Psikojenik Deri Yolman n Psikiyatrik Bozukluklarla İlişkisi: Karş laşt rmal Bir Çal şma

Transkript

1 Türk Pikiyatri Dergii ; (4):8-89 Pikojenik Deri Yolman n Pikiyatrik Bozukluklarla İlişkii: Karş laşt rmal Bir Çal şma Dr. Celal ÇALIKUŞU, Dr. Başak YÜCEL, Dr. Al han POLAT, Dr. Can BAYKAL 4 ÖZET Amaç: Karakteritik özelli i cildin afl r t rnaklanma ve kopar lma olan pikojenik deri yolma (PD), henüz DSM- IV de yer alan ayr bir bozuklu a ait bir belirti olarak kabul edilmemektedir. Bu çal flmada, PD tan konmufl bir grup hatan n baflka bir grup pikodermatozlu hatayla, efllik eden pikiyatrik bozukluklar yönünden karfl laflt r lma amaçlanm flt r. Yöntem: Çal flmaya dermatoloji klini inde PD tan konulan hata ard fl k olarak al nd. Kontrol grubunu PD d fl nda bir deri hatal olan hata oluflturdu. Tüm hatalarla DSM-III-R için yap land r lm fl görüflme formu kullan larak pikiyatrik görüflme yap ld. Ayr ca tüm hatalara Beck Depreyon Ölçe i, Hamilton Ankiyete Derecelendirme Ölçe i, Yale-Brown Obeif Kompulif Belirti Ölçe i ile oyodemografik ve klinik verileri içeren yar -yap land r lm fl bir oru formu uyguland. Bulgular: PD grubunda flimdiki durumda depreif bozukluklar tan en yükek orandayd. ki grup ara nda flimdiki majör depreif endrom aç ndan anlaml itatitikel fark vard (PD grubu 58., kontrol grubu, p<.). Obeif kompulif bozukluk (OKB) tan PD l grupta 45., kontrol grubunda.7 idi. ki grup ara ndaki fark anlaml yd (p<.). Ölçek onuçlar na göre depreyon, ankiyete, obeyon ve kompuliyon puanlar PD grubunda anlaml derecede yükek bulundu. Sonuç: Sonuçlar m z PD n n özellikle depreyon ve OKB ile yak n iliflkiine dikkati çekmektedir. Anahtar Sözcükler: Deri hatal klar, ektan, obeif kompulif bozukluk, depreyon SUMMARY: The Relationhip between Pychogenic Excoriation and Pychiatric Diorder: A Comparative Study Objective: Pychogenic excoriation (PE), characterized by exceive cratching or picking of the kin, i not yet recognized a a ymptom of a ditinct DSM-IV diorder. It i a chronic diorder with a high rate of pychiatric comorbidity. The purpoe of thi tudy wa to compare patient diagnoed with PE and another group of pychodermatoi patient in term of comorbid pychiatric diorder. Method: Thirty-one conecutive ubject were recruited from an outpatient dermatology clinic. The control group wa compoed of patient with a dermatological dieae other than PE. Subject were interviewed uing the Structured Clinical Interview for DSM-III-R, Beck Depreion Inventory (BDI), Hamilton Anxiety Rating Scale (HARS) and the Yale-Brown Obeion and Compulion Scale (YBOCS). Subject alo completed a emi-tructured quetionnaire for ocio-demographic data and clinical feature. Reult: Current major depreive yndrome wa the mot common pychiatric diorder in the PE group. There wa a tatitically ignificant difference between the two group in term of current major depreive yndrome (PE group 58., control group, p<.). Some 45. of the PE group wa diagnoed with obeive compulive diorder (OCD) while the proportion wa only.7 in the control group. Thi difference wa alo tatitically ignificant (p<.). The PE group cored ignificantly higher in the BDI, HARS and the YBOCS. Concluion: The reult of thi tudy point to a cloe relationhip between PE and depreion and OCD. Key Word: Skin dieae, comorbidity, obeive compulive diorder, depreion Uzm., Bak rköy Ruh ve Sinir Hatal klar Hatanei Pikiyatri Bl., İtanbul. Doç., İtanbul T p Fak., Pikiyatri AD., İtanbul. Uzm., Alman Hatanei, İtanbul. 4 Doç., İtanbul T p Fak., Dermatoloji AD., İtanbul. 8

