DÜNYADA İŞ KAZALARI NE KADAR DÜNYADA İŞ KAZASI OLUYOR?

Transkript

1 DÜNYADA İŞ KAZALARI DÜNYADA NE KADAR İŞ KAZASI OLUYOR? 1

2 DÜNYADA İŞ KAZALARI Uluslararası Çalışma Örgütü ILO VERİLERİNE GÖRE : DÜNYADA HER YIL 337 MİLYONDAN FAZLA İŞ KAZASI MEYDANA GELMEKTE, 160 MİLYON İŞÇİ YAPTIĞI İŞ NEDENİYLE HASTALANMAKTA 2,3 MİLYON İŞÇİ DE MESLEK HASTALIKLARI YA DA İŞ KAZALARI SONUCUNDA ÖLMEKTEDİR. DÜNYADA İŞ KAZALARI İş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu her yıl 2,3 milyon işçi ölüyor işçi iş kazaları, işçi meslek hastalıkları nedeniyle ölüyor. Gelişmekte olan ülkelerde her yıl işçi tehlikeli kimyasallar nedeniyle hayatını kaybediyor. Maddi kayıp dünya GSMH nın % 4 ü, yani Milyar $ 2

3 DÜNYADA İŞ KAZALARI Günde yaklaşık 1 Milyon çalışan iş kazası geçiriyor. Günde yaklaşık çalışan iş kazası ve meslek hastalıkları sonucu hayatını kaybediyor. DÜNYADA İŞ KAZALARI İş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu her dakika 4 işçi ölüyor. Bu bir saatlik ders süresinde Dünyada iş kazası meydana gelecek, 240 işçi hayatını kaybedecek. 3

4 TÜRKİYE DE İŞ KAZALARI TÜRKİYE DE NE KADAR İŞ KAZASI OLUYOR? MESLEK HASTALIKLARI SAYISI İSTATİSTİKLERİ 4

5 SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK SAYISI İSTATİSTİKLERİ MESLEK HASTALIĞI SONUCU ÖLÜM İSTATİSTİKLERİ 5

6 MESLEK HASTALIKLARI SAYISI Belçika da İtalya da Almanya da ABD de MESLEK HASTALIKLARI SAYISI Meslek Hastalıkları İş Kazaları Oranı Dünya'da İş Kazaları 44% Meslek Hastalıkları 56% 6

7 MESLEK HASTALIKLARI Meslek hastalıkları ve İş Kazaları Oranı Türkiye de İş Kazaları 99% Meslek Hastalıkları 1% MESLEK HASTALIKLARI Meslek Hastalığı Saptanma Oranı (1000 İşçi İçin) Dünya 0,07 Türkiye 7

8 Meslek Hastalıkları Hastanesi MESLEK HASTALIKLARI Her yıl en fazla ölüme neden olan etkenler : Mesleki kanserler % 32 Mesleki kardiovasküler hastalıklar % 23 İş kazaları % 19 Mesleki bulaşıcı hastalıklar % 17 8

9 MESLEK HASTALIKLARI AB de işe bağlı sağlık sorunu yaşayan çalışanların sayısı 184 ile 208 Milyon arasındadır. MESLEK HASTALIKLARI Ülkemizde 2011 : SGK lı çalışanların, yıl içinde ü meslek hastalığı nedeniyle hekime başvurması gerekirken, sadece 429 unun meslek hastalığı tanısı konduğu ve kayıtlara geçtiği tespit edilmiştir. 9

10 İŞ KAZALARI SAYILARI İSTATİSTİKLERİ SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK SAYILARI İSTATİSTİKLERİ 10

11 İŞ KAZASI SONUCU ÖLÜM İSTATİSTİKLERİ KAYIP İŞ GÜNÜ SAYILARI İSTATİSTİKLERİ 11

12 HER 1000 İŞÇİDEN 60 I YARALANMAKTA, 5 İ İSE ÖLMEKTEDİR. HER 1000 İŞÇİDEN 13 Ü YARALANMAKTA, 0,02 Sİ İSE ÖLMEKTEDİR. İŞ KAZASI ÖLÜM ORANLARI Ülkelere göre; her çalışandan iş kazalarında hayatını kaybedenler İngiltere 0,7 Fransa 3,5 İsveç 1,4 Yunanistan 5,0 İsviçre 1,5 Bulgaristan 6,0 Norveç 1,6 İtalya 7,0 Almanya 2,9 Türkiye 17,0 12

