KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ
|
|
- Pinar Baştürk
- 2 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KİMYASAL TEPKİMELERDE IZ TEPKİME IZI Kimyasal bir tepkime sırasında, tepkimeye giren maddelerin miktarı giderek azalırken, ürünlerin miktarı giderek artar. Bir tepkimede, birim zamanda harcanan ya da oluşan bir maddenin miktarındaki (gram, mol, molar derişim ) değişmeye tepkime hızı adı verilir. Gaz Tepkimelerinde Basınç ya da acim Değişmesi ile ız Ölçülmesi Gaz tepkimelerinde, sabit sıcaklıkta basınç.hacim (P.) değeri mol sayısına bağlı olarak değişir. Sabit hacimde basınç değişikliği, sabit basınçta hacim değişikliği ölçüldüğünde, P. = n.r.t bağıntısından yararlanılarak mol sayısındaki değişiklik hesaplanabilir. Örneğin, C + 4O 3 4(gaz) (gaz) 3CO + O (gaz) (gaz) ÖRNEK tepkimesinde, 1 mol C 3 4 gazı harcandığında, 4 mol O gazı harcanır ve 3 mol CO gazı ile mol O gazı oluşur. C 3 4 ün mol türünden harcanma hızı ϑ mol/dakika ise, O nin harcanma hızı 4ϑ mol/dakika, CO nin oluşma hızı 3ϑ mol/dakika, O nun oluşma hızı ϑ mol/dakika olur. ÖRNEK 1 Zn (katı) + + Zn + + (suda) (suda) (gaz) tepkimesinde + iyonlarının derişimi başlangıçta 0,6 mol/l dir. 0. dakikada + iyonlarının derişimi 0,1 mol/l olduğuna göre, + iyonlarının ortalama harcanma hızı kaç mol/l. dak tır? + iyonlarının derişimindeki azalma = 0,6 0,1 = 0,5 mol/l dir. + Derişimindeki değişme iyonlarının harcanma hızı = Zaman 0,5 mol / L = = 0,05 mol/l. dak tır. 0 dak Yanıt : 0,05 mol / L.dak I. (gaz) + O (gaz) O (gaz) II. N (gaz) + O (gaz) NO (gaz) III. C (katı) + O (gaz) CO (gaz) tepkimelerinden hangilerinin hızı, basınç değişikliği ölçülerek hesaplanabilir? (acim ve sıcaklık sabit) acim ve sıcaklık sabit iken, gaz moleküllerinin sayısı değişirse, gaz basıncı da değişir. I. tepkimede 3 mol gaz harcanırken, mol gaz oluşur. Mol sayısı azaldığı için, gaz basıncı azalır. II. tepkimede mol gaz harcanırken, mol gaz oluşur. Mol sayısı değişmediği için, gaz basıncı da değişmez. III. tepkimede, 1 mol gaz harcanırken (C nin katı olduğuna dikkat ediniz), 1 mol gaz oluşur. Mol sayısı değişmediği için gaz basıncı da değişmez Yanıt : Yalnız I Renk Değişikliği ile ız Ölçülmesi Kimyasal bir tepkimede, diğer maddelere göre farklı renkte bir madde harcanıyor ya da oluşuyorsa, renk tonundaki değişme gözlenerek tepkime hızı ölçülebilir. TEPKİME IZININ ÖLÇÜLMESİ Kimyasal tepkimelerin hızını ölçmek için, maddelerin mol sayısına ya da derişimine bağlı olarak değişen basınç, hacim, elektriksel iletkenlik, renk gibi niceliklerin değişmesinden yararlanılır. Ölçülebilen bu değişmeler, birim zamandaki mol sayısı ya da derişim değerlerine dönüştürülerek hız ölçülür. Elektriksel İletkenlik Değişikliği ile ız Ölçülmesi İyon içeren sulu çözeltilerin elektrik akımını ilettiğini biliyoruz. Çözeltinin elektriksel iletkenliği, iyonların molar derişimi ile doğru orantılıdır. Toplam iyon derişimini değiştiren tepkimelerde tepkime hızı, elektriksel iletkenlikteki değişme ölçülerek hesaplanabilir.
2 ÖRNEK 3 Potansiyel enerji Potansiyel enerji I. Ca (katı) + O (sıvı) Ca + + O + (suda) (suda) (gaz) II. C (katı) + O (gaz) CO (gaz) A +B A B (aktifleþmiþ kompleks) AB b a c AB A B (aktifleþmiþ kompleks) a b A +B c III. Zn (katı) + Ag + (suda) Zn + + Ag (suda) (katı) Tepkime koordinatý Tepkime koordinatý Yukarıdaki tepkimelerin hangilerinde tepkime hızı, hem elektriksel iletkenlikteki hem de gaz basıncındaki değişimi ile gözlenebilir? A + B + ısı AB AB A + B + ısı Tepkime sırasında çözeltideki iyon sayısı değiştiği için I. ve III. tepkimelerin hızı elektriksel iletkenlik değişimi ile, gaz moleküllerinin sayısı değiştiği için I. ve II. tepkimelerin hızı basınç değişimi ile gözlenebilir. Yanıt : Yalnız I Yukarıda endotermik ve ekzotermik iki tepkimenin potansiyel enerji (P.E) tepkime koordinatı (T.K) grafiği verilmiştir. Bu grafiklerdeki a, b, c değerlerine şu adlar verilir: a : İleri tepkimenin aktifleşme enerjisi (E ai ) b : Geri tepkimenin aktifleşme enerjisi (E ag ) c : Tepkime entalpisi (Δ) ÇARPIŞMA TEORİSİ E EŞİK ENERJİSİ Kimyasal bir tepkimenin gerçekleşmesi için, tepkimeye girecek olan taneciklerin uygun bir doğrultuda çarpışması gerekir. Bu koşul tek başına yeterli değildir; ayrıca taneciklerin belirli bir kinetik enerji değerinden daha büyük bir enerjide olması gerekir. Çarpışma sonrasında molekül ve atomlar arasındaki kimyasal bağların yeniden düzenlenebilmesi için enerji gereklidir. Moleküllerin sahip olması gerekli olan bu minimum kinetik enerji değerine eşik enerjisi denir. Belirli kinetik enerjili moleküllerin yüzde dağılımı Eşik enerjisi TEPKİME MEKANİZMASI E IZ BAĞINTISI Kimyasal tepkimelerin bir kısmı bir adımda gerçekleşirken, önemli bir çoğunluğu birkaç adımda gerçekleşir. Bu adımlar topluluğuna tepkimenin mekanizması (adımları) adı verilir. Tepkimelerin adımları deneysel olarak tahmin edilir. I. Ag + + Ag (suda) (suda) (katı) II. NO (gaz) + F (gaz) NOF (gaz) tepkimeleri ile bu olayı inceleyelim. I. tepkimenin gerçekleşmesi için iki taneciğin, II. tepkimenin gerçekleşmesi için üç taneciğin birbiri ile uygun doğrultuda çarpışması gerekir. I. tepkime bir adımda gerçekleşen bir tepkimedir. II. tepkimenin adımları, deneysel olarak şöyle tahmin edilmiştir : 0 a Moleküllerin kinetik enerjisi Belirli sıcaklıktaki bir gaz örneğinde moleküllerin kinetik enerji dağılımı, tepkimenin eşik enerjisi ve eşik enerjisinden büyük enerjili moleküllerin (etkin moleküller) yüzde dağılımı (taralı alandaki moleküller) grafikte verilmiştir. Gaz örneğindeki taralı bölgede bulunan moleküllerin çarpışması tepkime ile sonuçlanabilir. Öyleyse, eşik enerjisi ne kadar küçük olursa, tepkimenin o kadar hızlı olacağını söyleyebiliriz. Aktifleşmiş Kompleks Eşik enerjisine sahip moleküller uygun doğrultuda çarpışırsa, moleküller birbiriyle etkileşerek, karmaşık yapılı bir ara hal oluşturur. Kısa ömürlü bu ara hâle aktifleşmiş kompleks denir. Aktifleşmiş kompleks, kısa sürede ya ürünlere ya da girenlere dönüşür. Aktifleşmiş kompleksin potansiyel enerjisine aktifleşme enerjisi denir. NO + F NOF + F NO + F NOF Ana tepkimede yer almayan F ara üründür. Bu tepkimenin potansiyel enerji (P.E) tepkime koordinatı (T.K) grafiği şöyle olmalıdır. a değeri birinci adımın, b değeri ikinci adımın aktifleşme enerjisi, c değeri tepkimenin entalpisi (Δ) dir. P.E (kkal) II I Grafikte a>b olduğu görülüyor. Aktifleşme enerjisi daha büyük olan adım diğerine göre daha yavaş olan bir adımdır ve tepkimenin hızı yavaş adımın hızı ile belirlenir. Öyleyse, bu adımlardan birincisi, ikincisine göre daha yavaştır. a b c T.K