2 GİRİŞ Ruhal etkenler ile baz dermatolojik hatal klar ara ndaki bağlant çeşitli yazarlar taraf ndan aktar lm şt r (Eller 974, Fenichel 974, Muaph 969, Zaiden 964). Pikolojik nedenlerle ilişkili dermatozlar ara nda önemli bir yere ahip olan pikojenik deri yolma (PD), büyük ola l kla ruhal kaynakl, karş konulamaz bir kaş ma ve koparma iteği onucu hatalar n kendileri taraf ndan oluşturulan deri lezyonlar d r (Arnold ve ark. 998, Arnold ve ark., Fruengaard ve Hjorthj 98, Gupta ve ark. 987, Gupta ve Gupta 996). PD türü lezyonlar n tan mlanma yaklaş k yüz y l önceine dek uzanmaktad r (Fruegaard 984). Tan mland ğ dönemden bugüne kadar çeşitli yazarlar taraf ndan birincil pikiyatrik bir bozuklukla bağlant l olduğu bildirilmektedir (Gupta ve ark. 987, Gupta ve Gupta 996, Koblenzer 99, Lyell 97). Dermatolojik hatal klar içinde ruhal faktörlerden etkilenen başka bozukluklar da bulunmaktad r. Ancak bu birincil dermatolojik hatal klar n bir k m (pöriyazi, atopik dermatit, alopei areata, ürtiker, liken implek kroniku vb), PD gibi temel olarak pikiyatrik bir bozukluğun dermatolojik görünümü olmaktan çok, pikofizyolojik mekanizmalar etkiiyle oluşmaktad r (Gupta ve Gupta 99, Koo 989, Koo ve Smith 99). Ruhal bozukluklarla yak n bağlant vurgulanma na karş n, pikiyatri alan nda PD konuunda yap lan kontrollü çal şmalar n n rl ay - da olduğu dikkati çekmektedir (Fruengaard 984, Gupta ve ark. 986). PD ile bağlant l olduğu düşünülen pikiyatrik bozukluklar ara nda depreyon, obeif kompulif bozukluk (OKB), ankiyete ve hipokondriyazi ilk ralarda yer almaktad r (Gupta ve Gupta 996, Koo 995, Wilhelm ve ark. 999). Bununla birlikte PD l hatalar n önemli ruhal orunlar na rağmen, pikiyatriye evk edilmeleri çoğu zaman gecikmektedir. Bu nedenle mevcut pikopatolojinin aptanma n n ve netleştirilmeinin hem dermatologlar n hem de pikiyatritlerin PD l hatalara yaklaş m nda yararl olacağ düşünülebilir (Arnold ve ark., Çal kuşu ve ark., Ko 999, Weintraub ve ark. ). Bu çal şmada dermatoloji kliniğinde PD tan konulmuş hatalarla, PD d ş nda dermatolojik bir hatal ğ bulunan bir grubun pikiyatrik tan yönünden değerlendirilmei ve depreyon, ankiyete ve obeyon-kompuliyon ölçümleri aç ndan karş laşt r lma amaçlanm şt r. Kontrol grubuna al nacak hatalar n dermatolojik tan lar n n liken implek kroniku ve kronik ürtiker olma uygun görüldü. Pikodermatozlar n n flama nda PD n n belirgin biçimde ruhal kaynakl olduğu vurgulanmakta (Koblenzer 99) ve pikiyatrik orunlar nedeniyle ortaya ç kan dermatolojik endromlar grubunda yer almaktad r (Van Moffaert 99). Buna karş n kronik ürtiker ve liken implek kronikuun oluşumunda ruhal faktörler temel etken olmay p, başka faktörlerle birlikte rol oynamaktad r (Koblenzer 99, Van Moffaert 99). Bu noktadan hareketle, PD n n pikodermatozlar ara ndaki ay rt edici niteliklerinin de belirlenmei hedeflenmiştir. YÖNTEM Denekler Çal şmaya Mart 997-Şubat 998 tarihleri ara nda İtanbul Üniveritei İtanbul T p Fakültei