ŞİRKETLERDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE YAPILAN YATIRIMLARIN GERİ DÖNÜŞÜ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ŞİRKETLERDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE YAPILAN YATIRIMLARIN GERİ DÖNÜŞÜ"

Volkan Ulusoy
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ŞİRKETLERDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE YAPILAN YATIRIMLARIN GERİ DÖNÜŞÜ A. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE HEDEF 1. İş sağlığı ve güvenliği (İSG) programlarının amacı, çalışanların maddi ve manevi yararı için iş kazalarını ve mesleki hastalıkları önlemeye çalışmaktır. 2. Çalışanların sosyal güvenliği açısından temel önemde bile olsalar, en iyi tazminat ve rehabilitasyon programları bile işle ilgili kaza veya hastalıklardan kaynaklanan yaşam kalitesi kaybını karşılamaya yetmemektedir. 3. Ayrıca, bu tür programların uzun vadede mali açıdan sürdürülebilir olması gerekir. 4. Ancak sigorta kapsamındaki işyeri risk olaylarının sıklığını ve ciddiyetini azaltmak üzere tasarlanan etkin önleme stratejileri sayesinde, yaşam kalitesinde oluşabilecek kayıplar asgari düzeye indirilebilir ve çalışanlara yönelik tazminat ve rehabilitasyon programlarının mali açıdan sürdürülebilirliği güvence altına alınabilir. B. ZARAR VE MALİYETLERİN TÜRLERİ Günümüzde iş kazalarının ve meslek hastalıkların iki tip zarar/maliyet türüne sahip olduğu yaklaşımı benimsenmiştir. Bunlar; Direk veya somut zararlar: Bu zararlar sigorta şirketleri tarafından ödenebilir. Dolaylı veya soyut zararlar: Verimlilikteki azalma sebebiyle üretim kaybı, ve/veya devamsızlıkta artış, zarar tazminatı, fiziksel ve ruhsal açıdan çekilen acı, hayat kalitesinde azalma. Bu iki farklı zarar çeşidinin; Çalışana (mağdur), Çalışanın ailesine, Çalışanın iş arkadaşlarına, İşletmeye ve Topluma değişik zarar ve maliyetleri olmaktadır. Şimdi bu etkilerin alt detaylarına biraz yakından bakalım isterseniz : 1. Mağdur olan çalışana etkileri: Fiziksel bir acı ve eziyet çekmek Moral ve psikolojik açıdan acı çekmek (özellikle kalıcı bir kayıp olduğu zaman) Ücret ve prim kaybı Sayfa 1 / 8

2 Mesleki kapasitesinde azalma Zaman kaybı(sağlık tedavisi) 2. Mağdur olan çalışanın ailesine ve arkadaşlarına etkileri: Moral ve psikolojik açıdan acı çekmek Sağlık ve ailesel yükler Finansal kayıp Ekstra masraflar 3. Mağdur olan çalışanın iş arkadaşlarına etkileri: Kötü his ve düşünceler oluşturma Endişe ve panik yaratma (ciddi veya sürekli tekrarlayan kazalar olması durumunda) Zaman kaybı ve primlerde kayıp İş yükünün artması Mağdur işçi yerine alınan geçici çalışanların eğitimi 4. İşletmeye etkileri: İşyerindeki sosyal iklimin bozulması Kötü bir şöhret İnsan ilişkilerini zayıflatması İşletme içi denetim gerektirmesi Üretimde azalma İş ekipmanının veya malzemenin zarar görmesi Kalite kayıpları Yeni personelin eğitimi Teknik bozukluklar Organizasyon zorlukları Üretim maliyetlerinin artması Sigorta primlerinin artması veya yararlanılan sigorta indirimlerinin azalması Yönetimsel maliyetler Hukuksal yaptırımlar Sayfa 2 / 8

