Gamma-Radyasyonunun SiO 2 -CaO-Na 2 O Cam-Seramik Numunesinin Kristalleşmesi Ve Mikro Sertliği Üzerine Etkisi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Gamma-Radyasyonunun SiO 2 -CaO-Na 2 O Cam-Seramik Numunesinin Kristalleşmesi Ve Mikro Sertliği Üzerine Etkisi"

Transkript

1 Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Dergisi Science and Eng. J of Fırat Univ. 18 (4), , (4), , 006 Gamma-Radyasyonunun SiO -CaO-Na O Cam-Seramik Numunesinin Kristalleşmesi Ve Mikro Sertliği Üzerine Etkisi Ömer KAYGILI ve Hulusi YAVUZ Fırat Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, 3169, ELAZIĞ okaygili@firat.edu.tr (Geliş/Received: ; Kabul/Acceted: ) Özet: Bu çalışmada SiO -CaO-Na O cam-seramik numunesinin gamma radyasyonu uygulanmadan önce ve uygulandıktan sonraki kristalleşme işlemi incelenmiştir. Numuneye 70 MRad dozda 60 Co γ-kaynağı ile radyasyon uygulanmıştır. Cam-seramik numunenin yaısal incelenmesi, diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC), X-ışını difraksiyonu (XRD) ve taramalı elektron mikroskobu (SEM) kullanılarak yaılmıştır. Diferansiyel taramalı kalorimetre kullanılarak numunenin izotermal olmayan kristalleşme kinetikleri hesalanmıştır. Ayrıca numunenin mikro sertliğinin radyasyonla değişimi de incelenmiştir. Kristalleşmenin aktivasyon enerjisi (E), Avrami üsteli (n) ve kristalleşme entalisi ( H) hesalanmıştır. Numunenin radyasyondan önce ve radyasyondan sonraki kristalleşme kinetikleri karşılaştırılmıştır. Radyasyon uygulanan malzeme için; Avrami üsteli, reaksiyon oran sabiti, aktivasyon enerjisi, frekans faktörü, kristalleşme ik sıcaklığı ve mikro sertliğinin değiştiği gözlendi. Anahtar Kelimeler: Aktivasyon enerjisi, izotermal olmayan kinetikler, cam-seramik, Avrami üsteli. Effect of Gamma-Irradiation on the Crystallization and Micro Hardness of SiO -CaO-Na O Glass-Ceramic Samle Abstract: In this study, we have investigated the crystallization rocess of SiO -CaO-Na O glass-ceramic samle before and after gamma-ray irradiation. The samle has been irradiated with the dose of 70 Mrad of γ- source 60 Co. The structure investigation of glass-ceramic samle was made by differential scanning calorimetry (DSC), X-ray diffraction (XRD) and scanning electron microscoy. The non-isothermal crystallization kinetics were calculated by using differential scanning calorimetry (DSC). Furthermore, the variation of micro hardness of the irradiated samles has also investigated. The crystallization activation energy (E), Avrami exonent (n) and crystallization enthaly (- H) have been calculated. The crystallization kinetics of the samle before and after irradiation have been comared. It was observed that the Avrami exonent, reaction rate constant, activation energy, frequency factor, the crystallization eak temerature and micro hardness have been changed for irradiated samle. Keywords: Activation energy, non-isothermal kinetics, glass-ceramic, Avrami exonent. 1. Giriş Malzemelerin üzerine uygulanan radyasyonun, malzemede bazı özellikleri değiştirici etki meydana getirdiği bilinmektedir. Radyasyon, iyonlaştırıcı radyasyon ve iyonlaştırıcı olmayan radyasyon olmak üzere iki gruba ayrılır. Bu radyasyon türlerinden de iyonlaştırıcı radyasyon-ların, uygulandıkları maddelerin atomlarının konumlarını değiştirebilecek etkiye sahi olduklarından dolayı malzeme üzerinde dikkate değer etkiler meydana getirmeleri kaçınılmazdır. Bu çalışmada kullanılan gamma radyasyonu da iyonlaştırıcı radyasyon türüdür [1-3]. Seramikler, metaller ile ametallerin birbirleri ile iyonik veya kovalent bağ yamasıyla oluşan metal dışı, inorganik malzemelerdir. Mevcut bağ yaıları sayesinde iyi bir kimyasal kararlılığa sahitirler. Seramikler tiik olarak kırılgandırlar ve çok yüksek erime sıcaklığına sahitirler. Isıl ve elektriksel iletkenlikleri düşüktür. Bir seramik türü olan cam-seramik malzemeler, kristalleşmeye uygun camların, çekirdeklenme ve kristal büyütme aşamaları sonucu kontrollü kristalleşmesi ile üretilen malzemelerdir.

2 Ö. Kaygılı ve H. Yavuz Üretildikleri camlara kıyasla çok daha yüksek mekanik mukavemete ve darbe direncine, daha yüksek refrakterliğe ve daha düşük ısıl genleşme katsayısına sahi, çok kristalli yaıdaki malzemelerdir [4 7]. Yaılan bu çalışmada; birçok bakımdan üstün özelliklere sahi cam-seramik malzemelere uygulanan yüksek dozdaki iyonlaştırıcı etkiye sahi gamma radyasyonun, malzemenin kristalleşmesi ve mikro sertlik özellikleri üzerindeki etkisi incelenmiştir.. JMAK Kinetikleri.1 İzotermal JMAK kinetikleri Bu kinetikler başta Johnson, Mehl ve Avrami tarafından tasarlanmış, daha sonra Kolmogorov ve en sonunda Erofeev ve Mitzkevich tarafından geliştirilmiştir. Buna göre temel olarak; bir t süresinde dönüşen hacim kesri zamanın bir fonksiyonu olarak şu şekilde ifade edilir [8 13]; m t t x = 1 ex g τ I v ud dt' (1) 0 t' Sabit sıcaklıkta kristalleşme ve reaksiyon kinetikleri genelde iyi bilinen Johnson-Mehl- Avrami (JMA) denklemi ile ifade edilir: n ln( 1 x) = (kt) () Belirli sıcaklık aralıkları içinde k nın sıcaklığa bağlılığı Arrhenius denklemi ile ifade edilebilir: E k = k 0 ex (3) RT. İzotermal olmayan JMAK kinetikleri DSC ölçümlerinde ısıtma hızı ( α = dt / dt) genellikle tarama boyunca sabit tutulur. Böylece reaksiyon oran sabiti k, tıkı sıcaklığın değişmesi gibi zamanla değişir. Bu tür durumlar izotermal olmayan koşullar adını alır. Numune ile ısıtma hızı, lineer formda aşağıdaki denklemdeki gibi birbirine bağımlıdır [14-16]: T = T0 + αt (4) Denklem () yi başka bir biçimde yazacak olursak; n x(t) = 1 ex[ (kt) ] (5) şeklini alır. Bu ifadenin de zamana göre türevi alınırsa ifade; n 1 x& = n(kt) [k + kt](1 & x) (6) haline dönüşür. k nın zamana göre türevi alınarak denklem (3) ve (4) yardımıyla aşağıdaki ifade türetilir: dk dt E k& α k dt dt RT = = (7) Bu yeni bağıntı denklem (6) da yerine koyulursa; n n 1 x& = nk t [1 at](1 x) (8) bulunur. Burada a = ( αe / RT ) dir. Kissinger a göre denklem (8) de yazmış olduğumuz (at) terimi bir bütünlük içinde ele alınırsa (E / RT ) << 1 dir ve ihmal edilebilir. Böylece denklem (8) yeniden buna göre düzenlenirse [17]; n 1 x (1 x)nk t n & = (9) halini alır. Yine bu ifade de denklem (7) ye göre tekrar düzenlenirse; x& = Ank(1 x) (10) bağıntısı elde edilir. Burada (n 1) / n A = [ ln(1 x)] dir. A nın maksimum ik sıcaklığında (T) sabit olduğu varsayılarak denklem (9) ifadesinin zamana bağlı türevi alını sıfıra eşitlenirse ifade T ye bağlı bir hale dönüşür. αe & x = Ank(1 x) Ank = 0 (11) RT 500