3 ÖRNEK 4 Bir tepkimenin adımları aşağıdaki gibidir: A + B + 48 kkal C + D (yavaş) B + C E + 34 kkal (hızlı) Buna göre, bu tepkime ile ilgili, I. Birinci adımın aktifleşme enerjisi, ikinci adımın aktifleşme enerjisinden büyüktür. II. Tepkime ekzotermiktir. III. C ara ürün, D ile E üründür. açıklamalarından hangileri doğrudur? ÖRNEK 5 I. Fe (katı) + Pb + (suda) II. N (gaz) + O (gaz) NO (gaz) Fe + +Pb (suda) (katı) III. X (gaz) + Y (gaz) XY (gaz) I. Cu (katı) + (gaz) Cu (katı). Fe (katı) + S (katı) FeS (katı) Yukarıdaki tepkimelerin bir adımda gerçekleştiği varsayılırsa hız bağıntıları nasıl yazılır? Yavaş adım (1. adım) tepkimenin hızını belirler ve aktifleşme enerjisi, diğer adımın aktifleşme enerjisinden daha büyüktür. A + B + 48 kkal C + D + B + C E + 34 kkal A + B + 14 kkal D + E dir. A ve B giren maddeler, D ile E üründür. C birinci adımda oluşup ikinci adımda kullanılmıştır. C, ara üründür. Tepkime entalpisi +14 kkal dır ve tepkime ısı alan (endotermik) bir tepkimedir. Yanıt : I ve III ız Bağıntısı Tepkimeye giren maddelerin çarpışma sayısı arttıkça, tepkimelerin hızlandığı deneysel olarak saptanmıştır. Çarpışma sayısı, birim hacimdeki tanecik sayısı (derişim), sıcaklık, katı maddelerin yüzeyi gibi niceliklere bağlıdır (Derişim dışındaki faktörler, o tepkimenin hız sabitinin değerini belirler). I. ϑ = k.[pb + ] II. ϑ = k.[n ].[O ] III. ϑ = k. [X ]. [Y ] I. ϑ = k. [ ] Not : Gaz fazında gerçekleşen tepkimelerin hız bağıntıları, gazların derişimlerine ya da kısmi basınçlarına göre yazılabilir. Örneğin, bir adımda gerçekleşen X (gaz) + Y (gaz) XY (gaz) tepkimesinin hız bağıntısı; ϑ = k. [X ]. [Y ] ya da ϑ = k. P. P dir. X Y ÖRNEK 6. ϑ = k Örneğin, bir adımda gerçekleşen X (gaz) + Y (gaz) XY (gaz) tepkimesinin hızı; ϑ = k. [X ]. [Y ] bağıntısı ile tanımlıdır. Bu bağıntıya, hız bağıntısı denir. Bağıntıdaki k, hız sabitidir. Bir tepkimenin hız bağıntısı yazılırken; Bağıntıda, katı maddeler ve saf sıvılar yer almaz. Gaz fazındaki ve suda çözünmüş maddelerin derişimleri yer alır. Tepkime, bir adımda gerçekleşirse tepkime denklemi kullanılır. Tepkime çok adımlı ise, hız bağıntısı yavaş adımın denklemine göre yazılır. ız bağıntısı için temel alınan tepkime denkleminde girenlerin katsayıları, hız bağıntısında derişimlere üs olarak yazılır. 3X (gaz) + Y (gaz) X 3 Y (gaz) tepkimesinde belirli bir sıcaklıkta farklı derişimler kullanılarak yapılan deneylerden elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibidir. Deney [X] [Y] X 3 Y nin oluşma hızı I 0,01 0, II 0,0 0, III 0,0 0, Buna göre, bu tepkimenin, a. ız bağıntısını yazınız. b. ız sabitinin sayısal değerini hesaplayınız.
4 a. I. deney ile II. deneyde, Y nin derişimi sabit iken, X in derişimi iki katına çıkınca tepkime hızı da iki katına çıkıyor. Öyleyse, tepkime hızı, X in derişimi ile doğru orantılıdır. II. deney ile III. deneyde, X in derişimi sabit iken, Y nin derişimi iki katına çıkınca, hız dört katına çıkıyor. Öyleyse, tepkime hızı, Y derişiminin karesi ile doğru orantılıdır. Buna göre, tepkimenin hız bağıntısı; ϑ = k. [X]. [Y] dir. b. erhangi bir deneydeki, örneğin I. deneydeki değerler hız bağıntısında yerine yazılırsa, k değeri hesaplanır = k. 0,01.(0,04) k = 4 = = 500 = 6,5 tir. 8 Tepkimeye Giren Maddelerin Derişimi Bir tepkimede, birim hacimdeki tanecik sayısı (molar derişim) artırılırsa, taneciklerin birim zamandaki çarpışma sayısı artar ve tepkime hızlanır. Derişimi artırmak için, ya madde miktarı artırılmalı ya da hacim küçültülmelidir. Not : Çok adımlı tepkimelerde tepkime hızı, tepkimenin yavaş adımına bağlıdır. Bu nedenle, yavaş adımda yer almayan maddelerin derişimini değiştirmek, tepkime hızını etkilemez. ÖRNEK 7 TEPKİME IZINI ETKİLEYEN ETMENLER Kimyasal tepkimelerde, etkin çarpışma sayısını artıran etmenlerin tümü tepkime hızını da artırır. Bu etmenler, maddelerin türü ve derişimi (gaz tepkimelerinde gazların kısmi basıncı), ortamın sıcaklığı, katı maddelerin dış yüzeyinin büyüklüğü ve katalizördür. Sıcaklık, katalizör ve katı maddenin yüzeyi, hız sabitini etkileyerek tepkime hızını değiştirir. Tepkimeye Giren Maddelerin Türü Farklı kimyasal tepkimelerde, tepkimeye giren maddelerin türü farklıdır. Madde türleri değiştikçe, farklı kimyasal bağların kopması ya da oluşması söz konusu olur. Bu nedenle tepkime hızı da farklılaşır. X (gaz) + Y (gaz) XY (gaz) tepkimesinin adımları şöyledir: X (gaz) X (gaz) X (gaz) + Y (gaz) XY (gaz) Buna göre, bu tepkimenin hızı, (Yavaş) (ızlı) I. X nin mol sayısını artırmak ( ile t sabit) II. Y nin mol sayısını artırmak ( ile t sabit) III. Kap hacmini artırmak (t sabit) işlemlerinden hangileri uygulanırsa artar? Örneğin, molekül yapılı maddeler arasında gerçekleşen tepkimelerde, atomlar arasındaki kovalent bağların kırılması ve yeni kovalent bağların oluşması söz konusu olduğundan, bu tür tepkimelerin hızı genellikle yavaştır. C = C (C ) C + - ( ) ( ) C C (C 4 ) C (C ) 6 Yukarıdaki tepkimeler, kovalent bağların kırılması ve yeniden oluşması sonucunda gerçekleştiğinden yavaştır. Atomlar ya da zıt yüklü iyonlar arasında gerçekleşen tepkimeler ise hızlıdır. Örneğin, Ca + + SO CaSO (suda) 4(suda) 4(katı) tepkimesi, hızlı gerçekleşen bir tepkimedir. Tepkimenin hızını yavaş adım belirler. Bu nedenle tepkimenin hız bağıntısı, ϑ = k. [X ] dir. X eklemek, X derişimini artırır ve tepkimeyi hızlandırır. Y eklemek, X derişimini etkilemez, hız bağıntısında Y bulunmadığından tepkime hızı değişmez. Kap hacmini artırmak, X derişimini azaltır, tepkimeyi yavaşlatır. Yanıt : Yalnız I Sıcaklık Etkisi em endotermik hem de ekzotermik kimyasal tepkimelerde sıcaklık artışı, tepkime hızını artırır. Bunun nedenini şöyle açıklayabiliriz: Sıcaklık artışı, taneciklerin hızını artırır. Bu birim zamandaki çarpışma sayısını artırdığı gibi, aynı zamanda enerjisi, eşik enerjisini (aktifleşme enerjisini) aşan tanecik sayısını da artırır.