13 İŞ KAZALARI SAYILARI 13

14 TÜRKİYE DE İŞ KAZALARI Neden Türkiye de Çok Fazla İş Kazası Oluyor? TÜRKİYE DE İŞ KAZALARI İş kazalarının % 80 i işçi çalışan KOBİ ler de meydana geliyor YILI SGK İSTATİSTİKLERİ 14

15 TÜRKİYE DE İŞ KAZALARI İşyerlerinin % 3 denetleniyor. Toplam Teftiş : İşin Yürütümü : İSG Yönünden : TEFTİŞ YAPILAN İŞYERLERİNDE ÇALIŞAN İŞÇİ SAYISI: TÜRKİYE DE İŞ KAZALARI 2011 YILI SGK İSTATİSTİKLERİ 15

16 2% 2%2% 2% 2% 2% İŞ KAZASI SONUCU ÖLÜMLERİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI 2% 1% 2% 10% 25% İnşaat 4% 2011 Yılı 475 % 33 32% Bilinmeyen 2% Kömür Madenciliği 10% Nakliyat İnşaat Kömür madenciliği Toptan ve Parakende Tic. Gıda Maddeleri San. Dokuma San. Makine İm. Ve Tam. Nakil Araçları İm. 20 den az ölümlü iş kazası olan sektörler Nakliyat Bilinmeyen Taş, Toprak, Kil Kum vs. İmali Şahsi Hizmetler Metalden Eşya İm. Hukuk, Tic. Ve Teknik Taş, Kil ve Kum Ocakları İŞ KAZALARININ NEDENLERİ 2011 SGK İstatistikleri 16

17 TÜRKİYE DE İŞ KAZALARI TÜRKİYE DE İŞ KAZALARI İŞ KAZALARI VE İŞ SAATLERİ İŞ KAZASI SAYISI YILLAR 1.SAAT - 1st Hour 2.SAAT - 2 nd Hours SAAT - 3 th Hours 4.SAAT -4 th Hours 5.SAAT -5 th Hours 6.SAAT - 6 th Hours 7.SAAT - 7 th Hours SAAT - 8 th Hours 9.SAAT+ - 9 th hours and Over Bilinmeyen 17

18 İŞ KAZALARININ MALİYETİ İşgöremezlik ÖLÜM MALİYET Doğrudan Kayıplar Dolaylı Kayıplar İş Günü Kaybı Verimlilik Kaybı İŞ KAZALARININ MALİYETİ Tedavi giderleri, SSK primleri Ödenen ilk iki günlük ücret (giydirilmiş) Kaza sonucu ölen veya sakatlanan işçi için ödenen tazminatlar. Avukatlık ücretleri ve mahkeme giderleri Hasar gören malzeme ve tesis bedeli BUZ DAĞININ GÖRÜNE YÜZÜ BUZ DAĞININ GÖRÜNMEYEN YÜZÜ Kaza geçiren işçi yerine alınan işçinin eğitimi Kazaya uğrayan işçinin işindeki verim kaybı Kaza nedeniyle çalışılamayan sürelerin ücreti Kaza nedeniyle yapılan fazla mesainin maliyeti Kaza nedeniyle yöneticilerin harcadığı zaman Sigortalanmamış tedavi giderleri Soruşturmalar nedeniyle oluşan giderler 18

19 İŞ KAZALARININ MALİYETİ GSMH nın % 3 ü ile 5 i; K A Y I P 735 x 0,05 = 36,7 Milyar TL (2011 Yılı Verileri) AĞIR YARALANMA Henrich HAFİF YARALANMA MADDİ HASAR MESLEK HASTALIKLARI Ülkemizde : İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası Genel Gerekçe Maddesinde; İş kazaları ve meslek hastalıklarının ülkemize maliyetinin yılda 44 Milyar TL olduğu belirtiliyor. 19

