ÜRGÜP BOYALI KÖYÜ CAM MHRABI BOYALI VLLAGE ÜRGÜP MOSQUE MHRAP Mehmet PINAR

Transkript

1 Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 7 Sayı: 34 Volume: 7 Issue: 34 Issn: ÜRGÜP BOYALI KÖYÜ CAM MHRABI BOYALI VLLAGE ÜRGÜP MOSQUE MHRAP Mehmet PINAR Öz Mihrap, dini yapılarda namaz kılmak için kıble yönünü gösteren mimari bir elemandır. slâmiyetin balangıç yıllarında, kıble duvarında niten ibaret olan mihraplar, zamanla bir cephe düzeni meydana getirecek ekilde tasarlanarak gerek ekil, gerekse süsleme bakımından, slâm Sanatı içinde, dini mimarinin en önemli elamanlarından biri haline gelmitir. Türk-slâm Devri içerisinde Nevehir deki mihraplar, Anadolu daki mihrapların küçük bir bölümünü oluturur. Nevehir in dini mimarisini incelediimizde mihraplar, XIV. yüzyıldan XX. yüzyıl balarına kadar geni zaman dilimine yayılmaktadır. Bu makalede,mihrabında dönerli sütunlara sahip olması ile dierlerinden farklılık gösteren Ürgüp Boyalı Köyü Camii mihrabı tanıtılarak deerlendirilmeye çalıılacaktır. Anahtar Kelimeler: Nevehir, Cami, Mihrap, Sütunce, Boyalı Köyü Camii. Abstract The mihrab, indicating the direction of the qibla for prayer religious buildings as it is known is an architectural element.the early years of Islam, Mecca and a niche with a simple wall niches,over time, have been designed so as to form a front lay out shapes, as well as in terms of embellishment, in Islamic art,religious architecture has become one of the most important parts. Anatolian Turkish-Islamic Periodaltars in Nevehir mihrapları nın creates a small portion. Mosques Mosques and examine the altars of Nevehir, 14-20th century period of time until the beginning of century spread wide. This article differs from others by having sütuncelere rotating mihrap of Urgup introduced Painted Village Church atlar will be evaluated. Keywords: Nevehir, Mosque, Mihrap, Pillars, Boyalı Village Mosque. GR Mihrap; cami mescit ve namazgâhlarda, kıble yönünü gösteren ve imamın cemaat önünde durarak namaz kıldırmasına mahsus olan yer (Arseven, 1950:1347).Camilerde yada ibadet mekânını içeren baka yapı türlerinde, kıble yönünü göstermek amacıyla yerletirilen mihraplar slâm mimarlık ve süsleme sanatı açısından büyük önem taır (Renda, 1977: 311). Kelime VII. yüzyıldan sonra cami mescit vb. yerlerde Kâbe yönünü gösteren, duvarda bulunan ve imama ayrılmı olan oyuk veya girintili yer anlamında (Bozkurt, 2007:8-9), slâm Sanatına özgü bir mimari elamanı adlandırmak için kullanılmıtır (Erzincan, 2005: 31). lk zamanlarda kıble yönü, renkli bir çizgi veya üzerinde belirli iaretler bulunan bir tala gösterilirdi(anonim, 1994:124). Mihrap genel itibariyle youn tezyinatlı ve caminin kıble duvarında yer alan içbükey bir nitir. Mihrap konusundaki en yaygın açıklama namazın kılınacaı yönü belirtilmi olmasıdır (Grabar, 1998: 93). Ör. Gör., Mustafa Kemal Üniversitesi, S.T.M.Y.O., Mimarlık ve ehir Planlama Bölümü

