ve kendisiyle birlikte gerekli değişiklikleri yapınız. Bu bölümü tamamlarsanız bir marka olarak profesyönel varlığınıza ilk adımları atmış olacaksınız! İPUCU! Mesleğinizdeki güncel eğilimleri takip ettiğinizden ve geride kalmadığınızdan emin olunuz.örneğin: i. Mesleğinize yönelik bir makaleyi en son ne zaman okudunuz? ii. Mesleğinize yönelik bir fuarı/sergiyi en son ne zaman ziyaret ettiniz? Seminerlere, konferanslara ve profesyönel etkinliklere katılınız. Oradayken, görüşlerinizi belirtmekten çekinmeyiniz ve diğer meslaktaş ve profesyönellerle arkadaşlık kurmaktan kaçınmayınız. Profesyönel derneğinizle bağlatıda olunuz: anonslarını veya basında çıkan haberlerini takip edip, sitelerini ziyaret ediniz. Mümkünse, üyelikten çıkmayınız. 116

117 Kendini tanıtma kendiniz için uzun süreli bir ün inşaa etmekle ilgilidir. Pazarda güven ve saygı kazanmakla da. Bu, bir kaç ay içinde yapabileceğiniz bir şey değildir. Bu yüzden, size kendini tanıtma projesi gibi birşeyden bunu hayat tarzına dönüştürmenize izin verecek iş alışkanlıkları edinmeniz gerekmektedir. Bu nedenle, ilk olarak, baskı altında iyi çalıştığınız fikrini kafanızdan çıkartınız. Çalışamazsınız. Hiç kimse çalışamaz. En azından kendinizi satarken değil. Çünkü sonuçta, sizi öne çıkartacak olan şey sizin seçilmiş uzmanlığınıza yönelik yaratıcı yaklaşımlar bulma yeteneğiniz olacaktır. 6. AKTİVİTE: Kendini tanıtma çarkı. Talimatlar: Bu çark, bütün bir Kendini Satma Planı için gereken tüm önemli unsurları içerir. Çarkın merkezini 0, dış kenarını ise 10 olarak görerek, her alanla ilgili tatminkarlık seviyenizi yeni bir dış kenar yaratacak şekilde eğri çizgiler çizerek sıralayınız. Her dilime uygulanabilir sayı değeri de veriniz. Bu alıştırmayı tamamlarken kazandığınız bilgiyi hangi alanları geliştirmek istediğinize karar vermek için kullanınız. Sonunda, koyduğunuz bütün noktaları birleştirirseniz şu anki kendiniz hakkında tanıtım durumu- işe yarar bir grafik elde edeceksiniz. Ayrıca, bir kaç açıdan (eğitim, değişim tutumu, bazı sınırlar koymak vb) sizce ilgilenilmesi gereken unsurları belirlemiş olacaksınız. 117

118 İş hayatında başarılı olan insanlar kendilerini doğru şekilde doğru insanlara doğal olarak pazarlayanlardır. Kendini pazarlama meşakkatli bir süreç olmak zorunda değildir, tabii eğer pazarlama tekniklerinizin içeriği kim olduğunuza dayandırıyorsanız. İş arıyor olun yada kurumsal merdivenin basamaklarını tırmanıyor olun, kendinizi doğal yoldan tanıtmanıza yardımcı olacak bazı ipuçları aşağıdadır. İPUÇLARI! 1. İlginç olun! İlginizi neyin çektiğini biliyorsunuz, ama takipçilerinizi neyin ilgilendireceğini de düşünmelisiniz. 2. Orijinal olun! Gerçek sizi paylaşın. Başkalarının ne duymak istediğini değil, sizin gerçekten neye inandığınızı söyleyin. 3. Değer sağlayın! Değer eğlenceli bir hikaye, bir ders yada basit bir şaka gibi yollardan farklı şekil ve boyutlarda gelir. Daha fazla bilgi edinmek için Altkonu 4: Sosyal Medya/ Yeni iletişimsel yaklaşımlar Farketmişsinizdir ki çevrenizdeki insanlar diz üstü bilgisayarlarını, tabletlerini yada kişisel bilgisayarlarını kontrol ediyorlar. Muhtemelen, bazı Sosyal Medya kanallarındaki profil bilgilerini güncellemeyi deniyorlardır. Fakat aslında Sosyal Medya nedir? Sosyal Medya nın tanımını yapabilir misiniz? Yada onunla ilgili düşüncelerinizi aktarbilir misiniz? Sosyal Medya, toplum kökenli verilere, iletişime, içerik paylaşımına ve dayanışmaya adanmış çevrimiçi iletişim kanallarının toplamıdır. Forumlara adanmış web siteleri ve uygulamalar, küçük Internet günlükleri, sosyal ağlar, sosyal işaretlemeler, sosyal iyileştirme ve bildiğim şeyler (wiki) sosyal medyanın farklı türleri arasında sayılabilir. 118

119 Sosyal medya teknolojileri dergiler, Internet forumları, web günlükleri, sosyal günlükler, küçük günlükler, bildiğim şey ler, sosyal ağlar, ses kayıtları, resimler, video, oylama ve sosyal işaretleme gibi farklı şekiller içerir. Teknolojiler, günlükleri, fotoğraf paylaşmayı, video günlüklerini, duvara yazımları, müzik paylaşmayı, kitle kaynak kullanımını, IP üzerinden ses tanımını gibi bazı şeyler içerir. Sosyal ağ birleşimleri kullanımdaki bir çok platformu biraraya getirir. Wikipedia nın bizi bilgilendirdiği üzere, medya araştırma alanına (sosyal varlık, medya zenginliği) ve sosyal süreçlere (kendini tanıtma, kendini ifade etme) bir takım teoriler uygulayarak, Kaplan ve Haenlein İş Ufukları (2002) adlı makalelerinde altı farklı sosyal medya türü ile bir sınıflandırma şeması yarattılar. işbirlikçi projeler günlükler ve küçük günlükler içerik toplulukları sosyal bağlantı siteleri görsel oyun dünyası görsel sosyal dünya 119

120 7. AKTİVİTE Sosyal medya tanımı Talimatlar: Aşağıda verilen bazı en yaygın kullanılan Sosyal Medya logolarını kontrol edip tanıyınız ve her birinin kullanımı ve kullanışlılığıyla ilgili birkaç kelime yazınız. LOGO BAŞLIK TARİF 120