Dermatoloji Polikliniğine başvuran ve yap lan incelemeler onucunda deneyimli bir dermatolog taraf ndan PD tan konulan hatalar dahil edildi. Araşt rmaya al nma ölçütleri 8 yaş ve üzerinde, en az ilkokul mezunu olma ve çal şmaya kat lmay kabul etme olarak belirlendi. Ciddi bir fizikel hatal k ve kaş nt nedeni olabilecek herhangi bir iç hatal ğ n bulunma d şlama ölçütleri olarak kabul edildi. Malign lenfoma, löemiler, diabet, tirotokikoz, poliitemia vera, böbrek yetmezliği, karaciğer hatal klar gibi çeşitli iç hatal klar kaş nt ya ve deri yolmaya neden olabilmektedir (Fruengaard ve Hjorthj 98). Fizik muayene ve laboratuvar incelemeleri ile PD da görülebilen kaş nt ya neden olabilecek ve kar ş kl k yaratabilecek bu tür hatal klar n aptanma ve çal şma d ş b rak lma amaçland. Bu ölçütleri karş layan ve bilgilendirilmiş olur veren hata çal şma grubuna al nd. Ayn al nma ve d şlama ölçütlerine uyan ve PD grubu ile yaşa ve ciniyete göre eşleştirilmiş liken implek kroniku ve kronik ürtiker tan l hata kontrol grubunu oluşturdu. Hatalar n dermatolojik muayeneleri Dermatoloji Kliniğinde yap ld. D şlama ölçütlerinin değerlendirilmei amac yla çal şma ve kontrol gruplar için fizik muayene (lenfadenopati, ar l k vb.) ve tam kan ay m, tam idrar tahlili, edimentayon, SGOT, SGPT, apolipoprotein, biliru- 8

3 TABLO. Pikojenik Deri Yolma ve Kontrol Grubunda Yaş, Hatal ğ n Başlama Yaş ve Hatal k Sürei. Pikojenik Deri Yolma (=) Kontrol Grubu (=) (SS) (SS) t Yaş Hatal ğ n başlama yaş Hatal k ürei (ay) (4.6) (.) (67.6) (9.4) (.9) (.48) bin, üre, şeker, Ca, demir, demir bağlama kapaitei, erum ve idrar protein elektroforezi, d şk da parazit, elofan bant teti, T, T4, TSH düzeyi gibi laboratuvar incelemeleri gerçekleştirildi. Kullan lan Araçlar Çal şma ve kontrol gruplar ndaki tüm hatalarla yap land r lm ş pikiyatrik görüşme yap ld ve aşağ daki ölçekler uyguland. Tan Amaçl Görüşme: Pikiyatrik tan amaçl görüşme DSM-III-R ölçütlerine göre yap land r lm ş görüşme ölçeği (SCID-I) kullan larak gerçekleştirildi (Soria ve ark. 988, Spitzer TABLO. Pikojenik Deri Yolma ve Kontrol Grubunun Soyodemografik Özellikleri. Ciniyet Kad n Erkek Medeni Durum Evli Bekar Boşanm ş Dul Eğitim İlkokul Ortaokul Lie Üniverite Melek Ev kad n Memur İşçi Öğrenci Enaf-tüccar Köylü-çiftçi Profeyonel Pikojenik Deri Yolma (=) () 4(77.4) 7(.6) 9(6.) 9(9.) () () (8.7) 5(6.) 8(5.8) 6(9.4) (5.5) 7(.6) 4(.9) 4(.9) () () () Kontrol Grubu (=) () (74.) 8(5.8) (7.) 9(9.) () () (.) 6(9.4) 7(.6) 8(5.8) (4.9) (.) () 4(.9) () () () X ve ark. 987). Pikiyatrik görüşmeden daha nenel olan bu yöntem ile tüm bireyler birinci eken bozukluklar aç ndan değerlendirildi. Bilgi formu: Çal şmada, araşt r c lar taraf ndan haz rlanan bir bilgi formu kullan ld. Bu form oyo-demografik özellikleri, pikiyatrik öyküyü ve aile özelliklerini aptamaya yönelik orular içermekteydi. Beck Depreyon Ölçeği (BDÖ): Beck ve arkadaşlar (96) taraf ndan geliştirilen bu ölçek klinik gözlem ve verilere dayan larak, depreyonda görülen belirtileri içerecek biçimde düzenlenmiştir. Ölçekte belirtiyi kapayan ifadeler bulunmakta ve her biri için ile ara nda puanlama kullan lmaktad r. Bu çal şmada, Türkçe ye çevirii, geçerlik ve güvenilirlik çal şmalar Tegin (98) taraf ndan yap lm ş olan