3 Gamma-Radyasyonunun SiO -CaO-Na O Cam-Seramik Numunesinin Kristalleşmesi Ve Mikro Sertliği Üzerine Etkisi Yine bu ifadeyi de şu şekilde kısaltmak mümkündür: α E = Cex T RT (1) Burada C = (ARnk 0 / E) dir. Yukarıdaki denklemin logaritması alınırsa; E ln α = Sabit (13) T RT bağıntısı elde edilir. ln( α / T ) ifadesinin 1 / T ye karşı grafiği çizilirse grafiğin eğimi (-E/R) oranını verir ve buradan aktivasyon enerjisi hesalanabilir. Aynı şekilde ln( α / T ) ifadesinin 1/ T ye karşı grafiğinde, grafiğin ekseni kestiği nokta ise - ln(e/r)+lnk0 değerini verir. Buradan ise k 0 değeri bulunabilir. Hem izotermal koşullar hem de izotermal olmayan koşullar için geçerli olan Denklem (3) de frekans faktörü değerini yerine yazarak reaksiyon hızını (k) hesalayabiliriz. Johnson-Mehl-Avrami denkleminden türetilmiş olan Ozawa metoduna göre; % 9,8 ağ. Na O bileşimine sahi toz oksitler, homojeniteyi sağlamak için üç saat karıştırıldı. Karışıma ton basınç uygulanarak elet haline getirildi ve daha sonra yüksek sıcaklık fırınında 1300 C de,5 saat ısıl işleme tabi tutularak döküm işlemi gerçekleştirildi. Cam-seramik numuneye Ankara Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi nde 70 MRad dozda 60 Co kaynaklı gamma (γ) radyasyonu uygulandı. Cam-seramik numunenin radyasyon uygulanmamış ve 70 MRad dozda 60 Co gamma (γ) radyasyonu uygulanmış hali için alınan X- ışını ölçüm sonuçları sırası ile Şekil 1 ve Şekil de verilmiştir (Rigaku Rad. B D Max, Cu K α, 1,54Å). Numunenin radyasyon uygulanmamış hali ve radyasyona maruz kaldıktan sonraki hali için C sıcaklık aralığında 10, 15, 0 ve 5 C/dk. ısıtma hızlarında alınan DSC ölçümleri (TA Instruments DSC 010) sırasıyla Şekil 3 ve Şekil 4 te verilmiştir. Taramalı elektron mikroskobu görüntüleri EVO 40XVT marka elektron mikroskobu kullanılarak elde edilmiştir. Mikro sertlik ölçümleri MHT-10 Micro Hardness Tester cihazıyla yaılmıştır. Elde edilen ölçümler Tablo 4 te verildiği gibidir. d ln[ ln(1 x)] = n d ln α (14) 4. Sonuçlar ve Tartışma dir. Buna göre çizilen ln[ ln(1 x)] ifadesinin lnα ya karşı grafiğinin eğimi n değerini verir [18]. Xie ve Gao ya göre bulunan Avrami üsteli (n) değerleri şu şekilde yorumlanmaktadır: Yüzeyden iç kısımlara doğru [19], n=1 ; yüzeysel çekirdeklenme ve tek boyutta büyümeye, n= ; hacimsel çekirdeklenme ve tek boyutta büyümeye, n=3 ; hacimsel çekirdeklenme ve iki boyutta büyümeye, n=4 ; hacimsel çekirdeklenme ve üç boyutta büyümeye karşılık gelir. Şekil 1 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulanmadan önceki X-ışını difraksiyonu ikleri. 3. Materyal ve Metot Cam-seramik numune hazırlanırken; her biri %99,5 saflıkta, % 69 ağ. SiO, % 1, ağ. CaO ve 501

4 Ö. Kaygılı ve H. Yavuz Şekil Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonraki X-ışını difraksiyonu ikleri. Şekil 1 ve Şekil deki taban çizgisi seviyesinde, keskin ve sık X-ışını iklerinden görüleceği gibi; hem radyasyon uygulanmamış numunede hem de radyasyon uygulanmış numunede kristalleşme meydana gelmektedir. Uygulanan radyasyon sonucu ik şiddetlerinde bir artış meydana geldiği görülmektedir. Bu değişme, radyasyonun kristalleşme mekanizması üzerinde etkisinin bir göstergesidir. Şekil 3 ve Şekil 4 te numunenin radyasyonsuz ve radyasyonlu halleri için DSC sonuçları verilmektedir. Bu sonuçlardan yararlanılarak ayrı ayrı her ik için çizilen grafikler sırasıyla Şekil 5, Şekil 6, Şekil 7, Şekil 8, Şekil 9 ve Şekil 10 da gösterilmiştir. Yine bu grafiklerden hesalanan kinetik arametreler ise Tablo 1, Tablo ve Tablo 3 te verilmiştir. Bütün bu veriler bir arada değerlendirilecek olursa; radyasyon uygulanmadan önce numunede bir tek endotermik ik açığa çıkmakta, radyasyon uygulanmasından sonra ise bu ike ilave bir endotermik ik daha oluşmaktadır. Dolayısıyla radyasyon uygulanması sonucu fazladan bir kristal faz açığa çıkmıştır. Radyasyon uygulanması neticesinde açığa çıkan I. ik için; entali değişimi, reaksiyon hızı, frekans faktörü ve maksimum kristalleşme ik sıcaklığı değerleri diğer iklere kıyasla düşüktür. Bu ise yeni oluşan fazın diğerlerinden daha düşük sıcaklıkta ve daha hızlı oluştuğunun göstergesidir. Bu ik için Avrami üsteli değeri n 1 dir. Bu ise yüzeysel çekirdeklenme ve tek boyutta büyüme gerçekleştiğini gösterir [19]. Şekil 3 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulanmadan önce 10, 15, 0 ve 5 C /dk. ısıtma hızlarında DSC grafikleri. Şekil 4 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonra 10, 15, 0 ve 5 C /dk. ısıtma hızlarında DSC grafikleri. Cam-seramik numune için çizilen 1/ T 'ye karşılık ln( α / T ) nin ve ln α 'ya karşılık ln[ ln(1 x)] nin grafikleri sırasıyla radyasyondan önceki ikler için Şekil 5 ve Şekil 6, radyasyondan sonraki ikler için de Şekil 7, Şekil 8, Şekil 9 ve Şekil 10 daki gibidir. Tablo 1 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulanmadan önceki I. ikleri için hesalanan kinetik arametrelerinin değerleri. α ( C/dk.) T ( C) k (T ) (s -1 ) x - H (J/g) 480,33 0,714 0,080 4, ,11 1,177 0,036 8, ,56 1,407 0,017 8,466 49,35 1,71 0,009 7,016 50

5 Gamma-Radyasyonunun SiO -CaO-Na O Cam-Seramik Numunesinin Kristalleşmesi Ve Mikro Sertliği Üzerine Etkisi Şekil 5 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulanmadan önce gözlenen I. ikleri için 1/ T 'ye karşılık ln( α / T ) nin grafiği. Şekil 8 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonra gözlenen I. ikleri için ln α 'ya karşılık ln[ ln(1 x)] nin grafiği. Şekil 6 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulanmadan önce gözlenen I. ikleri için ln α 'ya karşılık ln[ ln(1 x)] nin grafiği. Şekil 9 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonra gözlenen II. ikleri için 1/ T 'ye karşılık ln( α / T ) nin grafiği. Şekil 7 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonra gözlenen I. ikleri için 1 / 'ye karşılık ln( α / T ) nin T grafiği. 503 Şekil 10 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonra gözlenen II. ikleri için ln α 'ya karşılık ln[ ln(1 x)] nin grafiği.

