PRATİKTE AYDINLATMA KAVRAMLARI VE TERİMLERİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "PRATİKTE AYDINLATMA KAVRAMLARI VE TERİMLERİ"

Belgin Erdem
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İSO ATMK - AGİD Sektör Toplantısı PRATİKTE AYDINLATMA KAVRAMLARI VE TERİMLERİ A.Kamuran TÜRKOĞLU, Kevork BENLİOĞLU, Tuba BASKAN

2 İÇERİK 1. Işık Şiddeti - Kandela 2. Işık Akısı - Lümen 3. Aydınlık Düzeyi - Lüks 4. Kamaşma 5. Renk Koordinatları 6. Renk Sıcaklığı - Kelvin 7. Renksel GeriVerim - Ra 8. LED Işık Açısı ve Mercek 9. LED Termal Direnç - K/W 10. LED Bin gruplama 11. Verimlilik 12. Akım Kontrollu Sürücü 13. Gerilim Kontrollu Sürücü 2

Renk Sıcaklığı - Kelvin 7. Renksel GeriVerim - Ra 8.

3 AYDINLATMA NİCELİKLERİ 3

4 Şiddeti cd IŞIKIşık ŞİDDETİ: İnsan gözünün görebildiği oranda, ışığın o yöndeki büyüklüğüdür. 4

5 Işık Akısı lm IŞIK AKISI: Açısal Işık Şiddetlerinin toplamıdır. 5

6 AydınlıkDÜZEYİ: Düzeyi lx AYDINLIK Bir yüzeydeki ışık akısı yoğunluğudur. lm/m2 = lx 6

7 Aydınlık Düzeyi KAMAŞMA (Adaptasyon) Doğrudan Engelleyici Doğrudan Olmayan Rahatsız Edici 7

8 Renk RENK KOORDİNATLARI: x-y Renk: Nesnelerden yayılan, geçen veya yansıyan ışığın tayfsal içeriğiyle oluşan görsel etkidir." 8

9 SİYAHCİSİM IŞIĞININ RENGİ 9

10 RENK SICAKLIĞI CCT(K): Sıcak < 3300, [ılık], >5300 Soğuk. 10

11 RenkRENK Sıcaklığının Belirlenmesi SICAKLIĞI: K 1960 u-v renk diyagramında test kaynağı rengine en yakın siyahcisim eğri sıcaklığı 11

12 Renk Sıcaklığının Belirlenmesi RENKSEL GERİVERİM T840 Floresan Metal Halide Akkor Lamba 12

13 Sıcaklığının Belirlenmesi CIE - Renk RENKSEL GERİVERİM İNDİSİ: RA CIE Renk Testi Paleti 13

14 KATMANLI YAPI ÖRNEĞİ 14

15 Yarıiletken LED Renk Dalgaboyu [nm] Yarıiletken Malzeme Kırmızı 610 < λ < 760 GaAsP, AlGaInP, GaP, AlGaAs Turuncu 590 < λ < 610 GaAsP, AlGaInP, GaP Sarı 570 < λ < 590 GaAsP, AlGaInP, GaP Yeşil 500 < λ < 570 AlGaInP, GaP, InGaN, GaN, AlGaP Mavi 450 < λ < 500 ZnSe, InGaN (SiC ve Si alttaş) 15

GaP Sarı 570 < λ < 590 GaAsP, AlGaInP, GaP Yeşil 500 < λ < 570 AlGaInP,

16 LED in YAPISI 16

17 Renk Sıcaklığının Belirlenmesi LED lerden Işık Çıkışı 17

18 Renk Sıcaklığının Belirlenmesi LED ve Mercek Merceksiz Mercekli Açılı Mercekli 18

19 LED lerde ISINMA 19

20 TERMAL DİRENÇ: Rth 20

21 LED lerde BIN Kodu 21

22 LED lerde BIN Kodu 22

23 VERİMLİLİK: lm/w Işık. Akısı : lm Etkinlik.Faktörü Elektrikse l.güç : W VERİMLİLİK (lm/w) RENK SICAKLIĞI (K) RENK GERİVERİM İNDİSİ (CRI) ÖMÜR (SAAT) Akkor Lamba Tungsten Halojen Lamba Fluoresan Lamba, T Metal Halide Lamba Beyaz LED LAMBA TİPİ Yüksek Basınçlı Sodyum Lamba Alçak Basınçlı Sodyum Lamba Yüksek Basınçlı Civa Lambası 23

