Konjenital Hipotiroidizm Tarama Program
|
|
- Tunç Özkul
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Sa lam Çocuk zlemi Sempozyum Dizisi No: 35 Ekim 2003; s Konjenital Hipotiroidizm Tarama Program Prof. Dr. Oya Ercan Konjenital hipotiroidizm semptomatolojisinin genellikle çok s n rl olmas nedeniyle hayat n ilk haftalar nda tan nmas zor olan ancak hormon tayinleriyle do umda kolayl kla tan koyulabilen, erken dönemde tedaviye bafllanmad takdirde a r somatik geliflme gerili i ile birlikte karakteristik görünüm yan nda mental retardasyon ve nörolojik sekellere sebep olan çocukluk ça n n en s k görülen endokrin hastal d r. Ondokuzuncu yüzy l n sonlar nda tedavi ile fiziksel belirtilerin ortadan kalkt heyecan içinde bildirilmifl ancak erken tedavinin mental prognozu düzeltti i 60 y l kadar sonra ortaya konulabilmifltir. Birbirini takip eden çal flmalarla ilk 3 ay içinde tedavisine bafllanan olgular n büyük bir k sm nda zeka düzeyinin normal oldu u fakat ilk 3 ay içinde klinik olarak tan koyulan olgular n oran n n oldukça düflük oldu u ve konjenital hipotiroidizmin 1/5000-1/10000 gibi bir s kl kta görüldü ü anlafl - l r anlafl lmaz, Kanada ve Amerika dan bafllayarak geliflmifl ülkelerde, 1970 li y llarda, neonatal tiroid tarama programlar bafllat lm flt r. Bu programlar ile 1992 y l nda dünyada 50 milyon çocuk taranm fl olup, 6000 olgu yenido an döneminde tan land r lm flt r. Konjenital hipotiroidizm olgular nda neonatal tarama öncesi dönemde 87 ± 20 gibi bir ortalama (Developmental Quotient: Geliflimsel Bölüm) DQ de eri saptan rken, tarama sonras ortalama DQ de eri 103 ± 2.3 tür. Ortalama IQ de eri ise neonatal taramadan önce 79.5, tarama sonras dönemde ise 109 ± 1.7 ve 106 ± 12.2 bulunmufltur. Klinik bulgularla tan s ilk 3 ay içinde konularak nispeten erken dönemde tedavi bafllanan olgularda bile bu de er d r. Bu rakamlar bafll bafl na tarama programlar n n önemini ve baflar s n ortaya koymaktad r. Günümüzde talya, spanya, Portekiz, ngiltere, rlanda, Danimarka ve Yunanistan gibi Avrupa ülkelerinde yenido anda ulusal hipotiroidizm tarama program tümüyle veya ön planda devlet taraf ndan yürütülmektedir. Türkiye de ise ulusal bir hipotiroidizm tarama program uygulanmamakta, konjenital hipotiroidizm taramas sadece belli merkezlerde gerçeklefltirilebilmektedir. 59
2 Oya Ercan Ülkemizde konjenital hipotiroidizm tarama program ilk kez 1986 da Prof. Dr. Sezer Hatemi taraf ndan.ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Çocuk Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal nda bafllat lm fl olup bu program bugüne kadar genellikle fakültemiz Do um ve Kad n Hastal klar Klini i nde do an yaklafl k bebe in taranmas n sa lam flt r. Daha sonra Hacettepe Üniversitesi, 9 Eylül Üniversitesi ve stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi Çocuk Sa l - ve Hastal klar Anabilim Dallar nda tarama programlar bafllat lm flt r. Tarama programlar n n gelifltirilmesinden sonra konjenital hipotiroidizmin insidans de bir olarak belirlenmifltir. Ülkemizde ilk kez genifl olgu grubunda konjenital hipotiroidizm insidans Cerrahpafla T p Fakültesi Çocuk Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal nda y llar aras nda yenido anda belirlenmifl olup 1:3386 olarak bulunmufltur. Olgu say s - n n 1996 da e ulaflmas ile insidans n 1:1847 ye yükseldi i gözlenmifltir. Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal Pediatrik Endokrinoloji Ünitesi nde ise y llar aras nda yenido an taranm fl ve insidans 1:2736 olarak belirlenmifltir. Bu veriler ülkemizde konjenital hipotiroidizmin rölatif olarak s k görüldü ünü düflündürmektedir. Yenido anda tarama programlar n n gereklili ini gösteren bu bilgilerden sonra konjenital hipotiroidizm tarama programlar n n özelliklerine geçmeden, bu özelliklerin daha iyi anlafl labilmesi için, yenido an n tiroid fizyolojisinden söz etmekte yarar vard r. YEN DO ANIN T RO D F ZYOLOJ S Miad nda Do an Bebek Miad nda do an bir bebekte tiroid fizyolojisinde önemli de ifliklikler oluflur. Bunlardan en belirgin olan do umu takip eden ilk 30 dakika içinde serum TSH konsantrasyonunun µiu/ml ye ulaflmas d r. Bu durum tiroidi stimüle ederek ilk 24 saat içinde serum T4 konsantrasyonunun %50 oran nda ve serum T3 konsantrasyonunun 3-4 misli artmas na yol açar. Do umdan hemen sonra gözlenen TSH n n art fl n n ekstraüterin ortam n rölatif so uklu una ba l oldu u düflünülmektedir. Bu de ifliklikler sonucunda yenido an n hipertiroid durumda oldu unu söyleyebiliriz. Hipertiroid durum, TSH nin ilk birkaç gün içinde h zla düflmesiyle sona erer. Bu özelliklerin bilinmesi yenido- an n tiroid fonksiyonunun de erlendirilmesinde ve konjenital hipotiroidizm tarama programlar n n planlanmas nda büyük önem tafl r. Prematüre Bebek Günümüzde prematüre bebeklerin yaflam flans n n artmas nedeni ile bu grup bebe in tiroid fizyolojisinin de iyi bilinmesi zorunlu hale gelmifltir. Prematüre bebekte tiroid fonksiyonlar aç s ndan durum miad nda do an bebe e göre daha çaprafl kt r, çünkü prematüre bebe in hipotalamo-pituiter-tiroid 60
