GOLD STANDARD PAYDAŞ RAPORU İÇERİK

Transkript

1 GOLD STANDARD PAYDAŞ RAPORU İÇERİK A. Proje Tanıtımı 1. Gold Standard a Göre Projenin Uygulanabilirliği 2. Mevcut Proje Durumu B. Paydaş Toplantısının Tasarlanması 1. Toplantı Programı i. Gündem ii. Teknik Olmayan Özet iii. Davet Takip Tablosu iv. Bireysel Davetiye Metni v. Kamu Davetiye Metni 2. Kullanılan Diğer Davet Yöntemleri C. Danışma Süreci 1. Fiziksel Toplantı Katılımcıları i. Katılımcı Listesi ii. Değerlendirme Formları 2. Resimler 3. Görüşme Sonuçları i. Toplantı Tutanağı ii. Diğer Görüşme Tutanakları iii. Tüm Yorumların Değerlendirilmesi iv. Sürdürülebilir Kalkınma Değerlendirilmesinin Geçilmesi v. Yorumlardan Kaynaklı Değişikliklerin Özeti D. Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi 1. Kendi Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi i. Zararlılık Değerlendirmesi ii. Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi 2. Paydaş Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi 3. Birleştirilmiş Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi Üzerinden E. Sürdürülebilirlik İzleme Planının Tartışılması F. Bölge Halkı Bilgilendirmesi Geri Bildirim Sürecinin Açıklanması EK 1. EK 2. EK 3. Orijinal Katılım Listesi Orijinal Değerlendirme Formu Fiziksel Toplantıya Katılamayan Paydaşların Görüşleri Tekrar

2 BÖLÜM A. A. 1. PROJE TANITIMI Gold Standard a Göre Projenin Uygulanabilirliği a) Proje Faaliyetleri Ölçeği Küçük ölçekli bir projedir. Projenin kurulu gücü 6 MW dır. b) Ev Sahibi Ülke veya Devlet Proje Türkiye de yer almaktadır. c) Proje Faaliyetinin Türü Proje, bir yenilenebilir enerji temini projesidir ve fosil olmayan ve tükenmeyen enerji kaynaklarından (hidroenerji) enerji üretir ve dağıtır. d) Sera Gazları Gold Standard kriterlerine uygun sera gazları arasında, proje karbondioksit (CO2) azaltıyor. e) Resmi Kalkınma Yardımı (ODA) Bu proje her hangi bir Resmi Kalkınma Yardımı (ODA) almadığı için Gold Standart a kayıt için uygundur. f) Diğer Sertifikalar Proje başka herhangi bir sertifikaya sahip değildir. Bundan dolayı, proje Gold Standard kriterlerine uygundur.. 2

3 A. 2. Mevcut Proje Durumu Santral GÖKSU Enerji Üretim A.Ş tarafından işletilecektir. Projenin tesis bedelinin %35 I olan yaklaşık $ lık kısmı GÖKSU Enerji nin kendi kaynakları ile karşılanacaktır geri kalan $ I ise alınacak kredilerle (yaklaşık %35) karşılanacaktır. Projenin ekonomik ömrü 49 yıldır.1 Projenin inşaatı Mayıs 2011 in sonlarına doğru bitmesi ve bitmesi itibariyle 15 ay sonra tam güçte çalışmaya başlanması planlanmaktadır Sütlüce HES Fizibilite Raporu, sayfa 71 Sütlüce HES Fizibilite Raporu, 71 3

4 BÖLÜM B. B. 1. PAYDAŞ TOPLANTISININ TASARLANMASI Toplantı Programı i. Gündem GÜNDEM 1. Açılış 2. Projenin Tanıtımı 3. Projenin sorular eşliğinde açıklanması 4. Sürdürülebilir Kalkınma Değerlendirilmesi 5. Sürdürülebilir kalkınmanın izlenmesiyle ilgili görüşlerin paylaşılması 6. Kapanış ii. Teknik Olmayan Özet SÜTLÜCE HES-TEKNİK OLMAYAN PROJE ÖZETİ Projenin Amacı GÖKSU ENERJİ Üretim A.Ş. tarafından Erzincan İli, İliç İlçesi sınırları içerisinde Karabudak Çayı üzerinde 6 MW kurulu gücünde Sütlüce Regülâtörü ve Hidroelektrik Santrali yapılması ve işletilmesi planlanmaktadır. Sütlüce Hidroelektrik santralinin tek amacı enerji üretimidir. Söz konusu proje Nehir Tipi Santral olarak planlanmış olup, Nehir Tipi HES ler su tüketen tesisler değildir. Sütlüce Regülatörü ile çevrilen Karabudak Çayı suları, iletim tesisleri vasıtası ile santral binasına ulaştırılacak ve burada türbinlenerek enerji üretimi gerçekleştirilecektir. Projenin toplam kurulu gücü 6,00 MW olacaktır. Proje kapsamında yıllık üretilecek Firm Enerji 7,085 GWh, İkincil Enerji ise 7,330 GWh olacaktır. Yapılması planlanan Hidroelektrik Santrali mevcut durumdaki akımlarla toplam 14,415 GWh enerji üretecektir. Tesislerin tamamlanma süresi yaklaşık 2 yıldır. Projenin ömrü, santral tamamlandıktan sonra 50 yıldır. Proje kapsamında inşaat aşamasında 80 kişi, işletme aşamasında ise yaklaşık 12 kişi çalışacaktır. Proje kapsamında inşaat aşamasında çalışacak olan personelin her türlü teknik ve sosyal altyapı ihtiyaçları için yemekhane, mutfak, soyunma yeri, duş, tuvalet, lavabo, ardiye, idari ve teknik büroların yer aldığı bir adet şantiye kurulacaktır. Söz konusu şantiye yerinin santral yerine yakınlarında olması planlanmaktadır. Gerçekleştirilmesi planlanan proje ile elde edilecek enerji ulusal şebekeye verilecek olup bölgenin enerji talebinin karşılanmasına katı sağlayacak kamu 4

