3 065 say l Katma De er Vergisi Kanunu 1 vergi kanunlar m z içerisinde

Transkript

1 95 SER NOLU TEBL LE KDV ADELER NDE USUL VE ESASLAR YEN DEN BEL RLEND Talha APAK Yeminli Mali Müflavir G R fi say l Katma De er Vergisi Kanunu 1 vergi kanunlar m z içerisinde önemli bir yer tutmaktad r. Çok genifl bir uygulama alan olan ve vergi gelirleri içerisinde önemli yer tutan KDV, uzun y llard r tart fl lmas na ra men beklenenden de erken bir zamanda piyasalar taraf ndan benimsenerek uygulama alan bulmufltur. Ancak, KDV nin iadesine iliflkin idarece bu güne kadar önemli düzenlemeler yap lm fl olunmas na ra men taraflar (idare ve mükellef) memnun edecek düzeye henüz gelinememifltir. Özellikle; mahsuben KDV iadelerine çözüm getirmek amac ile getirilen son düzenlemeye iliflkin 95 Seri No.lu Tebli i 2 yay mlanarak yürürlü e girmifl bulunmaktad r. Bu yaz m zda 95 seri nolu KDV genel tebli i ile KDV iadesinin uygulama esaslar ndaki de ifliklikler anlat lacak ve yorumlanacakt r. 95 Seri Nolu KDV Genel Tebli i Özetle; 1. Mahsuben ade Talepleri, 2. Dahilde flleme Veya Geçici Kabul zin Belgesi Kapsam nda Yap lan Teslimler, 3. Süs Bitkilerinin hraç Kayd yla Teslimlerinde Tecil-Terkin Uygulamas, 4. hraç Kayd yla Teslimlerde ade Uygulamas, 5. K smi Tevkifat Uygulamas, 6. Alt n, Gümüfl ve Platin le lgili Arama, flletme, Zenginlefltirme ve Rafinaj Faaliyetlerinde stisna Uygulamas, 7. Hurdadan Elde Edilenler D fl ndaki Bak r Külçelerinde Tevkifat Uygulamas, Konular nda yeni düzenlemeler içermektedir Kas m 1984 tarih, say l Resmi Gazetede yay mlanm flt r Temmuz 2005 tarih, say l Resmi Gazetede yay mlanm flt r. SMMMO Yay n Organ 61

2 1. MAHSUBEN ADE TALEPLER 1.1. Özel Esaslara Tabi Olanlar n Tarihinden Önceki Mah- sup Talepleri Özel esaslara tabi olan mükelleflerin tarihinden önceki dönemlere ait olup henüz sonuçland - r lamayan kendi vergi borçlar na mahsup talepleri, mahsup için gerekli belgelerin ilgili vergi dairesine ibraz edildi i tarih itibariyle yerine getirilecektir. Di er taraftan, özel esaslara tabi olmalar nedeniyle incelemeye sevk edilmifl olanlar n bu kapsamdaki mahsup talepleri de mahsup için gerekli belgelerin ilgili vergi dairesine ibraz edildi i tarih itibariyle yerine getirilecek ve mahsup için inceleme sonucu beklenmeyecektir. Yap lacak bu mahsup ifllemleri için gecikme zamm uygulanmayacakt r. nceleme sonunda haks z vergi iadesinin yap ld n n anlafl lmas halinde bu tutarlar n haks z katma de er vergisi iadelerine iliflkin usul ve esaslar çerçevesinde mükelleften aran laca tabiidir Belge Eksikli i ya da Belgelerin Muhteviyat ndaki Eksiklikler Nedeniyle Yap lamayan Mahsup fllemleri Vergi borçlar için yap lan mahsup taleplerinin, belgelerin tamam n n ibraz edilmemesi ya da ibraz edilen belgelerdeki muhteviyat eksikli i nedeniyle dilekçe tarihi itibariyle yerine getirilmemesinin vergi daireleri ve mükellefler bak m ndan sorunlara yol açt göz önüne al narak, bu Tebli in yay mland tarihe kadar henüz sonuçland r lmam fl mahsup talepleri ile Tebli in yay m ndan sonra yap lacak mahsup taleplerinde afla daki flekilde hareket edilmesi gerekmektedir. Vergi borçlar na mahsup taleplerinde vergi daireleri, mahsup talep dilekçesi ve eklerini inceleyerek