3) Fazla ve Yersiz Ödenen KDV nin İadesinde Hazineye İntikal Şartı Getirildi:

Transkript

1 KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU VE BAZI KANUNLAR İLE 178 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR 7104 SAYILI KANUN UN GETİRDİĞİ YENİLİK VE DEĞİŞİKLİKLER 7104 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 178 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 06/04/2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. Söz konusu Kanun ile Katma Değer Vergisi Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanunu nda yapılan yeni düzenleme ve değişikliklere aşağıda Kanundaki madde sırası itibariyle yer verilmektedir. 1) Kat karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibi yönünden (müteahhide kalan bölümlere isabet eden) arsa teslimi, müteahhit yönünden bağımsız bölüm (arsa değeri hariç) teslimi gerçekleştiği hususu yasa kuralı haline getirildi: Kanun un 1. maddesiyle 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu nun Teslim başlıklı 2 nci maddesinin (5) numaralı fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. Bu Kanunun uygulanmasında arsa karşılığı inşaat işlerinde; arsa sahibi tarafindan konut veya işyerine karşılık müteahhide arsa payı teslimi, müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine konut veya işyeri teslimi yapılmış sayılır. Yapılan düzenlemeyle, müteahhit tarafından arsa sahibine teslim edilen bağımsız bölümler için arsa dahil emsal bedel üzerinden KDV hesaplanması yönündeki yaklaşımından vazgeçilerek, bağımsız bölümlerin arsa hariç maliyet bedeli esasına göre emsal bedeli üzerinden KDV uygulanması benimsendi. Öte yandan iktisadi işletmeye dahil olmayan arsaların kat karşılığı inşaata verilmesinde, yüksek yargının müstekar hale gelen içtihadlarında arsa sahibi ve müteahhit arasında bir teslim söz konusu olmadığından KDV tarhiyatı yersiz bulunmaktadır. İdare nin tebliğle uygulamaya yön verdiği bu uygulama yasa kuralı haline getirilerek KDV tarhiyatları hukuken geçerli hale getirildi. 2) Müzayede suretiyle yapılan satışlarda, müzayedeyi düzenleyenlerin (icra daireleri, mahkeme satış memurlukları vb.) mükellef olduğu hususuna Kanun lafzında açıkça yer verilmiştir. Kanun un 2. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Mükellef başlıklı 8 inci maddesinin (l) numaralı fıkrasına aşağıdaki (ç) bendi eklenmiştir. ç) Müzayede mahallerinde yapılan satışlarda bu satışları yapanlar, Yapılan düzenlemeyle, müzayede suretiyle yapılan satışlarda, müzayedeyi düzenleyenlerin (icra daireleri, mahkeme satış memurlukları vb.) mükellef olduğu hususuna Kanun lafzında açıkça yer verilerek, uygulamada bu konuda ortaya çıkan ihtilafların önüne geçilmektedir. Sayfa 1 / 13

2 3) Fazla ve Yersiz Ödenen KDV nin İadesinde Hazineye İntikal Şartı Getirildi: Kanun un 2. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Mükellef başlıklı 8. (2) numaralı fıkrasının üçüncü cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir: Bu gibi sebeplerle fazla veya yersiz hesaplanan ve Hazineye ödenen vergi, Maliye Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre işlemi yapan mükellefe iade edilir. Şu kadar ki söz konusu iadenin yapılabilmesi için işlemle ilgili beyanların düzeltilmesi ve fazla veya yersiz hesaplanan verginin satıcı tarafından alıcıya geri verilmesi şarttır. Yapılan değişiklikle, KDV ye tabi olmayan işlem dolayısıyla yersiz ödenen veya olması gerekenden daha yüksek oranda fazla ödenen verginin iadesinin yapılabilmesi için aşağıdaki şartlar getirildi: İade edilecek verginin hazineye intikal etmiş olması, Fazla ve yersiz ödenen verginin alıcıya iade edilmiş olması, Alıcı ve satıcının beyanların düzeltilmesi 4) Gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimler, ihracat teslimi sayıldı: Kanun un 3. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun İhracat Teslimi ve Yurt Dışındaki Müşteriler İçin Yapılan Hizmetler başlıklı 12 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendine "serbest bölgedeki alıcıya ibaresinden sonra gelmek üzere "veya 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 95 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre faaliyette bulunan gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına ibaresi ve (b) bendine "vasıl olmalı ya da ibaresinden sonra gelmek üzere "gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına veya ibaresi eklenmektedir: Yapılan değişiklikle, gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimler ihracat teslimi olarak sayıldı. 5) Okul, sağlık tesisi, yurt, çocuk yuvası, huzurevi, rehabilitasyon merkezi, ibadethane, dini eğitim tesisi, gençlik merkezi, gençlik ve izci kamplarını inşaası için bağışta bulunanlara yapılacak teslim ve hizmetler KDV den istisna ediliyor: Kanun un 4. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Araçlar, kıymetli maden ve petrol aramaları ile ulusal güvenlik harcamaları ve yatırımlarda istisna başlıklı 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki k bendi eklenmiştir: k) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanmak üzere yapılan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi, mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi ibadethaneler, Diyanet İşleri Başkanlığı denetimine tabi yaygın din eğitimi verilen tesisler, Sayfa 2 / 13