2 Resûlullah ın (SAV) Mekke deki evinin suffasındaki kalın direklerden yapılmı olan mihrabın kıblesi Kudüs tü. Medine ye hicretten sonra yapılan Mescid-i Saadet (Mescid i Nebi) nin mihrabı da yine Kudüs e doruydu. Kâbe nin arkada kalması, Peygamber efendimizin kalbinde üzüntü uyandırmakta olduundan, Hicretin ikinci yılında nazil olan âyet-i kerimede emredildii üzere Müslümanların kıblesi, Kâbe ye çevrilmi (Bozkurt, 2007: 11) ve bu deiime paralel olarak daha önce iaret ettiimiz üzere Mescid-i Nebi nin tanziminde de bazı deiiklikler olmu ve önceleri kuzey duvarı kıble istikameti iken, sonra güney duvarına dönerek namaz kılınmıtır (Yılmaz, 1999:100).Hz. Muhammed (SAV), Medine deki Mescid-i Nebevi de kıbleyi iaret eden bir aaç veya kaya parçasına yakın konumda namaz kıldırmaya balamıtır. Hz. Muhammed (SAV) in namaz kıldırdıı bu yer, ahap mihrap, Kâbe ye çevrilmi olmak artıyla her slam diyarının mimarisine göre çeitli ekiller almıtır (Pınar, 2011:8). Kur an-ı Kerim de mihrap be ayette geçmektedir. Bunlardan üçünde,âl-i mrân 3/37, 39; Meryem 19/11, Hz. Zeke-riyyâ'nın mâbeddeki özel mekâna giri çıkıından ve orada namaz kılıından dierinde ise (Sâd 38/21) Hz. Dâvûd'un mâbeddeki özel bölmesinden ve aralarındaki ihtilâfı çözmesi için iki kiinin ona geliinden söz edilir. Kur an-ı Kerim in bir ayetinde Sebe'sûresi (34/13) de mihrabın çoulu olan mehârîb "yüksek ve ih-tiamlı binalar, korunaklı yüksek mekânlar, kaleler, saraylar, mâbedler" gibi mânalarla açıklanmıtır. Ayetlerde mihrabın: mabed, mescit, mahfil(maksure) ve kale(-ler) yüksek ve ihtiamlı binalar karılıında özel bir mekân ı ifade etmeye yönelik kullanıldıı anlaılmaktadır (Erbay,2005:30). Mihraplarda Standartlaan yazılardan bir tanesi de Ali mran Suresi nin 37. ayetinden devirilen külleme dehale aleyha Zekeriyya l-mihrabe eklindeki kısımdır. Camilerin mihrap duvarlarında yer alan bu yazı, Hepiniz Zekeriya nın mihrabına girin eklinde tercüme edilebilir(garan, 2013:5). VIII.yüzyıla kadar slam dünyasındaki Cami mihraplarında yarım daire eklindeki ni biçimli bir mihrabın uygulandıı cami bilinmemektedir.lk mihrabın nerede,ne zaman,kim tarafından,nasıl ve hangi düünce dorultusunda ekillendirildii hakkında maddi verilerin ve dönem kaynaklarının yetersiz kalması,konu hakkında farklı söylemlerin domasına sebep olmutur (Çam, 1994: ). VIII. yüzyıldan sonra ise kıble duvarının ortasına bir hücre oyularak mihrabın temeli atılmıtır. Daha sonra mihrabı oluturan elemanlar zamanla gelierek genel bir mihrap eması oluturulmutur. Bu mihrap eması bölgelere göre farklılıklar göstermektedir (Bakırer, 1976:1).IX. yüzyıldan sonra camilerde, dı portallere e düzeyde bir süsleme programı ile iç mekânın en önemli öesi niteliine kavuan mihraplarda yazı eritleri ve bitkisel süsleme egemen olmutur. Kenar eritleri, köelik ve tepelikler, kemer ve kavsaralar girift bitkisel motiflerle kaplıdır (Renda, 1977:312). slam mimarisinde yarım daire ni eklindeki ilk mihrap ise, Emevi Halifesi Velid Bin Abdülmelik Dönemi nde (H )Medine Valisi olan Ömer Bin Abdülaziz(H ) tarafından gerçekletirilen Mescit-i Nebevi nin yeniden inasında ortaya konulmutur (Baer, 1985: 8-19).Bu yarım daire ni eklindeki ilk mihrabın Hz. Muhammet in Medine deki evinin avlusunda namaz kıldırırken yüzünü döndüü noktayı iaret etmek ve onun imam olduunu hatırlatmak gibi simgesel bir ilevi vardı. Bu mihraptan günümüze bir ey kalmamıtır (Bozkurt, 2007:12). Anadolu nun 1071 Malazgirt Savaı