belge ya da belgelerdeki muhteviyat eksikliklerini tespit edecek ve bu eksiklikleri mükellefe yaz ile bildirecektir. Tebli tarihinden itibaren 30 gün içerisinde eksiklikleri tamamlayan mükelleflerin mahsup talepleri, mahsup dilekçesinin vergi dairesine verildi i tarih itibariyle yerine getirilecek ve bunlara gecikme zamm uygulanmayacakt r. 30 günlük ek süreden sonra eksikliklerini tamamlayan mükelleflerin mahsup taleplerinin ise eksikliklerin tamamland tarih itibariyle yerine getirilece i ve borcun vadesinden mahsup tarihine kadar geçen süre için gecikme zamm uygulanaca tabiidir Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründeki Fason fllerle lgili Tevkifattan Do an KDV ade Alacaklar n n Vergi ve SSK Prim Borçlar na Mah- subu nceleme Raporu ve Teminat Aran lmaks z n Yerine Getirilecek Mahsup Talepleri 81 Seri No.lu 3 ve 93 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli lerine Mart 2001 tarih, say l Resmi Gazete de yay mlanm flt r Ocak 2005 tarih, say l Resmi Gazete de yay mlanm flt r. SMMMO Yay n Organ 62

3 göre, tekstil ve konfeksiyon sektöründe yap lan fason ifller dolay s yla vergi tevkifat uygulanan mükelleflere sadece kendilerine ait vergi ve SSK prim borçlar na mahsup suretiyle iade yap labilmekte, YTL yi aflmayan mahsuben iade talepleri inceleme raporu ve teminat aran lmaks z n yerine getirilmektedir. Katma De er Vergisi Kanununun 32 nci maddesinin Bakanl a verdi i yetkiye dayan larak, henüz sonuçland r lmam fl mahsup taleplerine de uygulanmak üzere, tekstil ve konfeksiyon sektöründeki fason ifllerle ilgili tevkifat uygulamas ndan do an KDV alacaklar ile ilgili olarak; Mükelleflerin, iflletmelerinde çal flanlar n ücretlerine ait gelir vergisi stopaj ve SSK prim borçlar na yönelik mahsuben iade taleplerinin miktara bak lmaks z n, Kendilerine ait di er vergi borçlar na yönelik mahsuben iade taleplerinin ise YTL yi aflmamas halinde, teminat veya inceleme raporu aran lmaks z n yerine getirilmesi uygun görülmüfltür. Mükelleflerin, iflletmelerinde çal flanlar n ücretlerine ait gelir vergisi stopaj ve SSK prim borçlar d fl nda kalan ve YTL yi aflan di er kendi vergi borçlar na yönelik mahsuben iade talepleri; beyannamenin verilip, mahsup dilekçesi ve ilgili belgeler ile birlikte yeminli mali müflavir tasdik raporu ibraz edilmesi veya aflan k s m kadar teminat gösterilmesi halinde inceleme sonucu beklenilmeden yerine getirilecektir. Teminat, inceleme veya yeminli mali müflavir tasdik raporu sonucuna göre çözülecek, yeminli mali müflavir tasdik raporlar nda mal ihrac için öngörülen limit geçerli olacakt r Önceki Dönemlere Ait Mahsup Talepleri Yeminli Mali Müflavir Raporu braz Edilmemesi Nedeniyle Yap lamayan Mahsup Talepleri Önceki dönemlere ait olup yeminli mali müflavir tasdik raporlar n n vergi dairesine intikal etmedi i gerekçesiyle yap lmayan kendi vergi borçlar na mahsup talepleri, yeminli mali müflavir tasdik raporunun bu Tebli in yay m tarihinden itibaren 90 gün içerisinde ibraz edilmesi halinde dilekçe tarihi itibariyle yerine getirilecektir. Mahsup ifllemine esas al nacak tutar, raporda öngörülen iade tutar olacakt r. Yeminli mali müflavir tasdik raporunun 90 günlük süreden sonra ibraz edilmesi halinde mahsup, raporun ibraz edildi i tarih itibariyle geçerlik kazanacak ve borcun vadesinden mahsup tarihine kadar geçen süre için gecikme zamm uygulanacakt r. Bu Raporlarda dilekçe ekinde verilmemifl belgelerin de yer almas gerekti i aç kt r htilaf Konusu Olan Mahsup Talepleri Önceki dönemlere iliflkin olup, raporlar n vergi dairesine intikal etmedi i gerekçesiyle yap lmayan kendi vergi borçlar na mahsup talepleri dolay s yla yarg ya intikal SMMMO Yay n Organ 63

