360 Türkiye ile Çekoslovakya arasında imzalanan Ticaret ve Ödeme Anlaşmaları ile eklerinin onanması hakkında Kanun

Transkript

1 360 Türkiye ile Çekoslovakya arasında imzalanan Ticaret ve Ödeme Anlaşmaları ile eklerinin onanması hakkında Kanun (Resmî Gazete ile ilâm : 10. I Sayı : 7402) No. * Kabul tarihi BÎRÎNOÎ MADDE Türkiye ile Çekoslovakya arasında 9 Temmuz 1949 tarihinde Prag'da imzalanan Ticaret ve Ödeme Anlaşmaları ile ekleri kabul edilmiş ve onanmıştır. ÎKÎNCÎ MADDE Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. ÜÇÜNCÜ MADDE Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür. y. 6 Ocak 1950 TÜRKİYE CUMHURİYETİYLE ÇEKOSLOVAKYA CUMHURİYETİ AKASINDA TİCABET ANLAŞMASI Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Çekoslovakya Cumhuriyeti Hükümeti, iki memleeket arasında ticari mübadeleleri geliştirmek ve ödemeleri kolaylaştırmak isteği ile, 30 Nisan 1934 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti ile Çekoslovakya Cumhuriyeti arasında imzalanmış olup 22 Haziran 1945 tarihli Ticaret ve ödeme Anlaşmasiyle tekrar tatbik mevkiine konulan Modüs - Vivendi esaslarına dayanarak aşağıda yazılı hükümleri kabul etmek hususunda uyuşmuşlardır: Madde 1. Türükiye Cumhuriyeti ile Çekoslovakya Cumhuriyeti arasındaki Ticari mübadeleler, iki memlekette yürürlükte bulunan ithalât ve ihracat genel rejimlerine uygun olarak yapılacaktır. Madde 2. İşbu Anlaşmanın yürürlük süresi içinde iki memleketin yetkili makamları tarafından onanmış olan işlemlere ait ödemeler, bugünkü tarihle imzalanan Ödeme Anlaşması hükümleri gereğince düzenlenecekti!. Madde 3. İşbu Anlaşmanın yürürlüğe konulmasından satıra her iki taraftan sevkedilen mallara, ihraç eden tarafın yetkili makamlarınca verilmiş ve ilişik örneğe uygun bir menşe şahadetnamesi katılacaktır. Bedeli (100) Türk lirasını, yahut mukabili Çek Kuronu veya başka bir para ile bu meblâğın eşitini aşmıyan göndermeler için menşe şahadetnamesi aranılmaz. Madde 4, 7 Haziran 1946 tarihinde imzalanan uzlaşma ve buna ilişik Çekoslovak ağır sanayii mamulleri

2 No teslimatına, ait mektup hükümleri gereğince iki memleket yetkili makamları tarafından onanmış olan işlemler, iki memleket ithalâtçıları ve ihracat yıları arasında akdolunmuş bulunan sözleşmelere göre tesfiye edilecektir. îşbu Anlaşmanın yürürlüğe konulmasından önae başlamış olan özel takas işlemleri veya serbest dövizli işlemler, bunların iki taraf yetkili makamları tarafından onanması anında her iki memlekette yürürlükte bulunan genel rejim hükümlerine göre tasfiye olunacaklardır. Madde 5. İşbu Anlaşmanın yürürlükte bulunduğu sırada iki memleketin yetkili makamları tarafından onanan ve Anlaşmanın sona erdiği tarihte henüz bitirilmemiş bulunan işlemler, bunların onanması anında her iki memlekette yürürlükte bulunan genci rejim hükümlerine göre tasfiye olunacaklardır. Madde 6. iki memleket arasındaki ekonomik münasebetlerin gelişmesini takip etmek ve bunu kolaylaştırmaya yarıyacak her türlü tekliflerde bulunmak amacı ile Türk ve Çekoslovak temsilcilerinden mürekkep bir karma komisyon kurulacaktır. Karma komisyon iki memleketten birinin yetkili makamlarının isteği üzerine toplanacaktır. İşbu Anlaşma 1 Temmuz 1949 'tarihinde yürürlüğe girecek ve 30 Haziran 1950 tarihine kadar muteber olacaktır. Süre sonu tarihinden iki ay önce haber verilerek feshedilmediği takdirde 30 Haziran 1951 tarihine kadar "kendiliğinden yenilenmiş sayılacaktır. Prag'da 9 Temmuz 1949 da Fransızca ikj nüsha olarak yapılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına Çekoslovakya Cumhuriyeti Hükümeti adına R. Ayanlar J. Vejvara Menşe Şahadetnamesi Gönderen : Gönderilen : îsîm îsim İkametgâh tkametgâh Sokak Sokak Malın cinsi Ambalaj tarzı Koli adedi Marka numarası Ağırlık gayrisâfi.... Kilo Kıymet : Malın gönderileceği yol : Ticaret Odası, Türkiye ile Çekoslovakya arasındaki 9 Temmuz 1949 tarihli Ticaret Anlaşması hükümlerine uyarak vasıfları yazılı emtianın Türk - Çekoslovakya menşeli olduğunu tasdik eder., -

