plastik sanayi İLK 500 FİRMA İÇİNE GİREN PLASTİK FİRMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri

Transkript

1 plastik sanayi 2013 ISO - İSTANBUL SANAYİ ODASI SIRALAMASINDA İLK 500 FİRMA İÇİNE GİREN PLASTİK FİRMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Plastik Sanayicileri Derneği Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri

2 Barbaros DEMİRCİ PLASFED Genel Sekreteri YÖNETİCİ ÖZETİ : 2013 yılında Türkiye ekonomisi AB üyesi 28 ülkenin tamamının büyüme oranları ve Orta Vadeli Program öngörülerini aşan bir performans göstermiştir. Diğer taraftan aynı yıl Türkiye, ülke marka değerini en fazla arttıran 4 ülke arasına girmiştir. ISO 500 değerlendirmelerine göre, 2013 yılında, 2012 yılına kıyasla daralan herhangi bir sektör bulunmamaktadır yılında ekonomideki % 4 lük büyüme hızına rağmen, sanayi sektörünün toplam katkı düzeyi ile erezyona uğramaya devam etmiş ve genel ortalamada % 30 lar civarında seyreden düzey aşılamamıştır. Rekabetçi büyümenin ana dinamosu olan imalat sanayinin büyüme hızı % 3,8 olarak genel büyümenin altında kalmıştır yılında sanayinin GSMH içindeki payı % 19,1 e, imalat sanayinin payı ise % 15,3 e kadar gerilemiştir. Bir önceki yıla kıyasla 3 kat artan üretici fiyat endeksi ( ÜFE ) firmaların işletme yönetimi konularındaki zorlukları arttırırken, ÜFE ye oranla daha az oranda artan TÜFE, sanayi sektörü üzerinde olumsuzlukların büyümesine neden olmuştur yılında 2012 yılına kıyasla firmaların ciroları artarken, karlılık genel olarak ciro artışının altında kalmıştır. Bunun temel nedeni ; maliyet enflasyonu ve talepte görülen konjoktürel azalma ve dalgalanmalardır. Ülkemizde özel sektör sanayi kuruluşları borçlanmaya devam etmektedir. Özel sektörün borçlarının artması aslında ülke ekonomisi için önemli bir kırılganlık faktörüdür. İmalat sanayiinin ihracat performansında da gerileme görülmektedir. AB ülkelerinde yaşanan durgunluğun olumsuz etkisi sektörün ihracat performansını olumsuz etkilemiştir yılında ihracat performansını olumsuz etkileyen başlıca koşullarını ; büyümenin büyük oranda iç talebe bağlı gerçekleşmiş olması, yüksek ithal girdi bağımlılığının kırılamaması, ithalatta ABD doları, satışta ise Euro ağırlıklı ödeme nedeni ile kur riskinin artması, düşük orta düzeyli teknoloji ürünlerinin ağırlıklı ihraç edilmesi şeklinde sıralamak mümkündür. Plastik sektöründe büyük firmaların toplam sektör üretimi ve ihracatı içinde paylarının azalmakta, buna karşı diğer KOBİ firmalarının payları artmaktadır. 2

3 DEĞERLENDİRME KRİTERİ : Rapor, ISO - Türkiye nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2013 Özel Sayısı ndaki veriler ve Endüstriyel Kodlar Anahtarı nda tarif edilen ve ISIC Rev. 2 de 356 kod no lu Başka Yerde Sınıflandırılmayan Plastik ve Kauçuk Ürünleri Sanayi altındaki 15 firma ile plastik ham maddesi üreten ancak ISIC Rev. 2 de 351 kod numarasında yer alan PETKİM, Ravago ve Artenius firmalarının performansları baz alınarak yazılmıştır. ISO SIRALAMASINDA İLK 500 E GİREN PLASTİK FİRMA SAYISI : 2013 yılında ISO ilk 500 sıralamasında gıda sektöründen 98 firma ilk 500 e girmiştir. Sıralamaya giren firma sayısı 30 u geçen sektörler; Gıda, Ana Metaller, Mineraller, Tekstil ve Otomotiv ve yan sanayi sektörleridir. ISO Sıralamasında İlk 500 e 10 dan Fazla Firması Giren Sektörler Firma Saysı Gıda 98 Ana Metal 74 Mineraller 40 Tekstil 36 Otomotiv ve Yan sanayi 36 Kimyasallar 29 Elektrikli Tesisat 29 Fabrikasyon Metal 19 Plastik 18 Makine Kurulumu 14 Kağıt 12 Giyim 11 Makine Ekipman 11 Diğerleri ( 12 Sektör ) 60 Toplam 500 Kaynak : ISO- 500 Büyük Sanayi Kuruluşu yılında sadece 5 plastik firması ISO sıralamasında ilk 500 e girerken, bu sayı yıllar itibariyle değişmekle beraber giderek artmış, 2009 yılında 24 firma ile en üst düzeye erişmiştir. ISO tarafından yapılan ilk 500 büyük firma sıralamasına giren plastik firma sayısı 2010 yılından itibaren gerileyerek 2013 yılında 18 e inmiştir. ISO Sıralamasında İlk 500 e Giren Plastik Firma Sayısı 3

