GÜNE BAŞLARKEN 4 Ağustos 2008

Transkript

1 GÜNE BAŞLARKEN 4 Ağustos eekkoonnoommiikkaarraassttiirrmmaa@@hhaallkkbbaannkk..ccoomm..ttrr... Yurtiçi Piyasalar-Döviz Bankalararası döviz piyasasında dolar kuru bugün açılışta, enflasyon verileri öncesinde, Cuma gününe göre hafif gevşeyerek / YTL seviyelerinde işlem görüyor. Merkez Bankası Cuma günü gösterge dolar kurunu / YTL, euro kurunu / YTL, pariteyi ise olarak ilan etti. Gün boyunca sakin bir seyir izleyen lira, Cuma günü dolar karşısında yüzde 0.14, euro karşısında yüzde 0.43 değer kazandı. TCMB gösterge kurlarına göre Cuma günü itibariyle YTL yılbaşından bu yana dolar karşısında yüzde 0.39 değer kazanırken, euro karşısındaki yüzde 5.38 değer kaybetmiş oldu. Bugün döviz piyasasında Temmuz ayı enflasyon verileri öncesinde sakin bir seyir izlenmesi bekleniyor. Merkez Bankası, Cuma günü döviz alım ihalesine gelen 66 milyon dolarlık teklifin 15 milyon dolarını ihalede oluşan tek fiyat olan YTL den karşıladı. İhaleye gelen tekliflerin ortalaması YTL oldu. Cuma günü döviz alım ihalesinde opsiyon kullanılmayınca Merkez Bankası nın toplam döviz alım miktarı 15 milyon dolar oldu. Merkez Bankası'nın ihale yoluyla yılbaşından bu yana yaptığı döviz alım miktarı 6.025,1 milyar dolar oldu. Yurtiçi Piyasalar- Faiz Bono-tahvil piyasasında, 14 Nisan 2010 vadeli gösterge kıymet, Cuma günü spot piyasada yüzde 19.01, valörlüde yüzde seviyesinden kapandı. Bu sabah açılışta ise yüzde seviyelerinden işlem görüyor. Gösterge tahvil yüzde olan fonlama maliyetinin üstünde seyrediyor. Hazine Kağıtları Vadeye Kalan Gün 1 Ağustos 2008 Kapanış Bileşik Faiz (%) , , , , , , , , , , , ,69 1

2 TCMB Cuma günü piyasaya 8 Ağustos vadeli repo ihalesi ile 6 milyar YTL verdi. İhaleye 8.5 milyar YTL teklif gelirken en yüksek basit faiz yüzde oldu. İhalede en düşük ve ortalama faizler sırasıyla yüzde ve yüzde oldu. TCMB nin ayrıca 7 Ağustos ta 1 milyar YTL lik repo dönüşü var. TCMB Mayıs başında piyasadaki likidite sıkışıklığını gidermek amacıyla başladığı haftalık repo ihalelerine devam ediyor. Yurtiçi Piyasa Gelişmeleri Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından Cuma günü yapılan açıklamaya göre, ihracat Temmuz ayında otomotiv sektörü liderliğinde güçlü performansına devam ederek geçen yılın aynı dönemine göre yüzde artışla milyar dolara yükselirken, Ocak-Temmuz döneminde yüzde artışla milyar dolara çıktı. Açıklamada Temmuz ayı itibariyle son bir yıllık ihracatın yüzde 30.9 artışla milyar dolara ulaştığı bildirildi. Açıklamada ayrıca Temmuz ayında en fazla ihracat gerçekleştiren sektörlerin 2.48 milyar dolar ile otomotiv sektörü, 2.25 milyar dolar ile demir çelik, 1.51 milyar dolar ile hazır giyim ve konfeksiyon olduğu belirtildi. İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından Cuma günü yapılan açıklamaya göre, Temmuz ayında perakende fiyatlar yüzde 1.86 azalarken, toptan fiyatlar yüzde 0.98 arttı. Buna göre, Temmuz ayı itibarıyla son 12 aylık artışlar perakende fiyatlarda yüzde ve toptan eşya fiyatlarında yüzde olarak gerçekleşti. İTO'dan