121 Aktivite 7 yle ilgili ipuçları! Bir Günlük (ayrıca web günlüğü yada web kütüğü de denir) en son girilen girdinin ilk görüneceği şekilde (günlük bir dergi formatına benzer bir şekilde) ters kronolojik sırayla beliren girdilerden (ayrıca posta da denir) oluşur. Günlükler tipik olarak yorumlar ve bağlantılar gibi kullanıcı etkinliğini artıracak özellikler içerir. Facebook kayıtlı kullanıcılarının profil oluşturmasına, resim yükleyip paylaşmasına, mesaj göndermesine ve iş arkadaşı, aile, arkadaşlarla iletişim halinde olmalınarına imkan sunan ücretsiz sosyal bağlantı web sitesidir. Nielsen Grup tan gelen statistiklere göre, Amerika Birleşik Devletleri ndeki Internet kullanıcıları diğer web sitelerine kıyasla en çok zamanı Facebook ta geçirirler. Linked-in özellikle iş toplulukları için tasarlanmış sosyal bağlantı sitesidir. Sitenin hedefi kayıtlı üyelerine profesyönel anlamda güvenip bildikleri insanlarla iletişim kurdurup bunları döküman haline getirtmektir. Pinterest çevrimiçi bir ilan tahtasıdır; sosyal işaretleme sitesinin görsel halidir. Diğer sosyal işaretleme sitelerinden farklı olarak, Pinterest te paylaşılan içerik tamamen görseldir. Aslında, eğer sözkonusu bir resim değilse, Pinterest te herhangi bir şey paylaşamazsınız. Twitter, kayıtlı üyelerinin tweet denen kısa postalar yayınlamalarına izin veren ücretsiz bir küçük günlük servisidir. Twitter üyeleri tweet lerini yayınlayabilir ve çoklu platformlar ve aletler kullanarak diğer kullanıcıların tweet lerini de takip edebilirler. YouTube orjinal videoların milyonlarca insan tarafından keşfedilmesine, izlenmesine ve paylaşılmasına olanak tanır. YouTube insanlara dünyanın obir ucundaki başkalarına bağlanabilmek, onları bilgilendirmek ve onlara ilham verebilmek için bir forum sağlar. Ayrıca, küçük yada büyük reklamcıların ve orjinal içerik yaratıcılarının dağılım platformu görevini de üstlenir. 121

122 Sosyal bağlantı iş arama yada kariyer inşaa etme sürecinizin ayrılmaz bir parçası olabilir- tabii eğer doğru kullanabilirseniz. Kullanamazsanız, özel hayatla ilgili olduğunu düşünüp Facebook ta paylaştığınız bir fotoğraf yada Twitter da yaptığınız bir herhangi yorum işinize mal olabilir ve kariyerinizi beklenmedik bir şekilde zarara uğratabilir. Wikihow a göre ( Sosyal Medya yı tamamen profesyönel olarak kullanmak için 7 tane uygun adım vardır. 1. Patron yada müşterilerinizle yüzyüze de paylaşmaktan çekinmeyeceğiniz ifadeleri paylaşınız. 2. İşle ilgili asla çevrimiçi yorum yapmayınız. 3. Dilbilgisini şüphe edilmeyecek bir şekilde kullanınız. 4. Profesyönel olduğunu düşündüğünüz fotoğraflarınızı paylaşınız. 5. Evrensel olarak Kabul görebilecek olan bağlantılar yada diğer arkadaşlarınızın bilgilerini paylaşınız. 6. Uygun olmadığını düşündüğünüz arkadaş yorum yada bilgilerini saklayınız. 7. Sadece bildiğiniz ve güvendiğiniz kişilerle bağlantı kurun, onları takip edin ve arkadaş listenize ekleyiniz. İPUCU! Paylaştığınız içeriğin ilginç ve tutarlı olduğundan emin olunuz. Wow, süer bir sandviç yedim gibi yorumlar yaplaşmayınız. Daha çok, missal kızınızı bir soker oyununda attığı ve maçı kazandırdığı gol için tebrik eder kıvamda yada beliren teknolojinin yeni özellikleriyle ilgili şeyler paylaşınız. Bir başka arkadaşınızın sayfasına onu utandıracak yada namına zarar verecek yorumlar asla yapmayınız. 122

123 Sosyal Medya her zaman kişisel ve profesyönel gelişiminiz için bir fırsat olabilir çünkü aşağıda verilenler gibi önemli noktaları uygulamaya sokmanıza yardımcı olur: İş arkadaşlarınız yada arkadaşlarınızla iletişimde olursunuz. İş arkadaşlarınıza sizi bulmaları için yardım edersiniz. İş için adaylar bulursunuz. Yeni bir iş bulursunuz. Çevrimiçi markanızı kurarsınız. Sizin ilgi alanlarınızı, topluluğunuzu veya mesleğinizi paylaşan gruplar kurarsınız. Sosyal Medya siteleri üzeirnden zamanla sosyal bağlantılar geliştirirsiniz. Ürününüzün kullanıcılarına, ürünle ilgili sizinle iletişime geçmeleri için bir alan yaratmış olursunuz. Hizmetiniz veya ürününüz çevresinde bir topluluk kurarsınız. 8. AKTİVİTE Gönderiler için Yapılmalı Yapılmamalı ve Tekrar Yazılmalı listesi Talimatlar: Aşağıdaki listede genel olarak günlük hayatınızla ilgili bazı cümle kalıpları vardır. Şu ana kadar tartıştığımız şeyleri baz alarak, Sosyal Medya profilinizde rahatlıkla yaplaşabileceğiniz kalıplar için Yapılmalı kısmına bir tik, asla gönderemeyeceğiniz iletiler için Yapılmamalı kısmına bir çarpı koyunuz ve ayrıca bunlardan bazılarını profesyönel Sosyal Medya profilinize gönderilebilir hale getirmek için farklı şekillerde ifade ederek tekrar yazınız. KALIPLAR YAPILMALI YAPILMAMALI TEKRAR YAZIM (MÜMKÜNSE) Bugün çooooook yorgunum Az önce Milli Piyango yu kazandım!!! Bugün, pazarlamayla ilgili çok ilginç bir seminere katıldım. Sahilde çıplak olmayı severim! Ben tam anlamıyla bir ateistim. x x x x x 123

124 Boş zamanlarımı bahçeyle uğraşarak geçirmeyi severim. Atina Üniversitesi nden bir doktora programına başiamak için çok güzel bir teklif aldım. Çok heyecanlı! John, çevrimiçi misin? Dün gece o kadar çok sarhoş olmuşuz ki ofis anahtarlarımızı karıştırdık. Şu ana kadar yaptıklarımı düşünerek, Satış Sonrası bölümü için gayet faydalı olabileceğime inanıyorum. Doğum gününüz kutlu olsun sevgili Bay Smith! Bu öğlen çok güzel bir kek pişirdim. Fotoğraflar birazdan! Acilen paraya ihtiyacım var.. Bahar aylarındaki bu şiddetli fırtınalar beni iklim değişikliği adına endişelendiriyor. Bu sol görüşlü partiler gerçekten de tam bir baş belası. x x x x x x x x x Tekrar yazım için bazı ipuçları! Şirketti yeni elemanlara uyuz oluyorum... demek yerine Şirkette yeni elemanlar için bazı iletişim atölyeleri planlıyorum diye yazabilirsiniz. Bir iş arkadaşınızın yada kendi arkadaşınızın kişisel yada önemli bir bilgisini asla paylaşmayınız. Ona özelden mesaj gönderiniz. 124