5 yararı taşıyan bir projedir. Projenin Yeri GÖKSU ENERJİ Üretim A.Ş. tarafından Erzincan İli, İliç İlçesi sınırları içerisinde Karabudak Çayı üzerinde 6 MW kurulu gücünde Sütlüce Regülâtörü ve Hidroelektrik Santrali yapılması ve işletilmesi planlanmaktadır. Sütlüce Regülâtörü ve HES projesi, Karabudak Çayı m ve m kotları arasında yer almaktadır. Proje alanına en yakın yerleşim yerleri iletim Kanalı yakınlarında bulunan Sinek, Ardıçalan, Akkaya, Sütlüce ve Güvendir. Hydroelektirik Enerjisi İle Elektrik Üretimi Hidroelektrik Enerji; hızla akan suyun enerjisiyle döndürülen elektrik jeneratörlerinden elde edilen elektriktir. Hidroelektrik Enerji Santralleri; içme, kullanma ya da sanayi suyu sağlamak amacıyla ırmakların önü kesilerek oluşturulan baraj göllerinde kurulmaktadır. Hidrolik enerji dünya üzerinde yenilenebilir enerji türlerinin en yaygını olmakla beraber, çevre üzerinde oluşturduğu olumlu etkilerde göz ardı edilmemelidir. Ülkemizde gerek iklim, gerekse coğrafi konum bakımından Karadeniz bölgesi büyük bir hidrolik potansiyele sahiptir. Ülkemizin petrol kaynakları yönünden yetersiz olması, buna karşılık yüzeysel su kaynakları yönünden zengin olması, enerji politikasının hidroelektrik santrallere (HES) doğru kaymasını zorunlu hale getirmiştir. HES ler işletim maliyetlerinin düşük olması ve çevreye çok önemli zarar verici etkileri bulunmaması nedeniyle tüm dünyada tercih edilen başlıca enerji kaynaklarındandır. Projenin Aşamaları Proje aşağıda belirtilen aşamalardan oluşacaktır: Proje kapsamında yer alan ünitelerin inşası Regülâtöre su alma İletim kanalı ve cebri boru ile suyun türbinlere iletimi Suların türbinlenmesi Enerji üretimi Proje, Gold Standard Organizasyonu platformunda kazanacağı değer ve bununla ilgili getiriler (VER- Gönüllü Emisyon Kredileri) kullanılmak suretiyle gerçekleştirilecektir. 5

6 iii. Davet Takip Tablosu Kategori Kodu B B C Kurum Davetli Sütlüce Köyü Muhtarı T.C İliç Kaymakamlığı T.C Çevre ve Orman Bakanlığı H.İbrahim Bölek Yusuf Karaloğlu Mustafa Şahin Davet Şekli Posta/Fa ks Posta/Fa ks Posta/Fa ks Posta/Fa ks Posta/Fa ks Posta/Fa ks Davet Tarihi Onay alındımı? E/H E E E E E E E Y Y Y Y Y F REC Türkiye Sibel Sezer Eralp F Greenpeace Hilal Atıcı B T.C Abdülkadir Demir B Erzincan İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Zakir Karartı Posta/Fa ks B T.B.M.M B T.B.M.M B İliç Belediyesi F WWF Türkiye B T.B.M.M Sebahattin Karakale Binali Yıldırım A. Ramazan Buran Filiz Demirayak Erol Tınastepe Posta/Fa ks Posta/Fa ks Posta/Fa ks Posta/Fa ks Posta/Fa ks F Gold Standart Nahla Sabet E-Posta Y F Mercy Corps E-Posta Y F Helio International Nancy Lindborg Rod Janssen E-Posta Y 6

