BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ

Transkript

1 BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ ŞEHİR YENİLEME KORUMA DERSİ Doç. Dr. İclal Dinçer

2 BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ BAKIM (Maintenance) BASİT ONARIM (Rehabilitation) ESASLI ONARIM-RESTORASYON (Restoration) SAĞLAMLAŞTIRMA (Consolidation) BÜTÜNLEME (Reintegration) YENİLEME (Renovation) TEMİZLEME (Liberation) YENİDEN YAPIM- REKONSTRÜKSİYON (Reconstruction) ANASTİLOSİS (Anastylosis) TAŞIMA (Moving) RESTİTÜSYON (Reconstitution)

3 BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ BAKIM (Maintenance): Binaya ömrünü devam ettirebilmesi için yapılan müdahalelerdir. En temel iki özelliği: Periyodik olarak uygulanması Binanın tasarımında-strüktüründe ve malzemesinde değişiklik yapılmaması ÖRNEK: Çatı aktarımı, boya, badana yapılması

4 İngiltere:Dorset, Kırsal konut dokusu Yerel mimarinin ve malzemenin sürekli bakım ile korunması Kayseri:İncesu İtalya: Umbria, Ortaçağ Şatosu İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi

5 Strazburg-2005

6 Strazburg-2005

7 BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ BASİT ONARIM (Rehabilitation) : Binaların ahşap, pişmiş toprak, taş vb. çürüyen malzemelerine yapılan müdahale işlemidir. İki farklı uygulama tekniği söz konusudur: Özgün malzemeyi onararak tekrar kullanmak Eski ile uyumlu günümüz malzemesini kullanmak

8

9 Portekiz: Porto tarihi kent merkezi 2003 (WHL 1998)

10 Afyon: Kadınana İlkokulu

11 Giresun

12 Ula:Çakırhan Konağı

13 Midyat

14 Diyarbakır -1992

15 BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ ESASLI ONARIM-RESTORASYON (Restoration) : Mevcut yapının rölövesine dayalı olarak strüktür ve malzemede yapılacak esaslı müdahaleleri kapsar. En temel özellikleri: Tarihi araştırma yapılması, rölöve hazırlanması Mevcut yapının yıkılmadan onarılması Farklı problemlerde farklı müdahale yöntemleri

16 ESASLI ONARIM - RESTORASYON TÜRLERİ SAĞLAMLAŞTIRMA (Consolidation) : Strüktürde oluşmuş bozulmalar; (duvar çatlakları, döşeme-duvar bağlantılarının açılması) var olanı çıkartıp yerine yenisini koymak var olanı onararak sağlamlaştırmak kiriş ve destek takviyesi / kesit büyütme BÜTÜNLEME (Reintegration) : Yapının yıkılmış, çökmüş olan kısımlarının yeni malzeme ile tamamlanması işlemidir Yapının yıkılmamış kısmına zarar vermemek Yeni malzeme ile yapıldığının belli olması Yapının özgünlüğünü değiştirici uygulamalardan kaçınılması

17

18

19 İngiltere: Manchester-15.yy- Depo binasından Kültür - Müze

20

21 ESASLI ONARIM - RESTORASYON TÜRLERİ YENİLEME (Renovation) : İşlev değişikliğinin söz konusu olduğu durumlarda yapının plan tipinin ve malzemesinin değiştirilmesi (Kervansaray, Konak Konut =>otel, pansiyon Hamam=>çarşı, Medrese=>Kültür Merkezi) Yapının bugünkü yaşama uyarlanması zorunluluğundan kaynaklanmaktadır Yapının bütünlüğünün bozulmaması ve özgün haline döndürülebilir olması ilkesi TEMİZLEME (Liberation): Binanın özgün durumunu bozan sonraki dönem eklerinden temizlenmesi işlemi Tarihsel belge ve sanat değeri taşımayan eklerin kaldırılması Bilimsel araştırma yöntemleri ile tespit edilmesi Yapının özgünlüğüne zarar vermeden titizlikle uygulanması

22 Kıbrıs, Kervan Saray Kayseri: Kervansaray, İncesu otel Haliç: Aynalıkavak Kasrı Türk Çalgıları Müzesi Eminönü: Binbir Direk Sarnıcı Lokanta

23 Bartın: Konut Safranbolu:Konuttan Selvili Köşk e

24

25 BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ REKONSTRÜKSİYON (Reconstruction): Yıkılmış ve yok olmuş ya da harap durumda bir yapının eski ve yeni malzemeler kullanılarak en özgün haliyle yeniden inşa edilmesi Yapının kent silueti açısından vazgeçilmez değere sahip olması Yeni malzeme kullanım oranının restorasyona göre yüksek olması / Tümüyle yeni malzeme kullanılması Türkiye de son beş yıla kadar restorasyon adı altında rekonstrüksiyon uygulamalarının yapılması RESTİTÜSYON (Reconstitution): Kısmen ya da tamamen yıkılmış binaların ilk tasarımlarını çeşitli belgelere dayalı olarak plankesit-cephe-perspektif olarak çizim vb tekniklerle ifade edilmesi