20 TÜRKİYEDE İŞ KAZALARI TÜRKİYEDE İŞ KAZASI İSTATİSTİKLERİ GERÇEĞİ YANSITIYOR MU? İŞ KAZALARININ MALİYETİ Olması gereken; x 330 = İstatistiğe yansıyan; AĞIR YARALANMA Henrich HAFİF YARALANMA MADDİ HASAR 20

21 KAZALARI DEĞERLENDİRME ULUSLARARASI İSTATİSTİKÇİLER KONFERANSI KAZA SIKLIK HIZI/ORANI KAZA AĞIRLIK ORANI KAZA OLABİLİRLİK ORANI KAZA SIKLIK HIZI/ORANI KAZA SIKLIK HIZI/ORANI NEDİR? NASIL HESAPLANIR? 21

22 KAZA SIKLIK HIZI/ORANI İş Kazası Sıklık Hızı/Oranı (Kaza Frekansı, F) (Acceident Frequency Rate) Belirli bir zaman aralığı içinde meydana gelen ve bir günden fazla işten kalmaya neden olan iş kazası sayılarının, aynı yıl içerisinde referans grupta yer alan işçilerin çalışma saatlerinin toplamına bölünmesiyle elde edilen değerin katsayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır. KAZA SIKLIK HIZI/ORANI ÖRNEK; 850 işçinin çalıştığı bir işletmede, bir yıl içerisinde 100 iş kazasının meydana geldiği ve kaybedilen iş günü toplamının ise olduğuna göre; kaza sıklık oranını hesaplayınız. 22

23 KAZA SIKLIK HIZI/ORANI I. YÖNTEM Bir takvim yılında çalışılan iş saatine karşılık kaç kaza olduğunu gösterir. İKS İKSH = x PTEGS x 8 İKSH İKS PTEGS : iş kazası sıklık hızı/oranı; frekansı : iş kazası sayısı : İşçi sayısı x yıllık çalışılan gün sayısı : çalışılan bir milyon iş saatinde iş kazası sayısını bulmak için kullanılır. KAZA SIKLIK HIZI/ORANI II. YÖNTEM Tam gün çalışan her 100 kişi arasında kaç kaza olduğunu gösterir. İKS İKSH = x PTEGS x 8 İKSH İKS PTEGS : iş kazası sıklık hızı : iş kazası sayısı : İşçi sayısı x yıllık çalışılan gün sayısı : tam gün çalışan 100 sigortalının haftada 45 saat, yılda 50 hafta çalışıldığı kabul edilir. 23

24 KAZA SIKLIK HIZI/ORANI I. YÖNTEM 100 (iş kazası sayısı) İKSH = x (850 işçi x 300 gün x 8 saat) İKSH = 49,01 KAZA SIKLIK HIZI/ORANI II. YÖNTEM 100 (iş kazası sayısı) İKSH = x (850 işçi x 300 gün x 8 saat) İKSH = 11,02 24

25 KAZA AĞIRLIK HIZI/ORANI KAZA AĞIRLIK HIZI/ORANI NEDİR? NASIL HESAPLANIR? KAZA AĞIRLIK HIZI/ORANI İş Kazası Ağırlık Hızı/Oranı; V (Accident Severity Rate) Takvim yılı içerisinde ölümlü ve/veya ölümlü olmayan mesleki yaralanmalardan dolayı toplam kayıp gün sayısının, aynı yıl içerisinde referans grupta yer alan işçilerin çalışma saatlerinin toplamına bölünmesiyle elde edilen değerin katsayısı ile çarpılmasıyla hesaplanır. 25

