Eğitsel Rehberlik Hizmetlerinin Kapsamı ve Niteliği...29 Okulöncesi Eğitim Kurumlarında Yapılabilecek Etkinlikler...31 ÇOCUKLAR İÇİN GÜZEL

Transkript

1 İçindekiler Dizini SAĞLIK...3 Bebeklerde sarılık yenidoğan sarılığı...3 PSİKOLOJİ...5 Isıran Çocuklar...5 Peki, çocuklar neden ısırıyorlar, ısırmayı nereden öğreniyorlar?...5 Isıran çocuğa ne yapılabilir?...7 YEMEK TARİFİ...9 Yumurtalı Patates...9 Civciv Muhallebi...10 BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR...12 SİVİL SAVUNMA GÜNÜ (28 Şubat)...12 A Ç I K L A M A...13 SİVİL SAVUNMA' NIN TANIMI VE ÖNEMİ...13 MÜKELLEFİYET...13 MÜKELLEFİYETTEN MUAF TUTULANLAR...14 SİVİL SAVUNMA MÜKELLEFİYETİNDE GÖREVLENDİRME...14 SİVİL SAVUNMA MÜKELLEFİYETİNİN SONA ERMESİ (EMEKLİLİK)...14 Sivil Savunma Mükellefiyeti...15 SİVİL SAVUNMA GÜNÜ EĞİTİM...15 TÜRKÇE DİL ETKİNLİĞİ...20 PARMAK OYUNU...20 ETKİNLİK ÖRNEĞİ...22 Ahtapot yapımı...22 OKUL ÖNCESİNDE FEN VE DOĞA NEDEN ÖNEMLİ...23 HAYVAN TANITIMI ARI...25 OKUL ÖNCESİNDE REHBERLİK...27 Eğitsel Rehberlik Hizmetleri...27 Eğitsel Rehberlik Nedir?...28 Eğitsel Rehberliğin Amacı

2 Eğitsel Rehberlik Hizmetlerinin Kapsamı ve Niteliği...29 Okulöncesi Eğitim Kurumlarında Yapılabilecek Etkinlikler...31 ÇOCUKLAR İÇİN GÜZEL SÖZLER

3 SAĞLIK Bebeklerde sarılık yenidoğan sarılığı SARILIK : Yenidoğanların birçoğu ikinci veya üçüncü günde sarılaşmaya başlar. Kafadan başlayan ve ayak parmaklarına kadar yayılan sararma kandaki biluribinden kaynaklanır ve gözlerin beyaz kısımlarını bile tutabilir. Oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin normal yıkım ürünlerinin sonuncusu olan biluribin genelde kan dolaşımından uzaklaştırılır, karaciğerde işlemden geçirildikten sonra böbrekler kanalı ile atılır. Ancak yenidoğanlar olgunlaşmamış karaciğerlerinin kaldıracağından fazla miktarda biluribin üretirler. Sonuç olarak biluribin kanda birikir ve normal veya fizyolojik dediğimiz sarılığı oluşturur. Fizyolojik sarılıkta sararma bebeğin yaşamının ikinci veya üçüncü gününde başlayıp ve bebek bir haftalık veya on günlük olduğunda azalır. Böbrekleri daha az olgunlaşmış olan premature bebeklerde sararma daha da geç başlar (genelde 3-4. günde) ve daha uzun sürer. Fizyolojik sarılık daha sık oğlan bebeklerde, doğumdan sonra çok kilo kaybeden bebeklerde, anneleri diabetik olanlarda veya yapay sancı ile doğurulan bebeklerde görülür. Bazen doktor fizyolojik sarılığı olan bebeği gözlem ve tedavi amacı ile bir süre hastanede tutmak isteyebilir. Çoğu zaman, biluribin düzeyleri gittikçe azalır ve bebek problemsiz evine döner. Patolojik sarılık yani ciddi bir hastalığı ifade eden sarılık nadir görülür. Fizyolojik sarılıktan daha geç yada doğuşta görülür ve kan biluribin düzeyleri çok yüksek seyreder. Doğumda yada ilk günlerde görüldüğünde kan gurubu uyuşmazlığından (anne ve bebeğin Rh faktörleri farklı) kaynaklanan hemolitik hastalığı gösterir. Daha sonra (genelde doğumdan sonraki iki hafta içinde) görülen sarılık karaciğerin çalışmasındaki bozukluktan kaynaklanır. Patolojik sarılık genelde kalıtsal olan kan veya karaciğer hastalığı gibi nedenlerle ve intrauterin (rahimiçi) ve yenidoğan enfeksiyonları ile oluşabilir. Anormal derecede yüksek biluribin düzeylerini normale getirmek için uygulanacak tedavi bu maddenin beyinde birikerek kernikterus adlı bozukluğun önlenmesini sağlar. Kernikterus ciddi bir hastalıktır ve beyin hasarı, hatta ölüme yol açabilir. 3