6 Ö. Kaygılı ve H. Yavuz Şekil 5 teki grafiğin eğiminden (Kissinger denklemi olarak bilinen Denklem 13 e göre) aktivasyon enerjisi E=350,731kJ/mol bulundu. Yine aynı grafikten frekans faktörünün, k 0 =1,471x10 4 s -1 olduğu tesit edildi ve bu değer Denklem 3 te yerine yazılmasıyla bulunan reaksiyon hızı değerleri Tablo 1 de belirtildi. Şekil 6 daki grafiğin eğiminden de Avrami üstelinin, n=,435 olduğu belirlendi [17,19]. Tablo Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonraki I. ikleri için hesalanan kinetik arametrelerinin değerleri. α ( C/dk.) T ( C) k (T ) (s -1 ) x - H (J/g) 75,0 0,48 0,066 1,05 81,48 0,644 0,045 1,100 89,71 0,98 0,07 1,158 9,14 1,030 0,019 1,81 Şekil 7 deki grafikten, aktivasyon enerjisinin E= 47,418 kj/mol ve frekans faktörünün ise k 0 =6,11x10 6 s -1 olduğu tesit edildi. Bu değer Denklem 3 te yerine yazılarak reaksiyon hızları hesalanarak Tablo de belirtildi. Şekil 8 deki grafiğin eğiminden de Avrami üstelinin, n=1,398 olduğu bulundu [19]. Benzer şekilde aynı işlemler tekrarlandığında; Şekil 9 daki grafikten aktivasyon enerjisi E=448,377 kj/mol ve frekans faktörünün ise k 0 =8,198x10 30 s -1 olduğu tesit edilerek bu değerin Denklem 3 te yerine yazılmasıyla reaksiyon hızları hesalanarak Tablo de belirtildi. Şekil 10 daki grafiğin eğiminden de Avrami üstelinin, n=0,581 olduğu bulundu [19]. maksimum kristalleşme sıcaklığı, aktivasyon enerjisi, reaksiyon hızı ve frekans faktöründe artma meydana gelirken Avrami üstelinde ise azalma meydana geldiği gözlenir. Bu da radyasyon uygulanmasının faz oluşumunu geciktirici bir etki meydana getirdiğinin göstergesidir. Ayrıca Avrami üsteli değerlerine bakılacak olunursa; radyasyon uygulanmadan önce n olu, hacimsel çekirdeklenme ve tek boyutta büyüme gerçekleşmiştir. Radyasyon uygulanması neticesinde de n 1 e düşmüş olu, yüzeysel çekirdeklenme ve tek boyutta büyüme gerçekleşmiştir [19]. Şekil 11 ve Şekil 1 de numunenin radyasyon öncesi ve sonrası durumu için elde edilen taramalı elektron mikroskobu (SEM) görüntüleri verilmiştir. Bu görüntülerden cam yaı içerisinde kristal yaıların oluştuğu görülmektedir. Numune iri tanecik yaısına sahi çok kristalli bir yaı sergiler. Radyasyon uygulanması neticesinde büyük yaıdaki kristal tanelerinin daha küçük kristal tanelerine dönüştüğü ve küçük yaılı kristallerin de kısmen cam yaı içerisinde gömüldüğü gözlenmektedir [0 ]. Tablo 3 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonraki II. ikleri için hesalanan kinetik arametrelerinin değerleri. α ( C/dk.) T ( C) k (T ) (s -1 ) x - H (J/g) 483,61 0,94 0,3 4, ,4 1,449 0,01 5, ,01 1,680 0,169 7, ,57,33 0,143 10,430 Şekil 11 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulanmadan önceki taramalı elektron mikroskobu (SEM) görüntüsü. Birbirine karşılık gelen radyasyon uygulanmadan önceki I. ik ve radyasyon uygulanması sonucu açığa çıkan II. ik mukayese edilecek olunursa; radyasyon sonucu 504

7 Gamma-Radyasyonunun SiO -CaO-Na O Cam-Seramik Numunesinin Kristalleşmesi Ve Mikro Sertliği Üzerine Etkisi R : Evrensel gaz sabiti T : Mutlak sıcaklık T 0 : DSC de ikin oluşmaya başladığı sıcaklık T : Kristalleşme ik sıcaklığı α : Isıtma hızı u : Kristal büyüme hızı H : Entali değişimi Teşekkür Şekil 1 Cam-seramik numunenin radyasyon uygulandıktan sonraki taramalı elektron mikroskobu (SEM) görüntüsü. Bu çalışmada emeği geçen, Ankara Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi çalışanlarından Akil Birkan SELÇUK ve Haluk KORALAY a ve ayrıca Fırat Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Mehmet EROĞLU na teşekkürlerimizi sunarız. 6. Kaynaklar Tablo 4 teki sonuçlar incelendiğinde; radyasyon uygulanması neticesinde cam-seramik numunenin sertliğinin arttığı gözlenmektedir. İyonlaştırıcı etkiye sahi yüksek dozdaki radyasyon uygulanmasıyla numunedeki atomların mevcut yerinden sökülü başka atomlarla bağ yaması mümkündür ve bu yeni bağın öncekine kıyasla daha güçlü olması ve de radyasyon uygulanması sonucu numunenin iç enerjisinin artmasından ileri gelir [1]. Tablo 4 Numunenin radyasyon uygulanmadan önce ve radyasyon uygulandıktan sonraki mikro sertlik değerleri. Vickers Sertliği (HV) 5. Semboller Radyasyon uygulanmadan önce Radyasyon uygulandıktan sonra E : Aktivasyon enerjisi g : Geometrik faktör I V : Birim hacim başına çekirdeklenme frekansı k : Reaksiyon hızı k 0 : Frekans faktörü m : Kristalin büyüme morfolojisine bağlı boyutsuz, üstel bir ifade n : Avrami üsteli x : Bir t süresinde dönüşen hacim kesri Van Vlack, L., (197). Malzeme Bilimine Giriş, Çeviri Safoğlu, R. A., Matbaa Teknisyenleri Basımevi, Teşvikiye-İstanbul. Yaramış, B., (1985). Nükleer Fizik, İTÜ, İstanbul. 3 Kalan, I., (1965). Nükleer Fizik, Çeviri Kürkçüoğlu, N., İTÜ, İstanbul. 4 Smith, W. F., (001). Malzeme Bilimi ve Mühendisliği, 3. Baskıdan Çeviri Kınıkoğlu N. G. Mart Matbaacılık, İstanbul. 5 Askeland, Donald R., (1988). The Science and Engineering of Materials S.I. Edition, Van Nastrand Reinhold (International) Co. Ltd., Printed in Hong Kong. 6 Omar, A. A., El-Shennawi, A.W.A. and El- Ghannam, A.R., (1991). Thermal Exansion of Glasses and Corresonding Glass-Ceramics, Journal of Mat. Sci., 6, Mc Millan, P.W., (1979). Non-metallic Solids, Glass-ceramics, nd Edition, Academic Press, London. 8 Johnson, W. A., Mehl, K. F., (1939). Trans. Am. Inst. Min. Met. Eng., 135, Avrami, M., (1939). J. Chem. Phys., 7, Avrami, M., (1940). J. Chem. Phys., 8, Avrami, M., (1941). J. Chem. Phys., 9, Kolmogorov, A. N., (1937). Izvestiya Akad. Nauk USSR Ser. Math. 1, Erofeev, B.V., Mitzkevich, N. I., (1956). Reactivity of Solids, Elsevier, Amsterdam, Vásquez, J., Wagner, P., Villares, R. Jiménez- Garay, (1998). Glass transition and crystallization kinetics in Sb 0.18 As 0.34 Se 0.48 glassy alloy by using non-isothermal techniques, J. Non-Cryst. Solids, 35-37,