7 Öncelikle Türkiye Büyük Millet Meclisi davet edilmelidir çünkü proje alanında yaşayan insanlar Vekillerce temsil edilmektedir. Belediye personeli bölgede uygulanan tüm faaliyetlerden sorumlu olduğundan, Belediye de davet edilmiştir. Kadınlar geleneklerinden dolayı toplantıya katılamamışlardır. Proje ile ilgili görüş ve önerilerini almak üzere sivil toplum kuruluşları davet edilmiştir. iv. Bireysel Davetiye Metni Aşağıda verilen davet mektubu yukarıda bahsedilen paydaşlara e-posta/posta/faks yolu ile iletilmiştir: Sayın, Erzincan ili, İliç ilçesinde; 6 MW kurulu güce sahip olacak şekilde inşa edilmesi planlanan GÖKSU Enerji Üretim A.Ş ye ait Sütlüce Regülâtörü ve Hidroelektrik Enerji Santrali Projesi nin tanıtımının yapılması, çevresel ve sosyo-ekonomik etkileri hakkında bilgi verilmesi ve projenin karbon emisyonunun azaltılmasına olan katkısı nedeniyle Uluslararası Gold Standart Organizasyonu platformunda kazandığı değer ve bununla ilgili getiriler ile ilgili bilgi vermek ve projeye dair görüş ve önerilerinizi almak üzere 29 Ocak 2010 tarihinde saat de İmranlı ilçesi, İmranlı Belediyesi, Belediye Düğün Salonunda yapılacak olan Paydaş Toplantısı na teşriflerinizi arz ederim. Özge Şahin 7

8 8

9 v. Kamu Davetiye Metni Aşağıdaki Davet mektubu 22. Ocak tarihli Haber Can yerel gazetesinde yayınlanmıştır: Erzincan İli, İliç ilçesinde yapılması ve işletilmesi planlanan Sütlüce Regülâtörü ve Hidroelektrik Enerji Santrali Projesi ile ilgili olarak projenin karbon emisyonunun azaltılmasına olan katkısı nedeni ile Uluslararası Gold Standart organizasyonu platformunda halkı bilgilendirmek, görüş ve önerilerinizi almak üzere aşağıda belirtilen yer ve tarihte bir toplantı düzenlenecektir. İlgililerin katılmasını rica ederiz. Toplantı Yeri: İmranlı Belediyesi, Belediye Düğün Salonu Tarih: Saat:

10 B. 2. Description of other consultation methods used Tüm kurumsal paydaşlar, resmi kurumlar ve sivil toplum örgütleri, aynı iletişim yöntemi ile yani davetiye göndermek, e-posta ve devlet kurumlarında yapılan kamu anonsları vs ile davet edilmiştir. Bunun ardından toplantıya şahsen katılamayan kurumsal paydaşlar ve resmi kurumlar çağırılarak proje hakkında bilgilendirilmiştir. 10

11 BÖLÜM C. C. 1. DANIŞMA SÜRECİ Fiziksel Toplantı Katılımcıları i. Katılımcı Listesi Katılımcı Listesi Tarih Yer: İmranlı / Sivas Kategori Kodu Katılımcı Adı, Mesleği/ Toplumdaki Yeri Bay/Baya n A Engin Yüce Bay İmza Kurum Bay A Ömercan Okan A Ekrem KurnazÖğretmen A Orhan Zengin Personel İletişim Bilgisi Bay Bay Y.İ.B Okulu İmranlı İlçe Belediyesi Bay A A A B B Yusuf Done Mithat Kartal Kahvehane Sahibi Furkan Soylu Öğrenci Fehmi Ünalan Erzincan İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Selçuk Aydın Bay Kahvahane Bay Bay Bay Uzman Uzman

12 A Erzincan İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Binali Yıldız Emekli Bay Bay A Fikri Baş A Emsal Varlı Bay ii. Değerlendirme Formu iii. Orijinal Değerlendirme Formları EK-2 de sunulmuştur.. İsim Lokman Sevindik Toplantı hakkındaki izlenimleriniz nelerdir? İmranlı için büyük yatırım olacaktır. Projenin beğendiğiniz yönleri nelerdir? İlçemiz için finansal destek sağlayacak ve işi olmayanlara iş istihdamı sağlayacaktır.. Projenin beğenmediğiniz yönleri nelerdir? İmza İsim Ekrem Kurnaz Toplantı hakkındaki izlenimleriniz nelerdir? Toplantıyı başarılı buldum. Projenin beğendiğiniz yönleri nelerdir? Projenin hayata geçirilemsi yore halkı için istihdam sağlayacaktır. Projenin beğenmediğiniz yönleri nelerdir? Beğenilmyecek hiçbir yönü yok. Başarılar. İmza İsim Yusuf Done Toplantı hakkındaki izlenimleriniz nelerdir? Iyi oldu. Projenin beğendiğiniz yönleri nelerdir? Her yönden iyi olur. Projenin beğenmediğiniz yönleri nelerdir? İmza İsim Fikri Baş Toplantı hakkındaki izlenimleriniz nelerdir? - 12

13 Projenin beğendiğiniz yönleri nelerdir? Projenin beğenmediğiniz yönleri nelerdir? İmza C. 2. İş İmkanları. - Fiziksel Toplantıdan Resimler 13