125 Daha fazla bilgi edinmek için Altkonu 5: Sözsüz İletişim Sözsüz iletişimin etkili iletişimi önemli ölçülerde etkilediğine dair farkındalık son yıllarda hızlı bir artış göstermiştir. Bu iş yerinde, bireylerarası ilişkilerde, eğitimde, politikada vb geniş yer bulur. Ayinesi iştir kişinin, lafa bakılmaz ifadesini daha önce duyduğunuzdan eminiz. Bu çok doğrudur, çünkü: İnsanlar bir çok durumda duygularını dikkatlice seçilmiş kelimelerin arkasına saklama eğiliminde olurlar. Sözsüz mesajlar kolayca kontrol edilemez ve daha gerçekçi olurlar. Kelimelerin sınırları olduğu için, sözsüz iletişim bir kişinin şekilleri, yönleri, iç duygularını ve kişiliğini anlatacağı durumlarda daha etkilidir. Sözsüz sinyaller mesajı daha güçlü ve inandırıcı yapar. Bilginin sadece %7 sinin kelimeler aracılığıyla, geri kalan %93 lük kısmın ise sözsüz iletişim yoluyla aktarıldığına dair kanıtlar vardır. Sözsüz iletişimi tarif eden diğer ifade yada atasözlerini biliyor musunuz?

126 Sözsüz iletişim sadece vücut dili, jestler yada yüz ifadeleriyle ilgili değildir. Göz teması, dokunma, iki veya daha fazla kişi arasındaki uzamsal mesafe veya grup içindeki pozisyon, vücut hareketleri, görünüş, koku, ses tonu ve hatta sessizlik gibi unsurları da içerir. Bir ayna yada arkadaş aracılığıyla sözsüz davranışlarınızı inceleyiniz. AKTİVİTE 9a. Sözsüz iletişim tecrübelerinizi Hatırlayın Talimatlar: Diğer kişinin ikna edici olmadığı bir konuşmayı hatırlayın. Onun davranışını hatırlamaya çalışın. Şimdi de, diğer kişinin ikna edici olduğu bir olayı hatırlayın. Aşağıdaki tabloya üç tane olumlu iç tane olumsuz örnek yazınız. Bu iki davranış arasında benzerlikleri bulabilir misiniz? NO İKNA EDİCİ DAVRANIŞ İKNA EDİCİ OLMAYAN DAVRANIŞ

127 AKTİVİTE 9b. Bir grup insan arasındaki sözsüz davranışları inceleyiniz Talimatlar: On dakika boyunca herhangi bir grup insanın (otobüs durağında yada aile toplantılarında) sözsüz davranışlarını not ediniz. Daha sonra, kanıtlarla birlikte aşağıdaki listeyi kullanarak onları iki gruba ayırınız: olumlu/etkili olanlar ve olumsuz/etkisiz olanlar. (örnek: +: sabitlik, kanıt: şemsiyesini sabit tutuyor). + - KANITLAR Vücut Dili sözsüz iletişimin en önemli ve karmaşık bölümlerinden biridir. Vücut dilinin şifreleri çözülmeli ve kişinin hayat tarzı, kültürel geçmişi, eğitimi ve diğer faktörler bağlamında anlaşılmalıdır. Jestler duyguları ifade etmek ve bazı hisleri belirtmek için kullanılır. En sık gözlemlenenlerden bir tanesi el hareketleridir çünkü insanlar konuşurken genelde ellerini de kullanırlar. Yüz İfadeleri: Yüzümüz çok gelişmiş bir organdır ve 7000 den fazla yüz ifadesi yaratabilir. Yüz ifadesi iletişim halindeyken sürekli olarak değişir ve karşınızdaki alıcı tarafından sürekli olarak gözlemlenmelidir. 127

128 AKTİVİTE 10. Yüz ifadelerini sınıflandırınız. Talimatlar: Aşağıdaki resmi dikkatli bir şekilde inceleyiniz. Daha sonra, hisleri aşağıdaki kutulara yerleştiriniz (resimlerin sıralanış şekli kutular için de geçerlidir). (Fotoğraf sitesinden yüklenmiştir). (memnun) (illallah etmiş) (ciddiyet) (ilginç bir şey) (kibarlık) (gözlem) (curiosity) (aşırı mutluluk) (mutluluk) (I don t believe (sen) (üzgün) (kabulleniş) 128

129 Farklı kültürlerde yüz ifadelerinin anlamları değişiklik gösterse de, bütün kültürlerde aynı olan 6 çeşit ifade vardır: Mutluluk (samimi geniş gülümseme, yukarıya çıkmış yanaklar, yuvarlak gözler) Öfke (çatık kaşlar, sıkıca yapışmış dudaklar, yoğun dik bakışlar) Şaşkınlık (geniş açılmış gözler, açık ağız, yukarıya çıkmış kaşlar) Korku çık ağız, yuvarlak gözler, solgun surat) İğrenme (kırışık burun, yukarıya çıkmış üst dudak, aşağıya inmiş göz kapakları) Üzüntü (ağızın aşağıya inmiş köşeleri, üzgün gözler) Göz Teması: Sosyal iletişimin önemli bir özelliğidir. Uygun derecede göz kontağı kurmak kişinin açıklığı, dürüstlüğü ve güveniyle ilgili bir göstergedir. Bireylerarası ilişkilerde, uzaklara bakmak kaçış yada kandırmak olarak algılanırken, bakışımızı kaçırmamak, düşük göz kırpma oranı ve açık gözbebekleri karşımızdakine olan ilgimizi belirtir. Dokunuş. Bir kişinin diğerine dokunuş şekli biz bir çok bilgi verebilir. Hatta tokalaşmak bile bize bir bireyin karakteri ve sosyal durumu hakkında çok şey anlatabilir. Çoğu bireylerarası ilişkilerde dokunma (kola dokunma) şefkat gösterisi, cesaret verme ve duygusal destek belli etme olarak yorumlanır. Mesafe ve Kişisel Alan. Mesafenin iki ana çeşiti vardır: yatay ve dikey. Yerel bölgenizde (ülke-bölge) kullandığınız bazı ifadeleri düşünüp adlandırabilir misiniz? Yatay mesafe, insanların bir başkasına ve başkalarının onlara yanaşırkenki içgüdüsel olarak rahat hissettikleri mesafeyi belirler. Kişiyi daha çok tanıdıkça ve o kişiden daha çok hoşlandıkça, onların kişisel alanımıza girmelerine daha çok izin veririz. Dikey mesafe genelde ilişkideki baskınlık ve ikincil olma durumunun derecesini gösterir. Görüntü sözsüz iletişimde önemli bir rol oynar. Kıyafetler, makyaj, takılar, saç şekli seçimi gibi unsurlar kişinin bireyselliğine, statüsüne, mesleğine ve hatta çekiciliğine dair sinyaller verir. Çekici bulduğumuz insanlar bize daha inandırıcı, sosyal, başarılı, ilginç, duyarlı, nazik ve popular gelirler. Fakat, diğer insanların fiziksel görüntüsü ve çekiciliğinden yola çıkarak basmakalıp şekiller oluşturmak bizi yanlış faraziyetlere ve iletişim engellerine sürükleyebilir. 129