8 Ö. Kaygılı ve H. Yavuz 15 Gao, Y. Q., Wang, W., (1986). On the activation energy of crystallization in metallic glasses, J. Non.Cryst. Solids, 81, Ligero, R. A., Vásquez, J., Villares, R. Jiménez- Garay, (1990). Crystallization kinetics in the As- Se-Te system, Thermochim. Acta, 16, Kissinger, H. E., (1957). Anal. Chem. 9, Ozawa, T., (1971). Polymer 1, Xie, X., Gao, H., (1998). Calorimetric studies on the crystallization of Li S-B O 3 glasses, J. Non- Cryst. Solids, 40, Rangel, R., Galván, D. H., Adem, E., Bartolo- Pérez, P., Male, M. B., (1998). Microstructural study of Y 1 Ba Cu 3 O 7-x /Ag samles irradiated with 60 Co γ rays at high doses, Suercond. Sci. Tehnol., 11, Ezz-Eldin, F. M., (1997). Radiation effects on some hysical and thermal roerties of V O 5 - P O 5 glasses, Nuclear Instruments and Methods in Physics Research B, 159, Hong, K. J., Kim, J. M., Kim, H. S., (003). Microstructure and roerties of CaO-ZrO -SiO glass-ceramics reared by sintering, Journal of the Euroean Society, 3,

Kristalizasyon Kinetiği

Kristalizasyon Kinetiği Kristalizasyon Kinetiği İçerik Amorf malzemeler amorf kristal Belirli bir kristal yapısı yoktur Atomlar rastgele dizilir Belirli bir kristal yapısı vardır Atomlar belirli bir düzende dizilir camlar amorf

Detaylı

Termal analiz esasları;

Termal analiz esasları; Termal analiz esasları; Termal analiz; sıcaklık değişmesine karşı bir katı maddenin fiziksel ve kimyasal reaksiyonlar sonucunda özelliklerindeki değişimlerin ölçülmesi ve yorumlanmasıdır. Sıcaklığa bağlı

Detaylı

ÇİNKO KATKILI ANTİBAKTERİYEL ÖZELLİKTE HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU

ÇİNKO KATKILI ANTİBAKTERİYEL ÖZELLİKTE HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU ÇİNKO KATKILI ANTİBAKTERİYEL ÖZELLİKTE HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU SÜLEYMAN ÇINAR ÇAĞAN MERSİN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ

Detaylı

Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği

Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri 1. Basit ve yayınma esaslı dönüşümler: Faz sayısını ve fazların kimyasal bileşimini değiştirmeyen basit ve yayınma esaslı ölçümler.

Detaylı

KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ KARBON ELYAF TAKVİYELİ POLİAMİT 6 KARMALARIN ISIL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ N. Gamze Karslı Yılmaz, Ayşe Aytaç, Veli Deniz Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,

Detaylı

POLİPROPİLEN-ZEOLİT KOMPOZİTLERİN TERMAL ÖZELLİKLERİNDE SİLAN BAĞLAYICILARIN ETKİSİ

POLİPROPİLEN-ZEOLİT KOMPOZİTLERİN TERMAL ÖZELLİKLERİNDE SİLAN BAĞLAYICILARIN ETKİSİ POLİPROPİLEN-ZEOLİT KOMPOZİTLERİN TERMAL ÖZELLİKLERİNDE SİLAN BAĞLAYICILARIN ETKİSİ D. METİN, F. TIHMINLIOĞLU, D. BALKÖSE, S. ÜLKÜ Kimya Mühendisliği Bölümü, Mühendislik Fakültesi, İzmir Yüksek Teknoloji

Detaylı

FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 3 sh. 65-73 Ekim 21 FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ ( THE INVESTIGATION

Detaylı

METALLERDE KATILAŞMA

METALLERDE KATILAŞMA METALLERDE KATILAŞMA Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA METALLERDE KATILAŞMA Metal ve alaşımlar,

Detaylı

NANO KURġUN ÜRETĠMĠ VE KARAKTERĠZASYONU

NANO KURġUN ÜRETĠMĠ VE KARAKTERĠZASYONU NANO KURġUN ÜRETĠMĠ VE KARAKTERĠZASYONU AHMET GÜNGÖR MERSĠN ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ KĠMYA MÜHENDĠSLĠĞĠ ANA BĠLĠM DALI YÜKSEK LĠSANS TEZĠ MERSĠN TEMMUZ 2015 NANO KURġUN ÜRETĠMĠ VE KARAKTERĠZASYONU

Detaylı

ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİNERAL KARAKTERİZASYONU LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU

ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİNERAL KARAKTERİZASYONU LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİNERAL KARAKTERİZASYONU LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU 1 CİHAZLAR XRD (X Ray Diffraction) Cihazı (Rigaku MiniFlex 600)...

Detaylı

KARBONATLI MANGAN CEVHERİNİN İZOTERMAL OLMAYAN DEKOMPOZİSYON KİNETİĞİ THE NON-ISOTHERMAL KINETICS OF DECOMPOSITION OF MANGANESE CARBONATE ORE

KARBONATLI MANGAN CEVHERİNİN İZOTERMAL OLMAYAN DEKOMPOZİSYON KİNETİĞİ THE NON-ISOTHERMAL KINETICS OF DECOMPOSITION OF MANGANESE CARBONATE ORE SAÜ. Fen Bilimleri Dergisi, 16. Cilt, 1. Sayı, s. 1-5, 2012 20.01.2011 İlk Gönderim 29.01.2012 Kabul Edildi Karbonatlı Mangan Cevherinin İzotermal Olmayan Dekompozisyon Kinetiği F. APAYDIN KARBONATLI MANGAN

Detaylı

Basma Zoru Altında Kırılan ve Kırılmayan Cu-Al-Be Şekil Hatırlama Alaşım Numunelerinin Özelliklerinin İncelenmesi

Basma Zoru Altında Kırılan ve Kırılmayan Cu-Al-Be Şekil Hatırlama Alaşım Numunelerinin Özelliklerinin İncelenmesi Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Der. Science and Eng. J of Fırat Univ. 18 (1), 31-36, 2006 18 (1), 31-36, 2006 Basma Zoru Altında Kırılan ve Kırılmayan Cu-Al-Be Şekil Hatırlama Alaşım Numunelerinin Özelliklerinin

Detaylı

Mert KILINÇ, Göknur BAYRAM. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 06531, ANKARA ÖZET

Mert KILINÇ, Göknur BAYRAM. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 06531, ANKARA ÖZET PROSES PARAMETRELERİNİN VE CAM FİBER ORANININ GERİ KAZANILMIŞ PET/CAM FİBER KOMPOZİTLERİNİN MEKANİK VE TERMAL ÖZELLİKLERİ İLE MORFOLOJİLERİNE OLAN ETKİLERİ Mert KILINÇ, Göknur BAYRAM Orta Doğu Teknik Üniversitesi,

Detaylı

BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR

BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR Hal Değişkenleri Arasındaki Denklemler Aralarında sıfıra eşitlenebilen en az bir veya daha fazla denklem kurulabilen değişkenler birbirine bağımlıdır. Bu denklemlerden bilinen

