Fe-F3C İKİLİ DENGE DİYAGRAMININ BİLGİSAYARDA MODELLENMESİ
|
|
- Onur Hamzaoğlu
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SAU Fen Bi Jimleri Enstitüsü Dergisi 6.Cilt,.Say (Mart 2002) Fe-F3C İkili Denge Diyagramnn Bilgisayarda Modellennesi R.Ymaz, F.Vatansever, H.Uzun Fe-F3C İKİLİ DENGE DİYAGRAMININ BİLGİSAYARDA MODELLENMESİ Ramazan YILMAZ,Fahri VATANSEVER, Hüseyin UZUN Özet - Bu makalede, demir-sementit (Fe-F3C) ikili denge diyagrann, üzerindeki faz oranlarn, mikroyapsn ve ayn zamanda kristal kafeslerini gösterebilen bir bilgisayar modellernesi yapld. Bu belirtilen paranetreler hakkndaki teorik bilgiler ve mikroyap fotoğraflar modelierne program içerisine yüklendi. Bu modelierne Delphi bilgisayar yazlm program kullanlarak yapld. Programn işleyişi başar ile gerçekleştirildi. Program yardmyla, Teknik ve Endüstri Meslek Liselerinde, Teknik Eğitim ve Mühendislik Fakültelerinin Malzeme Bilimi ders içeriği kapsam doğrultusunda, eğitim ve öğretim de başar ile uygulanabileceği umut edilmektedir. Anahtar kelimeler- Fe-F3C faz diyagran, bilgisayar modellenesi, Delphi Abstract - In this study, it is tried to develop a computer modelling, which is able to show iron-iron carbide diagram, percentages of the phases view of the microstructure and lattice structures. Theoretical information and microstructure photographs of the parameters which are mentioned above were loaded on this programme. The running of the medeliing w as performed successfully. lt is ho pe that it can be used in teaching of the materials sciences lectures in the technical collages, technical education and engineering faculties by this programme. Keywords- Fe-F3C phase diagrams, computer modelling, Delphi I. GİRİŞ. Içinde bulunduğumuz yüzyl, bilgi çağ olarak kabul edilmektedir. Günümüzde her işlev, bilgisayar kullan larak kolay laşhnlma ya çalşlmaktadr. Bilgisa yarn başar ile uygulandğ alanlardan birisi de eğitim-öğretimdir. Öğretim, oyun oynar gibi gerçeldeştirilmektedir. Oyunlar öğretime motivasyon icazandudğndan, temel dersler için bile bilgisayar yazlm programlar geliştirilmiştir. Teknik ve Endüstri \.Ylmaz, F.Vatansever, H. Uzun Sakarya Üniversitesi Teknik E tim :akültcsi, Esentepe Kampüsü-SAKARYA ryilmaz@sakarya.edu.tr, ahriv@sakarya.edu.tr, huzun@sakarya.edu.tr Meslek Liseleri, Teknik Eğitim ve Mühendişlik Fakültelerinin ilgili böümlerinde, Malzeme Bilgisi dersinin en önemli konularndan biri olan demirsementit ikili denge diyagrarn, teorik olarak faz ve dönüşümleri, sözlü anlatm ile verildiğinde, öğrenenler hayati önemi olan bu konuyu öğrenmekte zorlanabilmektedir. Hayatmzn her alanna giren bilgisayar neden eğitime girnesin ve öğrencilere öğrenmede yardmc olmasn diye düşünülen bir ortamda, bilgisayarn bu alana uzak kalmas imkanszdr. Milton Ohring [ ], Basic bilgisayar dilini kullanarak demir-sementit denge diyagram ile ilgili program, kullanclarn hizmetine sunmuştur. Delphi bilgisayar yazlm program, geliştirilmiş görsel bir program olmas itibanyla eğtimde de yararlanlabileceği düşünülmüştür. Bu makalede, Delphi bilgisayar yazlm progranu kullanlarak, denir-sementit denge diyagram üzerinde istenilen faz bölgesi mouse yardm ile tklanarak, bilgisayar ekrannda tklanan noktann içerdiği fazlar ve faz yüzdeleri, mikroyap ve kristal kafes yaps beraberce gözüknesi amaçlanmştr. Tklanan noktann hangi scaklkta ve ne kadar görülebilmektedir. karbon içerdiği ekranda Ayrca demir-senentit ikili denge diyagranun tantc teorik bilgiler kullanc ya sunulmuştur. Böylece bu ikili denge diyagram ve özelliklerinin kolay ve eğlenceli bir şekilde öğretilmesi ümit edilmektedir. II. DEMİR-SEMENTİT DENGE DİYAGRAMI VE TANIMLAMALAR Saf demir, çoğu mühendislik oluşturan bir metaldir ve alaşmlarnn temelini en önemli ahişm elementi karbondur. Karbon, demirin özelliklerini önemli oranlarda etkiler. Karbonun, demirle metaller aras bileşik (Fe3C) oluşturnasna ve tamamen karbonun serbest yani grafit halinde bulunmasna göre Fe- Fe3C ve Fe-C faz diyagramlar meydana gelir. Bu iki diyagram arasnda, sementitin (Fe3C) yerini grafit almas ve küçük baz eklenmeler dşnda temel reaksiyonlar bakmndan fark yoktur. Çelikler genellikle graftleşme gösternezler. Dolaysyla Fe-C diyagram özellikle dölane demirler için önem taşr. Endüstriyel amaçlar için kullanlan çelikierin içerdiği karbon oram çelikierin özelliklerini ve snflandrlmasn belirler. Demir-sementit denge 35