26 Paris-Notre-Dame Kilisesi II. Dünya Savaşı sonrası Paris-Notre-Dame Kilisesi 2004

27

28 Sümela Manastırı -2006

29 İstanbul: Moda-üç ahşap konut ve uygulama sonrası

30 İstanbul: Feneryolu: Restorasyon (!) Rekonstrüksüyon

31 BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ ANASTİLOSİS (Anastylosis) Kısmen ya da tamamen yıkılmış binaların orijinal parçalarının bir araya getirilerek yeniden inşası Arkeolojik alanlarda uygulanması İngiltere: South Yorkshire Kalesi 1147 Erken Gotik İzmir:Efes Kütüphanesi MS:120 - Roma

32

33

34

35 Afrodisyas,2007

36 Portekiz: Evora - Diana Tapınağı WHL-1998

37 Kapadokya, 2007

38 Kapadokya, 2007

39 Kapadokya, 2007

40 Kapadokya, 2007

41 Kapadokya, 2007

42 Kapadokya, 2007: turizm ve koruma

43 BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ TAŞIMA (Moving) : Yerinde korunması mümkün olmayan binaların malzemelerinin bilimsel teknikler kullanarak sökülmesi ve başka bir yerde aslına uygun olarak yeniden inşa edilmesi

44 TARİHİ ÇEVREDE YENİ BİNA AYNEN KOPYALAMA (Replication) : Tarihi doku içerisindeki mevcut yapıların cephe düzeni ve malzemelerinin AYNEN KOPYA EDİLEREK boş parsellerde yeni yapı inşa edilmesi DOLGU (Infill) : Tarihi doku içerisindeki mevcut yapıların cephe düzeni ve malzemelerinin GENEL KARAKTERİ GÖZ ÖNÜNE ALINARAK boş parsellerde yeni yapı inşa edilmesi

45

46

47 Strazburg-2005

48 Prag

49

50

51

52

53 The Tower of London

54 Roma kentini ve Colosseum u yansıtan bir Ortaçağ gravürü

55 Roma: Colosseum lar

56

57

58 Roma: Colosseum

59 North-Rhine Westphalia: Ruhr Havzası: 2010 Avrupa Kültür Başkenti

60

61 Laodikeia Hellenistik Dönem de (M.Ö. 3.yy. ortaları) Lykos (Çürüksu) Vadisi içerisinde Batı Anadolu antik kentlerini (Efes, Bergama, Milet) güney antik kentlerine (Sagalassos, Side, Perge) bağlayan ana yol üzerinde, finans ve ticaret merkezidir 1. Meclis Binası (Bouleuterion) 2. Güney Hamam Kompleksi 3. I. Su Dağıtım Merkezi 4. Stadyum 5. Merkezi Hamam 6. Batı Hamamı 7. Doğu Hamamı 8. Kuzey Tiyatrosu 9. Batı Tiyatrosu 10. Caracalla Çeşmesi 11. Suriye Caddesi 12. Tapınak A 13. Dört Kollu Bizans Yapısı 14. Oktagonal Doğu Bizans Yapısı 15. Tapınak ve Kuzey Bazilika 16. Güneybatı Bazilikası 17. Kuzeybatı Kilisesi 18. Dört Kollu Bizans Kilisesi 19. Efes Kapısı 20. Hierapolis Kapısı 21. Suriye Kapısı 22. Aphrodisias Kapısı ve Güney Bizans Kapısı 23. Batı Agorası 24. Efes Caddesi YanındakiYuvarlak Yapı 25. Efes Yolu Asopos Üzerindeki Köprü 26. II. Su Dağıtım Merkezi 27. I. Anıtsal Giriş 28. Merkezi Agora 29. Erken Bizans Surları 30. Doğu Bizans Kapısı 31. Doğu Bizans Nymphaeumu 32. A Nymphaeum (S. Severus Çeşmesi) 33. Efes Caddesi 34. Güney Agorası 35. Güney Roma Villası 36. Kuzey Atölyesi 37. Güneybatı Tapınağı 38. Pithoslu Mekan 39. Sokak Su Dağıtım Merkezi 40. Prytaneion (Konuk Evi) 41. Batı Tiyatrosunun Yanındaki Yapı 42. Tapınak? 43. Tapınak? 44. Yuvarlak Tapınak? 45. Anıtsal Geçiş 46. Portikus 47. Nymphaeum? 48. Batı Nymphaeumu 49. Kuzey Bizans Kapısı 50. Nekropol Alanları

62

63 Suriye Caddesi kazı ve restorasyon çalışmaları

64 Sağlamlaştırma ve Temizleme

65 Küçük eser restorasyonları