4 etmifl ihtilaflarda, bu Tebli in (1.1) bölümündeki aç klamalara göre ifllem yap lacakt r. 2. DAH LDE fileme VEYA GEÇ C KABUL Z N BELGES KAPSAMINDA YAPILAN TESL MLER 2.1. Bu Tebli in Yay m na Kadar malatç Olmayanlar Taraf ndan Yap lan Teslimler tarih ve 2001/2325 say l Kararname ile herhangi bir sektör s n r lamas olmaks z n, bütün sektörlerde dahilde iflleme veya geçici kabul izin belgesi kapsam nda ihraç edilecek ürünlerin imalinde kullan lacak maddelerin söz konusu belgelere sahip olan mükelleflere tesliminde Katma De er Vergisi Kanununun 11/1-c maddesinde düzenlenen tecil-terkin sistemine göre ifllem yap lmas Bakanlar Kurulunca uygun bulunmufltur. Bu düzenlemeye paralel olarak yay mlanan 83 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli i 5 ile daha önce yay mlanm fl bulunan 71 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin 6 1 inci bölümü ve 75 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli i yürürlükten kald r lm flt r. Yürürlükten kald r lan genel tebli lerde belge sahibi imalatç -ihracatç lara tecil-terkin uygulamas kapsam nda mal teslim edeceklerin imalatç vasf na sahip olmalar gerekti i aç kça belirtilmektedir. 83 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli- inde aksine bir hüküm yer almamakla birlikte, sat c lar bak m ndan imalatç ifadesine hiç yer verilmemifl olmas baz mükelleflerin bu kapsamda yap lacak teslimlerde imalatç olma flart n n kald r ld fleklinde yorumlanm fl ve imalatç olmayan bir k s m mükellef taraf ndan tecil-terkin kapsam nda teslimde bulunulmufltur. Ancak söz konusu mükelleflerin ihracat n gerçekleflmesinden sonraki terkin ve iade ifllemlerinin vergi dairelerince yerine getirilmemifl olmas dare ile mükellef aras nda baz sorunlar n ortaya ç kmas na neden olmufltur. Bu husus göz önüne al narak, 83 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin Resmi Gazete de yay mland tarihi ile bu Tebli in yay m tarihi aras ndaki süre içinde, imalatç olmayanlar taraf ndan dahilde iflleme veya geçici kabul izin belgesi sahibi mükelleflere yap lan teslimlerin, di er flartlar n da mevcudiyeti halinde Katma De er Vergisi Kanununun geçici 17 nci maddesinde düzenlenen tecil-terkin uygulamas kapsam nda de erlendirilmesi uygun görülmüfltür Bu Tebli in Yay m ndan Sonra Yap lacak Olan Teslimler Katma De er Vergisi Kanununun 11/1-c maddesinin Bakanl a verdi i 5 29 Haziran 2001 tarih, say l Resmi Gazete de yay mlanm flt r Kas m 1998 tarih, say l Resmi Gazete de yay mlanm flt r. SMMMO Yay n Organ 64