yapılan açıklamada, giyim harcamaları grubunda ay boyunca uygulanan sezon indirimleri ve gıda ile ulaştırma ve haberleşme harcamaları grubunda dünya piyasalarına bağlı olarak akaryakıt fiyatlarındaki azalışların bu ayki genel fiyat seviyesinin belirleyicisi olduğu belirtildi. ABN AMRO tarafından Cuma günü yapılan açıklamaya göre, Türkiye imalat sanayi sektörünün durumu hakkında bilgi vermek üzere tasarlanmış bileşik bir gösterge olan ABN AMRO Türkiye Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Haziran ayındaki 48.9 seviyesinden Temmuz ayında 49.4 e yükseldi. Açıklamada, üçüncü çeyreğin başında üretim, yeni siparişler ve istihdam alanındaki gerilemelerin sürdüğü, girdi ve ürün fiyatlarındaki enflasyonun yüksek düzeylerde seyrettiği belirtildi. Yeni işlerdeki gerilemenin son altı aydır görülen en düşük gerileme olduğu belirtilen açıklamada, Temmuz ayında yeni işlerin azlığı nedeniyle imalat sektörü üretiminde de azalma olduğu, bununla birlikte, bazı firmaların bu fırsattan yararlanarak ellerindeki işleri zamanından bitirmeleri nedeniyle genel gerilemenin sınırlı kaldığı kaydedildi. Özellikle dünyanın gelişmiş ülkelerinde merkez bankalarının, faiz kararları öncesindeki eğilimleri yorumlamak için öncü bir gösterge olarak kullandığı PMI endeksi Türkiye için ilk defa Ekim 2006 da yayınlandı. PMI rakamları 50 çizgisinin üstünde yer aldığında iş koşullarında bir iyileşme olduğunu, 50 nin altına düştüğünde ise bir gerileme olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye PMI endeksi son 7 aydır 50 seviyesinin altında seyrediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bugün Temmuz ayı enflasyonunu açıklayacak: Elektrik zammının enflasyon üzerindeki etkisinin bu ay itibariyle görülmeye başlayacağı beklentisiyle TÜFE ve ÜFE nin geçen yılın aynı ayına göre artış göstermesi bekleniyor. 2

3 Geçen yılın Haziran ayında TÜFE yüzde 0.73 gerilemiş, ÜFE ise 0.06 artış göstermişti. Bu yıl Haziran ayında ise TÜFE yüzde 0.36 gerilerken, ÜFE yüzde 0.32 artış göstermiş yıllık enflasyon TÜFE de yüzde 10.61, ÜFE de yüzde e seviyesine ulaşmıştı. Beklentiler: Temmuz ayında TÜFE nin Reuters anketine göre yüzde 0.32, TCMB Beklenti Anketi ne göre yüzde 0.44, TOBB-Reuters anketine göre ise yüzde 0.67 artması bekleniyor. Reuters anketine göre yılsonu TÜFE ve ÜFE artışının sırasıyla yüzde ve yüzde olması öngörülüyor. TCMB Temmuz ayı II. dönem Beklenti Anketi sonuçlarına göre, yılsonu TÜFE beklentisi bir önceki ankete göre değişmedi ve yüzde seviyesinde bulunuyor. Ayrıca Cuma günü İstanbul Ticaret Odası nın (ITO) yaptığı açıklamaya göre, Temmuz ayında perakende fiyatlar İstanbul da yüzde 1.86 azalırken, toptan fiyatlar ise yüzde 0.98 artış gösterdi. Bu verilere göre yıllık bazda perakende fiyatlar Temmuz ayında yüzde 14.49, toptan fiyatlar ise yüzde artmış oldu. 14 Enflasyon Beklentileri (%) 12 AYLIK 24 AYLIK TÜFE 12 10, ,61 7,31 4 Hedef %4 2 Oca.05 Ağu.05 Mar.06 Eki.06 May.07 Ara.07 Tem.08 TCMB Görüşleri: Merkez Bankası Para Politikası Kurulu 17 Temmuz da faiz oranlarını 50 baz