biçimi kullan lm şt r. Hamilton Ankiyete Derecelendirme Ölçeği (HADÖ): Hamilton (959) taraf ndan geliştirilen bu ölçek deneklerde ankiyete düzeyini ve belirti dağ l m n belirlemek ve şiddet değişimini ölçmek için kullan lmaktad r. Toplam 4 madde içerir. Her maddenin puan -4 ara ndad r. Sorular n derecelendirilmei görüşmecinin kanaatine dayan r. Türkçe deki geçerlik ve güvenilirliği Yaz c ve arkadaşlar (998) taraf ndan yap lm şt r. Yale-Brown Obeif Kompulif Belirtiler Ölçeği (Y-BOKÖ): Goodman ve arkadaşlar taraf ndan 986 y l nda geliştirilmiş ve 989 da küçük değişiklikler ve baz eklemelerle yeniden düzenlenmiştir (Goodman ve ark. 989a, 989b). Obeif-kompulif belirtilerin türü ve şiddetini ölçmek amac yla kullan lmaktad r. İki bölümden oluşur: Birinci bölüm Y-BOK belirti tarama litei, ikinci bölüm ie Y-BOK ölçeğidir. Ölçekteki -5. orular obeyonlar n, 6-. orular kompuliyonlar n şiddetini değerlendirmektedir. Çal şmam zda deneyel amaçla tete eklenen

4 TABLO. Pikojenik Deri Yolma Grubunda Lezyonlar n Dağ l m. Kollar Bacaklar Yüz S rt Boyun Kar n Diğer orular değerlendirilmemiştir. Ülkemiz için geçerlik ve güvenilirlik çal şmalar Karamutafal - oğlu ve arkadaşlar (99) taraf ndan yap lm şt r. İtatitikel Analiz Çal şman n itatitikel analizinde SPSS paketinin 5.. veriyonu kullan lm şt r. Dağ l mlar uygun olduğundan ay al değişkenler Student t-teti ile nanm ş, kategorik değişkenler için ie ki-kare teti uygulanm şt r. BULGULAR S kl k Soyodemografik özellikler PD grubunu oluşturan hatalar n yaşlar 8-6 (4±4), kontrol grubundakilerin ie 9-5 ara ndad r (5±9). Yaş, ciniyet, hatal ğ n başlang ç yaş, hatal k ürei, medeni durum, eğitim ve melek aç ndan gruplar ara nda itatitikel yönden fark yoktur (Tablo,) Klinik özellikler Dermatoloji kliniğinde yap lan değerlendirmelere göre PD grubundaki lezyonlar n dağ l m Tablo de özetlenmiştir. Eşlik Eden Pikiyatrik Bozukluklar DSM-III-R tan lar na göre yap land r lm ş görüşme formu SCID-I kullan larak gerçekleştirilen tan al görüşmeyle, PD grubunda şimdiki durumda depreif bozukluklar n en yükek oranda görüldüğü aptand. Bu gruptaki 8 hatada (58.), kontrol grubunda ie hatada () şimdiki majör depreif endrom bulundu. İki grup ara nda fark anlaml yd (p<.). PD tan alan hatalar n 4 taneinde (45.), kontrol grubundaki hatalar n ie taneinde () OKB aptand. İki grup ara nda OKB yönünden ileri derecede anlaml fark görüldü (p<.). Eşlik eden diğer pikiyatrik bozukluklar aç ndan ie anlaml fark yoktu (Tablo 4). Pikiyatrik Ölçeklerden Al nan Sonuçlar BDÖ nin uygulanma ile bulunan puanlar n ortalama PD grubunda orta derecede depreyonu göterirken, kontrol grubunda ortalama değer depreyon n rlar n n alt nda kald. Her iki grubun depreyon puanlar n n ortalamalar ara ndaki fark n anlaml olduğu aptand (p<.5). HADÖ ile bulunan ankiyete puan ortalamalar ara nda da itatitikel olarak anlaml fark bulundu (p<.5) (Tablo 5). PD ve kontrol grubu ara nda, obeyon alt puan, kompuliyon alt puan ve obeif kompulif toplam puan ara nda ileri derecede anlaml fark aptand (p<.) (Tablo 6). PD ve kontrol gruplar, Y-BOKÖ deki emptom dağ l m na göre ki-kare teti ile karş laşt r ld. İki grup ara n- TABLO 4. Pikojenik Deri Yolma Grubunda Eşlik Eden Pikiyatrik Bozukluklar. Pikojenik Deri Yolma (=) Kontrol Grubu (=) X Majör Depreif Sendrom (şimdiki) Obeif Kompulif Bozukluk Yayg n Ankiyete Bozukluğu Majör Depreif Sendrom (geçmişte) Ditimik bozukluk Soyal Fobi Panik Bozukluğu Bait Fobi Uyum Bozukluğu * 9.8* (*) p<. 85