2 ., n k d SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 6.Cilt, l.say (Mart 2002) Fe-F3C İkili Denge Diyagramnn Bilgisayarda ModeJie.m R. Y lmaz, F. Vatansever > H - Uz diyagramnda scaklk ve karbon miktarna bağl olarak ortaya çkan farkl bölgeleinde, ferrit ( a), sementit (Fe3C ), ostenit (y) ve ledeburit (y + Fe3C) yaplan vardr. Bu yaplarn özellikleri ile ilgili detayl bilgiler programn kendinde ve çeşitli literatürlerde mevcuttur [2-7]. Fe-F3C ikili sistemindeki faz dönüşümleri şu şekilde o lmaktadr: Peritektik Dönüşüm (Sv+ ô <=> y): Bu dönüşüm% O. 8 C içeren alaşnlsz çelikte 492 oc scaklkta meydana gelir. Ötektik dönüşüm (Sv <=> y +Fe3C): Bu dönüşüm % 4.3 içeren Fe-C alaşmnda 3 O oc scaklkta meydana gelen dönüşümdür. Ötektoid dönüşüm ( y <:::> a + Fe3C): % 0.80 C içen çelikte 723 oc scaklkta meydana gelen dönüşümdjir. Demir sementit denge diyagrarnnda herha ngi b scaklkta alaşmda bulunan fazlarn miktarlarm kaldn kural ile hesaplamak mümkündür. Bu kuralda r, miktarlarn hesaplamak için diyagranun en az iki r, içeren bölgesinde desteği olan bir bağ çizgisi oluşturulu Kaldracn bağ çizgisinin desteği, faz miktatla bulunmas arzulanan alaşmn yüzde karbon miktarn denk gelecek şekilde yerleştirilir. Şekil ' de soğuma esnasnda faz diyagram ile ilişb olarak, karbon oram farkl çeliklerde mikroyapl2n oluşumu şematik olarak gösterilmektedir 00,.---,----r----r--.., y 900 A3,-.. u 800 o k '--" : a + - : ka4l r i l - fzj 600 A :-7 27"C! soo a + Fe3C 400 o O O. 5 % C Karbon miktar (% Ağrlk ) a. (a) (b) Ötektoid a (d).. ektoid öncesi a! (e) (f) Per/it (g) (h) (i) Şekil. Demir-sementit denge diyagramnda çeşitli scaklklara ait% 0.5 C (a, b, c, d) % 0.8 C (e, f), %.2 C (g, h, i) içeren çelikierin mikroyap Iannn şematik görüntüsü. 36
3 AU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi.Cilt, I.Sa)'l (Mart 2002) Fe-F3C İkili Denge Diyagramnm Bilgisayarda Modellennesi R.Ylmaz, F.Vatansever, H.Uzun ekil ' de görüldüğü gibi, o/o 0.5 C içeren bir ötektoid lh çelik, A3 dönüşüm scaklğnn üzerine stlrsa (a oktas), mikroyapda sadece ostenit kalr. A3 dönüşüm caklğnn hemen altna soğutulduğunda ferrit çökelir e ostenit tane snrlannda büyür (b noktas). Scaklk üşüşü 723 oc ulaşnca ya kadar, ferrit taneleri büyümeye evam eder (c noktas). Scaklk 723 oc nin altna üştüğü zaman, ötektoid reaksiyonla, bütün geri kalan stenit perlite dönüşür (d noktas). Son yap ferit ve ferrit ( a) ve perlit ementitten oluşan iki faz içerir ve a+ Fe3C) olarak gözüken iki mikroyap mevcuttur. Başla Faz diyagramnda nokta seç Nokta koordinatlarna göre faz diyagramndaki bölgeyi belirle o 0.8 karbon içeren bir çelik, 723 oc nin üstünde bir caklkta tamamen ostenit bir yapya sahiptir (e noktas). caklk 723 oc ' erlite dönüşür ( f noktas). nin altna düştüğünde, ostenit tamamen Dönüşüm srasnda karbon aneleri tane snrlarndan itibaren içeri doğru büyüyen ementit lamellerini oluşturacak şekilde bir araya gelerek, lamelierin aralannda karbonca fakir ferrit ölgeleri oluşur. Scaklğn, oda scaklğna düşmesiyle birlikte elmez. mikroyapda herhangi bir değişiklik meydana %.2 karbon içeren ötektoidüstü çelik, A4 dönüşüm scaklğnn üzerinde stlrsa (g noktas) mikroyap tanarn yla ostenitten oluşur. A4 dönüşüm scaklğnn hemen altnda soğutulduğunda, ilk çökelen faz olan Fe3C, ostenit tane snrlarnda oluşur (h noktas). Scaklk 723 oc nin altna düştüğü zaman, ostenitik faz perlitik yapya dönüşür. Böylece çelik, perlit adalarn kuşatan sert krlgan sementiti içerir (i noktas). Perlit adalarn çevreleyen sementit, ötektoid reaksiyon öncesi sementittir. Bu noktadan somaki soğuma ile mikroyapda değişme görülmez. Konu ile ilgili detayl bilgi hazrlanan bilgisayar Jrogrannn içinde vardr. III. BILGISAY AR PROGRAMI )emir-sementit ikili denge diyagram ile ilgili bilgisayar nodellemesi, Delphi program kullamlarak erçekleştirilmiştir. Yazlan program en az Pentium II şlemcili bilgisayarlarda Windows 95/98/2000/ME/XP şletim sistemleriyle uyumlu şekilde çalşmaktadr. Şekil, de programn akş şe mas verilmektedir. ekil 2 'de programa ait akş di ya gramnda da göüldüğü ibi, faz diyagramnda seçilen noktann, önce hangi ölgeye ait olduğu tespit edilmektedir. Bölge elidendikte n sonra, o noktadaki C ve Fe oranlan ile Jktann scaklğ belirlenmektedir. Daha sonra da ldraç metoduyla faz oranlar ve ait olduklar faz rumu bulunmaktadr. Belirlenen bölgeye ait hesaplama fonülleri ile oranlar hesapla Sonuçlar görüntü! e Dur Şekil 2. Programa ait akş şemas Ayn programda herhangi bir noktamn seçilmesi durumunda, hesaplamalan ve sonuçlar görüntüleyen alt program örnek olarak aşağda verilmiştir: procedure TForml.ImagelMouseDown(Sender:TObject; Button:TMouseButton; Shift:TShiftState; X, Y: Integer) ; if ((((X>=4) or (X<=57)) and (Y<=(47- S*(X-57)/4)))) and (((X<=57) or (X>=48)) and (Y>=47)) and (((X>=4) or (X<=48)) and (Y>=(46-9*(X-48)/7))) then begin LabellO.caption:='Delta Ferrit'; Labelll.caption:='Ostenit'; edit4.text:='delta Ferrit+Ostenit'; edit5.text:=floattostr((57- X} *00/6) i edit6.text:=floattostr(l00- strtofloat(edit5.text)) i gauge2.progress:=round(strtofloat(e dits.text)*loo/(strtofloat(edits.text)+str tofloat(edit6.text)}) i image3.visible:=false; film:='c:\fv\fil\cph.avi'i end; 37