24 ETKİNLİK FAKTÖRÜ Ref: IEEE Circuits&Devices 20, No.3, s.28-37,

25 GERİLİM KONTROLLÜ SÜRÜCÜ Voltmetre ŞEBEKE ÇIKIŞ: V Gerilim Kontrollü Sürücü Paralel Bağlama 25

26 GERİLİM KONTROLLÜ SÜRÜCÜ 20W Halojen Gerilim Kontrollü Sürücü ŞEBEKE 50 W Paralel Bağlama ÇIKIŞ 20W Halojen Voltmetre 26

27 AKIM KONTROLLÜ SÜRÜCÜ Ampermetre ŞEBEKE ÇIKIŞ: I Seri Bağlama YÜK Akım Kontrollü Sürücü 27

28 AKIM KONTROLLÜ SÜRÜCÜ 700 ma LED ŞEBEKE 700 ma LED 700 ma LED 700 ma Seri Bağlama Akım Kontrollü Sürücü 28

29 AKIM KONTROLLÜ SÜRÜCÜ 350 ma LED ŞEBEKE 700 ma Akım Kontrollü Sürücü 350 ma LED Paralel Bağlama 29

30 Teşekkürler. 30

31 ELEKTROMANYETİK TAYF KAMURAN TÜRKOĞLU 31

32 Farklı Tayf / Aynı Renk CCT=6500K KAMURAN TÜRKOĞLU x = y =

33 Farklı Renk / Aynı CCT CCT = ~5500K KAMURAN TÜRKOĞLU 33

34 İnsan Gözü Görme Hassasiyeti Fotopik V( ) Eğrisi V( )=y, 1924 Maks: 555 nm 683 lm/w Lv > 1 cd/m2 Aydınlıkta Görme Açısı: 2 Koni Renkli 34

35 Gözün Yapısı Koni: 6.8 milyon adet Çomak: 115 Milyon adet 35

36 xyz I = 0.299R G B 36

37 Karanlıkta Görme 37

38 Geometrik Açı Tanımları 38

39 Parıltı (Işıklılık) Parıltı: Birim katı açıda yayılan ışık akısı yoğunluğunun ölçüsüdür. d v di v Lv d da cos da cos Işık kaynağına bağlı bir niceliktir. Mesafeden bağımsız olarak ölçülür. 1 cd/m2 = 0,2919 fl 39

40 SiyahCisim: SiyahCisim ve Planck Yasası Üzerine düşen tüm enerjiyi soğurabilen birim yayımlı ideal nesne. Giriş Yayılan toplam ışınım gücü P S d AT 4 Dalgaboyunun sıcaklığa göre değişimi ds m dt T 40

41 Güneş Işınımları 41

42 SiyahCisim Işıması CCT (K) p (nm)

43 3. Fotometrik Ölçüm Birimleri Ölçüm Büyüklüğü Gösterim Birimi Işık Akısı v lm Işık Şiddeti Iv cd = (lm / sr) Aydınlık Düzeyi Ev lx = (lm / m2) Parıltı (Işıklılık) Lv cd / m2 43

Benzer belgeler

AYDINLATMA TEKNİĞİ, VERİMLİLİK, PLANLAMA VE YÖNETİM İLK OTURUM Prof. Dr. Sermin ONAYGIL

AYDINLATMADA PLANLAMA VE YÖNETİMİN ÖNEMİ AYDINLATMA TEKNİĞİ, VERİMLİLİK, PLANLAMA VE YÖNETİM İLK OTURUM Prof. Dr. Sermin ONAYGIL İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü Enerji Planlaması ve Yönetimi