Sığınma talebinde bulunanlar için bilgi kâğıdı

Transkript

1 Sığınma talebinde bulunanlar için bilgi kâğıdı Kaçtınız ve İsviçre de korunma mı arıyorsunuz? Bu bilgi kâğıdını SFH Mülteci Yardım Kurumu (Schweizerische Flüchtlingshilfe) hazırlamış bulunmaktadır. Burada sığınma sürecinin en önemli basamakları açıklanmaktadır. İsviçre Mülteci Yardım Kurumu (SFH), sığınma talebinde bulunanların ve mültecilerin hakları için çalışan devletten bağımsız bir örgüttür. İnternet sitemize şu adresten ulaşabilirsiniz: Sığınma talebinde bulunanlar ve mültecilerle ilgili bilgilerin birçok dilde verildiği İnternet adresini de ziyaret edebilirsiniz. 1. Sığınma dilekçesi verme 1.1 Kabul ve İşlem Merkezi Sığınma dilekçenizi Göç Müsteşarlığı (Staatssekretariat für Migration/SEM) Kabul ve İşlem Merkezlerinden (Empfangs- und Verfahrensentrum/EVZ) birine vermeniz gerekmektedir. Bu merkezleri Basel, Chiasso, Vallorbe, Altstätten, Bern ve Kreuzlingen de bulabilirsiniz. İşlemler boyunca (azami 90 gündür) Kabul Merkezinde ikamet edeceksiniz. Kimlik ve seyahat belgelerinizi teslim etmelisiniz. Size sorular sorulacaktır. 1.2 Kayıt Sığınma dilekçenizi verdikten sonra kaydınız yapılacak, fotoğrafınız çekilecek ve parmak izleriniz alınacaktır. İsviçre makamları gerekli incelemeyi yaparak parmak izinizin daha önce bir Avrupa Birliği üyesi ülke, Norveç, Lihtenştayn veya İzlanda tarafından alınarak merkezi veri tabanına (Eurodac) kaydedilip kaydedilmediğini belirleyecektir. Eğer öyleyse parmak izinizi daha önce almış olan Avrupa ülkesi sığınma başvurunuzu işleme almaya yetkili olacaktır. Bu durumda İsviçre sizi bu yetkili Avrupa ülkesine nakledecektir. Avrupa ülkelerinin birinde sadece bir kere sığınma talebinde bulunabilirsiniz (DUBLIN süreci). Sadece ilk ülke başvurunuzu almak ve kontrol etmek zorundadır. Eğer başka bir Avrupa ülkesinde sığınma talebinde bulunmuşsanız ve bu ülkenin sığınma başvurunuzu doğru bir şekilde işleme almadığını düşünüyorsanız mutlaka Kabul ve İşlem Merkezi'nde (EZV) Hukuk Danışmanlığı Birimine (Rechtsberatungsstelle/RBS) veya bir avukata danışınız. Eğer örneğin İsviçre'nin sizi geri gönderdiği ülkenin iltica koşullarını haiz olduğunuz halde sığınma başvurunuzu denetlemeden sizi doğrudan ülkenize geri göndereceğinden korkuyorsanız İsviçre'de kalmayı talep edin. Aynı husus, sığınma başvurunuz konusunda yetkili olan Avrupa ülkesinde işkence, gayri insani muamele veya küçük düşürücü ceza veya muamele göreceğinizden korkuyorsanız da geçerlidir. Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 1/10