4 Hafif fizyolojik sarılık genelde tedaviye ihtiyaç duymaz. Daha ağır olgular UV ışığının kullanıldığı fototerapiyle etkili bir biçimde iyileştirilir. Tedavi sırasında gözleri ışından zarar görmemesi için kapatılır ve vücutları çıplaktır. Ayrıca çok fazla sıvı kaybettikleri için bebeğe dışardan sıvı verilir. Patolojik sarılığın tedavisi nedenine göre yapılır fakat bunda da fototerapi, kan transfüzyonu ve ameliyattan faydalanılabilir. Ayrıca biluribin (sarılığa neden olan ve kanda biriken madde) üretimini engelleyen ilaçda tedavide kullanılabilir. Daha büyük çocuklarda sarılık kansızlık, karaciğer enfeksiyonu veya karaciğerin yeterli çalışmadığını gösterir ve mümkün olduğu kadar çabuk doktora başvurmalıdır. PSİKOLOJİ Isıran Çocuklar Yapılan araştırmalar sonucunda bilimadamları çocukların davranışlarını değiştirmede rol oynayan en önemli unsurların ödül verme, göz ardı etme, zaman verme olduğu konusunda rapor 4

5 vermişlerdir. Peki, çocuklar neden ısırıyorlar, ısırmayı nereden öğreniyorlar? Bazı çocukların yaşadıkları olaylarla başa çıkacak yetileri henüz gelişmemiş olabilir. Sorunlarla ve duygularla başa çıkma öğrenilen bir durumdur ve çocuklar başa çıkma yöntemlerini öncelikle anne ve babalarından ve daha sonra yakın çeverelerindeki insanlardan öğrenirler. Başa çıkamadıkları duruma örnek vermek gerekirse, bir yetişkinin dikkatini çekmek ya da arkadaşlarından birinin oyuncağını almak olabilir. Bu gibi durumlarda bir çok çocuk ne yapacağını bilemez ve ısırma, vurma, çekirştirme gibi yanlış davranışlara başvurabilir. Bu çocuklara, duygularını ifade edebilmeleri için doğru anlatım dilini öğretmek gereklidir. Bunun için anne ve babaların ve öğretmenlerin ben dili ni iyi bilmeleri ve çocuklara çok küçük yaşlarından itibaren kullanmaları, çocukların büyürken kendilerini daha rahat ifade etmeleri olanağını sağlar. Çocuklar doğru ve istenen davranışları uyguladıklarında, bunun farkında olmak ve pozitif pekiştireçler (sevgi sözleri, sarılıp öpme, alkışlama, ayrıcalık tanıma) kullanmak, yeni davranışların kullanım sürelerini arttıracak ve devamını sağlayacaktır. Bazı çocuklar kendilerini tehlikede hissedince saldırganlaşırlar ve ısırmaya yönelebilirler. Kendilerini çaresiz ve kontrolü kaybetmiş hissetmektedirler. Ve tekrar kontrolü ele almak 5

6 isterler. Bu çocuklara etkin dinleme uygulanmalı ve şefkat, ilgi ve sevgi gösterilmelidir. Bazı çocuklar otonomi ve kontrol etme ihtiyacı içindedirler. Eğer ısırarak, almayı bekledikleri cevabı alıyorlarsa (ilgi gibi), yanlış davranışları ebeveynleri ya da çevrelerindeki yetişkin tarafından pekiştirilmiş olur. Böylece istediği olmadığı her durumdaki tepkisi etrafındakileri ısırma olur.bu çocukların pozitif davranışları pekiştirilmeli ve ısırmadığı durumlarda da yeterli ilgiyi görebilmeli. Böylece ilgi görmek için ısırmaya ihtiyaç duymayacaklardır. Isıran çocuğa ne yapılabilir? İşe yarayan disiplin isimli kitabında Dr. Thomas Gordon ceza çocuklardaki saldırgan davranışları engellemez, tersine arttırır diyor. Isıran çocuk ne yaptığını anlasın diye ısırmayın ve fiziksel ceza vermeyin. Bu, çocuğa duygularla başa çıkmada saldırganlığın geçerli olduğu mesajını verecektir ve onun yanlış davranmasını haklı kılacaktır. Sakin kalın ve olay öncesi çocuğun ne yaşadığını ve nasıl hissettiğini bulmaya çalışın. Enerjisini harcayabileceği durumlar yaratın. Onunla oyun oynayabileceğiniz zamanlar ayarlayın. Ona daha fazla ilgi, şefkat ve sevgi gösterin. Olumlu her davranışını fark edin, fark ettiğinizi söyleyin ve ödüllendirin. Arkadaşlarıyla ısırmadan ve kavga etmeden geçirdiği oyunları için onu övün, sarılın, okşayın ve memnuniyetinizi belirtin. Hatta, yıldız, gülen surat, ayrıcalık gibi ödüller verin. Saldırgan davranışların kabul edilmediğini iyice anlatın. Neden hayal kırıklığına uğradığınızı anlatın. Kural koyun ve kuralları düzenli olarak uygulayın. 6