ndan sonra hızlı bir ekilde Türkleip slamlamasına balı olarak, bu corafyadaki ilk Türk-slam mimarisinin temelleri atılmıtır. Anadolu Selçuklu Devleti öncesi kurulan Anadolu Beylikleri ve Anadolu Selçuklularında faaliyet gösteren yapı ustaları ve sanatkârlar, geleneksel üslup özellikleri ile Anadolu nun yerel kaynaklarını büyük bir beceriyle birletirerek, özgün bir mimari sentez meydana getirmilerdir. Bu balamda XII.ve XIII.yüzyılları kapsayan erken dönem Anadolu Türk Mimarisi nde yapılan mihraplar, üslup ve tasarım özelikleri bakımından önemli bir yere sahiptir. Anadolu Selçuklularının XIV.yüzyıl balarında egemenliklerini yitirmeleri sonrasında uç beyleri bata olmak üzere, sayıları yirmi bee varan Anadolu Beylii

3 baımsızlıını ilan etmitir. Anadolu da XIV. vexv.yüzyılları kapsayan Beylikler devrinde, Karamanolu bata olmak üzere Anadolu nun iç kesimlerinde kurulan Beylikler mimarilerinde Selçuklu üslubunu büyük ölçüde devam ettirirken, Anadolu nun batısında kurulan beyliklerin eserlerinde bazı deiikliklere ve yeni denemelere gidildii görülmektedir (Bozkurt, 2007:13-16). Anadolu Selçuklu sonrası kurulan Beylikler devri mihrapları Selçuklu karakterini taımanın yanında alçı, ahap, özellikle de mermer ve renkli sır tekniinde çini malzeme kullanımıyla farklılık göstermektedir. Mihraplar, devirlerine göre yüksek bir ekil almı; taları, yan sütunları sanatkârane surette çinilerle bezenmi olduu gibi, alçı kabartma süslemeli yahut mermerden veya ahap oyma süslemeli olarak yapılmıtır (Anonim, 1994:124). A. Selçuklu lardan itibaren cami ve mescit planlarında mihrap, bazen binadan çıkıntı eklinde yada duvar içine girintili bir tarzda yapılmıtır. Osmanlı Devrinde, daha büyük boyutlu camiler yapılınca, mihraplar da dikey olarak inceltilerek yükseltilmitir. Erken dönem Osmanlı mihrapları, Anadolu Beylikleri dönemi mihrapları ile çada bir geliim içerisindedir. A. Selçuklu etkilerinin yanı sıra yeni arayıların da hissedildii Osmanlı Beylii dönemi mihrapları XV.yüzyıldan itibaren klasie yakın ilk örneklerin verilmeye balandıı, bir hazırlık sürecini yansıtmaktadır. Nitekim,XIV.yüzyılın ikinci yarısından XV.yüzyılın ikinci yarısına kadar olan dönemde Bursa ve Ankara çevresinde gelien alçı mihraplar daha çok Selçuklu geleneini yansıtmaktadır. Osmanlı nın klasik döneminde, büyük bir kısmı bakent stanbul da olmak üzere belirli tara eyaletlerinde de yaptırılan selâtin külliyeleri ve devlet erkânı camilerinin mihrapları, tasarım ve süsleme özellikleri bakımından bir üslup birliini yansıtmaktadır. Beyaz mermer ana yapı malzemesi olmak üzere, cephe düzeninde silme ve mukarnas içiliklerinin hâkim olduu klasik dönem Osmanlı selâtin cami mihrapları, süsleme açısından yalın ve aır balı bir tutum içerisindedir. Geç dönem Osmanlı Camii mihraplarında ise, batılı üslupların etkisiyle ba gösteren yeni tasarımlar hâkimdir (Bozkurt, 2007:260). OlegGrabar, mihrabın simgecii dıında Kurtuba örneinde görülen biçimiyle insanlara tanrısal lütfun yolunu açan bir kapı görünümü gibi gizemli bir yan anlam (Grabar, 1998: 120) taıyabileceinden bahseder. Sonuçta mihrap, ilevsel özelliinin yanında simgesel boyutu ile de cami tasarımına katılan dini bir