puan artırıp yüzde seviyesine çıkardığı toplantıya ilişkin yayınladığı toplantı özetlerinde, elektrik tarifelerindeki ayarlama ve geçtiğimiz yılın aynı ayındaki düşük baz nedeniyle, Temmuz ayında yıllık enflasyonda dikkate değer fakat geçici bir yükseliş görülebileceğine dikkat çekti. Kurul ayrıca güncellenen varsayımlara göre oluşturulan tahminlerin, enflasyonun kısa bir süre yüksek seviyelerde seyrettikten sonra kademeli bir düşüş eğilimine girerek 2009 sonunda yüzde 7.5 olan hedefe yakın gerçekleşeceğine işaret ettiğini belirtti. TCMB, enerji fiyatlarının enflasyon üzerindeki olumsuz yansımalarının Temmuz ayında da devam edeceğini ve otomatik fiyatlandırmaya geçilmesi ile birlikte Temmuz ayının başından itibaren elektrikte geçerli olan yeni fiyat tarifelerinin TÜFE üzerindeki doğrudan etkisinin yaklaşık 0.5 puan olacağının tahmin edildiğini belirtmişti. Geçen hafta TCMB tarafından yayınlanan Temmuz ayı Enflasyon Raporu na göre 2008 yılı için daha önce yüzde 9.3 olarak açıklanan enflasyon tahmini yüzde 10.6 ya yükseltildi. TCMB ayrıca enflasyonun 2009 sonunda orta noktası yüzde 7.6 olmak üzere yüzde arasında, 2010 sonunda orta noktası yüzde 5.9 olmak üzere yüzde arasında ve 2011 ortalarında yüzde 5.4 oranında gerçekleşmesinin tahmin edildiğini belirtti. TCMB Baz Senaryo Petrol Fiyatları Gıda Fiyatları Nisan Temmuz Nisan Temmuz $ 140 $ 13% 14% $ 140 $ 8% 9% $ 140 $ 7% 7% TCMB Enflasyon Tahminleri Nisan Temmuz ,3% 10,6% ,7% 7,6% ,9% 5,9% ,0% 5,4% TCMB nin 14 Ağustos toplantısında faiz oranlarını değiştirmeyeceğini tahmin ediyoruz Yurtiçi Piyasalar - Borsa IMKB 100 endeksi, Anayasa Mahkemesi'nin AKP'nin kapatılmamasına karar vermesinin ardından belirsizliğin azalmasıyla geçen hafta boyunca sürdürdüğü yükseliş trendini haftanın son gününe de taşıyarak, Cuma gününü yüzde 1.86 lık yükselişle 42, puandan kapattı. İşlem hacmi ise bir önceki güne göre yaklaşık yüzde 38.5 azalarak 1.66 milyar YTL 3

4 seviyesinde gerçekleşti. Endeks, Cuma günü itibariyle 2007 yılsonu kapanışına göre yüzde değer kaybederken, bir hafta öncesine göre yüzde primli seyrediyor. Yurtdışı Piyasa Gelişmeleri- ABD ABD Çalışma Bakanlığı tarafından Cuma günü yapılan açıklamaya göre, Temmuz ayında tarım dışı istihdam beklentilerden iyi gelerek 51,000 kişi azaldı. Beklentiler verinin 75,000 kişi azalması yönündeydi. Ayrıca Haziran ayında 62,000 azalış olarak açıklanan veri 51,000 azalış olarak revize edildi. Tarım dışı istihdam verisi son 7 aydır azalış gösteriyor. İşsizlik oranı ise Temmuz ayında beklentilerden yüksek gelerek yüzde 5.7 olarak açıklandı. Bu seviye 2004 yılının Mart ayından beri görülen en yüksek seviye. Geçen yüzde 5.6 olarak açıklanan verinin bu ay yüzde 5.6 ya yükselmesi bekleniyordu. İşsizlik verileri ekonominin durumu hakkında önemli bir gösterge ve verinin beklenenden kötü gelmesine rağmen beklentilere yakın gelmesi ABD istihdam piyasasındaki durumun kötü olduğu ancak henüz kontrolden çıkmadığı yorumlarına neden oldu. ABD de Cuma günü Arz Yöneticileri Kurumu nun (ISM) açıkladığı verilere göre, ISM