3 No TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE ÇEKOSLOVAK CUMHURİYETİ ARASINDA ÖDEME. ;, - ANLAŞMASI Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Çekoslovak Cumhuriyeti Hükümeti, Türkiye ve Çekoslovakya arasındaki ödemeleri kolaylaştırmak amacı ile aşağıdaki hususları kararlaştırmışlardır. Madde 1. Bugünkü tarihle imzalanmış olan Ticaret Anlaşması hükümleri gereğince, Çekoslovakya'ya ithal edilmiş veya edilecek Türk malları bedellerinin ödenmesiyle kambiyo kontrolü hakkında yürürlükte bulunan Çekoslovak kanunlarınca müsaade edilen, Çekoslovakya'dan Türkiye'ye yapılacak diğer her türlü 'ödemeler, Çekoslovakya Millî Bankası nezdinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası adına açılan faizsiz bir Çekoslovak Kronu hesabına para yatırımları suretiyle yapılacaktır. < * i. Madde 2. Bugünkü tarihle imzalanmış olan Ticaret Anlaşması hükümleri gereğince Türkiye'ye ithal edilmiş veya edilecek olan, Çekoslovak malları bedellerinin ödenmesi ile kambiyo kontrolü hakkında yürürlükte bulunan Türk kanunlarınca müsaade edilen Türkiye'den Çekoslovakya'ya yapılacak diğer her türlü ödemeler, birinci maddede sözü geçen hesabın zimmeti ile icra edilecektir. Madde 3. Yukardaki maddeler hükümleri gereğince, hak sahiplerine ödemeler yapılmasını sağlamak için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Çekoslovakya Millî Bankası ödeme emirlerini günü gü- nüne karşılıklı olarak birbirlerine bildireceklerdir. Madde 4. Yukardaki birinci maddede derpiş edilen î.'sa'bm alacak bakiyesi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının Çekoslovak Kuronu ihtiyacını karşılamaya yetmedikçe, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının emirleri üzerine, Çekoslovak Millî Bankası anılan hesabın zimmetiyle Çekoslovak Kuronuna kadar olan ödemeleri yapacak tır. Madde 5. 4 ncü maddede derpiş edilen meblâğ, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının ihtiyaçlarına yetmediği takdirde, işbu Banka, altın, dolar, İsviçre Frangı veya iki banka arasında anlaşılarak Çekoslovakya Millî Bankası tarafından kaîbul edilecek diğer her türlü parayı, bu paraları çevirme günü Prag'daki resmî tortalama kursu üzerinden Çekoslovakya Millî Bankasına devretmek suretiyle, Ibu hesabı beslemek hakkına malik olacaktır Madde 6. 1 nci maddede adı geçen hesabın alacak bakiyesi, T. C. Merkez Bankası lehine olarak Çekoslovak Kuronunu geçmediği müddetçe T. C. Merkez Bankası Çekoslovakya Millî Bankası tarafından bildirilen ödeme emirlerini yerine getirecektir. Madde 7., s 6 ncı maddede derpiş edilen meblâğ Çekoslovakya Millî Bankasının ihtiyaçlarına yetmediği takdirde, isjbu Banka, 1 nci maddede zikredilen hesabın zimmeti ile, T. C. Merkez Bankasına al-