14 14

15 C. 3. Görüşme Sonuçları i. Toplantı Tutanağı SÜTLÜCE Regülatörü ve HES Projesi Projenin Adı: SÜTLÜCE Regülatörü ve HES Projesi Adres: İmranlı Belediyesi - Belediye Düğün Salonu Tarih: Saat: 1400 Katılımcılar Erzincan İl Çevre ve Orman Müdürlüğünden 2 uzman, Danışam firma olan En-Çev den 4 uzman,ve yatırımcı Göksu Enerji Üretim A.Ş den 2 teknik uzman, paydaşlarla beraber toplam 12 kişi toplantıya katılım sağlamıştır. Sunumun Konusu 30 dakika süren sunumda; Proje hakkında genel bilgi, karbon emisyonları, Kyoto protokolü Hidro elektrik santrallerinde elektrik üretimi hakkında bilgi verilmiştir. Ve bunlara ek olarak projenin yaratacağı sosyo-ekonomik etkiler tamamen objektif biçimde anlatılmıştır. Sorular 1. Yenilenebilir Enerji nedir? (İlçe Sakini Cevap: Yenilenebilir enerji (kaynakları), sürekli devam eden doğal süreçlerdeki varolan enerji akışından elde edilen enerjidir. Bu kaynaklar güneş ışığı, rüzgâr, akan su (hidrogüç), biyolojik süreçler ve jeotermal olarak sıralanabilir. 2. İletme Aşamasında kaç kişi çalıştırılacak? (İlçe Sakini) Cevap: Bizde burada çalışabilir miyiz?? (İlçe Sakini ) Cevap: Yatırımcı proje için gerekli olan işçiyi proje alanına yakın olan yerlerden seçecektir. Eğer gerekli donanıma sahip çalışan bulamazsa, diğer ilçe ve köylerden veya kendi şirketinden işçi alımı yapacaktır. 15

16 Toplantı Yorumları Paydaşlar kendi bölgelerine böylesine bir yatırım yapılmasını istiyorlar. İlk olarak yatırımcılar doğaya ve çevreye çok hassas yaklaşıyorlar ve projeleri çevreyi temizleyen ve koruyan bir yapıya sahip. Ve ek olarak projeyle birlikte yeni iş olanakları yaratacağını söylüyorlar. Paydaşlar genç nüfusun işsizlik yüzünden diğer bölgelere göç etmekte olduğunu ve böylesine projelerin bunu durduracağını ve ekonomik olarak gelişeceklerini söylediler. STK lar (Green Peace, WWF ve REC Türkiye) toplantıya davet edildi. Fakat toplantıya STK lar tarafından katılım olmadı. Ayrıca, Erzincan Milletvekilleri ve Ulaştırma Bakanı toplantıya davet edildi fakat yoğun programlarından dolayı katılım sağlayamadıkları için, proje hakkındaki yorumlarını bir telgraf ile tarafımıza ilettiler. Proje alanı Erzincan merkezden 85 km uzakta olduğu için, toplantı proje alanına 15 km daha yakın olan ve katılımın daha fazla olacağı Sivas ili, İmranlı ilçesinde yapıldı. ii. Diğer Görüşme Tutanakları Paydaşlar Belediye Düğün Salonuna gelmedikleri için, toplantı kahvehanede yapılmıştır. iii. Tüm Yorumların Değerlendirilmesi Paydaş Yorumları Yorumlar dikkate alındımı? (Evet/ Hayır)? İşletme aşamasında bizde projede çalışmak istiyoruz. Projenin uygulanması ile daha az elektrik faturası ödemek istiyorum. Açıklama (Neden? Nasıl?) Evet Yatırımcı proje için gerekli olan işçiyi proje alanına yakın olan yerlerden seçecektir. Eğer gerekli donanıma sahip çalışan bulamazsa, diğer ilçe ve köylerden veya kendi şirketinden işçi alımı yapacaktır. Evet Hayır, doğrudan kullanıcıya elektrik temin etmek mümkün değildir. 16

17 iv. Sürdürülebilir Kalkınma Değerlendirmesinin üzerinden tekrar geçilmesi Sürdürülebilir kalkınma değerlendirmesi tekrar yapılacak mı? Evet Hayır X Katılımcılardan herhangi bir negatif görüş alınmamıştır. Bu sebeple, sürdürülebilir kalkınma değerlendirmesinin tekrar üzerinden geçilmesine gerek yoktur. v. Yorumlardan Kaynaklı Değişikliklerin Özeti - 17

18 BÖLÜMD. D. 1. SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA MATRİSİ Kendi Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi i. Zararsızlık değerlendirmesi Korunması Gerekli Prensipler 1 Insan Hakları 2. Çalışma Koşulları Proje ile ilgisi Projenin etki alanında, herhangi bir kültürel mirasın değiştirilmesi yerinden edilmesi veya zarar görmesi söz konusu değildir. Proje zorunlu yerinden yeniden yapılandırmaya sebep olmamaktadır. Proje; saygınlık, kültürel varlık gibi uluslararası alanda tanınan insan haklarına saygılıdır. Proje insan hakları ihlalinde bulunmamaktadır. Proje; çocuk işçiliğine müsamaha göstermemektedir. Proje; işçilerin sendikal haklarını ve toplu sözleşme haklarını gözetmektedir. Proje bu hakların ve özgürlüklerin sınırlandırılmasında rol almamaktadır. Proje; zorla çalıştırma gibi herhangi bir Zorlayıcı istihdamdan yana değildir. Projenin Prensipleri ihlali (düşük, orta, yüksek) Azaltım Önlemleri Düşük Düşük Düşük Düşük Düşük Düşük 18