imalat sanayi endeksi Temmuz ayında beklentilerin üzerinde gelerek 50 değerini aldı. Haziran ayında 50.2 olarak açıklanan verinin Temmuz ayında 49.3 değerini alması bekleniyordu. Endeksin son 6 aydır 50 seviyesinin altında ya da çok az üstünde seyretmesi sektörde daralma olduğuna işaret ediyordu. Yurtdışı Piyasalar Borsalar Petrol fiyatlarındaki yükselişin ABD de resesyon ve şirket kârlarıyla ilgili endişeleri artırması ve General Motors un (GM) 2. çeyrekte 15.5 milyar dolar zarar açıklaması nedeniyle ABD borsaları Cuma gününü düşüşle kapadı. Cuma günü mali sektör hisseleri genelde iyi bir performans gösterirken, GM nin zarar açıklaması ve otomotiv şirketlerinin satışlarının ciddi biçimde azaldığını duyurması endekslerin gerilemesindeki birinci etkendi. ABD de tarım dışı istihdam verileri ise beklenenden iyi geldi ancak işsizlik oranının yüzde 5.7 ye yükselmesi istihdam sorunu büyümeye devam ettiğini gösterdi. Bu haftanın en önemli gündem maddesi yarın yapılacak ABD Merkez Bankası FED toplantısı olacak. Geçen hafta açıklanan veriler büyümeyle ilgili kaygıları artırırken, petrol fiyatlarındaki gerileme ise enflasyonla ilgili kaygıları biraz olsun azalttı. Bu gelişmeler ışığında FED in yarınki toplantısında faiz değişikliğine gitmemesine kesin gözüyle bakılıyor. Chicago Ticaret Borsası nda FED in 30 günlük faiz vadeli işlemlerine göre de yüzde 86 ihtimalle FED yarınki toplantıda faiz oranını değiştirmeyecek. Cuma günü Dow Jones yüzde 0.45, S&P yüzde 0.56 değer kaybetti. ABD borsa endeksi vadeli işlemleri de bu sabah itibariyle eksi seviyelerde seyrediyor. Petrol fiyatlarının yeniden 126 doların üstüne çıkmasının enflasyon endişelerini canlandırması ve ABD ve Japonya gibi büyük ekonomilerin zor bir döneme doğru gittiği görüşleri nedeniyle Asya borsaları değer kaybetti. ABD ekonomisindeki sorunların devam etmesi büyük ölçüde ABD deki talebe bağlı olan Asya imalat sektörü için sorunların artmasına neden oluyor. Avrupa borsalarının da ABD ve Asya'yı izleyerek güne düşüşle başlaması bekleniyor. Yurtdışı Piyasalar Döviz ABD de tarım dışı istihdam verilerinin beklenen iyi gelmesiyle dolar Cuma günü euro karşısında son beş haftanın en yüksek seviyelerine yükseldi ancak petrol fiyatlarındaki yükselişle birlikte bu seviyelerden geriledi. Cuma günü euro dolar paritesi en düşük , en yüksek aralığında işlem gördükten sonra gün sonunda oldu. Sabah itibariyle ise seviyelerinden işlem görüyor. Japon yeni ise dolar karşısında Cuma günü en düşük ve en yüksek aralığında seyretmesinin ardından seviyesinden kapandı. Sabah itibariyle ise seviyesinde işlem görüyor. ABD de durgunluk kaygılarının risk iştahını azalttığını göstermesi bakımından önemli bir gösterge olan euro yen paritesi Cuma günü en düşük ve en yüksek aralığında işlem görmesinin ardından bu sabah seviyelerinde seyrediyor. Yurtdışı Piyasalar Petrol/Altın OPEC üyesi Nijerya da şiddet olaylarının devam etmesi, İran ın nükleer faaliyetleri ve Meksika Körfezi nde oluşan tropikal fırtınanın petrol tesislerine zarar verebileceği endişeleriyle petrol fiyatları Cuma gününü yükselişle varil başına dolar seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle ise yükselişini sürdürerek varil başına 126 dolar seviyelerine yükseldi ve bu seviyelerden işlem görüyor. Altın fiyatları ise Cuma gününü düşüşle ons başına dolar seviyesinden kapatmasına rağmen, petrol fiyatlarındaki yükselişe paralel olarak sabah itibariyle yükselerek ons başına 913 dolar seviyesinden işlem görüyor. 4

