SrSO 4 IN KARBONATLI ORTAMDA ÇÖZÜNDÜRÜLMESİ. LEACHING OF SrSO 4 IN CARBONATE MEDIA. Mert ZORAĞA a, * ve Cem KAHRUMAN a a, * Özet. Abstract. 1.
|
|
- Duygu Akkaş
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), Mayıs 2009, Karabük, Türkiye SrSO 4 IN KARBONATLI ORTAMDA ÇÖZÜNDÜRÜLMESİ LEACHING OF SrSO 4 IN CARBONATE MEDIA Mert ZORAĞA a, * ve Cem KAHRUMAN a a, * İ.Ü.Mühendislik Fakültesi Metalurji ve Malz. Müh. Böl., İstanbul, Türkiye, E-posta: mzoraga@istanbul.edu.tr, cemcemce@istanbul.edu.tr Özet Barit Maden Türk A.Ş. den temin edilen selestit (SrSO 4) konsantresi karbonat iyonlarını içeren çözeltide SrCO 3 a dönüştürülmüştür. Dönüşüm reaksiyon hızı üzerine sıcaklığın, karbonat iyonu konsantrasyonunun, karıştırma hızının etkileri incelenmiştir. Sabit madde miktarıyla 20, 30, 40, 50 o C sıcaklıklarda, 2, 2.5, karbonat iyonu konsantrasyonlarında ve 200, 250, 300 dak -1 karıştırma hızlarında çalışılmıştır. Artan sıcaklıkla dönüşümün arttığı, artan karbonat iyonu konsantrasyonuyla dönüşümün azaldığı ve karıştırma hızının değişiminin dönüşüm miktarını etkilemediği belirlenmiştir. Çalışmalarda belli sürelerde reaktörden alınan çözeltilerin analizi ICP-OES cihazında gerçekleştirilmiş, karakterizasyon aşamasında SEM EDS ve XRD analizleri yapılmıştır. Anahtar kelimeler: Stronsiyum sülfat, Stronsiyum karbonat, ICP OES, liç. Abstract Concentrated celestite (SrSO 4) purchased from Barit Maden Türk A.Ş. was conversed to SrCO 3 in carbonate solution. The effects of temperature, carbonate ion concentration and stirring speed on the reaction rate were investigated. This work was carried out by using constant amount of sample at 20, 30, 40, 50 o C temperatures and 2, 2.5, carbonate ion concentrations. It was observed that, conversion increased by increasing temperature while decreased by increasing concentration. Stirring speed does not have effect the conversion. Solutions were taken at known time intervals and analyzed by ICP OES. SEM EDS and XRD analyses were carried out for the characterization of the solid product. Keywords: Strontium sulphate, strontium carbonate, ICP OES, leaching. 1. Giriş Toprak alkali elementlerinden olan stronsiyumun iki önemli minerali vardır. Bunlar, % 56,4 SrO içeren selestit (SrSO 4) ve % 70,1 SrO içeren stronsiyonit (SrCO 3) tir. Bu iki mineralden ticari önemi daha yüksek olanı selestittir. Stronsiyonit ise daha yüksek oranda stronsiyum içermesine karşın yüksek oranda kalsiyum içermesi nedeniyle yüksek saflıkta stronsiyum bileşiklerinin elde edilmesinde selestitin yerini alamamaktadır [1]. Selestit cevheri (SrSO 4) stronsiyum metalinin ve bileşiklerinin ticari kaynağı olup, bu bileşiklerden en önemlisi olan stronsiyum karbonat ise renkli televizyon tüpleri ve manyetik malzemelerin üretimi gibi birçok endüstriyel alanda kullanılmaktadır. Metalik stronsiyum ve bileşiklerinin elde edilmesinde en önemli aşama sülfat şeklindeki cevherin karbonat şekline dönüştürülmesidir. Bu amaca iki klasik yöntem öncülük etmektedir. Bunlar; İndirgeme Yöntemi ve Soda Yöntemi dir. İndirgeme ya da siyah kül olarak bilinen yöntemde cevher C sıcaklıkta suda çözünebilen sülfüre indirgenmekte ve indirgenen cevher suda çözümlendirilmektedir. Suya alınan sülfür CO 2 veya alkali karbonatlar yardımıyla çöktürülmektedir [2]. Soda yönteminde (doğrudan dönüşüm) bir ön hazırlık işlemi olarak cevher bünyesinde bulunan kalsiyum, magnezyum, alüminyum ve demir bileşiklerinin ortamdan uzaklaştırılması için HCl ve H 2SO 4 kullanılmaktadır. Daha sonraki adımda ise selestit cevheri sodyum karbonat ile sulu ortamda tepkimeye sokularak SrSO 4 ın SrCO 3 a dönüşümü gerçekleştirilmektedir [3]. Bu yöntemlerin, işlem kademelerinin fazla olması ve dolayısıyla maliyetlerinin yüksek olması sebebiyle alternatif yöntemler geliştirilmektedir. Chiang ve arkadaşları selestit cevherinin kalsiyum nitrat ile reaksiyonundan elde ettikleri Sr(NO 3) 2 tan SrCO 3 eldesi üzerine çalışmışlardır. Karbonatlaştırıcı olarak CO 2 gazı kullanmışlar ve reaksiyon sırasında ortaya çıkan nitrik asidi nötralleştirmek ve SrCO 3 ın çökelme verimini artırmak için kireçten faydalanmışlardır. 