5 TABLO 5. Pikojenik Deri Yolma ve Kontrol Grubunda Ankiyete ve Depreyon Puanlar. Pikojenik deri yolma (= ) Kontrol grubu (= ) SS SS t Beck Depreyon Ölçeği Hamilton Ankiyete Derecelendirme Ölçeği *.6* (*) p<.5 da, bulaşma, imetri/düzen, dini obeyonlarda anlaml fark aptand (p<.). Kompuliyonlarda ie temizleme, ralama/düzenleme, kontrol etme kompuliyonlar nda iki grup ara nda itatitikel olarak anlaml fark olduğu görüldü (p<.) (Tablo 7,8). TARTIŞMA PD ile ilgili ulaşabildiğimiz kaynaklar ara nda, yap land r lm ş pikiyatrik görüşme kullan - lan ve kontrol grubu olan çal şmalar n oldukça - n rl ay da olduğu dikkati çekmektedir (Arnold ve ark. 998, Çal kuşu ve ark., Fruengaard 984). Çal şmam z n her iki özelliği de taş ma nedeniyle PD l grubun değerlendirilmeine bir katk ağlayacağ öylenebilir. PD da deri lezyonlar kl kla kol ve bacaklar n d ş yüzleri, uyluk bölgei ve rt n üt bölümlerinde yani elle ulaş labilen bölgelerde bulunur (Arnold ve ark. 998, Koblenzer 99). Bizim çal şmam zda da lezyonlar n en fazla kollarda, bacaklarda ve yüzde bulunduğu dikkati çekmiştir. Çal şmalarda değişik oranlar elde edilmiş ola da, PD ile en k birarada bulunan pikiyatrik tan grubunun depreif bozukluklar olduğu bildirilmektedir (Doran ve ark. 985, Fiher ve Pierce 974, Gupta ve Gupta 996, Kaliva ve Kaliva 996, Koo 989, Woodruff ve ark. 997). Bu çal şmada PD grubunda, kronik dermatolojik hatal klardan oluşan kontrol grubuna göre majör depreyonun daha yükek oranda ( ra yla 58. ve ) aptanma, bu gruptaki depreyonun bir başka dermatolojik hatal ğa eşlik eden depreyondan farkl özelliklerinin olabileceğini düşündürmektedir. Baz araşt rmac lar, deri yolmalar n depreyonda k karş laş lan dermatolojik bir bulgu olduğunu ve PD l hatalarda altta yatan pikopatolojinin majör depreyon olduğunu bildirmektedir (Gupta 995, Koo 989). PD ya ikinci kl kta eşlik eden bozukluk OKB (45.) olarak bulunmuştur. PD ya eşlik eden pikiyatrik bozukluklar n dağ l m obeifkompulif pektrum bozukluklar ara nda kabul edilen beden dimorfik bozukluk (BDB) ve trikotilomani (TM) ile benzerlik götermektedir. Sözü edilen her iki bozukluk da (BDB ve TM) ayn zamanda pikodermatolojik n fland rmalarda birincil pikiyatrik bozukluklar içinde yer almaktad r. Philipp ve arkadaşlar n n (99) yapt klar bir çal şmada, BDB hata nda birlikte görülme oranlar majör depreyon için 5, OKB için olarak belirlenmiştir. TM ye en k eşlik eden bozukluklar n duygudurum ve ankiyete bo- TABLO 6. Pikojenik Deri Yolma ve Kontrol Grubunda Obeyon ve Kompuliyon Puanlar. Pikojenik Deri Yolma (= ) Kontrol Grubu ( = ) SS SS t Y-BOKÖ obeyon alt ölçeği Y-BOKÖ kompuliyon alt ölçeği Y-BOKÖ toplam puan *.74* 4.8* (*) p<. Y-BOKÖ: Yale-Brown Obeyon Kompuliyon Ölçeği 86