Detaylı

METALLERDE KATILAŞMA HOŞGELDİNİZ

METALLERDE KATILAŞMA HOŞGELDİNİZ METALLERDE KATILAŞMA Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 /94 METALLERDE KATILAŞMA Metal ve alaşımlar, belirli bir sıcaklıktan sonra (ergime sıcaklığı) katı halden sıvı

Detaylı

1.SINIF 1. DÖNEM DERS MÜFREDATI

1.SINIF 1. DÖNEM DERS MÜFREDATI 1.SINIF 1. DÖNEM MÜFREDATI (3)SINIFI : 1 İN ADI MATH 101 Matematik I Calculus I Zorunlu 4-6 PHYS 101 Fizik I Physics I Zorunlu 3 2 6 MSE 101 Malzeme Mühendisliğine Giriş Introduction to Materials Engineering

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Atomsal Yapı ve Atomlararası Bağ1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin

Detaylı

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 17 (2017) 025701 (669-674) AKU J. Sci. Eng17 (2017) 025701 (669-674)

Detaylı

Yedinci Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi, 5-8 Eylül 2006, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir YMN15

Yedinci Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi, 5-8 Eylül 2006, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir YMN15 YMN15 EPDM BAZLI KARIŞIMLAR İÇERİSİNDE KULLANILAN KARBON SİYAHI PARTİKÜL BÜYÜKLÜĞÜNÜN VULKANİZASYONA VE NİHAİ ÜRÜNÜN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ A.M.Eroğlu 1,G. Albayrak 2, İ. Aydın

Detaylı

Laboratuarımız. Ankara Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Manyetik Malzemeler Araştırma Grubu. Ankara Üniversitesi

Laboratuarımız. Ankara Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Manyetik Malzemeler Araştırma Grubu. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Manyetik Malzemeler Araştırma Grubu Laboratuarımız Örnek Hazırlama Ark Fırınları Isıl İşlem Fırınları Mekanik Alaşımlama Sistemleri Şerit Üretim Sistemi (Melt Spinner) Yapısal Karakterizasyon

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

MALZEME BİLİMİ. 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO. Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu

MALZEME BİLİMİ. 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO. Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu MALZEME BİLİMİ 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu Bilgisi DERSĠN ĠÇERĠĞĠ, KONULAR 1- Malzemelerin tanımı 2- Malzemelerinseçimi 3- Malzemelerin

Detaylı

Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR)

Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik ışıma (ışık) bir enerji şeklidir. Işık, Elektrik (E) ve manyetik (H) alan bileşenlerine sahiptir. Light is a wave, made up of oscillating

Detaylı

Sb 2 Te 3 ve Bi 2 Te 3 İÇERİKLİ YARI İLETKEN ALAŞIMLARIN ÜRETİMİ ve TERMOELEKTRİK, YAPISAL, MİKROYAPISAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET

Sb 2 Te 3 ve Bi 2 Te 3 İÇERİKLİ YARI İLETKEN ALAŞIMLARIN ÜRETİMİ ve TERMOELEKTRİK, YAPISAL, MİKROYAPISAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET Sb 2 Te 3 ve Bi 2 Te 3 İÇERİKLİ YARI İLETKEN ALAŞIMLARIN ÜRETİMİ ve TERMOELEKTRİK, YAPISAL, MİKROYAPISAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Mehmet Burçin PİŞKİN, Emek Möröydor DERUN, Sabriye PİŞKİN YILDIZ TEKNİK

Detaylı

Geometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi

Detaylı

ÇANAKKALE-ÇAN LİNYİTİNİN KURUMA DAVRANIŞI

ÇANAKKALE-ÇAN LİNYİTİNİN KURUMA DAVRANIŞI ÇANAKKALE-ÇAN LİNYİTİNİN KURUMA DAVRANIŞI Duygu ÖZTAN a, Y. Mert SÖNMEZ a, Duygu UYSAL a, Özkan Murat DOĞAN a, Ufuk GÜNDÜZ ZAFER a, Mustafa ÖZDİNGİŞ b, Selahaddin ANAÇ b, Bekir Zühtü UYSAL a,* a Gazi Üniversitesi,

Detaylı

ANİZOTROPİ. Schmid s Tek kristle uygulandığında:

ANİZOTROPİ. Schmid s Tek kristle uygulandığında: ANİZOTROPİ Schmid s Tek kristle uygulandığında: En büyük kayma gerilmesi için: λ = φ = 45 o olmalıdır. Diğer düzlemlerde daha düşük gerilmeler elde edilir. Tek kristalde atom düzlemleri farklı açılar yapabilir.

Detaylı

BÖLÜM 19 KİMYASAL TERMODİNAMİK ENTROPİ VE SERBEST ENERJİ Öğrenme Hedefleri ve Anahtar Kavramlar: Kendiliğinden, tersinir, tersinmez ve izotermal

BÖLÜM 19 KİMYASAL TERMODİNAMİK ENTROPİ VE SERBEST ENERJİ Öğrenme Hedefleri ve Anahtar Kavramlar: Kendiliğinden, tersinir, tersinmez ve izotermal BÖLÜM 19 KİMYASAL TERMODİNAMİK ENTROPİ VE SERBEST ENERJİ Öğrenme Hedefleri ve Anahtar Kavramlar: Kendiliğinden, tersinir, tersinmez ve izotermal tepkime kavramlarının anlaşılması Termodinamiğin II. yasasının

Detaylı

Dozimetrik Malzeme Olarak Ametistin Termolüminesans Özelliklerinin Belirlenmesiz

Dozimetrik Malzeme Olarak Ametistin Termolüminesans Özelliklerinin Belirlenmesiz Çukurova Üniversitesi Fizik Bölümü Dozimetrik Malzeme Olarak Ametistin Termolüminesans Özelliklerinin Belirlenmesiz N. NUR, Z. YEĞĠNGĠL, T. DOĞAN LÜMĠNESANS DOZĠMETRĠ KONGRESĠ - IV Gaziantep Üniversitesi,

Detaylı

Paslanmaz Çelik Gövde. Yalıtım Sargısı. Katalizör Yüzey Tabakası. Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot

Paslanmaz Çelik Gövde. Yalıtım Sargısı. Katalizör Yüzey Tabakası. Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot Paslanmaz Çelik Gövde Yalıtım Sargısı Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot Katalizör Yüzey Tabakası Egzoz Gazları: Hidrokarbonlar Karbon Monoksit Azot Oksitleri Bu bölüme kadar, açıkça ifade edilmese

Detaylı

YANMA. Derlenmiş Notlar. Mustafa Eyriboyun ZKÜ - 2009

YANMA. Derlenmiş Notlar. Mustafa Eyriboyun ZKÜ - 2009 YANMA Derlenmiş Notlar Mustafa Eyriboyun ZKÜ - 2009 FAZ DENGESĐ Denge çözümlerinde, yanma sonrası ürün konsantrasyonlarının hesaplanmasında üç farklı yöntem kullanılabilir (Pratt and Wormeck, 1976): Bunlar,

Detaylı

Yüksek-Sıcaklık Cu-Al-Fe-Co Şekil Hatırlamalı Alaşımının İzotermal Oksidasyon Davranışının İncelenmesi

Yüksek-Sıcaklık Cu-Al-Fe-Co Şekil Hatırlamalı Alaşımının İzotermal Oksidasyon Davranışının İncelenmesi Fırat Üniv. Müh. Bil. Dergisi Science and Eng. J of Fırat Univ. 28(2), 201-206, 2016 28(2), 201-206, 2016 Yüksek-Sıcaklık Cu-Al-Fe-Co Şekil Hatırlamalı Alaşımının İzotermal Oksidasyon Davranışının İncelenmesi