5 Zn ve miktarları eşit olduğu için iki kapta da aynı miktar gazı oluşur. B kabında, toz haline getirilmiş Zn nin çözeltisi ile etkileşim yüzeyi, A kabındakinden daha büyüktür. Bu nedenle, B kabında hem hız sabiti hem de tepkime hızı, A kabındakine göre daha büyüktür. Sıcaklığın tepkime hızını nasıl etkilediğini yukarıdaki molekül sayısı kinetik enerji grafiğinden de anlayabiliriz. Grafikte T 1 ve T sıcaklıklarında (T > T 1 ) taneciklerin kinetik enerji dağılımı verilmiştir. T sıcaklığında eşik enerjisinden büyük enerjili moleküllerin sayısı, T 1 sıcaklığındakinden daha fazladır. Öyleyse, sıcaklık artışı etkin çarpışma sayısını artırır ve kimyasal tepkimeleri hızlandırır. Katı Maddelerin Etkileşim Yüzeyi Yanıt : I ve III Katalizör Etkisi Kimyasal katalizörler, tepkime mekanizmasını değiştirerek tepkime hızına etki ederler. Katalizörler, tepkime hızını genellikle artırır. Tepkime hızını azaltan katalizörlere, yavaşlatıcı katalizör ya da inhibitör denir. Katalizörler, tepkimenin başlangıç adımlarında giren madde olarak davranır ve tepkime sonunda hiçbir değişikliğe uğramadan açığa çıkarlar. eterojen fazda gerçekleşen tepkimelerde katı maddenin bir çözelti ya da gaz ile etkileşme yüzeyinin büyümesi ya da sıvı maddenin bir gaz ile olan etkileşme yüzeyinin büyümesi sonucunda etkin çarpışma sayısı artar ve tepkime hızlanır. Örneğin, suda tozşeker, kristal küp şekere göre daha hızlı çözünür, ya da küçük parçalara bölünmüş odun, büyük bir odun parçasına göre daha hızlı yanar. ÖRNEK 8 A kabı 1 molar L çözeltisi B kabı 1 mol Zn katısı 1 mol Zn tozu 1 molar L çözeltisi Tepkimenin mekanizmasını değiştirdikleri için, tepkimenin aktifleşme enerjisini de değiştirirler. E 1 P.E T.K (Katalizörsüz) E P.E T.K (Katalizörlü) Yukarıda katalizörsüz ve katalizörlü bir tepkimenin potansiyel enerji (P.E) - tepkime koordinatı (T.K) grafikleri verilmiştir. Grafiklerden görüldüğü gibi, katalizör tepkimenin eşik enerjisini azaltmıştır. Öyleyse, eşik enerjisini aşan tanecik sayısı artmıştır. Bu durumda, kullanılan katalizör tepkime hızını artıran bir katalizördür. Katalizörler; Tepkime adımlarını Eşik enerjisini ız sabitinin sayısal değerini Tepkime hızını değiştirir. Yukarıdaki kaplarda Zn (katı) + (suda) Zn (suda) (suda) (gaz) tepkimesi gerçekleşiyor. Sistemlerin sıcaklıkları eşit olduğuna göre, A ve B kaplarında, I. Başlangıçta gazının oluşma hızı II. Oluşan toplam gazı miktarı III. Tepkimelerin hız sabiti (k değeri) niceliklerinden hangileri birbirinden farklıdır? Katalizörler, tepkime ürünlerinin türünü ve miktarını, tepkime ısısını değiştirmez ve gerçekleşmesi mümkün olmayan tepkimeleri gerçekleştiremez. Yukarıdaki grafiklerde eşik enerjisinin E 1 değerinden E değerine gelmesinin, etkin çarpışma yapabilen molekül sayısında oluşturduğu değişikliği yandaki grafikte görebiliriz. Molekül sayısı E E 1 Kinetik enerji Koyu renkle gösterilmiş bölge, katalizörsüz bir tepkimedeki etkin moleküllerin sayısını, taranmış bölge ise katalizörlü ortamda gerçekleşen tepkimedeki etkin moleküllerin sayısını göstermektedir. Etkin molekül sayısının artması, katalizörün, hızlandırıcı katalizör olduğunu göstermektedir.