6 TABLO 7. Pikojenik Deri Yolma ve Kontrol Grubunda Obeyonlar n İçeriği. Pikojenik deri yolma (= ) Kontrol grubu (= ) İçerik X Bulaşma Simetri/Düzen Sald rganl k Dini Biriktirme Somatik Cinel Diğer * 7.89* * (*) p<. zukluklar olduğu bildirilmiştir (Chritienon ve ark. 99, Swedo ve Leonard 99, Tükel ve ark. ). BDB ve TM ye benzer özellikleri nedeniyle PD n n kompulivite-impulivite pektrumunda ele al nma da önerilmektedir (Arnold ve ark. 998, Arnold ve McElroy 999). PD n n altta yatan pikopatoloji dikkate al narak değerlendirilmei öz konuu olduğunda ilişkili olduğu düşünülen pikiyatrik bozukluklar başlang ç yaş, ciniyet ve gidiş özellikleri yönünden tart şmak uygun görünmektedir. Genel nüfuta depreif belirtilerin ve depreyonun kad nlardaki prevalan n n erkeklere göre - kat daha yükek olduğu ve depreyon için başlang ç yaş n n ortalama olduğu bildirilmektedir (Weiman ve Klerman 977). OKB un ciniyete göre oran ie./. (K/E) ve başlang ç yaş ortalama olarak belirlenmiş, çok az olguda 5 yaş ütünde başlang ç bildirilmiştir (Ramuen ve Tuang 986a, 986b). PD geniş bir yaş aral ğ nda başlayabilmekte ve hatal ğ n başlama yaş n n ortalama -4 ara nda değişmektedir. PD n n OKB a göre daha geç yaşta başlad ğ ve başlama yaş n n depreyon ile daha uyumlu olduğu göze çarpmaktad r. PD, OKB dan farkl olarak kad nlarda daha yükek oranda görülmektedir. Bizim çal şmam zda başlang ç yaş, K/E oran yaklaş k olarak / dir. Başlang ç yaş ve ciniyet oranlar dikkate al nd ğ nda depreyonla daha fazla benzerlik göterdiği dikkati çekmektedir. Stein ve arkadaşlar (99), kompulif olarak deriyi koparman n, OKB dan farkl bir biçimde, çok erken ya da geç başlad ğ n n ve kad nlarda daha k görüldüğünü bildirmiştir. Bulgular m z bu görüşü detekler niteliktedir. PD ya eşlik eden pikiyatrik bozukluklar ara nda OKB kl kla yer alm ş, ancak OKB un emptom dağ l m yla ilgili bilgi unulmam şt r (Wilhelm ve ark. 999). PD n n kompulif bir TABLO 8. Pikojenik Deri Yolma ve Kontrol Grubunda Kompuliyonlar n İçeriği. Pikojenik Deri Yolma (= ) Kontrol grubu (= ) İçerik X Temizleme S ralama/düzenleme Kontrol Tekrarlama Biriktirme Sayma Diğer *.9*.7** (*) p<., (**)p<.5 87

7 davran ş olduğu öne ürülmektedir. Baz pikodermatolojik n fland rmalarda PD kompulif al şkanl klar ad alt nda an lmaktad r (Stein ve ark. 99). Semptom dağ l m na ilişkin yay nlarda OKB hatalar nda en k görülen obeyonlar rayla, bulaşma, patolojik kuşku, omatik, imetri ve düzenle ilgili olanlard r (Ramuen ve Tuang 986b). Bulaşma obeyonlar n y kama, temizleme ya da bulaş k olduğu düşünülen nenelerden kaç nma izlemektedir. Kuşku obeyonlar n ie genellikle kontrol etme kompuliyonlar izler. Bizim çal şmam zda PD grubunun emptom dağ l m nda bulaşma obeyonlar (4.9), imetri ve düzen obeyonlar (.6), temizleme-y kama kompuliyonlar (4.9), ralamadüzenleme kompuliyonlar (.) ve kontrol etme kompuliyonlar (9.) kontrol grubundan anlaml olarak yükek aptanm şt r. Elde ettiğimiz obeyon ve kompuliyon emptom dağ l m ile OKB un emptom dağ l m ara nda benzerlik olduğu görülmektedir. Bu çal şman n onuçlar, PD n n oyodemografik ve klinik özellikleriyle ilgili çoğu bat toplumlar nda yap lan çal şmalardan elde edilen bulgularla benzerlik götermektedir. Ayr ca bulgular m z Türk toplumuna ait bir örneklemde, PD n n bir pikiyatrik bozukluktan çok depreyon ve OKB gibi pikiyatrik bozukluklara eşlik eden dermatolojik bir emptom olduğunu düşündürmektedir. Ancak özellikle depreyon ve OKB ile çeşitli değişkenler aç ndan karş laşt r ld ğ nda, PD da altta yatan pikopatolojinin daha çok depreyonla