4 PERFORMANS KIYASLAMASI : ISO sıralamasına giren ilk 500 büyük firmanın, 2013 yılında 2012 yılına kıyasla ortalama olarak dönem karı ve ihracat dışındaki tüm göstergelerde pozitif performans sağlamalarına karşı, ilk 500 e giren plastik firmalarının üretimden satışlar, satış hasılatı, brüt katma değer ve net aktiflerde pozitif, dönem karı, öz sermaye, ihracat ve çalışan sayısında negatif performans gösterdikleri ve geriledikleri görülmektedir. Nitekim, 2013 yılında ilk 500 firma içine giren 18 plastik firmasının, 2012 yılına kıyasla ve cari fiyatlarla toplam bazda ; üretimden satışları % 8, satış hasılatları % 9, brüt katma değerleri % 19 ve net aktifleri % 7 artarken, öz sermayeleri % 4, dönem karları % 55, ihracatları % 17 ve çalışan sayıları % 10 azalmıştır. Plastik Sektöründe İlk 500 e Giren Firmaların Performans Değişimleri ( 2013 / 2012 ) ( Milyon TL ) Plastik Sektörü İSO İLK 500 Performans Değişimi ( % ) 2013 / Plastik Sektörü İSO İLK 500 Üretimden Satışlar ( Net ) Satış Hasılatı ( Net ) Brüt Katma Değer Öz Sermaye Net Aktifler Dönem Karı ( Vergi Öncesi ) İhracat ( 1000 $ ) Çalışan Sayısı ( Kişi ) Kaynak : ISO Büyük Sanayi Kuruluşu PLASTİK SEKTÖRÜNDE ISO SIRALAMASINDA İLK 500 E GİREN FİRMALARIN TOPLAM PLASTİK SEKTÖRÜ İÇİNDEKİ PAYLARI : 2013 yılında ISO sıralamasında ilk 500 içine giren 18 plastik firması, toplam plastik mamul üretiminin dolar bazında % 15 ini, toplam plastik mamul ihracatının da % 34 ünü gerçekleştirmiştir. Plastik Sektöründe ilk 500 e Giren Firmaların Toplam Plastik Sektörü İçindeki Payları ( Milyon ABD $ ) Sektörün Toplam Üretim Değeri İlk 500 e Giren Plastik Firmaların Toplam Üretimleri İlk 500 e Giren Firmaların Toplam Sektör Üretimindeki Payı ( % ) Sektörün Toplam Ürün İhracatı ( Hammadde hariç ) İlk 500 e Giren Firmaların Toplam Ürün İhracatı ( Hammadde Hariç ) İlk 500 e Giren Firmaların Toplam Sektör Ürün İhracatındaki Payı ( % ) ISO sıralamasında ilk 500 firma içine giren plastik firmaları, gerek toplam sektör üretiminden gerekse toplam sektör ihracatından her yıl azalan ölçüde pay almaktadır. Bu durum plastik sektöründeki KOBİ düzeyindeki firmaların toplam sektör üretiminde ve ihracatındaki paylarının artış gösterdiğini vurgulamaktadır. 4