7 Zaman verme metodunu kullanın. Yaşına uygun olarak, belirli bir süre ayrı otursun (2-5 dakika arası). Saldırgan davranışının ardından neden yanlış yaptığını, nasıl davranması gerektiğini ayrı oturduğu alanda konuşun. Yaptığı yanlış davranış karşısında düşünmesi ve sakinleşmesi için 2 dakika oturacağını söyleyin. Zaman tutun ve zaman bitiminde zamanının dolduğunu ona söyleyin. Belki bu 2 dakika içinde anne ve babanın siniri, kızgınlığı geçmeyecektir ama çocukların zaman mefhumları pek yok. Bu nedenle uzun süreli oturtmak, istediğimiz sonuca ulaştırmayacağı gibi çocuk sıkılıp kalkmaya çalışacaktır. Başka bir metot olarak, vermiş olduğunuz ayrıcalığı geri alabilirsiniz. Eğer yuvadaysa bu ayrıcalık sınıf başkanlığı olabilir. Yalnız, ayrıcalığın ne kadar süreyle geri alındığı ve ne durumda tekrar kazanabileceği çocuğa bildirilmelidir. Ancak umudun, hedefin olduğu yerde çocuk belli bir davranışı değiştirmek için motive olabilir. Çocuğa doğru davranışın ne olduğu anlatılmalı ve bir şey istediğinde arkadaşına vurmak, ısırmak yerine size gelip söylemesi tembih edilmeli ve uygulamaları olarak bu durum çocuğa yaşatılmalı. Çocuklarda bazı kavramlar henüz gelişmediğinden, acıyor, canın acır, düşersin, şöyle olur, böyle olur diye uyarmak pek yararlı olmuyor. Ama yaşadıkları ve gördükleri zaman unutmuyorlar. En önemlisi bu davranışları çocuklara uygulamak için, ebeveyn ve öğretmenlerin özellikle etkin dinleme ve ben dilini içeren iletişim becerileri tekniklerini uygulamaları, çocukların istenen olumlu davranışları göstermeleri, kendilerini iyi ifade etmeleri ve iyi ilişkiler kurmaları bakımından önemli ve gereklidir. Kaynak: Arzu Yeşilleten Uzm Psikolojik Danışman Kaynaklar: Natioanal Assocaitaion for the Education of Young Children; 7

8 YEMEK TARİFİ Yumurtalı Patates Malzemeler 3 adet patates 3 adet yumurta Sıvıyağ Tuz Hazırlanışı Patatesler küp küp dogranır, bol yağda kızartılır. Kızartılan patatesler( tuz ekilerek) tavaya alınıp, üzerine çırpılmış yumurta yaydırılır. Patateslerin altı kızarınca kapak veya tabak yardımı ile ters çevrilerek üstüde kızartılır.(ben biraz fazla kızartmışım)istege göre babaharat dökerek servis yapılr. 8

9 Not: çocuklarınız için porsiyonu küçülterek resimdeki gibi süsleyebilirsiniz Civciv Muhallebi Malzemeler 10 çorba kaşığı toz şeker 3 adet yumurta sarısı 1.5 su bardağı su 1 adet limon suyu 3 çorba kaşığı un Süslemek için: 1 su bardağı hindistan cevizi 15 adet kuru kayısı 1 çorba kaşığı damla çikolata 9

10 Hazırlanışı Muhallebiyi hazırlamak için toz şeker, yumurta sarıları, un, su ve limon suyunu tencereye alıp iyice çırptıktan sonra devamlı karıştırarak koyu muhallebi kıvamına gelinceye dek pişirin. Daha sonra streç film kaplanmış minik kâselere paylaştırın. Buzdolabında soğutun. Soğuyan muhallebileri servis tabağına ters çevirerek çıkarın. Üstlerini hindistancevizi ile kaplayın. Daha sonra kayısıları ikiye bölüp, civcivin ayak kısımlarını oluşturmak için, tabaktaki muhallebiyi hafif kaldırıp altına yerleştirin. Yine yarım kayısıyı gaga olarak yerleştirin. İki adet damla çikolata ile göz yapın. 10

11 BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR SİVİL SAVUNMA GÜNÜ (28 Şubat) A Ç I K L A M A SİVİL SAVUNMA' NIN TANIMI VE ÖNEMİ Düşman taarruzlarına, tabii afetlere ve büyük yangınlara karşı, halkın can ve mal kaybının asgari hadde indirilmesi; hayati öneme haiz her türlü kamu, özel teşebbüslerin korunması, faaliyetlerinin idamesi için acil onarım ve ıslahı,savunma gayretlerinin sivil halk tarafından azami şekilde desteklenmesi ve cephe gerisi maneviyatın muhafazası için her türlü silahsız, koruyucu ve kurtarıcı tedbirlerin alınması ve faaliyetlerin yapılmasını sağlamaktır. 11

12 Birinci ve İkinci Dünya savaşlarında cephede olduğu kadar cephe gerisindeki sivil halkın zayiatının fazla olduğu gözlemlenmiştir. Gelişen teknoloji ve dünyanın jeolojik yapısına bakılarak savaşlar ve doğal afetler karşısında halkın can ve mal emniyetinin sağlanması konusunda tedbir almaya gidilmiş ve bu kavrama Sivil Savunma adı verilmiştir. MÜKELLEFİYET 17 yaşını doldurduğu yılın ocak ayının birinci günü ile 60 yaşını doldurduğu yılın Ocak ayının birinci günü arasında doğmuş bütün Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan Türk vatandaşı erkekler ve 20 yaşını doldurduğu yılın Ocak ayının birinci günü ile 50 yaşını doldurduğu yılın Ocak ayının birinci günü arasında doğan bütün Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan Türk vatandaşı kadınlar Yasa gereği Sivil Savunma Mükellefiyetindedir. MÜKELLEFİYETTEN MUAF TUTULANLAR Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'nda veya Emniyet Kuvvetlerinde hizmet etmekte olanlar. - Bakanlar Kurulunun tasvibi ile esas görevlerinde zaruret görülen servis personeli. - Sıhhi sebeplerden dolayı çalışamayacağı Sağlık Kurulunca tasdik edilen şahıslar. - Bakıma muhtaç hastası, güçsüzü veya 14 ve daha aşağı yaşta çocuğu olan ve bu hususta belge ibraz eden kadınlar. - Yasa dokunulmazlığı olan kişiler. SİVİL SAVUNMA MÜKELLEFİYETİNDE GÖREVLENDİRME Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'nca serbest bırakılan personelin listesi her yıl Ocak ayı başında Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı'na gönderilmektedir. Sivil Savunma Bölge Müdürlükleri listede 'ki personelin Bölge Müdürlük hudutlarına göre tanzimini yaptıktan sonra çağrı pusulalarını 12