130 Ses: Deneysel bulgular, insanların derin, alçak sesli ve rezonans tonlu kişileri daha dikkatli bir şekilde dinleme eğilimde olduğunu önermiştir, çünkü bu tür vokal işaretler güç, seksapel ve kendine güvenle bağdaştırılmıştır. Çok tiz sesler öfke, gerilim ve yardıma muhtaçlıkla bağdaşırken, nefret ve depresyon da alçak ses ve yavaş kelime hızıyla bağdaşır. Çok yüksek sesle konuşan insanlar başkaları tarafından sinirli, otoriter ve uzlaşılması güç kişiler olarak algılanır. Yumuşak bir şekilde konuşan insanlar ise uyumlu, kibar ve kendilerinden emin olmayan tiplerdir. Sessizlik de sözsüz iletişimin bir konuşmayı duruma ve kullanıma bağlı olarak olumlu yada olumsuz yönde etkileyebilen bir parçasıdır. Bir taraftan, sessizlik gerilim ve rahatsızlık yaratırken diğer taraftan da diğer kişiye düşüncelerini toparlaması ve sakinleşmesi için fırsat tanır. Sessizlik aynı zamanda yüzifadesi, vücut dili ve göz teması gibi unsurlara bağlı olarak anlaşmanın yada anlaşmazlığın da göstergesidir. İletişim ve ikna becerilerinizi bunları yaparak geliştirebilirsiniz: 1. Aldığınız sözsüz mesajın şifrelerini çözüp anlayarak 2. Gönderdiğiniz sözsüz mesajların farkında olarak Daha fazla bilgi edinmek için Altkonu 6: Postalar aracılığıyla İletişim Bilgi ve İletişim Teknolojileri odaklı çözümler olan Sosyal Medya aracılığıyla profesyönel iletişim olasılıklarını halahazırda inceledir. Şimdi, hep birlikte daha yaygın ve diğerlerine göre kesinlikle daha eski olan bir şeye bakalım: profesyönel seviyede e-postayla iletişim kurmak. Halahazırda bir e-posta hesabınız var mı? Bunu hangi amaçlarınız için kullanıyorsunuz?

131 İş yerinde e-posta şirket içi iletişim, pazarlama amacı ve iş ortakları, tedarikçiler ve müşterilerle koordinasyon sağlamak için kullanılabilir. Geleneksel postaya göre e-postanın yaygın avantajları maliyetin ve masrafların düşüklüğü ve hızdır. Büyüklüğü farketmeksizin her tür iş ve işveren iletişimi için e-posta yazılımları mevcuttur. 11. AKTİVİTE Postalama faydaları Talimatlar: Lütfen aşağıdaki listeyi profesyönel iletişimde e-posta kullanarak elde edeceğiniz güçlü yönleri/faydaları düşünerek doldurunuz Posta yollu iletişimin temel avantajları Hız E-posta aracılığı ile haberleşmek neredeyse anlıkltır ve bu bilginin hızlı yayılımını ve hızlı bir cevabı beraberinde getirdiği için iletişimi zenginleştirir. Coğrafi Engel Azalması E-posta iş yerleri için coğrafi ve zamansal engelleri azaltır. Hedeflenmiş Pazarlama E-posta iş pazarını hedef kitleye ulaştırır. Etkinlik E-posta üretkenliğin artmasına yardımcı olabilir. Düşük Maliyetler İletişimi fiziksel postadan elektronik postaya çevirmek postalama ücretleri, işveren kaynaklarıyla ilgili önemli kazançlarla sonuçlanabilir. 131

132 E-posta iş iletişiminde çığır açmıştır. Girişimciler artık postanenin insafına kalmıyor ve acaba arayacağı kişi ofisinde mi değil mi diye düşünmek zorunda olmuyor. İşletmeler e-posta kullanarak para artırabilir, etkili pazarlama seçenekleri açabilir, şirket içi iletişim hatlarını açık tutabilir ve projeler üzerine işbirliği yapabilir. Şu anki ve gelecek nesil çalışanlar geleneksel posta yada notlar yerine e- posta kullanmakta daha rahattırlar. Şirketler önemli hedeflere varmak ve işlerini daha etkin kılmak için e-posta kullanımının yöntemlerini araştırmalıdır. Diğer taraftan, e-posta yoluyla haberleşmenin dezavantajlı olduğunu bağıran bazı kişiler de vardır! Yahoo Cevaplar da bulabildiğimiz üzere, e-posta kullanımında dezavantajlar da vardır ( - İnsanlarla daha az sosyal kontakt (sosyal beceriler de aynı zamanda gelişmez) - Daha az el yazma alıştırması - Eğer bilgisayar başında e-posta göndermek için çok zaman harcarsanız, bu gözleriniz için kötü olabilir. - Mesajlar rahatlıkla yanlış yorumlanabilir. - Kısaltılmış dil bazı insanlar için günlük kullanım dahiline girebilir. - Bilgisayarlara virus yaymak için bir yol olabilir. - Yazım hatası yapıp yanlış bir şey söylemek yada postaya başka birisine göndermek daha kolaydır - Bilgisayara ve Internete erişim şarttır ve bu da herkes için uygun olmayabilir. Ne olursa olsun, pahalı olmayan, etkili ve güvenli iletişimin yoludur. Teknolojideki bu gelişim herkese bir takım faydalar sunar. Profesyonel e-postalar için bazı ipuçları: Basılmış iş mektuplarına kıyasla e-postaların daha az resmi görünmesine rağmen, iş dünyasında dilinizin gayri resmi olmasına zaten izin vermeniz olanaksızdır. Böylece, daha profesyönel bir e-posta yaratmak için burada bazı temel talimatlar bulabilirsiniz. Bunlar alanın profesyönellerinden olan, Cambridge Üniversitesi EF Araştırma Ünitesi nde hazırlandı: Selamlamayla başlayın Sevgili Lillian, gibi bir selamlamayla e-postanıza başlamak her zaman önemlidir. İlişkinizin resmiyet derecesine bağlı olarak, isimleri yerine soyisimlerini de kullanabilirsiniz, yani Sevgili Bayan Price, gibi. İlişkiniz daha gündelikse, çok basit bir şekilde Selam Kelly, diye de başlayabilirsiniz. Bir kişiye değil de bir şirkete yazıyorsanız, İlgili Makam a yazabilirsiniz. 132