3 Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarının inşası dolayısıyla bağışta bulunacaklara yapılan teslim ve hizmetler, Yapılan düzenlemeyle, söz konusu tesislerin inşaası için bağışta bulunanlara yapılacak teslim ve hizmetler KDV istisna hale getirilerek, bağışta bulunanların bağışla ilgili KDV yükleri kaldırılmıştır. 6) Yabancı uyruklu gerçek kişilere verilen sağlık hizmetleri istisna kapsamına alınıyor: Kanun un 4. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Araçlar, kıymetli maden ve petrol aramaları ile ulusal güvenlik harcamaları ve yatırımlarda istisna başlıklı 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki l bendi eklenmiştir: l) Sağlık Bakanlığınca izin verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından, Türkiye de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, münhasıran sağlık kurum ve kuruluşlarının bünyesinde verilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri (Türkiye de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere söz konusu hizmetlerle birlikte sağlanan diğer teslim ve hizmetler istisnanın kapsamına dahil değildir.), Yapılan düzenlemeyle, yabancı uyruklu gerçek kişilere münhasıran sağlık kurum ve kuruluşlarının bünyesinde verilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri tam istisna kapsamına alındı. 7) Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara yeni makina ve teçhizat teslimleri istisna kapsamına alınıyor: Kanun un 4. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Araçlar, kıymetli maden ve petrol aramaları ile ulusal güvenlik harcamaları ve yatırımlarda istisna başlıklı 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki m bendi eklenmiştir: m) 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, 3/7/2014 tarihli ve 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında Ar- Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimleri (İstisna kapsamında alınan makina ve teçhizatın, teslim tarihini takip eden takvim yılının başından itibaren üç yıl içinde, Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetleri dışında kullanılması veya elden çıkarılması hallerinde, zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar.), Yapılan düzenlemeyle, 4691 sayılı Kanun kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, 5746 sayılı Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, 6550 sayılı Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım Sayfa 3 / 13

4 faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimleri tam istisna kapsamına alındı. 8) Adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemi istisna kapsamına alındı: Kanun un 5. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (c) bendine Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesinde belirtilen işlemler ile ibaresinden sonra gelmek üzere aynı maddenin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yazılı şartlar dahilinde adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemleri ve ibaresi eklenmiştir. Yapılan düzenlemeyle, adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemleri katma değer vergisinden istisna edildi. 9) Konfeksiyon sektöründe ortaya çıkan kırpıntıların teslimi vergiden istisna hale getirildi: Kanun un 5. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun 17 nci maddesinin Diğer İstisnalar (4) numaralı fıkrasının (g) bendinde yer alan atıklarının ibaresi atıkları ile konfeksiyon kırpıntılarının şeklinde değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikle, konfeksiyon sektöründe ortaya çıkan, aynen veya onarılmak suretiyle kullanılması mümkün olmayan kırpıntıların teslimi vergiden istisna hale getirildi. 10) İkinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretinde KDV Matrahı alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak belirlendi: Kanun un 6. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Özel Matrah Şekilleri başlıklı 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına (e) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiştir: "f) İkinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce, katma değer vergisi mükellefi olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında yapılan alımlar dâhil) alınarak vasfında esaslı değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların tesliminde matrah, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutardır. Yapılan düzenlemeyle, ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce, mükellef olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında alınanlar dahil) alınarak vasfında esaslı değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların tesliminde katma değer vergisi matrahı, ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olacaktır. 11) Kat karşılığı inşaat işlerinde arsa sahibine bırakılacak konut veya işyerleri için arsa hariç maliyet bedeli esasına göre bulunacak emsal bedel üzerinden KDV hesaplanacak: Kanun un 7. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti başlıklı 27 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir: Sayfa 4 / 13