4 Mo. 55Û5 36â İÛ. î tın, dolar, İsviçre Frangı veya iki (banka arasında anlaşılarak T. C. Merkez Bankası tarafından kabul edilecek diğer Iher hangi bir parayı, Ibıı paranın çevirme günü Prag'daki ortalama kursu üzerinden T. C. Merkez Bankasına devretmek hakkına malik olacaktır; Madde 8. Eğer Çekoslovakya Kuronunun kıymeti altına nispetle, değişecek olursa, Çekoslovakya Milli Bankası, 1 nci maddede derpiş edilen hesabın işbu değişme gününde mevcut ıolan alacaklı veya borçlu bakiyesini vukuibulan bu değişme nispetinde ayarlıyacaktır. Madde 9. Çekoslovak Kuronunun, Türk Lirasına ve Türk Lirasının, Çekoslovak (Kuronuna çevrilmesi Çekoslovakya Millî Bankası tarafından uygulanan Amerika Birleşik Devletleri Doları ortalama resmî kursu ile T. C. Merkez Bankası tarafından uygulanan Amerika Birleşik Devletleri doları resmî kursu esası üzerinden yapılacaktır. Madde 10. Bugünkü tarihte imzalanan Ticaret Anlaşması, olduğu gibi veya bâzı değişikliklerle yenilenmediği takdirde, her iki memleketin yetkili makamları tarafından işbu Anlaşmanın yürürlük süresi içinde onanmış olan işlemlere ait ödemeler, aşağıdaki maddeler hükümleri gereğince yapılacaktı'. ' '^; -" -V'' '*. Madde 11, Eğer işbu Anlaşmanın sona erdiği tarihi takibeden altı ayın sonunda, 1 nci maddede derpiş edilen hesap bir alacaklı bakiyesi gösterirse, Çekoslovakya Millî Bankası bu bakiyeyi Çekoslovak kuronluk bir meblâğa kadar altına, dolara, İsviçre Frangına veya iki banka arasında anlaşılarak T. C. Merkez Bankası tarafından kabul edilecek diğer her hangi bir paraya, bu paraların çevirme günü Prag'daki resmî ortalama kursu üzerinden çevirecek ve bu hesabın bakiyesi Çekoslovak kronu olarak 13 ncü maddede zikredilen tasfiye hesabına naklohmacaktır. ' - *" "* ' <?'' ; - t ' '" ' V i ' Madde 12. Eğer işbu Anlaşmanın sona erdiği tarihi takib eden altı ay sonunda, 1 nci maddede derpiş edilen hesap bir borçlu bakiyesi gösterirse, T. C. Merkez Bankası bu bakiyeyi Çekoslovak kuronluk bir meblâğa kadar altına, dolara, İsviçre Frangına veya iki banka arasında anlaşılarak Çekoslovakya Millî Bankası tarafından kabul edilecek diğer her hangi bir paraya, işbu paraların çevirme günü Prag'daki resmî ortalama kursu üzerinden çevirecek ve bu hesabın bakiyesi, Çekoslovak kuronu olarak, 13 ncü maddede zikredilen tasfiye hesabına naklohmacaktır. ' ; " ' '." Madde 13. İşbu Anlaşmanın sona erdiği tarihi takibeden altı ayın sonunda, Çekoslovakya Millî Bankası, 11 nci ve 12 nci madde hükümlerini yerine getirmek maksadiyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası adına tasfiye hesabı namı altında faizsiz bir Çekoslovak kuronu hesabı açacaktır. a) 11 nci ve 12 nci madde hükümleri gereğince kapatılacak olan 1 nci maddede adı geçen hesabın alacaklı veya borçlu bakiyesi işbu tasfiye hesabına devredilecektir. b) Keza, yukarda anılan altı aylık devreden sonra, işbu Anlaşmanın yürürlüğü sırasında akdetmiş oldukları sözleşmeler gereğince Türk ve Çekoslovak borçlulara terettüp eden ödemeler hak sahiplerine tasfiye hesabından yapılacaktır.

5 No c) Keza, yukarda adı geçen altı aylık süreden sonra yapılacak Türk ve Çekoslovak ihracatının karşılıkları tasfiye hesabı yoliyle ödenecektir. d) Her senelik devre sonunda tasfiye hesabında kalan bakiye Çekoslovak kuronuna kadar, çevirme günü Prag'daki ortalama resmî kurs üzerinden hesap edilerek borçlu tarafından altınla, dolarla, tsviçre frangı ile veya iki banka arasında vukubulacak Anlaşma gereğince, hale göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası veya Çekoslovakya Millî Bankası tarafından kabul edilecek diğer her hangi bir para ile ödenecektir. Bu hesabın bakiyesi, işbu Anlaşmanın yürürlüğü sırasında akdedilmiş sözleşmelerden doğan karşılıklı borçların itfasına kadar bu madde ile kurulmuş bulunan tasfiye usulüne tâbi tutulacaktır. e) Şurası kararlaştırılmıştır ki, her iki banka, hak sahiplerine ödeme yapılmasını mümkün kılmak için bunlara ait ödeme emirlerini günü gününe birbirlerine tebliğ edeceklerdir. ; :..»' : i. -' î *.' * ı..v.; * ; Madde -14. jşg^t^?^r *- rl * işbu Anlaşma, bugünkü tarihle imzalanan Ticaret Anlaşmasiyle ayni günde yürürlüğe girecek ve ayni yürürlük süresinde olacaktır. Prag'da, 9 Temmuz 1949 da Fransızca iki nüsha olarak yapılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Çekoslovakya Hükümeti Hükümeti adına adına R. Ayanlar J. Vejvara Bay Başkan, Bugünkü tarihle imzalanan Ödeme Anlaşmasının birinci maddesinin tatbiki için, Çekoslovak Kuronunun altına nazaran kıymetinin : 1. 1 Amerika Birleşik Devletleri doları karşılığı resmî ortalama kambiyo kursu 50 Çekoslovak Kuronu, 2. Amerikan Hazinesince uygulanan 1 ons altın 35 Amerika Birleşik Devletleri doları, Esası üzerinden hesap edilerek 1 Kg. sâf altın Çekoslovak Kuronu olarak tesbit edildiğini tasrihan size bij d irmekle şeref kazanırım. Derin saygılarımı kabul buyurunuz Bay Başkan. Bay Eifat Ayanlar J. Vejvara Türkiye Maslahatgüzarı Türkiye Heyeti Başkanı Prag