50 C den düşük sıcaklıklarda gerçekleştirdikleri bu işlemle % 90 dan daha yüksek safiyette SrCO 3 elde etmişlerdir [4]. De Buda % 80 den az SrSO 4 içeren düşük ve orta kalitedeki selestit cevherine HCl kullanarak iki kademede uyguladığı saflaştırma ve çözünürleştirme işlemleriyle elde ettiği stronsiyum klorürden amonyum karbonat yardımıyla % 99 safiyetinde SrCO 3 eldesini gerçekleştirmiştir [5]. Castillejos ve arkadaşları ise başlangıçta % 76,43 SrSO 4 içeren cevheri HNO 3 ile işleme sokarak elde ettikleri % 97,85 SrSO 4 içeren konsantreden Na 2CO 3 yardımıyla SrCO 3 eldesi üzerine yaptıkları çalışma sonucunda reaksiyonun tane yüzeyinde meydana geldiğini (topokimyasal reaksiyon) bulmuşlardır [6]. Demirkaya, yüksek lisans çalışmasında cevherde bulunan demir, alüminyum, kalsiyum, magnezyum gibi empüriteleri uzaklaştırmak için önce % 10 luk H 2SO 4 ile ve daha sonra % 10 luk HCl ile 30 dakika süreyle çözümlendirme işlemi uygulamıştır. İkinci adımda ise SrCO 3 eldesi için Na 2CO 3 çözeltisinden yararlanmış ve dönüşüm üzerine Na 2CO 3 konsantrasyonunun, sıcaklığın, tane boyutunun ve sürenin etkilerini incelemiştir. Demirkaya yaptığı bu çalışma sonucunda reaksiyonun daralan çekirdek modeline uygun olduğunu ifade ettiği selestitin SrCO 3 dönüşümü için aktivasyon enerjisini 33 kj.mol -1 olarak bulmuş ve reaksiyonun bu işlem şartlarında difüzyon kontrollü olduğu sonucuna ulaşmıştır [7]. Erdemoğlu ve Canbazoğlu çalışmalarında siyah kül yöntemiyle elde ettikleri stronsiyum sülfürü suda çözümlendirerek elde ettikleri IATS 09, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye
2 çözeltiden SrCO 3 eldesine Na 2CO 3 ın ve CO 2 in etkisini karşılaştırmışlardır. 1 gram SrS kullanarak gerçekleştirdikleri çalışmanın sonucunda CO 2 kullanıldığında % safiyetinde, Na 2CO 3 kullanıldığında ise % 97.7 safiyetinde SrCO 3 elde etmişlerdir. Ancak Na 2CO 3 kullanıldığında SrCO 3 çöktürme hızının arttığını ve buna paralel olarak da stronsiyum ferrit endüstrisi için istenmeyen bir empürite olan sodyum içeriğinin de arttığı sonucuna ulaşmışlardır [2]. Aydoğan ve arkadaşları selestitten HCl çözeltisinde BaCl 2 varlığında SrCO 3 kaynağı olarak kullanılan SrCl 2 eldesini incelemişlerdir. Yaptıkları deneysel incelemeler sonucunda C arasında değişen sıcaklıklarda artan sıcaklıkla çözünürlüğün arttığı sonucuna ulaşmışlardır [8]. Bu çalışmanın amacı literatürde mevcut olan tüm bu araştırmalar ışığında yüksek tenörlü selestit konsantresinden amonyum karbonat içeren çözeltide SrCO 3 eldesine karbonat iyonu konsantrasyonunun, karıştırma hızının ve sıcaklığın etkisini belirlemektir. 2. Malzeme ve Yöntem 2.1 Malzeme Çalışmada Barit Maden Türk A.Ş. den temin edilen, ağırlıkça % SrSO 4, % 1.55 CaSO 4, % 0.34 CaSO 3, % 0.48 BaSO 4, % 0.44 SiO 2, % 0.12 Fe 2O 3 bileşimindeki konsantre kullanılmıştır. Selestit konsantresi eleme cihazında (Octagon 200) standart test elekleri kullanılarak tane boyut ayırımına tabi tutulmuştur. Çözünürleştirme denemelerinde karbonat iyonu kaynağı olarak amonyum karbonat (Merck ) kullanılarak çözeltiler hazırlanmıştır. 2.2 Yöntem Denemeler Şekil 2.1 de gösterilen HWS marka, 1 litre hacimli, çift cidarlı, su ısıtmalı ve kapağı reaktöre kelepçe ile bağlanan cam reaktörde gerçekleştirilmiştir. Reaktörün kapağında 4 adet şilifli norm bağlantı boynu bulunmaktadır. Orta boyunda şekilde de gösterilen teflon kaplı karıştırıcı kol bulunmaktadır. Diğer boyunlara ise buharlaşma kaybını önlemek için kullanılan bullu soğutucu, sıcaklık sensörü (PT 100) ve çözelti alma sırasında katı çekilmesini önleyecek şekilde özel olarak dizayn edilmiş numune alma aparatı yerleştirilmiştir. Çift cidarlı cam reaktörün ısıtılmasında kapalı devre sıcak su sirkülasyonu sağlayan termostat kullanılmıştır. Termostat içerisinde bulunan sıcaklık sensörü ile reaktöre sürekli sabit sıcaklıkta su beslenerek izoterm koşullarda çalışma imkanı sağlanmıştır. Çözelti arzu edilen deney sıcaklığına geldiğinde cam reaktörün şilifli kapağı açılarak katı reaktan bir defada boşaltılmıştır. Belirli sürelerde reaktörden alınan çözelti hacmi kadar sisteme reaktan çözelti ilavesi yapılmış ve denemeler sırasında sıvı hacminin ve çözelti konsantrasyonunun yaklaşık olarak sabit kalması sağlanmıştır. Alınan çözeltideki kükürt miktarı analizi ICP OES cihazında (Spectro Ciros Vision) yapılmıştır. Selestit cevherinin farklı sıcaklık ve amonyum karbonat konsantrasyonlarında dönüştürülmesi sonucu elde edilen stronsiyum karbonat ürününün karakterize edilmesinde XRD (Rigaku D/Max 2200/PC - Cu-Kα=1,5406) ve SEM EDS (Jeol JSM 5600 i-xrf 500i) analiz tekniklerinden yararlanılmıştır. Şekil 1. Deney Düzeneği (1-Termostat 2-Cam Reaktör 3-Sıcaklık Ölçer 4-Mekanik Karıştırıcı 5-Teflon Kaplı Karıştırma Kolu 6-Bullu Soğutucu 7-Çözelti Alma Aparatı 8-Sıcaklık Sensörü) 3. Bulgular 3.1 Selestitin Karakterizasyonu Barit Maden Türk A.Ş den temin edilen selestit konsantresinin XRD analizi Şekil 3.1 de gösterilmiştir. Şiddet PDF No: θ (Derece) Şekil 2. Selestit Konsantresinin XRD Diyagramı 3.2 Dönüştürme Reaksiyonu Hızına Karıştırma Hızının Etkisi Denemelerde reaktör sisteminde girdap oluşturmayacak karıştırma hızları seçilmiş olup 200, 250 ve 300 dak -1 karıştırma hızları denenmiştir. 50 C sıcaklıkta, karbonat iyonu konsantrasyonunda, µm tane boyutunda ve 3 g numune miktarıyla çalışılarak yapılan denemelerin sonucunda elde edilen fraksiyonel dönüşüm süre grafikleri Şekil 3.2 de gösterilmiştir.