5 yetkiye dayan larak bu Tebli in yay m tarihinden itibaren; Katma De er Vergisi Kanununun 17/1 maddesinde say lan kurum ve kurulufllar n ayn Kanunun geçici 17 nci maddesi kapsam nda yapacaklar teslimlerde, imalatç olma flart aranmayacakt r. Di er mükellefler taraf ndan yap - lacak teslimlerde ise tecil-terkin uygulanabilmesi için, eskiden oldu u gibi imalatç olma flart aranacakt r. 3. SÜS B TK LER N N HRAÇ KAYDIYLA TESL MLER NDE TEC L TERK N UYGULAMASI Katma De er Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin 2 nci f kras n n Bakanl a verdi i yetkiye dayan larak, ayn Kanunun 11/1-c maddesinde düzenlenen tecil-terkin uygulamas kapsam na afla da tan mlar verilen süs bitkileri nin de dahil edilmesi uygun görülmüfltür. Buna göre Türk Gümrük Tarife Cetvelinin (TGTC); pozisyonunda tan mlanan çiçek so anlar, yumrular, yumrulu kökler, küçük so anlar, sürgün bafllar ve rizomlar n (dinlenme halinde sürgün vermifl veya çiçeklenmifl); hindiba bitkisi ve köklerinin (12.12 pozisyonundaki bitkiler hariç), pozisyonunda tan mlanan köklü veya köksüz di er canl bitkilerin (yaln z süs amaçl olanlar), pozisyonunda tan mlanan buket yapmaya elveriflli veya süs amac na uygun cinsten taze kesme çiçekler ve çiçek so anlar n n, üreticileri veya sat c lar taraf ndan yap lacak ihraç kayd yla teslimlerinde imalatç olma flart aran lmaks z n tecil-terkin uygulamas kapsam nda ifllem yap labilecektir. 4. HRAÇ KAYDIYLA TESL MLERDE ADE UYGULAMASI 4.1. Nakden veya Mahsuben adenin Yap laca Tarih Bakanl a intikal eden tereddütlerin giderilmesi amac yla, ihraç kayd yla teslimlerle ilgili iade uygulamas konusunda afla daki aç klamalar n yap lmas na gerek duyulmufltur. hraç kayd yla teslimler, teslimin yap ld dönem beyannamesinin 1 ve 10 numaral tablolar na dahil edilecektir. 1 numaral tabloda yap lan beyan ile bu teslimler üzerinden vergi hesaplanmas sa lanmakta, 10 numaral tabloya yap lan beyan ile ise; tecil edilebilir KDV (89 uncu sat r), tecil edilecek KDV (38 inci sat r), ihracat n gerçekleflti i dönemde iade edilecek tecil edilemeyen KDV (90 nc sat r), tutarlar belirlenmektedir. hracat n gerçekleflti i dönemde tecil edilen vergi terkin edilmekte, tecil edilemeyen vergi için iade hakk do maktad r. adenin yap labilmesi için ihracat n gerçekleflmesi ve 84 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin Kas m 2001 tarih, say l Resmi Gazete de yay mlanm flt r. SMMMO Yay n Organ 65

6 (I/1.1.3.v) bölümünde say lan belgelerin vergi dairesine ibraz edilmesi yeterlidir. ade tutar n n beyannamenin 83 üncü sat r na dahil edilmesi fleklindeki uygulamadan vazgeçilmifl ve beyannameye ekli Aç klamalar tablosunda yer alan 15 numaral dipnot iptal edilmifltir. Buna göre mükellefler ihraç kayd yla teslimlerden do an iadeleri için ihracat n gerçekleflti i dönemde iade talep dilekçesi ve gerekli belgelerle birlikte vergi dairesine baflvuracaklar, yap lacak de erlendirmeden sonra iade talepleri bu dönem beyannamesi d fl nda gerçeklefltirilecektir. ade tutarlar herhangi bir dönem beyannamesinin 83 üncü sat r na dahil edilmeyecektir. ÖRNEK: malatç (A) 25 fiubat 2005 tarihinde YTL tutar nda ihraç kayd yla teslim yapm fl, bu teslim 21 Mart 2005 tarihine kadar verilmesi gereken beyannameye dahil edilmifl, beyannamedeki di er bilgilere göre, Tecil Edilebilir KDV: YTL Tecil Edilecek KDV : YTL, hracat n Gerçekleflti i Dönemde ade Edilecek Tecil Edilemeyen KDV: YTL, olarak hesaplanm flt r. Söz konusu mal n YTL