Yeni yılınızı kutlar, sevdiklerinizle birlikte nice seneler dileriz.

Transkript

1 PİYASALARDA BU AY Aralık 2008 Yeni yılınızı kutlar, sevdiklerinizle birlikte nice seneler dileriz. Yurtiçinde IMF anlaşması beklentisi ve Merkez Bankası nın 2009 programında piyasaya likidite sağlama konusunda yeni önlemler açıklaması ve teknik faiz indirimi uygulamasına netlik getirmesi ile merkez bankalarının faiz indirim kararları piyasalarda iyimserlik yaratıyor. Ancak ekonomik veri akışında özellikle ABD den sanayi üretimi ve konut sektörü ilişkili veriler önümüzdeki iki haftada yeniden satış baskısı yaratabilecek gelişmeler olabilecektir. Henüz kalıcı çözüm üretilemiyen ABD otomotiv şirketlerinin likidite problemi gibi konular da 2009 yılında tekrar gündeme gelecek konular olacaktır. Yurtiçinde ise Ocak ayı başından itibaren IMF anlaşmasına yönelik beklentiler ve haber akışı gündemde olacak ve dalgalanma yaratabilecektir. Kısa vadede yurtiçinde Merkez Bankası kararına kadar alım eğilimi korunup, sonrasında 27,000 seviyesinde Aralık ayı içinde %12.5, Kasım ayı ortasında görülen 20,900 seviyesine göre %29 a varan yükseliş sonrasında kısa süreli gerileme izlenebilir. Önümüzdeki birkaç günde 25,500 destek olarak korunduğu sürece kısa vadeli yükseliş kanalının korunduğu düşünülecektir. Ancak IMF haberlerinin tekrar gündemde yoğunluk kazanması, anlaşma büyüklüğünün ve şartlarının belirlenmeye başlaması Ocak ayına kalması halinde önümüzdeki iki haftada piyasaların seyri yeniden yurtdışı piyasalara bağımlı olacak ve buna bağlı olarak daha yüksek oranlı gerilemeler gündeme gelebilecektir. Yurtiçi ve yurtdışından haber akışının desteği ile yükselişin devam etmesi halinde ise 28,000 30,000 bandı denenebilir. Son bir aylık sure içinde gelişmiş ülkelerde başdöndürücü bir faiz indirme süreci yaşandı. Avrupa ve ABD 0,75 er puan, İngiltere 1 puan faiz indirimi yaptı. Japonya dan 19 Aralık ta faiz indirimi beklenmemesi yerini Fed İn 16 Aralık ta yaptığı sert indirimden sonra Japonya nın yeniden sıfır faiz politikasına dönebileceği beklentisine bıraktı. Aralık ta global piyasaların gündeminde OPEC toplantısı, ABD Otomotiv şirketlerinin durumu ve ABD büyüme verileri olacak. OPEC yazdan bu yana %66 gibi sert bir düşüşle 146 dolardan 46 dolara gerileyen petrol fiyatını 100 dolar seviyesine yükseltmeyi hedefliyor. OPEC in yeni üretim kısıntısının resesyon endişeleri arasında beklediği etkiyi yapmasının zor olduğunu düşünüyoruz. ABD de üç Otomotiv şirketlerinin kurtarılmasına yönelik çalışmaların bu ay içinde sonuç vermesi bekleniyor. Normal koşullarda kar etmeyen ve verimsiz çalışan bu şirketlere müdahale düşünülemeyebilir. Ancak kriz ortamında bu üç şirketin batması finansal piyasalarda ve reel sektörde durumu daha da zorlaştırır. ABD 3. Çeyrek GSYİH rakamı 23 Aralıkta son kez revize edilecek. ABD ekonomisinin 3. Çeyrekte %0,5 daraldığı açıklanmıştı. Bu rakamın daha yüksek bir düşüş olarak revize edilmesi durumunda 4. Çeyrek için beklentiler kötüleşecek. Aralık ayının son haftasında yurtdışı borsalar tatil olacak. Bu tarihe kadar Fed in faiz indirimiyle başlayan olumlu havann sürebileceğini tahmin ediyoruz. Bu ay borsa performanslarında artı rakamlar görme olasılığımız yüksek gibi görünse de şimdiye kadarki sert düşüşler nedeniyle 2008 dünya borsaları için kayıp bir yıl olmayı garantiledi. (mn YTL) 2,500 2,000 1,500 1, İMKB-100 ve İşlem Hacmi 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5, Kasım Aralık TSKB 1 Araştırma

2 Gündem Yurtiçi Nükleer santral ihalesi Türkiye nin ilk nükleer santralının inşaatı için açılan ihalede kritik gelişmeler olabilir. İhaleye tek teklifi veren Rus Atomstroyexport firmasına TAEK (Türkiye Aton Enerjisi Kurumu) kriterlerini yerine getirmek için 15 Aralık a kadar sure verilmişti. Kriterlerin tamamını karşılarsa grubun fiyat zarfı açılacak.taek nihai değerlendirmesini 19 Aralık Cuma günü açıklayacak. Fiyat teklifi 2 sente yakın olursa pazarlık yapılacak. TAEK ve TETAŞ ın nihai değerlendirmelerini Bakanlar Kuruluna sunacak. Nihai karar aralık sonunda Başbakan tarafından açıklanacak. Hazine Aralık Ayı İtfa Programı (mn YTL) Hazine ihaleleri... Hazine, Aralık ayında 5.1 milyar YTL lik itfasını karşılamak üzere tek günde 03-Dec 2 ihale düzenleyecek. 16 Aralık ta düzenlenecek ihalelerde 18 Kasım Dec vadeli YTL cinsi iskontolu bono ile 23 Haziran 2010 vadeli 18 aylık iskontolu 17-Dec Piyasaya 22 2,303 1,762 Diğer Toplam 826 3,085 1,762 gösterge tahvil yeniden ihraç edilecek. Aralık 2008 de 5.1 milyar YTL lik iç 26-Dec borç servisine karşılık 2.5 milyar YTL iç borçlanma gerçekleştirilmesi 31-Dec planlanıyor. Toplam 5,124 1,592 6,716 Para Politikası Kurulu toplantısı... Para Politikası kurulu toplantısı 18 Aralık Perşembe günü gerçekleşecek. Merkez Hazine Aralık Ayı İhale Programı İhale Tarihi Vade Özellik 16 Aralık 18 Kasım 2009 YTL cinsi 11 aylık iskontolu bono (yeniden ihraç) 16 Kasım 23 Haziran 2010 YTL cinsi 18 aylık iskontolu tahvil (yeniden ihraç) bankasının geçen ay sürpriz bir şekilde 0,50 puanla başladığı faiz indirimlerine devam etmesi bekleniyor. Bu indirim piyasalarda olumlu havayı pekiştirebilir. Yurtdışı OPEC toplantısı Aralık'ta gerçekleşecek OPEC toplantısında üretimi kısma kararı bekleniyor. Günlük üretimin yaklaşık milyon varil azaltılması öngörülürken, OPEC'in aylık petrol piyasası raporunda gelecek yıl OPEC'in petrolüne olan talebin günlük ortalama 1.4 varil düşeceği tahmin ediliyor. Ayrıca OPEC üyesi olmayan Rusya'nın da toplantıya katılacağı açıklanırken fiyatların tekrar yükselebilmesi için ülkenin günlük üretimde bin varil civarında kesintiye gitmesi öneriliyor. Suudi Arabistan adil fiyatın 75 dolar olduğunu belirtirken üretimi kısma beklentilerinin artması sonucu brent petrol fiyatları 45 doların üzerine çıkmış durumda... Japonya Merkez Bankası toplantısı Japonya Merkez Bankası nın 19 Aralık Cuma günü yapacağı toplantısında faizini değiştirmeden %0,3 seviyesinde bırakması bekleniyor. Ancak likidite dengelerini korumak için ABD nin %0,5 e inmesi muhtemel faiz oranı karşısında Japonya dan da süpriz bir sembolik indrim gelebilir. 2