3 Şekil 3. Karıştırma hızının dönüşüme etkisi (Selestit miktarı: 3 g, sıcaklık: 50 o C, karbonat iyonu konsantrasyonu:, tane boyutu aralığı : µm) 3.3 Dönüştürme Reaksiyonu Hızına Sıcaklığın Etkisi Selestitin SrCO 3 a dönüşüm hızı üzerine sıcaklığın etkisi 2, 2,5 ve karbonat iyonu konsantrasyonu 20, 30, 40 ve 50 C sıcaklıklar, 300 dak -1 karıştırma hızı, µm tane boyutu ve 3 g madde miktarı kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen fraksiyonel dönüşüm süre diyagramları Şekil 3.3, 3.4, 3.5 te ve son ürün olan SrCO 3 ın XRD diyagramı da Şekil 3.6 da gösterilmiştir. 200 dev/dak 250 dev/dak 300 dev/dak 20 C 30 C 40 C 50 C Şekil 4. Karbonat iyonu çözeltisi kullanıldığında 20 C 30 C 40 C 50 C Şekil 5 Karbonat iyonu çözeltisi kullanıldığında Şekil 6. Karbonat iyonu çözeltisi kullanıldığında Şiddet C 30 C 40 C 50 C PDF No: θ θ (Derece)( Şekil 7. Karbonat iyonu çözeltisinde 50 C sıcaklıkta çalışılarak elde edilen SrCO 3 ın XRD diyagramı (Selestit miktarı: 3 g, karbonat iyonu konsantrasyonu:, tane boyutu aralığı : µm, karıştırma hızı: 300 dak -1 )
4 3.4 Dönüştürme Reaksiyon Hızına Karbonat İyonu Konsantrasyonunun Etkisi Selestitin SrCO 3 a dönüştürülmesine karbonat iyonu konsantrasyonunun etkisi 20, 30, 40, 50 C sıcaklıklarda, 300 dak -1 karıştırma hızında, µm tane boyutunda ve 3 g cevher konsantresi kullanılarak 2, 2.5 ve karbonat iyonu konsantrasyonu kullanılarak denenmiştir. Fraksiyonel dönüşüm, konsantrasyon artışı ile azalmakta ve 20 C de gerçekleştirilen denemelerde reaksiyon tamamlanmamaktadır. Şekil C sıcaklıkta karbonat iyonu Şekil C sıcaklıkta karbonat iyonu Şekil C sıcaklıkta karbonat iyonu Şekil C sıcaklıkta karbonat iyonu Şekil 12. Selestit tanesi ve üzerinde oluşan SrCO 3 ın SEM görüntüsü (Selestit miktarı: 3 g, sıcaklık: 20 o C, karbonat iyonu konsantrasyonu:, tane boyutu aralığı : µm,
5 Teşekkür A Bu çalışma, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsüne bağlı olarak yürütülen SrSO 4'(Selestit) ın Karbonatlı Çözeltide Çözündürülmesi başlıklı yüksek lisans tezinin ve İ. Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Sekreterliğince 2332 numara ile desteklenen projenin bir bölümüdür. B İ. Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Sekreterliği ne ve selestit konsantresini sağlayan Barit Maden Türk A.Ş. ye teşekkürlerimizi sunarız. Kaynaklar Şekil 13. Selestit tanesi ve üzerinde oluşan SrCO 3 ın SEM görüntüsü A: SrCO 3 B: Selestit (Selestit miktarı: 3 g, sıcaklık: 20 o C, karbonat iyonu konsantrasyonu:, tane boyutu aralığı : µm, 4. Tartışma ve Sonuç Selestitin stronsiyum karbonata dönüşümü karbonat iyonu içeren çözeltide aşağıdaki kimyasal reaksiyona göre gerçekleşmektedir: SrSO + CO SrCO + SO (1) Bu reaksiyon için itici güç stronsiyum sülfat ( ) ile stronsiyum karbonatın ( ) çözünürlük çarpımları arasındaki farktır [6]. 200, 250 ve 300 dak -1 karıştırma hızlarında yapılan denemelerde artan karıştırma hızının dönüşümü etkilemediği bulunmuştur (Şekil 3.2). Daha yüksek hızlarda çalışmalar reaktör içinde vorteks oluşumu nedeniyle gerçekleştirilememiştir. 300 dak -1 karıştırma hızı seçilerek katı tanecikleri çevreleyen sıvı film tabakasının oluşturduğu direnç bertaraf edilmiştir. 300 dak -1 karıştırma hızında, µm tane boyutunda ve 2, 2,5, karbonat iyonu konsantrasyonlarında artan sıcaklıkla dönüşümün arttığı görülmüştür (Şekil 3.3, 3.4, 3.5). 20 ve 30 o C sıcaklıklarda deneme süresi sonunda dönüşümün tamamlanmadığı; 40 ve 50 o C sıcaklıklarda ise reaksiyonun tamamlandığı görülmektedir (Şekil 3.6). [1] Habashi, F.,Handbook of Extractive Metallurgy, vol. 4, New York, Wiley VCH, ISBN , , [2] Erdemoğlu, M., Canbazoğlu, M., The leaching of SrS with water and the precipitation of SrCO 3 from leach solution by different carbonating agents, Hydrometallurgy, 49, , [3] Erkalfa, H., Kalafatoğlu, E., Tozun, R., Özkan, O., Ferrit Malzemelerde Kullanılan BaCO 3, SrCO 3 ve MnCO 3 ın Yerli Hammaddelerden Üretim Yöntemleri, Marmara Bilimsel ve Endüstriyel Araştırma Enstitüsü, 27 39, [4] Chiang, J.S., Mercerville, Goldstein, D., Brunswick, E., N.J., Preparation of Strontium Carbonate, U.S.A. Patent 4,421,729, [5] De Buda, F., Method for Recovery and Conversion of Strontium Sulfate to Strontium Carbonate from Low to Medium Grade Celestite Ores, U.S.A. Patent 4,666,688, [6] Castillejos, A.H., De La Cruz Del B., Uribe, S., The Direct Conversion of Celestite to Strontium Carbonate in Sodium Carbonate Aqueous Media, Hydrometallurgy, 40, , [7] Demirkaya, İ., Yerli Sölestin ve Barit Konsantrelerinden SrCO 3 ve BaCO3 Üretimi, Yüksek Lisans Tezi,1996, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,1996. [8] Aydoğan, S., Erdemoğlu, M., Arar, A., Uçar, G., Özkan, A., Dissolution Kinetics of Celestite (SrSO 4) HCl Solution With BaCl 2, Hydrometallurgy, 84, , , 30, 40, 50 C sıcaklıklarda, 300 dak -1 karıştırma hızında, µm tane boyutu aralığında ve 3 g cevher konsantresinde artan karbonat iyonu konsantrasyonuyla dönüşümün düşük sıcaklıklarda bir miktar azaldığı (Şekil 3.7, 3.8), sıcaklık artışı ile beraber karbonat iyonu konsantrasyonlarının dönüşümü etkilemediği görülmektedir (Şekil 3.9, 3.10). Yüksek konsantrasyonlarda başlangıçta reaksiyonun hızlı geliştiği, daha sonra oluşan ürün tabakasının reaksiyon hızını yavaşlattığı görülmüştür. Şekil 3.11 ve 3.12 de bu 2- aşamada reaksiyonun ilerleyişi CO 3 iyonlarının oluşan ürün tabakasından difüzyonu ile gerçekleştiği düşünülmektedir.