2 1.3 Kişisel bilgilerinizin sorulması (ilk görüşme) İlk görüşme çerçevesinde İsviçre kanunlarına uygun bir sığınma başvurunuzun olup olmadığı ve bu sığınma başvurunuzun yeterince gerekçelendirilıp gerekçelendirilmediği açıklığa kavuşturulur. Başvurunuzu gerekçelendiremeyip geri çekerseniz dosyanız herhangi bir karar alınmasına gerek olmaksızın (şekil esaslarına bağlı kalınmadan) kapatılır ve dönüş yolculuğunuz organize edilir. Resmi makamlar size kimlik bilgilerinizin yanı sıra ailenizin kimlik bilgilerini, ülkenizden çıkarak nasıl geldiğinizi ve ülkenizden kaçışınızın gerekçelerini ve hatta sağlık durumunuzu sorar. Bu sorgu sırasında bir memur ve gerekiyorsa bir çevirmen hazır bulunur. Ülkenizi terk etmenize neden olan bütün önemli gerekçeleri belirtiniz. Bir erkeğin veya bir kadının önünde konuşamayacağınız bir husus söz konusu ise, sorgu ekibinde buna göre değişiklik yapılabilmesi için lütfen bu hususu belirtiniz. Kimlik belgeleriniz yanınızda değilse bunun gerekçelerini açıklayınız. Anlamadığınız bir şey olursa belirtiniz. Eğer varsa sağlık sorunlarınız da belirtiniz. Bu durumda muhtemelen tıbbi muayeneniz yapılacaktır. Her sorgunun sonunda tutanak imzalamalısınız. Cevaplarınızın doğru aktarılıp aktarılmadığını ve her şeyin tam da sizin söylediğiniz gibi yazılıp yazılmadığını mutlaka kontrol ediniz. Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 2/10

3 1.4 Evraklar/Kanıtlar Hakkınızdaki kovuşturmayı gösteren evrakları dosyanıza ekleyiniz. Verdiğiniz bütün evrakların fotokopilerini saklayınız. 1.5 Kesinleştirme Vakanızla ilgili olarak ekstra bazı hususların kesinleştirilmesi gerekebilir: Geldiğiniz ülke ile ilgili olarak tereddüt oluşursa bir dil uzmanı tarafından sorgunuz yapılabilir ve böylelikle geldiğiniz ülke hakkındaki bilgileriniz kontrol edilebilir. Yaşınızla ilgili tereddüt oluşursa bir bilirkişi raporu tanzim edilebilir. 1.6 Bundan sonraki işlemler nelerdir? Sığınma işlemi her başvuruda aynı değildir. Çeşitli olanaklar mevcuttur. Örneğin: Size bir N kimliği verilir (sığınma talebinde bulunanlar için kimlik kartı). Kabul Merkezi'nde hemen başvurunuza ilişkin karar çıkartılır. Kabul Merkezi'nde sığınma gerekçeleriniz hakkında bir kez daha ayrıntılı bir sorgu yapılır. Bir kantona atanarak Sığınma Başvurusu Sahipleri için Kanton Merkezi'ne yerleştirilirsiniz (transfer) veya bir Federal Merkeze atanırsınız. Transfer işleminden sonra iltica gerekçeleriniz hakkında bir kez daha sorgunuz yapılır. Transfer işleminden sonra sığınma kararı çıkartılır. Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 3/10