3 Piyasa Yorumu %64 lük düşüşe %29 luk tepki verildi. Ekim ayının son günlerinde başlayıp, ABD başkanlık seçimlerine kadar süren yükseliş sonrasında dünya çapında hisse senedi piyasaları Kasım ayı son haftasına kadar gerileme gösterdiler. İMKB nin değer kaybı yaklaşık 1 yıl önce görülen zirve seviyesi olan 58,000 puandan Kasım ayında görülen 20,900 puana kadar süren gerilemede %64 e ulaştı. Yurtdışı piyasalardaki seyrin belirgin etkisi görülmeye devam etti. Kasım ayı son haftasından itibaren ise yurtiçinde hükümetin yeni ekonomi planı hazırlayacağı ve IMF ile anlaşma yapılacağı beklentileri ile birlikte yurtdışında da ABD de yeni Başkan nın başta Hazine müsteşarı olmak üzere ekonomi yönetimini üstlenecek yetkileri açıklamaya başlaması ve FED ile Hazine nin 800 milyar USD lik yeni paketi gibi yeni ekonomik tedbirlerin devreye sokulması ile hisse senedi piyasalarında yükseliş görüldü. İMKB de 20,900 seviyesinden başlayan harekette %23 yükselişle 25,800 denenirken, Aralık ayının ilk haftasında bono piyasasında yaşanan alım dalgasından ayrışarak İMKB nin 23,000 24,700 bandında yatay hareket ettiği görüldü. Bayram tatili sonrasında ise IMF anlaşması ile ilgili gelişmelerin basına yansıması ile İMKB de 24,000 seviyesinden 27,000 e yükseliş ve %12.5 lik artış yaşandı. Böylece Kasım ayında 20,900 puan seviyesinde görülen yılbaşından itibaren %64 lük düşüş sonrasında kademeli olarak yaşanan yükseliş de %29 a ulaştı. Bileşik faizler Temmuz ayı seviyesine döndü. Tahvil bono piyasasında da Kasım ayında %23 üstünden % aralığına gerileyen bono bileşik faizleri İMKB nin yatay seyir gösterdiği Aralık ayının ilk günlerinde ağırlıkla yerli bankaların alımları ile %18.65 seviyesine kadar geriledi. Merkez Bankası nın Bakanlar Kurulu nda yaptığı sunumda tekrar faiz indirimlerini öne çekebileceğini belirtmesi ilk etapta alımları tetiklemezken, ertesi gün başlayan alım dalgası Kasım ayı enflasyonun beklentilerin altında kalması ve yıllık enflasyonun gerilemesi ile hızla %18.65 e, bayram sonrasında da %18.30 a kadar çekildi. Piyasa bu seviyeyi en son Temmuz - Ağustos döneminde AKP davasının sonuçlanması sonrasında yurtdışı piyasalarla birlikte yaşanan iyimser dönemde görmüş ve o günlerde %18.23 seviyesindeki fonlama maliyetini denemişti. Halen %16.25 seviyesindeki gecelik faiz ile %17.64 e karşılık gelen fonlama maliyeti üstünde işlemler gerçekleşmekte. Bu hafta gerçekleşecek olan Merkez Bankası PPK toplantısında 50 baz puanlık indirimle borçlanma faizinin %15.75 e, buna bağlı olarak fonlama maliyetinin de %17 ye gerilemesi beklenmekte. Bileşik faizlerde %18.30 altında gerçekleşen işlemlerin Merkez Bankası kararı ve diğer likidite önlemleri, IMF anlaşması konusunda gelişmeler ve bankacılık sisteminde sendikasyon dönüşlerinin de seviyesine bağlı olarak % aralığında gerileme ile devam etmesi beklenebilir. Aralık ayı başında kaybedilen ivme geri kazanılyor. IMF anlaşması konusunda Başbakan nın Kasım ayı ortasında ABD de katıldığı liderler zirvesinden gerçekleşen görüşmeden beri tavrının değişmesi ile ilerleme kaydedildiği anlaşılmakla birlikte, piyasada beklenen hızda netlik kazanmaması anlaşma sürecinde hükümetin önceki aylarda izlenen tavrının değişmesine rağmen sınırlı etki yaratmıştı. Öte yandan hükümetin ekonomik önlem paketi açıklama konusundaki tutuk tavrı hisse senedi piyasasında Kasım ayında kazanılan ivmenin Aralık başında kaybolmasına neden olmuştu. Yurtdışında aynı dönemde hem ekonomik veri akışında Kasım ayı imalat sanayi verilerinin olumsuz gelmeye başlaması hem de ABD otomotiv şirketlerinin belirsiz durumu da etkili idi. Piyasa Özeti 17-Dec Aylık (%) YBB (%) İMKB , Dolar/TL Euro/TL Euro/Dolar En son 1 Ay önce Yılbaşı Gösterge tahvil (23/6/10) Eurobond (15 Jan 2030) Altın ($/oz, uluslararası borsalar) Ham petrol ($/varil, NYM EX) İMKB Endeksler 17-Dec Aylık (%) YBB (%) İMKB , İMKB-100 (sent) İMKB Mali 37, İMKB Sınai 19, İMKB Hizmetler 22, İMKB Özet Kasım Ekim İşlem Hacmi (mn YTL, ortalama) Dec 17-Nov Piyasa Değeri (mlyr $) Halka açık (mlyr $) Yabancı Borsalar Kapanış Aylık YBB ABD (DJ Ind.) 8, ABD (Nasdaq Comp.) 1, Brezilya (Bovespa) 39, Meksika (Bnmx 30) 22, Frankfurt (DAX) 4, Paris (CAC 40) 3, Londra (FTSE 100) 4, Tokyo (Nikkei 225) 15, TSKB Fonları Fiyat (YTL) Aylık(%) YBB* (%) A Tipi Hisse Fon B Tipi Değ.Dört Mevsim B Tipi Değişken Fon B Tipi Likit Fon B Tipi Tahvil ve Bono *Yılbaşından Beri 3