3 Konjenital Hipotiroidizm Tarama Programlar aks matüre olmam flt r. Do umdan sonra T4 ve TSH da hafif bir art fl görülmekle birlikte ilk 1-2 hafta içinde T4 konsantrasyonu h zl bir flekilde düfler. Bu düflüfl özellikle çok düflük do um a rl kl (<1.5 kg) bebeklerde belirgindir. Total T4 serbest T4 e göre daha çok etkilenir. Prematüre bebeklerin tiroid fonksiyonlar n n miad nda do an bebeklerden farkl l k göstermesinin sebepleri komplekstir: Prematüre bebeklerin iyod depolar azd r. Bu özellikle s n rda iyod yetersizli i gözlenen bölgelerde önem tafl r. Prematüre bebeklerin hasta olma olas l miad nda do an bebeklere göre daha fazlad r. Bu nedenle iyod dengesini regüle etmeleri daha zordur ve neonatal tiroid fonksiyonunu etkileyen ilaçlarla tedavi edilmeleri olas l daha fazlad r. Ayr ca, prematürelerin deri antiseptiklerinde ve di er ilaçlarda bulunan iyodun tiroidi süprese edici etkilerine duyarl l daha fazlad r. Baz preterm bebeklerde total T4 azalm fl olmas na ra men TSH belirgin olarak yükselmeyebilir. Bebe in prematürelik derecesi artt kça TSH nin yüksek bulunma olas l artar. Yüksek bir TSH düzeyi primer hipotiroidizmi yans t yor olabilirse de, birkaç haftal k prematüre bebeklerde gözlenen TSH art fl, hastal k sonras gözlenen iyileflme dönemindeki TSH art fl na benzer bir art flt r. Respiratuvar distress sendromu gibi prematurite ile iliflkili proçesler düzeldikçe, prematüre bebekte bask lanm fl olan hipotalamo-pituiter-tiroid aks canlan r. KONJEN TAL H POT RO D ZM TARAMASI PROGRAMLARI Tarama için gerekli kan örnekleri daha önce anlat ld gibi do umdaki fizyolojik TSH art fl nedeniyle ideal olarak do umu izleyen 3-5. günlerde ve topuktan al nmal d r. Finlandiya da istisnai olarak kordon kan ndan TSH tayini yap lmaktad r. Ancak bebeklerin do umevlerinden ilk saatte taburcu olmalar nedeni ile "zamanlama" ülkemiz için ciddi bir sorun oluflturmaktad r. Bu sorun geliflmifl ülkelerde, örne in ngiltere de, do umu takip eden 7 gün içinde her bebe in hemflire taraf ndan ziyaret edilmesi mecburiyetinden dolay rahatl kla afl lm flt r. E er bebe e 3-5. günlerde ulafl lamayaca düflünülüyorsa birinci günden itibaren kan örne i al nabilir. Erken dönemde kan örne inin al nmas, TSH düzeyindeki fizyolojik art fl nedeni ile konjenital hipotiroidizm için yalanc pozitiflik oran n artt raca ndan "geri ça rma oran "nda (recall rate) art fla neden olur ki, bu tarama programlar aç s ndan istenmeyen bir özelliktir. Bir çözüm olarak ilk günde al nan kan örneklerinin "cutoff" de eri, di er bir deyimle patolojik alt s n r yükseltilebilir. Ancak bu tür de ifliklikler tarama sonuçlar n n yorumlanmas n zorlaflt r r. Di er taraftan patolojik alt s n r n yükseltilmesi konjenital hipotiroidizm olup TSH s yavafl yükselen olgular n tan namamas na da yol açabilir. Oysa iyi planlanm fl bir tarama program nda yöntemin yalanc negatiflik oran n n da en minimuma indirgenmifl olmas gerekir. 61
4 Oya Ercan Konjenital hipotiroidizmin erken tan s için bafll ca iki tarama stratejisi oluflturulmufltur: 1. ABD nin baz eyaletlerinde ve Hollanda da uygulanan ve primer olarak T4 tayinine dayanan strateji. Bu stratejide T4 ün düflük (<0.8 standart sapma) bulunmas halinde TSH bak larak tan ya yönlenilir. 2. Avrupa n n bir çok ülkesinde, Japonya da ve A.B.D nin baz eyaletlerinde uygulanan ve primer olarak TSH tayinine dayanan strateji. Bu stratejide ise TSH nin yüksek bulunmas halinde T4 düzeyi tayin edilerek tan ya yönlenilir. Bir di er yöntem ise T4 ve TSH n n efl zamanl ölçümüdür ki en ideal tarama yöntemi olmakla birlikte ekonomik aç dan yük getirmektedir. Konjenital Hipotiroidizm Taramas Sonuçlar n n Yorumlanmas Tarama programlar nda kullan lan testin özelliklerinden biri uygun bir cut-off de erinin belirlenmesi ve bunun üzerinde fikir birli i oluflturulmas olarak belirtilmektedir. Ancak primer olarak T4 ile tarama yap lan programlarda <-0.8 standart sapma gibi rölatif bir patolojik üst s n r belirlenmifl olmas na ra men TSH düzeyi için kesin bir alt s n r n fikir birli i ile oluflturulmas mümkün olmam flt r. Bu s n r 20 