SANAYİ KENTİNİN SORUNLARINA ÇÖZÜM ARAYIŞLARI:

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "SANAYİ KENTİNİN SORUNLARINA ÇÖZÜM ARAYIŞLARI:"

Bilge Fırat
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 SANAYİ KENTİNİN SORUNLARINA ÇÖZÜM ARAYIŞLARI: Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Doç. Dr. Zeynep Enlil Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü

2 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması pragmatik, reformcu yaklaşımlarda 19 yy. ilk yarısından itibaren uç veriyor: Sağlık yasaları İstimlak yasaları yeni mahallelerin biçimlenmesi sefalet mahallelerinin temizlenmesi gibi imar operasyonlar Ancak: En kapsamlı uygulama: III. Napolyon zamanında Paris teki imar operasyonları ( arasında 17 yıllık bir sürede)

3 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) 1848 Devrimi böyle büyük çaplı bir operasyona girişilmesini getiren önemli bir etken büyük halk ayaklanmalası palementoya daha geniş yetkiler verilmesi isteniyor. bu hareket giderek diğer Avrupa ülkelerine de yayılıyor: 3. Napolyon Fransa sına, Bismark Almanya sına, Disraeli İngiltere sine kentsel yaşam standartlarının düzeltilmesinin, altyapı sağlanmasının toplumsal düzenin korunması bakımından önemini gösteriyor. yükselen burjuvazinin kent planlamasına eğilmesini gerektiriyor

4 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) Paris teki büyük imar operasyonun 3 temel amacı: 1. Siyasal stabilizasyon - III. Napolyon hem halk arasındaki popülerliğini ve desteğini arttırmak, - Hem de kentin askeri birliklerce denetimini kolaylaştırmak istiyor (Daracık sokaklardan oluşan ortaçağ dokusu buna elverişli değil)

5 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) 2. Kapitalizmin sunduğu fırsatlardan yararlanarak yükselen burjuvazinin gereksinmelerine, beklentilerine yanıt: Kültürel: kendi kültürünü ifade eden yeni bir kentsel yaşantı oluşturmak yükselen burjuva sınıfı için yeni konut alanları yeni ticaret lanları aristokrasinin saray tiyatroları dışında yeni tiyatrolar, operalar vb. Ekonomik: yeni iş ve spekülatif kazanç olanakları Merkezi otorite ile yükselen burjuvazinin istekleri örtüşüyor..!!

6 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) 3. Paris in hızla artan nüfusunun yarattığı sağlıksız çevre sorunlarını gidermek : (50 senede nüfus 2 ye katlanmış; 1850 lerde 1 milyondan fazla) - Kentsel yapıyı yetersiz: Ortaçağ & Barok dönemlerinden kalma dar sokaklar artan nüfusa ve trafiğe yetmez olmuş. - Eski evler sanayi kentindeki sağlıksız koşullara zemin hazırlamış - Yeni sağlık anlayışı ile örtüşmeyen kentsel çevre ve yaşam koşulları

7 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) III. Napolyonu un kurmak istediği geniş bulvarlar ağı 2 amaca yönelik: 1. Askeri kontrol - geniş bulvarlar DÜZENİN sağlanmasına ve korunması 2. Yeni bir kentsel yaşam - bulvarlar boyunca uzanacak dükkanlar, kahveler, lokantalar ile burjuvaziye yeni bir yaşam ve ev dışında sosyalizasyon alanları oluşturulması

8 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) III. Napolyon un bu projesini 1853 te Siene valisi olarak atanan Baron Haussmann hayata geçiriyor. Hausmann önerilen yeni yol sistemini/planını kent meclisine sunarken 3 amaçtan söz ediyor. 1. Ayaklanmaları kontrol etmek 2. Sefalet mahallelerinin temizlenmesi 3. Ulaşım sisteminin geliştirilmesi, kent trafiğinin kolaylaştırılması (Özellikle yeni kurulan tren istasyonlarının birbiriyle ve merkezle olan bağlantılarının güçlendirilmesi.)

10 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) Haussmann 17 sene boyunca görevde kalıyor ve planı uyguluyor imar operasyonları sadece yeni yol sistemi ile kısıtlı değil geniş kapsamlı altyapı operasyonu - su ve kanalizasyon sistemleri inşa ediliyor, yeşil alan sistemi geliştiriliyor.

11 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) En önemlisi: Böyle büyük bir imar operasyonunu uygulamak için gerekli olan ÖRGÜTü oluşturmuş ve FİNANS olanakları yaratmış olması. Tüm denetimi merkezi bir örgütte toplayarak yapılacak işler arasında eşgüdümü sağlamış ve verimliliği arttırmıştır uygulamayı kolaylaştırmıştır. Merkezi bürokratik bir örgütlenme biçimi kentin yeniden düzenlenmesinde uygulamayı kolaylaştırmanın yanısıra plancının rolünü de yeniden tanımlamış: Plancı artık mevcut düzeni eleştiren ütopik gelenekten kopuyor, otoritenin teknisyeni haline geliyor; yönetici sınıfı emrinde bir uzman, bir teknokrat olarak bürokratik çarkın içinde yerini alıyor.

12 Pragmatik Yaklaşımlar - Altyapı Planlaması Baron Haussmann operasyonları ( ) 17 yıllık uygulamalar sonucu Hausmann Paris e yeni bir kimlik kazandırıyor. Hem salgın hastalıkların sağlıksız yaşam koşullarının hem de halk ayaklanmalarının merkezi haline gelen eski Paris mahallelerini yıktığı,dolayısıyla kent dokusunu tahrip ettiği gerekçesiyle çok eleştiri almış. Ancak Paris i bugün geniş ağaçlıklı bulvarları ile anıyoruz. Hausmann ın kenti kafeleri, geniş caddeleri yy. da giderek kontrolden çıkan; kentleşme sürecine akılcı, rasyonel bir denetim getirmeyi amaçlaması, getirdiği altyapı sistemleri 20.yy. da da uzunca bir süre Paris i işler kılan ulaşım sistemi nedeniyle övgü de alıyor

16 The avenue de l'opéra as seen by Pissaro

17 Boulevard Haussmann

18 Boulevard Henri IV

19 Boulevard de Sébastopol.

20 Boulevard Saint-Germain

23 VİYANA Ring Strasse Uygulaması

24 Ring Strasse, Viyana

Benzer belgeler

MİMARLAR ODASI İZMİR ŞUBESİ

MİMARLAR ODASI İZMİR ŞUBESİ İZMİR KONAK 1. ETAP (ALSANCAK KAHRAMANLAR BÖLGESİ) 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI HAKKINDA RAPOR 22.07.2013 1 İZMİR KONAK 1. ETAP (ALSANCAK KAHRAMANLAR BÖLGESİ) 1/5000 ÖLÇEKLİ