4 Piyasa Yorumu Yılsonu rallisi kalıcı olacak mı? Son günlerde ise yurtiçinde IMF anlaşması beklentisi ve Merkez Bankası nın 2009 programında piyasaya likidite sağlama konusunda yeni önlemler açıklaması ve teknik faiz indirimi uygulamasına netlik getirmesi ile merkez bankalarının faiz indirim kararları piyasalarda iyimserlik yaratmakta. Ancak ekonomik veri akışında özellikle ABD den sanayi üretimi ve konut sektörü ilişkili veriler önümüzdeki iki haftada yeniden satış baskısı yaratabilecek gelişmeler olabilecektir. Henüz kalıcı çözüm üretilemiyen ABD otomotiv şirketlerinin likidite problemi gibi konular da 2009 yılında tekrar gündeme gelecek konular olacaktır. Yurtiçinde ise Ocak ayı başından itibaren IMF anlaşmasına yönelik beklentiler ve haber akışı gündemde olacak ve dalgalanma yaratabilecektir. Kısa vadede yurtiçinde Merkez Bankası kararına kadar alım eğilimi korunup, sonrasında 27,000 seviyesinde Aralık ayı içinde %12.5, Kasım ayı ortasında görülen 20,900 seviyesine göre %29 a varan yükseliş sonrasında kısa süreli gerileme izlenebilir. Önümüzdeki birkaç günde 25,500 destek olarak korunduğu sürece kısa vadeli yükseliş kanalının korunduğu düşünülecektir. Ancak IMF haberlerinin tekrar gündemde yoğunluk kazanması, anlaşma büyüklüğünün ve şartlarının belirlenmeye başlaması Ocak ayına kalması halinde önümüzdeki iki haftada piyasaların seyri yeniden yurtdışı piyasalara bağımlı olacak ve buna bağlı olarak daha yüksek oranlı gerilemeler gündeme gelebilecektir. Yurtiçi ve yurtdışından haber akışının desteği ile yükselişin devam etmesi halinde ise 28,000 30,000 bandı denenebilir. fiyat (baz puan) Kaynak : Merkezi Kayıt Kuruluşu yıllık CDS 10 yıllık CDS Yabancı Takası (%) Türkiye CDS İMKB100 endeksi /07 04/07 07/07 10/07 01/08 04/08 07/08 10/08 4

5 Global Piyasalar Citigroup ve Otomotiv Global piyasalara yön veren ABD de kasım ayı oldukça hareketli geçti. Piyasalar ay başında yapılan seçimlere kadar beklentiyi satın alarak, Obama nın seçilmesinin ardından sert kart realizasyonları yaşadılar. Seçim kutlamasının ardından G20 toplantısında umduğunu bulamayan borsalar gerçek gündemi olan krize döndü. ABD Dow Jones endeksi son beş yılın en düşük seviyesi olan yi gördü. Bu düşüşte Citigroup ve GM e dair endişeler öne çıkıyordu. Citigroup hissesi ayın ilk yarısında en çok düşen hisse senedi olurken, 1,5 aylık dönemde %83 düşüşle 23 dolardan 3,77 dolara geriledi. Citigroup a Suudi prensi Alaweed İn %5 hisse alışıyla payını %9 a yükselterek destek vermesi bile işe yaramadı. Citigroup Hisse Fiyatı ($) Citigroup ABD Hazinesi tarafından bir hafta sonu operasyonuyla kurtarıldı. Bankaya 20 milyar dolarlık sermaye 20 enjeksiyonuyla ortak olan ABD Hazinesi bankanın 306 milyar dolarlık batık kredisine de garanti verdi. Bu haberle hisse fiyatı 7,57 dolara kadar yükselmiş 15 durumda. 10 Otomotiv şirketleri için hazırlanan 25 milyar dolarlık 7.57 destek paketi de bu şirketlerin karlılık, üretim ve yeniden yapılandırma planlarının tatmin edici bulunmaması 5 nedeniyle kabul edilmedi. Bu şirketlere ar alıkta verilen 2. Şans da işe yaramadı ve bu şirketlerle ilgili durum belirsizliğini koruyor. 0 06/16/ /12/ /08/ /04/2008 Obama güven verdi Bunca olumsuzluğun arasında yeni başkan Barrack Obama nın arka arkaya düzenlediği basın toplantılarında açıkladığı ekonomi yönetimi piyasalara güven verdi. Borsalar resesyon, banka batışları, şirket zararları gibi olumsuzlukları fiyatladıktan sonra, tek ihtiyacı olan güveni Obama Nın basın toplantılarında buldu. Dow Jones 7500 seviyesini dip yaparak, toparlandı. Aylık kayıp %5,5 seviyesinde gerçekleşti. Faiz indirimleri baş döndürüyor Dünyada faiz indirimleri devam etti. Son bir aylık sure içinde gelişmiş ülkelerde başdöndürücü bir faiz indirme süreci yaşandı. Avrupa ve ABD 0,75 er puan, İngiltere 1 puan faiz indirimi yaptı. Japonya dan 19 Aralık ta faiz indirimi beklenmemesi yerini Fed İn 16 Aralık ta yaptığı sert indirimden sonra Japonya nın yeniden sıfır faiz politikasına dönebileceği beklentisine bıraktı. Global Borsaların Peformansları (5 Aralık 2008 itibarıyla) Son kapanış 1 Ay 3 Ay 1 Yıl YBB* Gelişmekte olan ülkeler Hindistan 8, Mısır Türkiye 24, Rusya Macaristan 12, Meksika 20, Brezilya 35, Arjantin 1, Polonya 26, Tayvan 4, Çin 2, Avrupa Paris 2, Frankfurt 4, Londra 4, ABD Nasdaq Comp 1, S&P DJ Ind. 8, Asya Japonya 7, *Yılbaşından beri Kaynak: Bloomberg 5

6 Likidite dengesini sağlamak ve büyümeyi kurtarmak için faiz indirimlerini yüklenen merkez bankaları enflasyon ekiyor. Paraların değeri düşünce bir ürünü almak için daha fazla gerekmeye başlayacak. Ancak likidite sıkışıklığının giderilmesi ve kredi sisteminin tekrar çalışmasını sağlamak adına kısa vadede bu risk göz ardı ediliyor. Düşük faiz döneminin ne kadar süreceğini piyasa dinamiklerinin normale dönmesinin ardından enflasyon verileri belirleyeceğini düşünüyoruz. Türkiye Brezilya Rusya Güney Afrika Mısır Macaristan Hindistan Polonya Çin Norveç Avustralya Çek Cumhuriyeti Avrupa İngiltere İsviçre 1.00% Japonya ABD 6.50% 5.75% 5.58% 4.75% 4.25% 2.75% 2.50% 2.00% 0.30% 0.25% Merkez Bankaları Faiz Oranları 13.75% 13.00% 11.50% 11.50% 10.50% Aralık gündemi: OPEC, Otomotiv, resesyon Aralık ta global piyasaların gündeminde OPEC toplantısı, ABD Otomotiv şirketlerinin durumu ve ABD büyüme verileri olacak. OPEC yazdan bu yana %66 gibi sert bir düşüşle 146 dolardan 46 dolara gerileyen petrol fiyatını 100 dolar seviyesine yükseltmeyi hedefliyor. OPEC in dünya üretiminin %40 ını karşılayan bir petrol karteli olarak üretim kotalarını belirleyerek fiyat seviyesini ne kadar kontrol edebildiği tartışılır. Ancak petrolün 146 dolara gidişinde üretim kısınıtısı mı yoksa canlı talep mi etkiliydi diye baktığımızda, OPEC in yeni üretim kısıntısının resesyon endişeleri arasında beklediği etkiyi yapmasının zor olduğunu düşünüyoruz. ABD de üç Otomotiv şirketinin (General Motors, Crysler, Ford) zor durumda olduklarını ve acil nakit desteğine ihtiyaçları olduğunu açıklamalarının ardından kasım ve aralık başında hazırlanan iki kurtarma paketi kabul edilmedi. Başkan Bush bu şirketlerin 700 milyar dolarlık kurtarma paketinden pay alabilmeleri ile ilgili çalışma yürüttüğünü açıkladı. Bu çalışmaların bu ay içinde sonuç vermesi bekleniyor. Normal koşullarda kar etmeyen ve verimsiz çalışan bu şirketlere müdahale düşünülemeyebilir. Ancak kriz ortamında bu üç şirketin batması finansal piyasalarda ve reel sektörde durumu daha da zorlaştırır. Ham petrol (varil, Brent) ABD 3. Çeyrek GSYİH rakamı 23 Aralıkta son kez revize edilecek. ABD ekonomisinin 3. Çeyrekte %0,5 daraldığı açıklanmıştı. Bu rakamın daha yüksek bir düşüş olarak revize edilmesi durumunda 4. Çeyrek için beklentiler kötüleşecek % Son bir aydaki indirim 0% 5% 10% 15% 20% Aralık ayının son haftasında yurtdışı borsalar tatil olacak. Bu tarihe kadar Fed in faiz indirimiyle başlayan olumlu havann sürebileceğini tahmin ediy- E Ş M A E O N T E A M '03 '04 '04 '04 '04 '05 '05 '05 '05 '05 '06 oruz. Bu ay borsa performanslarında artı rakamlar görme olasılığımız yüksek gibi görünse de şimdiye kadarki sert düşüşler nedeniyle 2008 dünya borsaları için kayıp bir yıl olmayı garantiledi. artış H '06 E '06 K '06 Ş '07 M '07 A '07 K '07 O '08 N '08 T '08 E '