µiu/ml olarak belirtildi i gibi, 30 µiu/ml, 15 µiu/ml gibi de erlerin cut-off olarak al nd gözlenmektedir. Klini imizde uygulanan ve yenido annn tarand dönemde cut-off 22 µiu/ml olarak al nm flt r. Bu aflamada "recall rate" ise oldukça düflük bir de erde (%0.14) bulunmufltur. TSH ölçümüne dayanan tarama programlar nda geri ça rma oran % aras nda de iflmektedir. TSH düzeyinin (50) µiu/ml bulundu u olgularda ikinci bir spot örnekten T4 tayini yap labilir, ya da TSH tayini yine ikinci bir spot örnekte tekrarlanabilir. Sonuçlara göre hastan n takibi yönlendirilir. Ancak TSH n n >40-50 µiu/ml bulundu u olgular n hasta oldu u kabul edilerek bebek klinik olarak de erledirilir, serumda tiroid parametreleri ölçülür ve sonuca var l r. Tan konulduktan sonra konjenital hipotiroidizmin etyolojisinin belirlenmesine çal fl l r. TSH de erinin (49) µiu/ml aras nda bulunmas halinde bu durum genellikle ya yalanc pozitifli i yans t r, ya da geçici hipotiroidizm düflünülebilir. Geçici hipotiroidizm özellikle s n rda iyod yetersizli i bulunan bölgelerde do an prematüre bebeklerde s kt r. Konjenital Hipotiroidizmin Etyolojisi Tüm dünyadaki durum göz önüne al nd nda konjenital hipotiroidizmin en s k sebebi iyod yetersizli idir. yod yetersizli inin a r oldu u bölgelerde, konjenital hipotiroidizm endemik olarak gözlenir ki bu durum "endemik kretenizm" olarak adland r l r. 62
5 Konjenital Hipotiroidizm Tarama Programlar Endemik olamayan konjenital hipotiroidizm sebepleri ise afla daki flekilde s ralanabilir: I. Kal c Hipotiroidizm 1. Primer hipotiroidizm a. Tiroid disgenezisi(%80-85 olguda) Aplazi Ektopi + hipoplazi Ektopi olmadan hipoplazi b. Tiroid hormon sentezinin do umsal kusurlar 2. Sekonder ve/veya tersiyer hipotiroidizm a. Hipotalamik bozukluk b. Orta hat defektleri c. Hipofizer bozukluk 3. Tiroid hormon rezistans II. Geçici Konjenital Hipotiroidizm Yenido an tarama programlar ile saptanan konjenital hipotiroidizm olgular n n %10 unun geçici hipotiroidizm oldu u belirtilmektedir. Geçici hipotiroidizm daha önce söz edildi i üzere bafll ca prematüre bebeklerde görülür. Geçici hipotiroidizme yol açan sebepler: A. Primer hipotiroidizm Prenatal veya postnatal iyod yetersizli i ve fazlas Annenin antitiroid ilaç kullan m Annenin TSH reseptörünü bloke edici antikorlar n n bulunmas B. Sekonder veya tersiyer hipotiroidizm Prenatal dönemde annede hipertiroidizm Prematürite Droglar: Steroidler, dopamin Burada özellikle fazla iyodun tiroid fonksiyonunu süprese edici etkilerinden söz etmek gerekir. Annenin gebeli i s ras nda kulland iyod içeren bir ilaç ya da bebe e bir flekilde direkt olarak ulaflan fazla miktardaki iyod tiroid fonksiyonunu süprese eder. Yenido anda ve prenatal dönemde iyod fazlal - na yol açabilecek bu kaynaklar droglar (potasyum iodid, amiodaron), radyokontrast ajanlar (IV piyelogram, oral kolesistogram veya amniografi s ras nda kullan lan ajanlar) ve antiseptik solüsyonlar (povidon iyod) fleklinde s ralanabilir. 63
6 Oya Ercan Konjenital Hipotiroidizm Taramas Stratejilerinin De erlendirilmesi Her tarama stratejisinin avantajlar ve dezavantajlar vard r. Primer olarak T4/gerekince TSH bak lan stratejide: primer, sekonder ve tersiyer hipotiroidizm, düflük T4 e ra men TSH n n henüz yükselmedi i (TSH s yavafl yükselen) konjenital hipotiroidizm olgular, TBG eksikli i ve hipertiroksinemi tan - n r ancak kompanse hipotiroidizm (normal T4 + yüksek TSH) tan namaz. Primer olarak TSH/gerekince T4 bak lan stratejide overt ve kompanse hipotiroidizm tan n r ancak sekonder ve tersiyer hipotiroidizm, TSH s yavafl yükselen konjenital hipotiroidizm olgular, TBG eksikli i ve hipertiroksinemi atlan r. Primer olarak TSH n n bak ld stratejide, primer olarak T4 ün bak ld stratejiye göre yalanc pozitifler daha azd r. Ancak hem primer olarak T4 tayinine dayanan strateji, hem de primer olarak TSH tayinine dayanan strateji konjenital hipotiroidizmin tan nmas nda eflit olarak yararl gözükmektedir. SONUÇ Otuz y la yak n zamand r geliflmifl ülkelerde her yenido an konjenital hipotiroidizm aç s ndan taranmaktad r. Tarama yöntem(ler)i basit ve güvenilir olan konjenital hipotiroidizm, erken dönemde tan konularak tedavisine baflland takdirde, tedavi edilmeyen olgularda gözlenen irreversibl mental retardasyonunun engellendi i bir hastal kt r. Ülkemizde ise, pediatrik endokrinologlar n tüm gayretlerine ra men, ulusal bir tarama program n n gelifltirilememifl olmas üzüntü vericidir. Bu, y lda bebe in do du u bir ülkede her y l, erken dönemde tan konuldu u ve tedaviye baflland takdirde normal zekaya sahip olabilecek 500 kadar çocu un geç tan nedeniyle mental retardasyon riski ile karfl karfl ya olmas demektir. Dile imiz, ülkemizde en k sa zamanda ulusal bir konjenital hipotiroidizm tarama program n n bafllat lmas d r. KAYNAKLAR 1. Hatemi S, Ercan O. Le dépistage néonatal de l hypothyroidie en Turquie. Med et Hyg 1993; 51: Ercan O, Hatemi S. Konjenital hipotiroidizmde erken tan ve tedavinin önemi. stanbul Çocuk Klini i 1990; 26: Unutmaz T yenido anda sistematik TSH taramas ile konjenital hipotiroidi insidans n n belirlenmesi. Uzmanl k tezi stanbul. 