6 o No Bay Başkan Meali aşağıda naklolunan 9 Temmuz 1949 tarihli mektubunuzu aldığımı bildirmekje şeref kazanırım. «Bugünkü tarihle imzalanan ödeme Anlaş-ıımsının 8 nei maddesinin tatbiki için, Çekoslovak Kuronunun altına nazaran kıymetinin : 1. 1 Amerika Birleşik Devletleri doları karşılığı resmî ortalama kambiyo kursu 50 Çekoslovak Kuronu, 2. Amerikan Hazinesince uygulanan 1 ons altın 35 Amerika Birleşik Devletleri doları, Esası üzerinden hesap edilerek 1 Kg. sâf altın Çekoslovak Kuronu olarak tesbit edildiğini tasrihan size bildirmekje şeref kazanırım». Hükümetimin yukardaki hususlar üzerinde mutabakatını size bildirmekle şeref kazanırım. Derin saygılarımı kabul buyurunuz Bay Başkan. Bay Josef Vejvara R. Ayanlar Çekoslovak Heyeti Başkanı P r a g * " ', ' * " : "': Bay Başkan, Yaptığımız görüşmelere atfen, 5 Aralık 1946 tarihli ödeme An]aşması gereğince Çekoslovakya Millî Bankası nezdinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası adına açılan hesabın 30 Haziran 1949 da kapatılarak, bakiyenin, bugün imzalanan ödeme Anlaşması hükümleri gereğince Çekoslovakya Millî Bankası nezdinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası adına açılacak hesaba devredileceğini teyit etmekle şeref kazanırım. 5 Aralık 1946 tarihli Ticaret Anlaşmasının yürürlük süresi içinde başlanıp sona erdirilemiyen ticari muamelelerden doğan ödemeler ile, 30 Haziran 1949 tarihine kadar verilip intaç edilemiyen karşılıklı ödeme emirleri, 9 Temmuz 1949 tarihli Ödeme Anlaşmasında açılması derpiş olunan hesaptan ödenecektir. Derin saygılarımı kabul buyurmanızı rica ed 'm Bay Başkan. Bay Rifat Ayanlar J. Vejvara Türkiye Maslahatgüzarı Türk Heyeti Başkam Prag - J -v i * ı..,

7 s No. 55Ö î. 1Ö5Ö Bay Başkan, Mefadı aşağıda yazılı 9 Temmuz 1949 tarihli mektubunuzu aldığımı bildirmekle şeref kazanırım: «Yaptığımız görüşmelere atfen, 5 Aralık 1946 tarihli Ödeme Anlaşması gereğince Çekoslovakya Millî Bankası nezdinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası adına açılan hesabın 30 Haziran 1949 da kapatılarak, bakiyenin, bugün imzalanan ödeme Anlaşması hükümleri gereğince Çekoslovakya Millî Bankası nezdinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası adına açılacak hesaba devredileceğini teyit etmekle şeref kazanırım. 5 Aralık 1946 tarihli Ticaret Anlaşmasının yürürlük süresi içinde başlanıp sona erdirilemiyen ticari muamelelerden doğan ödemeler ile, 30 Haziran 1949 tarihine kadar verilip intaç edilemiyen karşılıklı ödeme emirleri, 9 Temmuz 1949 tarihli ödeme Anlaşmasında açılması derpiş olunan hesaptan ödenecektir. Derin saygılarımı kabul buyurmanızı rica ederim Bay Başkan.» Yukardaki hususlarda Hükümetimin mutabık olduğunu bildirmekle şeref kazanırım. Derin saygılarımı kabul buyurmanızı rica ederim Bay Başkan. Bay Josef Vejvara R. Ayanlar Çekoslovak Heyeti Başkanı Prag i Cumhurbaşkanlığına yazılan tezkerenin tarih ve numarası : ve 1/590 Bu kanunun ilânının Başbakanlığa bildirildiğine dair Cumhurbaşkanlığından gelen tezkerenin tarih ve numarası : ve 4/22 Bu kanunun görüşmelerini gösteren tutanakların Cilt Sayfa cilt ve sayfa numaraları : 21 2 ; ,574,641 L ; 23 12J8J5J6:29 _,, ^., j