4 SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 6.Cilt, l.say (Mart 2002) Fe-F3C İkili Denge Diyagramnn Bilgisayarda Modelernt R.Ylmaz, F.Vatansever, H- U. IV. ÖRNEK SUNUŞLAR VE İRDELEME Delphi programlama dili kullanlarak yaplan demirsementit denge diyagram ile ilgili program çalştrldğnda Şekil 3 'deki görüntü ekrana gelir. Görüntüdeki demir-sementit denge diyagram üzerindeki herhangi bir noktaya 'mouse' yardmyla klik yapldğnda, o noktadaki % karbon ve demir miktar ağrlk olarak ve noktann scaklk değeri oc olarak ekrann sağ alt köşesinde saysal ve dairesel grafk olarak yüzde oranlan belirir. Belirtilen noktann bulunduğu bölgedeki fazlar ve bunlann saysal ve dairesel grafk olarak yüzde oranlar ekrann orta alt ksmnda yerini almştr. Onun hemen yannda ise, ilgili bölgelerin metalografk yapsn gösteren fotoğraf görünecektir. Farkl bakş açsndan fazlar ve oranlan ise, ekramn en solunda gösterilir. Demir-sementit denge diyagrarmnda bulunan fazlar ve özellikleri, faz dönüşümleri, demirin allotropileri, kafes yaplar ve faz dönüşüm ve oranlarnn hesaplanmalar haklandaki bilgileri içeren konular, açklamalar bölümü altnda, ekramn sol üst köşesinde "açklamalar" yazan ksmnda belirtiinnştir. Onun hemen altnda ilgili noktadaki fazn kafes yapsn gösteren görüntü sürekli olarak dönen bir görüntü arz eder. Programn daha iyi bir şekilde açklanmas için birkaç örnek verilecektir. İlk olarak Şekil 4 'te verilen % 0.2 orannda C bulunan 723 oc deki çizginin altnda kalan bölge verilmiştir. Bu bölgede ferrit ve sementit fazlar bulunur [-7]. Bu bölgedeki ferrü otektoid öncesi ferrittir. Bu fazn oran % 76.6 dr. Geriye kal. % 23.4 oram perlittir. Bu sonuçlar literatürde belirti!: kaldraç metodu kullanlarak elde edilen sonuç lar uyum içerisindedir [6]. Ekrann sol alt köşesin belirtilen ferrit miktar değerindeki farkllk, bu de ğer otektoid ve otektoid öncesi ferrit oranlarnn heps içernesi olarak açklanabilir [6]. Bu noktada mikroyap görüntüsü ekranda yerini almştr. Bu bölge\ hacim merkezli kübik (HMK) bir mikroyapya sahipt Bu görüntü, ilgili köşede hareketli olarak yer almştr. % 0.2 C içeren alaşmn, 723 oc çizgisinin heni üstündcki, yani 80 oc civarndaki scaklk noktasr mouse kliklendiğinde Şekil 5'deki durum ortaya çl Bu bölgede, ferrit ve os ten it fazlar vardr. Faz o, değerleri ilgili ksmnda belitilir. Bu değer literatürdeki hesaplamalar la uyum balindedir [ 6]. : noktadaki fazlar HMK ve yüzey merkezli kübik (Yl\ yapya sahiptirler. Bu yaplar srasyla dönüşümlü o la: ekranda gözükmektedir. % 4.3 C bulunan ötektik çizgisi üzerindeki bir nokt' (93 C) 'mouse' kliklendiğinde Şekil 6'daki görü ortaya çkar. Burada da hesaplanan faz oranj literatürdeki hesaplamalarla uyum içindedir. Ledebri + Fe3C) yaps metalografik mikroyap ksmnda : almştr..;.. (fe-c) Oenge Oiyagr m..& 20ÔO J:op.vigth by fahri VATANSEVER & J;tamazan.YILMAZ. : -. De.i aabon: :';:\ : ' fğei... Şeki 3. Program açldğndaki ekran görüntüsü Son örnek olarak % 5.5 C bulunan 590 oc scaklk noktasndaki görüntü Şekil 7 'de verilmiştir. Bu noktadaki hesaplanalarda önce verilen örneklerde olduğu gibi literatürdeki hesaplamalara paralellik gösternektedir. Program kullanan kişi, mo yardmyla Fe-F3C ikili diyagram üzerindeki istediğ C oranm ve scaklk değerini kliklediğinde, progiçinde mevcut bilgi ve görüntülere ulaşabilecektir. 38
5 U Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi ilt, l.say (Mart 2002) Fe-F3C İkili Denge Diyagramnn Bilgisayarda Modellennesi R.Ylmaz, F.Vatansever, H.Uzun fertl - 23,3333 Peli Şekil 4. % 0.2 C içeren demir-karbon alaşmnn 69 C scaklk noktadaki bilgisayar ekran görüntüsü Şekil 5. o/o 0.2 C içeren demir-karbon alaşmnn ve 80 C'deki sonuçlannn ekran görüntüsü 39