13 göndermek suretiyle personelin kayıtlarının yapılması ve kayıtların tamamlanmasını müteakip Sivil Savunma Halk Örgütü kadrolarında görevlendirilmeleri sağlanmaktadır. SİVİL SAVUNMA MÜKELLEFİYETİNİN SONA ERMESİ (EMEKLİLİK) Sivil Savunma Mükellefiyetindeki personel 60 yaşını doldurduğu Ocak ayının birinci günü Sivil savunma Mükellefiyet süresini tamamlamış olur. Personele Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığında yapmış olduğu hizmetlerinden dolayı, görevli bulunduğu Sivil Savunma Bölge Müdürlüğü tarafından Hizmet Belgesi Ödül Töreni düzenlenerek Hizmet Belgesi takdim edilmek suretiyle Sivil Savunmadaki görevini tamamlamış olur. Sivil Savunma Mükellefiyeti yaş arası erkekler yaş arası kadınlar 3. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları, 4. Yasa gereği Sivil Savunma hizmetinde görev yapmak zorundadır. 5. Esas hizmetteki personel kural ve tüzüklere göre eğitilirler. Sivil Hizmet Mükellefiyetinden Muaf Tutulacaklar 1. Güvenlik Kuvvetleri ve Emniyet Mensupları 2. Sağlık Kurulu Raporu Olanlar 3. Hastası ve 14 Yaş Altı Çocuğu Olanlar 4. Servis Personeli 5. Yasalarca Muaf Olanlar SİVİL SAVUNMA GÜNÜ EĞİTİM Sivil Savunma Eğitimleri: Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı Eğitim Devamlı Talimatı na ve Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı nca her eğitim dönemi başında yapılan yıllık eğitim planlamasına uygun olarak Başkanlık Karargâhı ve Bölge Müdürlükleri tarafından yürütülmektedir. Eğitimlerin amacı, her türlü şartlarda ve olağanüstü durumda daima hazır halde bulunarak, halkın can ve mal 13

14 kaybını en aza indirebilmek için yol göstermektir. Eğitimler şöyle sınıflandırılabilir: a. Sivil Savunma Kadrolu Personelinin Eğitimleri, b. Sivil Savunma Acil Müdahale Birliği Eğitimleri, c. Sivil Savunma Halk Örgütü Mükelleflerinin Eğitimleri, d. Daire ve Müessese Sivil Savunma Teşkillerinde Görevli Personelin Eğitimleri, e. Acil Müdahale Birliğince Desteklenecek Eğitim Faaliyetleri, f. Okullara Yönelik Sivil Savunma Eğitim Faaliyetleri. (1) Yurt İçi Eğitimler: (a) İntibak Eğitimi: Sivil Savunma kadrolarına istihdam yapılması halinde; Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı nın emir ve talimatlarını öğretmek, personelin Sivil Savunma Yasa ve Tüzüklerindeki sorumluluklarını, görevlerini öğrenmelerine olanak sağlamak ve personelin asli görevlerine yönelmelerini sağlamak maksadıyla; beş günlük intibak eğitimi verilir. Eğitim, Harekât ve Eğitim Şube Müdürlüğü tarafından Eğitim Devamlı Talimatı nda belirtilen programa uygun olarak yürütülür. (b) İhtisas Eğitimi: Kadrolu personeli; ilk yardım, yangın söndürme ve kurtarma, deprem, sel, bilgisayar, yeni araçgereç ve malzemenin kullanımı ile ilgili konularda eğitmek, Halk Örgütü ile Daire ve Müessese eğitimlerinin verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak maksadıyla yıl içerisinde kurslar düzenlenir. (c) Tazeleme Eğitimi: Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı personeline daha önce görmüş oldukları eğitimlerdeki bilgileri hatırlatmak ve konu ile ilgili yeni gelişmelerden haberdar etmek maksadıyla Tazeleme kursu düzenlenir. (e) Konferanslar: Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı personeline kendi konularında uzman kişilerin sunacağı konferanslar düzenlenmektedir. Bu konferanslar Harekât ve Eğitim Şube Müdürlüğü koordinatörlüğünde organize edilmektedir. 14