5 ISO İlk 500 e Giren Plastik Firmalarının Plastik Sektörü İçindeki Payları (%) İSO SIRALAMASINDA İLK 500 E GİREN PLASTİK FİRMALARININ, İMALAT SANAYİ İLK 500 FİRMASI İÇİNDEKİ PAYI : Plastik sektöründe faaliyet gösteren ve ISO sıralamasında ilk 500 arasına giren firmaların 2013 yılında ISO 500 büyük firma içindeki payları şu şekilde gerçekleşmiştir ; Üretimden satışlar payı % 2,7 den % 2,6 ya gerilemiş,, Net satış hasılatları payı % 2,4 ile düzeyde kalmış, Yaratılan brüt katma değerin payı % 0,7 ile aynı düzeyde kalmış, Öz sermaye toplamlarının payı % 1,6 dan % 1,4 e gerilemiş, Net aktifler toplamının payı % 1,7 den % 0,8 e düşmüş, Vergi öncesi dönem karı payı % 0,7 den % 0,4 e gerilemiş, İhracat toplamının payı % 3 den % 2,5 a gerilemiş, Ücretle çalışanlar toplamının payı % 1,8 den % 1,6 ya düşmüştür. Plastik Sektöründe İlk 500 e Giren Firmaların İmalat Sanayii İlk 500 Firma İçindeki Performans Payları (Milyon TL) Plastik Sektörü İSO İLK 500 Plastik Sektörünün İmalat Sanayi İlk 500 İçindeki Payı ( % ) Üretimden Satışlar ( Net ) ,7 2,6 Satış Hasılatı ( Net ) ,4 2,4 Brüt Katma Değer ,7 0,7 Öz Sermaye ,6 1,4 Net Aktifler ,7 1,6 Dönem Karı ( Vergi Öncesi ) ,7 0,4 İhracat ( $ ) ,0 2,5 Çalışan Sayısı ( Kişi ) ,8 1,6 Kaynak : ISO /500 Büyük Sanayi Kuruluşu 5

6 FİNANSAL ORANLAR : CARİ ORAN ( DÖNEN VARLIKLAR / KISA VADELİ BORÇLAR ) : Cari oran, şirketlerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için gerekli olan brüt işletme sermayesinin (dönen varlıkların) kısa vadeli borçlara bölünmesi ile hesaplanır. Cari oran basit olarak net işletme sermayesinin yeterliliğini ve borç ödeyebilme kapasitesini de göstermektedir. Batılı finans kurumlarında cari oranın 2 olması genel kabul gördüğü halde, yüksek enflasyonlu ve kıt fon kaynaklarına sahip ülkelerde sektörlerin değişik özellikleri göz önünde bulundurulduğunda cari oranın 1,5 olması genellikle yeterli olarak kabul edilmektedir yılında, plastik sektöründe ilk 500 firma içine giren plastik firmalarının kısa vadeli borç ödeme güçleri ( cari oranları ) % 155 ile 2012 yılı düzeyinin altında kalmıştır. İmalat sanayinde ilk 500 firmanın kısa vadeli borç ödeme güçleri ise aynı dönemde % 150 den % 156 ya çıkmıştır yılında plastik sektöründe net işletme sermaye yeterliliği ve kısa vadeli borç ödeme kabiliyeti, 2012 yılına kıyasla gerilemiş olmasına karşın, genel imalat sanayinin 500 büyük firma ortalamasına yakın düzeyde gerçekleşmiştir. Ortalama Cari Oran Karşılaştırması -% Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında cari oran sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 16 ıncı sırada yer almıştır. 6

7 2013 Yılında imalat Sanayii Cari Oran Sıralaması NACE Revizyon 2 Cari Oran 31 Mobilya Medya Eczacılık Makine Kurulumu Makine Ekipman Diğer Ulaşım İçecek Deri Fabrikasyon Metal Ağaç Kimyasallar Elektrikli Tesisat Diğerleri Bilgisayar, Optik Kağıt Plastik ve Kauçuk Tekstil Mineraller Otomotiv ve Yan sanayi Gıda Tütün Ana Metal Giyim Kok Kömürü Rafine Petrol 114 İmalat Sanayi Genel 156 TOPLAM BORÇLAR / TOPLAM VARLIKLAR : Toplam aktiflerin ne kadarlık kısmının yabancı kaynaklardan fonlandığını gösteren Borç-Aktifler oranı aynı zamanda şirketlerin toplam kaynaklarının dağılımı hakkında da bilgi verebilmektedir. Şirketlerin hem toplam varlıklarının ne kadarlık kısmının yabancı kaynaklardan fonlandığı, hem de kaynakların niteliklerine göre dağılımı hakkında fikir veren Borç-Aktifler oranı, şirket için bir risk göstergesi olarak da kullanılmaktadır. Bu oranın yüksek çıkması işletmeyi kredi verenler açısından riskli pozisyona düşürmektedir. Fakat yabancı kaynak kullanımı optimum bir yüzdeye kadar öz sermaye karlılığını artıran bir durum olarak kabul edilmektedir. Bu optimum oran; ortalama kaynak maliyetinin minimum olduğu noktadır. Oran yüksek olsa da borçlanma maliyeti üzerinde geliştirilebilen katma değer, yönetimin az bir öz sermaye ile geniş bir kaynağı yönlendirebilme başarısını gösterir. Oranın batı toplumlarında % 50 den küçük olması gereği genel bir kriter olarak benimsenmiş olmasına rağmen, ülkemiz gibi sermaye arzının göreceli olarak düşük olduğu ülkelerde % 60 tan yüksek olması normal karşılanabilmektedir. ISO sıralamasında ilk 500 e giren plastik sektör firmalarının toplam varlıklarının 2012 yılında % 62 si dış kaynaklarla finanse edilirken bu oran 2013 yılında % 65 e yükselmiştir yılında toplam varlıkların dış kaynaklarla finanse edilme oranı genel imalat sanayindeki ilk 500 firma için ortalama % 57 dir. Bu durum; plastik sektörünün 2013 yılında 2012 yılına kıyasla daha çok borçlandığını ve genel imalat sanayine göre borçlanma oranının daha büyük olduğunu göstermektedir. 7