5 6. Arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin bedelin tespitinde, müteahhit tarafından arsa sahibine bırakılan konut veya işyerinin, Vergi Usul Kanununun 267 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ikinci sıradaki maliyet bedeli esasına göre belirlenen tutarı esas alınır. Yapılan düzenlemeyle, arsa karşılığı inşaat işlerinde, teslime konu olan arsa payı ile konut veya işyerlerinin emsal bedeli, arsa sahibine bırakılan konut ve işyerlerinin (arsa payı dikkate alınmaksızın) Vergi Usul Kanununun 267 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ikinci sıradaki maliyet bedeli esasına göre belirlenen bedel olacaktır. 12) İndirimli orana tabi teslim ve hizmetler nedeniyle sonradan ortaya çıkan giderler veya yapılan iskontolar dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisinin iade edilmesine imkan sağlandı: Kanun un 8. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Vergi İndirimi başlıklı 29 uncu maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan "teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde ibaresi kaldırılmıştır. Yapılan değişiklikle, indirimli orana tabi teslim ve hizmetler nedeniyle teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra ortaya çıkan giderler veya yapılan iskontolar dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin iade hesabına dahil edilmesine imkan sağlandı. 13) İndirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı sonuna kadar kullanılabilmesi imkanı getirildi: Kanun un 8. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Vergi İndirimi başlıklı 29 uncu maddesinin (3) numaralı fıkrasına "vuku bulduğu ibaresinden sonra gelmek üzere "takvim yılını takip eden" ibaresi eklenmiştir. Yapılan değişiklikle, indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı sonuna kadar kullanılabilmesine imkan sağlandı. Değişiklik öncesi indirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı sonuna kadar kullanılabiliyordu. 14) Tahsil edilemeyen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisinin indirim konusu yapılması imkanı getirildi: Kanun un 8. maddesiyle Kanun un Vergi İndirimi başlıklı 29 uncu maddesinin (4) numaralı fıkra eklemiş ve mevcut (4) fıkra buna göre teselsül ettirilmiştir: 4. Vergi Usul Kanununun 322 nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisi, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabilir (Şu kadar ki Vergi Usul Kanununun 323 üncü maddesine göre karşılık ayrılmak suretiyle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak Sayfa 5 / 13

6 dikkate alınan katma değer vergisinin bu fıkra kapsamında indirim konusu yapılabilmesi için gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gelir olarak dikkate alınması şarttır.) Kanun un 9. Maddesiyle de Katma Değer Vergisi Kanunu nun İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi başlıklı 30 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (e) bendi eklenmiştir. e) Vergi Usul Kanununun 322 nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen katma değer vergisi. Yapılan değişiklik ve düzenleme ile, Vergi Usul Kanununun 322 nci maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisinin, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılmasına imkan tanındı. Alıcı ise ödememiş olduğu KDV yi indirim hakkını kaybetmekte, faturayı kaydettiği dönemde indirim hesaplarına aldığı KDV yi, satıcı yönünden değersiz alacak haline geldiği dönemde ilave KDV olarak düzeltmesi gerekecektir. 15) Kısmi istisna kapsamındaki bazı mal ve hizmetlerle ilgili yüklenilen vergilerin indirimine imkan sağlandı: Kanun un 9. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi başlıklı 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine "teslimi ve hizmet ifası ibaresinden sonra gelmek üzere aşağıdaki parantez içi hüküm eklenmiştir. (Bu Kanunun 17 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b), (c) ve (d) bentleri ile (4) numaralı fıkrasının (ı) ve (ö) bentleri uyarınca katma değer vergisinden istisna edilen işlemler hariç) Yapılan değişiklikle, kısmi istisna kapsamındaki aşağıdaki teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen katma değer vergisinin indirimine imkan sağlandı. Özel okul, üniversite ve yüksekokullar tarafından verilen bedelsiz eğitim ve öğretim hizmetleri, Öğrenci yurtları tarafından verilen bedelsiz yurt hizmetleri, Kanunların gösterdiği gerek üzerine bedelsiz olarak yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları, Kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, meslek kuruluşları, siyasi partiler ve sendikalar, emekli ve yardım sandıkları, kamuya yararlı dernekler, vergi muafiyeti olan vakıflar, ve tarımsal amaçlı kooperatiflere bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları, Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi, Yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilcilik ve konsoloslukları ile yabancı hayır ve yardım kurumlarına, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, meslek kuruluşları, siyasi partiler ve sendikalar, emekli ve yardım sandıkları, kamuya yararlı dernekler, vergi muafiyeti olan vakıflar, ve tarımsal amaçlı kooperatiflere bedelsiz olarak yapacakları teslim ve hizmetlere ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler, Sayfa 6 / 13