19 3. Çevresel Koruma Proje; cinsiyete, ırk, din, cinsel eğilim ya da diğer başka sebeplere dayanan ayrıma neden olmamaktadır. Proje; işçilere sağlıklı ve güvenliği iş ortamı sağlamakta ve sağlıksız ve güvensiz ortamlarda çalışmayı engellemektedir. Proje çevresel koşullar ile ilgili olarak önleyici bir yaklaşımda bulunmaktadır ve önleyici prensibe karşıt bir uygulama içinde değildir. Bu prensip şu şekilde tanımlanabilir. Bir aktivite insan sağlığı ya da çevreye zarar verme tehdidi ortaya çıkardığında, sebep sonuç ilişkileri bilimsel olarak tamamıyla kurulmamış olsa bile önleyici önlemler alınmalıdır. Proje; a) kanunla korunan, b) koruma altına alınma için resmi teklif verilen, c) kurumlarca yüksek koruma değerlerine sahip alan olarak tanımlanan, d)geleneksel yerel halk tarafından koruma altında olan kritik doğal çevre ihlallerine neden Düşük Düşük Düşük Düşük 19

20 4.Yolsuzluğa Karşı olmamaktadır. Proje yolsuzluğa karışmamıştır. Düşük ii. Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi Indikatör Azaltım Önlemi Gold Standard Sürdürülebilir kalkınma indikatörleri önlemleri zarar yok (do no harm) tablosundan al ya da (-) skoru nötrlemek için azaltma önlemlerini belirt. Hava Kalitesi Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Binyıl Kalkınma Hedefleri (MDG) ve rg İndikatörlerin yerel MDG hedefleriyle olan ilgisini açıkla Amaç Seçilen Parametre ve Açıklaması Proje Geliştirici tarafından tanımlanan Muhtemelen tonlarca SOx ve NOx Kömür ve yakıt MDG Amaç7: Çevresel tesislerinden Sürdürülebilirliğin kaydırılacaktır Sağlanması Hedef Hedef: Proje SO2 ve 7.a: NOx Sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin emisyonlarının devlet politikalarına azaltımına katkıda ve programlarına entegre edilmesi ve bulunacaktır. Yenilenebilir çevresel enerji kaynakların kaynaklarının kaybedilmesinin oluşturulması ile tersine çevrilmesi ulusal enerji içersinde yer alan fosil yakıt Başlangıç Skoru Negatif etki: (-) Positif etki: () Etkisiz: (0) 20

21 oranı azaltılacaktır. 3 MDG AmaçA7: Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Hedef 7.a: Su Kalitesi ve Miktarı Toprak Yapısı 3 4 Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin devlet politikalarına ve programlarına entegre edilmesi ve çevresel kaynakların kaybedilmesinin tersine çevrilmesi MDG Amaç7 Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Hedef 7.a Arazinin bir kısmı ormanlıktır. Proje faaliyeti nedeni ile suyun kalitesi etkilenmeyecekti r. Minimum akışın elde edildiğinden emin olunması için sürekli olarak izlenecektir..4 Arazinin hazırlanması sırasında bitkisel toprak arazi düzenlenmesinde kullanılmak üzere sıyrılarak alınacaktır. Sıyrılan bitkisel toprak özelliklerini kaybetmemesi açısından çimlendirilerek korunacaktır. İnşaat çalışmalarının tamamlanmasını müteakip tesis alanında peyzaj sayfa 1 den alınmıştır. Sütlüce HES Proje Tanıtım Dosyası, sayfa 20 21

22 Diğer Kirleticiler Biyolojik çeşitlilik İstihdam Kalitesi Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. İş güvenliği ve ilgili güvenlik protokolleri kapsamında işçilere yeterli eğitimler sağlanacaktır. Kaza risklerine karşın bir acil MDG 7 Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Hedef 7a. MDG raporunda bu kirleticilerden bahsedilmemiş olsa da, bunları çevresel kaynak kaybı ile ilgili şekilde ele alacağız. MDG 7 Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Hedef 7b: Azalan biyolojik çeşit kaybı, 2010 itibariyle başarılan, kayıp miktarında önemli azalış MDG Amaç1: Aşırı yoksulluğu ve açlığı ortadan kaldırmak Hedef 1.a: Kadınlar ve gençler dâhil olmak üzere herkes için tam ve üretken bir istihdam ve saygın bir iş elde etmek. çalışmalarında kullanılacaktır..5 Proje her hangi bir diğer kirletici meydana getirmeyecektir. Bunun yanında, Gürültü seviyesi ÇED raporunda belirtilen düzeyin altında tutulacaktır.6 0 İnşaat aşamasında bazı bitkiler etkilenecektir. İnşaat tamamlandıktan sonra zarar gören bitkiler yeniden dikilecektir.7 0 Çalışanlara yönelik eğitim ve çevresel farkındalık arttırılacaktır. 1.4 İstihdam edilen 5 Sütlüce HES Project Tanıtım Dosyası, sayfa 44 6 Sütlüce HES Project Tanıtım Dosyası, sayfa 40 7 Sütlüce HES Project Tanıtım Dosyası, sayfa 44 22

