KISITLI ANTİBİYOTİK BİLDİRİMİ

Transkript

1 KISITLI ANTİBİYOTİK BİLDİRİMİ YAYIN TARİHİ 01/07/2011 REVİZYON TAR.-NO 00 BÖLÜM NO 04 STANDART NO 11 DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTÜ 00 Kısıtlı Bildirim : Duyarlılık test sonuçları klinikteki geniş spektrumlu antimikrobik ilaçların aşırı kullanımının yol açtığı çoğul dirençli nazokomiyal suların seleksiyonunu azaltmaya yardımcı bir uygulamadır. Klinisyenin antibiyotik seçimi Laboratuar raporundan etkilenir. Kısıtlı antibiyotik duyarlılık testi raporlama sisteminin uygulanması daha pahalı ve toksik ilaçların kullanımını kısıtlar. Yeni ilaçların uygunsuz ve gereksiz kullanımını engeller, dolayısı ile direnç gelişiminin önüne geçilmis olur. Ayrıca bazı enfeksiyonların tedavisinde, bazı antibiyotikler invitro duyarlı çıksa da invivo etkisizdir. Kısıtlı raporlamada bu ilaçlar raporlanmadığı için gereksiz kullanımları engellenebilir Klinik (tıbbi) mikrobiyoloji laboratuarında, bakteri izolatları için uygulanan antimikrobiyal duyarlılık testlerinde, Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti nin Antimikrobiyal Duyarlılık Testlerinde Standardizasyon(ADTS) komitesinin önerisine göre, halen geçerli en kapsamlı standart olan A.B.D. nin Clinical andlaboratory Standards Institute (CLSI) M2-A (-A10), M7-A (-A8) ve M100-S standartları (Ocak, 2011-S21) kullanılmaktadır. Klinik mikrobiyoloji laboratuvarında kısıtlı bildirim uygulaması için CLSI önerileri, test ve raporlama gruplarına göre antimikrobiyallerin sınıflandırılması biçimindedir Bu standartlarda, antimikrobiyaller, hangi durumlarda test edilmesi ve rapor edilmesi gerektiğine göre oluş turalan A, B, C, U ( urine ), O ( optional ) ve I ( investigational )gruplarında sınıflandırılmıştır A Grubu: Söz konusu etken ile oluşabilecek enfeksiyonu tedavi edebilen temel antibiyotik gruplarını içerir Primer olarak test ve rapor edilir. B Grubu: Etken A grubundakilere dirençli ise klinik ve hasta özellikleri dikkate alınarak A Grubu antibiyotikler kullanılamıyorsa B grubundakilerin kullanımı gerekiyorsa, infeksiyon birden çok etkenden oluşuyorsa birden fazla bölgede ise rapor edilir. C Grubu: B Grubundaki durumlar oluştuğunda çok nadir bir etken izole edildiğinde, A ve B Grubu antibiyotikler kullanılamıyorsa test ve rapor edilirler. Ek olarak test edilecek ve selektif olarak rapor edilecek lardır. U Grubu: Sadece idrar örnekleri için ek olarak test ve rapor edilecek lardır. O grubu: bir mikroorganizma grubu için klinik indikasyonu olup FDA onayı yoksa tercihe bağlı olarak test edilebilir. ANTİBİYOTİK SEÇİMİ (LABORATUVAR YÖNÜNDEN) Laboratuvar yönünden test edilecek antibiyotiklerin seçiminde ele alınması gereken hususlar aşağıda sıralanmıştır. test edilebilecek formunun olup olmaması, rutin test ve stoklama koşullarındaki stabilitesi, maliyeti, kabul edilebilir kalite kontrol değerleri var mı?, mikrobiyolojik aktivite spektrumu, uygun olan diğer antibiyotiklerle uyumluluğu, test endikasyonları, invitro testlerin prediktif değerleri. 1