26 KAZA AĞIRLIK HIZI/ORANI ÖRNEK; 850 işçinin çalıştığı bir işletmede, bir yıl içerisinde 100 iş kazasının meydana geldiği ve kaybedilen iş günü toplamının ise olduğuna göre; kaza ağırlık oranını hesaplayınız. I. YÖNTEM İKAH TGK İKAH = x PTEGS x 8 : iş kazası ağırlık hızı/oranı TGK : iş kazası sonucu toplam gün kaybı (geçici iş göremezlik süreleri + sürekli iş göremezlik dereceleri toplamı x 75 + ölümlü iş kazası sayısı x 7.500) PTEGS KAZA AĞIRLIK HIZI/ORANI Bir takvim yılında çalışılan saatte kaç iş gününün iş kazası nedeniyle kaybedildiğini gösterir. : İşçi sayısı x yıllık çalışılan gün sayısı : çalışılan iş saatinde iş kazası nedeniyle kaybolan iş saatini sayısını bulmak için kullanılır. 26

27 KAZA AĞIRLIK HIZI/ORANI II. YÖNTEM Çalışılan her 100 saatte kaç saatin İş kazaları nedeniyle kaybedildiğini gösterir. İKAH TGK x 8 İKAH = x 100 PTEGS x 8 : iş kazası ağırlık hızı TGK : iş kazası sonucu toplam gün kaybı (geçici iş göremezlik süreleri + sürekli iş göremezlik dereceleri toplamı x 75 + ölümlü iş kazası sayısı x 7.500) PTEGS : İşçi sayısı x yıllık çalışılan gün sayısı 100 : çalışılan 100 iş saatinde iş kazası nedeniyle kaybolan iş saatini sayısını bulmak için kullanılır. KAZA AĞIRLIK HIZI/ORANI I. YÖNTEM ((12+26)*75) + (2 x 7.500) İKAH = x PTEGS x 8 PTEGS : 850 işçi x 300 gün = gün çalışılan gün TGK : gün geçici iş göremezlik kayıp gün ((%12 + %26) x gün) = gün sürekli iş göremezlik kayıp gün (2 x gün) = gün ölümlü iş kazası kayıp gün TGK : gün kaybı İKAH = 30,24 27

28 KAZA AĞIRLIK HIZI/ORANI II. YÖNTEM [ (( 12+26)*7.500) + (2 x 7.500)] x 8 İKAH = x 100 PTEGS x 8 PTEGS : 850 işçi x 300 gün = gün çalışılan gün TGK : gün geçici iş göremezlik kayıp gün [(%12 + %26) x gün] = gün sürekli iş göremezlik kayıp gün (2 x gün) = gün ölümlü iş kazası kayıp gün TGK : gün kaybı İKAH = 24,06 KAZA OLABİLİRLİK ORANI KAZA OLABİLİRLİK ORANI NEDİR? NASIL HESAPLANIR? 28

29 KAZA OLABİLİRLİK ORANI Bir takvim yılında çalışılan saatte kaç iş kazası olabileceğini gösterir. İKS İKOH = x TÇS İKOH : iş kazası olabilirlik hızı/oranı İKS : yıl içinde meydana gelen iş kazası sayısı TÇS : toplam çalışan sayısı : çalışılan iş saatinde kaç iş kazası olacağını gösterir GENEL KAZALANMA ORANI GENEL KAZALANMA ORANI NEDİR? NASIL HESAPLANIR? 29

30 GENEL KAZALANMA ORANI Genel Kazalanma Oranı Kaza sıklık (F) ve kaza ağırlık (V) oranlarının birlikte değerlendirilmesiyle bir işyerinin kazaları hakkında genel yaklaşım sağlanabilir. GENEL KAZALANMA ORANI F x V GKO = GKO : Genel kazalanma oranı F: Kaza sıklık hızı/oranı V : Kaza ağırlık hızı/oranı 30

31 İLGİLİ MEVZUAT 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası (Resmi Gazete Tarihi: Sayı: 26200) İLGİLİ MEVZUAT 6331 Sayılı İş Yasası (Resmi Gazete Tarihi: Sayı: 28339) 31

32 İLGİLİ MEVZUAT Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü (Resmi Gazete Tarihi: Sayı: 14223) İLGİLİ MEVZUAT Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği (Resmi Gazete Tarihi: Sayı: 25348) 32

33 İLGİLİ MEVZUAT Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oran Tespit İşlemleri Yönetmeliği (Resmi Gazete Tarihi: Sayı: 25348) 33