7 Ekonomi Küresel Durgunluk Hissedilmeye Başladı... Türkiye ekonomisi çeyreğinde piyasa beklentisi olan %-0.01'in üzerinde %0.5 büyüdü. Böylece, Türkiye ekonomisinin 26 çeyrektir pozitif büyüme serisi bu çeyrek de sürdü.yıllık bazda bakıldığında kişi başına milli gelir 11,135 $ oldu. (1 yıllık ortalama kur kullanılmıştır) 5.9% Çeyrek Bazda Yıllık Büyüme Oranları(%) 2008'in ikinci çeyreğinde %3.5 bir gerileme görülen tarım bu çeyrek büyümenin arkasındaki 2.3% kahramanlardan. Tarım 3. çeyrekte %2.2 büyürken, küresel durgunluk sanayi sektörünü etkileyerek, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %0.5 küçülmesine neden oldu. Ancak durgunluğun en çok 2006 I 2006 II 2006 III 2006 IV 2007 I 2007 II 2007 III 2007 IV 2008 I 0.5% 2008 II 2008 III hissedildiği kalem inşaat. ABD'de krizi tetikleyen sektör, bu çeyrek Türkiye'de %4.3 gerileyerek, büyümenin düşük çıkmasında etkili oldu. Ancak yine de 3. çeyrek büyüme verisi beklentilerden daha iyi. Üretim yöntemiyle yapılan hesaplamada kalem bazında en büyük büyüme %7.2 ile mali kuruluşlar kaleminden kaynaklanıyor. Harcamalar tarafına bakıldığında, küresel krizin etkilerinin özel tüketim üzerinde hissedilmiş olduğu gözleniyor. Öyle ki özel tüketim 26 çeyrek sonra ilk kez negatif bir büyüme rakamı sergiliyor. Harcamalar tarafında, belediye seçimlerinin de etkisiyle kamu harcamaları ve yatırımlarıyla bir artış söz konusu. İlgili kalemlerde sırasıyla %7.7 ve %22.2'lik bir artış var. İthalatta %4.2'lik bir küçülme gözlenirken, ihracatın 3. çeyrekte %1.5 büyüdüğü görülüyor. Büyüme 2007-I 2007-II 2007-III 2007-IV I 2008-II 2008-III Sabit Fiyatlarla% Büyüme 8.1% 4.1% 3.3% 3.6% 4.6% 6.7% 2.3% 0.5% Üretim Yöntemiyle Tarım -6.9% -2.3% -8.2% -9.7% -7.2% 2.6% -3.6% 2.2% Sanayi 10.2% 3.9% 4.3% 3.6% 5.8% 7.4% 3.7% -0.5% İnşaat 8.8% 7.5% 4.0% 0.5% 5.7% 1.5% -0.2% -4.3% Ticaret 6.3% 2.4% 6.7% 6.6% 5.3% 8.5% 3.6% -1.9% Ulaştırma ve Haberleşme 8.4% 5.5% 7.2% 6.7% 6.9% 7.8% 4.0% 1.5% Mali Kuruluşlar 12.7% 7.8% 10.7% 7.8% 9.8% 8.8% 9.3% 7.2% Harcamalar Yöntemiyle Özel Tüketim 5.6% 1.2% 6.3% 1.9% 3.4% 6.3% 2.8% -0.2% Yerleşik Hane Halkı 5.6% 1.6% 8.2% 2.9% 4.1% 6.5% 3.4% 0.3% Yerleşik Olmayan 2.8% 29.7% 46.9% 25.2% -7.1% 0.5% -11.1% -8.6% Yerleşik H.H. Yurtdışı T 0.5% 4.9% 3.8% 4.0% 6.9% -1.4% -15.3% -26.3% Kamu Harcamaları 4.7% 2.1% 3.3% 1.6% 6.5% 5.6% -3.7% 7.7% Kamu Yatırımları 4.3% 8.4% 15.9% 2.2% 7.3% -9.2% -16.5% 22.2% Özel Yatırımlar 2.6% 0.2% 0.0% 8.1% 5.2% 12.1% 1.4% -10.0% Mal ve Hizmet İhracatı 12.5% 9.3% 4.2% 2.5% 7.3% 12.2% 2.5% 1.5% Mal ve Hizmet İthalatı 8.6% 5.6% 14.4% 15.7% 10.7% 13.0% 0.9% -4.2% 9.7% 6.3% 5.7% 8.1% 4.1% 3.3% 3.6% 6.7% Katkı rakamlarına bakıldığında çeyreğinde büyümeyi, üretim anlamında %0.7 ve %0.3'lük katkı ile tarım ve mali kuruluşlar; harcamalar tarafında ise %0.9 ve %0.7 ile kamu yatırımları ve harcamaları desteklemiş. Yukarıda 2007'nin üçüncü çeyreği ile kıyaslandığında tarım, kamu harcama ve yatırımları dışında bütün kalemlerde katkı bazında bir düşüş gözleniyor. Büyümeye Katkı 2007-I 2007-II 2007-III 2007-IV I 2008-II 2008-III Üretim Yöntemi ile Tarım -0.3% -0.2% -1.2% -0.7% -0.6% 0.1% -0.2% 0.3% Sanayi 2.9% 1.1% 1.1% 1.0% 1.6% 2.1% 1.1% -0.1% İnşaat 0.6% 0.5% 0.2% 0.0% 0.4% 0.1% 0.0% -0.3% Ticaret 1.0% 0.4% 1.0% 1.0% 0.8% 1.3% 0.5% -0.3% Ulaşım ve Haberleşme 1.3% 0.8% 1.0% 1.0% 1.0% 1.2% 0.6% 0.2% Mali Kuruluşlar 1.3% 0.7% 1.0% 0.9% 1.0% 0.9% 0.9% 0.7% Harcama Yöntemi ile Özel Tüketim 4.1% 0.9% 4.5% 1.4% 2.4% 4.7% 2.0% -0.2% Sanayi üretimi verisinin büyümeyle Kamu Harcamaları 0.4% 0.2% 0.3% 0.2% 0.7% 0.5% -0.4% 0.7% ilgili verdiği negatif sinyal tarım, Kamu Yatırımları 0.1% 0.3% 0.5% 0.1% 0.2% -0.2% -0.4% 0.9% mali kuruluşlar ile kamu harcama ve Özel Yatırımlar 0.6% 0.1% 0.0% 1.9% 1.2% 2.9% 0.3% -1.8% yatırımları sayesinde 3. çeyrekte Mal ve Hizmet İhracatı 3.0% 2.3% 1.0% 0.6% 1.8% 3.1% 0.6% 0.4% henüz hissedilmedi. Özel tüketimde Mal ve Hizmet İthalatı 2.5% 1.7% 4.0% 4.9% 3.2% 4.0% 0.3% -1.1% de küresel durgunluğun etkileri hissedilmeye başladı ve 4.çeyrek ile 2009 un ilk 2 çeyreğinde bu daha derinden hissedilecek. Mali kuruluşlardaki artış da kredilerdeki artışla açıklanabilir, ancak son çeyrekte devamının gelmeyeceği aşikar. Türkiye ekonomisi son çeyrekte %1 küçülürse, 2008 yılını %2 civarında bir büyümeyle tamamlayabiliriz. 7