4. Kandemir N, Yordam N. Yenido an döneminde konjenital hipotiroidi taramas. Yurdakök M, Coflkun T. Pediatride Yeni Bilgiler - Yeni Görüfller. 1995; 981: Brown RS. The thyroid gland. Brook CGD, Hindmarsh PC. Clinical Pediatric Endocrinology 2001, Blackwell Science Oxford:
CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıHasta Rehberi Say 15b. H POT RO D ZM Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 15b H POT RO D ZM Orta kolayl kta okunabilir rehber Hipotiroidizm - Say 15b (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü, Reading, ngiltere
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
DetaylıGENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL
Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62
DetaylıÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR
ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid
DetaylıBüyümenin zlenmesi. Prof. Dr. Oya Ercan
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Sa lam Çocuk zlemi Sempozyum Dizisi No: 35 Ekim 2003; s. 251-26 Büyümenin zlenmesi Prof. Dr. Oya Ercan Büyümenin izlenmesi pediatri prati
DetaylıKONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ
Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıHasta Rehberi Say 6. KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Kolay okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü,
DetaylıGÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman
GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar
DetaylıHasta Rehberi Say 15a. H PERT RO D ZM Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 15a H PERT RO D ZM Orta kolayl kta okunabilir rehber Hipertiroidizm - Say 15a (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü, Reading, ngiltere
DetaylıMehmet TOMBAKO LU* * Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Enerji Mühendisli i Bölümü
Nükleer Santrallerde Enerji Üretimi ve Personel E itimi Mehmet TOMBAKO LU* Girifl Sürdürülebilir kalk nman n temel bileflenlerinden en önemlisinin enerji oldu unu söylemek abart l olmaz kan s nday m. Küreselleflen
DetaylıHasta Rehberi Say 11. ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 11 ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Ço ul Hipofiz Hormonu Eksikli i - Say 11 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri
DetaylıTiroid dışı hastalıklarda düşük T3, yüksek rt3, normal T4 ve normal TSH izlenir.
TİROİD HORMON SENTEZİ Dishormonogenezis Hasta ötroid? Şiddetli açlıkta, kronik hastalıkta, akut hastalıkta, cerrahi esnasında ve sonrasında T4--- T3 azalır Propiltiourasil, kortikosteroid, amiodaron propnalol
DetaylıHasta Rehberi Say 14. NTRAÜTER N BÜYÜME GER L Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 14 NTRAÜTER N BÜYÜME GER L Orta kolayl kta okunabilir rehber ntraüterin Büyüme Gerili i - Say 14 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü,
DetaylıAmniyosentezden önce bir şansınız daha var!
Hassasiyeti YÜKSEK ve GÜVENİLİR Bir Tarama Testi Fetal trizomilerin taranması ve Y kromozomunun değerlendirilmesinde kullanılan son derece gelişmiş bir kan testi Amniyosentezden önce bir şansınız daha
DetaylıHasta Rehberi Say 15b. H POT RO D ZM Kolay okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 15b H POT RO D ZM Kolay okunabilir rehber Hipotiroidizm - Say 15b (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü, Reading, ngiltere de (A
Detaylıwww.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar
www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar Kazand ran Güç Mercedes-Benz orijinal ya lar arac n z üreten uzmanlar taraf ndan, gelifltirilmifltir. Mercedes-Benz in dilinden en iyi Mercedes-Benz
DetaylıHasta Rehberi Say 12. fiekers Z D YABET (Diyabet nsipit) Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 12 fiekers Z D YABET (Diyabet nsipit) Orta kolayl kta okunabilir rehber fiekersiz Diyabet (Diyabet nsipit) - Say 12 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi,
DetaylıHart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar.