tutar ndaki k sm 14 Mart 2005 tarihinde ihraç edilmifl ise bu tarihten sonra iade talep dilekçesi ve gerekli belgelerle birlikte vergi dairesine baflvurulmak suretiyle ihracat gerçekleflen k sma isabet eden YTL nin iadesi talep edilebilecektir. hraç kayd yla teslim edilen mal n geri kalan YTL tutar ndaki k sm n n 4 Nisan 2005 tarihinde ihraç edilmesi halinde bu k sma isabet eden YTL nin iadesi de yukar da aç kland flekilde yap lacakt r malatç Aleyhine Matrahta Meydana Gelen De iflikli e Yönelik Uygulama Katma De er Vergisi Kanununun 11/1-c maddesinin 5 inci paragraf nda 5228 say l Kanunla 8 yap lan de ifliklik ile ihraç kayd yla teslimlerde iade edilecek katma de er vergisinin, imalatç n n sat fl bedeline göre hesaplanan vergiden, imalatç aleyhine matrahta meydana gelen de iflikli e iliflkin verginin düflülmesinden sonra kalan tutardan fazla olamayaca hükme ba lanm flt r. Bu hükme göre, ihraç kayd yla teslim bedelinin k smen ya da tamamen sonradan ödenmesi ve ödeme s ras nda döviz kurunda düflme olmas halinde, prensip olarak, iade edilecek azami KDV tutar n n yeni döviz kuru üzerinden yeniden hesaplanmas, fazla al nm fl bir iade varsa mükelleften talep edilmesi ancak, bu tutar n indirim konusu yapt r lmas gerekmektedir Temmuz 2004 tarih, say l Resmi Gazete de yay mlanm flt r. SMMMO Yay n Organ 66

7 Öte yandan; imalatç lar n aleyhlerine ortaya ç kan kur farklar için ihracatç lar taraf ndan düzenlenecek faturaya istinaden ihracatç ya KDV ödemeleri, bu tutar n ihracatç taraf ndan beyan edilmesi, imalatç taraf ndan da faturada gösterilen KDV nin indirim konusu yap lmas gerekmektedir. Bu durumda, imalatç n n fazladan alm fl oldu u iade tutar ihracatç arac l yla Hazineye intikal etmekte ve imalatç taraf ndan indirim konusu yap lm fl olmaktad r. Bu nedenle, kurdaki düflüflten kaynaklanan matrah de iflikli ine ba l olarak imalatç n n iade tutar nda bir de ifliklik yap lmas na da gerek bulunmamaktad r SER NO.LU KDV GENEL TEBL NE GÖRE KISM TEVK FAT UYGULAMASI 5.1. Tevkifat Yapacak Kurulufllar n Kapsam 91 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin 9 Sorumlu Tayin Edilen ve Tevkifat Yapacak Kurulufllar bafll kl (A/2) bölümüne Yar - dan fazla hissesi do rudan yukar da say lan kurum ve kurulufllara ait olan (tek bafl na ya da birlikte) kurum, kurulufl ve iflletmeler, ibaresinden önce gelmek üzere afla daki ifade eklenmifltir. Söz konusu de ifliklik bu Tebli in yay m n izleyen ay bafl ndan itibaren geçerli olacakt r. Hisse senetleri stanbul Menkul K ymetler Borsas na kote edilmifl flirketler (bunlar yaln zca yap m ifl - leri, temizlik, çevre ve bahçe bak m hizmetleri, özel güvenlik hizmetleri ile yemek servis hizmetleri ne ait) katma de er vergisini tevkifata tabi tutacaklard r Tevkifat Oranlar nda De ifliklik 91 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin Tevkifat Oran bafll kl (A/4) bölümü, bu Tebli in Resmi Gazete de yay m n izleyen ay bafl ndan geçerli olmak üzere afla daki flekilde de ifltirilmifltir: Hesaplanan katma de er vergisi tutarlar na uygulanacak tevkifat oran ; yemek servisi, bahçe ve çevre bak m, özel güvenlik, dan flmanl k ve denetim hizmetlerinde 1/2, temizlik hizmetlerinde 2/3, di er hizmetlerde 1/3 dür