8 Ekonomi Kasım ayı Enflasyonu... Kasım ayı enflasyon verilerine göre, tüketici fiyatları piyasa beklentisinin (%1.58) ve bizim tahminimizin (%1.30) altında aylık % 0.83 artarak, yıllık bazda %10.76 olarak gerçekleşti. Kasım ayı enflasyon rakamları değerlendirildiğinde, Kasım ayında global piyasalardaki dalgalanmaya bağlı kur etkisinin enflasyon üzerindeki etkisinin limitli olduğu, enerji ve emtia fiyatlarındaki düşüş süreci ile azalan iç talebin aylık enflasyon rakamlarını olumlu etkilediği görülmektedir. Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış Kasım Ayı TÜFE ve Alt Kalemler (yüzde değişim) katkı geçen ay olduğu gibi, sezon Ağırlık Aylık Yıllık Aylık Yıllık ürünlerindeki fiyatların henüz TÜFE 100% 0.83% 10.76% 0.83% 10.76% indirime girmemiş olmasına bağlı Gıda ve Alkolsüz İçecekler 28.63% 0.71% 11.77% 0.20% 3.37% olarak %2.63 ile giyim ve ayakkabı Alkollü İçecekler ve Tütün 5.00% 0.03% 0.32% 0.00% 0.02% grubunda gerçekleşti. Kasım Giyim ve Ayakabı 8.07% 2.63% 1.19% 0.21% 0.10% ayında doğalgaz fiyatlarına yapılan zam tüketici enflasyonuna %0.20 Konut 16.60% 2.08% 24.73% 0.35% 4.11% puan katkı yaparken; bu etki aylık Ev Eşyası 7.42% 1.37% 9.94% 0.10% 0.74% %2.08 artış ile aylık(%0.35) ve Sağlık 2.54% 0.06% 1.65% 0.00% 0.04% yıllık(%4.11) enflasyona en fazla Ulaştırma 12.59% 1.36% 4.92% 0.17% 0.62% katkı yapan konut kaleminde Haberleşme 4.30% 0.17% 6.75% 0.01% 0.29% gözlendi. Konut kalemi yıllık artışta Eğlence ve Kültür 2.81% 1.81% 5.89% 0.05% 0.17% 3 aydır liderliğini korumakta olup, Eğitim 2.24% 0.21% 7.36% 0.00% 0.16% %24.73 olarak gerçekleşti. Bu ay Lokanta ve Oteller 5.64% 0.99% 13.83% 0.06% 0.78% gıda ve alkolsüz içecekler, giyim ve Çeşitli Mal ve Hiz. 4.16% 0.02% 9.36% 0.00% 0.39% ayakkabı ile konut kalemlerinin Kaynak:TÜİK, aylık enflasyona %0.76 katkısı görülürken; geçen ay %0.59 düşüş gösteren ulaştırma kaleminin, bu ay da %1.36 gerilemesi aylık enflasyonu 0.17 puan düşürdü. Özel Kapsamlı TÜFE göstergelerine bakıldığında H-endeksi yıllık %9.49'a gerilerken I-endeksi %7.39 olarak gerçekleşti. Kasım ayı üretici fiyatları, ÜFE, ise aylık % 0.03 azalarak, yıllık bazda % 12.25'e geriledi. (piyasa beklentisi aylık % 0.85 artış yönündeydi). Aylık değişim tarım sektöründe %-1, sanayi sektöründe %0.19 olarak gerçekleşirken; ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörler bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış %10.51 ile iletişim teçhizatı imalatı sektöründen kaynaklandı. Daralan iç ve dış talep ile azalan petrol ve emtia fiyatlarının desteğiyle düşen enflasyon göz önünde bulundurulduğunda, önümüzdeki dönemlerde enflasyonda revize edilen hedefler doğrultusunda bir patikanın izleneceği tahmin edilebilir. Bu anlamda, özellikle son gelen sanayi üretim rakamlarının, büyüme hakkında verdiği olumsuz sinyaller TCMB nin faiz indirim sürecinin kuşkusuz devamını getirecektir. Kasım ayı enflasyon verisinin ardından 2008 yıl sonu enflasyonunun % olarak gerçekleşmesini ve Merkez Bankası nın 18 Aralık toplantısında borçlanma faizinde 50 bp daha indirim yapmasını beklerken; 2009 yılı boyunca da faizlerde 150bp daha düşüş gerçekleşmesini öngörüyoruz. Kasım Ayı ÜFE ve Alt Kalemler (yüzde değişim) Katkı Ağırlık Aylık Yıllık Aylık Yıllık ÜFE % 0.03% 12.25% 0.03% 12.25% Tarım 19.84% 1.00% 3.66% 0.20% 0.73% Sanayi 80.16% 0.19% 14.36% 0.15% 11.51% Madencilik 1.62% 0.19% 23.85% 0.00% 0.39% İmalat 73.33% 0.56% 10.65% 0.41% 7.81% Enerji 5.21% 7.82% 63.16% 0.41% 3.29% Kaynak:TÜİK, 13.00% 12.00% 11.00% 10.00% 9.00% 8.00% 7.00% 6.00% Yıllık Enflasyon (%) T 2009 T 10.81% 9.42% 8.39% Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara 8