7 Tescilli taşınmaz kültür varlıklarının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine münhasır olmak üzere, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamında yapılacak teslimler, Serbest bölgelerde verilen hizmetler ile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan ihraç amaçlı yük taşıma işleri, Gümrük antrepoları, geçici depolama yerleri ve gümrüklü sahalarda verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri. 16) Zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortisman tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen KDV nin amortisman süresinin dolan kısmına isabet eden kısmının indirimine imkan sağlandı: Kanun un 9. maddesiyle Kanun un İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi başlıklı 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine aşağıdaki parantez içi hüküm eklenmiştir. "(Şu kadar ki Vergi Usul Kanununun 315 inci maddesine göre Maliye Bakanlığınca belirlenen faydalı ömürlerini tamamladıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisi ile faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin kullanılan süreye isabet eden kısmı indirilebilir.) Yapılan düzenlemeyle, zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortisman tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen KDV nin amortisman süresinin dolan kısmına isabet eden kısmının indirimine imkan sağlandı. 17) Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlara ilişkin satıcıya ödenen ve satıcı tarafından da beyan edilerek ödenen katma değer vergisinin alıcı tarafından indirilebilmesi imkanı sağlandı: Kanun un 9. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi başlıklı 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin parantez içi hükmünde yer alan ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen ibaresi ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen katma değer vergisi ile yurt içindeki işlemlerde mal teslimi veya hizmet ifasında bulunan mükellefler tarafından ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen şeklinde değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikle, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlara ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen katma değer vergisinin yanı sıra Türkiye'deki işlemler nedeniyle satıcıya ödenen ve satıcı tarafından da ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen katma değer vergisinin alıcı tarafından indirilebilme imkanı sağlandı. Sayfa 7 / 13

8 18) İade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin iade talep süresi izleyen ikinci yıl sonu olarak sınırlandı: Kanun un 10. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun İstisna Edilmiş İşlemlerde İndirim başlıklı 32 nci maddesinin birinci fıkrasına "indirilemeyen Katma Değer Vergisi, ibaresinden sonra gelmek üzere "işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla ibaresi eklenmiştir. Yapılan değişiklikle, iade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin iadesinin talep edilebileceği süre, iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar olarak sınırlandı. 19) İmalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinden kaynaklanan iadelerde, yüklenilen katma değer vergisi yerine sektörler itibarıyla ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade uygulaması imkanı getirildi: Kanun un 10. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun İstisna Edilmiş İşlemlerde İndirim başlıklı 32 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "sınırlayabilir. ibaresi "sınırlamaya; imalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinden kaynaklanan iadelerde, yüklenilen katma değer vergisi yerine sektörler itibarıyla ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırmaya yetkilidir. şeklinde değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikle, imalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinden kaynaklanan iadelerde, yüklenilen katma değer vergisi yerine sektörler itibarıyla ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade uygulaması konusunda Maliye Bakanlığına yetki verildi. 20) Süresi içinde iadesi talep edilmeyen katma değer vergisinin gider olarak yazılması uygulaması getiriliyor: Kanun un 11. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Yetki başlıklı 36 ncı maddesinin birinci fıkrasına "mal veya hizmetleri belirlemeye ibaresinden sonra gelmek üzere süresi içinde iadesi talep edilmeyen katma değer vergisini gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak yazdırmaya, iade talebinde bulunulabilecek asgari tutarı belirlemeye ibaresi eklenmiştir. Yapılan düzenlemeyle, süresi içinde iadesi talep edilmeyen katma değer vergisini gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak yazdırma ve iade hakkı doğuran işlemlerle ilgili iade talebinde bulunulabilecek asgari tutarı belirleme hususlarında Bakanlar Kuruluna yetki verildi. 21) Vergisel uyum düzeyi düşük olan riskli mükelleflerin iade işlemlerinin daha detaylı kontrol edilmesi uygulaması getirildi: Kanun un 11. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Yetki başlıklı 36 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir: Sayfa 8 / 13