4 2. Sorgulama (ikinci görüşme) Sığınma sürecindeki sorgular çok önemlidir. Bir veya daha çok kez sorgunuz yapılabilir. Resmi makamlar sığınma başvurunuzu yapılan bu sorgulara, bu sorgular sırasında tutulan tutanaklara ve yanınızda getirmiş olduğunuz delillere bakarak değerlendirir. 2.1 Sorgulara kimler katılır? Sorguyu kadın veya erkek bir devlet memuru yürütür. Bir çevirmen eksiksiz bir çeviri yapmalıdır; beyanlarınız yorumlanamaz veya özetlenemez. Çeviriyi yapan kişinin kimlik bilgileri gizil kalabilir. Sorgu sırasında istediğiniz bir çevirmenin hazır bulunmasını sağlayabilirsiniz; fakat bu çevirmen de sığınma talebinde bulunmuş bir kişi olmamalıdır. Bir yardım kuruluşu temsilcisi (HWV) Bir sivil toplum kuruluşu üyesidir. Süreci gözlemler. Bu kişi başka sorular sorabilir ve kendi mensubu olduğu yardım kuruluşuna sorgu hakkında rapor tanzim eder. Kendi görevlendirmiş olduğunuz bir hukuki temsilcinin veya reşit olmuş bir başka kişinin de (fakat bu kişinin de görülmekte olan bir sığınma talebinin bulunmaması gerekir) hazır bulunmasını sağlayabilirsiniz. 2.2 Sorular Kural olarak sorgu süreci şu şekilde ilerler: Katılımcılar kendilerini tanıttıktan sonra sorgu süreci size anlatılır ve haklarınız ve yükümlülükleriniz açıklanır. Ardından görevli memur kişisel koşullarınıza ilişkin soruları sorar: Kimlik bilgileriniz ve kimliğinizi kanıtlayan evraklar Aileniz ve akrabalarınız Askerlik göreviniz Geldiğiniz ülkeden İsviçre'ye kadar olan yolculuğunuz Geldiğiniz ülkedeki gelir getirici faaliyetiniz ile İsviçre'deki gelir getirici faaliyetiniz Yurtdışındaki konaklamalarınız Geldiğiniz ülkedeki ve İsviçre'deki hukuki temsilciniz Son olarak neden İsviçre'de kendinize bir koruma aradığınız konusunu açıklığa kavuşturma fırsatınız olacaktır. Bütün gerekçeleri ayrıntılı bir şekilde anlatmanız çok önemlidir! Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 4/10

5 İlticacılara kanun hükmüne göre (Sığınma Kanunu Madde 3'ten alıntı) sığınma hakkı tanınır: İlticacı, kendi anavatanlarında veya son olarak ikamet ettiği ülkede ırkı, dini, milliyeti, belli bir sosyal grubu aidiyeti veya politik görüşü nedeniyle ciddi dezavantajlara maruz kalan veya böylesi ciddi dezavantajlara maruz kalacağı yönünde haklı korkuları bulunan kişidir. Ciddi dezavantajlar somut olarak bedensel bütünlüğünün, hayatının veya özgürlüğünün tehlike altında olması ve katlanılamaz psişik baskılar teşkil eden tedbirlerdir. Kadınlara özgü kaçma gerekçeleri dikkate alınmalıdır. 2.3 Kaçma gerekçelerinin anlatılması Sorgunuz sırasında neden kaçmış olduğunuzu ve neden sığınma istediğinizi gösteren bütün gerekçeleri ortaya koymalısınız. Serbestçe ve hiçbir korkunuz olmadan konuşabilirsiniz. Sorgu sırasında hazır bulunan herkes çok katı gizlilik kurallarına tabidir ve söylediğiniz hiçbir şeyi kimseye anlatamazlar. Sorgunun bu kısmı çok önemlidir. Sizden geldiğiniz ülkeyi terk etmenize neyin veya kimin sebep olduğunu anlatmanız istenecektir. Cevabınız doğru olmalıdır. Mümkün mertebe çok detay veriniz. Duygular hakkında da konuşunuz. Bir erkeğin veya bir kadının önünde konuşamayacağınız bir husus söz konusu ise, sorgu ekibinde buna göre değişiklik yapılabilmesi için lütfen bu hususu belirtiniz. Hakkınızdaki kovuşturmayla ilgili bütün belgeleri (polis celpleri, mahkeme kararları, hapishane evrakları, tehdit mektupları, hekim raporları, gazeteler, fotoğraflar vs.) yanınızda getiriniz (fotokopilerini saklayınız!). Eğer öncesinde bir başka Avrupa ülkesindeyseniz ve bu ülkenin sizi hakkınızda kovuşturma, işkence veya gayriinsani muamele tehlikesinin bulunduğu anavatanınıza geri göndermesinden korkuyorsanız bunu belirtiniz. Korkularınız hakkında ayrıntılı bir şekilde konuşunuz. Belirsiz noktalar, yanlış anlamalar ve çelişkili ifadeler hakkında size başka sorular sorulması gerekebilir. 2.4 Ailelerin sorgulanması Aile fertleri tek tek sorgulanır. Eğer reşit bir aile ferdi sorgulanıyorsa diğerleri başka bir odada beklemelidirler. Eğer aksinin gerektiğini gösteren bir durum yoksa çocuklar ebeveynlerinin huzurunda sorgulanmalıdır. Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 5/10