23 Geçim durum planı kişi başına GSYİH hazırlanacaktı büyüme hızı elde r. etmek. MDG Amaç1: Aşırı yoksulluğu ve açlığı ortadan kaldırmak Hedef 1.a: Kadınlar ve gençler dâhil olmak üzere herkes için tam ve üretken bir istihdam ve saygın bir iş elde etmek Proje inşaat ve işletme aşamalarında yeni iş imkanları sağlayacaktır 1.4 İstihdam edilen kişi başına GSYİH büyüme hızı elde etmek 1.5 İstihdamNüfus Oranına Ulaşılabilir ve temiz enerji hizmetlerine erişim Kişisel ve Kurumsal Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Sütlüce HES enerji Sistemleri verimliliği arttırmada faydalı olmaktadır. Ayrıca, fosil yakıtların ikame edilmesi Proje, temel senaryoya kıyasla önemli fosil yakıtlarına (Doğal gaz, kömür ve petrol) olan bağımlılığı azaltacaktır. l8 Personele MDG Amaç 1 Aşırı Yoksulluğu ve sağlanacak 0 8 Prof.Dr. H.Mete ŞEN, Retrieved from 23

24 Kapasite Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Açlığı Ortadan Kaldırmak Hedef 1.b: Kadınlar ve gençler dâhil olmak üzere herkes için tam ve üretken bir istihdam ve saygın bir iş elde etmek eğitimlerin yardımı ile çevresel konulara ilişkin farkındalık geliştirilecektir İstihdam edilen kişi başına GSYİH büyüme hızı elde etmek 1.5 İstihdam Nüfus Oranına 1.6 Günlük $1 altında yaşayan kişilerin oranı (PPP) 1.7 Toplam istihdam içersinde kendi hesabı olan ve aile çalışanlarına katkıda bulunanların oranı İstihdam ve Gelir Sağlama 9 Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. MDG Amaç 1: Aşırı Yoksulluğu ve Açlığı Ortadan Kaldırmak İnşaat ve işletme aşamasında çalışacak olan personel sayısı 10 Hedef 1.b:Kadınlar ve gençler dâhil olmak üzere herkes için tam ve üretken Proje yerel bir istihdam ve işsizlik oranının Sütlüce HES Project Tanıtım Dosyası, sayfa 7 10 Sütlüce HES Project Tanıtım Dosyası, sayfa 19 24

25 saygın bir iş elde azalmasına etmek katkıda bulunacaktır İstihdam edilen kişi başına GSYİH büyüme hızı elde etmek 1.5 İstihdam Nüfus Oranına 1.6 Günlük $1 altında yaşayan kişilerin oranı (PPP) 1.7 Toplam istihdam içersinde kendi hesabı olan ve aile çalışanlarına katkıda bulunanların oranı 1 MDG Amaç 8: Kalkınma için Küresel bir İşbirliği geliştirmek. Ödemeler ve Yatırım Dengesi 11 Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Hedef 8.d: Ulusal ve uluslararası önlemler ile uzun vadede borcu sürdürülebilir hale getirmek için gelişmekte olan ülkelerin borç meselelerini Proje, temel önemli fosil yakıtlarına (Doğal gaz, kömür ve petrol) olan bağımlılığı azaltacaktır. 12 Sütlüce HES Project Tanıtım Dosyası, sayfa Prof.Dr. H.Mete ŞEN, Retrieved from page 2 25

26 kapsamlı bir şekilde ele almak Teknoloji transferi ve teknolojik özgüven D. 2. Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. MDG Amaç 8 Kalkınma için Küresel bir İşbirliği geliştirmek Hedef8.f Özel sektörün işbirliği ile özellikle bilgi ve iletişim alanındaki yeni teknolojilerin yararlarını kullanılır hale getirmek Proje Türkiye ye teknoloji transferi konusunda bir fırsat yaratacak ve ülkedeki tedarikçilerin kalkınmasını sağlayacaktır. Paydaş Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi Indikatör Gold Standard Sürdürülebilir kalkınma indikatörleri Azaltım Önlemleri önlemleri zarar yok (do no harm) tablosundan al ya da (-) skoru nötrlemek için azaltma önlemlerini belirt. Binyıl Kalkınma Hedefleri and rg İndikatörlerin yerel MDG hedefleriyle olan ilgisini açıkla Seçilen Parametre ve Açıklama Proje geliştirici tarafından tanımlanan Başlangıç Skoru Negatif etki: (-) Pozitif etki: () Etkisiz: (0) 26

27 Hava Kalitesi Su Kalitesi ve Miktarı Toprak Yapısı Diğer Kirleticiler Biyoçeşitlilik İstihdam Kalitesi Geçim Ulaşılabilir ve temiz enerji hizmetlerine erişim Kişisel ve Kurumsal Kapasite İstihdam ve Gelir Sağlama Ödemeler ve Yatırım Dengesi Teknoloji transferi ve teknolojik özgüven Paydaş sürdürülebilir kalkınma matrisi yorumları; Bu tablolardaki bütün parametreler pozitif işaretlemiştir çünkü bölge insanları böyle bir proje için bu bölgenin seçilmesinin kendileri için büyük bir şans olduğunu düşünmektedirler. Projenin hem istihdam hem de çevreye etki bakımlarından çok fayda sağlayacağını düşünmektedirler. Paydaşlar proje için şu gibi yorumlar yapmaktadırlar: Projenin hava kalitesine pozitif bir katkısı vardır İş alanı yaratma ve ekonomik olarak kalkınmaya pozitif bir etki yapacaktır 27