5 Yurtdışı Piyasalar - Diğer Euro bölgesindeki ekonomik faaliyetlerin canlılığı hakkında önemli bir gösterge niteliği taşıyan imalat sektörü PMI (satın alma yöneticileri endeksi) endeksi Temmuz ayında, yüksek seyreden enerji fiyatları güçlü seyreden euro, azalan tüketici güveni ve şirket kârlılığı gibi nedenlerle 2003 yılınının Haziran ayından bu yana en düşük seviye olan 47.4 olarak gerçekleşti. Beklentiler endeksin Haziran ayındaki 49.2 seviyesinin ardından Temmuz ayında 47.5 e gerilemesi yönündeydi. PMI endeksinin düşmeye devam etmesi Euro bölgesi ekonomisinin güçlü gelen 1. çeyreğin ardından 2. çeyrekte yavaşlamaya başladığı görüşlerini güçlendirdi. ECB enflasyonun yüksek seyri nedeniyle 3 Temmuz da yapılan toplantıda faiz oranlarını 25 baz puan artırıp yüzde 4.25 e yükseltmişti. Ancak 7 Ağustos ta yapılacak toplantıda ve yılın geri kalanında büyüme endişeleri nedeniyle faiz değişikliği beklenmiyor. Bu hafta açıklanacak olan veriler aşağıda yer almaktadır: Salı İngiltere Haziran ayı Sanayi Üretimi Euro Bölgesi Haziran ayı Perakende Satışlar Euro Bölgesi Temmuz ayı Hizmetler PMI Endeksi ABD Merkez Bankası Faiz Kararı Çarşamba Almanya Haziran ayı Sanayi Siparişleri ABD Haftalık Mortgage Başvuruları Endeksi Perşembe Almanya Haziran ayı Sanayi Üretimi İngiltere Merkez Bankası Faiz Kararı Avrupa Merkez Bankası Faiz Kararı ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları ABD Haziran ayı Bekleyen Ev Satışları ABD Haziran ayı Tüketici Kredileri Cuma Türkiye Ağustos ayı 1. Dönem TCMB Beklenti Anketi Türkiye Temmuz ayo Hazine Nakit Dengesi ABD 2. çeyrek Verimlilik ABD 2. çeyrek İşçi Maliyetleri ABD Haziran ayı Toptan Satış Stokları ABD Haziran ayı Toptan Satışlar Bugün Açılışlar Sabah itibariyle EUR/USD , GBP/USD , USD/JPY , USD/CHF , altın fiyatları ons başına dolar, ABD ham petrolü dolar ve Brent ham petrolü dolar seviyelerinde işlem görüyor. LIBOR oranları; 1 ay , 3 ay , 6 ay , 1 yıl , EURIBOR oranları; 1 ay 4.483, 3 ay 4.968, 6 ay 5.160, 1 yıl 5.357, TRLIBOR oranları 1 ay , 3 ay , 6 ay , 1 yıl , gösterge 10 yıllık ABD Hazine tahvili getirisi % , 2030 vadeli Türkiye tahvili / seviyelerinde bulunuyor. GÜNDEM Saat Gösterge Dönem Tahmin Önceki 12:00 Euro Bölgesi Üretici Fiyatları Endeksi Haziran % 0.8 % :30 ABD Kişisel Tüketim Harcamaları Haziran % :00 ABD Fabrika Siparişleri Haziran % 0.7 % :00 Türkiye Tüketici Fiyatları Endeksi Temmuz % 0.32 % :00 Türkiye Üretici Fiyatları Endeksi Temmuz % 0.4 %

6 Orkide SALTIK/Bölüm Müdürü Mustafa TEMİZKAN/Uzman Yrd Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bilgiler Reuters dan alınmıştır. 6