motif olup, slam mimarisinde ibadet mekânını yönlendiren yapı elamanı olarak önem taımaktadır. Ürgüp Boyalı Köyü Camii Mihrabı nın tanıtımı: Nevehir mihrapları içerisinde, mihrabının dönerli sütuncelere yer verilmesi bakımından farklılık gösteren mihraplardan biri de Boyalı Köyü Camii mihrabıdır.bu cami, Ürgüp ilçesinin 7 km. dousunda, Boyalı Köyü nde yer almaktadır. Boyalı Köyü Camii, cami giri kapısı üzerinde bulunan kitabesine göre H.1290 (M.1873) tarihinde yaptırılmıtır(fotoraf 1). Banisi Hacı Osman Efendi dir (Eravar, 1993:66).Cami inaat esnasında bedeli stanbul dan Boyalılı Hacı Osman Efendi tarafından karılanmıtır. Hacı Osman Efendi nin Boyalılı olduu ve sarayda üst düzey görevde bulunduu ifade edilmektedir. Cami, mimaride kullanılan teknik ve süsleme sanatlarından hareketle Rum ustalara yaptırılmıtır (Pınar, 2011:88-89). KTABE: Banisi bu caminin bir beyaz-ı nam ehl-i hayr Terk edip bünyadınaâlemde atmıtır temel Eyleyip itmam doküzyüz doksana tarih düüp Bu ibadethaneyi vaz-i eylemiti bi-bedel Köhnelendiegâmette düüp oldu harap Rüzigar-ı bi-mürüvvet rukine virdi helal stimaittikte ey mümin müezzin nalesin

4 Eyle tathir vaz-i bi camii zibayegel htida eyle imama haka dinin kıl eda Olma gafil iste kâfi mafirettir bu mahal Dütüm tarih geda-i mafiret zeccâdesin 1290 serd-i ziba cami yaptı Hacı Osman(Eravar, 1993: 66). Cami, güney-kuzey dorultusunda mihraba dik üç sahına ayrılmı bazilika plan tipinde yapılmıtır. Caminin kuzey cephesinde, üzeri tonozlarla kapatılmı iki parçalı silindirik sütunlar ve bitkisel motifli sütun balıkları üzerine oturtulmu yuvarlak kemerli yanlara açık son cemaat bölümü yer almaktadır (Pınar, 2011:87) (Fotoraf 2). Caminin harim giri kapısı, kuzey cephede ve orta eksende yer almaktadır. Caminin basık kemerli ve iki renkli tatan örülmü giri kapısı üzerinde, 1290 tarihi düülen kitabesi yer almaktadır. Harim kısmı mihraba dik üç sahına ayrılmıtır. Bazilikal plan emasında olduu gibi harimin orta sahını, yan sahınlardan geni ve yüksek tutulmutur. Sahınların üzeri beik tonozla örtülmütür(fotoraf3-4).harim bölümünün kuzeydou cephesinde yerden yaklaık 1 m yüksekliinde ve caminin dou beden duvarına 45 cm derinliinde oyulan ni yer almaktadır. Bu bölüm vaaz kürsüsüdür. Vaaz kürsüsünün ön kısmında yarım silindirik silmeler ve bunların üzerinde silmelerle çerçevelen içlerinde damla ve bitkisel motiflerin bulunduu panolar yer almaktadır(fotoraf 5).Caminin güneyinde mihrabın hemen saında ta minber bulunmaktadır.caminin orijinal minaresi, kuzeybatı cephe duvarının üzerinde kök minare eklinde olup, hemen yanında sonradan eklenen silindirik gövdeli tek erefeli minare yer almaktadır. Harim, kuzeygüney ve batı yönlerinden açılmı iki sıra olmak üzere toplam 10 pencere ile aydınlatılmaktadır.caminin Batı cephesinde yer alan dört pencerede basık kemerli bo pencere alınlıklarına yer verilmitir (Eravar, 1993:67-69) (Fotoraf 6). Caminin mihrabı; Yapıdaki Yeri: Güney duvarının ortasında yer almaktadır. Mihrap nii duvar kalınlıı içinde kalmaktadır. Malzeme ve Teknik: Kesme tatan yapılmıtır. Boyutu:1.95 cm geniliinde, 3.80 cm yüksekliindedir(çizim.1). Elemanlar: Tepelik: Yoktur. Çerçeve ve Kenar Bordürleri: Yoktur. Alınlık: Tüm cepheye hâkim olan mihrap alınlıı 232 cm geniliinde ve 15 cm yüksekliinde dikdörtgendir. Alınlık bezemesiz ve bo bırakılmı olup, alınlık dı kenarlarda kademeli silmelerle çerçevelenmitir(fotoraf 7). Köelik: ki parçadan oluan mihrap köeliinin yüzeyi bo bırakılmıtır. Kemer: Yoktur. Mihrap Nii: Kavsara: 1.20 cm geniliinde 50 cm yüksekliinde olan yarım kubbe eklindeki kavsara içi bo bırakılmıtır(fotoraf 8). Niin Alt Kısmı: Yarım daire planlı mihrap nii 1.23 cm geniliinde, 2.50 cm yüksekliinde ve 65 cm derinliindedir. Niin yüzeyi bezemesiz bırakılmıtır. Sütunceler: Mihrap niini iki yandan sınırlandıran poligonalsütünceler20 cm çapında, 1.40 cm yüksekliindedir(fotoraf 9). Sütunceler8 cm yüksekliinde kademeli silmelerden oluturulmu olan ayaklar üzerine oturur(fotoraf 10). Sütünceler Anadolu Selçuklu Cami mihrablarının bazısında görüldüü gibi dönerlidir. Sütünceler, yukarıda külah eklinde kanalların içine oturmaktadır. Bununla birlikte sanki bunların bir parçasıymı izlenimini de vermektedir. Bunların üzerinde ise sütun balıklarında ki

5 formları hatırlatan belirsiz akant yaprakları gibi gözüken ve yine uçlarında volütlü kabartma balıkları olan16 cm yüksekliinde sütun balıkları vardır (Pınar, 2011: 88) (Fotoraf 11). Oturtmalık: Yoktur. KARILATIRMA VE DEERLENDRME slâm mimarisinde mihrap, ibâdet mekânını yönlendiren yapı elemanı olarak önem t aımaktadır.mihrap,mimarideki ilevsel özelliklerinin yanısıra, süsleme programının da temel u y g u l a m a alanlarından birisidir(bozkurt, 2009: 327). Mihrap elemanlarının önemli bölümlerinden biride sütunlardır. Sütunlar mihraplarda nibölümünün aız kenarlarına, süsleme amacıyla yerletirilen sütun görünümlü elemanlardır (Bozkurt, 2007:8).Aynı zamanda sütunlar mihrap niinin köelerine balanarak, nile kenar bordürleri arasındaki balantıyı meydana getirirler. Mihrap niinin iç ve dı köelerine yerletirilen sütunlar, mihrabın genel görünüü yumuatmakla birlikte mihraba da zenginlik ve hareketlilik katmaktadır (Bakırer, 1976: 79). Nevehir mihrapları içerisinde Ürgüp Boyalı Köyü Cami mihrabında dönerli sütuncelere yer verilmitir. Boyalı Köyü Cami mihrabı, Nevehir mihraplarında görülen sütuncelerden bugün hala statik özelliini kaybetmemi döner vaziyette sütunları olmasıyla farklılık göstermektedir. Boyalı Camii mihrabını dıtan sınırlandıran sütunlar, silindirik ve Anadolu Cami lerinin birçounun mihrabında görüldüü gibi dönerlidir. Sütuncelerin balık bölümünde, külah eklinde kanalların içine oturmakta ve kanallar içerisinde kendi etrafında dönebilmektedir. Bununla birlikte sanki bunların bir parçasıymı izlenimini de vermektedir.dönerli sütuncelerin üzerinde ise sütun balıklarındaki formları hatırlatan belirsiz akant yaprakları gibi gözüken ve yine uçlarında volütlü kabartma balıkları olan16 cm yüksekliinde sütunce balıkları vardır.mihraplarda dönerli sütunce kullanılmasının amacı, yapının genelde eimli arazide kurulması ve bu sebepten dolayı ilerleyen zamanlarda yapının temellerinde meydana gelebilecek herhangi bir oynamanın kolay fark edilebilmesi ve buna yönelik önlemleri almak için bu tarz dönerli sütunceler yerletirilmitir.dönerli sütuncelerin kendi etrafında dönmemesi yapı zemininde bir aksaklıın olduunu gösterir.yapıların temellerinde meydana gelebilecek sorunlar eer giderilmezse küçük ölçekli bir deprem sırasında daha büyük sorunlara sebebiyet verebilir.