15 (2) Yurt Dışı Eğitimler: (a) Ankara Sivil Savunma Koleji: Anavatan Sivil Savunma Genel Müdürlüğü ile yapılmakta olan işbirliği sonucu Ankara Sivil Savunma Koleji nde kurs açılması ve kontenjan sağlanması halinde, Sivil Savunma Teşkilatına yeni alınan ve/veya kursa gönderilmeyen personel Ankara da Temel Eğitim Kursu na, Temel Eğitim görmüş personel ise ihtisas kurslarına gönderilmektedir. (b) Diğer Yurt Dışı Kurs ve Eğitimler: Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı personelinin bilgi, beceri ve başarı derecelerine katkıda bulunacak ve Başkanlıkça uygun görülecek; eğitim, kurs ve tatbikatlara personel gönderilmektedir. a. Sivil Savunma Acil Müdahale Birliğinin Eğitimi: (a) Sivil Savunma Acil Müdahale Birliği nde görev alan personelin eğitimleri, eğitim ana konuları aylık dönemler, ayrıntılı eğitim programı ise haftalık olarak Acil Müdahale Birlik Amirliğince Harekât ve Eğitim Şube Müdürlüğü ile koordineli olarak hazırlanarak yürütülmektedir. (b) Verilecek eğitimler, ülkemizde her an oluşabilecek doğal afetler (deprem, sel baskınları, büyük yangınlar) karşısında halkın can ve mal kaybını en aza indirmek amacıyla yürürlükteki mevzuat gereği konuyla doğrudan ilgili kurum ve kuruluşlara verilecek destek için hazır hale gelmek, (c) Olağanüstü bir durumda halkın can ve mal kaybını en aza indirmek amacıyla yapılacak aramakurtarma faaliyetlerine hazır olmak üzere yapılır. b. Sivil Savunma Halk Örgütü Eğitimi: Sivil Savunma Halk örgütü eğitimleri, Ocak - Haziran ayları arasında gerçekleştirilir. (1) Temel Eğitim: Sivil Savunma Teşkilatı Halk Örgütüne yeni alınan veya daha önce alınıp Temel Eğitim görmeyen 15

16 mükellef personele Bölge Müdürlükleri nce Sivil Savunma Temel Eğitimi verilir. Temel Eğitim görmeyen mükellef personele Bölge Müdürlükleri nce Sivil Savunma Temel Eğitimi verilir. (2) Ekip Eğitimi: Temel eğitimini tamamlamış halk örgütü mükelleflerine ekip eğitimi uygulanmaktadır. Ekip eğitimlerinde; ilk yardım, yangın söndürme ve kurtarma ile sosyal yardım konuları, Bölge Müdürlüklerinin sorumluluk sahalarının özellikleri ve ihtiyaç duyulan eğitim türüne göre Bölge Müdürlüklerince seçilip anlatılmaktadır. (3) İlave Kurslar: Ocak - Haziran döneminde eğitim faaliyetlerine katılmayan personele, en son eğitim gününü takip eden on beş gün içerisinde veya Kasım ayı içerisinde ilave eğitim planlaması yapılır. Eğitimlerin herhangi bir nedenle ertelenmesi, ilgili Bölge Müdürünün teklifi ve Başkanlığın onayı ile olabilmektedir. (c) Sivil Savunma Halk Örgütü Mükelleflerinin Eğitimlere Katılma Zorunluluğu: Sivil Savunma Halk Örgütü Mükelleflerinin verilen eğitimlere ve düzenlenen tatbikatlara katılmaları Yasa gereğidir. Yıl içerisinde eğitimlere iki veya daha fazla kez çağrıldığı halde katılmayan ve bunu alışkanlık haline getirdiği tespit edilen mükellef personel, hakkında Sivil Savunma yasası gereği yasal işlem başlatılabilmesi için Bölge Müdürlüklerince Personel ve İdari Şube Müdürlüğüne bildirilir. (d) Daire ve Müessese Sivil Savunma Teşkili Eğitimleri: Daire/Müessese Temel ve Ekip Eğitimleri: Sivil Savunma teşkili kurmuş kamu ve özel Daire ve Müessese teşkillerinde yeni görevlendirilen 16

17 personele Halk Örgütleri temel eğitiminin aynısı, Temel Eğitimi tamamlayan personele ise tazeleme ve ekip eğitimi verilmektedir. Daire/Müessese sivil savunma teşkillerinde görevlendirilenlerin eğitimleri Temmuz - Aralık ayları arasında yapılır. (e) Acil Müdahale Birliğince Desteklenecek Eğitim Faaliyetleri: Acil Müdahale Birliği Sivil Savunma görev alanına giren, eğitim faaliyetlerinde aktif olarak görev almaktadır. Bu görev alanları; Sivil Savunma Halk Örgütü eğitimleri, daire ve müessese teşkili personelinin eğitimleri, üniversitelerimizde kurulan arama ve kurtarma kulüp üyelerinin eğitimleri, orta dereceli okulların sivil savunma kol öğrencileri eğitimleri ve diğer okullarda sivil savunma gösterileri, sivil halkın eğitimi ve izci eğitimleridir. Bu eğitimler, Bölge Müdürlükleri eğitim planlamalarında yer aldığı şekilde veya ihtiyaç halinde Harekât ve Eğitim Şube Müdürlüğü ve Bölge Müdürlükleri ile koordineli olarak yürütülür. Teşkilatımıza yeni kazandırılan arama-kurtarma araç ve gereçleri hakkında AMB nce ders notları hazırlanıp, periyodik eğitim planlaması yapılarak uygulanır. (f) Okullara Yönelik Sivil Savunma Eğitim Faaliyetleri: Yıl içerisinde düzenlenen; Resim, Kompozisyon, Şiir ve Bilgi Yarışmaları, İzci Kampı ile Sivil Savunma Kolu faaliyetlerinde, dağıtılan broşür, gerektiğinde verilen eğitimler ve kültür gezileri ile öğrencilerin; (a) Sivil Savunma bilincini geliştirmek, (b) Vatan sevgisini aşılamak, (c) Gelecekte birer Sivil Savunmacı olarak yetişmelerine katkı sağlamak, (d) İyi bir yurttaş olmasına katkı sağlamaktır. Sivil Savunma Afet,Savaş Olursa Yetişir Sivil Savunma Kurtarır Sivilleri Yardım Eder Onlara 17