9 Maliye Bakanlığı; mükellefiyet süresi, çalışan sayısı, aktif ve özsermaye büyüklüğü, ödenen vergi tutarı, vergisel ödevlerin zamanında yerine getirilip getirilmediği, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde olumsuz rapor ya da tespit bulunup bulunmadığı gibi kriterleri esas alarak mükelleflerin vergisel uyum seviyeleri ve bu uyum seviyelerine göre farklı iade yöntemleri tespit etmeye, iade alacağının mahsup edileceği vergi borçları ile iadeye ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Yapılan düzenlemeyle, vergisel uyum düzeyi yüksek mükelleflerin iade işlemlerinin kolaylaştırılması, vergisel uyum düzeyi düşük olan riskli mükelleflerin iade işlemlerinin ise daha detaylı kontrol edilebilmesine yönelik usul ve esasların belirlenmesi hususunda Maliye Bakanlığına yetki verildi. 22) Bazı gelir vergisi mükelleflerine KDV yönünden Hasılat Esaslı Vergilendirme yöntemi getirildi: Tasarının 12. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun mülga 38 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir. "Hasılat esaslı vergilendirme MADDE 38- Ticari kazancı işletme hesabı esasına göre tespit edilenler ile mesleki kazancı serbest meslek kazanç defterine göre tespit edilenlerden Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen sektör ve meslek grupları kapsamında yer alanlar, talep etmeleri halinde vergiye tabi işlemlerin karşılığını teşkil eden (katma değer vergisi dâhil) bedel üzerinden, bu Kanunun 28 inci maddesi uyarınca belirlenen en yüksek oranı geçmemek üzere, Bakanlar Kurulunca ilgili sektör veya meslek grubu için belirlenen oran uygulanmak suretiyle hesapladıkları katma değer vergisini, indirilecek katma değer vergisi ile ilişkilendirmeksizin beyan ederek öderler. Birinci fıkra kapsamında hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre vergilendirilen mükellefler, kazançlarının tespitinde kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi ile hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre beyan ederek ödedikleri katma değer vergisini işlemin mahiyetine göre gider veya maliyet, yaptıkları teslim ve hizmetler dolayısıyla hesapladıkları katma değer vergisini gelir olarak dikkate alırlar. Hasılat esaslı vergilendirme usulüne geçen mükellefler, iki yıl geçmedikçe bu usulden çıkamazlar. Bakanlar Kurulu Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerinden, yıllık iş hacimleri Vergi Usul Kanununun 178 inci maddesine göre ikinci sınıf tüccarlar için geçerli olan haddin iki katına kadar olanları, hasılat esaslı vergilendirme usulü kapsamına almaya, Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Yapılan düzenlemeyle, ikinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı için Hasılat esaslı vergilendirme uygulaması getirildi. Bu uygulama ile, Belirlenen sektör ve meslek grupları kapsamındaki gelir vergisi mükelleflerince ödenmesi gereken katma değer vergisinin, indirilecek katma değer vergisi ile ilişkilendirilmeksizin, Sayfa 9 / 13