8 Toplam Borçlar/Toplam Varlıklar Kıyaslaması -% Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Toplam Borç / Toplam Varlıklar sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 17 inci sırada yer almıştır Yılında imalat Sanayii Toplam Borç / Aktif Sıralaması NACE Revizyon 2 % 31 Mobilya Medya İçecek Makine Kurulumu Kağıt Deri Mineraller Kimyasallar Makine Ekipman Tekstil Eczacılık Ana Metal Gıda Diğerleri Tütün Otomotiv ve Yan sanayi Plastik ve Kauçuk Fabrikasyon Metal Bilgisayar, Optik Diğer Ulaşım Elektrikli Tesisat Ağaç Giyim Kok Kömürü Rafine Petrol 71 İmalat Sanayi Genel 57 TOPLAM BORÇLAR / ÖZ SERMAYE : Firmanın aktiflerini fonlamada öz kaynaklarına oranla ne kadar yabancı kaynak kullanıldığını gösteren oranın genellikle düşük çıkması tercih edilmektedir. Özkaynaklar ile yabancı kaynaklar arasında uygun bir dengenin kurulması son derece önemlidir. Oranın % 100 ü aşmaması gerektiği batılı finans kurumları tarafından genel bir kural olarak benimsenmiş olmasına rağmen, ülkemiz gibi öz sermaye bulmakta zorluk çekilen ülkelerde bu oranın % arası olması kabul edilebilmektedir. 8

9 2013 yılında imalat sanayi ilk 500 firmasının Toplam Borçlar / Öz Sermaye oranı % 139 dan % 132 ye gerilerken, plastik sektöründe ISO ilk 500 e giren firmaların borçlanma oranı % 165 den % 184 e yükselmiştir yılında plastik firmalarının toplam sermayeleri içinde dış borlarının artmış ve genel imalat sanayi ortalamasının çok üstüne çıkmıştır. Bu durum, plastik sektörünün, genel imalat sanayi ortalamasına kıyasla daha kötü bir mali yapı sergilediğini göstermektedir. Toplam Borçlar/Öz Sermaye Kıyaslaması -% Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Toplam Borçlar / Özsermaye sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 17 inci sırada yer almıştır Yılında imalat Sanayii Toplam Borçlar / Özsermaye Sıralaması NACE Revizyon 2 % 31 Mobilya Medya İçecek Makine Kurulumu Kağıt Deri Mineraller Makine Ekipman Eczacılık Tekstil Ana Metal Gıda Diğerleri Otomotiv ve Yan sanayi Tütün Fabrikasyon Metal Plastik ve Kauçuk Diğer Ulaşım Bilgisayar, Optik Elektrikli Tesisat Ağaç Giyim Kok Kömürü Rafine Petrol Kimyasallar 408 İmalat Sanayi Genel 132 9