Detaylı

EFFECT OF MECHANICAL ACTIVATION ON THE SODA ROASTING KINETICS OF CHROMITE

EFFECT OF MECHANICAL ACTIVATION ON THE SODA ROASTING KINETICS OF CHROMITE KROMİTİN SODA KAVURMASI KİNETİĞİNE MEKANİK AKTİVASYONUN ETKİSİ Güven YARKADAŞ ve Kenan YILDIZ Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, Sakarya E-posta: kenyil@sakarya.edu.tr

Detaylı

POLİMER KİMYASI -9. Prof. Dr. Saadet K. Pabuccuoğlu

POLİMER KİMYASI -9. Prof. Dr. Saadet K. Pabuccuoğlu POLİMER KİMYASI -9 Prof. Dr. Saadet K. Pabuccuoğlu Genellikle merkaptanların Ci değeri büyük olduğundan bir çok polimerizasyon sisteminde molekül ağırlığı kontrolü için çok az miktarlarda kullanılır. ZİNCİR

Detaylı

ELLINGHAM DİYAGRAMLARI

ELLINGHAM DİYAGRAMLARI 7 ELLINGHAM DİYAGRAMLARI 7.1. Giriş Ellingham, 1944 yılında oksitli bileşenlerin sıcaklığa karşı oluşum standart serbest enerji değişimlerini gösteren grafiği çizen ilk kişidir. Daha sonraları aynı diyagram

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Şeniz R. KUŞHAN AKIN EĞİTİM Doktora, Yüksek Lisans, Lisans, İŞ TECRÜBESİ Yrd. Doç. Dr., Bilimsel Programlar Başuzmanı,

Yrd. Doç. Dr. Şeniz R. KUŞHAN AKIN EĞİTİM Doktora, Yüksek Lisans, Lisans, İŞ TECRÜBESİ Yrd. Doç. Dr., Bilimsel Programlar Başuzmanı, Yrd. Doç. Dr. Şeniz R. KUŞHAN AKIN Çankaya Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Mühendislik Binası-3, N Blok B17 Eskişehir Yolu 29.km, Yenimahalle, 06810, Ankara EĞİTİM 2000-2006 Doktora, Seramik Mühendisliği

Detaylı

Sürekli Karıştırmalı Tank Reaktör (CSTR)

Sürekli Karıştırmalı Tank Reaktör (CSTR) Sürekli Karıştırmalı Tank Reaktör (CSTR) Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Sürekli karıştırmalı tank reaktörde gerçekleşen tepkimeye ilişkin hız sabitinin bulunmasıdır.

Detaylı

ATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM

ATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM ATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM 1. Giriş Malzemelerde üretim ve uygulama sırasında görülen katılaşma, çökelme, yeniden kristalleşme, tane büyümesi gibi olaylar ile kaynak, lehim, sementasyon gibi işlemler

Detaylı

Işıldar malzemeler günlük yaşamda aydınlatma ve monitör tüpleri, tıpta tomografi cihazları, dişçilik, güvenlik ve uyarı sistemleri ve dozimetreler

Işıldar malzemeler günlük yaşamda aydınlatma ve monitör tüpleri, tıpta tomografi cihazları, dişçilik, güvenlik ve uyarı sistemleri ve dozimetreler Işıldar malemeler günlük aşamda adınlatma ve monitör tüpleri, tıpta tomografi cihaları, dişçilik, güvenlik ve uarı sistemleri ve doimetreler gibi oldukça geniş ugulama alanlarına sahiptir. Işıldarların

Detaylı

MİKRODALGA YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU

MİKRODALGA YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU MİKRODALGA YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU Zeynep KARCIOĞLU KARAKAŞ a,*, Recep BONCUKÇUOĞLU a, Mehmet ERTUĞRUL b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre

Detaylı

CURRICULUM VITAE. University of Gaziantep, Department of Engineering Physics, September, 2004-2009 (PhD)

CURRICULUM VITAE. University of Gaziantep, Department of Engineering Physics, September, 2004-2009 (PhD) CURRICULUM VITAE Name: Vural Emir KAFADAR Born : İskenderun, June 24th, 1978 M. Status: Married with Feyza Nur EDUCATION University of Gaziantep, Department of Engineering Physics, September, 2004-2009

Detaylı

TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ

TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ TAHRİBATLI MALZEME MUAYENESİ DENEYİ MAK-LAB15 1. Giriş ve Deneyin Amacı Bilindiği gibi malzeme seçiminde mekanik özellikler esas alınır. Malzemelerin mekanik özellikleri de iç yapılarına bağlıdır. Malzemelerin

Detaylı

Doğal Gypsum (CaSO 4.2H 2 O) Kristallerinin Termolüminesans (TL) Tekniği ile Tarihlendirilmesi. Canan AYDAŞ, Birol ENGİN, Talat AYDIN TAEK

Doğal Gypsum (CaSO 4.2H 2 O) Kristallerinin Termolüminesans (TL) Tekniği ile Tarihlendirilmesi. Canan AYDAŞ, Birol ENGİN, Talat AYDIN TAEK Doğal Gypsum (CaSO 4.2H 2 O) Kristallerinin Termolüminesans (TL) Tekniği ile Tarihlendirilmesi Canan AYDAŞ, Birol ENGİN, Talat AYDIN TAEK 2 3 4 Termolüminesans (TL) Tekniği TL Tekniği ile Tarihlendirme

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 10. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 10. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 10. HAFTA İçindekiler FV Güneş Pili Karakteristikleri FV GÜNEŞ PİLİ KARAKTERİSTİKLERİ Bir Fotovoltaj güneş pilinin elektriksel

Detaylı

PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ#6

PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ#6 PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ#6 Periyodik sistemde yatay sıralara Düşey sütunlara.. adı verilir. 1.periyotta element, 2 ve 3. periyotlarda..element, 4 ve 5.periyotlarda.element 6 ve 7. periyotlarda

Detaylı

Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme Soğuk şekillendirme Plastik deformasyon sonrası çarpıtılmış ise o malzeme soğuk şekillendirilmiş demektir. Kafes yapısına göre bütün özelikler değişir. Çekme gerilmesi, akma gerilmesi

Detaylı

Enerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar.

Enerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar. Kinetik ve Potansiyel Enerji Enerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar. Işıma veya Güneş Enerjisi Isı Enerjisi Kimyasal Enerji Nükleer Enerji

Detaylı

CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ

CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir.

Detaylı

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları 1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik

Detaylı

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI SEMA TOPÇU* 1. GİRİŞ Dünya üzerindeki büyük su kütlelerinden meydana gelen buharlaşma ve canlıların terleme olayı atmosferdeki subuharının

Detaylı

Magnetic Materials. 7. Ders: Ferromanyetizma. Numan Akdoğan.

Magnetic Materials. 7. Ders: Ferromanyetizma. Numan Akdoğan. Magnetic Materials 7. Ders: Ferromanyetizma Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Institute of Technology Department of Physics Nanomagnetism and Spintronic Research Center (NASAM) Moleküler Alan Teorisinin

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

Monolitik Refrakter Malzemelerde Temel Özelliklerin Detaylandırılması

Monolitik Refrakter Malzemelerde Temel Özelliklerin Detaylandırılması Monolitik Refrakter Malzemelerde Temel Özelliklerin Detaylandırılması 1.Giriş Monolitik Refrakter Malzemelerin Teknik Bilgi Formları (Data Sheet) malzemelerin laboratuar koşullarında Standardlara uygun

Detaylı

Faz Dönüşümleri ve Faz (Denge) Diyagramları

Faz Dönüşümleri ve Faz (Denge) Diyagramları Faz Dönüşümleri ve Faz (Denge) Diyagramları 1. Giriş Bir cisim bağ kuvvetleri etkisi altında en düşük enerjili denge konumunda bulunan atomlar grubundan oluşur. Koşullar değişirse enerji içeriği değişir,

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 4 DR. FATİH AY.