6 SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 6.Cilt,.Say (Mart 2002) Fe-F3C İkili Denge Diyagramnn Bilgisayarda Modellen R.Ylmaz, F.Vatansever, H.Uz. Şekil 6. % 4.3 C içeren demir-karbon alaşmnn 93 oc scaklk noktasndaki sonuçlannn ekran görüntüsü Şekil 7. % 5.5 C içeren demir-karbon alaşmnn 590 oc noktastndaki sonuçlannn ekran görüntüsü V. SONUÇ Bu makalede, bilgisayar yazlm program Delphi kullanlarak demir-sementit (Fe-F3C) ikili denge diyagran, her bir alaşmn farkl scaklk değerlerindeki optik nikroskopla çekilen mikroyap fotoğraflan, faz adlar ve oranlar, kristal kafes tüü ve konu ile ilgili teorik açklamalar içeren bir bilgisayar modellernesi yaplmştr. Programn kullanm, başany gerçekleştirilmiştir. Fe-F 3C ikili denge diyagrann ilgili bilgilere kolayca ulaşma imkan, progra: vastasyla el e edilmiştir. Programn kullanşnn çe kolay olmas nedeniyle, öğrencilerin, hatta sanayc çalşan teknik elemanlarn rahatlkla kullanabilmelt"' bilgiye ksa zamanda ve görsel olarak ulaşma. sağlayacaktr. 40
7 Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi lt, l.say (Mart 2002) Fe-F3C İkili Denge Diyagramnn Bilgisayarda Modellennesi R.Ylmaz, F.Vatansever, H.Uzun program geliştirerek ileriye dönük çalşmalar.. makta mümkündür. Orneğin; mouse ile kliklenen talar, bir büyüteç altnda büyütülerek her noktaya şlabilir. Böylece scaklk eğrileri üzerindeki talarda meydana gelen faz dönüşüm hesaplama uçlan, programda gösterilebilir. KAYNAKLAR [ ] Ohring, M., ''Computer Modules For Engineering Materials Science" Demostration Discet, USA, ( 995) [2] Savaşkan, T., "Malzeme Bilgisi ve Muayenesj", s 32-40, Derya Kitabevi-Trabzon, ( 999) [3) William, D., "Materials Science and Engineering An Introduction", s , Third Edition, John Willey&Sons, New York- USA, ( 994) [ 4] Topbaş, M.A., "I sl İşlemler", 8-90, Prestij basn- İstanbul, (993) [5] Onaran, K., "Malzeme Bilimi", s 75-96, Çağlayan Basmevi-İstanbul, ( 985) [ 6] Pollack, H. W. "Metarial Science and Metalurgy'', s 2-3, 2nd edition, Reston Publishing Company, Ins. Reston, Virginia-USA, ( 977) [7] Askcland, R.D. "Malzeme Bilimi ve Mühendislik Malzemeleri", Cilt, s , (Çeviri. Mehmet Erdoğan), Nobel Yayn Dağtm Ankara, (998) 4
Demir-Karbon Denge Diyagramı
Demir-Karbon Denge Diyagramı Sıcaklık Demir-Karbon diyagramı Demir, pek çok mühendislik alaşımının temelini oluşturan metaldir. Külçe demir olarak bilinen ve hemen hemen saf durumdaki demir çatı, soba
DetaylıÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 Fe- Fe 3 C
DetaylıMalzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı
Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı İçerik Giriş Demir-sementit diyagramı Demir-grafit diyagramı Dökme demir 2 Giriş Demir, pek çok mühendislik alaşımının
DetaylıFaz ( denge) diyagramları
Faz ( denge) diyagramları İki elementin birbirleriyle karıştırılması sonucunda, toplam iç enerji mimimum olacak şekilde yeni atom düzenleri meydana gelir. Fazlar, İç enerjinin minimum olmasını sağlayacak
DetaylıDEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI
MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME BİLİMİ Demir, Çelik ve Dökme Demir Yrd. Doç. Dr. Abdullah DEMİR DEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI Saf demire teknolojik özellik kazandıran
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Faz Diyagramları Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Ankara
DetaylıTEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ. Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-2009 2008BALIKESİR 1 DEMİR-KARBON DEMİR(Fe--C) (Fe DENGE DİYAGRAMI 2 DEMİR KARBON DENGE
DetaylıFaz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği
Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri 1. Basit ve yayınma esaslı dönüşümler: Faz sayısını ve fazların kimyasal bileşimini değiştirmeyen basit ve yayınma esaslı ölçümler.
Detaylı3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR. Karbon çelikleri (carbon steels)
3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR Karbon çelikleri (carbon steels) Çelik, bileşiminde maksimum %2 C içeren demir karbon alaşımı olarak tanımlanabilir. Karbon çeliğin en
DetaylıCALLİSTER FAZ DİYAGRAMLARI ve Demir-Karbon Diyagramı
CALLİSTER FAZ DİYAGRAMLARI ve Demir-Karbon Diyagramı Bileşen deyimi, çoğunlukla alaşımı oluşturan saf metaller ve/veya bileşikler için kullanılır. Örneğin bir bakır-çinko alaşımı olan pirinçte Cu ve Zn,
DetaylıChapter 9: Faz Diyagramları
Chapter 9: Faz Diyagramları İki elementi birleştirdiğimizde... ortaya çıkan denklik durumu nedir? genel olarak aşağıdakileri belirlersek... -- kompozisyon (örn., ağ% Cu - ağ% Ni), ve -- sıcaklık (T ) şunlara
DetaylıÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ. (Devamı)
ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ (Devamı) c a a A) Ön ve arka yüzey Fe- atomları gösterilmemiştir) B) (Tetragonal) martenzit kafesi a = b c) Şekil-2) YMK yapılı -yan yana bulunan- iki γ- Fe kristali içerisinde,
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
Detaylışeklinde, katı ( ) fazın ağırlık oranı ise; şeklinde hesaplanır.