10 alıcılardan tahsil edilen katma değer vergisi dahil toplam hasılata sektör bazında belirlenen oranın uygulanması suretiyle hesaplanacaktır. Bu mükelleflerin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi ile hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre beyan ederek ödedikleri katma değer vergisi gider veya maliyet, yaptıkları teslim ve hizmetler dolayısıyla hesapladıkları katma değer vergisi gelir olarak dikkate alınacaktır. 23) İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin KDV ödeme zamanının beyannamenin verildiği ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar uzatılma imkanı getirildi: Kanun un 13. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun Verginin Ödenmesi başlıklı 46 ncı maddesinin (5) numaralı fıkrasında yer alan "Maliye ve Gümrük Bakanlığı ibaresi "Maliye Bakanlığı, Vergi Usul Kanunu uyarınca işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin ödeme zamanım, beyannamenin verildiği ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar uzatmaya şeklinde değiştirilmiştir. Yapılan değişiklikle, Maliye Bakanlığına, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin ödemeleri gereken verginin ödeme zamanını, beyannamenin verildiği ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar uzatma yetkisi verildi. 24) Teknoloji geliştirme bölgelerinde üretilen oyun yazılımları şeklindeki teslim ve hizmetler katma değer vergisinden istisna edildi. Kanun un 14. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu nun geçici 20 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci paragrafına internet, ibaresinden sonra gelmek üzere oyun, ibaresi ve paragrafa aşağıdaki cümle eklenmiştir. Bu kapsamda istisna edilen işlemler bakımından bu Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü uygulanmaz. Yapılan değişiklikle, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri oyun yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden istisna edildi. Ayrıca Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, oyun, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlere ilişkin istisna uygulamasında, istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirilebilme imkanı getirildi. Sayfa 10 / 13

11 25) Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançlar gelir vergisinden istisna edildi. Kanun un 15. maddesiyle 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu nun mükerrer 80 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan Bir takvim ibaresi Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı ile bir takvim şeklinde değiştirilmiştir. Ayrıca Kanun un 18. maddesiyle Gelir Vergisi Kanunu na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. GEÇİCİ MADDE 88- Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servislere ait ticari plakaların, bu maddenin yürürlük tarihinden önce elden çıkarılmasından doğan kazanç ve işlemlerle ilgili olarak vergi incelemeleri veya takdir işlemlerine istinaden herhangi bir vergi tarhiyatı yapılmaz, vergi cezası kesilmez, daha önce yapılmış olan tarhiyatlardan ve kesilmiş cezalardan varsa açılmış davalardan feragat edilmesi kaydıyla vazgeçilir, tahakkuk eden tutarlar terkin edilir, tahsil edilen tutarlar red ve iade edilmez. Yapılan değişiklikle, Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançlar gelir vergisinden istisna edildi. Ayrıca geçmiş dönemlerle ilgili olarak bu tür kazançlar için tarhiyat yapılmayacak, yapılmış olan tarhiyatlar ve bunlara ilişkin davalardan vazgeçilecek, tahakkuklar terkin edilecektir. Ancak tahsil edilmiş tutarlar iade edilmeyecek. 26) Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların devir işlemlerinde binde 30 oranında harç alınacak. Kanunun 21 inci maddesiyle Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı Tarifenin I. Değer veya ağırlık üzerinden alınan nispi harçlar: başlıklı bölümünün (1) numaralı fıkrasına son paragraftan önce gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir. Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların devrine ilişkin işlemlerde, alım satım bedeli üzerinden (Alınacak harcın miktarında, bu fıkrada düzenlenen üst sınır dikkate alınmaz.) (Binde 30) Yapılan düzenlemeyle, taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların devrine ilişkin işlemlerde, alım satım bedeli üzerinden binde 30 oranında noter harcı alınacak. Bununla birlikte alınacak harcın miktarında, bu fıkrada düzenlenen üst sınır dikkate alınmayacak. 27) Katma değer vergisi iade incelemeleri için inceleme süresi üç ay olarak belirlendi: Kanun un 19. maddesiyle 213 sayılı Vergi Usul Kanunu nun İncelemede Uyulacak Esaslar başlıklı 140 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: "6. İncelemeye başlanıldığı tarihten itibaren, tam inceleme yapılması halinde en fazla bir yıl, sınırlı inceleme yapılması halinde en fazla altı ay, katma değer vergisi iade incelemelerinde ise en fazla üç ay içinde incelemeleri bitirmeleri esastır. Bu süreler içinde İncelemenin bitirilememesi halinde ek süre talep edilebilir. Bu talep vergi incelemesine yetkili olanların Sayfa 11 / 13