International Black Sea Mining & Tunnelling Symposium / K. AYDINER, S. YASAR & O. YASAR (Eds.) / 2-4 November 2016 / Trabzon-Turkey
Investigating the Dissolution of Celestite in BaCl2 and MgCl2 Medium Selestit Mineralinin BaCl 2 ve MgCl 2 İçeren Ortamlarda Çözünürlüğünün Araştırılması Ayşegül BILEN a *, Ibrahim Goksel HIZLI a,b, Rasit
DetaylıKabul Edilmiş Makale/Accepted Manuscript
Kabul Edilmiş Makale/Accepted Manuscript Başlık: Selestit konsantresinin asit ortamında liç özelliklerinin incelenmesi ve çöktürme yöntemiyle SrCO 3 üretimi Title: Investigation of leaching characteristics
DetaylıSÜLFÜRİK ASİT VARLIĞINDA HAVA OKSİJENİ KULLANARAK KÜRE KALKOPİRİT KONSANTRESİNDEN BAKIRIN EKSTRAKSİYONU
SÜLFÜRİK ASİT VARLIĞINDA HAVA OKSİJENİ KULLANARAK KÜRE KALKOPİRİT KONSANTRESİNDEN BAKIRIN EKSTRAKSİYONU Bayram SİTİL a1, Ercan KESKİN a2, M. Deniz TURAN b,*, H. Soner ALTUNDOĞAN a3 a Fırat Üniversitesi
DetaylıTOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ
Bölüm 4 TOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra Magnezyum, kalsiyum, stronsiyum, baryum ve radyumdan
DetaylıKÜKÜRT DİOKSİT GAZI İLE ÜLEKSİT TEN BORİK ASİT ÜRETİMİ
KÜKÜRT DİOKSİT GAZI İLE ÜLEKSİT TEN BORİK ASİT ÜRETİMİ İbrahim Hakkı Karakaş a*,mehmet Çopur b, M. Muhtar Kocakerim c, Zeynep Karcıoğlu Karakaş d a Bayburt Üniversitesi, Bayburt Meslek Yüksek Okulu, Bayburt
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME LABORATUVARI-I DERSİ OKSİTLİ BAKIR CEVHERİNİN LİÇİ DENEYİ DENEYİN AMACI: Uygun
BARTIN ÜNİVERSİTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME LABORATUVARI-I DERSİ OKSİTLİ BAKIR CEVHERİNİN LİÇİ DENEYİ DENEYİN AMACI: Uygun bir reaktif kullanarak oksitli bakır cevherindeki bakırı
DetaylıEFFECT OF MECHANICAL ACTIVATION ON THE SODA ROASTING KINETICS OF CHROMITE
KROMİTİN SODA KAVURMASI KİNETİĞİNE MEKANİK AKTİVASYONUN ETKİSİ Güven YARKADAŞ ve Kenan YILDIZ Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, Sakarya E-posta: kenyil@sakarya.edu.tr
DetaylıYüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi/ Journal of The Institute of Natural & Applied Sciences 17 (1):6-12, 2012
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi/ Journal of The Institute of Natural & Applied Sciences 17 (1):6-12, 2012 Araştırma Makalesi/Research Article BaCl 2 -Ba(H 2 PO 2 ) 2 -H 2 O Üçlü
DetaylıİLK ANYONLAR , PO 4. Cl -, SO 4 , CO 3 , NO 3
İLK ANYONLAR Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - İLK ANYONLAR Anyonlar negatif yüklü iyonlardır. Kalitatif analitik kimya analizlerine ilk anyonlar olarak adlandırılan Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - analizi ile
DetaylıÇözünürlük kuralları
Çözünürlük kuralları Bütün amonyum, bileşikleri suda çok çözünürler. Alkali metal (Grup IA) bileşikleri suda çok çözünürler. Klorür (Cl ), bromür (Br ) ve iyodür (I ) bileşikleri suda çok çözünürler, ancak
DetaylıELEKTROLİTİK TOZ ÜRETİM TEKNİKLERİ. Prof.Dr.Muzaffer ZEREN
Prof.Dr.Muzaffer ZEREN Bir çok metal (yaklaşık 60) elektroliz ile toz haline getirilebilir. Elektroliz kapalı devre çalışan ve çevre kirliliğine duyarlı bir yöntemdir. Kurulum maliyeti ve uygulama maliyeti
DetaylıHYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU
ÖZET HYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU Zeynep KARCIOĞLU KARAKAŞ a,*, Recep BONCUKÇUOĞLU a, İbrahim H. KARAKAŞ b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıALUMİNYUMUN YÜZEYİNDEKİ OKSİT TABAKASININ SÜLFÜRİK ASİT ANODIZING YÖNTEMİYLE GELİŞTİRİLMESİ*
ALUMİNYUMUN YÜZEYİNDEKİ OKSİT TABAKASININ SÜLFÜRİK ASİT ANODIZING YÖNTEMİYLE GELİŞTİRİLMESİ* The Development of Alumina Formed on Aluminium Using Sulphuric Acid Anodizing Technique Suzan KONUKLU Kimya
DetaylıEAG 04. KCl ÇÖZELTİSİNİN METASTABİL BÖLGE GENİŞLİĞİNİN KNO 3 KATKISI VARLIĞINDA ULTRASONİK SENSÖRLE ÖLÇÜLEBİLİRLİLİĞİNİN İNCELENMESİ
EAG 04 KCl ÇÖZELTİSİNİN METASTABİL BÖLGE GENİŞLİĞİNİN KNO 3 KATKISI VARLIĞINDA ULTRASONİK SENSÖRLE ÖLÇÜLEBİLİRLİLİĞİNİN İNCELENMESİ A.A.Ceyhan, A.N.Bulutcu İstanbul Teknik Üniversitesi, Kimya-Metalürji
DetaylıÇorum Yöresi Tuğla Topraklarındaki Çözünebilir Alkali Tuzların Olumsuz Etkilerinin BaCO 3 ve SrCO 3 ile Giderilmesi
Çorum Yöresi Tuğla Topraklarındaki Çözünebilir Alkali Tuzların Olumsuz Etkilerinin BaCO 3 ve SrCO 3 ile Giderilmesi Atilla Evcin a *, Mürüvvet Bıyık a, Abdullah Küçük a ÖZET a Afyon Kocatepe Üniversitesi,
DetaylıKİMYA II DERS NOTLARI
KİMYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sulu Çözeltilerin Doğası Elektrolitler Metallerde elektronların hareketiyle elektrik yükü taşınır. Saf su Suda çözünmüş Oksijen gazı Çözeltideki moleküllerin
DetaylıSürekli Karıştırmalı Tank Reaktör (CSTR)
Sürekli Karıştırmalı Tank Reaktör (CSTR) Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Sürekli karıştırmalı tank reaktörde gerçekleşen tepkimeye ilişkin hız sabitinin bulunmasıdır.
DetaylıMEMM4043 metallerin yeniden kazanımı
metallerin yeniden kazanımı Endüstriyel Atık Sulardan Metal Geri Kazanım Yöntemleri 2016-2017 güz yy. Prof. Dr. Gökhan Orhan MF212 Atıksularda Ağır Metal Konsantrasyonu Mekanik Temizleme Kimyasal Temizleme
DetaylıPik (Ham) Demir Üretimi
Pik (Ham) Demir Üretimi Çelik üretiminin ilk safhası pik demirin eldesidir. Pik demir için başlıca şu maddeler gereklidir: 1. Cevher: Demir oksit veya karbonatlardan oluşan, bir miktarda topraksal empüriteler
DetaylıBu tepkimelerde, iki ya da daha fazla element birleşmesi ile yeni bir bileşik oluşur. A + B AB CO2 + H2O H2CO3
DENEY 2 BİLEŞİKLERİN TEPKİMELERİ İLE TANINMASI 2.1. AMAÇ Bileşiklerin verdiği tepkimelerin incelenmesi ve bileşiklerin tanınmasında kullanılması 2.2. TEORİ Kimyasal tepkime bir ya da daha fazla saf maddenin
DetaylıPROBERTİTİN TİTRİPLEX III ÇÖZELTİLERİNDE ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ
PROBERTİTİN TİTRİPLE III ÇÖZELTİLERİNDE ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ Hatice Dursun*, M.Muhtar Kocakerim*, Özkan Küçük*, Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü,Erzurum,2524 *Atatürk Üniversitesi