133 * Alıcıya teşekkür ediniz Bir müşterinin sorusuna cevap yazıyorsanız, ilk satırı teşekkür kısmına ayırmalısınız. Örneğin, şirketiniz hakkında birinin sorusu varsa, siz ABC Şirketine yazdığınız için teşekkür ederiz diyerek başlamalısınız. Eğer biri sizin e-postalarınızdan birine cevap vermişse, Hızlı cevabınız için teşekkürler yada Bana geri döndüğünüz için teşekkürler diye yazdığınızdan emin olunuz. Okuyucuya teşekkür etmek için bir yol bulabilirsanız, yapınız. Bu, karşınızdakini rahat ettirecek ve sizing daha kibar görünmenizi sağlayacaktır. Amacınızı belirtin Fakat eğer e-posta iletişimini başlatan taraf sizseniz, bir teşekkür satırı eklemek mümkün olmayabilir. Bunun yerine, amacınızı belirterek başlayabilirsiniz. Örneğin, Şununla ilgili bilgi almak için yazıyorum yada Şuna binaen yazıyorum Amacınızı e-postanın başında açıkça ifade etmek önemlidir. Daha sonra postanızın ana kısmına geçebilirsiniz. Dilbilgisine, imlanıza, noktalamaya çok dikkat edin ve kısa ve net cümleler kurarak uzun cümlelerden kaçınınız. * Kapanış Notları E-postanıza son vermeden önce, okuyucunuza bir kez daha teşekkür etmek ve kibarlık belirten birkaç kelime eklemek önemlidir. Sabrınız ve işbirliğiniz için teşekkürler yada Düşünceniz için teşekkürler diyerek kapanışa geçebilirsiniz. Bunu Herhangi bir sorunuz yada merağınız varsa, bunları bana aktarmakta çekinmeyin ve Sizden cevap almayı hevesle bekliyorum la takip ettiriniz. Kapanışla bitirmek Son adım isminize yaraşır bir kapanış yapmaktır. İyi Dileklerimle, Teşekkürler ve Saygılarımla oldukça profesyöneldir. Görüşürüz yada İyi günler gibi kapanış cümleleri yazmaktan kaçınılmalıdır, çünkü bunlar en iyi gündelik kişisel e-postalarda kullanılırlar. Son olarak, gönderme tuşuna basmadan önce, e-postanıza tekrar bir göz atıp tam anlamıyla mükemmel olduğunu görmek için imlanıza bir kez daha bakınız. 133

134 12. AKTİVİTE Profesyönel bir postanın bölümlerini açıklamak Talimatlar: profesyönel e-postanın unsurlarıyla ilgili öğrendiklerimizi baz alarak ve kendi tecrübenizi kullanarak, aşağıdaki profesyönel e-postayı okuyunuz ve hangi kısımların aşağıdaki noktalar olduğuna karar veriniz. * giriş detaylar icraat kapanış Sevgili Claire, Bana üretim tesislerinizi gösterdiğiniz için çok teşekkür ederim. Oldukça etkilendim. Size şirketinizin yeni web sitesi videomuzun üretimi için listede kalan iki şirketten biri olduğunu söylemekten memnun olurum. Bu bizim pazarlama stratejimizin önemli bir bölümüdür ve buna hak ettiği değeri vereceğinizden eminiz. Ay sonuna kadar bu video için düşüncelerinizin bir taslak müsveddesini almam gerekiyor. Bunu bana bir e-posta ilişiği olarak gönderiniz lütfen. Başka bir yardıma ihtiyacınız olursa, bana yazmaktan çekinmeyin. İyi Günler. Michael Shaun Pazarlama Yöneticisi 13. AKTİVİTE Kendi profesyönel postanızı yazınız Talimatlar: Şimdi sıra sizde! Eğitmeniniz/danışmanınızla ona CV niz eşliğinde profesyönel bir e-posta göndermek için kuramsal bir iş yeri (kendi işinize göre) uydurmasını isteyerek tartışınız. 134

135 Daha fazla bilgi edinmek için #sthash.c95rtfbi.dpuf A%2F%2Fmycnis.weebly.com%2Fuploads%2F4%2F1%2F8%2F7%2F %2F _writing_exerci ses.pptx&ei=s2cxussbnorwtabtgoggcq&usg=afqjcnhrzsjnldn9terjsz4vfdq8zd4o4q&bvm=bv ,d.Yms 135

136 IV. BİREYSEL BECERİLER Özet Bireysel Beceriler Kuruna Hoş geldiniz! Bu kurda, kendiniz, becerileriniz, becerilerinizi şimdiki ve gelecekti kariyerinizle nasıl ilişkilendireceğiniz ve hatta mesleki değişimlerle ilgili farkındalık yaratmaya yardımcı olacak bilgiler bulacaksınız. Kur bireysel keşifte başarılı olmayı desteklemek için çeşitli aktiviteleri kapsayan farklı konulara bölünmüştür. Öğrenim Hedefleri: Kişisel beceriler ve bireysel öğrenim yollarını belirlemek Hedefler koymak ve motivasyon stratejileri geliştirmek Geçmiş deneyimlerinize dayanarak SWOT Analizi yapmak ve profesyonel geleceğinizi desteklemek Öğrenim Öğrenimin en önemli karakteristik özelliği kalıcı olmasıdır. Bireyin okulunu bitirmesi öğrenimi bitirmez veya öğrenim sadece resmi öğrenim ortamlarıyla sınırlandırılamaz. Öğrenimin tanımlarından biri buna ışık tutmaktadır. Öğrenmek bize öğretilen şeyleri unuttuktan sonra aklımızda kalandır. Öğrenimin bir diğer temel özelliği kişiyi değişim ve gelişime sevk etmesidir. Kişiye herhangi bir şekilde yardımcı olmayan davranış yada olay öğrenim olarak tanımlanamaz. Öğrenimin kişiyi ileri taşıması yada zenginleştirmesi gerekmektedir. 136