18 Savaş Yıkıntı Afette Veririz Biz Elele Sivil Savunma İle Birlikte Mutlu Oluruz Yine Gelin Paylaşalım Bu Sıkıntıları Umutlarla Saralım Köyü Anılarımızı Mutluluğun Altında Yatar Sivil Savunma Mutlu Oluruz Tekrar Sağol Sivil Savunma TÜRKÇE DİL ETKİNLİĞİ PARMAK OYUNU ÖRDEK AİLESİ Bu baba ördek, (baş parmak gösterilir) Bu anne ördek, (diğer eldeki baş parmak gösterilir) Bunlar da yavrular, (Elin diğer parmakları gösterilir) Vak, vak diyorlar, (iki el üst üste konulur, gaga yapılır) Derede yüzüyorlar.( yüzme hareketi yapılır) Bir balık görünce, (el alına konularak, izleme hareketi yapılır) Yakalayıp yiyorlar.( eller hızla vurulup, yakalama ve yeme hareketi yapılır) 18

19 HİKAYE BÜYÜYÜNCE NE OLSAM? Yıllar Önce Çiğdem ablanız da çocuktu. Tıpkı sizin gibi okula gitti. Ona da aynı soruyu soran olmuştu. Büyüyünce ne olacaksın? O da: Öğretmen olabağım diye yanıt vermişti. Yıllar geçti Çiğdem okudu, büyüdü. Öğretmen oldu. Şimdi sizin gibi, mini mini öğrencileri var. Onları çok seviyor. En iyi biçimde eğitmeye çalışıyor. İleride iyi, doğru, yaralı insanlar olsunlar diye Çiğdem abla bir yandan da merak ediyor : Acaba öğrencileri büyüyünce ne olmak istiyorlar? O da bu soruyu, öğrencilerine sordu. Minik eller, yanıt vermek için havaya kalktı. Öğretmen hepsine tek tek söz verdi. Hepsini ilgiyle dinledi Banu, söz alınca ortaya çıktı. Başladı dans etmeye Herkes önce şaşırdı. Sonra da alkışlamaya başladılar. Banu, dansı bitince arkadaşlarını ve öğretmenini selamladı. Sanırım ne olmak istediğimi anladınız, dedi. Anladınız mı peki? Tolga : Ben kuşları çok seviyorum. Onlar gibi uçmak istiyorum. Kanatlarım yok ama, havada yolcu taşıyan bir taşıt var. Onunla dünyanın her yerine uçmak, her yeri görme istiyorum! Tolga sizce hangi mesleği seviyor? Gizem dedi ki: Annem bana yemek nasıl yapılır, onu öğretti. Birçok yemek nasıl yapılır, biliyorum. Büyüyünce ben de yemek yapacağım. Yemeklerim o kadar lezzetli olacak ki yiyenler, daha yok mu diyecekler. Gizem, sizce hangi mesleği anlatmaya çalıştı. Söz alan Süha, pencerenin önüne geçti. Güya dışarıya bakıyor, önündeki kağıda bir şeyler çiziyordu. Sonra çizdiği şeyleri boyar gibi hareketler yaptı. Sonra arkadaşlarına döndü. Ben dedi. Doğayı seviyorum, Onu anlatmak istiyorum. Renk renk, cıvıl cıvıl!.. Sizce Süha, büyüyünce hangi mesleği yapmak istiyorum? Vınnn, vınnn! diyerek ayağa kalktı, bilin bakalım? Emre kalktı.güya araba kullanıyordu. Direksiyonu sağa sola çeviriyor, bir yandan da Da di- da di!... diye bağırıyordu. Emre sizce hangi mesleği anlatıyor olabilir? Burak, ayağı kalkınca hangi mesleği yapacak diye merak etti. O arkadaşlarının yanına gitti. Ağzını açtırdı, içine baktı. Gözlerini inceledi. Sırtını dinledi. Sonra kağıda bir şeyler yazar gibi yaptı. Ne dedi biliyor musunuz? Geçmiş olsun Sizce Burak, büyüyünce ne olmak istiyordu? 19