9 Ekonomi 2008 Bütçe Hedefleri tutacak gibi görünüyor Ekim ayında bütçe gelirleri 15.1 milyar YTL, bütçe giderleri ise 15.2 milyar YTL olarak gerçekleşti. Bu anlamda 2008 Ekim ayı bütçe dengesi aylık bazda geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %31 azalarak 71 milyar YTL açık, faiz dışı denge ise yine geçtiğimiz yılın Ekim ayına göre %7.2 artışla 1.94 milyar YTL açık verdi Ocak - Ekim dönemine bakıldığında, bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre %13 artış göstererek milyar YTL'ye ulaştı. Bütçe giderleri ise ilgili dönemde %7.4 yükselerek milyar YTL oldu. Bu anlamda yılın 10 aylık döneminde bütçe -4.9 milyar YTL açık vererek, yllık bütçe açığı hedefinin %27.1'ini gerçekleştirdi. Faizdışı fazla ise Ocak-Ekim döneminde milyar YTL olarak gerçekleşerek, yıllık hedefi 461 milyon YTL aşmış oldu. 10 aylık dönemde, 2008 bütçesi için öngörülen milyon YTL lik ödeneğin, %81.17 lik kısmı kullanılırken; milyar YTL olarak elde edilmesi beklenen gelirlerin %85.9 u Ocak-Ekim döneminde sağlandı. Merkezi Yönetim Bütçe Mln YTL Vergi gelirlerinde, kriz sonrası yaşanmasından endişe edilen sorunla şimdilik karşı karşıya kalınmadı. Vergi gelir hedefinin %82 si ilk 10 aylık dönemde sağlandı. Ekim-08 Ocak-Ekim Maliye Bakanlığı, bir önceki ay, beklentilerin üzerinde bir açıkla karşılaşılan aylık bütçe rakamlarını Ramazan Bayramına denk gelen bazı gelir tahsilatlarının Ekim Gerçekleşme Gerçekleşme Hedef ayına kaydığı; buna karşın Ekim ayında gerçekleştirilmesi hesaplanan harcamalar ise Eylül ayında gerçekleştiği şeklinde yorumlamış ve yorum yapabilmek için Ekim ayı sonuçlarının izlenmesi gerektiğini bildirmişti. Ekim ayı rakamlarına bakıldığında, gerek harcama gerekse gelir kalemlerinde bir önceki yılın aynı ayına göre büyük bir değişim Ekim-Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri Geçen yılın Ekim Ekim aynı ayına göre değişim Ocak- Ekim Ocak-Ekim Gerçekleşme Oranı 2008 yılı Hedef HARCAMALAR 14,254 15, % 180, % 222,553 Faiz Hariç Harcama 12,340 13, % 137, % 166,553 Personel Giderleri 3,744 4, % 41, % 48,672 Sosyal Güv.Kur. Devlet Primi % 5, % 6,405 Mal ve Hizmet Alımları 1,675 1, % 16, % 22,905 Cari Transferler 5,069 4, % 57, % 69,207 Sermaye Giderleri 958 1, % 11, % 11,775 Sermaye Transferleri % 2, % 2,084 Borç Verme % 3, % 3,934 Yedek Ödenekler ,571 Faiz Harcamaları 1,914 2, % 43, % 56,000 GELİRLER 14,152 15, % 175, % 204,556 Vergi Gelirleri 12,176 13, % 140, % 171,206 Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri % 6, % 8,978 Alınan Bağış ve Yardımlar ile Özel Gelirler % % 802 Faizler, Paylar ve Cezalar 1,063 1, % 14, % 14,118 Sermaye Gelirleri % 8, % 4,307 Bütçe Dengesi % -4, % -17,997 Faiz Dışı Denge 1,812 1, % 38, % 38,003 Kaynak: Maliye Bakanlığı, TSKB Gelir Vergisi 1,533 31, % Kurumlar Vergisi , % BSMV 6 3, % Dahilde Alınan KDV 3,071 14, % İthalde Alınan KDV 2,510 25, % ÖTV 4 35, % Damga Vergisi 25 3, % Harçlar 55 4, % Diğer -7,434 10, % Genel Bütçe Vergi Gelirleri Toplamı , % görülmüyor. 10 aylık rakamlara bakıldığında gerek bütçe gerekse faiz dışı dengesine ilişkin 2008 yıl sonu hedefleri tutacak gibi görülmektedir. Ancak, önümüzdeki yıl mahalli idari seçimlerinin olması nedeniyle yapılması muhtemel harcamalar, GAP ve diğer kamu yatırımlarının artışına yönelik gibi eğilimler, mal ve hizmet alımları ile cari transferlerdeki olası yükseliş 2009 bütçesi açısından hem IMF hem de piyasalar açısından dikkatle izlenmektedir. 9

10 Cari Açık ve Dış Ticaret Türkiye ekonomisi, başta düşük iç ve dış talep, petrol ve emtia fiyatlarındaki gerileme olmak üzere, bavul ticareti ve transfer gelirlerindeki artışa bağlı olarak düşük cari açık vermeye devam ediyor. TCMB ödemeler dengesi rakamlarına göre, cari işlemler dengesinde Eylül ayında, piyasa beklentisinin yarısı kadar, 914 milyon dolar açık verildi. TSKB beklentisi 1.4 milyar $ ile kurumlar içerisinde yapılan en düşük tahminlerden biriydi. Açıklanan rakam Ekim 2005 ten bu yana aylık bazda en düşük rakam. Milyon $ Ocak-Eylül döneminde ise, cari açık geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %35.6 artışla 35.4 milyar dolar Kaynak: TCMB, seviyesine ulaştı. Ödemeler Dengesi Gerçekleşmeleri Eylül Eylül Değişim % Oniki Aylık Cari İşlemler Hesabı 2, % 46,983 Dış ticaret Dengesi 4,009 3, % 57,612 Hizmetler Dengesi 2,451 2, % 16,255 Gelir Dengesi % 7,850 Cari Transferler % 2,224 Sermaye ve Finans Hesapları 4,944 1, % 51,404 Sermaye Hesabı Finans Hesapları 4,944 1, % 51,404 Net Hata Noksan 2, ,421 Oniki aylık rakamlara bakıldığında cari açığın 46.9 milyar dolara geldiği gözleniyor. Geniş tanımlı ödemeler dengesine göre Eylül ayında cari açık -1.2 milyar $ olarak gerçekleşirken, oniki aylık rakamda milyar $ oldu. Eylül ayındaki düşüş temelde global durgunluk nedeniyle ve enerji fiyatlarındaki gerilemeye bağlı olarak azalan dış ticaret açığından kaynaklanıyor. Sermaye girişlerinin, cari işlemler açığını kapatacak büyüklükte olmasına karşın, önümüzdeki dönemde dış finansman ihtiyacına ilişkin endişeler IMF ile bir stand-by anlaşması yapılması ihtiyacını beraberinde getiriyor. 10,000 5,000 5,000 10,000 15,000 20,000 25,000 30,000 35,000 40,000 Geniş tanımlı Ödemeler Dengesi Oniki aylık Geniş Tanımlı Ödemeler Dengesi 1,816 8,000 6,000 4,000 2,000 2,000 4,000 6,000 8,000 Küresel resesyon ile emtia fiyatlarındaki düşüş hem ihracat hem de ithalat rakamlarına yansımış görünüyor. Öyle ki, Ekim ayında; ihracat geçen yılın aynı ayına göre %3.1 azalırken; ithalat %4.8 düşüş gösterdi. Aynı dönemde dış ticaret açığı ise %7.6 azalarak 5.7 milyar $ dan 5.3 milyar $ a geriledi. Geçen yılın aynı ayında %63.3 olan ihracatın ithalaı karşılama oranı bu yıl Ekim ayında % 64.4 oldu. Global durgunluğun en belirgin göstergesi ise dış ticaret hacminde uzun süredir görülmeyen azalma. Yıllık bazda %4 azalan dış ticaret açığında 2002 den bu yana ilk kez gerileme görülüyor. Ekim ayı Dış Ticaret Dengesi Mln USD Oct-07 Oct-08 % değişim Oniki aylık Sermaye malları % İhracat % İthalat % Ara Malları % İhracat % İthalat % Tüketim Malları % İhracat % İthalat % Diğer % İhracat % İthalat % Toplam İhracat % Toplam İthalat % Dış Ticaret Dengesi % Kaynak: TUİK, 70.00% 60.00% 50.00% 40.00% 30.00% 20.00% 10.00% 0.00% % Dış Ticaret Hacmi(yıllık, %) Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Beklentilerin altında gelen Ekim ayı dış ticaret rakamları ile enerji fiyatlarındaki gerileme 2008 ve 2009 için düşük cari açık görüşünü desteklemeye devam ediyor. Ancak küresel kriz nedeniyle azalması muhtemel ihracat rakamlarının dikkatle izlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Son gelen dış ticaret verilerini de gözönünde bulundurarak yaptığımız tahminlere göre 2008 ve 2009 yılları için cari işlemler dengesinin GSYİH a oranının sırasıyla %5.7 ve %5 olarak gerçekleşmesini tahmin ediyoruz. 10