10 KISA VADELİ BORÇLAR / TOPLAM VARLIKLAR : Şirketlerin hem toplam varlıklarının ne kadarlık kısmının kısa vadeli borçlar ile fonlandığını, hem de toplam kaynaklar içerisinde kısa vadeli borçlardan ne kadar kullanıldığını gösteren bu oran, şirketlerin risk göstergesi olarak kabul edilmektedir. Oranın yüksek çıkması riskin artığının bir göstergesi olabileceği gibi, ortaklara daha düşük sermaye ile sermaye başına daha fazla kar payı (temettü) alma olanağını da sağlamaktadır. Batılı finans kuruluşlarınca bu oranın % 33 den küçük olması gereği genel bir kriter olarak benimsenmiş olmasına rağmen, uzun vadeli kaynak temininde güçlük çeken ve yüksek enflasyonlu ülkelerde % 50 düzeylerinde seyretmektedir yılında genel imalat sanayinin ilk 500 firması, toplam varlıklarının % 63 ünü kısa vadeli borçlarla fonlamışlar ve fonlama oranı 2012 ye göre 24 puan artmıştır. Plastik sektörünün ISO ilk 500 e giren firmalarında ise 2012 de % 42 olan kısa vadeli fonlama oranı 2013 yılında % 67 ye çıkarak 25 puan artış göstermiştir yılında toplam varlıkların kısa vadeli borçlarla fonlanma oranı, plastik sektöründe genel imalat sanayine kıyasla 2 puan yüksektir. Kısa Vadeli Borçlar/Toplam Varlıklar Kıyaslaması Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Kısa Vadeli Borçlar / Toplam Borçlar sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 15 inci sırada yer almıştır Yılında imalat Sanayii Kısa Vadeli Borçlar / Toplam Borçlar Sıralaması 10 NACE Revizyon 2 % 11 İçecek Makine Kurulumu Eczacılık Mobilya Ağaç Bilgisayar, Optik Diğer Ulaşım Deri Mineraller Kok Kömürü Rafine Petrol Medya Fabrikasyon Metal Tekstil Giyim Plastik ve Kauçuk Elektrikli Tesisat Makine Ekipman Otomotiv ve Yan sanayi Ana Metal Kimyasallar Kağıt Gıda Diğerleri Tütün 98 İmalat Sanayi Genel 63

11 MADDİ DURAN VARLIKLAR / ÖZSERMAYE : Maddi Duran Varlıklar - Öz Sermaye Oranı şirketlerin maddi yatırım tutarlarının ne kadarlık kısmının öz sermaye ile finanse edilebildiğini göstermektedir. Şirketlerin yatırımlarının diğer fonlama yöntemlerine göre daha uzun vadeli ve faiz maliyeti olmayan öz sermaye yoluyla finanse ediliyor olması genel olarak tercih edilen bir durumdur. Bu oranın % 100 den küçük olması, şirketlerin maddi duran varlıklarının tamamının öz sermaye ile finanse edildiğini ve bu varlıkların finansmanı için ek bir yabancı kaynağa gerek kalmadığını göstermektedir. Oranın % 100 den büyük olması, maddi duran varlıkların finansmanında yabancı kaynakların kullanıldığını, sermayenin yetersiz olduğunu ve ek sermaye finansmanına gerek duyulduğunu gösterir yılında plastik sektöründeki ISO ilk 500 e giren firmalarda öz sermaye yetersizliğinin sürdüğü ve yetersizliğin 45 puan arttığı, başka bir değişle öz sermaye yetersizliğinin önemli ölçüde yükseldiği görülmektedir. Plastik sektöründe 2013 yılında öz sermaye yetersizliği, genel imalat sanayindeki 500 firma ortalamasından 45 puan daha büyüktür. Maddi Duran Varlıklar/Öz Sermaye Kıyaslaması -% Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Maddi Duran Varlıklar / Özkaynak sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 4 üncü sırada yer almıştır Yılında imalat Sanayii Maddi Duran Varlıklar / Özkaynak Sıralaması NACE Revizyon 2 % 16 Ağaç Diğerleri Kok Kömürü Rafine Petrol Plastik ve Kauçuk Giyim Gıda Elektrikli Tesisat Ana Metal Tekstil Otomotiv ve Yan sanayi Eczacılık Deri İçecek Fabrikasyon Metal Makine Ekipman Makine Kurulumu Mineraller Kimyasallar Diğer Ulaşım Bilgisayar, Optik Kağıt Medya Tütün Mobilya 4 İmalat Sanayi Genel 69 11