Cerebral palsi gibi hareket ve postüral kontrol bozukluklar na yol açan hastal klar olan çocuklar, hastal klar n n derecesine ba l olarak yürüme güçlü ü çekmekte veya hiç yürüyememektedir. Hart Walker,
DetaylıBÜYÜME HORMONU EKS KL
Hasta Rehberi Say 2 BÜYÜME HORMONU EKS KL Kolay okunabilir rehber Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 2 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü, Reading,
DetaylıŞeker Hastalığı Nedir? Neden Önemlidir?
Aile Hekimliği Sürekli Mesleki Gelişim Programı Hayatınız boyunca öngöremediğiniz ve hayat kalitenizi düşürecek pek çok sorun yaşayabilirsiniz. Şeker hastalığı(kısa olarak Diyabet diyebiliriz) ve obezite
DetaylıDünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)
Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
DetaylıCO RAFYA SICAKLIK. Kavram Dersaneleri 6. ÖRNEK 1 : Afla daki haritada, Türkiye de y ll k günefllenme sürelerinin da l fl gösterilmifltir.
CO RAFYA SICAKLIK ÖRNEK 1 : Afla daki haritada, Türkiye de y ll k günefllenme sürelerinin da l fl gösterilmifltir. 2500 saat 2250 saat 1750 saat 2000 saat 2500 saat 2750 saat 3000 saat 3250 saat Bu haritadaki
Detaylı08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D
VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D Vitamin D ve İmmün Sistem İnsülin Sekresyonuna Etkisi Besinlerde D Vitamini Makaleler Vitamin D, normal bir kemik gelişimi ve kalsiyum-fosfor homeostazisi için elzem
DetaylıDünya Çavdar ve Yulaf Pazarı
Dünya Çavdar ve Yulaf Pazarı Dünyada çavdar ve yulafın üretimi, buğday, pirinç, mısır ve arpa gibi diğer tahıl ürünlerine kıyasla son derece sınırlıdır. Yılda ortalama 14-15 milyon ton dolayında olan dünya
DetaylıVenöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma)
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 185-189 Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil
DetaylıProf.Dr.Babür Kaleli Pamukkale Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. 8.MFTP Kongresi 11-14 Ekim 2012 İstanbul
Prof.Dr.Babür Kaleli Pamukkale Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. 8.MFTP Kongresi 11-14 Ekim 2012 İstanbul Tiroid Hastalıkları Gebelerin %2-3 ünde tiroid disfonksiyonu var Gebelik tiroid fonksiyonlarını
DetaylıEndokrin Testler Cep K lavuzu
Deomed Medikal Yay nc l k Endokrin Testler Cep K lavuzu Prof. Dr. fiazi mamo lu Prof. Dr. Canan Özyard mc Ersoy Uzm. Dr. Sinem K y c Uzm. Dr. Metin Güçlü Uzm. Dr. Özen Öz Gül Uzm. Dr. Soner Cander Uzm.
DetaylıSa l kl Çocu a Oftalmoloji Aç s ndan Yaklafl m
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Sa lam Çocuk zlemi Sempozyum Dizisi No: 35 Ekim 2003; s. 53-58 Sa l kl Çocu a Oftalmoloji Aç s ndan Yaklafl m Prof. Dr. Velittin O uz GÖRME
DetaylıHİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK. Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011
HİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011 1 GÜVENLİ ANNELİK GİRİŞİMİ Yüksek maternal mortalite ve morbiditeyi azaltmak için, 1987 yılında DSÖ öncülüğünde Nairobi
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıÇOCUKLUKTA ve ERGENL KTE KEM K SA LI I
ÇOCUKLUKTA ve ERGENL KTE KEM K SA LI I Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE
DetaylıHEPATİT C SIK SORULAN SORULAR
HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR Hepatit C nedir? Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hastalığıdır. Hepatit C hastalığı olarak bilinir ve %70 kronikleşir, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri
DetaylıGenel Yay n S ra No: 178 2010/20. Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun
Genel Yay n S ra No: 178 2010/20 ISBN No: 978-605-5614-56-0 Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun Tasar m / Uygulama Referans Medya ve Reklam Hiz. Ltd. Tel: +90.212 347 32 47 e-mail: info@referansajans.com
DetaylıC. MADDEN N ÖLÇÜLEB L R ÖZELL KLER
C. MADDEN N ÖLÇÜLEB L R ÖZELL KLER 1. Patates ve sütün miktar nas l ölçülür? 2. Pinpon topu ile golf topu hemen hemen ayn büyüklüktedir. Her iki topu tartt n zda bulaca n z sonucun ayn olmas n bekler misiniz?
DetaylıAnimasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi
Otomasyon Sistemleri E itiminde Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Murat Ayaz Kocaeli Üniversitesi Teknik E itim Fakültesi, Elektrik E itimi Koray Erhan Kocaeli Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi,
DetaylıBEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9
BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal
DetaylıHasta Rehberi Say 2. BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 2 BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 2 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü,
DetaylıK atma de er vergisi, harcamalar üzerinden al nan vergilerin en geliflmifl ve
ÖZEL MATRAH fiekl NE TAB ALKOLLÜ ÇK SATIfiLARINDA SON DURUM H.Hakan KIVANÇ Serbest Muhasebeci Mali Müflavir I. G R fi K atma de er vergisi, harcamalar üzerinden al nan vergilerin en geliflmifl ve modern
DetaylıİKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ
İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ 120 kinci Bölüm - Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi 1. ARAfiTIRMANIN AMACI ve YÖNTEM Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi, tüketici enflasyonu, iflsizlik
Detaylıstanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye
215 ROMANYA LE BULGAR STAN IN AB YE EKONOM K ENTEGRASYONU Yrd. Doç. Dr. Mesut EREN stanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye 1. Girifl Avrupa Birli i nin 5. ve son genifllemesi 2004 y l nda 10 Orta ve Do u
DetaylıKocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi. 4. Bas
1 Prof. Dr. Yunus Kishal Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi Tekdüzen Hesap Sistemi ve Çözümlü Muhasebe Problemleri 4. Bas Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulama Tebli leri
DetaylıHasta Rehberi Say 13 KRAN YOFAR NJ OMA. Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 13 KRAN YOFAR NJ OMA Orta kolayl kta okunabilir rehber Kraniyofarinjiyoma - Say 13 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü, Reading,
DetaylıYay n No : 1610 Hukuk Dizisi : Bas - Ekim 2005
I B&M Prof. Dr. Erdener YURTCAN KABAHATLER KANUNU VE YORUMU stanbul 2005 Yay n No : 1610 Hukuk Dizisi : 718 1. Bas - Ekim 2005 ISBN 975-295 - 494-4 Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıDrugWipe. Uyuflturucu Testi Tan t m Kitapç.
DrugWipe Uyuflturucu Testi Tan t m Kitapç www.aktifdiagnostik.com DrugWipe Trafik Uygulamalar nda Uyuflturucu Madde Testi 1995 2012 17 Yıllık Tecrübe DrugWipe özellikleri 1- En ileri teknoloji: Patentli,
DetaylıAraflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama
21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas
DetaylıKent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi!
Kent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi! www.kenthospital.com Kent Hastanesi, hepimizden önce çocuklarımızın hastanesi! Çünkü, çocuklarımız, hepimizin geleceği! Kuruluşumuzdan bu yana
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ
Detaylı1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ
1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına
DetaylıS STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER
S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER Erol LENGERL / Akis Ba ms z Denetim ve SMMM A.fi. 473 474 2. Salon - Paralel Oturum VIII - Sistem ve Süreç Denetiminde Karfl lafl lan
DetaylıYAPISAL BÜYÜME ve ERGENL K GEC KMES
Hasta Rehberi Say 10 YAPISAL BÜYÜME ve ERGENL K GEC KMES Orta kolayl kta okunabilir rehber Yap sal Büyüme ve Ergenlik Gecikmesi - Say 10 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi,
DetaylıLAÇ ENDÜSTR S fiverenler SEND KASI
LAÇ ENDÜSTR S fiverenler SEND KASI Önsöz N üfusun artmas ve yafllanmas, yeni ve pahal tedavi yöntemlerinin gelifltirilmesi, sa l k hizmetlerinin yayg nlaflmas nedenleriyle tüm dünyada sa l k harcamalar
DetaylıPRC 100 BOYAMA ROBOTU C.000 KULLANIM KLAVUZU
PRC 100 BOYAMA ROBOTU C.000 KULLANIM KLAVUZU NOT PRC 100 KULLANIM KLAVUZU 12 2 11 NOT PROGRAM AYARLARI Ç NDEK LER POWER BUTON 1- Ç NDEK LER... 3 GÖSTERGE Power buton ON konumuna getirildi inde ekranda
DetaylıÜN TE V SOSYAL TUR ZM
ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S
DetaylıG ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl
220 ÇEfi TL ADLARLA ÖDENEN C RO PR MLER N N VERG SEL BOYUTLARI Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl Primi,Has lat Primi, Y l Sonu skontosu)
DetaylıMESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES
MESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES Ahmet AKIN / TÜRMOB Yönetim Kurulu Üyesi 387 388 Genel Oturum III - Meslek Mensuplar Aç s ndan Türkiye Denetim Standartlar n
Detaylı6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN
GEOMETR Geometrik Cisimler Uzunluklar Ölçme 6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN 1. Prizmalar n temel elemanlar n belirler. Tabanlar n n karfl l kl köflelerini birlefltiren ayr tlar tabanlara
DetaylıSeramik nedir? alfabesi 6
Seramik in alfabesi 6 Seramik nedir? Seramik, en basit tarifiyle, çok yüksek s cakl kta piflirilmifl toprak demektir. Serami in tarihi, uygarl k tarihi kadar eskidir. lk serami in Milattan Önce 6000 y
DetaylıTürkiye İlaç Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı Toplantısı
Türkiye İlaç Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı Toplantısı SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI YADİGAR GÖKALP İLHAN: -GELİŞMEKTE OLAN SAĞLIK SEKTÖRÜ VE SAĞLIĞA ERİŞİMDEKİ ARTIŞ, KAMU HARCAMALARINI
Detaylı3M Sa l k Ürünleri. Masa Üstü Buhar Otoklav
3M Sa l k Ürünleri Masa Üstü Buhar Otoklav Güvenlik, performans ve uyum aç s ndan ideal Gözenekli malzemeler B170N PRO P 3M Masa Üstü Buhar Otoklav kullan m çok kolay olan, teknolojik aç dan geliflmifl
DetaylıYrd. Doç. Dr. Berrin Telatar, 1 Prof.Dr. Ayça Vitrinel, 2 Dr. Serdar Cömert, 3 Doç. Dr. Ethem Erginöz, 4 Dr. Engin Tutkun, 5 Dr.