ürgüp Boyalı Köyü Cami mihrabında görülen döner sütuncenin en yakın benzerörneiniürgüp e yakın sayılabilecek M tarihli Develi Ulu Cami nin mihrabında görülmektedir (Eravar, 1993:70) (Fotoraf 12).Dönerli sütuncelerin bir dieride yine Ürgüp e yakın olan M.1238 tarihli Kayseri Huand Hatun Cami mihrabında burmalı dönerli sütunceler eklinde görülmektedir(fotoraf 13).Osmanlı döneminde yapılmı olan cami mihraplarına baktıımızda ise bölgeye en yakın örnek olan M tarihli Kahramanmara Kazancı Cami mihrabındada mihrap niinin etrafını sınırlayan dönerli sütuncelere yer verilmitir(fotoraf 14-15).Ürgüp Boyallı Köyü Cami mihrap sütuncelerinin bir benzeri Hatay uzunçarı içinde yer alan, yapım tarihi tam bilinmeyen ama V.G.M. Arivi ndeki Osmanlı dönemine aiten eski tarihli belgede, Müftü El Hac Mehmet Efendi Bin El Hac Ali Efendi ve Rüfekasının H.1132 (M.1720) tarihli onarım vakfiyeyesine sahip olan Mahremiye Cami mihrabında uygulanmıtır(ancı, 2006:168). Sütunceler Boyalı Köyü Camii mihrabında olduu gibi süslemesiz ve silindirik olarak yapılmıtır(fotoraf 16).Aralarındaki tek farksa sütunce balıklarının farklı olmasıdır. Artuklular döneminde M yılları arasında yaptırılan Mesudiye Medresesi mihrabında da dönerli sütuncelere yer verilmi olup Anadolu mimarisinde mihraplarda dönerli sütunce uygulaması ilkkez bu yapıda uygulanmıtır (Fotoraf 17). Mesudiye medresesinde, medresenin mihraba yakın olan pencerelerden birisi üzerindeki kitabede Halepli Usta Cafer bni Mahmut un ismi geçmektedir (Aslanapa, 2007: 79).Medrese ustasının Halepli olması ve Suriye deki

6 Zengi mimarisinin özelliklerini yansıtan, H.569 (M ) ile H.596 (M ) tarihli Halep adbahtiye Medresesi mihrabında da dönerli sütuncelere yer verilmi olması ve ayrıca Halep adbahtiye Medresesi yapım tarihinin Mesudiye Medresesinden daha önce olması sebebiyle, mihraplarda dönerli sütunce kullanımının Anadoluya, Suriye deki zengi mimarisin yansımasıyla Halepli ustalar aracılıla geldii ve bu ilk etkileim örneklerinin Artuklulular döneminde Diyarbakır Mesudiye Medresesi mihrabında görüldüü söylenebilir. SONUÇ Türklerin Müslüman olmasıyla birlikte, mimari alandaki yeni oluumlardan mihrablar da büyük ölçüde etkilenmitir. Özellikle Anadolu da, Selçuklu Devri nde balayıp, Beylikler devrindeki yeni arayılarla gelien ve mütekâmil manada Osmanlı da klasik devrini yaayan Türk-slam mimarisinin cami, mescid ve türbelerinde en dikkate ayan elemanını mihraplar oluturmaktadır (Top, 2002:117). Nevehir mihrapları, Anadolu Türk-slam mihrapları içerisinde küçük bir bölümü oluturur (Pınar, 2011:134).Nevehir mihrapları incelendiinde her döneme ait örneklerle karılaılması, bunun neticesinde bir il ölçeinde mihrapların dönemlerin özelliklerine göre deiimi, geliimi ve yeniliklerini takip edebilmemizive mihraplarda kullanılan malzemelerin yapıldıı dönemin ekonomik durumunu vede sanata bakılarını yansıtabilmesi bakımından oldukça önemlidir. Boyalı Köyü Cami mihrabı, Nevehir mihrapları içerisinde,yapının