28 Projenin ürettiği elektrik sayesinde bölgedeki yatırım sayısı artacaktır. Paydaş Sürdürülebilir kalkınma anket formları paydaşlara dağıtılmış ve paydaşlar tarafından bağımsız olarak anket formları doldurulmuştur. Final skoru anketteki cevapların aritmetik ortalaması alınarak belirlenmiştir. Buna göre, herhangi negatif parametre bulunmamaktadır. Tablolardan görüldüğü gibi bazı parametrelerde natürel seçildiği halde paydaşlar pozitif olarak değerlendirmişlerdir. (su kalitesi, toprak dürümü, biyolojik çeşitlilik v.b.) Bizim projemizin suya negatif ya da pozitif bir etkisi olduğunu biliyoruz fakat paydaşlar projenin her yönüyle pozitif bir katkı sağlayacaklarını düşünmektedirler. D. 3. Birleştirilmiş Sürdürülebilir Kalkınma Matrisi İndikatör Gold Standard Sürdürülebilir kalkınma indikatörleri Önlemleri önlemleri zarar yok (do no harm) tablosundan al ya da (-) skoru nötrlemek için azaltma önlemlerini belirt MDG Hedeflerine Ulaşma Seçilen Parametre ve Açıklama ve rg Proje geliştirci tarafından İndikatörlerin yerel tanımlanan MDG hedefleriyle olan ilgisini açıkla Başlangıç Skoru Negatif etki: (-) Pozitif etki: () Etkisiz: (0) 28

29 Hava Kalitesi Su Kalitesi ve Miktarı Toprak Yapısı Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir Muhtemelen tonlarca SOx ve NOx Kömür ve yakıt tesislerinden MDG Amaç 7: Çevresel kaydırılacaktır Sürdürülebilirliğin Proje SO2 ve NOx Sağlanması Hedef emisyonlarının 7.a: azaltımına Sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin katkıda devlet politikalarına bulunacaktır. Yenilenebilir ve programlarına entegre edilmesi ve enerji kaynaklarının çevresel oluşturulması ile kaynakların ulusal enerji kaybedilmesinin içersinde yer tersine çevrilmesi alan fosil yakıt oranı azaltılacaktır. MDG Amaç 7: Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Hedef 7.a: Sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin devlet politikalarına ve programlarına entegre edilmesi ve çevresel kaynakların kaybedilmesinin tersine çevrilmesi MDG Amaç 7 Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Hedef 7.a 7.1. Proportion of land area covered by Proje faaliyeti nedeni ile suyun kalitesi etkilenmeyecekti r. Minimum akışın elde edildiğinden emin olunması için sürekli olarak izlenecektir. İnşaat aşamasında bazı bitkiler etkilenecektir. İnşaat tamamlandıktan sonra zarar gören bitkiler yeniden

30 forest. Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir Diğer Kirleticiler Biyoçeşitlilik İstihdam Kalitesi Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir İş güvenliği ve ilgili güvenlik protokolleri kapsamında işçilere yeterli eğitimler sağlanacaktır. Kaza risklerine karşın bir acil durum planı hazırlanacaktı r MDG 7 Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Hedef 7a. MDG raporunda bu kirleticilerden bahsedilmemiş olsa da, bunları çevresel kaynak kaybı ile ilgili şekilde ele alacağız. MDG 7 Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Hedef 7b: Azalan biyolojik çeşit kaybı, 2010 itibariyle başarılan, kayıp miktarında önemli azalış dikilecektir Proje her hangi bir diğer kirletici meydana getirmeyecektir. Bunun yanında, Gürültü seviyesi ÇED raporunda belirtilen düzeyin altında tutulacaktır. İnşaat aşamasında bazı bitkiler etkilenecektir. İnşaat tamamlandıktan sonra zarar gören bitkiler yeniden dikilecektir MDG Amaç 1: Aşırı yoksulluğu ve açlığı ortadan kaldırmak Hedef1.a: Kadınlar ve gençler dâhil olmak üzere Çalışanlara herkes için tam ve yönelik eğitim üretken bir istihdam ve saygın bir iş elde etmek İstihdam edilen kişi başına GSYİH büyüme hızı elde etmek 30

31 MDG Amaç 1: Aşırı yoksulluğu ve açlığı ortadan kaldırmak Hedef 1.a: Kadınlar ve gençler dâhil olmak üzere herkes için tam ve üretken bir istihdam ve saygın bir iş elde etmek Geçim 1.4 İstihdam edilen kişi başına GSYİH büyüme hızı elde etmek 1.5 İstihdamNüfus Oranına Ulaşılabilir ve temiz enerji hizmetlerine erişim Kişisel ve Kurumsal Kapasite Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir. MDG Amaç 1 Aşırı yoksulluğu ve açlığı ortadan kaldırmak Hedef 1.b: Kadınlar ve gençler dâhil olmak üzere Proje inşaat ve işletme aşamalarında yeni iş imkânları sağlayacaktır. SÜTLÜCE HES gibi enerji Sistemleri verimliliği arttırmada faydalı olmaktadır. Ayrıca, fosil yakıtların ikame edilmesi Proje, temel senaryoya kıyasla önemli fosil yakıtlarına (Doğal gaz, kömür ve petrol) olan bağımlılığı azaltacaktır. Personele sağlanacak eğitimlerin yardımı ile çevresel konulara ilişkin farkındalık 0 31