3 5. Topluma olan etkileri: Toplumdaki çalışan potansiyelinin azalması Yaşam kalitesinin azalması Üretim kaybı Sosyal güvenlik giderlerinin artması Tedavi ve rehabilitasyon giderleri Yaşam standardının azalması İşyerinde gerçekleşen kazaların yukarıda değinilen toplam etkilerini aşağıdaki tabloda özet olarak görebiliriz.( Tablo meslek hastalıklarını kapsamamaktadır) Sayfa 3 / 8

4 C. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLE VERİMLİLİK ARASINDAKİ İLİŞKİNASILDIR? Önce İş gücünün, yani çalışanlarımızın fiziksel ve psikolojik iyiliğini ve sağlığını geliştirmek Sonra bu gelişim işe devamsızlığı ve işte çalışırkenki verimsizliği azaltıp işyeri iklimini geliştirecek(moral ve çalışma ilişkileri dahil) ve işçilerin çalışma isteğini arttıracaktır, Ve nihayetinde bu istek artışıda direk olarak insanların performansını arttıracak, buda daha yüksek işletme karlarına neden olacaktır. İşletmelerdeki verimli döngü örneği-1 İşletmelerdeki verimli döngü örneği-2 Sayfa 4 / 8

D. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARININ GERİ DÖNÜŞLERİ İLE İLGİLİ İSTATİSTİKSEL SONUÇLAR 2010 yılında; Uluslararası Sosyal Güvenlik Kurumu (İSSA), Almanya Devlet İş Kazası ve Meslek Hastalığı

5 D. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARININ GERİ DÖNÜŞLERİ İLE İLGİLİ İSTATİSTİKSEL SONUÇLAR 2010 yılında; Uluslararası Sosyal Güvenlik Kurumu (İSSA), Almanya Devlet İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası (DGUV) ve Almanya Devlet İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası Enerji, Tekstil, Elektrik ve Medya Ürünleri Bölümü (BG ETEM) Şirketler açısından önleme tedbirlerinin uluslararası getirisinin hesaplanması: İş sağlığı ve güvenliğine yapılan yatırımların masraf ve kazançları başlıklı uluslararası bir araştırma başlattılar. Bu uluslararası araştırmada, iş sağlığı ve güvenliğinin şirketlerin ne açılardan yararına olduğu sorusu üzerinde duruldu. Görüşmeler 2010 yılının ortasından 2011 yılının başına kadar geçen süre içinde gerçekleştirildi. Görüşmelere toplam 15 ülkeden 300 şirket katıldı. Araştırmanın ilk sonuçlarını özetleyen bir rapor hazırlandı.bu rapor görüşülen kişilerin sağladıkları değerlendirmelerden hareketle elde edilmiştir. Tanımlayıcı analiz, ortalama değerlendirmeleri temsil etmektedir. Sonuçlar, şirketleri tek tek temsil etmemekte, soyut istatistiksel değerlendirmeleri örneklemektedir. Şimdi bu rapordan aldığımız bazı önemli tablolara aşağıda göz atalım : 1. Seçilmiş alanlarda iş sağlığı ve güvenliğinin etkisi Önlemenin özellikle geleneksel önleme alanları olan üretim, nakliye ve depolama alanlarında güçlü bir etkisi olduğu görülmektedir. Sayfa 5 / 8

2. İş sağlığı ve güvenliğinin işletme içindeki etkileri Önlemenin doğrudan etkilerinin, tehlike azaltma, tehlike konusunda bilinçlilik ve tehlikeli davranışların ve kazaların azaltılması alanlarında

6 2. İş sağlığı ve güvenliğinin işletme içindeki etkileri Önlemenin doğrudan etkilerinin, tehlike azaltma, tehlike konusunda bilinçlilik ve tehlikeli davranışların ve kazaların azaltılması alanlarında da baskın olduğu görüldü. En çarpıcı dolaylı etkilerin, şirketin kamu nezdindeki imajında ve şirket kültüründe meydana gelen iyileştirmeler olduğu görülmektedir. 3. Şirket masraflarını etkileyen türde önleme çalışmalarına yapılan ek yatırımlar Görüşülen şirketlerin yarısı, iş sağlığı ve güvenliğine yapılacak ek yatırımların uzun vadede şirket masraflarında azalmayla sonuçlanmasını bekliyordu. Sayfa 6 / 8