benzerlik göterdiği öylenebilir. PD ile depreyonun bu bulgular ş ğ nda baz ortak yönleri olduğu düşünülmekteye de, daha geniş hata gruplar yla yap lacak olan kontrollü çal şmalara gerekinim vard r. KAYNAKLAR Arnold LM, McElroy SL, Mutaim DF ve ark. (998) Characteritic of 4 adult with pychogenic excoriation. J Clin Pychiatry, 59: Arnold LM, McElroy SL (999) The noology of compulive kin picking (letter). J Clin Pychiatry, 6: Arnold LM, Auchenbach MB, McElroy SL () Pychogenic excoriation. Clinical feature, propoed diagnotic criteria, epidemiology and approache to treatment. CNS Drug, 5:5-59. Beck AT, Ward CH, Mehdelon M ve ark. (96) An inventory for meauring depreion. Arch Gen Pychiatry, 4: Chritienon SA, Mackenzie TB, Mitchell JE (99) Characteritic of 6 adult chronic hair puller. Am J Pychiatry, 48:65-7. Çal şkuşu C, Yücel B, Polat A ve ark. () Pikojenik deriyolma olan hatalarda öfke ifadei ve alekitimi: Bir ön çal şma. Nöropikiyatri Arşivi, 8:7-4. Doran AR, Roy A, Wolkowitz OM ve ark. (985) Selfdetructive dermatoe. Pychiatr Clin North Am, 8:9-98. Eller JJ (974) Skin diorder and the pyche. Cuti, : Fenichel O (974) The Pychoanalytic Theory of Neuroi. London, Routledge and Kegan Paul Ltd, Fiher BK, Pierce KI (974) Neurotic excoriation: a peronality evaluation. Cuti, 4:5-54. Fruengaard K, Hjorthj A (98) Diagnoi of neurotic excoriation. Int J Dermatol, :48-5. Fruengaard K (984) Neurotic excoriation: a controlled pychiatric examination. Acta Pychiatr Scand, 69 (Suppl. ): - 5. Goodman WK, Price LH, Ramuen SA ve ark. (989a) The Yale-Brown Obeive Compulive Scale: I. Development, ue and reliability. Arch Gen Pychiatry, 46:6-. Goodman WK, Price LH, Ramuen SA ve ark. (989b) The Yale-Brown Obeive Compulive Scale: II. Validity. Arch Gen Pychiatry, 46:-6. Gupta MA, Gupta AK, Haberman HF ve ark. (986) Neurotic excoriation: a review and ome new perpective. Compr Pychiatry, 7:8-86. Gupta MA, Gupta AK, Haberman HF ve ark. (987) The elfinflicted dermatoe: a critical review. Gen Hop Pychiatry, 9:45-5. Gupta MA, Gupta AK (99) Fluoxetine i an effective treatment for neurotic excoriation: cae report. Cuti, 5: Gupta MA (995) Evaluation and treatment of pychogenic pruritu and elf-excoriation (letter). J Am Acad Dermatol, :5-5. Gupta MA, Gupta AK (996) Pychodermatology: an update. J Am Acad Dermatol, 4: -46. Hamilton M (959) The aement of anxiety tate by rating. Br J Med Pychol, : Kaliva J, Kaliva L (996) Sertraline in the treatment of neurotic excoriation and related diorder. Arch Dermatol, : Karamutafal oğlu O, Üç ş k AM, Uluoy M ve ark. (99) Yale-Brown Obeyon Kompuliyon Derecelendirme Ölçeği nin Türkçe de geçerlik ve güvenirlik çal şma. 9. Ulual Pikiyatri Kongrei Özet Kitab, 9 Eylül-4 Ekim, Bura. Ko SM (999) Under-diagnoed pychiatric yndrome. II: Pathologic kin picking. Ann Acad Med Singapore, 8: Koblenzer CS (99) Cutaneou manifetation of pychiatric dieae that commonly preent to the dermatologit diagnoi and treatment. Int J Pychiat Med, :47-6. Koblenzer CS (99) Pychologic apect of kin dieae. Dermatology in General Medicine, 4. Bak, TB Fitzpatrick, AZ Eien, K Wolff (Ed), New York, McGraw Hill, Koo JYM (989) Pychodermatology: Current Concept. Kalamazoo, the Upjohn Company,. -4. Koo JYM, Smith LL (99) Pychological apect of acne. Pediatr Dermatol, 8: Koo JYM (995) Skin Diorder. Comprehenive Textbook of Pychiatry, 6. bak, cilt, HI Kaplan, BJ Saddock (Ed), Baltimore. William&Wilkin,