6 LÜ TEST 1. Sabit hacimli bir kapta bulunan SO ve O gazları karışımının basıncı 4 atmosferdir. Bu gazlar arasında SO (gaz) + O (gaz) SO 3(gaz) tepkimesi gerçekleşirken 10 dakika sonunda gaz basıncı,5 atmosfer olmaktadır. Tepkime gerçekleşirken sıcaklık sabit tutulduğuna göre, SO 3 gazının ortalama oluşma hızı kaç atm / dak tır? A) 0,3 B) 0,4 C) 0,6 D) 1, E),0 Tepkimenin hız bağıntısını, yavaş adım belirler. Öyleyse, verilen deneysel sonuçlardan hız bağıntısı bulanarak yavaş adımın girenleri belirlenebilir. III. deney sonucuna göre, Z derişimi tepkime hızını etkilememektedir. II. deney sonucuna göre, Y derişimi tepkime hızını doğru orantılı olarak etkilemektedir. I. deney sonucuna göre, Y nin derişimi değiştirilmese, tepkime hızı 4 katına çıkar. X derişimi katına çıkarılınca, tepkime hızı 4 katına çıktığına göre, X derişimi, tepkime hızını karesiyle doğru orantılı etkilemektedir. Bu durumda tepkimenin hız bağıntısı ϑ = k.[x].[y], tepkimenin yavaş adımının denklemi, X + Y şeklindedir. Yanıt : E Sabit hacim ve sıcaklıkta gaz basıncı, mol sayısı ile doğru orantılıdır. Tepkime denklemini yazarak gaz molekülleri sayısındaki azalmayı belirleyelim mol X 1 mol Y M mol X 1 mol Y M 1 mol X mol Y M SO (gaz) + O (gaz) SO 3(gaz) 3 mol + mol Görüldüğü gibi, 1 mol gaz molekülü azaldığında, mol SO 3 gazı oluşmaktadır. Öyleyse, gaz basıncında 1 atmosferlik azalma olduğunda oluşan, SO 3 gazının basıncı atmosfer olur. 4,5 = 1,5 atm basınç azalması sonunda oluşan SO 3 gazının basıncı, 3 atmosferdir. SO 3 gazının oluşma hızı = 3atmosfer 0,3 atm / dak tır. 10 dakika = Yanıt : A I acimleri ve sıcaklıkları eşit olan yukarıdaki kaplarda, X (gaz) + Y (gaz) Z (gaz) tepkimesi bir adımda gerçekleşmektedir. II Buna göre, kaplardaki tepkimelerin başlangıç hızları için, aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi doğrudur? A) II > I = III B) II = III > I C) II > III > I D) III > II > I E) III > I = II III. X (gaz) + 3Y (gaz) + Z (gaz) T (gaz) + (gaz) tepkimesinde, sabit sıcaklıkta ve hacimde, aşağıdaki deneysel sonuçlar bulunuyor. I. X ve Y gazlarının mol sayıları şer katına çıkarılırsa, tepkime hızı 8 katına çıkıyor. II. Y ve Z gazlarının mol sayıları şer katına çıkarılırsa, tepkime hızı katına çıkıyor. III. Z nin mol sayısı yarıya indirilirse, tepkime hızı değişmiyor. Buna göre, tepkimenin yavaş adımı aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) X + Y B) X + Y C) X + Y + Z D) Y + Z E) X + Y X (gaz) + Y (gaz) Z (gaz) tepkimesi bir adımda, gerçekleştiğine göre, tepkimenin hız bağıntısı, ϑ = k.[x].[y] dir. Kaplardaki gazların derişimlerini hız bağıntısına yazarak, tepkime hızlarını hesaplayalım. I. II. III. 1 1 k ϑ = k.. 1 = 1 k ϑ = k.. = 1 k ϑ = k.. 3 = Tepkime hızları, II = III > I dir. Yanıt : B
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE II
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE II Kimyasal tepkimelerde denge, sıcaklık, basınç ve denge bağıntısında yer alan maddelerin derişimlerine bağlıdır. Denge halindeki bir sistemde bu üç etkenden birini değiştirerek,
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER YASEMĐN KONMAZ 20338575 Çalışma Yaprağı Ders Anlatımı: REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER: 1.Reaktif Maddelerin
KİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE
KİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE KİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE Kimyasal reaksiyonlar koşullar uygun olduğunda hem ileri hem de geri yönde gerçekleşirler. Böyle tepkimelere tersinir ya da denge tepkimeleri
ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER 1- SICAKLIK 2- ORTAK İYON ETKİSİ 3- ÇÖZÜCÜ ÇÖZÜNEN CİNSİ 4- BASINCIN ETKİSİ 1- SICAKLIK ETKİSİ Sıcaklık etkisi Le Chatelier prensibine bağlı olarak yorumlanır. ENDOTERMİK
ELEKTROKİMYA II. www.kimyahocam.com
ELEKTROKİMYA II ELEKTROKİMYASAL PİLLER Kendiliğinden gerçekleşen redoks tepkimelerinde elektron alışverişinden yararlanılarak, kimyasal bağ enerjisi elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Kimyasal enerjiyi,
GAZLAR GAZ KARIŞIMLARI
DALTON KISMİ BASINÇLAR YASASI Aynı Kaplarda Gazların Karıştırılması Birbiri ile tepkimeye girmeyen gaz karışımlarının davranışı genellikle ilgi çekicidir. Böyle bir karışımdaki bir bileşenin basıncı, aynı
3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI
3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI S (k) + O SO + ısı Reaksiyon sonucunda sistemden ortama verilen ısı, sistemin iç enerjisinin bir kısmının ısı enerjisine dönüşmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Enerji sistemden
4. Oksijen bileşiklerinde 2, 1, 1/2 veya +2 değerliklerini (N Metil: CH 3. Cevap C. Adı. 6. X bileşiği C x. Cevap E. n O2. C x.
ÇÖZÜMLER. E foton h υ 6.0 34. 0 7 6.0 7 Joule Elektronun enerjisi E.0 8 n. (Z).0 8 (). () 8.0 8 Joule 0,8.0 7 Joule 4. ksijen bileşiklerinde,, / veya + değerliklerini alabilir. Klorat iyonu Cl 3 dir. (N
KİMYASAL TEPKİMELERİN HIZI
KİMYASAL TEPKİMELERİN HIZI Günlük hayatımızda karşılaştığımız bir çok tepkimede zaman büyük bir önem taşımaktadır. Örneğin yanan bir cismin söndürülmesi, metallerin paslanmasının önlenmesi gibi olaylarda
REAKSİYON HIZI. Tepkimede yer alan maddelerin derişimleri köşeli parantez ile gösterilir.
REAKSİYON HIZI REAKSİYON HIZI Bir reaksiyonun hızlı ya da yavaş olması, reaksiyona giren maddelerin cinsine ve miktarına bağlıdır. Bu nedenle bütün reaksiyonlar farklı hızlarda gerçekleşirler. Örneğin;
FİZİKSEL VE KİMYASAL TEPKİMELER I
FİZİKSEL VE KİMASAL TEPKİMELER I Maddenin yapısındaki değişmeleri Fiziksel değişmeler Kimyasal değişmeler Çekirdek olayları şeklinde sınıflandırabiliriz. FİZİKSEL DEĞİŞMELER Fiziksel tepkimeler, maddenin
A A A A A KİMYA TESTİ. 4. Aynı periyotta bulunan X ve Y elementleri 5... C 3 2. X 2 6. CH mol XY gazı ile 4 mol Y 2 Ö Z G Ü N D E R S A N E
KİMY TTİ 1. Bu testte 30 soru vardır. Testin tümü için verilen cevaplama süresi 45 dakikadır. 1. Yukarıda eşit hacimli iki kapta aynı koşullar altında bulunan gazlar aradaki musluk sabit sıcaklıkta açıldığında
MOL KAVRAMI I. ÖRNEK 2
MOL KAVRAMI I Maddelerin taneciklerden oluştuğunu biliyoruz. Bu taneciklere atom, molekül ya da iyon denir. Atom : Kimyasal yöntemlerle daha basit taneciklere ayrılmayan ve elementlerin yapıtaşı olan taneciklere
DENGEYE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
DENGEYE ETKİ EDEN FAKTÖRLER Le Chatelier(Lö Şatölye İlkesi) Bu ilkeye göre ; denge halinde bulunan sisteme dışarıdan bir etki yapıldığında sistem kendiliğinden bu etkiyi azaltacak yönde eğilim gösterir.
5.111 Ders 34 Kinetik Konular: Sıcaklığın Etkisi, Çarpışma Teorisi, Aktifleşmiş Kompleks Teorisi. Bölüm
34.1 5.111 Ders 34 Kinetik Konular: Sıcaklığın Etkisi, Çarpışma Teorisi, Aktifleşmiş Kompleks Teorisi. Bölüm 13.11-13.13 Tepkime Hızına Sıcaklığın Etkisi Gaz-Fazı Nitel (kalitatif) gözleme göre, sıcaklık
ÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ
ÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ Çözeltilerin sadece derişimine bağlı olarak değişen özelliklerine koligatif özellikler denir. Buhar basıncı düşmesi, Kaynama noktası yükselmesi, Donma noktası azalması
Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders. kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın. Temel Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan
KİMYASAL DENGE Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan okuyunuz.. Kimyasal denge, tepkimeye giren maddeler ve
Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir maddeye çözeltinin bileşenleri denir.