ade Uygulamas 91 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli i uyar nca tevkifata tabi tutulan hizmet ifalar nedeniyle ortaya ç kan katma de er vergisi alaca n n nakden veya mahsuben iadesi söz konusu Tebli in (A/8-c) bölümü gere- ince miktar na bak lmaks z n sadece banka teminat mektubu veya inceleme raporu karfl l yerine getirilmekte, teminat mektuplar ise vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülmektedir fiubat 2004 tarih, say l Resmi Gazete de yay mlanm flt r. SMMMO Yay n Organ 67

8 Konuyla ilgili olarak Bakanl a intikal eden hususlar n de erlendirilmesi sonunda, 91 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin (A) bölümünde düzenlenen tevkifat uygulamas ndan do an KDV alacaklar n n iadesine iliflkin usul ve esaslar, afla daki flekilde yeniden belirlenmifltir Teminats z ve ncelemesiz Mahsuben ade S n r Bu Tebli in yay m n izleyen ay bafl ndan itibaren 91 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin (A) bölümünde düzenlenen tevkifat uygulamas ndan do an KDV alacaklar n n kendi vergi borçlar na mahsubunu isteyen mükelleflerin YTL yi ( YTL dahil) aflmayan mahsup talepleri, ilgili belgelerin tamamlanm fl olmas flart yla, inceleme raporu ve teminat aran lmaks z n yerine getirilecektir Yap m fllerinde ade Uygulamas Yap m ifllerine ait katma de er vergisi tevkifat ndan do an mahsuben iade taleplerinin bu Tebli in Resmi Gazete de yay m n izleyen ay bafl ndan geçerli olmak üzere yeminli mali müflavir tasdik raporu karfl l - nda da yerine getirilmesi uygun görülmüfltür. Buna göre, 91 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli i çerçevesinde tevkifata tabi tutulan ifllemlerden yaln zca yap m ifllerinden do an mahsuben iade talepleri banka teminat mektubu ve inceleme raporu yan nda yeminli mali müflavir tasdik raporu karfl l nda da yerine getirilecektir. Yeminli mali müflavir tasdik raporlar nda mal ihrac için öngörülen limit geçerli olacakt r. Yeminli mali müflavir tasdik raporu ile mahsuben iade, 86 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin 10 (B/3) numaral bölümünde belirtilen vergi ve SSK prim borçlar için geçerlidir. Mükellefin kendi vergi borçlar için mahsup talep etmifl olmas halinde bu Tebli in (5.3.1) bölümündeki aç klamalar çerçevesinde teminat ve inceleme raporu yan nda yeminli mali müflavir tasdik raporu da aran lmayaca tabiidir. Öte yandan, bu Tebli in yay m ndan önce teminat karfl l nda veya vergi incelemesi sonucuna göre yerine getirilmesi gereken mahsuben iadeler için, teminat n çözümüne ya da mahsuben iadenin yap lmas na iliflkin incelemenin bafllamam fl olmas halinde de yeminli mali müflavir tasdik raporu ibraz edilebilecektir. nceleme bafllad ktan sonra talepte bulunulmas halinde ise bu talep inceleme eleman n n yeminli mali müflavir tasdik raporu karfl l nda iade yap lmas na engel bir görüflünün bulunmamas halinde yerine getirilecektir Temmuz 2002 tarih, say l Resmi Gazete de yay mlanm flt r. SMMMO Yay n Organ 68