8 Lyell A (97) Dermatiti artefacta and elf-inflicted dieae. Scott Med J, 7: Muaph H (969) Aggreion and ymptom formation in dermatology. J Pychoom Re, : Philipp K, McElroy SL, Keck PE Jr ve ark. (99) Body dimorphic diorder: cae imagined ugline. Am J Pychiatry, 5:-8. Ramuen SA, Tuang MT (986a) Clinical characteritic and family hitory in DSM-III obeive-compulive diorder. Am J Pychiatry, 4:7-. Ramuen SA, Tuang MT (986b) Epidemiology and Clinical Feature of Obeive Compulive Diorder: Theory and Management. Littleton. PSG,. -4. Soria S, Sayg l R, Elbi H ve ark. (988) DSM-III-R Yap land r lm ş Klinik Görüşmei Türkçe Veriyonu (SCID) Kullan m K lavuzu. İzmir, Ege Üniveritei Yay nevi. Spitzer RL, William JBW, Gibbon M ve ark. (987) Structured Clinical Interview for DSM-III-R. Wahington DC. American Pychiatric Pre. Stein JD, Hutt SC, Spitz LJ ve ark. (99) Compulive picking and obeive compulive diorder. Pychoomatic, 4:79-8. Swedo SE, Leonard HL (99) Trichotillomania: an obeivecompulive pectrum diorder. Pychiatr Clin North Am, 5: Tegin B (98) Depreyondaki kognitif bozukluklar: Beck modeline göre bir değerlendirme. (Yay nlanmam ş doktora tezi), Ankara, Hacettepe Üniveritei Pikoloji Bölümü. Tükel R, Keer V, Karal NT ve ark. () Comparion of clinical characteritic in trichotillomania and obeive-compulive diorder. J Anxiety Diord, 5:4-44. Van Moffaert M (99) Pychodermatology: an overview. Pychother Pychoom, 58:5-6. Weintraub E, Robinon C, Newmeyer M () Catatrophic medical complication in pychogenic excoriation. South Med J, 9:99-. Weiman MM, Klerman GL (977) Sex difference and epidemiology of depreion. Arch Gen Pychiatry, 4:98-. Wilhelm S, Keuthen NJ, Deckerbach T ve ark. (999) Selfinjuriou kin-picking: clinical characteritic and comorbidity. J Clin Pychiatry, 6: Woodruff PWR, Higgin EM, du Vivier AWP ve ark. (997) Pychiatric illne in patient referred to a dermatology-pychiatry clinic. Gen Hop Pychiatry, 9:9-5. Yaz c MK, Demir B, Tan rverdi N ve ark. (998) Hamilton Ankiyete Değerlendirme Ölçeği; değerlendiriciler ara güvenirlik ve geçerlik çal şma. Türk Pikiyatri Dergii, 9:4-7. Zaiden SH (964) Self-induced dermatoe. Skin, :5-4. YAZARLARA DUYURU Gönderilen yaz lar Türk Pikiyatri Dergii kurallar na göre yaz lm fl olmal d r. Yaz lar n gönderilmeden önce, dergi kurallar na uygunluklar aç ndan yazarlara bilgi ayfa ndan yararlan larak kontrol edilmei gereklidir. De erlendirme aflama nda öncellikle yaz n n Dergi nin kurallar na uyup uymad na dikkat edilecektir. Türk Pikiyatri Dergii ne gönderilen yaz lar n ngilizce anahtar özcüklerinin Index Medicu da yer alan anahtar özcükler ara ndan eçilmei gerekmektedir. Türkçe anahtar özcükler, ngilizce anahtar özcü ün tam Türkçe karfl l olmal d r. Kulland m z anahtar özcü ün Index Medicu da yer alan anahtar özcükler ara nda olup olmad n internette NLB MeSH Brower (Medical Subject Heading) ayfa ndan kontrol edebiliriniz. Medline taramalar ndan ulafl lan makalelerin özetleri kaynak olarak göterilmemelidir. Türkçe ve ngilizce özetler belirtilen özcük ay aral nda olmal d r. 89