12 ÖZ SERMAYE/ TOPLAM VARLIKLAR: Bu oran, işletme varlıklarından yüzde kaçının ortaklar ve işletme sahibince finanse edildiğini gösterir. Orta ve uzun vadeli kredi değerini tespit amacıyla yaygın olarak kullanılır. Oranın yüksek olması işletmenin uzun vadeli yabancı kaynakları ile bunların faizlerini ödemede güçlükle karşılaşma ihtimalinin zayıf olduğunu gösterir. Bu oranın % 50 civarında olması normal karşılanabilir. Ancak ülkemizde bu oran % 30 lara kadar düşmektedir yılında öz sermayenin varlık finansmanındaki payı, imalat sanayi ilk 500 büyük firma için % 42 den % 30 a inerken, plastik sektöründeki ilk 500 e giren firmalarda % 38 den % 40 a çıkmıştır. Bu durum, 2013 yılında plastik sektöründeki firmaların, imalat sanayi ortalamasına kıyasla, toplam varlıklarının daha büyük kısmının öz sermayelerinden oluştuğunu, başka bir değişle 2013 yılında plastik sektörünün, imalat sanayinde daha güçlü bir öz sermaye yeterliliği gösterdiği görülmektedir. Öz Sermaye/Toplam Varlıklar Kıyaslaması -% Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Öz kaynak / Toplam Kaynaklar sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 11 inci sırada yer almıştır Yılında imalat Sanayii Özkaynak / Toplam Kaynaklar Sıralaması 12 NACE Revizyon 2 % 32 Diğerleri Kok Kömürü Rafine Petrol Gıda Tütün Medya Ağaç Ana Metal Otomotiv ve Yan sanayi Eczacılık Giyim Plastik ve Kauçuk Fabrikasyon Metal Makine Kurulumu İçecek Tekstil Diğer Ulaşım Mineraller Mobilya Elektrikli Tesisat Makine Ekipman Kağıt Bilgisayar, Optik Deri Kimyasallar 21 İmalat Sanayi Genel 39

13 KISA SÜRELİ BORÇ/ TOPLAM BORÇ: Bu oran, işletmelerin toplam borçları içinde ne kadarının kısa vadeli borçlardan kaynaklandığını göstermektedir yılında, imalat sanayi ilk 500 büyük firmanın, kısa vadeli borçlarının toplam borçlarına oranı % 67 den % 63 e gerilemiştir. Buna karşılık, ilk 500 e giren plastik firmalarının kısa vadeli borçlarının toplam borçlarına oranı % 68 den % 67 ye düşmüştür. Plastik firmaları, 2013 yılında genel imalat sanayi ortalamasından 4 puan daha fazla oranda kısa vadeli borçlanmaya gitmişler veya 4 puan az uzun vadeli borçlanmışlardır. Kısa Süreli Borç/Toplam Borç Kıyaslaması -% Kaynak : ISO / 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Kısa Vadeli Borç / Toplam Borç sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 15 inci sırada yer almıştır Yılında imalat Sanayii Kısa Vadeli Borç / Toplam Borçlar Sıralaması NACE Revizyon 2 % 11 İçecek Makine Kurulumu Eczacılık Mobilya Ağaç Bilgisayar, Optik Diğer Ulaşım Deri Mineraller Kok Kömürü Rafine Petrol Medya Fabrikasyon Metal Tekstil Giyim Plastik ve Kauçuk Elektrikli Tesisat Makine Ekipman Otomotiv ve Yan sanayi Ana Metal Kimyasallar Kağıt Gıda Diğerleri Tütün 98 İmalat Sanayi Genel 63 13

14 Plastik Sektöründe İlk 500 e Giren Firmaların Finansal Oranları Gelişimi ( % ) Plastik Sektörü İmalat Sanayii Cari Oran Toplam Borçlar / Toplam Varlıklar Toplam Borçlar / Öz sermaye Kısa Vadeli Borçlar / Toplam Varlıklar Maddi Duran Varlıklar / Özsermaye Öz Sermaye/ Toplam Varlıklar Kısa Süreli Borç/ Toplam Borç KARLILIK ORANLARI : SATIŞ KARLILIĞI : Karlılık oranları, şirketin gerek bir bütün olarak tüm faaliyetlerinde karlı çalışıp çalışmadığını, gerekse her temel faaliyetinin verimliliğinin ölçülüp yorumlanmasında kullanılan oranlardır. Brüt satış karı, şirketlerin satışları ile satışların maliyeti arasındaki olumlu farktır. Brüt karı da satışlara oranlandığında brüt kar marjı bulunur. Brüt kar marjı, şirketlerin diğer gelir ve giderlerin dikkate alınmadığı, sadece satışlarının ne kadarlık bir kar marjı ile gerçekleştiğini gösteren bir orandır. Satış karlılığı, şirketlerin dönemler itibariyle veya aynı dönemlerde benzer şirketler karşısında ne kadarlık bir kar marjı ile satış yaptığını, yani rekabet gücünü ve rekabet gücünün dönemler itibariyle gelişimini göstermektedir. Brüt kar marjını satılan ürünün fiyatı ve maliyeti belirlediğinden, bu etmenlerdeki değişikliklerin iyi bir şekilde takip edilmesi gerekir. Brüt kar marjı miktar bazındaki satış miktarından bağımsız bir oran olduğundan, şirketlerin karları hakkında bir bilgi vermekten çok rekabet gücünün seyri ve diğer firmalarla kıyas yapabilme imkanı tanımaktadır yılında imalat sanayi ilk 500 büyük firmanın ortalama satış karlılığı % 5 ile aynı kalırken, plastik sektöründe ilk 500 e giren firmaların satış karlılığı % 5 den % 3 e inmiştir yılında plastik sektöründe faaliyet gösteren firmaların genel imalat sanayi ortalamasının altında rekabet gücüne sahip oldukları görülmektedir. Satış Karlılığı Kıyaslaması -% Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Satış Karlılığı sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 15 inci sırada yer almıştır. 14