MALZEME BİLGİSİ DERS 4 DR. FATİH AY. MALZEME BİLGİSİ DERS 4 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA TEMEL KAVRAMLAR ATOMLARDA ELEKTRONLAR PERİYODİK TABLO BÖLÜM II ATOM YAPISI VE ATOMLARARASı BAĞLAR BAĞ KUVVETLERİ VE ENERJİLERİ

Detaylı

İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA

İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA İNCELENİR Her tarafında aynı özelliği gösteren, tek bir madde

Detaylı

İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA İNCELENİR

İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA İNCELENİR KARIŞIMLAR İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMLAR İKİ SINIFTA İNCELENİR Her tarafında aynı özelliği gösteren, tek

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sol-jel Prosesleri Ders Notları

Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sol-jel Prosesleri Ders Notları Alüminyum Alkoksit ve Alümina Üretimi Alüminyum metalinin alkolle reaksiyonu sonucu alkoksit oluşturulması ve bundan elde edilecek jelinde öğütülüp kalsine edildikten sonra alüminaya dönüşmesi beklenmektedir.

Detaylı

BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri

BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Atom Yapısı ve Atomlar Arası Bağlar Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji

Detaylı

MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI)

MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI) MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARI) Bölüm 4. Malzemelerde Atom ve İyon Hareketleri Doç.Dr. Özkan ÖZDEMİR Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR Hedefler Malzemelerde difüzyon uygulamalarını ve prensipleri incelemek. Difüzyonun

Detaylı

Danışman: Yard. Doç. Dr. Metin Özgül

Danışman: Yard. Doç. Dr. Metin Özgül Hazırlayan:Nida EMANET Danışman: Yard. Doç. Dr. Metin Özgül 1 ELEKTROSERAMİK NEDİR? Elektroseramik terimi genel olarak elektronik, manyetik ve optik özellikleri olan seramik malzemeleri ifade etmektedir.

Detaylı

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Giriş Fizik Temel Bilimlerin Amacı Doğanın işleyişinde görev alan temel kanunları anlamak. Diğer fen ve mühendislik bilimleri için temel hazırlamaktır. Temelde gerekli

Detaylı

5.111 Ders 34 Kinetik Konular: Sıcaklığın Etkisi, Çarpışma Teorisi, Aktifleşmiş Kompleks Teorisi. Bölüm

5.111 Ders 34 Kinetik Konular: Sıcaklığın Etkisi, Çarpışma Teorisi, Aktifleşmiş Kompleks Teorisi. Bölüm 34.1 5.111 Ders 34 Kinetik Konular: Sıcaklığın Etkisi, Çarpışma Teorisi, Aktifleşmiş Kompleks Teorisi. Bölüm 13.11-13.13 Tepkime Hızına Sıcaklığın Etkisi Gaz-Fazı Nitel (kalitatif) gözleme göre, sıcaklık

Detaylı

Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi

Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi KİMYASAL DENKLEMLER İki ya da daha fazla maddenin birbirleri ile etkileşerek kendi özelliklerini kaybedip yeni özelliklerde bir takım ürünler meydana getirmesine kimyasal olay, bunların formüllerle gösterilmesine

Detaylı

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Bölüm 27 Akım ve Direnç Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Öğr. Gör. Dr. Mehmet Tarakçı http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Elektrik Akımı Elektrik yüklerinin

Detaylı

Sıcaklık (Temperature):

Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık tanım olarak bir maddenin yapısındaki molekül veya atomların ortalama kinetik enerjilerinin ölçüm değeridir. Sıcaklık t veya T ile gösterilir. Termometre kullanılarak ölçülür.

Detaylı

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA - 2016 1. GİRİŞ Eğilme deneyi malzemenin mukavemeti hakkında tasarım

Detaylı

Çentik Açma (Charpy Test Numunesi) 5 TL / Numune 1 gün DİNAMİK LABORATUVARI * TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 9016:2012:2013

Çentik Açma (Charpy Test Numunesi) 5 TL / Numune 1 gün DİNAMİK LABORATUVARI * TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 9016:2012:2013 Sayfa No Sayfa 1 / 5 STATİK LABORATUVARI Yöntem Birim Fiyat Deney Süresi Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 6892-1:2011 80 TL / Numune Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN ISO 6892-2:2011 160 TL

Detaylı

O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde

O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde 1) Suyun ( H 2 O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde 10 6 m 3 olduğuna göre, birbirine komşu su moleküllerinin arasındaki uzaklığı Avagadro sayısını kullanarak hesap ediniz. Moleküllerin

Detaylı

III Ön Lisans ( ) Lisans (X) Yüksek Lisans ( ) Doktora ( )

III Ön Lisans ( ) Lisans (X) Yüksek Lisans ( ) Doktora ( ) 4270201 DİFERANSİYEL DENKLEMLER Teori Uygulama Proje/Alan Ulusal Kredi AKTS Kredisi III 3 0 0 0 3 4 Ön Lisans ( ) Lisans Yüksek Lisans ( ) Doktora ( ) Fiziksel olayların ve mühendislik problemlerinin modellenmesi,

Detaylı

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler

Detaylı

BÖLÜM 2. FOTOVOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (PV)

BÖLÜM 2. FOTOVOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (PV) BÖLÜM 2. FOTOOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (P) Fotovoltaik Etki: Fotovoltaik etki birbirinden farklı iki malzemenin ortak temas bölgesinin (common junction) foton radyasyonu ile aydınlatılması durumunda

Detaylı

Döküm Prensipleri. Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar. İstanbul Üniversitesi

Döküm Prensipleri. Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar. İstanbul Üniversitesi Döküm Prensipleri Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar Şekilvermeyöntemleri Talaşlı Talaşsız Torna Freze Matkap Taşlama Dövme Çekme Ekstrüzyon Döküm Kaynak, lehim Toz metalurjisi Birleştirme Döküm 1. Metal veya

Detaylı

HYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU

HYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU ÖZET HYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU Zeynep KARCIOĞLU KARAKAŞ a,*, Recep BONCUKÇUOĞLU a, İbrahim H. KARAKAŞ b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,

Detaylı

TERMODİNAMİĞİN BİRİNCİ YASASI

TERMODİNAMİĞİN BİRİNCİ YASASI İzotermal ve Adyabatik İşlemler Sıcaklığı sabit tutulan sistemlerde yapılan işlemlere izotermal işlem, ısı alışverişlerine göre yalıtılmış sistemlerde yapılan işlemlere ise adyabatik işlem adı verilir.