32 herkes için tam ve geliştirilecektir. üretken bir istihdam.13 ve saygın bir iş elde etmek 1.4 İstihdam edilen kişi başına GSYİH büyüme hızı elde etmek 1.5 İstihdam Nüfus Oranına 1.6 Günlük $1 altında yaşayan kişilerin oranı (PPP) 1.7 Toplam istihdam içersinde kendi hesabı olan ve aile çalışanlarına katkıda bulunanların oranı İstihdam ve Gelir Sağlama Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir.. MDG Amaç 1: Aşırı yoksulluğu ve açlığı ortadan kaldırmak Hedef 1.b: Kadınlar ve gençler dâhil olmak üzere herkes için tam ve üretken bir istihdam ve saygın bir iş elde etmek 1.4 İstihdam edilen kişi başına GSYİH büyüme hızı elde etmek 1.5 İstihdam 13 Number of employees during construction and operation İnşaat ve işletme aşamalarında birçok insan istihdam edilecektir. Bu nedenle proje yerel işsizlik oranının Sütlüce HES Project Tanıtım Dosyası, sayfa 7 32

33 Nüfus Oranına 1.6 Günlük $1 altında yaşayan kişilerin oranı (PPP) 1.7 Toplam istihdam içersinde kendi hesabı olan ve aile çalışanlarına katkıda bulunanların oranı Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir Ödemeler ve Yatırım Dengesi Teknoloji transferi ve teknolojik özgüven Önlemleri bu gösterge ile ilgili değildir MDG Amaç 8: Kalkınma için Küresel bir İşbirliği geliştirmek Hedef 8.d: Ulusal ve uluslararası önlemler ile uzun vadede borcu sürdürülebilir hale getirmek için gelişmekte olan ülkelerin borç meselelerini kapsamlı bir şekilde ele almak MDG Amaç 8 Kalkınma için Küresel bir İşbirliği geliştirmek Hedef 8.f Özel sektörün işbirliği ile özellikle bilgi ve iletişim alanındaki yeni teknolojilerin yararlarını kullanılır hale getirmek azalmasına katkıda bulunacaktır. Petrol ve doğal gazın kaydırılması ile muhtemel ödeme tasarrufları Proje, temel önemli fosil yakıtlarına (Doğal gaz, kömür ve petrol) olan bağımlılığı azaltacaktır. Proje Türkiye ye teknoloji transferi konusunda bir fırsat yaratacak ve ülkedeki tedarikçilerin kalkınmasını sağlayacaktır. 33

34 34

35 BÖLÜM E. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İZLEME PLANINININ TARTIŞILMASI Paydaşlar izleme planının nasıl yapılacağı hakkında hiç bir fikri yoktur. Fakat paydaşlara bu işin profesyonel bir iş olduğunu kendilerinden hiç bir yardım istenmeyeceğini ve ekstra hiç bir problemle karşılaşmayacakları anlatılmıştır. Proje sahibi izleme çalışmalarını kendisi yapacaktır. 35

36 BÖLÜM F. BÖLGE HALKI BİLGİLENDİRMESİ GERİ BİLDİRİM SÜRECİNİN AÇIKLANMASI Paydaş Toplantısının ardından, Proje Tasarım Dosyasını ve GS Pasaportu Nisan 2010 tarihine kadar tamamlanacaktır. Bu basamaklar tamamlandıktan sonra validasyon ve paydaş geri bildirim evresi başlayacaktır. Paydaş Geribildirim evresi şunları içermelidir: Dokümanların (Paydaş Toplantı Raporu, Proje Tasarım Dosyası (PDD), GS Pasaportu) belirlenen Türk web sitesine yüklenmesi, Paydaş toplantısına davet edilen kişilere mevcut dokümanları ve prosedürü anlatmak ve onların yorumlarını almak amacıyla gönderilen mektuplar, Proje alanı ve yakın çevresine, mevcut dokümanlara internette, valilikte ve paydaş toplantı alanında ( ya da alternatif diğer alanlarda) ulaşabileceklerine dair duyuru, Yerel çevre ve diğer ilgili STK lara paydaş geri bildirimi süresince ulaşılacaktır. Toplantıya katılmasalar dahi kendilerinin en azından görüşleri istenecektir Paydaş Geri Bildirimi süresince, proje tanıtım dosyayı tanıtılacak ve açıklanacaktır. Toplantı süresince, projenin önemli yönleri gösterilecektir. Paydaşların proje hakkındaki yorumları dikkate alınacaktır. Paydaş Toplantısı Raporu Türkçe, Proje Tasarım Dosyası ve GS Pasaportu ise İngilizce olarak bulunmalıdır, Duyurular ve dokümanlar net iletişim bilgileri (adres, telefon, e-posta) içermelidir. Paydaş geribildirim evresi 2 ay içerisinde (Mayıs/Haziran 2010) tamamlanmalıdır. 36

37 EK1. ORJİNAL KATILIM LİSTESİ

38 38

39 EK 2. ORJİNAL DEĞERLENDİRME FORMU 39

40 40

41 41

42 42

43 EK 3. Fiziksel Toplantıya Katılamayan Paydaşların Görüşleri 43

44