GENEL KİMYA 1 LABORATUARI ÇALIŞMA NOTLARI DENEY: 8 ÇÖZELTİLER Dr. Bahadır KESKİN, 2011 @ YTÜ Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir
Serüveni 4.ÜNİTE MADDENİN HALLERİ ORTAK VE AYIRDEDİCİ ÖZELLİKLER
Serüveni 4.ÜNİTE MADDENİN HALLERİ ORTAK VE AYIRDEDİCİ ÖZELLİKLER MADDENİN HALLERİ MADDE MİKTARINA BAĞLI ÖZELLİKLER:(ORTAK ÖZELLİKLER) :Madde miktarının ölçüsüdür. :Maddenin boşlukta kapladığı yerdir Eylemsizlik:Maddenin
KIMYASAL DENGE. Dinamik Denge. Denge Sabiti Eşitliği. Denge Sabiti Eşitliği. Denge Sabiti Eşitliği. Denge Sabiti Eşitliği
Dinamik Denge KIMYASAL DENGE COMU, Egitim Fakültesi www.sakipkahraman.wordpress.com Bir sıvının buhar basıncı denge konumuna bağlı bir özelliktir. Çözünen bir katının çözünürlüğü denge konumuna bağlı bir
7. Bölüm: Termokimya
7. Bölüm: Termokimya Termokimya: Fiziksel ve kimyasal değişimler sürecindeki enerji (ısı ve iş) değişimlerini inceler. sistem + çevre evren Enerji: İş yapabilme kapasitesi. İş(w): Bir kuvvetin bir cismi
ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ (Kçç)
ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ (Kçç) ÇÖZELTİLERDE ÇÖZÜNME VE ÇÖKELME OLAYLARI Çözeltiler doymuşluklarına göre üçe ayrılırlar: 1- Doymamış çözeltiler: Belirli bir sıcaklıkta ve basınçta çözebileceğinden daha az miktarda
Katlı oranlar kanunu. 2H 2 + O 2 H 2 O Sabit Oran ( 4 g 32 g 36 g. 2 g 16 g 18 g. 1 g 8 g 9 g. 8 g 64 g 72 g. N 2 + 3H 2 2NH 3 Sabit Oran (
Sabit oranlar kanunu Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit bir oran vardır. Bu sabit oranın varlığı ilk defa 799 tarihinde Praust tarafından bulunmuş ve sabit oranlar kanunu şeklinde
Gaz hali genel olarak molekül ve atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir.
GAZLAR Maddeler tabiatta katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç halde bulunurlar. Gaz hali genel olarak molekül ve atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir. Gaz molekülleri birbirine
GENEL KİMYA. 7. Konu: Kimyasal reaksiyonlar, Kimyasal eşitlikler, Kimyasal tepkime türleri, Kimyasal Hesaplamalar
GENEL KİMYA 7. Konu: Kimyasal reaksiyonlar, Kimyasal eşitlikler, Kimyasal tepkime türleri, Kimyasal Hesaplamalar Kimyasal Reaksiyonlar Kimyasal reaksiyon (tepkime), kimyasal maddelerdeki kimyasal değişme
a. Yükseltgenme potansiyeli büyük olanlar daha aktifdir.
ELEKTROKİMYA A. AKTİFLİK B. PİLLER C. ELEKTROLİZ A. AKTİFLİK Metallerin elektron verme, ametallerin elektron alma yatkınlıklarına aktiflik denir. Yani bir metal ne kadar kolay elektron veriyorsa bir ametal
KĐMYA EĞĐTĐMĐ DERSĐ PROF.DR.ĐNCĐ MORGĐL
KĐMYA EĞĐE ĞĐTĐMĐ DERSĐ PROF.DR.ĐNC NCĐ MORGĐL SINIF:11 DERS SAATĐ:4 KĐMYASAL REAKSĐYONLAR Sulu çözeltilerde olan reaksiyonlar Sulu çözeltilerde çökelme ve çözünme ile ilgili kurallar Gaz çıkışıışı olan
Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Fe 2+ oluşumunun hızı =
KİMYASAL KİNETİK Kimyasal kinetik, bir reaksiyonunun nasıl yürüdüğü, ne kadar hızlı yürüdüğü, hangi mekanizma ile (yoldan) yürüdüğü ve hızına hangi faktörlerin nasıl etki ettiği hakkında bilgi veren, kimyanın
Çözünürlük kuralları
Çözünürlük kuralları Bütün amonyum, bileşikleri suda çok çözünürler. Alkali metal (Grup IA) bileşikleri suda çok çözünürler. Klorür (Cl ), bromür (Br ) ve iyodür (I ) bileşikleri suda çok çözünürler, ancak
Bölüm 15 Kimyasal Denge. Denge Kavramı
Öğrenme hedefleri ve temel beceriler: Bölüm 15 Kimyasal Denge Kimyasal denge ile ne kastedildiğini anlamak ve reaksiyon oranları ile nasıl ilgili olduğunu inceler Herhangi bir reaksiyon için denge sabiti
Sıcaklık (Temperature):
Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık tanım olarak bir maddenin yapısındaki molekül veya atomların ortalama kinetik enerjilerinin ölçüm değeridir. Sıcaklık t veya T ile gösterilir. Termometre kullanılarak ölçülür.
Bölüm 2. Sıcaklık ve Gazların Kinetik Teorisi. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU
Bölüm 2 Sıcaklık ve Gazların Kinetik Teorisi Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Sıcaklık ve Gazların Kinetik Teorisi Gazlarda Basınç Gaz Yasaları İdeal Gaz Yasası Gazlarda Basınç Gazlar parçacıklar arasında
GAZLAR I. ) gazı, ozon (O 3. Oksijen (O 2. ) gazı, hidrojen (H 2. ) gazı, azot (N 2. ) gazı, klor (CI 2. ) gazı, flor (F 2
GAZLAR I GAZLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Maddenin üç fiziksel hali (katı, sıvı ve gaz halleri) içinde en düzensiz halinin, gaz hali olduğunu daha önceki konulardan biliyoruz. Gaz halindeki maddenin, katı ve
SIVILAR VE ÖZELLİKLERİ
SIVILAR VE ÖZELLİKLERİ Sıcaklık düşürüldükçe kinetik enerjileri azalan gaz molekülleri sıvı hale geçer. Sıvı haldeki tanecikler birbirine temas edecek kadar yakın olduğundan aralarındaki çekim kuvvetleri
KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1
Kinetik Gaz Kuramından Gazların Isınma Isılarının Bulunması Sabit hacimdeki ısınma ısısı (C v ): Sabit hacimde bulunan bir mol gazın sıcaklığını 1K değiştirmek için gerekli ısı alışverişi. Sabit basınçtaki
KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1
Kinetik Gaz Kuramının Varsayımları Boyle, Gay-Lussac ve Avagadro deneyleri tüm ideal gazların aynı davrandığını göstermektedir ve bunları açıklamak üzere kinetik gaz kuramı ortaya atılmıştır. 1. Gazlar
DERS ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME KONU ÇALIŞMA YAPRAĞI HAZIRLAMA (MADDELERĐN AYIRT EDĐCĐ ÖZELLĐKLERĐ)
DERS ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME KONU ÇALIŞMA YAPRAĞI HAZIRLAMA (MADDELERĐN AYIRT EDĐCĐ ÖZELLĐKLERĐ) DERS SORUMLUSU : PROF. DR. Đnci MORGĐL HAZIRLAYAN Mustafa HORUŞ 20040023 ANKARA/2008
DENEY 3. MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri
DENEY 3 MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri AMAÇ: Maddelerin üç halinin nitel ve nicel gözlemlerle incelenerek maddenin sıcaklık ile davranımını incelemek. TEORİ Hal değişimi,
4.BÖLÜM: ENTROPİ 1.İSTEMLİ VE İSTEMSİZ DEĞİŞMELER
4.BÖLÜM: ENROPİ 1.İSEMLİ VE İSEMSİZ DEĞİŞMELER Doğal bir olayın termodinamikteki anlamı istemli değişmedir. İSEMLİ DEĞİŞMELER, bir dış etki tarafından yönlendirmeye ihtiyaç olmaksızın kendiliğinden meydana
LYS KİMYA DENEMESİ 1.SORU: 2.soru: I- 0,9 M Ca C sulu çözeltisi II- 0,6 M Ca ( N0 3 ) 2 sulu çözeltisi
1.SRU: I- 0,9 M Ca C 2 0 4 sulu çözeltisi II- 0,6 M Ca ( N0 3 ) 2 sulu çözeltisi Yukarıda aynı koşullarda bulunan çözeltilerin aşağıdaki hangi nicelikleri eşit değildir? a)donmaya başlama sıcaklığı b)
TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR?