11 TÜRKİYE: Makroekonomik Göstergeler ve Tahminler T 2009T GSMH, cari fiyatlar (milyar YTL) ,059.6 GSMH, cari fiyatlar (milyar USD) GSMH Büyüme Oranı 9.4% 8.4% 6.9% 4.5% 1.8% 1.0% TÜFE (dönem sonu) 9.3% 7.7% 9.7% 8.4% 10.81% 8.40% ÜFE (dönem sonu) 15.4% 2.7% 11.6% 5.9% 12.02% 7.03% TÜFE (ortalama) 8.6% 8.2% 9.6% 8.8% 10.50% 9.50% ÜFE (ortalama) 14.6% 5.9% 9.3% 6.3% 13.04% 5.49% TRY/USD (dönem sonu) TRY/USD (ortalama) Reel Faiz 15.1% 7.5% 8.3% 7.0% 6.76% 7.20% Nominal Faiz (yıl sonu) 20.4% 13.8% 21.1% 16.6% 18.3% 16.2% Nominal Faiz (ortalama) 24.6% 16.3% 17.8% 18.3% 19.4% 16.8% TCMB Faizi (yıl sonu) 18.00% 13.50% 17.50% 15.75% 15.75% 14.25% TCMB Faizi (bileşik) 19.70% 14.45% 19.12% 17.05% 17.05% 15.31% İhracat (milyar USD) İthalat (milyar USD) Cari İşlemler Dengesi (milyar USD) Cari İşlemler Dengesi / GSMH -4.0% -4.6% -6.0% -5.7% -5.9% -4.6% Merkezi Yön. Bütçe Dengesi/GSMH -5.2% -1.1% -0.5% -1.9% -1.3% -1.5% Merkezi Yön. Faiz Dışı Fazla /GSMH 4.9% 6.0% 5.5% 4.2% 4.0% 2.3% Kaynak: TCMB, TÜİK, Hazine Müsteşarlığı, 11

12 Makroekonomik Göstergeler 2008 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK TÜFE ÜFE Sanayi Üretim Kapasite Kullanım GSYIH İşsizlik İhracat İthalat Cari İşlemler Bütçe Faiz Dışı Dengesi Dengesi Denge (%) (%) (%) (%) (%) (%) mln USD mln USD mln USD mln YTL mln YTL aylık 0.80% 0.42% 1.56% 80.5% 11.30% 10,639 16,339 4, ,759 kümülatif 0.80% 0.42% 1.56% 10,639 16,339 4, ,759 yıllık 8.17% 6.44% 11.36% 111, ,809 38,680 7,788 37,682 aylık 1.29% 2.56% 2.73% 79.3% 11.60% 11,094 16,027 3,824 1,021 5,735 kümülatif 2.11% 3.00% 1.21% 21,612 32,248 7, ,494 yıllık 9.10% 8.15% 7.49% 114, ,453 39,389 5,214 40,527 aylık 0.96% 3.17% 8.05% 81.2% 10.70% 11,451 16,812 4,202 4, kümülatif 3.09% 6.26% 6.74% 33,042 49,040 12,113 4,373 9,377 yıllık 9.15% 10.50% 2.38% 6.70% 117, ,031 40,569 14,925 31,591 aylık 1.68% 4.50% 0.66% 81.7% 9.60% 11,400 17,889 5,065 1,076 3,090 kümülatif 4.82% 11.04% 6.03% 44,417 66,909 17,178 5,449 12,467 yıllık 9.66% 14.56% 6.26% 120, ,000 42,347 13,952 33,649 aylık 1.49% 2.12% 4.15% 82.4% 8.90% 12,478 19,268 4,695 3,389 5,070 kümülatif 6.38% 13.39% 10.43% 56,894 86,177 21,873 2,060 17,537 yıllık 10.74% 16.53% 2.37% 123, ,333 43,458 12,600 32,065 aylık 0.36% 0.32% 2.19% 82.3% 9.00% 11,768 19,472 5,520 3,978 5,120 kümülatif 6.00% 13.76% 8.02% 68, ,641 27,393 1,917 22,657 yıllık 10.61% 17.03% 0.79% 2.30% 126, ,539 45,861 1,909 22,671 aylık 0.58% 1.25% 0.79% 80.0% 9.40% 12,597 20,553 4,002 3,317 4,119 kümülatif 6.61% 15.18% 8.87% 81, ,194 31,395 1,400 26,776 yıllık 12.06% 18.41% 3.44% 130, ,878 47,107 3,327 40,919 aylık 0.24% 2.34% 8.02% 76.2% 9.80% 11,038 11,038 3,053 6,010 14,150 kümülatif 6.35% 12.49% 0.14% 92, ,233 34,448 4,610 40,926 yıllık 11.77% 14.67% 4.08% 132, ,377 48, ,069 aylık 0.45% 0.90% 1.20% 79.8% 0.50% 10.30% 12,831 17, ,426 4,404 kümülatif 6.83% 11.48% 1.35% 105, ,106 35,362 4,816 36,522 yıllık 11.13% 12.49% 5.49% 136, ,791 46,983 6,526 40,771 aylık 2.60% 0.57% 4.37% 76.7% 71 1,942 kümülatif 9.60% 12.11% 3.97% 4,887 38,464 yıllık 11.99% 13.29% 8.46% 6,495 40,901 aylık 0.83% 0.03% 72.9% kümülatif 10.52% 12.08% yıllık 10.76% 12.25% aylık kümülatif yıllık 12