12 bağlı olduğu birim tarafından değerlendirilir, tam ve sınırlı incelemelerde altı ayı, katma değer vergisi iade incelemelerinde ise iki ayı geçmemek üzere ek süre verilebilir. Bu durumda, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların bağlı olduğu birim tarafından incelemenin bitirilememe nedenleri yazılı olarak nezdinde inceleme yapılana bildirilir. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların bağlı olduğu birimler vergi İncelemesinin öngörülen süreler içinde bitirilmesi için gerekli tedbirleri alırlar. Yapılan düzenlemeyle, katma değer vergisi iade incelemeleri üç ay içinde sonuçlandırılması kuralı getirildi. Zorunlu hallerde ve sadece ilgili birim tarafından iki ay uzatılabilecektir. 28) Serbest muhasebeci mali müşavirlere KDV iade raporu düzenleyebilme imkanı getirildi. Kanun un 20. maddesiyle 213 sayılı Vergi Usul Kanunu nun 256 ncı maddesinin son cümlesinde yer alan; tasdike ibaresinden sonra gelmek üzere ve 3568 sayılı Kanunun 8/A maddesi uyarınca düzenlenecek katma değer vergisi iadesine dayanak teşkil eden rapora ibaresi ve yeminli mali müşavirler ibaresinden sonra gelmek üzere ve serbest muhasebeci mali müşavirler ibaresi eklenmiştir. Kanun un 23. maddesiyle de 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 8 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 8/A maddesi eklenmiştir. Serbest muhasebeci mali müşavirlere rapor düzenlettirme yetkisi ve sorumluluk MADDE 8/A- Maliye Bakanlığı, bu Kanun kapsamında yetki almış serbest muhasebeci mali müşavirlere, beyannamelerini imzaladıkları dönem ve mükelleflerle sınırlı olmak kaydıyla, 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu kapsamında yapılacak iadeye dayanak teşkil edecek rapor düzenlettirmeye, bu kapsamda rapor düzenleyecek serbest muhasebeci mali müşavirlerde aranacak nitelik ve şartlar ile rapor düzenlenebilecek iade türlerini ve azami iade tutarlarını tespite, rapor düzenleme yetkisini, belirleyeceği usul ve esaslara göre yapılan eğitimlere katılma ve başarılı olma şartına bağlamaya ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Serbest muhasebeci mali müşavirler, iadeye ilişkin düzenledikleri raporların doğru olmasından sorumludurlar. Düzenledikleri raporun doğru olmaması halinde, rapor kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. Yapılan düzenlemeyle, Maliye Bakanlığına, serbest muhasebeci mali müşavirlere maddede öngörülen sınırlar dahilinde iade raporu düzenlettirebilme konusunda yetki verildi. 29) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) ve (IV) sayılı listelerdeki malların gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimi özel tüketim vergisinden istisna edildi: Kanun un 24. maddesiyle 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun İhracat istisnası başlıklı 5 inci maddesinin (2) numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aşağıdaki (3) numaralı fıkra eklenmiştir: Sayfa 12 / 13

13 "2. Bu Kanuna ekli (III) ve (IV) sayılı listelerdeki malların, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 95 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre faaliyette bulunan gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına teslimi vergiden müstesnadır. 3. İhraç edilen veya 4458 sayılı Gümrük Kanununun 95 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre faaliyette bulunan gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına teslim edilen malların alış faturaları ve benzeri belgeler üzerinde gösterilen ve beyan edilen özel tüketim vergisi ihracatçıya veya gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına mal teslim edenlere iade edilir. Maliye Bakanlığı, bu mallara ait verginin iadesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Yapılan değişikle, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) ve (IV) sayılı listelerdeki malların gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimi özel tüketim vergisinden istisna tutulmakta ve bu mağaza ve depolara teslim edilen malların da alış faturaları ve benzeri belgeler üzerinde gösterilen ve beyan edilerek ödenen özel tüketim vergisinin iade edilmesine imkan sağlandı. 30) Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı bünyesinde Katma Değer Vergisi İade İncelemeleri Grup Başkanlığı ihdas edildi: Kanun un 26. maddesiyle 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir. "d) Katma Değer Vergisi İade İncelemeleri Grup Başkanlığı. Yapılan düzenlemeyle, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı bünyesinde yeni bir grup başkanlığı olarak Katma Değer Vergisi İade İncelemeleri Grup Başkanlığı ihdas edildi. Bu grup başkanlığı münhasıran katma değer vergisine ilişkin iade incelemeleri yapacaktır. Sayfa 13 / 13