Detaylı4. GRUP KATYONLARI (TOPRAK ALKALİLERİ GRUBU)
4. GRUP KATYONLARI (TOPRAK ALKALİLERİ GRUBU) Ba +2, Ca +2, Sr +2 Bu grup katyonlarının bir grup altında toplanmalarına neden olan ortak özellikleri, amonyak (NH 4 OH) amonyum klorür (NH 4 Cl) tamponu ile
DetaylıBakır Rafinasyon Curufu Flotasyon Atıklarındaki Bakırın Geri Kazanımı
200 Bakır Rafinasyon Curufu Flotasyon Atıklarındaki Bakırın Geri Kazanımı * Murat Çakır, 1 Muhammet Kartal, 2 Harun Gül, 1 Ebru Taşkın, 1 Mehmet Uysal, 3 A.Osman Aydın, 1 Ahmet Alp 1 Sakarya Üniversitesi,
DetaylıMalahit Cevherinin Perklorik Asit Çözeltilerindeki Çözünürlüğünün İncelenmesi
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(3), ss. 175-185, Eylül 2017 Çukurova University Journal of the Faculty of Engineering and Architecture, 32(3), pp. 175-185, September 2017
DetaylıNormal derişimler için: PE- HD, PTFE Nitrik asit (ρ 1,42 g/ml) ile ph 1-2 olacak şekilde asitlendirilmelidir. Düşük derişimler için: PFA, FEP
Ek-1 Nnumunelerin Muhafazası İçin Uygun Olan Teknikler Yapılacak Tayin Kabın Tipi Muhafaza Tekniği En uzun Muhafaza Süresi Yüksek derişimde çözünmüş gaz içeren numuneler için, alındıkları yerde analiz
DetaylıA- LABORATUAR MALZEMELERİ
1- Cam Aktarma ve Ölçüm Kapları: DENEY 1 A- LABORATUAR MALZEMELERİ 2- Porselen Malzemeler 3- Metal Malzemeler B- KARIŞIMLAR - BİLEŞİKLER Nitel Gözlemler, Faz Ayırımları, Isısal Bozunma AMAÇ: Karışım ve
DetaylıKolemanitin HCl Çözeltilerinde Çözünme Kinetiğinin İncelenmesi The Investigation of Leaching Kinetics of Colemanite in HCl Solutions
//. Uluslararası Bor Sempozyumu, 23-25 Eylül 2004 Eskişehir Türkiye Kolemanitin HCl Çözeltilerinde Çözünme Kinetiğinin İncelenmesi The Investigation of Leaching Kinetics of Colemanite in HCl Solutions
DetaylıYrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üiversitesi 2007 KLERİ DERS NOTLARI. Sıvı fazdan katı taneciklerin çökelmesi için çoğu reaksiyonlar
TOZ ÜRETİM TEKNİKLER KLERİ DERS NOTLARI YRD. DOÇ.. DR. ATİLLA EVCİN Kimyasal Çökeltme Sıvı fazdan katı taneciklerin çökelmesi için çoğu reaksiyonlar A + B AB tipi çökelme reaksiyonlarıdır. Kuvvetli atomlararası
DetaylıELEKTROKOAGÜLASYON İLE SULU ÇÖZELTİLERDEN BOYAR MADDELERİN GİDERİLMESİ
Güncelleme: Eylül 2016 ELEKTROKOAGÜLASYON İLE SULU ÇÖZELTİLERDEN BOYAR MADDELERİN GİDERİLMESİ DENEYİN AMACI: Sentetik olarak hazırlanmış bir boya çözeltisinden faydalanılarak elektrokoagülasyon işleminin
DetaylıSERT KROM BANYOSU ES / M 300
SERT KROM BANYOSU ES / M 300 GENEL BİLGİLER : ES / M 300, sert krom kaplama uygulamaları için ESER KIMYA tarafından geliştirilmiş, demir / çelik gibi sert ve bakır / alüminyum gibi yumuşak malzemeler üzerine
DetaylıBASINÇLI REAKTÖRDE KARBON DİOKSİTİN ATIK ULEKSİT CEVHERİ İLE TUTULMASININ OPTİMİZASYONU
ÖZET BASINÇLI REAKTÖRDE KARBON DİOKSİTİN ATIK ULEKSİT CEVHERİ İLE TUTULMASININ OPTİMİZASYONU Mehmet ÇOPUR a, M. Muhtar KOCAKERİM a, İ.Hakkı KARAKAŞ b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya
DetaylıToprakta Kireç Tayini
Toprakta Kireç Tayini Toprakta kireç tayininde genellikle kalsimetre düzeneği kullanılır ve % kireç miktarı CaCO 3 cinsinden ifade edilir. Elde edilen veriler doğrultusunda toprakların kireç içeriğine
DetaylıÖrnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :
Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani
DetaylıTÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİFİZİK,KİMYA,BİYOLOJİ-VE MATEMATİK ) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI
TÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİFİZİK,KİMYA,BİYOLOJİ-VE MATEMATİK ) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI ÇALIŞTAY 2009-1 TÜSSİDE-GEBZE 15-22 HAZİRAN 2009 GRUP KATALİZÖR ERDOĞAN DURDU
Detaylıözet rejenere edilerek tekrar kullanılmaktadır (1). Denizli cevherleri için, bu metodun diğer metodlara karşı üstünlüğü şu noktalarda olmaktadır:
OKSİDE BAKIR CEVHERLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UTKU SADIK* özet Asit yiyici karbonatlar ihtiva eden Denizli bölgesi bakır cevherine amonyak liçing metodu uygulanmış ve lâboratuvar çapta bazı optimum şartlara
DetaylıADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KİMYASAL ANALİZ LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU
ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KİMYASAL ANALİZ LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU 1 CİHAZLAR Laboratuvar Etüvü (Memmert)... 3 Desikatör... 3 Analitik Terazi
DetaylıKireçtaşlarından Çöktürülmüş Kalsiyum Karbonat Üretimi Doç. Dr. Özen KILIÇ
Kireçtaşlarından Çöktürülmüş Kalsiyum Karbonat Üretimi Doç. Dr. Özen KILIÇ Ç.Ü. Müh. Mim. Fak. Maden Müh. Bölümü e-posta: zenkilic@cu.edu.tr PCC (ÇKK) NEDİR? PCC (Precipitated Calcium Carbonate), çöktürülmüş
DetaylıATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla
ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla kendinden farklı atomlara dönüşemezler. Atomda (+) yüklü
DetaylıBAKIR İÇEREN LİÇ ÇÖZELTİLERİNDEN CHEVREUL TUZU ELDESİNİN İSTATİSTİKSEL MODELLENMESİ
BAKIR İÇEREN LİÇ ÇÖZELTİLERİNDEN CHEVREUL TUZU ELDESİNİN İSTATİSTİKSEL MODELLENMESİ S. ÇOLAK, T. ÇALBAN, M. YEŞİLYURT Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Müh. Bl. 540-Erzurum, Türkiye. ÖZET
DetaylıBOR ENDÜSTRİSİ KATI ATIKLARINDAN BORAKSIN KATI-SIVI ÖZÜTLEME İLE GERİ KAZANILMASI
BOR ENDÜSTRİSİ KATI ATIKLARINDAN BORAKSIN KATI-SIVI ÖZÜTLEME İLE GERİ KAZANILMASI Mine ÖZDEMİR, İlker KIPÇAK, Neşe (UYGAN) ÖZTÜRK Osmangazi Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Kimya Mühendisliği
DetaylıBİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere
DetaylıGravimetrik Analiz-II
Gravimetrik Analiz-II Prof Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 18-GRAVİMETRİK ANALİZ-II 1 GRAVİMETRİK ANALİZLERDE İŞLEM BASAMAKLARI 1. Çözme, 2. çöktürme, 3. özümleme, 4. süzme, 5. yıkama, 6. kurutma, 7. yakma 8.