Detaylı

EN 13674-1 madde 8.2 Fracture toughness (Klc) EN 13674-1 madde 8.4 Fatique Test

EN 13674-1 madde 8.2 Fracture toughness (Klc) EN 13674-1 madde 8.4 Fatique Test Sayfa No Sayfa 1 / 5 STATİK LABORATUVARI * Yöntem Birim Fiyat Deney Süresi Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 6892-1 80 TL / Numune Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN ISO 6892-2 160 TL / Numune

Detaylı

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MMM 4037

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MMM 4037 Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: AMORF MALZEMELER Dersin Orjinal Adı: AMORF MALZEMELER Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu:

Detaylı

Bölüm 4: X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU İLE KANTİTATİF ANALİZ

Bölüm 4: X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU İLE KANTİTATİF ANALİZ Malzeme Karakterizasyonu Bölüm 4: X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU İLE KANTİTATİF ANALİZ X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU (XRD) İLE TEK FAZLI* NUMUNEDE KANTİTAF ANALİZ Kafes parametresinin ölçümü ile kimyasal analiz: Tek

Detaylı

İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ

İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ İLERİ YAPI MALZEMELERİ-2 MALZEME ÖZELLİKLERİ İşlenebilme İşlenebilme Mekanik işlemler sonucunda malzemenin özelliklerinde bir değişiklik meydana gelmemesi durumudur. Betonda Çökme deneyi (Slump deneyi

Detaylı

1,3-bis-(p-iminobenzoik asit)indan Langmuir-Blodgett filmlerinin karakterizasyonu ve organik buhar duyarlılığı

1,3-bis-(p-iminobenzoik asit)indan Langmuir-Blodgett filmlerinin karakterizasyonu ve organik buhar duyarlılığı 1,3-bis-(p-iminobenzoik asit)indan Langmuir-Blodgett filmlerinin karakterizasyonu ve organik buhar duyarlılığı MURAT EVYAPAN *, RİFAT ÇAPAN *, HİLMİ NAMLI **, ONUR TURHAN **,GEORGE STANCİU *** * Balıkesir

Detaylı

Kaynak yöntemleri ile birleştirilen bir malzemenin kaynak bölgesinin mikroyapısı incelendiğinde iki ana bölgenin var olduğu görülecektir:

Kaynak yöntemleri ile birleştirilen bir malzemenin kaynak bölgesinin mikroyapısı incelendiğinde iki ana bölgenin var olduğu görülecektir: Kaynak Bölgesinin Sınıflandırılması Prof. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak yöntemleri ile birleştirilen bir malzemenin kaynak bölgesinin mikroyapısı incelendiğinde iki ana bölgenin var olduğu görülecektir: 1) Ergime

Detaylı

S. SÖNMEZ a, F.M. EMEN b, A. EGE c, E. EKDAL d, K. OCAKOĞLU e, T. KARALI d, N. KÜLCÜ a

S. SÖNMEZ a, F.M. EMEN b, A. EGE c, E. EKDAL d, K. OCAKOĞLU e, T. KARALI d, N. KÜLCÜ a S. SÖNMEZ a, F.M. EMEN b, A. EGE c, E. EKDAL d, K. OCAKOĞLU e, T. KARALI d, N. KÜLCÜ a a Mersin Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,Kimya Bölümü, MERSİN b Kırklareli Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,

Detaylı

GARZAN ASFALTENİNİN PİROLİZ KİNETİĞİ

GARZAN ASFALTENİNİN PİROLİZ KİNETİĞİ RM19 GARZAN ASFALTENİNİN PİROLİZ KİNETİĞİ S.Akmaz, M.Yaşar, M.A. Gürkaynak İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, Avcılar Kampusü 3432 İstanbul e-posta: solmaz@istanbul.edu.tr

Detaylı

KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ

KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ KİMYASAL TEPKİMELERDE IZ TEPKİME IZI Kimyasal bir tepkime sırasında, tepkimeye giren maddelerin miktarı giderek azalırken, ürünlerin miktarı giderek artar. Bir tepkimede, birim zamanda harcanan ya da oluşan

Detaylı

4 ELEKTRİK AKIMLARI. Elektik Akımı ve Akım Yoğunluğu. Elektrik yüklerinin akışına elektrik akımı denir. Yük

4 ELEKTRİK AKIMLARI. Elektik Akımı ve Akım Yoğunluğu. Elektrik yüklerinin akışına elektrik akımı denir. Yük 4 ELEKTRİK AKIMLARI Elektik Akımı ve Akım Yoğunluğu Elektrik yüklerinin akışına elektrik akımı denir. Yük topluluğu bir A alanı boyunca yüzeye dik olarak hareket etsin. Bu yüzeyden t zaman aralığında Q

Detaylı

Malzemelerin Deformasyonu

Malzemelerin Deformasyonu Malzemelerin Deformasyonu Malzemelerin deformasyonu Kristal, etkiyen kuvvete deformasyon ile cevap verir. Bir malzemeye yük uygulandığında malzeme üzerinde çeşitli yönlerde ve çeşitli şekillerde yükler

Detaylı

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 14 (2014) OZ5702 (11-16) AKU J. Sci. Eng. 14 (2014) OZ5702 (11-16)

Detaylı

3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI

3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI 3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI S (k) + O SO + ısı Reaksiyon sonucunda sistemden ortama verilen ısı, sistemin iç enerjisinin bir kısmının ısı enerjisine dönüşmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Enerji sistemden

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Ortalama Yıl

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Ortalama Yıl ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı : Nazım KUNDURACI Doğum Tarihi : 19 Ocak 1986 Cep Telefonu : 0 544 843 95 69 E-Posta : n.kunduraci@creavit.com.tr Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Ortalama Yıl Lisans

Detaylı

FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ

FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ Prof. Dr. Hüseyin UZUN-Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 1 /94 İkili Faz Diyagramından Hangi Bilgiler

Detaylı

REKOMBİNANT E.coli KÜLTÜRLERİ İLE ENZİM ÜRETİMİNİN KİNETİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. Dilek KAZAN, Amable HOKTAÇSU ve Agnes ÇAMURDAN

REKOMBİNANT E.coli KÜLTÜRLERİ İLE ENZİM ÜRETİMİNİN KİNETİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ. Dilek KAZAN, Amable HOKTAÇSU ve Agnes ÇAMURDAN REKOMBİNANT E.coli KÜLTÜRLERİ İLE ENZİM ÜRETİMİNİN KİNETİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Dilek KAZAN, Amable HOKTAÇSU ve Agnes ÇAMURDAN Boğaziçi Üniversitesi. Mühendislik fakültesukimya Mühendisliği Bolümü

Detaylı

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1 Kinetik Gaz Kuramından Gazların Isınma Isılarının Bulunması Sabit hacimdeki ısınma ısısı (C v ): Sabit hacimde bulunan bir mol gazın sıcaklığını 1K değiştirmek için gerekli ısı alışverişi. Sabit basınçtaki

Detaylı

Döküm Prensipleri. Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar. İstanbul Üniversitesi

Döküm Prensipleri. Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar. İstanbul Üniversitesi Döküm Prensipleri Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar BeslemeKriterleri Darcy Kanunu DökümdeDarcy Kanunu KRİTİK KATI ORANI Alaşım Kritik KatıOranı Çelikler % 35 50 Alaşımlı çelikler % 45 Alüminyum alaşımları

Detaylı

MMM291 MALZEME BİLİMİ

MMM291 MALZEME BİLİMİ MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perşembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme

Detaylı

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Giriş Fizik Temel Bilimlerin Amacı Doğanın işleyişinde görev alan temel kanunları anlamak. Diğer fen ve mühendislik bilimleri için temel hazırlamaktır. Temelde gerekli

Detaylı

MAK 210 SAYISAL ANALİZ

MAK 210 SAYISAL ANALİZ MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 7- SAYISAL TÜREV Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 GİRİŞ İntegral işlemi gibi türev işlemi de mühendislikte çok fazla kullanılan bir işlemdir. Basit olarak bir fonksiyonun bir noktadaki

Detaylı

TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI

TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI Ali EKRİKAYA Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi KAYSERİ Ömer

Detaylı

FİZ4001 KATIHAL FİZİĞİ-I

FİZ4001 KATIHAL FİZİĞİ-I FİZ4001 KATIHAL FİZİĞİ-I Bölüm 3. Örgü Titreşimleri: Termal, Akustik ve Optik Özellikler Dr. Aytaç Gürhan GÖKÇE Katıhal Fiziği - I Dr. Aytaç Gürhan GÖKÇE 1 Bir Boyutlu İki Atomlu Örgü Titreşimleri M 2

Detaylı