13 Takvim Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Haftasonu 1 Aralık 2 Aralık 3 Aralık 4 Aralık 5 Aralık 6 Aralık Yüksek Askeri Şura toplantısı TÜİK, enflasyon, Kas MB, aylık fiyat gelişmeleri TÜİK, sanayi üretimi, Eki TIM ihracat, Kas raporu, Kas bek: %-7,7, önceki: %5,5 ABD, oto satışları, Kas İtfa: 826mn YTL İTO, enflasyon, Kas Avrupa MB toplantısı ABD, tarım dışı istihdam, Kas ABD, ADP istihdam raporu, Kas bek: -300, önceki: -240 ABD, ISM endeksi, Kas bek: -173, İngiltere MB toplantısı 7 Aralık bek: 38, önceki: 38.9 ABD, işsizlik, Kas Euro bölgesi büyüme verisi, 3Ç bek: %6,8, önceki: %6,5 Bernanke konuşması bek: %-0,2, önceki: %-0,2 Ekonomik görünüm 8 Aralık 9 Aralık 10 Aralık 11 Aralık 12 Aralık 13 Aralık Kurban Bayramı, Türkiye ABD, bekleyen konut satışları, İtfa: 3mlr YTL ABD, ithalat fiyatları, Kas İtfa: 3,1mlr YTL piyasaları 12 Aralık'a kadar Eki kapalı Brezilya MB toplantısı ABD devlet ve hükümet baş-, ABD, ÜFE, Kas kanları zirvesi ABD, perakende satışlar 14 Aralık 15 Aralık 16 Aralık 17 Aralık 18 Aralık 19 Aralık 20 Aralık TÜİK, büyüme, 3Ç, bek: %-0,01 İhale: 18 aylık iskontolu bono İtfa: 1,76mlr YTL Para Politikası Kurulu Japonya MB toplantısı Vade: 23 Haz 2010 (tamamı piyasaya) bek: %15,75, önceki: %16,25 bek: %0,3, önceki: %0,3 ABD sanayi üretimi, Kas bek: %-0,5, önceki: %1,3 İhale: 11 aylık iskontolu bono OPEC toplantısı, Cezayir ABD, öncü göstergeler, Kas TAEK nükleer santral ihalesinde Vade: 18 Kas 2009 (üretim kısıntı kararı bekleniyor) bek: %-0,5, önceki: %-0,8 kararını açıklıyor 21 Aralık MB, Beklenti Anketi, Ara-I Durmuş Yılmaz konuşması 2009 Para Politikası Euro bölgesi, enflasyon, Kas ABD, Philly Fed, Ara Cari açık, Eki, bek: -2,3mlr $ bek: -40, önceki:-39,3 Fed toplantısı, bek: %0,5 önceki: %1 Avrupa MB toplantı tutanakları, 4 Eki toplantısı TBMM'de bütçe görüşmeleri başlıyor ABD, Morgan Stanley karı, 4Ç ABD, konut başlangıçları, inşaat izinleri, kas 22 Aralık 23 Aralık 24 Aralık 25 Aralık 26 Aralık 27 Aralık MB, Beklenti Anketi, Ara-II ABD, büyüme, 3Ç, son veri Avrupa piyasaları tatil, Avrupa, ABD, Latin Amerika Kanada, Latin Amerika, Avrupa TBMM'de bütçe görüşmeleri önceki: %-0,5 Christmas piyasaları kapalı, Christmas tatil, Christmas son eriyor. Hazine, Merkezi yönetim borç stoku, Kasım ABD, yeni konut satışları, Kas ABD, dayanıklı tük. Malı sip., Kas MB, özel sektör dış borcu, Eki ABD; mevcut konut satışları, Kas ABD, kişisel tüketim, Kas 28 Aralık ABD, OFHEO, konut fiyat endeksi, Eki 29 Aralık 30 Aralık 31 Aralık 1 Ocak 2 Ocak 3 Ocak ABD, S&P Case Shiller konut Hazine Ocak ayı borçlanma Tatil, yılbaşı IMF heyeti ocak başında fiyat endeksi, Eki stratejisini açıklıyor Türkiye'ye geliyor TİM, ihracat, Ara TÜİK, dış ticaret, Kas Avrupa tatil ABD, ISM endeksi, Ara İTO, enflasyon, Ara Çek Cum. AB dönem başkanlığını devralıyor Slovakya euroya geçiyor İtalya G8 başkanı oluyor 4 Ocak 13

14 TSKB Araştırma MECLISI MEBUSAN CAD. NO 81 FINDIKLI ISTANBUL 34427, TÜRKİYE (90) faks: (90) Araştırma Gündüz Fındıkçıoğlu Araştırma Müdürü (Ekonomi, Bankacılık, Leasing, Çimento, Otomotiv) (212) Şebnem Mermertaş Yönetici (Enerji, Telekom, Medya, Demir&Çelik, Holding, Havayolu) (212) Sibel Alpsal Kıdemli Uzman (Bankacılık, Sigorta, Beyaz Eşya, GYO, Perakende) (212) Okan Uzunoğulları Uzman (Tekstil, Yiyecek & İçecek, Petrokimya ) (212) uzunogullario@tskb.com.tr Başar Yıldırım Uzman (Ekonomi, Hazine, Otomotiv, Veri Analizi) (212) yildirimb@tskb.com.tr Bahar Şenol Uzman Yardımcısı (Çimento, İlaç) (212) senolb@tskb.com.tr 2008 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. her hakkı mahfuzdur. Bu dökuman Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. nin yatırım bankacılığı faaliyetleri kapsamında, kişisel kullanıma yönelik olarak ve bilgi için hazırlanmıştır. Bu dokümana dayalı herhangi bir işlem yapılması tarafımızdan öngörülen bir husus değildir. Belirtilen görüşler sadece bizim güncel görüşlerimizdir. Bu raporda yer alan bilgileri makul bir esasa dayalı olarak güncelleştirirken, bu konuda mevzuat, uygunluk veya diğer başka nedenlerle amaca uygunluk tam olarak sağlanamamış olabilir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve/veya bağlı kuruluşları veya çalışanları, burada belirtilen senetleri ihraç edenlere ait menkul kıymetlerle ilgili olarak bir pozisyon almış olabilir veya alabilir; menkul kıymetler üzerinde opsiyonları olabilir veya ilgili diğer bir yatırıma girebilir; bu menkul kıymetleri ihraç eden firmalara danışmanlık yapmış, hisselerinin halka arzına aracılık veya yüklenim taahhüdünde bulunmuş olabilir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve/veya bağlı kuruluşları bu raporda belirtilen herhangi bir şirket için yatırım bankacılığı da dahil olmak üzere önemli tavsiyeler veya yatırım hizmetleri sağlıyor veya sağlamış olabilir. Bu raporun ilgili olduğu yatırım fiyatı veya değeri, direkt veya indirekt olarak, yatırımcıların menfaatlerine ters düşebilir. Döviz kurlarındaki herhangi bir değişmenin yatırımın değeri veya fiyatı veya bu yatırımdan sağlanan gelir üzerinde olumsuz bir etkisi olabilir. Geçmişteki performans her zaman gelecekteki performansın kılavuzu olacak demek değildir. Yatırım geliri dalgalanma gösterebilir. Bu rapor kamuya açık bilgilere dayalıdır. Doğru veya tamam olmayan hiçbir beyan yapılmamıştır. Bu rapor söz konusu menkul kıymetlerin alınması veya satılması için bir teklif, yorum ya da yatırım tavsiyesi değildir veya bu menkul kıymetlerin alınıp satılmasına yönelik bir teklif için de bir istek veya zorlama değildir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve kendisiyle bağlantılı olan diğerleri bahsedilen şirketlerin menkul kıymetleriyle ilgili pozisyon alabilirler veya bu menkul kıymetlerle ilgili işlem yapabilirler, ayrıca bu şirketler için yatırım bankacılığı hizmetleri de verebilirler. Herhangi bir yatırım kararı yatırımcının tamamıyla kendi kişisel seçimine dayanmalıdır. Bu rapordaki bilgiler herhangi bir yatırım tavsiyesi olmayıp, raporda yer alan firmalara yatırım yapılmasından ötürü Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. hiç bir sorumluluk kabul etmez. TSKB ARAŞTIRMA