DetaylıKOLEMANİT CEVHERİNİN POTASYUM HİDROJEN SÜLFAT ÇÖZELTİSİNDE ÇÖZÜNÜRLÜĞÜNÜN İNCELENMESİ
KOLEMANİT CEVHERİNİN POTASYUM HİDROJEN SÜLFAT ÇÖZELTİSİNDE ÇÖZÜNÜRLÜĞÜNÜN İNCELENMESİ Rövşen Guliyev Atatürk Üniversitesi,Mühendislik Fakültesi, Kimya Bölümü Erzurum,25240 e-mail : rusen1958@yahoo.com.tr
DetaylıÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ
ÇEVRE KİMYASI LABORATUVARI ÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ 1. GENEL BİLGİLER Doğal sular ve atıksulardaki çözünmüş oksijen (ÇO) seviyeleri su ortamındaki fiziksel, kimyasal ve biyokimyasal aktivitelere bağımlıdır.
DetaylıMİKRODALGA YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU
MİKRODALGA YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU Zeynep KARCIOĞLU KARAKAŞ a,*, Recep BONCUKÇUOĞLU a, Mehmet ERTUĞRUL b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre
DetaylıUFALANMA FARKLILIĞINDAN YARARLANILARAK YOZGAT AYRIDAM LİNYİTİNİN ZENGİNLEŞTİRİLEBİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 2 sh. 41- Mayıs 1 UFALANMA FARKLILIĞINDAN YARARLANILARAK YOZGAT AYRIDAM LİNYİTİNİN ZENGİNLEŞTİRİLEBİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ (INVESTIGATION
Detaylı5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu)
5. GRUP KATYONLAR (Alkali grubu) Mg +2 Na + K + Li + Bu gruptaki katyonların hepsini çöktürebilen ortak bir reaktif yoktur. Na, K ve Li alkali metaller grubunun üyeleridir. NH 4 da bileşikleri alkali metal
DetaylıProses Entegrasyonunun Önemi IĢığında Yeni Üretimler: Zeolit A ve Tozklor
Proses Entegrasyonunun Önemi IĢığında Yeni Üretimler: Zeolit A ve Tozklor Muhammed Seğmen, Mustafa H. Uğur, ve Prof.Dr. İ. Ersan Kalafatoğlu KORUMA KLOR ALKALĠ SANAYĠ VE TĠCARET ANONĠM ġġrketġ ARGE MERKEZĠ
DetaylıBÖLÜM 6 GRAVİMETRİK ANALİZ YÖNTEMLERİ
BÖLÜM 6 GRAVİMETRİK ANALİZ YÖNTEMLERİ Kütle ölçülerek yapılan analizler gravimetrik analizler olarak bilinir. Çöktürme gravimetrisi Çözeltide analizi yapılacak madde bir reaktif ile çöktürülüp elde edilen
DetaylıT.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI SÜREKLİ KARIŞTIRMALI REAKTÖR DENEYİ 2012 KONYA İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... ii SİMGELER VE
DetaylıYMN47 SAF VE BENTONİT BAĞLAYICILI ZEOLİT A ÇUBUKLARIN HAZIRLANMASI VE MİKROYAPISAL ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
YMN47 SAF VE BENTONİT BAĞLAYICILI ZEOLİT A ÇUBUKLARIN HAZIRLANMASI VE MİKROYAPISAL ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Canan Gücüyener, Ayşenur Özcan, Ali Çulfaz, Halil Kalıpçılar Kimya Mühendisliği Bölümü,
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 6.Endüstriyel Kirlenme Kontrolü - Nötralizasyon Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Birçok endüstrinin atıksuyu asidik veya bazik olduğundan alıcı ortama veya kimyasal ve/veya
DetaylıSEMENTASYON DENEYİ DENEY FÖYÜ
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi Metalürji ve Malzeme Mühendisliği SEMENTASYON DENEYİ DENEY FÖYÜ Dr. Öğr. Üyesi Ebru Devrim ŞAM PARMAK Arş. Gör. Berk ŞENYURT
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) T.C. TARIM ve ORMAN BAKANLIĞI Gübre Ve Kaynakları Merkez Araştırma Deney Laboratuvarı Adresi : İstanbul Yolu 5. km. No:32 Yenimahalle 06172 ANKARA/TÜRKİYE Tel :
DetaylıÇÖZELTİ HAZIRLAMA. Kimyasal analizin temel kavramlarından olan çözeltinin anlamı, hazırlanışı ve kullanılışının öğrenilmesidir.
1. DENEYİN AMACI ÇÖZELTİ HAZIRLAMA Kimyasal analizin temel kavramlarından olan çözeltinin anlamı, hazırlanışı ve kullanılışının öğrenilmesidir. 2. DENEYİN ANLAM VE ÖNEMİ Bir kimyasal bileşikte veya karışımda
DetaylıMOL KAVRAMI I. ÖRNEK 2
MOL KAVRAMI I Maddelerin taneciklerden oluştuğunu biliyoruz. Bu taneciklere atom, molekül ya da iyon denir. Atom : Kimyasal yöntemlerle daha basit taneciklere ayrılmayan ve elementlerin yapıtaşı olan taneciklere
DetaylıPROJE EKİBİ Mustafa KEMEÇ ALİ GÜRSOY Proje Danışmanı Prof.Dr.Osman SERİNDAĞ
TÜBİTAK-BİDEB KİMYA BİLİM DANIŞMANLIĞI ÇALIŞTAYI 29 AĞUSTOS - 09 EYLÜL 2007 PROJENİN ADI: SİYANÜRSÜZ ALTIN ELDESİ PROJE EKİBİ Mustafa KEMEÇ ALİ GÜRSOY Proje Danışmanı Prof.Dr.Osman SERİNDAĞ Projenin Amacı
DetaylıAYÇİÇEK YAĞININ AĞARTILMASINDA ASİT AKTİF SEPİYOLİT VE BENTONİTİN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
ULUSLARARASI ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER SEMPOZYUMU 1-3 Şubat 7, İzmir/-TÜRKİYE, s. 1-155 AYÇİÇEK YAĞININ AĞARTILMASINDA ASİT AKTİF SEPİYOLİT VE BENTONİTİN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Eyüp SABAH
DetaylıISIDAÇ 40. yapı kimyasalları. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!