137 Neden öğreniyoruz? İhtiyaçlarımızı karşılamak İdeallerimizi gerçekleştirmek Belirsizliklerin üstesinden gelmek ve tahminlerde bulunabilmek Rekabet edebilme yetisine sahip olmak Potansiyelimizi en üst seviyede kullanmak Çalışma ortamı öğrenmeye teşvik eden potansiyel tetikleyicilerden biri olabilir. Aslında çalışma ortamı sadece birinin önceden edindiği bilgiyi uygulamasını sağlamaz aynı zamanda öğrenimine devam etme olasılığına ve hayat boyu öğrenimini sağlayan çeşitli beceriler geliştirmesine izin verir. Ama herkes farklı şekilde öğrenir. Bu yüzden herkesin kendi öğrenme stilini belirlemesi yaşam boyunca kazanılan bilginin üst seviyede uygulanmasında başarılı olabilmek için önemlidir. Öğrenme stilleri nelerdir? Öğrenmeyi öğrenmek başarısızlığın engellenmesinde en önemli anahtardır. Bir kişi için öğrenmeyi öğrenmekteki en önemli nokta kendi öğrenim stilini bulmasıdır. Öğrenme stili her bireyin özellikle en iyi öğrendiği yoldur. Herkes farklı şekilde öğrenir! Başka bir deyişle, öğrenme biçimi kişinin karmaşık ve yeni bilgilere konsantre olduğu, sürdürdüğü, sindirdiği ve hatırladığı yoldur. Dunn & Dunn Öğrenim Stili Prensipleri: Öğrenme stili zamanla değişebilir. Bir ailedeki her bireyin değişik öğrenme stilleri olabilir. Bir öğrenim stili bir diğerinden iyi yada kötü değildir. Her öğrenim stilinin güçlü özellikleri vardır. Bu güçlü özellikleri kullanarak öğrenmek zayıf olanları kullanmaktan daha kolaydır. 137

138 Öğrenenler genelde stres altındayken başarısızlardır. Ama uygun stres ve endişe eğitimi aldıklarında daha başarılı olurlar. Güvenilirliği ve geçerliliği olan bir test öğrenim stillerini belirlemek için doğru bilgiyi sağlayabilir. Bireysel öğrenim stilimizi bulmak öğrenmeye olan ilgimizi arttırır. Farklı öğrenme çevreleri, kaynakları ve yaklaşımları farklı öğrenme stillerine uygulanır. Herkesin güçlü olduğu noktalar birbirinden farklıdır. Bireylerin öğrenme tercihlerini ölçmek mümkündür. İstatistikler gösteriyor ki kişilere öğrenme ortamı, kaynaklar ve öğrenme stillerine uygun yaklaşımlar sağlandığında daha başarılılar. Öğrenme Stilleri ve Kariyer Seçimi: Kişinin öğrenme stilinin sadece eğitim ve öğrenme potansiyelinin üzerinde etkisi olmadığını biliyor muydunuz? Aynı zamanda iş hayatında da ciddi etkisi vardır. Kişinin öğrenme stilinin mesleği yada çalışma ortamıyla çatışması o kişiyi motive hissetmekten yada etkin çalışmaktan alıkoyabilir. 138

139 Akitivite 1 Öğrenmeye açık mısınız? Aşağıdaki maddeleri okuyun. Okuduğunuz maddelere katılıyorsanız Doğru yu seçin. Eğer maddeyi kendinize uygun bulmuyorsanız Yanlış ı seçin. Eğer birşey öğrenmek istiyorsam çalışmam ve tekrar etmem gerekir. Öğrenmek çekici ve güzeldir. İyi bir hafızam olduğuna inanıyorum. Öğrenmek zor bir süreçtir. Kolay öğrendiğimi düşünüyorum. Keşke daha iyi ve kolay konsantre olabilseydim. Çok zeki olduğumu düşünmüyorum. Herşeyi çok hızlı unutma gibi bir eğilimim var. Yeni birşey öğrendiğimde mutlu hissederim ve gelişiyormuşum gibi gelir. Yeniden bir eğitim merkezine gitme fikri bile çok kötü geliyor. Öğrenmek benim için zordur. Hızlı öğrendiğimi düşünüyorum. Öğrenmek benim için eğlenceli bir süreçtir. Öğrenmek beni mutlu eder, rahatlatır ve güçlü hissetmemi sağlar. WEB 2.0 gereçleri yada Yabancı Dil gibi zor konularla başa çıkabileceğimi düşünmüyorum. Doğru Yanlış Sonuçları nasıl yorumluyoruz? 139

140 8 ve 15 cümle arası Doğru seçenler Öğrenmeye açıksınız ve motivasyonunuz yüksek. Yeni şeyler öğrenmeye, kendinizi geliştirmeye hevesli ve isteklisiniz. Bu hevesinizi ve motivasyonunuza değer verin ve sürdürün. 8 cümleyi Doğru seçenler Öğrenmeye karşı isteğiniz ve motivasyonunuz ortalama değerde. Kişisel gelişiminize yatırım yapmak için çabalamayı düşünebilirsiniz. 8 cümleden az Doğru seçenler Öğrenmeye karşı olan motivasyonunuz ve hevesiniz oldukça az. Öğrenme sürecinize ve kişisel gelişiminize problem olan alanları bulmaya çabalamalı ve onları çözmelisiniz. Öğrenme stilinizi keşfetmek öğrenmeye daha pozitif bakmanıza yardımcı olabilir. Öğrenme stillerine göre kariyere yatırım yapmak: İş: Oturma düzeninin ve iş ortamının fiziksel özelliklerinin motivasyon ve başarı üzerine direkt etkisi olabilir. Bireysel çalışmayı tercih eden insanlar takım çalışması gerektiren işlere adapte olmada zorluk yaşayabilirler. İş Çevresi: Açık ofisler sessiz çalışma ortamlarında daha iyi konsantre olabilen insanlar için problem teşkil edebilirler. Sürekli masa işi rahat çalışma ortamlarını tercih eden insanların etkinliğini azaltabilir. Yaptığınız işde tüm sorumluluğu üstlenip üstlenmediğiniz, görevleriniz için belirlediğiniz teslim tarihlerinizin olup olmaması öğrenme stilinizle doğrudan ilişkilidir. Bazı insanlar esnek çalışma saatlerine adapte olmada zorluk çekerlerken, diğerleri şefleri tarafından verilen görevleri ve kuralları sevmezler. 140

