Yrd. Doç.Dr. M. Kürşat DERİCİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Yrd. Doç.Dr. M. Kürşat DERİCİ"

Direnç Özal
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Yrd. Doç.Dr. M. Kürşat DERİCİ

2 Enfeksiyon Kaynakları Bakteriler Viruslar Funguslar Helmintler Prokaryotlar & Ökaryotlar 2

3 Antimikrobiyal (İlaç) Antibakteriyel ilaçlar Antiviral İlaçlar Antifungal ilaçlar Anti helmintik 3

4 Bakteriler 1-2 µm Hızlı çoğalma (Ör: 20 dak. Da bir bölünme) Hücre organelleri ve çekirdek bulunmaz Bazıları hareketlidir (flagella vb) Spor olusturan türleri vardır. (clostridium) Ender olarak hücre içi yerleşim gösterebilirler (Klamidya) 4

5 Sıklıkla Hastalığa Neden Olabilen Bakteri Türleri E. Coli; ishal, kusma, sistit Enterekok türleri; Bakteriemi, bakteriyel endokardit Staf. Aureus; yara enfeksiyonu, septisemi Salmonella türleri; ishal, kusma, gıda zehirlenmesi Streptokok türleri; boğaz ağrısı, kızıl, menenjit Helikobakter pylori; mide ülseri Pseudomanas aeruginosa; pnomoni, septisemi Clostridyum difficile; kolit Kampilobakter türleri; ishal Chlamidya trahomatis; cinsel yolla bulaşan hastalıklar Haemophilus influanza; pnomoni, menejit, otit Bazıları Fırsatçı patojen (enfeksiyon) 5

6 Hücre Duvarı yapısına göre sınıflama Gram (+), Gram (-) Peptidoglikan yapı (transpeptidaz enzimi) Gr(+); Enterekoklar, staf. Aereus, strep., cl. Difficile Gr (-); E.coli, salmonella, helikobakter, pseudomonas 6

7 Oksijen gereksinimine göre sınıflama Aeroblar; oksijene ihtiyaç + Anaeroblar; oksijensiz ortam (Clostridyum, klamidya) Fakültatif anaeroblar (psoudomonas, staf., E.coli vb) 7

8 Şekillerine göre sınıflama Basiller Koklar Streptokoklar Diplokoklar stafilokoklar 8

9 Bakteriler nasıl hastalık yapar? Toksin salınması Yapılarında toksik etkili bileşenler bulunması Hızlı üreme ve kaynakları kullanma????? 9

10 Antibakteriyel İlaçlar Hücre duvarını hedefleyen ilaçlar Ribozomları hedefleyen ilaçlar Florokinolonlar Diğer antibakteriyel ilaçlar Bakterisid ; Bakterileri öldüren ilaç Bakteriostatik; Bakterileri üremesini inhibe eden ilaç 10

11 1. Hücre Duvarını hedefleyen ilaçlar A. Beta Laktamlar ; a. Penisilinler Amoksisilin Ampisilin Benzil-penisilin Fenoksimetil penisilin Temosilin vb b. Sefalosporinler; Sefaklor Sefadroksil Sefaleksin Sefotaksim Seftriakson c. Karbapenemler; imipenem, meropenem d. Aztreonam Sık görülen boğaz enfeksiyonları, üriner sist. Enfeksiyonları, tonsilit, otit, Sistemik enf ( sepsis, endokardit, menenjit Transpeptidaz enz. İnh. Peptidoglikan yapı bozulur. 11

12 Beta laktam AB lere karşı direnç İlk olarak staf kadar yaygınlaştı Beta Laktamazlar (penisilinaz, sefalosporinaz) 12

13 1. Beta Laktamaza dirençli AB. Ler; Flukloksasilin Temosilin Staf enf. da son tercih MRSA (Metisiline dirençli Staf. Aereus) 2. Beta Laktamaz İnhib+ Beta laklam AB. kombinasyonları Ko-amoksilav (amoksisilin+ klavulanik asit) 13

14 Beta Laktam AB. lerin yan etkileri Allerjik reaksiyonlar (penisilin & SS allerjisi) Allerjik bireylerde risk + İshal Cilt Döküntüsü 14

15 Antibakteriyel İlaçlar; 2. Ribozomu Hedefleyen ilaçlar Tetrasiklinler Aminoglikozitler Kloramfenikol Eritromisin Bakterilerde protein sentezini bloke ederler. Çoğalmayı baskılar. (Bakteriostatik) Bakteri ribozomlarına selektif etki 15

16 1. Tetrasiklinler Tetrasiklin Doksisiklin Minosiklin Oksitetrasiklin Tigesilin Üriner, solunum sistemi, ağız-diş enfeks. Klamidya, Neisseria menengititis (menenjit) Tetrasiklin direnci gelişimi göülmektedir. İnsanda kalsiyum ile şelat oluşturarak kullanımını engellerler. 12 yaş altı çocuk, gebeler ve emziren kadınlarda kontraendike 16

17 2. Aminoglikozitler Gentamisin Neomisin Amikasin Tobramisin Oral emilimleri düşüktür. Genellikle paranteral yol ile uygulanır. Gr (+) ve Gr(-) bakterilere etkili Menenjit de kullanılır. İç kulakta ve böbrekte hasar etkisi var. Streptomisin. Tbc hast. Da kullanılır. 17