20 Herkes ne oluyor der gibi Tuğçe ye bakıyordu. Tuğçe oralı bile olmadı. Arkadaşlarının boyunu, kollarını ölçer gibi yaptı. Sonra; bir şeyler çizdi. Makasla kesti. İğneyle dikti. Diktiği şeyi arkadaşına giydirdi. Harika oldu! dedi. Tuğçe nin gönlünde yatan meslek sizce hangisidir? Sınıfın en uzun boylusu Gürsu ydu. O da söz aldı. Olduğu yerde birtakım hareketler yapmaya başladı. Bir şeyi yere vurarak zıplattı. Bir başkasına attı. Gürsu, kendine gelen şeyi tuttu. Yukarıya doğru etti. Seyirciler, Sayı! diye ayağa kalktılar. Gürsu yu alkışladılar. Söyleyin bakalım Gürsu büyüyünce ne olmak istiyor? Sınıfın en sessiz kızı Arzu, söz alınca çok heyecanlandı. Elleri birbirine dolaşsa da ne demek istediğini herkes anlamıştı. Arzu, arkadaşının saçlarını tarar gibi yaptı. Makaksa keser, düzeltir gibi yaptı. Şekil verdi. Arkadaşı da, Teşekkür ederim. Bu saç bana çok yakıştı. Dedi. Arzu büyüyünce ne olmak istiyor, söyler misiniz? Büyünce herkes bir meslek sahibi olacak, öyle değil mi? Timur mesleksiz kalacak değil ya! O da yapmak istediği mesleği anlattı. Bir şeyler yoğurdu, kesti, dizdi. Pişirdi, tadına baktı, baktırdı. Onun için Pastacı, aşçı, fırıncı, dondurmacı diyenler oldu. Timur sizce hangi mesleği sevdiğini anlattı? Herkes bir şeyler anlatır da Burcu durur mu? Parmaklarını kullanarak yazı yazar gibi yaptı.sonra.. Parmağıyla sayfaları çeviri gibi yaptı, yazdıklarını okudu Bakalım başkalarını ne diyecek? Dedi. Herkesin önüne, o şeyden birer tane bıraktı. Söyleyin bakalım, Burcu büyüyünce ne olacak? Herkes söz almış, büyüyünce ne olmak istediğini anlatmıştı. Yok yok, söz almayan bir kişi kalmıştı. Bu Suay dı. Öğretmen onu kaldırdı. Suay: Ben büyümek istemiyorum. Hep çocuk kalmak istiyorum. Büyüyünce oyun oynayamam ki! Dedi. Bu yanıt, herkesin hoşuna gitti. Suay, büyük bir alkışı hak etti. 20

21 ETKİNLİK ÖRNEĞİ Ahtapot yapımı Yumurta kutusundan 1 tanesini boyayıp,yün ipten 8 tane kol yapın.ahtapotun gözleri için siyah ve beyaz kağıtlardan daireler çizip yapıştırın. OKUL ÖNCESİNDE FEN VE DOĞA NEDEN ÖNEMLİ Okul Öncesi Dönemde Fen ve Doğa Amacı: Birçok fen kavram ve kurallarının, evimizde bulunan ya da etrafımızdan kolayca temin edebileceğimiz basit araç-gereçlerle deneyler düzenleyerek somutlaştırılabilme. Giriş:Bilim gerçeği bulmaya ve doğanın bilinmeyenlerini açıklamaya çalışan bilişsel bir arayıştır. Bilimin bu akılcı ve nesnel boyutlarının yanında duygusal bir boyutu da vardır. Bir çok canlı türü gibi insan da doğayla uyumlu yaşamak için çaba harcamış bu çabanın da ötesinde düşünme iletişim kurma ve araç yapma gücü ile doğaya hakim olma sürecine girmiştir. 21