141 Sizden farklı öğrenim stillerine sahip şefleriniz ve meslektaşlarınızla iletişim Kişilik özellikleri: kurmanız zor olabilir. Ama herkesin öğrenme stili farklı olduğu için sizinle tamamen aynı öğrenme stiline sahip olan bireylerle çalışmak imkansızdır. Bu yüzden kendinizi çok iyi tanımalı ve öğrenme stilinizi analiz etmelisiniz. Bu şekilde biriyle herhangi bir anlaşmazlık yaşadığınızda öğrenme stilinizi gözden geçirerek yada daha esnek olmanız gereken alanları keşfederek çalışma stiliniz üzerindeki gerekli değişimleri yapabilirsiniz. Beceriler Birinin hayalindeki meslek için okul eğitimi ve kişisel eğitim almış olması profesyonel başarı için yeterli değildir. Kişi aynı zamanda günlük aktiviteler için çeşitli becerilerini harekete geçirmelidir. Becerileri geliştirmek zaman alır. Bu becerilere ancak günlük hayatımızda kullanırsak sahip oluruz. Şüphesiz adaylar arasından çalışabilecek kişileri seçme sürecinde iş verenler adayların becerilerinin farkında olup olmadığına yani nasıl çalışmaları gerektiğini bilip bilmediklerine dikkat edeceklerdir. Ama becerilerin gelişimi ve uygulanışı herkes için profesyonel sektörden ve mesleklerden bağımsız tıpkı öğrenim gibi devamlılığı olan bir süreçtir. Profesyonel günlük aktiviteler sayesinde becerilerimizi sürekli harekete geçirir onları geliştiririz. 141

142 İş Hayatındaki Beceriler: Temel Temel Beceriler Beceriler Düşünme Becerileri Kişisel Yönetim Becerileri İletişim Becerileri Okuma, yazma, temel matematik becerileri, vb. Problem çözme, karar verme, vb. Becerileri kullanabilmek, iç motivasyona sahip olmak, vb. Takım çalışmasına uygun olmak, insanlarla iletişim kurabilmek, vb. Bu yüzden becerilerinizi, güçlü ve zayıf olduğunuz yanları belirlemek, profesyonel hayatınıza kanalize edebileceklerinizin farkında olmak çok önemlidir. Bunun yanı sıra geliştirmeniz gereken becerileri belirlemek de çok önemlidir. Becerilerin Sürekli Gelişimi İçin İpuçları : Temel Beceriler: Boş vakitlerinizde gazete, dergi ve kitap okuyun; Her hafta yeni bir tarif deneyin. Bu şekilde yazılı açıklamaları takip etme becerinizi geliştirebilirsiniz; Günlük tutun. Zaman zaman kontrol ederek yazılı beceriniz nasıl gelişiyor izleyebilirsiniz; Hesap makinası ve bilgisayar kullanarak temel matematik becerilerinizi geliştirebilirsiniz; Düşünme Becerileri: Arkadaşlarınızla bir araya gelin ve belirli bir konu üzerine beyin fırtınası yapın; Gizemli hikayeler okuyun ve sonunu tahmin etmeye çalışın; Yaratıcılık, planlama ve mantık gerektiren oyunlar oynayın; Kişisel Yönetim Becerileri: 142

143 Stres ve zaman yönetimi gibi konular üzerine kitaplar ve makaleler okuyun; İyi birşey yaptığında kendinize puan verin; Bireysel disipline sahip insanlarla vakit geçirin. Neler yaptıklarını ve düşündüklerini not edin; Günlük yapılacaklar listesi yapın. Bu sizi daha organize yapacak ve stresinizi azaltacaktır; İletişim Becerileri: Aynada kendinize bakın ve vücut dilinizi gözlemleyin. Çeşitli konular hakkında konuşmalar hazırlayın ve sesinizi kayda alın. Size çeşitli konular hakkında konuşma şansı verecek ortamlarda bulunun. Gönüllü halka hizmet aktivitelerine katılın. Farklı yorumlar ve bakış açıları dinleyin. ÇEŞİTLİ BECERİLERE SAHİP OLMAK İŞ HAYATINDAKİ BAŞARINIZ İÇİN ANAHTARDIR Aktivite 2 Ne başarmak istiyorum? Gelecekte başarmak istediklerinizi düşünün ve aşağıdaki kutuları doldururken en az bir cümle yazın. Hayallerim: Profesyonel Hedeflerim: 2 3 yıl içersinde... da çalışıyor olacağım: 143

144 Profesyonel kariyerimi geliştirmek için eğitim: Yaşam hedefleri: Yazdıklarınızı başta bahsedilmiş olan iletişim, problem çözme ve yaratıcılık gibi becerilerle ilişkilendirmeye çalışın ve aşağıdaki kutuları doldurun: Şuanda sahip olduğunuz beceriler: Geliştirmek istediğiniz becerileri belirleyin: Hedef Belirleme Prensipleri Hayallerimize ulaşmak ve hayatta başarılı olmak için yaşam hedeflerine ihtiyacımız vardır. Hayallerimizin gerçekleşmesi için önce hedeflerimizin olması gerekir. Akıllı hedef nedir? Hedefler bizi başarıya götüren yol haritalarıdır. Akıllı hedef bir hayalden ibaret değildir. Aksine somut olmalıdır. Akıllı hedefin 5 temel özelliği vardır: Akıllı hedef belirlidir, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi ve mümkündür. 144

145 Zamana bağlı Belirli Gerçekçi Ölçülebilir Ulaşılabilir Akıllı Hedefin Özellikleri: Belirli: Hedefinizin mümkün olduğunca detaylı olması gerekir. Ölçülebilir: Hedefinize ulaşmaya çalışırken gelişiminizi değerlendirmek için kriter belirlemeniz gerekir. Ulaşılabilir: Hedefinizin ulaşılabilir olması gerekir. Gerçekçi: Hedefinizin uygulanabilir ve mantıklı olması gerekir. Zamana bağlı: Hedefinizin tamamlanmasında bir teslim tarihine bağlı olmak çabalarınıza odaklanmanızı sağlar. 145

146 Bir hedefe ulaşmak eğer iyi planlanmamışsa ve sonucu tahmin edilemiyorsa çok zordur. Eğer ulaşmak istediğiniz noktayı bilmiyorsanız tüm çabanız sonuçsuz kalacaktır. Yoğun ve detaylı ilgilendiğiniz bir hedef sizi başarıya götürecektir. Belirlediğiniz kriterler sizi teşvik edecek ve çabalarınızı sonuçsuz bırakmayacaktır. Hedefinize karar verin! Eğer başarılı olmak istiyorsanız hedeflerinize karar verirken özenli olmanız gerekir. Herşey hedefiniz olamaz ve bir sürü hedefe aynı anda ulaşmaya çalışmak sizi başarısızlığa sürükleyebilir. Bu yüzden ilk önce kendinize bazı öncelikli hedefler koymalısınız. Bu hedefler eğitim hayatınızla, aile ilişkilerinizle, sağlığınızla, iş hayatınızla, sosyal hayatınızla yada kişisel gelişiminizle ilgiliz olabilir. Hayatınızda neyi değiştirmek isterdiniz? Hayatınızın mutlu olmadığınız yönlerini seçebilir ve değiştirmek isteyebilirsiniz. Önceliklerinizi ve değerlerinizi keşfedin! Hedeflerinizi belirlemeden önce önceliklerinizi ve değerlerinizi keşfetmeniz gerekir. Öncelikleriniz ve değerlerinizle uyum içinde olmayan bir hedefin başarılı olması neredeyse imkansızdır. Duygu ve düşüncelerinizi dikkate almadan belirlediğiniz hedefler diğer insanların beklentilerini ve isteklerini gerçekleştirmekten öteye geçemez. 146