4. Önleme Yatırımlarında Getiri Burada görüşülen işletmelerin Önleme Yatırımlarında Getiri (ROP) ile ilgili değerlendirmeleri görülmektedir. Tüm ülkeler temelinde ortalama ROP 2,2 dir.

7 4. Önleme Yatırımlarında Getiri Burada görüşülen işletmelerin Önleme Yatırımlarında Getiri (ROP) ile ilgili değerlendirmeleri görülmektedir. Tüm ülkeler temelinde ortalama ROP 2,2 dir. Bu rakam, istatistiki güvenilirliği arttırmak için ucu kesik ortalama kullanılarak (yüzdelik değerin üst ve alt yüzde 5 i hesap dışı bırakılarak) hesaplanmıştır. 5. İlgili kazanç türleri Bu grafikte iş sağlığı ve güvenliğinin kazançlarının nasıl derecelendirildiği gösterilmiştir. Şirketlerin bu konuyla ilgili olarak özel öneme sahip olduğunu belirttiği alanlar, çalışanların motivasyonunda ve memnuniyetinde artış ve şirket imajında iyileşme olmuştur. Sayfa 7 / 8

8 6. Şirketler için önleme masrafları ve kazançları E. ÖZET SONUÇLAR Bu araştırma, iş sağlığı ve güvenliğine yatırım yapmanın mikroekonomik açıdan doğrudan kazançlar sağladığını, 2,2düzeyinde bir Önleme Yatırımlarında Getiri oranıyla ortaya koymuştur. Bu sonuçların pratik anlamı, şirketlerin işyerinde önleme tedbirlerine her yıl çalışan başına yapacakları 1,00 TL(ya da başka bir para birimi) yatırımdan potansiyel olarak 2,20 TL(ya da başka bir para birimi) ekonomik getiri bekleyebilmeleridir. Bu nedenle, araştırmanın sonuçları şirketlerin önlemeye yatırım yapmaları yolundaki mikroekonomik iddiayı desteklemektedir. İş sağlığı ve güvenliği, işverenlerin çalışanların yararına gerçekleştirmesi gereken kanuni bir yükümlülük olmanın yanı sıra, aynı ölçüde, iş dünyasında başarı açısından da önemli bir etkendir. Kaynaklara göre; endüstrileşmiş ülkelerde iş kazaları ve meslek hastalıklarının toplam maliyeti bu ülkelerin Gayri Safi Milli Hasılalarının %1 i ile %5 i arasında değişmektedir. ILO ya göre her yıl Dünya gelirinin % 4 üyani yaklaşık 1.25 trilyon dolarisg ile ilgili sorunlar nedeniyle kaybedilmektedir. Ülkemizin iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu yaşadığı hasıla kaybı 4 milyar TL dir. Ayrıca, kayıtlara geçmeyenler de hesaba katıldığında kayıp GSMH mızın% 2 sinigeçtiği göz önünde bulundurulmalıdır. DERLEYEN : MURAT EVİN / İSTANBUL AKADEMİ OSGB KAYNAKLAR: ISSA - Uluslararası Sosyal Güvenlik Kurumu, (Rapor: Cenevre, 2011) ÇSGB-Yayınları Sayfa 8 / 8

Benzer belgeler

MTS301 İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ. İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ ve İNSAN KAYNAKLARI

MTS301 İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ ve İNSAN KAYNAKLARI İSG İK İLİŞKİSİ İş kazaları Meslek hastalıkları İŞLETMELER ARASI REKABET İşçi sağlığı İş güvenliği önlemleri Etkili Yol: İNSAN