22 Bilimin temel amacı, ister çocukluk ister gençlik ve ya olgunluk; hangi yaşta olursa olsun değişmemektedir. Bu amaç doğanın bilinmeyenlerini bulma gerçeği anlama çabalarıdır. Bu arayışımızın özü doğamızda vardır. İnsanın en meraklı, çevreyi keşfe en açık, en çok öğrenme arzusunun olduğu dönem okul öncesi dönemdir. Bu nedenledir ki pek çok bilim insanının da belirttiği gibi çocuk doğal bir bilim insanıdır. Yaşadığı yüz yılın en büyük dehası kabul edilen Albert Einstein bu konudaki düşüncelerini Uzun zamandır öğrendiğim bir şey var : Gerçeklikle örtüştürüldüğünde tüm bilgimiz ilkel ve çocuklukta kalmaktadır. Ama gene de sahip olduğumuz en değerli şeydir bilim?şeklinde ifade etmektedir. Çocuklar doğal bilim insanıdırlar. Etrafındaki varlıkları en önemli iletişim aracı olan ağzı ile yoklayarak ne olduklarını anlamaya çalışır. Nerede ise bir iki yılı tamamen etrafını kuşatan yeni dünyasını dokunarak, emerek, çekerek, iterek, avuçlayarak ya da yiyerek; keşifle geçer. Kendince, etrafındaki insanları açlık ihtiyacını karşılayanlar ve karşılamayanlar diye ayırır. Daha sonraki aylarda açlık ihtiyacını gideren besin maddeleri arasında tadına göre ayırımlar yapar. Anne memesini emerek büyüyen şanslı çocuklardan ise en çok onunla olmaktan hoşlanır. Onun kokusunu, dokunuşunu, sevecenliğini diğerlerinden ayırır. Zamanla bu sınıflamalarında daha da derinleşerek farklılık ya da benzerliklerin nedenlerini araştırır. Bu nedenle neden, niçin, nasıl sözcükleri tıpkı bilim insanları gibi en çok sevdiği ve kullandığı sözcüklerdendir. Etrafını kuşatan dış dünyada nerede ise merak etmediği hemen hemen hiçbir şey yoktur. Çocuk okulöncesi dönemde planlı yada plansız öğrenmelerine devam eder. Bu dönemde fen eğitiminin amacı, onda merak duygusu uyandırarak çevresini tanımayı ve bu süreçte karşılaştığı problemlere çözüm üreterek çeşitli yaşam becerileri ile donanmasına yardımcım olmaktır. Okul öncesi dönem çocuklarının soyut olan olaylardan çok somut olan nesneler dikkatini çeker. Böylece, çevreyi büyük bir dikkatle inceleme,araştırma yolu ile keşfetme merakı ile dolu olan çocuğa büyükler bol materyalli oyunlar, canlandırma ve bulmacalar, fen etkinlikleri, şarkılar sunarsa konuyu daha çekici hale getirebilir. Çocuklar çevrelerindeki materyallerle parçaları birleştirerek bir bütünü yani bir oyuncağı elde edebilecekleri gibi, bir bütünün parçalarını farklı şekilde birleştirerek farklı bir oyuncağa da ulaşabilirler. Bu nedenle büyükler tek parçalı oyuncaklar yerine daha fazla parçalı oyuncakları tercih etmelidirler Yine, bir materyal yapılırken arta kalan materyaller yeni bir materyalin yapımında değerlendirilebilir. Ayrıca eski, kullanılmayan, bozuk ya da kırık olan materyal oyuncakların sağlam olan parçalarından yeni ürünler yapılabilir. Bu tür çalışmaların çocuklara kazandırabilecek pek çok faydasının yanında, 22

23 ellerinde bulunan malzemeleri daha akılcı kullanma yolunu öğrenirken işe yaramaz olarak bilinenleri değerlendirerek yeni şeyler icat etmenin gururunu da yaşayacaklardır. Bunun için de en uygun ortam çocuğun içinde bulunduğu köy, kasaba, mahalle, ev, bahçe, sokak, park, market, bakkal dükkanı fırın, otobüs, postane, durak vb doğal çevresidir; bu çevrede 0-6 yaş dönemi çocuğu için bilim, bir tohumun çimlenmesini, suyun buharlaşmasını, kuşun uçuşunu, rüzgarın esişini, yağmurun yağışını izleyerek sorular sormak yaşadığı çevre ile ilgili bilinmeyenlere yanıt Aramaktır. Nasıl Açıklayalım 1.Balon Roket Neler Gerekli? :2-3 metre iplik, balon, mandal, bant. İpliği pipetin içinden geçirelim Balonu şişirip hafifçe bükerek ağzını mandallayalım İplik geçirilmiş pipeti balonun üzerine boylamasına bantlayalım Mandal çıkarıldığında balon ne tarafa doğru hareket eder? İpliğin iki ucundan gergince tutup balonun ağzındaki mandalı çıkaralım ve balonun hareketini gözlemleyelim. Sonuç: Balonun ağzı açılınca bu bölgede oluşan havanın basıncı daha fazla olduğu için balon arkaya doğru hareket eder. Arı HAYVAN TANITIMI ARI 23

24 İşçi arıların bütün hayatları boyunca yaptığı işlerin konusu, vücutlarındaki bazı temel değişikliklerle belirlenmektedir. Örneğin, işçi arıların ilk üç günleri kovan temizleyicisi olarak geçer. 3. günden sonraki bir hafta boyunca kafalarında bir çift "dadı" bezi gelişir. İşçiler genç larvalar için gerekli olan bir besin salgılamaya başlarlar ve aniden larvaların bakımı işine yönelirler. 10. günden itibaren ise işçilerin karın bölgelerindeki mum üreten bezler gelişir. Bununla birlikte işçi arılar beslenme görevlerini bırakırlar ve petek yapımı ve onarımına başlarlar. Arılar artık birer "inşaat işçisi"dirler. Doğumlarının 20. günündeyse işçi arılar yine görev değiştirirler. Mum bezleri fonksiyonlarını yitirir ve iğne bezleri gelişir, zehir üretmeye başlarlar. İşçi arıların yeni görevleri kovan girişinde "gardiyanlık" yapmaktır. Arılar yaşamlarının son dönemindeyse "çiçek özü toplayıcısı" olurlar. Balarısı Balarıları dışarının ısısı ne olursa olsun kovanın ısısını sabit tutarlar, özellikle kuluçka odalarının sıcaklığına çok dikkat ederler. Sabah vakitlerinde, hava soğuk olduğunda, işçiler petek çevresinde kümelenirler ve vücut sıcaklıkları ile yumurtaları ısıtırlar. Gün ilerledikçe ve hava ısınmaya başladıkça arılar tarafından sıkıca örülen küme yavaş yavaş dağılır. Eğer sıcaklık daha fazla artmaya devam ederse işçilerin bir bölümü kanatlarını yelpaze gibi sallamaya başlarlar. Bu havalandırma işlemini kovanın girişine doğru ve peteklerin üzerine doğru yönlendirerek 24