FAZ DİYAGRAMLARI Malzeme özellikleri görmüş oldukları termomekanik işlemlerin sonucunda oluşan içyapılarına bağlıdır. Faz diyagramları mühendislerin içyapı değişikliği için uygulayacakları ısıl işlemin
DetaylıÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ
ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma
DetaylıPratik olarak % 0.2 den az C içeren çeliklere su verilemez.
1. DENEYİN AMACI: Farklı soğuma hızlarında (havada, suda ve yağda su verme ile) meydana gelebilecek mikroyapıların mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi ve su ortamında soğutulan numunenin temperleme
DetaylıCALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ
CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir.
DetaylıKTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü
FAZ DİYAGRAMLARI DERS NOTLARI İçerik KTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Denge Dışı Reaksiyonlar ve Oluşan Yapılar (Martenzitik ve Beynitik Yapı) Bu güne kadar işlenen konularda denge veya yarı
DetaylıFe-C Faz Diyagramı. Dökümhane Eğitim Projesi Dokumhane.net 2016
S E C T E U R D Fe-C Faz Diyagramı 1147 Dökümhane Eğitim Projesi Dokumhane.net 2016 723 Fe-C Faz Diyagramı Demir karbon faz diyagramı, çelik ve dökme demir gibi demir-karbon alaşımlarının kompozisyon tasarımında
DetaylıFe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI
Fe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 Fe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI İkili alaşım sistemlerinin en önemlilerinden birisi demir-karbon
DetaylıDemirin Kristal Yapıları
Demirin Kristal Yapıları 1535 C 1390 C 910 C SIVI FERRİT (delta) OSTENİT (gamma) OSTENİT Kübik Yüzey Merkezli (KYM) FERRİT (alpha) FERRİT Kübik Hacim Merkezli (KHM) Kübik hacim merkezli (KHM), Kübik yüzey
DetaylıDENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi. AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi.
DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi. TEORİK BİLGİ: Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY.
MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA KIRILMANIN TEMELLERİ KIRILMA ÇEŞİTLERİ KIRILMA TOKLUĞU YORULMA S-N EĞRİSİ SÜRÜNME GİRİŞ Basınç (atm) Katı Sıvı Buhar
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıFaz dönüşümünün gelişmesi, çekirdeklenme ve büyüme olarak adlandırılan iki farklı safhada meydana gelir.
1 Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir. Malzemelerin, özellikle
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI I DERSİ ISIL İŞLEM (NORMALİZASYON, SU VERME, MENEVİŞLEME) DENEY FÖYÜ DENEYİN ADI: Isıl İşlem(Normalizasyon,
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Faz Dönüşümleri Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Ankara
DetaylıBölüm 9. Demir Karbon Alaşım Sistemi
Bölüm 9 Demir Karbon Alaşım Sistemi 1 DEMİR-KARBON ALAŞIM SİSTEMİ Demir, mühendislik uygulamalarında kullanılan alaşımların temelini oluşturan bir metaldir. Külçe demir olarak bilinen ve hemen hemen saf
DetaylıENERJİ SİSTEMLERİNDE KESME YÖNTEMİ İLE GÜVENİLİRLİK ANALIZI
6Ci1t, lsay1 (Mart 2002) Eneji Sistemlerinde Kesme Y önterni ile Güvenilirlik Anafu FVatansever, FUysal, EYamkğ1u, YUyarğh ENERJİ SİSTEMLERİNDE KESME YÖNTEMİ İLE GÜVENİLİRLİK ANALIZI Fahri VATANSEVER,
DetaylıÇeliklerin Fiziksel Metalurjisi
Çeliklerin Fiziksel Metalurjisi Ders kapsamı Çelik malzemeler Termik dönüģümler ve kontrolü Fiziksel özellikler Ölçüm yöntemleri Malzeme seçim kriterleri Teknik ısıl iģlem uygulamaları Malzemelerin Kullanım
DetaylıFaz Dönüşümleri ve Faz (Denge) Diyagramları
Faz Dönüşümleri ve Faz (Denge) Diyagramları 1. Giriş Bir cisim bağ kuvvetleri etkisi altında en düşük enerjili denge konumunda bulunan atomlar grubundan oluşur. Koşullar değişirse enerji içeriği değişir,
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 9 DR. FATİH AY.
MALZEME BİLGİSİ DERS 9 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA TANIMLAR VE TEMEL KAVRAMLAR İKİLİ FAZ DİYAGRAMLARI FAZ DİYAGRAMLARININ YORUMLANMASI DEMİR-KARBON SİSTEMİ BÖLÜM 7 FAZ
Detaylı2. Sertleştirme 3. Islah etme 4. Yüzey sertleştirme Karbürleme Nitrürleme Alevle yüzey sertleştirme İndüksiyonla sertleştirme
Isıl İşlem Isıl İşlem Isıl işlem, metal veya alaşımlarına istenen özellikleri kazandırmak amacıyla katı halde uygulanan kontrollü ısıtma ve soğutma işlemleri olarak tanımlanır. Çeliğe uygulanan temel ısıl
DetaylıMMM291 MALZEME BİLİMİ
MMM291 MALZEME BİLİMİ Yrd. Doç. Dr. Ayşe KALEMTAŞ Ofis Saatleri: Perşembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi,
DetaylıİKİLİ ÖTEKTİK FAZ DİYAGRAMLARI
İKİLİ ÖTEKTİK FAZ DİYAGRAMLARI Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA İKİLİ ÖTEKTİK FAZ DİYAGRAMLARI
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Orjinal Adı: PHASE DIAGRAMS. Dersin Kodu: MME 2006
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: FAZ DİYAGRAMLARI Dersin Orjinal Adı: PHASE DIAGRAMS Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu:
DetaylıFaz kavramı. Kristal yapılı malzemelerin iç yapılarında homojen ve belirli özellikler gösteren bölgelere faz (phase) adı verilir.