temelinde meydana gelebilecek oynama ve kaymaları saptamaya yarayan, mihrap nii etrafında dönerli kontrol sütuncelerine sahip olması bakımından önemlidir.ayrıca Anadolu mihrapları içerisinde, mihrap nii etrafında dönerli sütunce uygulama örneinin Artuklularla balaması,bu uygulamanın Suriye zengi mimarisine ait olması,a.selçuklu ve Osmanlı döneminde de çok az örnekle bunun devam ettirilmesi ve de Osmanlının son dönemlerinde Ürgüp Boyalı Köyü Camii nde de bu tarz bir uygulamanın görülmesi oldukça önemlidir. KAYNAKÇA ANONM, (1994)."Mihrap", Yeni Rehber Ansiklopedisi, C.14, s.124. ARSEVEN, C. Esad (1950)."Mihrap", Sanat Ansiklopedisi, C.3, s ASLANAPA,Oktay (2007). Anadolu da lk Türk Mimarisi Balangıç ve Gelimesi,Ankara:Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. BAER,Eric (1985)."The Mihrap in the Cave of the Domeof the rock", Muqarnas, Volume: 3,s BAKIRER, Ömür (1976). On üç ve On dördüncü Yüzyıllarda Anadolu Mihrapları, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları. BOZKURT,Tolga(2007). Osmanlı Selâtin Camii Mihrapları, Yayınlanmamı Y.LisansTezi, Konya:Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. BOZKURT, Tolga(2009). "stanbul-üsküdar daki Hanım Sultan Camilerine Ait Mihraplar", Üsküdar Sempozyumu IV, s.327. ÇAM, Nusret (1994). slam da Sanat Resim ve Mimari, Ankara: Elektronik letiim. ERAVAR,Osman (1993). Ürgüp ve Çevresindeki Türk-slam Devri Yapıları, Yayınlanmamı Y.Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ERBAY, Erdoan (2005)."Mihrap", T.D.V. slam Ansiklopedisi, C.30, s.31. ERZNCAN,Tuba (2005)."Mihrap",T.D.V. slam Ansiklopedisi,C.30, s.31. GARAN, Özcan (2013). "Zekeriya nın Mihrabı", Medhal Dergi, S.97, s.5. GRABAR, Oleg (1998). slam Sanatının Oluumu, (Çev.Nuran Yavuz), stanbul: Yapı-Kredi Yayınları. PINAR, Mehmet (2011). Nevehir Mihrapları, Yayınlanmamı Y.Lisans Tezi, Kayseri:Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. RENDA, Günsel (1977)."Anadolu daki Mihrapların Dili", O.D.T.Ü. Mimarlık FakültesiDergisi, C.3, S.2, s AHAN, Hacer (2009). Karamanoulları Dönemi Cami ve Mescitlerinde Yer Alan Mihraplar, Yayınlanmamı Y. Lisans Tezi, Kayseri: ErciyesÜniversitesiSosyalBilimlerEnstitüsü. ANCI, Fuat (2006). Hatay linde Türk Mimarisi, Yayınlanmamı Doktora Tezi,Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. TOP, Mehmet (2002). "Ortaça Türk Mimarisinde Mihrap",Türkler, C.6, s YILMAZ,Can (1999). slam ın Kutsal Mabetleri, Samsun: Sidre Yayınları

7 Çizim 1: Boyalı Köyü Camii Mihrabı Plan ve Genel Görünüü Fotoraf 1 : Cami Kitabesi Fotoraf2 :Cami Son Cemât Bölümü

8 Fotoraf 3 : Cami ç Mekanı Fotoraf 4 :Cami ç Mekanı Fotoraf 5 :Cami Vaaz Kürsüsü Fotoraf 6 : Cami Batı Cephesi Fotoraf 7 : Boyalı Köyü Camii Mihrabı Genel Görünüü Fotoraf 8 : Kavsara

9 Fotoraf 9 : Mihrabı Dı Fotoraf 10 : Mihrabı Dı Yanlardan Yanlardan Sınırlayan Sütunce Kaideleri Fotoraf 11 : Mihrabı Dı Yanlardan Sınırlayan Sütunce Balıı Fotoraf 12 : Develli Ulu Cami Mihrabı

10 Fotoraf13 :KayseriHunat Hatun Cami Mihrabı Fotoraf 14 :K.Mara Kazancı Cami Mihrabı Fotoraf15 :Kazancı Cami Mihrap Sütuncesi Fotoraf 16 :Hatay Mahremiye Cami Mihrabı Fotoraf 17: Diyarbakır Mesudiye Medresesi Mihrabı