15 2013 Yılında imalat Sanayii Satış Karlılığı Sıralaması NACE Revizyon 2 % 12 Tütün Makine Kurulumu Makine Ekipman Mineraller Mobilya Kimyasallar Fabrikasyon Metal 7 15 Deri 5 11 İçecek 5 17 Kağıt 5 27 Elektrikli Tesisat 5 29 Otomotiv ve Yan sanayi 5 13 Tekstil 5 18 Medya 5 22 Plastik ve Kauçuk 3 10 Gıda 2 26 Bilgisayar, Optik 2 32 Diğerleri 1 24 Ana Metal 1 19 Kok Kömürü Rafine Petrol 1 30 Diğer Ulaşım 0 14 Giyim Eczacılık Ağaç -2 Toplam 5 NET AKTİF KARLILIĞI : Aktif karlılığı, şirketlerin ulaşmış oldukları büyüklük ile sağladıkları verimin ölçülmesinde kullanılır. Aktif karlılık şirketlerin edinmiş oldukları tüm varlıkların (yapılan maddi ve finansal yatırımlar dahil olmak üzere) hangi oranda etkin kullanıldığını göstermektedir. Bir başka tarifle, aktif karlılık, net kar marjı ile aktif devir hızının bir birleşimidir yılında, net aktif karlılığı imalat sanayinin ilk 500 büyük firmasında % 6 dan % 5 e inerken, plastik sektöründe ilk 500 e giren firmaların 2012 yılında % 5 olan net aktif karlılığı 2013 yılında % 3 gerilemiştir yılında plastik sektörü, imalat sanayi ilk 500 firma ortalamasının 2 puan altında net aktif karlılığında çalışmıştır. Net Aktif Karlılık Kıyaslaması -% 15

16 Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Net Aktif Karlılığı sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 13 üncü sırada yer almıştır Yılında imalat Sanayii Net Aktif Karlılığı Sıralaması NACE Revizyon 2 % 12 Tütün Makine Ekipman Mobilya Kimyasallar Otomotiv ve Yan sanayi 9 23 Mineraller 8 15 Deri 7 25 Fabrikasyon Metal 6 27 Elektrikli Tesisat 6 17 Kağıt 6 33 Makine Kurulumu 5 13 Tekstil 3 22 Plastik ve Kauçuk 3 10 Gıda 3 18 Medya 3 19 Kok Kömürü Rafine Petrol 2 32 Diğerleri 2 11 İçecek 2 26 Bilgisayar, Optik 1 24 Ana Metal 1 30 Diğer Ulaşım 0 14 Giyim 0 21 Eczacılık Ağaç -1 Toplam 5 ÖZ SERMAYE KARLILIĞ: Öz Sermaye, şirketlerin başlıca kaynaklarından biri olup, şirketlerin ortaklarının şirketlerden hak ettikleri kısmı oluşturmaktadır. Öz sermayeyi oluşturan kaynak kalemleri, ortakların koymuş oldukları sermaye ile hak ettikleri fakat şirkette bırakmış oldukları cari ve geçmiş dönemden dağıtılmamış karlardan oluşmaktadır. Öz Sermaye karlılığı ise, ortakların şirkete kaynak olarak bırakmış oldukları fonların bir birimine düşen karlılığı ölçen orandır. İşletmenin yönetimindeki başarı derecesi karlılık durumunun analizinde önemli bir göstergedir. Şirketlerin kullanımına bırakılmış olan bu fonları getirisinin ölçülmesi bakımından önemlidir yılında, öz sermaye karlılığı imalat sanayi ilk 500 firmada % 15 den % 12 ye inerken, plastik sektöründe ilk 500 e giren firmaların % 14 den % 9 a gerilediği görülmektedir yılında plastik sektörünün Öz Sermaye Karlılığı imalat sanayiindeki gerilemeden daha fazla gerçekleşmiştir. 16