147 Önem verdiğiniz ve sizi motive edecek değerler belirleyin. Yüksek geliri olmak, otorite,deneyim sahibi olmak, hayattan zevk almak, ekonomik özgürlük, arkadaşlık, yardım edebilme gücü, mutlu eden bşr fiziksel görünüşe sahip olmak, takdir görmek, sorumluluk almak, bilgi sahibi olmak değerlere verilebilecek örneklerdendir. Hayatta sizin için önemli olabilecek şeylerin listesini yapın. Hedeflerinizin değerlerinizle uyumlu olduğundan emin olun. Örneğin; kendi işinizi kurmak istiyorsunuz ve buna göre hedef planı yapacaksınız. Eğer ekonomik ve sosyal açıdan güvende olmak sizin için önemli bir değerse, hedefinize ulaşma olasılığınız yüksektir. Kendi yol haritanızı hazırlayın! Ana hedefinizin bir sürü yan hedefi vardır. Her yan hedef kendi içersinde bir aşamadır. Kendinize günlük, haftalık yada aylık yan hedefler belirleyebilirsiniz. Yan hedefler size ana hedeflerinize ulaşırken ne kadar ilerleme kaydettiğinizi ve nerede yanlış yaptığınızı görme şansı verir. Yan hedeflerinize başarılı bir şekilde ulaştığınızda kendinize davranış biçimi belirleyebilirsiniz. Ayrıca, hedefinize ulaşmaya çalışırken arkadaşlarınızdan yada ailenizden destekte bulunmalarını isteyebilirsiniz. Tam olarak geliştiremediğiniz yada kendinizi zayıf ettiğiniz alanlardan birşeyler öğrenmeye çalışın. Gelişiminizi izleyerek geribildirimler isteyebilirsiniz. Kendimizi değerlendirirken objektif olmak genelde zordur. Eğer diğer insanlardan geribildirimler alırsanız daha sağlıklı değerlendirmeler yapabilirsiniz. 147

148 Hedef Belirleme Prensipleri: Ufak adımlarla başlayın. Ufak değişimler uzun vadeli etki yaratır. Hedefleriniz ve değerlerinizin uyum içinde olduğundan emin olun. Kararlı olun. Çalışmayı ve hedeflerinize ulaşmak için çabalamayı bırakmayın. aksiliklerle karşılaşabilirsiniz. Ama bunlar sizi daha güçlü yapacaktır. Başarısız olabilir yada Başarısız olmaktan korkmayın. Bir hedefe ulaşmak için harcanan efor zorlayıcı olabilir. Hatalar yapabilirsiniz. Ama sürekli başarısızlıktan korkarsanız, hiçbir zaman gelişemezsiniz. Aktivite 3 Ne başarmak istiyorum? Düşünün ve aşağıdaki şemaları doldurun. Başarılı olmak için hedeflerim... HEDEFLER 3.1. Genel Hedef: 3.2. Belirli Hedefler: a) Eğitim: b) İş arayışı: c) Diğer: 148

149 İlk başarılı olmak istediğim hedefler neler? Ne zaman? Nasıl? HAREKET PLANI HEDEF 1 NASIL NE ZAMAN HEDEF 2 HEDEF 3 HEDEF 4 HEDEF 5 HEDEF 6 Motivasyon Motivasyon nedir? Motivasyon sizi bir göreve başlamaya ve bitirmeye teşvik eden histir. Daha geniş bir açıklama yapmak gerekirse belirli bir davranış biçimi göstermeden sizi cesaretlendiren histir. O davranışla, ihtiyacınız olan birşeyi elde edeceğinizi düşünürsünüz. Birinin herhangi bir görevi tamamlamak için motive olup olmadığını genelde dışardan görebilirsiniz. Bu yüzden birinin motivasyon probleminin olup olmadığını farketmek genelde çok zor değildir. Peki böyle durumlarda bir kişinin iç dünyasında neler oluyor? Onu bu kader acele ettiren yada aslında kayıtsız kalmasına neden olan şey nedir? 149

150 Motive olmuş bir insanı nasıl anlarsınız? Motivasyon problemleri olan bir insanı nasıl anlarsınız? Enerji yayar Rahat tavırlar sergiler Fikirler ve yaratıcı çözümler üretir Görevlerini tamamlamak için kaynaklar araştırır Eleştiriye açıktır Hedefe odaklı bir şekilde çalışır Çok sık hastalanmaz İş arkadaşlarından daha çok üretir ve vaktinde hazırdır İş arkadaşlarına ilham verir ve onları dikkate alır İlgisiz tavırlar sergiler Gergin dolaşır Negatif tartışmalar içinde bulunur Işlerin yararlığı ile ilgili şüphelerini açıkça ifade ederler İşi ve şirketi eleştirir Bazı işlerin imkansızlığıyla ilgili şikayet eder Dikkati sık sık dağılır Ancak ufak çaplı işleri bitirir Sık sık gelmez Bir görevi gerçekleşirmek için motive olmayan bir çalışan aslında tembel değildir. Muhtemelen kendini işine adamak ister, ama bu işler yeteneklerini kullanabilecekleri yada onları motive edebilecek hedefleri olan işlerle sınırlıdır. Birini işinde ne motive eder? Kendinize bir bakın. Şirket için olan hevesli olmanızda sizi motive eden nedir? Hangi durumlar ve görüşmeler motivasyon hissinizi olumsuz etkileyebilir biliyor musunuz? Motivasyon insanları belirli bir davranış biçiminde bulunmaları için teşvik eden bir SEBEPTİR. İş kaybı yada motive olmama bizim bazen bloke olmamıza neden olan içsel huzursuluğu canlandırır. Eğer bu kayıp belirli anlarda ve özel durumlarda ortaya çıkarsa, durum daha karmaşık hal alır. Kısaca motivasyon bireysel hareket ve belirli davranış biçimidir. Belirli durumlarda nasıl davranacağımızı ve enerjimizin yönünü belirleyen entellektüel, fizyolojik ve psikolojik sürecin karışımıdır. 150