6 2.5 Protokol Her sorgunun bir protokolü tutulur. Her sorgudan sonra bu protokol size tercüme edilir. Sizden her sayfasını imzalamanız istenir. Anlamadığınız bir şey varsa söyleyiniz. Protokolün söylemek istediklerinize tamamen uygun olup olmadığını kontrol ediniz. Hataları ve açık olmayan hususları düzelttiriniz. Sorgunun sonunda İsviçre'de kalmak istemenize neden olan ve şimdiye kadar hiç bahsedilmemiş başka gerekçeler olup olmadığı sorulur. Protokol altına imza atmak suretiyle her şeyi söylemiş olduğunuzu ve protokolün gerçeğe uygun olduğunu onaylamalısınız. 3. Sığınma kararları İsviçre'deki sığınma süreçleri zaman zaman sadece birkaç gün bazen de haftalar sürebilmektedir. Yetkili Hukuk Danışmanlığı Birimiyle (Rechtsberatungsstelle/RBS) mümkün mertebe erkenden veya en geç ilk kararı aldıktan sonra temasa geçiniz (adres listesi: Bunlar devletten bağımsızdır ve yardım kuruluşları tarafından finanse edilirler. RBS size ücretsiz dava ve fırsat danışmanlığı yapacak ve gerekli gördüğü takdirde daha başka destekler de sunacaktır. Normal koşullar altında Göç Müsteşarlığı (SEM) tarafından size Almanca, Fransızca veya İtalyanca kaleme alınmış yazılı karar gönderilir. Çok sayıda farklı sığınma karaları mevcuttur. 3.1 Olumlu kararlar Sığınma (B onayı) Sığınma başvurusu yapmış olup mültecilik sıfatı kabul edilmiş olanlara normalde sığınma hakkı tanınır. Sığınma hakkı tanınanlar sığınmacı kimlik belgesi olarak B onay kâğıdı alırlar ve eşlerinin ve reşit olmayan çocuklarının İsviçre'ye getirilmesini sağlayabilirler. Mülteciler eğer iyi uyum sağlarlarsa ülkeye girişlerinden en erken beş sene sonra C kimlik belgesi talep edebilirler Geçici kabul (F onay kâğıdı) Sığınma başvurunuz reddedilse de siz buna rağmen bir F onay kağıdıyla gene de İsviçre'de kalabilirsiniz. Bu durum, anavatanınıza geri gönderilmeniz mümkün değilse veya büyük tehlikeler nedeniyle ülkenize geri dönmeniz sizden beklenemez bir durum teşkil ederse söz konusudur. Örneğin bir iç savaş durumunda veya ağır bir hastalık halinde. Durum düzeldiğinde onay kaldırılabilir. Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 6/10