Yrd. Doç. Dr. Berrin Telatar, 1 Prof.Dr. Ayça Vitrinel, 2 Dr. Serdar Cömert, 3 Doç. Dr. Ethem Erginöz, 4 Dr. Engin Tutkun, 5 Dr. Yasemin Ak n 6 1 stanbul Bilim Üniversitesi T p Fakültesi, Halk Sa l Anabilim
DetaylıFarkl alanlarda çal flmalar n sürdüren firmam z n bafll ca faaliyet alanlar ;
FARK n zolsun Bir DPAK Prestij Torbalar DPAK File Torbalar DPAK Bantl Torbalar Etiketler Etiketli Çuvallar Rulo Etiketler Üzüm Torbalar Sebze Torbalar Koliler Tüp File ve Extrude File çeflitleri Hakk m
DetaylıNIR Analizleri için Hayvansal Yem ve G da Numunelerinin Haz rlanmas
NIR Analizleri için Hayvansal Yem ve G da Numunelerinin Haz rlanmas Çiftlik hayvanlar yeti tiricili inde yem kalitesinin belirleyici etkisi vard r. Ancak, yüksek kaliteli yem besicilik maliyetlerini önemli
DetaylıÇocuk ve Tüberküloz (Verem)
TÜRK TORAKS DERNEĞİ EĞİTİM KİTAPLARI SERİSİ Çocuk ve Tüberküloz (Verem) Pediyatrik Akciğer Hastalıkları Çalışma Grubu TÜRK TORAKS DERNE E T M K TAPLARI SER S Türk Toraks Derne i yay n d r Türk Toraks Derne
DetaylıTÜRKİYE BİLİMSEL YAYIN GÖSTERGELERİ (II) 1981-2007 TÜRKİYE, ÜLKELER VE GRUPLAR
3.2.Etki De erine Göre ABD 1981-2007 döneminde üretti i 6.634.586 adet yay na ald 137.391.957 at f say s ile 20,71 lik etki de erine sahip olup 14,17 lik DÜNYA ortalama etki de erinden yakla k % 50 daha
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. çindekiler
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
DetaylıERGENL K ve BÜYÜME HORMONU EKS KL
Hasta Rehberi Say 3 ERGENL K ve BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Ergenlik ve Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 3 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa
Detaylı6 MADDE VE ÖZELL KLER
6 MADDE VE ÖZELL KLER TERMOD NAM K MODEL SORU 1 DEK SORULARIN ÇÖZÜMLER MODEL SORU 2 DEK SORULARIN ÇÖZÜMLER 1. Birbirine temasdaki iki cisimden s cakl büyük olan s verir, küçük olan s al r. ki cisim bir
DetaylıDers 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac
Ders 3: SORUN ANAL Z Sorun analizi nedir? Sorun analizi, toplumda varolan bir sorunu temel sorun olarak ele al r ve bu sorun çevresinde yer alan tüm olumsuzluklar ortaya ç karmaya çal fl r. Temel sorunun
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m
Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m 1.0 Girifl 1.1 Bu K lavuz Notu nun (KN) amac finansal raporlama için De erleme Raporu nu kullananlar ve haz rlayanlar Uluslararas
Detaylı.. 95. Çeviren: Dr. Almagül sina
.. 95 Türkiye ile Kazakistan: Karfl l kl Kazan mlara Dayal Bir flbirli i Bektas Mukhamejanov * Çeviren: Dr. Almagül sina Kazakistan ba ms zl n kazand ndan itibaren, d fl politika stratejisinde çok yönlü
DetaylıSIVILARI ÖLÇME. Marketten litreyle al nan ürünlerden baz lar afla da verilmifltir.
S v lar Ölçme MATEMAT K SIVILARI ÖLÇME Marketten litreyle al nan ürünlerden baz lar afla da verilmifltir. Baflka hangi ürünleri litreyle al rs n z? S v lar ölçme birimi litredir. Litre = L Arda, evlerindeki
DetaylıKonjenital hipotiroidi. Yrd. Doç. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi
Konjenital hipotiroidi Yrd. Doç. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Erken tanı neden önemli? Tedaviden Önce Sonra Erken tanı neden önemli? Tiroid hormonu ile muamele
DetaylıDÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER
DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER Dünyada üretilen krom cevherinin % 90 ının metalurji sanayinde ferrokrom üretiminde, üretilen ferrokromun da yaklaşık % 90 ının paslanmaz çelik sektöründe
DetaylıHasta Rehberi Say 11. ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Kolay okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 11 ÇO UL H POF Z HORMONU EKS KL Kolay okunabilir rehber Ço ul Hipofiz Hormonu Eksikli i - Say 11 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü,
DetaylıYÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ
YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ Hazırlayan: Doç.Dr. Hakan Güler Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Karlsruhe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Almanya
DetaylıBURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol
BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol 1. Giriş Bu yazıda, Bursa daki (ciro açısından) en büyük 250 firmanın finansal profilini ortaya koymak amacındayız.
DetaylıÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM
ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM D YABETLE YAfiAMAK Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Diyabet,
DetaylıAÇIKLAMALAR VE UYGULAMALAR
SEÇ LM fi TÜRK YE F NANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI AÇIKLAMALAR VE UYGULAMALAR Prof. Dr. Cemal B fi (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. Yakup SELV ( stanbul Üniversitesi) Doç. Dr. Fatih YILMAZ ( stanbul Üniversitesi)
DetaylıİSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ
İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ Deneyde dolu alan tarama dönüşümünün nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Dolu alan tarama
DetaylıCO RAFYA. DÜNYA NIN fiekl N N VE HAREKETLER N N SONUÇLARI ÖRNEK 1 :
CO RAFYA DÜNYA NIN fiekl N N VE HAREKETLER N N SONUÇLARI ÖRNEK 1 : K rk nc paralel üzerindeki bir noktan n hangi yar mkürede yer ald afla dakilerin hangisine bak larak saptanamaz? A) Gece-gündüz süresinin
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,
DetaylıBu dedi im yaln zca 0,9 say s için de il, 0 la 1 aras ndaki herhangi bir say için geçerlidir:
Yak nsamak B u yaz da, ilerde s k s k kullanaca m z bir olguyu tan mlayaca z ve matemati in en önemli kavramlar ndan birine (limit kavram na) de inece iz. Asl nda okur anlataca m kavram sezgisel olarak
Detaylıfiekers Z D YABET (Diyabet nsipit)
Hasta Rehberi Say 12 fiekers Z D YABET (Diyabet nsipit) Kolay okunabilir rehber Diyabet nsipid - Say 12 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü, Reading,
DetaylıPREMATÜRE BEBEKLERİN FİZYOLOJİSİ
PREMATÜRE BEBEKLERİN FİZYOLOJİSİ TANIMLAR Preterm/Prematüre Bebek- 37 gestasyon haftasından önce doğan Gestasyon yaşına göre sınıflandırma Prematüre (erken doğan)
DetaylıCO RAFYA KONUM. ÖRNEK 2 : Afla daki haritada, Rize ile Bingöl il merkezlerinin yak n ndan geçen boylam gösterilmifltir.
CO RAFYA KONUM ÖRNEK 1 : Aralar nda 1 lik fark bulunan iki paralel aras ndaki uzakl k de iflmezken, aralar nda 1 lik fark, bulunan iki meridyen aras ndaki uzakl k Ekvator dan kutuplara gidildikçe azalmaktad
DetaylıDe erli Okurlar m z, Çocukluk döneminde süt ve süt ürünleri tüketmek ergenlikte sa l kl kemik geliflimine katk da bulunabilir
Ayl k Pediatri Bülteni Kas m 2008 Say 4 De erli Okurlar m z, Ayl k yay nlanan Pediatrik Yaklafl mlar bültenimizin bu say s nda ülkemizde kifli bafl na düflen günlük süt tüketiminin gere inden çok düflük
DetaylıKÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ
KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ 12 NİSAN 2013-KKTC DR. VAHDETTIN ERTAŞ SERMAYE PIYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın
DetaylıZENTIVA YA BAKIŞ İÇİNDE NE OLDUĞU ÖNEMLİDİR
ZENTIVA YA BAKIŞ İÇİNDE NE OLDUĞU ÖNEMLİDİR Zentiva ya bakış Merkezi Avrupa nın kalbinde bulunan Zentiva, halen 32 pazarda faaliyet göstermekte ve hizmet verdiği hedef popülasyon 800 milyona yaklaşmaktadır.
DetaylıTÜBERKÜLOZ EP DEM YOLOJ S
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Eriflkin ve Çocukta Tüberküloz Sempozyumu 30 Nisan 1999, stanbul, s. 9-13 Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli
DetaylıAile flirketleri, kararlar nda daha subjektif
Dr. Yeflim Toduk Akifl Aile flirketleri, kararlar nda daha subjektif flirket birleflmeleri ve sat nalmalar, türkiye deki küçük iflletmelerden, dev flirketlere kadar her birinin gündeminde olmaya devam
DetaylıAzospermi Nedir, Belirtileri Nedir, Nas l Tedavi Edilir?
Azospermi Nedir, Belirtileri Nedir, Nas l Tedavi Edilir? Azospermi, al nan meni örne inde hiçbir sperm hücresinin bulunmamas d r. Azospermi sorunu iki ba l kta incelenmektedir; T kan kl a ba l olan ve
DetaylıHastane nfeksiyonlar n n Sürveyans ve Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: II
Hastane nfeksiyonlar Dergisi 2002; 6: 107-124 Hastane İnfeksiyonları Amerika Ulusal Nozokomiyal nfeksiyon Sürveyans Sistemi: II [National Nosocomial Infection Surveillance System (NNIS)] Dr. Gül Ruhsar
Detaylıa good idea... Piri Reis Mh. Nazım Hikmet Blv. No:52 New Residence D:302 Beylikdüzü - Esenyurt / İSTANBUL : : T F E W : :
a good idea... Piri Reis Mh. Nazım Hikmet Blv. No:52 New Residence D:302 Beylikdüzü - Esenyurt / İSTANBUL T F : : 0212 852 65 45 0212 853 67 47 E W : : info@ideaturkiye.com www.ideaturkiye.com Köşe Koruyucular
Detaylı