17 Öz Sermaye Karlılığı Kıyaslaması -% Plastik ve Kauçuk sektörü 2013 yılında Özsermaye Karlılığı sıralamasında imalat sanayiinin 24 sektörü içinde 12 inci sırada yer almıştır Yılında imalat Sanayii Öz Sermaye Karlılığı Sıralaması NACE Revizyon 2 % 12 Tütün Makine Ekipman Otomotiv ve Yan sanayi Kimyasallar Elektrikli Tesisat Fabrikasyon Metal Mineraller Mobilya Deri Kağıt Makine Kurulumu Plastik ve Kauçuk 9 19 Kok Kömürü Rafine Petrol 9 13 Tekstil 8 10 Gıda 8 32 Diğerleri 5 26 Bilgisayar, Optik 4 18 Medya 4 11 İçecek 3 24 Ana Metal 2 30 Diğer Ulaşım 0 14 Giyim Eczacılık Ağaç -4 Sektör Ortalaması 12 17

18 Plastik Sektöründe İlk 500 e Giren Firmaların Karlılık Oranları ( % ) Plastik Sektörü İmalat Sanayii İlk 500 Plastik Sektörü İmalat Sanayii İlk 500 Satış Karlılığı Net Aktif Karlılığı Öz Sermaye Karlılığı

19 2012 YILINDA İSO SIRALAMASINDA İLK 500 E GİREN PLASTİK FİRMALARI ( Milyon TL ) 2012 Sıralama Kuruluşlar Üretimden Satışlar Satış Hasılatı ( Net ) Brüt KD Öz Kaynak Aktif Varlık 11 PETKİM Petrokimya Holding A.Ş Dönem Karı ihracat ( 1000 $ ) 112 Naksan Plastik ve Enerji San. ve Tic. A.Ş Korozo Ambalaj San. ve Tic. A.Ş Pakpen Plastik Boru ve Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş Süper Film Ambalaj San. ve Tic. A.Ş Polinas Plastik San. ve Tic. A.Ş Artenius Turkpet Kimyevi Maddeler ve Pet Ambalaj Malzemeleri Sanayi A.Ş Köksan Pet ve Plastik Ambalaj San. ve Tic. A.Ş Kalde Klima Orta Basınç Fittings ve Valf Sanayi A.Ş Polibak Plastik Film San. ve Tic. A.Ş Adopen Plastik ve İnşaat Sanayi A.Ş Ege Profil Tic. ve San. A.Ş Elif Plastik Ambalaj San. ve Tic. A.Ş Vatan Plastik San. ve Tic. A.Ş Hakan Plastik Boru ve Profil San. Tic. A.Ş SUNJÜT Suni Jüt San. ve Tic. A.Ş Wavin TR Plastik Sanayi A.Ş Esen Plastik San. ve Tic. A.Ş Form Sünger ve Yatak San. Tic. A.Ş TOPLAM Kaynak : ISO Büyük Sanayi Kuruluşu 19

20 2013 YILINDA İSO SIRALAMASINDA İLK 500 E GİREN PLASTİK FİRMALARI ( Milyon TL ) 2013 Sıralama Üretimden Satışlar Satış Hasılatı Brüt Katma Değer Öz Kaynak Aktif 13 PETKİM Petrokimya Holding A.Ş Naksan Plastik ve Enerji San. ve Tic. A.Ş Korozo Ambalaj San. ve Tic. A.Ş Ravago Petrokimya Üretim A.Ş Pakpen Plastik Boru ve Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş Köksan Pet ve Plastik Ambalaj San. ve Tic. A.Ş Polinas Plastik San. ve Tic. A.Ş Süper Film Ambalaj San. ve Tic. A.Ş Vatan Plastik San. ve Tic. A.Ş Artenius Turkpet Kimyevi Maddeler Sanayi A.Ş Kalde Klima Orta Basınç Fittings ve Valf Sanayi A.Ş Adopen Plastik ve İnşaat Sanayi A.Ş Elif Plastik Ambalaj San. ve Tic. A.Ş Polibak Plastik Film San. ve Tic. A.Ş Ege Profil Tic. ve San. A.Ş Sunjüt Suni Jüt San. ve Tic. A.Ş Form Sünger ve Yatak San. Tic. A.Ş Georg Fischer Hakan Plastik Boru ve Profil San. Tic. A.Ş Toplam Dönem Karı İhracat ( 1000 $ ) Kaynak : ISO Büyük Sanayi Kuruluşu 20

21

22 21