Faz kavramı Kristal yapılı malzemelerin iç yapılarında homojen ve belirli özellikler gösteren bölgelere faz (phase) adı verilir. Fazlar; bu atom düzenlerinden ve toplam iç yapıda bu fazların oluşturdukları
DetaylıBölüm 3 - Kristal Yapılar
Bölüm 3 - Kristal Yapılar Katı malzemeler, atomların veya iyonların oluşturdukları düzene göre sınıflandırılır. Kristal malzemede uzun-aralıkta atomsal ölçekte tekrarlayan bir düzen mevcuttur. Katılaşma
DetaylıFAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ
FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ Prof. Dr. Hüseyin UZUN-Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 1 /94 Ötektik bileşim Birbirlerini sınırlı
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 KATILAŞMA-ERGİME DAVRANIŞLARI
DetaylıDEMİR DEMİR KARBON ALAŞIMLARI
DEMİR Kimyasal simgesi Fe olan doğada Hematit (Fe 2 O 3 %70 Fe %30 O), Magnetit (Fe 3 O 4 %72 Fe %28 O) Siderit (FeCO 3 %43 Fe %57 CO 3 yada karbonat) ve Pirit (FeS 2 demir sülfür) gibi cevherlerin işlenilmesi
DetaylıBAZI ÖRNEKLER Soru 1 - Soru 2 -
BAZI ÖRNEKLER Soru 1 - ZSD (zaman-sıcaklık-dönüşüm) diyagramlarının nasıl elde edildiğini, gerekli şekilleri çizerek açıklayınız? Cevap: Kritik Çekirdeklenme Çekirdeklenme Hızı Dönüşüm Hızı Soru 2 - Ötektoid
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Faz Diyagramları Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Ankara
DetaylıIsıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan
ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem
DetaylıDemir Karbon Denge Diyagramı
Demir Karbon Denge Diyagramı Saf Demirin Soğuma ve Isınma Eğrileri 769 C Curie noktasıdır. Bu sıcaklığın altında Fe manyetik özellik gösterir. 1 Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı 2 Fe-C Denge Diyagramı
DetaylıJOMINY DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
1. DENEYİN AMACI: Bu deney ile incelenen çelik alaşımın su verme davranışı belirlenmektedir. Bunlardan ilki su verme sonrası elde edilebilecek maksimum sertlik değeri olup, ikincisi ise sertleşme derinliğidir
DetaylıPaslanmaz Çelik Gövde. Yalıtım Sargısı. Katalizör Yüzey Tabakası. Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot
Paslanmaz Çelik Gövde Yalıtım Sargısı Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot Katalizör Yüzey Tabakası Egzoz Gazları: Hidrokarbonlar Karbon Monoksit Azot Oksitleri Bu bölüme kadar, açıkça ifade edilmese
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MMM 2011
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: MALZEME BİLGİSİ Dersin Orjinal Adı: MALZEME BİLGİSİ Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu:
DetaylıÇelikler ve Dökme Demirler
Çelikler ve Dökme Demirler Fe-Fe3C Faz Diyagramı 1.Hafta Prof. Dr. İbrahim ÖZBEK Sakarya Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü iozbek@sakarya.edu.tr Çelik Nedir? Bir Fe-C alaşımı Dünyada
DetaylıFAZ ve DENGE DİYAGRAMLARI
FAZ ve DENGE DİYAGRAMLARI FAZ KAVRAMI Kristal yapılı malzemelerin içyapılarında homojen ve belirli özellikler gösteren bölgelere faz (phase) adı verilir. Bileşen deyimi, çoğunlukla alaşımı oluşturan saf
DetaylıDENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik. AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi.
DENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi. TEORİK BİLGİ: Kritik soğuma hızı, TTT diyagramlarında burun noktasını kesmeden sağlanan en
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU MALZEME BİLGİSİ. Dersin Kodu: MMM 2011
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Adı: MALZEME BİLGİSİ Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Dersin Kodu: MMM 0 Dersin Öğretim Dili: Türkçe Formun Düzenleme
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıKatılar & Kristal Yapı
Katılar & Kristal Yapı Katılar Kristal katılar Amorf katılar Belli bir geometrik şekle sahip olan katılardır, tanecikleri belli bir düzene göre istiflenir. Belli bir geometrik şekli olmayan katılardır,
DetaylıFaz kavramı. Kristal yapılı malzemelerin iç yapılarında homojen ve belirli özellikler gösteren bölgelere faz (phase) adı verilir.
Faz kavramı Kristal yapılı malzemelerin iç yapılarında homojen ve belirli özellikler gösteren bölgelere faz (phase) adı verilir. Fazlar; bu atom düzenlerinden ve toplam iç yapıda bu fazların oluşturdukları
DetaylıMALZEME BİLGİSİ. DEMİR ve ÇELİK
MALZEME BİLGİSİ Dr.- Ing. Rahmi ÜNAL Konu: DEMİR ve ÇELİK 1 DEMİR ve ÇELİK Demir karbon alaşımları iki sınıfa ayrılabilir; 1. Demir karbon alaşımlarında (alaşımsız çelikler) sadece demir ve karbon bulunur.