7 3.2 Olumsuz kararlar Mültecilik özelliğinizin reddi Sığınma başvurunuz reddedilir ve yurtdışına çıkmanız için tanınan sürenin sonunda İsviçre'yi terk etmeniz gerekir. Resmi makamların kanaatine göre mülteci olarak kabul edilebilmeniz için yeterince gerekçe olmadığında veya hikayenizi yeterince inandırıcı bir şekilde anlatamadığınızda veya kanıtlayamadığınızda söz konusudur Dublin kararları İsviçre'ye giriş yapmadan önce bir Avrupa Birliği üyesi ülkede, İzlanda, Lihtenştayn veya Norveç'teyseniz kaçtığınız ülkeden buraya kadar olan yolculuğunuz hakkında kısaca sorgulanmanızın ardından (yardım kuruluşu temsilcisi (HWV) olmadan) işlemlerinize İsviçre'de devam edilmez, bilakis söz konusu yetkili ülkede devam edilir. Bu nedenle o ülkeye geri dönmeniz gerekir Üçüncü ülke kararları Eğer İsviçre'ye girişinizden önce uzun bir süre başka bir ülkede kaldıysanız veya başka bir ülke için vize aldıysanız kısa bir sorgunun ardından başvurunuz daha fazla işleme konmaz ve hemen İsviçre'yi terk etmeniz gerekir Diğer olumsuz kararlar Aşağıdaki hallerde de başvurunuz daha fazla işleme konmaz ve hemen İsviçre'yi terk etmeniz gerekir: İsviçre'de kendinize koruma aramıyor, bilakis İsviçre'ye sadece başka bir gerekçeyle gelmişseniz (tıbbi veya ekonomik sorunlar). Örneğin gerçek kimliğinizi saklamak (yanlış isim, yanlış doğum tarihi vs.) veya sahte delil sunmak suretiyle yardımcı olma yükümlülüğünüzü ihlal etmişseniz. İsviçre resmi makamlarıyla işbirliği yapma yükümlülüğünüzü örneğin sorgu için belirlenen tarih ve saatte söz konusu yerde hazır bulunmamak veya resmi makamlar için 20 günü aşkın bir süreyle ulaşılabilir olmamak suretiyle ihlal etmişseniz. Hiçbir gerekçe olmaksızın veya gerekçeli bile olsa mükerrer olarak yeniden değerlendirme talebinde bulunmuşsanız veya birden çok sayıda başvuruda bulunmuşsanız. Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 7/10

8 4. İtiraz Göç Müsteşarlığı`nin (SEM) sığınma kararını kabul etmiyorsanız Federal Danıştay'ın (Bundesverwaltungsgericht) aşağıdaki adresine başvurarak itirazda bulunabilirsiniz: Bundesverwaltungsgericht Postfach, CH-9023 St. Gallen Telefon +41 (0) Fax +41 (0) Sığınma kararının metninin sonunda itirazda bulunmak istemeniz halinde kaç gün süreniz olduğu yazılıdır. Bu bilgiyi üst derece kanun yollarının anlatıldığı "Rechtsmittelbelehrung" başlığı altında bulabilirsiniz. Bu süre ya 5 işgünü veya 30 gündür. Hukuk Danışmanlığı Birimleri (RBS) veya avukatlar sizlere yardımcı olabilirler. Hukuk Danışmanlığı Birimlerinin (RBS) adreslerinin listesini şurada bulabilirsiniz: Ayrıca İsviçre Mülteci Yardım Kurumu (SFH) da sizlere 20 ayrı dilde hazırlanmış olan itiraz kılavuzu ve bilgilendirme broşürleriyle yardımcı olmaya çalışmaktadır. Bunları adresinde bulabilirsiniz. İtiraz dilekçenizi resmi dillerin birinde (Almanca, Fransızca veya İtalyanca) tanzim etmelisiniz. İtiraz dilekçesi imzalanmış olmalı ve kararın bir fotokopisi ve mevcut delillerle birlikte iki nüsha halinde verilmelidir. İtiraz dilekçesinin bir örneğini de kendiniz muhafaza ediniz. Dikkat: İtiraz etmezseniz ve hatta itirazınız reddedildikten sonra da İsviçre'de kalmanız artık illegaldir. Reddin gerekçesine bağlı olarak kararın ulaşmasından sonra hemen gözlem altına alınabilirsiniz. İtirazda bulunursanız kural olarak itirazınız hakkında karar çıkıncaya kadar İsviçre'de kalabilirsiniz. Fakat bunun istisnaları vardır: Eğer olumsuz bir Dublin kararı çıkarsa. Bu durumda gene de itirazınız hakkında alınacak olan kararı İsviçre'de beklemek için izin talep edebilirsiniz. Fakat bu isteminizi ayrıntılı bir şekilde ve somut vakanız için gerekçelendirmelisiniz. Örneğin Avrupa ülkesinin iltica koşullarını haiz olduğunuz halde sığınma başvurunuzu kontrol etmeyeceğinden ve/veya yetkili ülkenin sizi işkence veya gayri insani muamele veya küçük düşürücü ceza veya muamele tehlikesinin bulunduğu ülkenize göndermesinden korkuyorsanız İsviçre'de kalmak için izin isteyiniz. Yetkili Avrupa ülkesine sınır dışı edilseniz bile itirazınız hakkında İsviçre'de karar alınacaktır. Eğer bir hukuki temsilciniz varsa yurtdışında bile olsanız kendisiyle temasınızı kopartmayınız. İsviçre'ye yeniden giriş yapabileceğiniz yönündeki olumlu kararlar da ancak bu şekilde tarafınıza iletilebilir. Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 8/10