ISIDAÇ 40 yapı kimyasalları Özel ürünleriniz için özel bir çimento! Çimsa ISDAÇ 40 Kalsiyum Alüminat Çimentosu Yapı Kimyasalları Uygulamaları www.cimsa.com.tr ISIDAÇ 40, 10 yılı aşkın süredir Çimsa tarafından,
DetaylıKOLEMANİTLERDEKİ ARSENİĞİN BORİK ASİT VE BORAKS ÜRETİMİNE ETKİSİ. Ali Osman AYDIN, Hüseyin GÜLENSOY, Asiye AKICIOĞLU, Ahmet SAKARYA
KOLEMANİTLERDEKİ ARSENİĞİN BORİK ASİT VE BORAKS ÜRETİMİNE ETKİSİ Ali Osman AYDIN, Hüseyin GÜLENSOY, Asiye AKICIOĞLU, Ahmet SAKARYA aaydin@sakarya.edu.tr SAÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü. SAKARYA
DetaylıKARBONATLI MANGAN CEVHERİNİN İZOTERMAL OLMAYAN DEKOMPOZİSYON KİNETİĞİ THE NON-ISOTHERMAL KINETICS OF DECOMPOSITION OF MANGANESE CARBONATE ORE
SAÜ. Fen Bilimleri Dergisi, 16. Cilt, 1. Sayı, s. 1-5, 2012 20.01.2011 İlk Gönderim 29.01.2012 Kabul Edildi Karbonatlı Mangan Cevherinin İzotermal Olmayan Dekompozisyon Kinetiği F. APAYDIN KARBONATLI MANGAN
DetaylıDENEY 2 GRĐGNARD REAKSĐYONU ile TRĐFENĐLMETHANOL SENTEZĐ. Genel Bilgiler
DENEY 2 GRĐGNARD REAKSĐYONU ile TRĐFENĐLMETHANOL SENTEZĐ Genel Bilgiler 1900 yılında Fransız kimyacı Victor Grignard organomagnezyum halojenürleri keşfetti. Grignard 1912 yılında Nobel ödülü aldı ve bu
DetaylıCa ++ +2HCO 3 CaCO 3(s) +CO 2 +H 2 O 2 CEV3352
Suyun sertliği, sabunu çökeltme kapasitesinin bir ölçüsüdür. Sabun suda mevcut kalsiyum ve magnezyum iyonları tarafından çökeltilir. Diğer çok değerlikli katyonlar da sabunu çökeltebilir. Fakat bunlar
DetaylıDoğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87
Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Rb izotoplarından oluşmuştur. İzotopların doğada bulunma yüzdelerini hesaplayınız. Bir bileşik
DetaylıYrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sol-jel Prosesleri Ders Notları
Alüminyum Alkoksit ve Alümina Üretimi Alüminyum metalinin alkolle reaksiyonu sonucu alkoksit oluşturulması ve bundan elde edilecek jelinde öğütülüp kalsine edildikten sonra alüminaya dönüşmesi beklenmektedir.
DetaylıT.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI-2 KİMYA TESTİ 25 HAZİRAN 2016 CUMARTESİ Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının
DetaylıBT 42 TİROSİNAZ ENZİMİNİN EKSTRAKSİYONU, SAFLAŞTIRILMASI VE FENOLLERİN GİDERİMİNDE KULLANIMI
BT 42 TİROSİNAZ ENZİMİNİN EKSTRAKSİYONU, SAFLAŞTIRILMASI VE FENOLLERİN GİDERİMİNDE KULLANIMI D.Öztan 1, U.Gündüz Zafer 2 1 Gazi Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,
DetaylıYükseltgenme-indirgenme tepkimelerinin genel ilkelerinin öğrenilmesi
DENEY 6 KMNO4 İLE Fe 2+ MİKTAR TAYİNİ 6.1. AMAÇ 6.2. TEORİ Yükseltgenme-indirgenme tepkimelerinin genel ilkelerinin öğrenilmesi Yükseltgenme bir atomun yükseltgenme sayısının cebirsel olarak arttığı bir
DetaylıSEMENTASYON DENEYİ 1. DENEYİN AMACI
SEMENTASYON DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Sementasyonun oluşabilmesi için gerekli olan standart potansiyeller arasındaki farkların Cu 2+ -Fe iyon - metal çifti için incelenmesi, sementasyon olayının örneklenmesi
DetaylıARAŞTIRMA MAKALESİ / RESEARCH ARTICLE
Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi A-Uygulamalı Bilimler ve Mühendislik Anadolu University Journal of Science and Technology A- Applied Sciences and Engineering Cilt: 16 Sayı: 2-2015 Sayfa:
DetaylıTürkoğlu-Şekeroba (Kahramanmaraş, Türkiye) Baritlerinin Flotasyon ile Zenginleştirilmesi
Türkoğlu-Şekeroba (Kahramanmaraş, Türkiye) Baritlerinin Flotasyon ile Zenginleştirilmesi Zehra Altınçelep 1, Oktay Bayat 2, Seda Demirci 3 1 Atatürk Üniversitesi, Maden Mühendisliği Bölümü, Erzurum, Türkiye;
DetaylıSİKLON TİPİ GAZ YIKAYICISI İLE BACA GAZINDAN KÜKÜRT DİOKSİTİN UZAKLAŞTIRILMASI
25 SİKLON TİPİ GAZ YIKAYICISI İLE BACA GAZINDAN KÜKÜRT DİOKSİTİN UZAKLAŞTIRILMASI Hakan EKİNCİ, Doğa ALEVER, Emre GÜRLEYİK, Gülnur ŞAHİN, Ö. Murat DOĞAN, B. Zühtü UYSAL Gazi Üniversitesi, Kimya Mühendisliği
DetaylıElektrot Potansiyeli. (k) (k) (k) Tepkime vermez
Elektrot Potansiyeli Uzun metal parçası, M, elektrokimyasal çalışmalarda kullanıldığında elektrot adını alır. M n+ metal iyonları içeren bir çözeltiye daldırılan bir elektrot bir yarı-hücre oluşturur.
DetaylıHAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği. DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ DENEYİN AMACI: Doymuş NaCl çözeltisinin elektroliz sonucu elementlerine ayrışmasının
DetaylıHACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME
HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ KĐMYA ÖĞRETMENLĐĞĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME 8. SINIF FEN VE TEKNOLOJĐ DERSĐ 3. ÜNĐTE: MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ KONU: BAZLAR ÇALIŞMA YAPRAĞI
DetaylıERDEMİR de DEMİR (III) KLORÜR ve DEMİR (II) SÜLFAT ÜRETİMİ
ERDEİR de DEİR (III) KLORÜR ve DEİR (II) SÜLFAT ÜRETİİ Salih DABAK 1, Ziya ASLANOĞLU 2, Hüseyin SOYKAN 2, Yılmaz KARAKAŞ 2 1 Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Laboratuvarlar üdürlüğü,673 Kdz. Ereğli/Zonguldak
Detaylı4. ÇÖZÜNÜRLÜK. Çözünürlük Çarpımı Kçç. NaCl Na+ + Cl- (%100 iyonlaşma) AgCl(k) Ag + (ç) + Cl - (ç) (Kimyasal dengeye göre iyonlaşma) K = [AgCl(k)]
4. ÇÖZÜNÜRLÜK Çözünürlük Çarpımı NaCl Na+ + Cl- (%100 iyonlaşma) AgCl(k) Ag + (ç) + Cl - (ç) (Kimyasal dengeye göre iyonlaşma) + - [Ag ][Cl ] K = [AgCl(k)] K [AgCl(k)] = [Ag + ] [Cl - ] = [Ag + ] [Cl -
DetaylıBOR UN ROKET YAKITLARINDA KULLANIMI
15.06.2011 1/28 Roketsan Roket Sanayii ve Ticaret A.Ş. BOR UN ROKET YAKITLARINDA KULLANIMI SAVUNMA SANAYİİ NDE BORUN KULLANIMI ÇALIŞTAYI 14 HAZİRAN 2011 Emre ERDEM Serhat ÖZTÜRK 15.06.2011 2/28 Sunum Planı
DetaylıFaz ( denge) diyagramları
Faz ( denge) diyagramları İki elementin birbirleriyle karıştırılması sonucunda, toplam iç enerji mimimum olacak şekilde yeni atom düzenleri meydana gelir. Fazlar, İç enerjinin minimum olmasını sağlayacak
DetaylıDENEY FİYAT LİSTESİ. MDN.KMY.0001 Kimyasal analiz boyutuna numune hazırlama ( 100 mikron)
BİRİM: LAB.: DENEY FİYAT LİSTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMY Kimya DENEY KODU DENEY ADI BİRİM FİYAT MDN.KMY.0001 Kimyasal analiz boyutuna numune hazırlama ( 100 mikron) 0,00 MDN.KMY.0002 Kimyasal analiz
DetaylıADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİNERAL KARAKTERİZASYONU LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU
ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİNERAL KARAKTERİZASYONU LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU 1 CİHAZLAR XRD (X Ray Diffraction) Cihazı (Rigaku MiniFlex 600)...
DetaylıYAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA
YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA SORU 1: 32 16X element atomundan oluşan 2 X iyonunun; 1.1: Proton sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.2: Nötron sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.3: Elektron
DetaylıTİNKALDEN BORİK ASİT ÜRETİMİNİN OPTİMİZASYONU
TİNKALDEN BORİK ASİT ÜRETİMİNİN OPTİMİZASYONU Özlem Karagöz *, Mehmet Çopur a, Muhtar Kocakerim b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, Erzurum, 25240 b Atatürk Üniversitesi,
DetaylıÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER 1- SICAKLIK 2- ORTAK İYON ETKİSİ 3- ÇÖZÜCÜ ÇÖZÜNEN CİNSİ 4- BASINCIN ETKİSİ 1- SICAKLIK ETKİSİ Sıcaklık etkisi Le Chatelier prensibine bağlı olarak yorumlanır. ENDOTERMİK
DetaylıTürkiye Hazır Beton Birliği İktisadi İşletmesi Deney / Kalibrasyon Laboratuvarı. Deney Listesi
REVİZYON GÜNCELLEME DOKÜMAN NO YAYIN L27 01.01.2008 13.01.2014-06 08.05.2014 1/8 GÜNCELLEŞTİRMEYİ GERÇEKLEŞTİREN (İSİM / İMZA / TARİH) : DENEYLERİ A01 İri agregaların parçalanmaya karşı direnci Los Angeles
DetaylıRM26 KOLEMANİTİN CO 2 VE SO 2 İLE DOYURULMUŞ SULU ÇÖZELTİLERDEKİ ÇÖZÜNÜRLÜĞÜNÜN OPTİMİZASYONU
Yedinci Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi, 5-8 Eylül 006, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir RM6 KOLEMANİTİN CO VE SO İLE DOYURULMUŞ SULU ÇÖZELTİLERDEKİ ÇÖZÜNÜRLÜĞÜNÜN OPTİMİZASYONU ZAFER EKİNCİ, ENES ŞAYAN,
DetaylıDENEY 8 POLİPROTİK ASİTLER: ph TİTRASYON EĞRİLERİ KULLANILARAK pka DEĞERLERİNİN BELİRLENMESİ
DENEY 8 POLİPROTİK ASİTLER: ph TİTRASYON EĞRİLERİ KULLANILARAK pka DEĞERLERİNİN BELİRLENMESİ 8.1. AMAÇ Bir asidin titrasyonunu yapmak. Poliprotik bir asidin gücünü belirlemek. Bir asidin pka değerlerini
DetaylıATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ
ATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA Atomlar Arası Bağlar 1 İyonik Bağ 2 Kovalent
DetaylıYAYGIN KULLANILAN TUZLARIN ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI
YAYGIN KULLANILAN TUZLARIN ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI Sodyum Klorür Kimyasal formülü: NaCI Özel adı: Yemek tuzu (Sofra tuzu) Özellikleri: Kimyada sodyum klorür ismiyle bilinen beyaz kristal yapılı
DetaylıPERİYODİK CETVEL-ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR
PERİODİK CETVEL-ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR 1. Bir elementin periyodik cetveldeki yeri aşağıdakilerden hangisi ile belirlenir? A) Atom ağırlığı B) Değerliği C) Atom numarası D) Kimyasal özellikleri E) Fiziksel
DetaylıKÜÇÜK Özkan, KOCAKERİM M. Muhtar, ÇOPUR Mehmet ve YARTAŞI Ahmet
ULEKSİTİN (NH 4 ) 2 SO 4 ÇÖZELTİLERİNDE ÇÖZÜNDÜRÜLMESİNİN OPTİMİZASYONU KÜÇÜK Özkan, KOCAKERİM M. Muhtar, ÇOPUR Mehmet ve YARTAŞI Ahmet Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,
Detaylı7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 4. Ünite: Madde ve Yapısı Konu: Elementler ve Sembolleri
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi 4. Ünite: Madde ve Yapısı Konu: Elementler ve Sembolleri Çalışma Yaprağı Konu Anlatımı-Değerlendirme çalışma Yaprağı- Çözümlü
DetaylıKİMYA LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU
KİMYA LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU 1 Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü CİHAZLAR: Analitik Terazi(RADWAG AS220 C/2) 3 Analitik Terazi (Denver Instrument).4 Atomic Absorption Spectrometer
DetaylıAkvaryum suyunda ph yı düşürmek ve bikarbonatları ortamdan uzaklaştırmak için filtre ortamında torf ve tampon tuzlarının kullanımı tavsiye edilir.
ph Yetiştiricilik sistemlerinde ph ölçümleri, günlük değişimi belirleyebilmek amacıyla sabah erken ve akşamüstü saatlerinde yapılmalıdır. Balık üretim havuzlarında ph seviyesini yükseltmek için kireçleme
DetaylıİÇERİK. Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası
İÇERİK Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası Su içinde İyonik Bileşikler Su içinde Kovalent Bileşikler Çökelme Tepkimesi Asit-Baz Tepkimeleri (Nötürleşme) Yükseltgenme-İndirgenme Tepkimeleri Önemli Tip
DetaylıDÜŞÜK SICAKLIKTA BERRAK ÇÖZELTİLERDEN MFI TİPİ TOZ ZEOLİT SENTEZİ
DÜŞÜK SICAKLIKTA BERRAK ÇÖZELTİLERDEN MFI TİPİ TOZ ZEOLİT SENTEZİ P. Zeynep ÇULFAZ, Eser DİNÇER, Halil KALIPÇILAR, Ali ÇULFAZ ODTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü 6531 ANKARA ÖZ Bu çalışmada berrak başlangıç
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Adresi : Ankara Teknoloji Geliştirme Bölgesi, 1605 Cadde, Dilek Binası BİLKENT 06800 ANKARA / TÜRKİYE Tel : 444 50 57 Faks : 0 312 265 09 06
DetaylıAFŞİN / ELBİSTAN TERMİK SANTRALİ UÇUCU KÜLLERİNDEN ÇÖKTÜRÜLMÜŞ KALSİYUM KARBONAT (CaCO 3 ) KAZANIM KOŞULLARININ ARAŞTIRILMASI*
Ç.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü Yıl:28 Cilt:17-5 AFŞİN / ELBİSTAN TERMİK SANTRALİ UÇUCU KÜLLERİNDEN ÇÖKTÜRÜLMÜŞ KALSİYUM KARBONAT (CaCO 3 ) KAZANIM KOŞULLARININ ARAŞTIRILMASI* The Investigation Of Recovery
Detaylı2. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, Ekim 1997 izmir Türkiye
2. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, 16-17 Ekim 1997 izmir Türkiye Bilecik (Söğüt) Yöresi Killerin AKW Hidrosiklonu ile Zenginleştirilmesi N. DAY MATEL, BİLECİK İ.TOROGLU Zonguldak Karaelmas Üniversitesi,
DetaylıÇift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi
Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Alptekin Kısasöz 1,a, Ahmet Karaaslan 1,b 1 Yildiz Technical University, Department of Metallurgical
Detaylı