KĐMYA EĞĐE ĞĐTĐM M SEMĐNER NERĐ PROF. DR. ĐNCĐ MORGĐL TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? HAZIRLAYAN: GÜLÇĐN YALLI KONU: ÇÖZELTĐLER KONU BAŞLIĞI: TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? ÇÖZELTĐLER Fiziksel özellikleri
(a) 1,60 (b) 0,80 (c) 0,10 (d) 0, Aşağıda gösterilen potansiyel enerji grafiğinde ileri tepkimenin aktifleşme enerjisi hangisidir?
Adı ve Soyadı.. No:. SEÇEN GUBU ÇEVE MÜENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GENEL KİMYA İNAL SINAVI ; 17 AALIK 2010 YÖNEGE : 27 TEST SUSU 8 KLASİK SU VADI TEST SULAI 1 A B D 15 A B D 2 A B D 16 A B D 3 A B D 17 A B D 4 A
TEMEL KĐMYA YASALARI A. KÜTLENĐN KORUNUMU YASASI (LAVOISIER YASASI)
TEMEL KĐMYA YASALARI A. KÜTLENĐN KORUNUMU YASASI (LAVOISIER YASASI) Kimyasal olaylara giren maddelerin kütleleri toplamı oluşan ürünlerin toplamına eşittir. Buna göre: X + Y Z + T tepkimesinde X ve Y girenler
3. KİMYASAL DENGE, (TERSİNİR REAKSİYONLAR)
3. KİMYASAL DENGE, (TERSİNİR REAKSİYONLAR) Şu ana kadar ele aldığımız tüm değişimlere tek yönlü olaylar gözü ile bakmıştık. Oysa bazı fiziksel ve kimyasal olaylar, gerekirse koşulların da değiştirilmesi
ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET
ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET A BASINÇ VE BASINÇ BİRİMLERİ (5 SAAT) Madde ve Özellikleri 2 Kütle 3 Eylemsizlik 4 Tanecikli Yapı 5 Hacim 6 Öz Kütle (Yoğunluk) 7 Ağırlık 8
Kimya Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Bahar Yarıyılı 0102-Genel Kimya-II Dersi, Dönem Sonu Sınavı
Kimya Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Bahar Yarıyılı 0102-Genel Kimya-II Dersi, Dönem Sonu Sınavı 20.05.2015 Soru (puan) 1 (20 ) 2 (20 ) 3 (20 ) 4 (25) 5 (20 ) 6 (20 ) Toplam Alınan Puan Not:
YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA
YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA SORU 1: 32 16X element atomundan oluşan 2 X iyonunun; 1.1: Proton sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.2: Nötron sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.3: Elektron
TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI
TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI Ali EKRİKAYA Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi KAYSERİ Ömer
ÇÖZÜNME ve ÇÖZÜNÜRLÜK
ÇÖZÜNME ve ÇÖZÜNÜRLÜK Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 05-ÇÖZÜNME VE ÇÖZÜNÜRLÜK 1 Çözünme Olayı Analitik kimyada çözücü olarak genellikle su kullanılır. Su molekülleri, bir oksijen atomuna bağlı iki hidrojen
İDEAL GAZ KARIŞIMLARI
İdeal Gaz Karışımları İdeal gaz karışımları saf ideal gazlar gibi davranırlar. Saf gazlardan n 1, n 2,, n i, mol alınarak hazırlanan bir karışımın toplam basıncı p, toplam hacmi v ve sıcaklığı T olsun.
Genel Kimya. Bölüm 7: ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK. Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü
Genel Kimya Bölüm 7: ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü ÇÖZELTİ VE TÜRLERİ Eğer bir madde diğer bir madde içinde molekül, atom veya iyonları
Gazların sıcaklık,basınç ve enerji gibi makro özelliklerini molekül kütlesi, hızı ve sayısı gibi mikroskopik özelliklerine bağlar.
KİNETİK GAZ KURAMI Gazların sıcaklık,basınç ve enerji gibi makro özelliklerini molekül kütlesi, hızı ve sayısı gibi mikroskopik özelliklerine bağlar. Varsayımları * Gazlar bulundukları kaba göre ve aralarındaki
ASİT-BAZ DENGESİ ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR
1. Amonyağın, NH 3, baz özelliği gösterdiğini açıklayan denklem aşağıdakilerden hangisidir? A) NH 3(gaz) NH 3(sıvı) B) N 2(gaz) + 3H 2(gaz) 2NH 3(gaz) C) 2NH 3(gaz) +5/2O 2(gaz) 2NO (gaz) + 3H 2 O (gaz)
FEN BİLİMLERİ SINAVI
DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. FEN BİLİMLERİ SINAVI KİMYA TESTİ 1. Bu testte 30 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Kimya Testi için ayrılan
MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI. Maddenin Sınıflandırılması
Maddenin Sınıflandırılması 1.Katı Tanecikler arasında boşluk yoktur. Genleşir. Sıkıştırılamaz 2.Sıvı Tanecikler arasında boşluk azdır. Konulduğu kabın şeklini alır. Azda olsa sıkıştırılabilir. Genleşir.
BÖLÜM 19 KİMYASAL TERMODİNAMİK ENTROPİ VE SERBEST ENERJİ Öğrenme Hedefleri ve Anahtar Kavramlar: Kendiliğinden, tersinir, tersinmez ve izotermal
BÖLÜM 19 KİMYASAL TERMODİNAMİK ENTROPİ VE SERBEST ENERJİ Öğrenme Hedefleri ve Anahtar Kavramlar: Kendiliğinden, tersinir, tersinmez ve izotermal tepkime kavramlarının anlaşılması Termodinamiğin II. yasasının
6. Aşağıdaki tablodan yararlanarak X maddesinin ne olduğunu (A, B,C? ) ön görünüz.
1. Lavosier yasası nedir, açıklayınız. 2. C 2 H 4 + 3O 2 2CO 2 + 2 H 2 O tepkimesine göre 2,0 g etilenin yeterli miktarda oksijenle yanması sonucu oluşan ürünlerin toplam kütlesi nedir, hesaplayınız. 3.