9 Kabul ve İşlem Merkezleri (EVZ) bünyesinde Hukuk Danışmanlığı Birimlerinin (RBS) adresleri Altstätten HEKS Rechtsberatungsstelle für Asylsuchende St. Gallen Tellstrasse 4, 9001 St. Gallen Tel Basel ES-BAS Basel Freiburgerstrasse 66, 4057 Basel Tel Kreuzlingen HEKS Rechtsberatungsstelle für Asylsuchende Thurgau Konstanzerstrasse 6, Postfach 2136, 8280 Kreuzlingen Tel Chiasso SOS Antenna Profughi Via E. Dunant 2, 6830 Chiasso Tel Vallorbe SAJE Service d'aide juridique aux Exilés Rue du Simplon 20, 1337 Vallorbe Tel Kantonlardaki adresler için bakınız: Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 9/10

10 5. Genel Bilgiler Hukuk danışmanları, avukatlar Hukuki destek almak için kendiniz çaba göstermelisiniz. Yardım kurumlarının hukuk danışmanlığı birimlerini (RBS) burada bulabilirsiniz: Aile bireylerinin getirtilmesi, aile birleşimi Sığınma talebinde bulunanlar kendi ülkelerinden aile fertlerinin de gelmesine izin verilmesini talep edemezler. Sosyal yardım, acil yardım Muhtaç durumdaki sığınma başvurusu sahiplerine sığınma işlemi süresince sosyal yardım yapılır. İsviçre Anayasası (Madde 12) İsviçre'de yaşamakta olan herkese acil durumlarda yardım ve desteği garanti eder. Sığınma başvurunuz reddedildikten sonra ülkeden ayrılıncaya kadar İsviçre'de illegal bulunsanız bile acil durum yardımından yararlanma hakkına sahipsiniz. Bu yardımın kapsamı şöyledir: İaşe, konaklama, giyim ve tıbbi yardım. Bu acil durum yardımı için sizin ülkeden çıkartılmanız konusunda da yetkili olan resmi makamlara başvurmak zorunda olduğunuzdan dolayı sizin için gözlem altına alınma tehlikesi vardır. Ayrıntılı bilgi için şu adrese bakabilirsiniz: Çalışma İsviçre makamları sığınma talebinde bulunanların ilk üç ila altı ay boyunca çalışmalarını yasaklamaktadır. Ardından işe girmeniz mümkün olmakla birlikte çalışabileceğiniz çok az sayıda branş bulunmaktadır ve yerli işgücünün önceliği vardır. İkamet Bütün adres değişikliklerinizi resmi makamlara hemen bildirmek zorundasınız. Genel olarak sığınma talebinde bulunanların kantonlarını değiştirmeleri mümkün değildir. Tutukluluk, hapis Aşağıdaki hallerde gözlem altına alınarak tutuklanabilirsiniz: Sığınma başvurunuz tensip etmeme kararıyla (NEE) reddedilmişse. Resmi makamlarla işbirliği yapmaktan kaçınırsanız. Sığınma başvurunuz "istismara yönelik" şeklinde değerlendirilirse. Suç işlerseniz. Ülkenize geri gönderilmeye karşı direneceğiniz yönünde somut emareler bulunursa. Yurtdışına çıkış Sığınma süreci boyunca İsviçre'yi terk edemezsiniz ve ülkenizin konsolosluğu veya resmi makamlarıyla temas kuramazsınız. Informationsblatt für Asylsuchende / Türkisch / SFH/OSAR / Dezember 2015 / 10/10