9 Yürürlük Hisse senetleri stanbul Menkul K ymetler Borsas na kote edilmifl flirketler için getirilen tevkifat uygulamas n n bu Tebli in yay mland tarihten önce sözleflmeye ba lanm fl ve devam etmekte olan ifllere flümulü yoktur. 6. ALTIN, GÜMÜfi VE PLAT N LE LG L ARAMA, filetme, ZENG NLEfiT RME VE RAF NAJ FAAL YETLER NDE ST SNA UYGULAMASI Bu faaliyetlerde istisna uygulamas n n usul ve esaslar n düzenleyen 93 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inde, henüz sonuçland r lmam fl iade taleplerine de uygulanmak üzere, afla daki de ifliklikler yap lm flt r. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl - nca yetki belgesinin verilmesinden sonra arama faaliyetine devam edenlerin ayl k iade talebinde bulunmalar mümkündür. Bu mükellefler yetki belgesinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl nca onaylanm fl bir örne ini bir kereye mahsus olmak üzere vergi dairesine vereceklerdir. Belgenin ibraz ndan sonra arama faaliyetlerine iliflkin olarak ay içinde yapt klar istisna kapsam na giren harcamalar dolay s yla yüklendikleri vergileri o aya ait beyannamenin indirim ve iade sat rlar na dahil edeceklerdir. Bu flekilde ortaya ç kan iade alaca yukar daki aç klamalar çerçevesinde kendilerine iade edilecektir. Alt n, gümüfl veya platin iflletme faaliyeti s ras nda, maden cevherinin kompleks halde olmas nedeniyle alt n, gümüfl ve platin yan nda baflka metallerin de üretilmesi, iflletme faaliyetine iliflkin al mlar n tamam n n istisnadan yararlanmas na engel de ildir. 7. HURDADAN ELDE ED LENLER DIfiINDAK BAKIR KÜLÇELER NDE TEVK FAT UYGULAMASI Katma De er Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin Bakanl a verdi i yetkiye dayan larak bu Tebli in yay m n izleyen ay n bafl ndan geçerli olmak üzere, hurda metallerden elde edilenler d fl ndaki bak r külçelerinin tesliminde % 90 oran nda tevkifat uygulanarak al c lar taraf ndan sorumlu s fat yla beyan edilmesi uygun görülmüfltür. Katma De er Vergisi Kanununun 17/1 maddesinde say lan kurum ve kurulufllar (tar msal amaçl kooperatifler hariç), sermayelerinin % 51 veya daha fazlas kamuya ait iflletmeler ve özellefltirme kapsam ndaki kurulufllar ile bu ürünlerin ilk üretici veya ithalatç lar n n bu kapsamdaki teslimlerinde tevkifat uygulanmayacakt r. Tevkifat uygulamas ve bu uygulamadan do an iade alacaklar n n nakden veya mahsuben iadesi; metal, cam, plastik, ka t hurda ve at klar nda tevkifat uygulamas n düzenleyen daha önceki Genel Tebli lerdeki aç klamalar çerçevesinde yürütülecektir. SMMMO Yay n Organ 69

10 SONUÇ Yukar daki izahatlardan da anlafl laca gibi, 95 seri nolu KDV Genel Tebli i ile; 1. Mahsuben ade Talepleri, 2. Dahilde flleme Veya Geçici Kabul zin Belgesi Kapsam nda Yap lan Teslimler, 3. Süs Bitkilerinin hraç Kayd yla Teslimlerinde Tecil-Terkin Uygulamas, 4. hraç Kayd yla Teslimlerde ade Uygulamas, 5. K smi Tevkifat Uygulamas, 6. Alt n, Gümüfl ve Platin le lgili Arama, flletme, Zenginlefltirme ve Rafinaj Faaliyetlerinde stisna Uygulamas, 7. Hurdadan Elde Edilenler D fl ndaki Bak r Külçelerinde Tevkifat Uygulamas, Olmak üzere KDV iadesine 7 (yedi) ayr konuda aç kl k getirilmifl ve kapsam geniflletilmifltir. Bu düzenlemelerin en önemlileri ise; Mahsuben ade Talepleri, hraç Kayd yla Teslimlerde (Tecil-Terkin) ade Uygulamas ve K smi Tevkifat Uygulamas olarak öne ç kmaktad r. Mahsuben ade Talepleri; Belge eksikli i nedeniyle Yap lamayan mahsup talepleri, Tebli tarihinden itibaren 30 