ΔH bir sistem ile çevresi arasındaki ısı transferiyle alakalı. Bir reaksiyonun ΔH ını hesaplayabiliyoruz. Hess yasası,
TERMOKİMYA Termodinamiğin 1. kuralı, iç enerjinin (U) nasıl değiştiğiyle alakalı U U çevre U evren ΔU değişimleri ΔH ile alakalı U PV H ΔH bir ile çevresi arasındaki ısı transferiyle alakalı (@ sabit P)
PERİYODİK CETVEL-ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR
PERİODİK CETVEL-ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR 1. Bir elementin periyodik cetveldeki yeri aşağıdakilerden hangisi ile belirlenir? A) Atom ağırlığı B) Değerliği C) Atom numarası D) Kimyasal özellikleri E) Fiziksel
... ANADOLU L SES 2009-2010 E T M YILI I. DÖNEM 11. SINIF K MYA DERS 1. YAZILI SINAVI SINIFI: Ö RENC NO: Ö RENC N N ADI VE SOYADI:
... ANADOLU L SES 2009-2010 E T M YILI I. DÖNEM 11. SINIF K MYA DERS 1. YAZILI SINAVI SINIFI: Ö RENC NO: Ö RENC N N ADI VE SOYADI: 1. Ca (k) + 2 H + (ag) Ca +2 (ag) + H 2(g) 5 litrelik bir kaba 0,1 mol
MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ
MADDENİN HALLERİ VE ISI ALIŞ-VERİŞİ Maddeler doğada katı - sıvı - gaz olmak üzere 3 halde bulunurlar. Maddenin halini tanecikleri arasındaki çekim kuvveti belirler. Tanecikler arası çekim kuvveti maddeler
Radyoaktif elementin tek başına bulunması, bileşik içinde bulunması, katı, sıvı, gaz, iyon halinde bulunması radyoaktif özelliğini etkilemez.
RADYOAKTİFLİK Kendiliğinden ışıma yapabilen maddelere radyoaktif maddeler denir. Radyoaktiflik çekirdek yapısıyla ilişkilidir. Radyoaktif bir atom hangi bileşiğin yapısına girerse o bileşiği radyoaktif
$e"v I)w ]/o$a+ s&a; %p,{ d av aa!!!!aaa!a!!!a! BASIN KİTAPÇIĞI 00000000
BASIN KİTAPÇIĞI 00000000 AÇIKLAMA 1. Bu kitapç kta Lisans Yerle tirme S nav - Kimya Testi bulunmaktad r.. Bu test için verilen toplam cevaplama süresi 5 dakikadır.. Bu kitapç ktaki testlerde yer alan her
10. Sınıf Kimya Konuları KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE TEPKİME TÜRLERİ Kimyanın Temel Kanunları Kütlenin korunumu, sabit oranlar ve katlı oranlar
10. Sınıf Kimya Konuları KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE TEPKİME TÜRLERİ Kimyanın Temel Kanunları Kütlenin korunumu, sabit oranlar ve katlı oranlar kanunları Demir (II) sülfür bileşiğinin elde edilmesi Kimyasal
Fen ve Teknoloji 8. 1 e - Ca +2 F -1 CaF 2. 1e - Mg +2 Cl -1. MgCl 2. Bileşik formülü bulunurken; Verilen elementlerin e- dizilimleri
KİMYASAL TEPKİMELER Anahtar Kavramlar Kimyasal Tepkime Kimyasal Denklem Yanma Tepkimesi KAZANIM 3.1 Yükü bilinen iyonların oluşturduğu bileşiklerin formüllerini yazar. *Mg ve Cl atomlarının oluşturacağı
KİMYASAL DENGE. AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır.
KİMYASAL DENGE AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır. TEORİ Bir kimyasal tepkimenin yönü bazı reaksiyonlar için tek bazıları için ise çift yönlüdür.
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORGANİK KİMYA LABORATUVARI DENEY 8 : YÜZEY GERİLİMİNİN BELİRLENMESİ
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORGANİK KİMYA LABORATUVARI DENEY 8 : YÜZEY GERİLİMİNİN BELİRLENMESİ DENEYİN AMACI Gazlarda söz konusu olmayan yüzey gerilimi sıvı
GENEL KİMYA. Yrd.Doç.Dr. Tuba YETİM
GENEL KİMYA ÇÖZELTİLER Homojen karışımlara çözelti denir. Çözelti bileşiminin ve özelliklerinin çözeltinin her yerinde aynı olması sebebiyle çözelti, «homojen» olarak nitelendirilir. Çözeltinin değişen
Fizik 203. Ders 6 Kütle Çekimi-Isı, Sıcaklık ve Termodinamiğe Giriş Ali Övgün
Fizik 203 Ders 6 Kütle Çekimi-Isı, Sıcaklık ve Termodinamiğe Giriş Ali Övgün Ofis: AS242 Fen ve Edebiyat Fakültesi Tel: 0392-630-1379 ali.ovgun@emu.edu.tr www.aovgun.com Kepler Yasaları Güneş sistemindeki
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği. DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ DENEYİN AMACI: Doymuş NaCl çözeltisinin elektroliz sonucu elementlerine ayrışmasının
ISI VE SICAKLIK. 1 cal = 4,18 j
ISI VE SICAKLIK ISI Isı ve sıcaklık farklı şeylerdir. Bir maddeyi oluşturan bütün taneciklerin sahip olduğu kinetik enerjilerin toplamına ISI denir. Isı bir enerji türüdür. Isı birimleri joule ( j ) ve
Üçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111
Sayfa 1 /10 Üçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111 İsminizi aşağıya yazınız. Sınavda kitaplarınız kapalı olacaktır. 6 problemi de çözmelisiniz. Bir problemin bütün şıklarını baştan sona dikkatli bir şekilde okuyunuz.
a) Isı Enerjisi Birimleri : Kalori (cal) Kilo Kalori (kcal)
1- Maddenin Tanecikli Yapısı : Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Madde, doğada fiziksel özelliklerine göre katı, sıvı ve gaz olarak 3 halde bulunur. Madde
5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ Birçok tuz suda çok az çözünür. Tuzların sudaki çözünürlüğünden faydalanarak çökelek oluşumu kontrol edilebilir ve çökme olayı karışımları ayırmak için kullanılabilir. Çözünürlük
BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR
Sistem ve Hal Değişkenleri Üzerinde araştırma yapmak üzere sınırladığımız bir evren parçasına sistem, bu sistemi çevreleyen yere is ortam adı verilir. İzole sistem; Madde ve her türden enerji akışına karşı
ORTAÖĞRETİM 9. SINIF KİMYA 3. ÜNİTE: KİMYASAL DEĞİŞİMLER
ORTAÖĞRETİM 9. SINIF KİMYA 3. ÜNİTE: KİMYASAL DEĞİŞİMLER ÜNİTENİN KONU BAŞLIKLARI 1. REAKSİYON NEDİR? 2. REAKSİYON TİPLERİ 3. POLİMERLEŞME VE HİDROLİZ 1. REAKSİYON NEDİR? KİMYASAL TEPKİMELERDE DEĞİŞMEYEN
MADDENiN HÂLLERi ve ISI ALISVERiSi
MADDENiN HÂLLERi ve ISI ALISVERiSi Maddenin en küçük yapı taşının atom olduğunu biliyoruz. Maddeler, atomlardan ya da atomların bir araya gelmesiyle oluşan moleküllerden meydana gelmiştir. Şimdiye kadar
Bernoulli Denklemi, Basınç ve Hız Yükleri Borularda Piezometre ve Enerji Yükleri Venturi Deney Sistemi
Bernoulli Denklemi, Basınç ve Hız Yükleri Borularda Piezometre ve Enerji Yükleri Venturi Deney Sistemi Akışkanlar dinamiğinde, sürtünmesiz akışkanlar için Bernoulli prensibi akımın hız arttıkça aynı anda
YouTube:Kimya Full Gülçin Hoca Serüveni KOLLİGATİF ÖZELLİKLER SORU ÇÖZÜMÜ
Serüveni KOLLİGATİF ÖZELLİKLER SORU ÇÖZÜMÜ KOLLİGATİF ÖZELLİKLER Çözeltinin derişimine bağlı özelliklerine KOLİGATİF ÖZELLİK denir. Kaynama noktası Buhar basıncı Donma noktası Osmotik Basınç Çözünen Madde
KİMYASAL REAKSİYONLAR VE ENERJİ
KİMYASAL REAKSİYONLAR VE ENERJİ SİSTEMLER VE ENERJİ TÜRLERİ Termokimya: Termodinamik: ısı hareket Fiziksel ve kimyasal değişimlerde meydana gelen ısı değişimlerini inceleyen bilim dalıdır. Enerjiyi ve
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME DERSĐ GAZLAR KONU ANLATIMI
2008 ANKARA ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME DERSĐ GAZLAR KONU ANLATIMI DERS SORUMLUSU:Prof. Dr. Đnci MORGĐL HAZIRLAYAN:Derya ÇAKICI 20338451 GAZLAR Maddeler tabiatta katı, sıvı ve gaz olmak
GAZLAR. Farklı sıcaklıklardaki iki gazın difüzyon hızları GAZLARIN ÖZELLİKLERİ
GAZLAR GAZLARIN ÖZELLİKLERİ Aşağıdaki soruları doğru-yanlış olarak kodlayınız. 1. Maddenin en düzenli halidir. 2. Küçük hacimlere kadar sıkıştırılabilirler. 3. Gaz molekülleri arasındaki itme ve çekme
KĠMYASAL TEPKĠMELERDE DENGE
KĠMYASAL TEPKĠMELERDE DENGE Fiziksel ve kimyasal olaylarda tepkimeye giren maddelerin miktarı zamanla azalırken, ürünlerin miktarı zamanla artar. Tam verimle gerçekleşen tepkimelerde, tepkimeye giren maddelerden
HAL DEĞİŞİMLERİ. Kimya Ders Notu
HAL DEĞİŞİMLERİ Kimya Ders Notu HAL DEĞİŞİMLERİ Farklı maddelerin aynı koşullarda farklı fiziksel hallerde bulunmasının nedeni, madde tanecikleri arasındaki çekim kuvvetlerinin maddeden maddeye değişmesidir.