2 ANTİBİYOTİK SEÇİMİ (KLİNİK YÖNDEN) Klinik yönden kullanılması gereken antibiyotiğin seçiminde ele alınması gereken hususlar aşağıda sıralanmıştır. Mikrobiyolojik aktivite spektrumu, uygulama yolu (PO, IM, IV), doku ve vücut sıvılarına dağılımı, yarılanma ömrü, toksisitesi, bu veya benzer ilaçlarla daha önce edinilmiş deneyimler, maliyet, kullanım endikasyonları. TEST VE RAPOR EDİLECEK İLAÇLARIN SEÇİMİ Test edilebilecek ve rapor edilecek antibiyotiklere Antibiyotik kontrol ekibinde görevli Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı tarafından karar verilir. Bu karar verilirken aşağıdaki hususlar dikkate alınır. Test edilecek organizmalar, bu organizmaların izole edildiği vücut bölgeleri, hastaneden sıklıkla izole edilen patojenlerin duyarlılık dağılımları, CLSI verileri. Duyarlılık testi yapılan ancak bildirimi kısıtlanan antimikrobik ilaçlarla ilgili sonuçlar otomasyon sisteminde kayıtlı olarak bulunur. Bildirimi kısıtlanan antimikrobiklerle ilgili bilgilere Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı, ilgili laboratuar teknisyeni ve istemi yapan klinisyen tarafından ulaşılabilmektedir. Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanınca bildirimi kısıtlanan bilgilerin kimlerle, hangi koşullarda paylaşabileceği belirlenmiştir. Kısıtlanmanın kaldırılmasına hastanın hekimi tarafından talep geldiği takdirde veya Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı tarafından gerekli görüldüğünde karar verilir. KISITLI RAPORLAMA Kısıtlı Bildirim Sistemine göre raporlamada temel olarak izlenen yol şöyledir: - Hastanemizde Antibiyotik Duyarlılık Testleri ve Antibiyotik Duyarlılık Bildirimleri konu ile ilgili CLSI standartlarına göre yapılmaktadır. Esas olarak, bu standartlara göre seçilmiş; primer ilaçlar ilk önce raporlanır. Bunlar en dar spektrumlu, en ucuz ve en az toksisisteye sahip olanlar veya klinik kullanımda hekim tarafından sıklıkla tercih edilen ilaçlardır. - Bunlara ek ilaçlar; primer ilaçlara direnç söz konusu ise, özellik arz eden vücut bölgeleri (BOS gibi) söz konusu ise, hasta ilacı tolere edemiyor ve tedaviye cevap vermiyor ise polimikrobiyal bir enfeksiyon söz konusu ise, birden fazla bölgede enfeksiyon var ise bildirilir. 2

3 Pseudomonas aeruginosa Antibiyogram test paneli Piperasilin (B) Piperasilin/Tazobaktam (B) Sefepim (B) Seftazidim (A) Gentamisin (A) Amikasin (B) Siprofloksasin (B) Levofloksasin (B) İmipenem (B) Not: Aynı kutu içinde anti mikrobiyal lardan koyu yazılanlar öncelikli test edilecek antibiyotikleri gösterir.( CLSI 2011) 3

4 Staphylococcus spp. Antibiyogram test paneli Penisilin (A) S. aureus ve S. lugdunensis için Sefoksitin (A) KNS ler için Sefoksitin (A) Teikoplanin (B) Gentamisin (C) Siprofloksasin (C) Klindamisin (A) Eritromisin (A) SXT (B) Linezolid (B) ( CLSI 2011) 4

5 Enterobacteriaceae spp. Antibiyogram test paneli Ampisilin (A) Amoksasilin/Klavulonik asit (B) Piperasilin (B) Piperasilin/Tazobaktam (B) Sefazolin (A) Sefepim (B) Sefoksitin (B) Sefotaksim (B) Seftriakson (B) Sefuroksim oral (B) Seftazidim (C) Aztreonam (C) Gentamisin (A) Amikasin (B) Siprofloksasin (B) SXT (B) İmipenem (B) Ofloksasin (U) Nitrofurantoin (U) Fosfomisin (O) Salmonella ve Shigella spp. nin fekal izolatlarında yalnızca ampisilin,bir florokinolon, ve SXT rutin olarak test edilip bildirilmelidir. Salmonella spp. nin ekstraintestinal izolatlarında ek olarak kloramfnikol ve bir üçüncü kuşak sefalosporin test edilip bildirilmelidir. Fosfomisin yalnızca E. coli üreyen idrar izolatlarında test edilip bildirilecek. (CLSI 2011) 5

6 Acinetobacter spp. Antibiyogram test paneli Ampisilin/Sulbaktam (A) Piperasilin (B) Piperasilin/Tazobaktam (B) Sefepim (B) Sefotaksim (B) Seftriakson (B) Seftazidim (A) Gentamisin (A) Amikasin (B) Siprofloksasin (A) Levofloksasin (A) SXT (B) İmipenem (A) Not: Aynı kutu içinde anti mikrobiyal lardan koyu yazılanlar öncelikli test edilecek antibiyotikleri gösterir.( CLSI 2011) HAZIRLAYAN BÖLÜM SORUMLUSU UZ.DR.ÇİĞDEM ÇEKİÇ CİHAN- MİKROBİYOLOJİ UZMANI KONTROL EDEN: KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ ŞEREF EFE-HASTANE MÜDÜR YRD. ONAYLAYAN: BAŞTABİP UZ.DR.TARKAN ÖZDEMİR 6

7 7