gün içerisinde eksiklikleri tamamlayan mükelleflerin, mahsup dilekçesinin vergi dairesine verildi i tarih itibariyle yerine getirilecek ve bunlara gecikme zamm uygulanmayacakt r. Önceki dönemlere ait olup yeminli mali müflavir tasdik raporlar n n vergi dairesine intikal etmedi i gerekçesiyle yap lmayan kendi vergi borçlar na mahsup talepleri, yeminli mali müflavir tasdik raporunun bu Tebli in yay m tarihinden itibaren 90 gün içerisinde ibraz edilmesi halinde dilekçe tarihi itibariyle yerine getirilecektir. K smi Tevkifat Uygulamas ; Tevkifat yapacak kurulufllar n kapsam geniflletilmifl, tevkifat oranlar nda de ifliklik yap lm fl, teminats z ve incelemesiz mahsuben iade s n r YTL olarak belirlenmifl olup, yaln zca yap m ifllerinden do an mahsuben iade talepleri banka teminat mektubu ve inceleme raporu yan nda yeminli mali müflavir tasdik raporu karfl l nda da yerine getirilece i hüküm alt na al nm fl bulunmaktad r. Ancak, k smi tevkifat uygulamas sonucu do an KDV iadesinin nakden iade edilmeyip sadece mahsup yoluyla giderilmesi mükellefler aç s ndan haks zl a yol açmaya devam edecektir. Öte yandan mahsuben de olsa k smi tevkifat uygulamas nda sadece yap m ifllerindeki tevkifat iadesinin yeminli mali müflavir raporuna da ba lanmas yerine, tüm k smi tevkifat ifllemleri sonucu do an mahsuben KDV iadelerin yeminli mali müflavir raporu ile de al nmas sa lanmal d r. SMMMO Yay n Organ 70

11 hraç Kayd yla Teslimlerde ade Uygulamas ; KDV iadelerinde kar fl kl a neden olan KDV beyannamesindeki 83 no.lu sat r, 95 seri no.lu KDV Genel Tebli i ile kald r lm fl bulunmaktad r. Bu çok isabetli olmufltur. Zira bu sat r ço u kez ilgili dönemle iliflkisi olmayan bir önceki dönemlerin tecil edilemeyen KDV lerinin de yaz ld bir sat r oldu u için iade edilmesi gereken KDV nin talebinde mükellef kadar idarenin de zorland bir gerçekti. Kuflkusuz bu kez ayn s k nt lar 90 no.lu sat rdaki iade edilecek KDV nin iade taleplerinde de yaflanacakt r. fiöyle ki, ihracat n gerçekleflti i dönemde iade edilecek Tecil Edilemeyen KDV, ihracat gerçeklefltikçe talep edilece i için mükellef bir dönemde yapt teslimlerle ilgili olmak üzere birden fazla dilekçe, birkaç kez belge vermek zorunda kalacakt r. Dilekçelerde ilgili dönem KDV Beyannamesine at fta bulunulacak, bir önceki dönemden gelen ve bir sonraki döneme devreden KDV bakiyeleri dilekçelerde sürekli gösterilecektir. Mükellefler bazen bu ifllemleri bir ay içerisinde birden fazla döneme iliflkin olmak üzere ayr ayr yapmak zorunda kalacaklard r. Bu itibarla ihraç kayd yla sat fllar sonucu iade talep ve ifllemlerinde 24 seri no.lu KDV sirkülerinden önceki uygulamaya dönülmesinin faydal olaca kanaatindeyiz. Sonuç ve De erlendirme; Vergi sistemimizdeki KDV uygulamalar, genel olarak piyasalarda kabul görmüfl ve kapsama alan her geçen gün geniflletilerek devam etmektedir. KDV iadesi uygulamas nda arzu edilen sonuca henüz ulafl lamam fl ancak, konu ile ilgili düzenlemeler ve tart flmalar da devam etmektedir. 95 seri nolu KDV genel tebli i ile k sa vadede konulara k smen yaklafl lm fl ve sorunlar k smen giderilmifl bulunmaktad r. As l olan, uzun vadede KDV iade sistemine köklü ve sa l kl çözüm bulunmas d r. SMMMO Yay n Organ 71