KİMYASAL KİNETİK. Bu notların hazırlanmasında başlıca,
KİMYASAL KİNETİK İçindekiler Giriş Basit Reaksiyonlar ve Reaksiyon Mekanizması Molekül Çarpışmaları ve Etkinleşme Enerjisi Reaksiyon Hızı Reaksiyon Hız Denklemlerinin Yazılması Birinci, İkinci ve Sıfırıncı
1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları
1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik
Termodinamik Termodinamik Süreçlerde İŞ ve ISI
Termodinamik Süreçlerde İŞ ve ISI Termodinamik Hareketli bir pistonla bağlantılı bir silindirik kap içindeki gazı inceleyelim (Şekil e bakınız). Denge halinde iken, hacmi V olan gaz, silindir çeperlerine
Termal Genleşme İdeal Gazlar Isı Termodinamiğin 1. Yasası Entropi ve Termodinamiğin 2. Yasası
Termal Genleşme İdeal Gazlar Isı Termodinamiğin 1. Yasası Entropi ve Termodinamiğin 2. Yasası Sıcaklık, bir gaz molekülünün kütle merkezi hareketinin ortalama kinetic enerjisinin bir ölçüsüdür. Sıcaklık,
Kimyafull Gülçin Hoca
KOLLİGATİF ÖZELLİKLER Kimyafull Gülçin Hoca Buhar basıncının düşmesi Kaynama sıcaklığının yükselmesi Donma sıcaklığının düşmesi Ozmotik basınç A) BUHAR BASINCI DÜŞMESİ RAOULT yasası: Bir çözeltiyi oluşturan
Burada a, b, c ve d katsayılar olup genelde birer tamsayıdır. Benzer şekilde 25 o C de hidrojen ve oksijen gazlarından suyun oluşumu; H 2 O (s)
1 Kimyasal Tepkimeler Kimyasal olaylar elementlerin birbirleriyle etkileşip elektron alışverişi yapmaları sonucu oluşan olaylardır. Bu olaylar neticesinde bir bileşikteki atomların sayısı, dizilişi, bağ
Kimyasal Kinetik. Kinetik. Reaksiyon Hızı. Reaksiyon Hızı. Reaksiyon Hızı. Reaksiyon Hızı. aa + bb cc + dd. Kinetik, bir reaksiyonun hızını inceler.
Kinetik Kinetik, bir reaksiyonun hızını inceler. Kimyasal Kinetik Bir reaksiyon içinde geçen aşamaları, bu aşamaların oluş hızı ve hız üzerine reaksiyona giren maddelerin (reaktanların) ve reaksiyon sonucu
11. SINIF KİMYA YAZ TATİLİ ÖDEV KİTAPÇIĞI
11. SINIF KİMYA YAZ TATİLİ ÖDEV KİTAPÇIĞI Sevgili öğrenciler, oldukça yorucu ve yoğun 11.sınıf kimya programını başarıyla tamamlayarak tatili hak ettiniz. LYS de 30 tane kimya sorusunun 10 tanesi 11.sınıf
Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin
Maddeye dışarıdan ısı verilir yada alınırsa maddenin sıcaklığı değişir. Dışarıdan ısı alan maddenin Kinetik Enerjisi dolayısıyla taneciklerinin titreşim hızı artar. Tanecikleri bir arada tutan kuvvetler
İSRAFİL ARSLAN KİM ÖĞR. YGS ÇALIŞMA KİMYA SORULARI I
İSRAFİL ARSLAN KİM ÖĞR. YGS ÇALIŞMA KİMYA SORULARI I D) Elmas E) Oltu taşı 1. I. Civa II. Kil III. Kireç taşı Yukarıdaki maddelerden hangileri simyacılar tarafından kullanılmıştır? D) II ve III E) I, II
2+ 2- Mg SO 4. (NH 4 ) 2 SO 4 (amonyum sülfat) bileşiğini katyon ve anyonlara ayıralım.
KONU: Kimyasal Tepkimeler Dersin Adı Dersin Konusu İYONİK BİLEŞİKLERİN FORMÜLLERİNİN YAZILMASI İyonik bağlı bileşiklerin formüllerini yazmak için atomların yüklerini bilmek gerekir. Bunu da daha önceki
Serüveni 3.ÜNİTE:KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM KİMYASAL TEPKİME TÜRLERİ
Serüveni 3.ÜNİTE:KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM KİMYASAL TEPKİME TÜRLERİ FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİM FİZİKSEL DEĞİŞİM Beş duyu organımızla algıladığımız fiziksel özelliklerdeki
BÖLÜM 3 DİFÜZYON (YAYINIM)
BÖLÜM 3 DİFÜZYON (YAYINIM) 1 Mürekkebin suda yayılması veya kolonyanın havada yayılması difüzyona örnektir. En hızlı difüzyon gazlarda görülür. Katılarda atom hareketleri daha yavaş olduğu için katılarda
Serüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM. o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ
Serüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ KİMYASAL TÜR 1. İYONİK BAĞ - - Ametal.- Kök Kök Kök (+) ve (-) yüklü iyonların çekim kuvvetidir..halde
Kristalizasyon Kinetiği
Kristalizasyon Kinetiği İçerik Amorf malzemeler amorf kristal Belirli bir kristal yapısı yoktur Atomlar rastgele dizilir Belirli bir kristal yapısı vardır Atomlar belirli bir düzende dizilir camlar amorf
şeklinde, katı ( ) fazın ağırlık oranı ise; şeklinde hesaplanır.
FAZ DİYAGRAMLARI Malzeme özellikleri görmüş oldukları termomekanik işlemlerin sonucunda oluşan içyapılarına bağlıdır. Faz diyagramları mühendislerin içyapı değişikliği için uygulayacakları ısıl işlemin