18 3. Makrolidler, Linkozamidler ve Kloramfenikol Eritromisin.. Penisilin allerjilerinde en sık kull. Klindamisin Gr (+) koklarda etkin. Stafilokoksik eklem, kemik enfeksiyonlarında ve peritonit kull. Kloramfenikol.. Sistemik enf. da kullanılır. Kemik iliğini baskılayarak anemiye neden olabilir

19 Antibakteriyel ilaçlar; 3. Florokinolonlar Siprofloksasin Levofloksasin Moksifloksasin Norfloksasin Oflaksasin Solunum ve üriner sist enf. Ör: Siprofloksasin ; Bel soğukluğu, klamidya gibi cinsel yolla bulaşan hast. Topoizomeraz II enzimini inh. Ederek mrna sentezini bozar. Hem protein sentezini hem de hücre bölünmesini bloke eder. 19

20 Antibakteriyel ilaçlar; 4. Diğerleri Vankomisin ve teikoplanin; Gr(+) endokardit, sepsis vb. Bakt. Hücre duvarını harap ederler. Trimetoprim; Üriner ve solunum sist. Enf. Döküntüye neden olabilir. Metronidazol; H. Pylori gibi anaerobik enf. Nitrofurantoin; üriner sist. enf Rifampisin; Tbc de kull. İlaç etkileşimlerine neden olabilir (OKS gibi KC de metabolize olan ilaçlar) 20

21 Mantarlar Candida albicans Trikofiton Aspergillus Tinea capitis Tinea corporis Cryptococus Deri enf., pamukçuk, ayak mantarı vb. lokal Ağır hastalıklarda, immun yetz., AB kullanımı.. Sistemik o.b. Fırsatçı patojen Yoğun bakım hast. Sistemik candidiazis Antibakteriyel ilaçlar etkisiz. 21

22 Antifungal ilaçlar; Amfoterisin ve nistatin; Mantar Hücre zarında bulunan ergosterole bağlanarak zar yapısını bozar. Amfoterisin..sist. Candidiazis, kriptokokozis Toksik etkileri nedeniyle dikkatli kullanılmalıdır. Nistatin; bağırsak, vagen ve deri mantar enf. da kullanılır. Flusitosin; timidilat sentaz enz inhibe eder. Flukonazol ve mikonazol; ergosterol sentezini bloke eder. Lokal ve sistemik mantar enf. (ağız, vagen enf. da.. lokal&sist) Griseofulvin; deri, baş ve tırnak enf. Da kullanılır. 22

23 Antifungallerin yanetkileri; Mide bulantısı Kusma, ishal Deride kızarıklık Karaciğer ve kalp yet. olanlarda.. dikkatli kullanılmalıdır. 23

Viruslar 10-100 nm boyutlarında Zorunlu hücre içi parazitleridir.

24 Viruslar nm boyutlarında Zorunlu hücre içi parazitleridir. Rinovirus; soğuk algınlığı Ortomiksovirus; influanza Paramiksovirus; kızamık Varisella Zoster; suçiçeği Rota virüs; ishal HIV 24

25 Virus hastalıkları tedavisi Hücre içi parazit olduğu için tedavileri güçtür. Aşılama ile korunma Yüksek riskli hastalarda tedavi Herpes virüs enf (zona, uçuk ) Asiklovir 25

26 Protozoonlar Malarya (sıtma) Amobiyaz Leişmaniyazis Trikomoniyazsiz (Tric. Vaginalis) Metronidazol kullanılır. Toksoplazmozis (T. gondii) evcil hayvanlardan bulaşma Gebelikde düşük riski, immun yetz. Hastalarda tehlikeli 26

27 Helmintler Kıl kurdu; en sık gorulen Tedavide Mebendazol veya piperazin kullanılır. 27

28 Tekrar soruları Mikrobiyal enfeksiyonlara yol açan organizmaların 4 grubu nedir? Prokaryot- ökaryot arasındaki farklar nelerdir? Bakteri duvarında bulunan yapısal glikoprotein hangisidir? Penisilin ve sefalosporinlerin etki mekanizması nedir? Bakterilerin penisilinlere karşı direnç mekanizması nedir? Klavulinik asit etkisi nedir? Bakterisid ile bakteriostatik kavramlarını açıklayın 28

29 Tekrar soruları-2 Tetrasiklinlerin etki mekanizması nedir? Tetrasiklinlerin yan etkileri nelerdir? Tetrasiklinler hangi hastalarda kullanılmamalıdır? Klofamfenikol kullanan kişide hangi yan etkiye karşı takip gerekir? Aminoglikozidlerin yan etkisi nedir? Antifungal ilaçların ana hedefi hangisidir? Viral tedavi neden zordur? Viral enfeksiyondan en etkili korunma yolu nedir? Hem protozal hem de bakteriyel enfeksiyonlarda kullanılan ilaç hangisidir? 29

Benzer belgeler

Hazırlayanlar: Doç. Dr. Yasemin ZER Mikrobiyoloji AD Öğrt. Üyesi

Hazırlayanlar: Doç. Dr. Yasemin ZER Mikrobiyoloji AD Öğrt. Üyesi ANTIBIYOTIK DUYARLILIK Yürürlük i: 10.02.2014 TEST SONUÇLARININ Revizyon i: - KISITLI BILDIRIMINE YÖNELIK KURALLAR Sayfa: 1/5 Revizyon Açıklaması Madde No Yeni yayınlandı KAPSAM: Teşhis ve Tedavi Birimleri