DetaylıMETALLERDE KATILAŞMA
METALLERDE KATILAŞMA Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA METALLERDE KATILAŞMA Metal ve alaşımlar,
DetaylıMARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME BİLİMİ -Fazlar - Yrd. Doç. Dr. Abdullah DEMİR FAZ KAVRAMI Kristal yapılı malzemelerin iç yapılarında homojen ve belirli özellikler
DetaylıFiziksel özellikler nelerdir? Mekanik Elektriksel Termal Manyetik Optik
DENGE DİYAGRAMLARI Fiziksel özellikler nelerdir? Mekanik Elektriksel Termal Manyetik Optik Malzemeler neden farklı özellikler gösterirler? Özellikler Fiziksel Kimyasal Bahsi gecen yapısal etkenlerden elektron
Detaylı1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi
1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi 2. TEORİK BİLGİ 2.1. Çeliklerin Isıl İşlemi Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak ergime
Detaylımakale tane sınırlarında karbür çökelmesi meydana gelmektedir. Tane sınırlarında karbür oluşumu Şekil 4'te verilmiştir.
makale Ostenitik çeliklerde yavaş soğutma veya temperleme işlemi karbürlerin çökelmesine neden olur. Karbür çökelme bölgeleri genel olarak tane sınırlarıdır. Karbür çökelmesi, çeliğin 500-800 C sıcaklıkları
DetaylıIsıl işlemler. Malzeme Bilgisi - RÜ. Isıl İşlemler
Isıl işlemler 1 ISIL İŞLEM Katı haldeki metal ve alaşımlara, belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. Bütün
Detaylı17 AĞUSTOS ETKİNLİKLERİ VE YAPILAN ANKET ÇALIŞMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Abdullah İNCİR İnşaat Mühendisi abdullah_incir@yahoo.com.
169 17 AĞUSTOS ETKİNLİKLERİ VE YAPILAN ANKET ÇALIŞMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Abdullah İNCİR İnşaat Mühendisi abdullah_incir@yahoo.com.tr GİRİŞ Her yl 17 Ağustos tarihinde, Marmara Depreminin yldönümü
DetaylıKRİSTAL KAFES SİSTEMLERİ
KRİSTAL KAFES SİSTEMLERİ Doç. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA 1 Giriş 2 Kristal Yapısı ve Birim Hücreler
DetaylıOnline Bilimsel Program Yönetici K lavuzu
Online Bilimsel Program Yönetici Klavuzu Bu belgedeki bilgiler, ekiller ve program ilevi önceden haber verilmeksizin deitirilebilir. Tersi belirtilmedikçe, burada örnek olarak ad geçen kiiler, adresler,
DetaylıKATILARIN ATOMİK DÜZENİ KRİSTAL YAPILAR
KATILARIN ATOMİK DÜZENİ KRİSTAL YAPILAR KRİSTAL YAPILAR Mühendislik açısından önemli olan katı malzemelerin fiziksel özelikleri; katı malzemeleri meydana getiren atom, iyon veya moleküllerin dizilişine
DetaylıBölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi
Bölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi Metal alaşımlar nasıl sınıflandırılır ve genel uygulama alanları nedir? Metallerin genel üretim teknikleri nelerdir? Demir esalı olan ve olmayan alaşımlarda
DetaylıMMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri
K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 3 Şekillendirmenin Metalurjik Esasları Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Güz Yarıyılı 3. Şekillendirmenin
DetaylıMMT444 Malzemelerde Simülasyon Termodinamik ve Kinetik
K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT444 Malzemelerde Simülasyon Termodinamik ve Kinetik 4 Termodinamik modelleme: ThermoCalc Doç. Dr. Ersoy Erişir 2015-2016 Bahar Yarıyılı
DetaylıNİCEL METALOGRAFİ (STEREOLOJİ)
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU NİCEL METALOGRAFİ (STEREOLOJİ) Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 Nicel Metalografi (Stereoloji)
DetaylıFAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ
FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ Prof. Dr. Hüseyin UZUN-Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 1 /94 İkili Faz Diyagramından Hangi Bilgiler
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA DEMİR ESASLI ALAŞIMLAR DEMİR DIŞI ALAŞIMLAR METALLERE UYGULANAN İMALAT YÖNTEMLERİ METALLERE UYGULANAN ISIL İŞLEMLER
DetaylıELEMENT VE BİLEŞİKLER
ELEMENT VE BİLEŞİKLER 1- Elementler ve Elementlerin Özellikleri: a) Elementler: Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere
DetaylıYENİ KENT MERKEZİNDE YAPILACAK YÜKSEK BİNALAR İÇİN HAZIRLANAN TEKNİK ÖNERMELER
TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 313 YÜKSEK YAPILARIN; İZMİR YÜKSEK YAPI YÖNETMELİĞİ VE YENİ KENT MERKEZİNDE YAPILACAK YÜKSEK BİNALAR İÇİN HAZIRLANAN TEKNİK ÖNERMELER AÇISINDAN DEĞERLENDİRMESİ
DetaylıÇELİĞİN ISIL İŞLEMLERİ
ÇELİĞİN ISIL İŞLEMLERİ Isıl İşlem Isıl işlem; Bir malzemenin mekanik özelliklerini ve/veya içyapısını değiştirmek amacıyla, o malzemeye belli bir sıcaklık-zaman programı dahilinde uygulanan bir ısıtma
DetaylıÇift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi
Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Alptekin Kısasöz 1,a, Ahmet Karaaslan 1,b 1 Yildiz Technical University, Department of Metallurgical
DetaylıDemir Karbon Denge Diyagramı
Demir Karbon Denge Diyagramı Saf Demirin Soğuma ve Isınma Eğrileri 769 C Curie noktasıdır. 769 C sıcaklığın altında demir (Fe) manyetik özellik gösterir. 1 Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı 2 Fe-C
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MMM 4019
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: ÇELİK TASARIMI Dersin Orjinal Adı: ÇELİK TASARIMI Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu: MMM
DetaylıKaynak yöntemleri ile birleştirilen bir malzemenin kaynak bölgesinin mikroyapısı incelendiğinde iki ana bölgenin var olduğu görülecektir:
Kaynak Bölgesinin Sınıflandırılması Prof. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak yöntemleri ile birleştirilen bir malzemenin kaynak bölgesinin mikroyapısı incelendiğinde iki ana bölgenin var olduğu görülecektir: 1) Ergime
DetaylıKTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü
FAZ DİYAGRAMLARI DERS NOTLARI İçerik KTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Peritektik Alaşım Sistemleri Peritektik Dönüşüm: Peritektik dönüşüm; ötektik dönüşüm gösteren alaşım sistemlerine benzer
DetaylıFAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ
FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ 1 /94 GİRİŞ * Endüstriyel amaçlı kullanılan malzemelerin pek çoğu saf metal değildir. Çünkü saf metaller, servis şartlarında istenilen mekanik özelikleri sağlayamamaktadırlar.
DetaylıMALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI)
MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI) Bölüm 9. Fe-C Faz Diyagramı ve Demir Esaslı Malzemeler Doç.Dr. Özkan ÖZDEMİR Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR Fe ve alaşımlarının çok geniş bir istek yelpazesine (sertlik, süneklik,
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme
DetaylıBölüm 4: X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU İLE KANTİTATİF ANALİZ
Malzeme Karakterizasyonu Bölüm 4: X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU İLE KANTİTATİF ANALİZ X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU (XRD) İLE TEK FAZLI* NUMUNEDE KANTİTAF ANALİZ Kafes parametresinin ölçümü ile kimyasal analiz: Tek
DetaylıFaz kavramı. Kristal yapılı malzemelerin iç yapılarında homojen ve belirli özellikler gösteren bölgelere faz (phase) adı verilir.
Faz kavramı Kristal yapılı malzemelerin iç yapılarında homojen ve belirli özellikler gösteren bölgelere faz (phase) adı verilir. Fazlar; bu atom düzenlerinden ve toplam iç yapıda bu fazların oluşturdukları
DetaylıSInIrsIz KatI Erİyebİlİrlİk Faz DİyagramlarI (İkİlİ İzomorfİk Sİstemler)
SInIrsIz KatI Erİyebİlİrlİk İkİlİ Faz DİyagramlarI (İkİlİ İzomorfİk Sİstemler) Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü,
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MME 2004
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: ÇÖZELTİLER TERMODİNAMİĞİ Dersin Orjinal Adı: THERMODYNAMICS OF SOLUTIONS Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora)
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MME 2001
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: MALZEME I Dersin Orjinal Adı: MATERIALS SCIENCE I Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu: MME
DetaylıMALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Bölüm 12 Demir Alaşımları
MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ Bölüm 12 Demir Alaşımları 1 Hedef Isıl işlem ve alaşımlama ile ötektoid reaksiyonun çeliğin yapı ve özelliklerini nasıl kontrol edileceğini öğrenmek İki özel demir alaşım
DetaylıARA SINAV II. (1) (x k ) k N, R n içinde yaknsak ve limiti x olan bir dizi olsun. {x} = oldu unu gösteriniz.
MC 411/ANAL Z IV ARA SINAV II ÇÖZÜMLER 1 x k k N, R n içinde yaknsak iti x olan bir dizi olsun. {x} = {x m m k} k=1 Çözüm. Her k N için A k := {x m m k} olsun. x k k N dizisinin iti x oldu undan, A k =
DetaylıSAF DEMİR. 1538 o C Sıvı. 1394 o C δ Ferrit HMK. 912 o C γ Demir Östenit YMK. 25 o C α Ferrit HMK
DEMİRÇELİK SAF DEMİR 1538 o C Sıvı 1394 o C δ Ferrit HMK 912 o C γ Demir Östenit YMK 25 o C α Ferrit HMK DemirKarbon Sistemi Ötektik nokta Ötektoid nokta Note: only goes out to 6.7 wt% C (100 wt% Fe 3
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı. (Đl Sağlık Müdürlüğü) GENELGE 2009/64
Hi zmetal ml ar ndaçal şt r l acakişçi Say s n n Tespi t iveöngör ül ecek Ücr et l er 2 (2009/64) T ar i h :09. 10. 2009 Say :10194 S r ano:2009/ 64 Ekl er : Per sonelçal şt r l mas nadayal Hi zmetal ml
DetaylıMMM291 MALZEME BİLİMİ
MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perġembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme
DetaylıKristallografik düzlemler;
Kristallografik düzlemler; Atomların dizildikleri tabaka veya düzlemlerdir Miller indisleri ile gösterilirler (hkl) Birim hücrenin bir köşesi koordinat sisteminin orijin ya da başlangıç noktası olarak
DetaylıFAZ DİYAGRAMLARI. Öğrenim Amaçları
FAZ DİYAGRAMLARI Öğrenim Amaçları Malzeme özelliklerinin çoğu görmüş oldukları termomekanik işlemlerin sonucu olarak oluşan iç yapılarına bağlıdır. Faz ve faz diyagramlarına ait bilgiler özellikle döküm-katılaşma
DetaylıMALZEME BİLİMİ. 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO. Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu
MALZEME BİLİMİ 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu Bilgisi DERSĠN ĠÇERĠĞĠ, KONULAR 1- Malzemelerin tanımı 2- Malzemelerinseçimi 3- Malzemelerin
DetaylıMetalografi Nedir? Ne Amaçla Kullanılır?
METALOGRAFİ Metalografi Nedir? Ne Amaçla Kullanılır? Metalografi, en bilinen şekliyle, metallerin iç yapısını inceleyen bilim dalıdır. Metalografi, metallerin iç yapısını inceleyerek onların özelliklerini
DetaylıWATTPILOTE ÖLÇME VE KONTROL SİSTEMLERİ.
2018 WATTPILOTE ÖLÇME VE KONTROL SİSTEMLERİ www.tempocnc.com info@tempocnc.com WattPilote, Digital Way şirketi tarafndan geliştirilen ve güç kontrolünü kullanan cihazlarn genel addr. Takm aşnmalarn ve
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MME 2001
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Adı: MATERIALS SCIENCE I Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu: MME Dersin Öğretim Dili: İngilizce Formun
DetaylıDökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER
Dökme Demirlerin Korozyonu DÖKME DEMİR %2,06-%6,67 oranında karbon içeren Fe-C alaşımıdır. Gevrektirler. İstenilen parça üretimi sadece döküm ve talaşlı şekillendirme ile gerçekleştirilir. Dayanım yükseltici
Detaylı