Katma Değer Vergisi Kanun Tasarısı TBMM de

Transkript

1 PwC Türkiye Vergi Bülteni Tarih: Sayı: 2018/24 Katma Değer Vergisi Kanun Tasarısı TBMM de Özet tarihinde Bakanlar Kurulunca kabul edilerek TBMM ye sevk edilen Katma Değer Vergisi Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile diğer düzenlemeler yanında; - Devreden katma değer vergisinin iadesi olanaklı hale getirilmekte, - KDV indiriminde takvim yılı sınırı uzatılmakta, - Arsa karşılığı inşaat işlerinde vergileme sadeleştirilmekte, - KDV de konsolidasyonun önü açılmakta, - Gümrüksüz satış mağazalarına yapılan teslimler KDV ve ÖTV den istisna tutulmakta, - Bağışlanan bazı tesislerin inşası için yapılan teslim ve hizmetler KDV den istisna edilmekte, - Yabancılara verilen sağlık hizmetleri için KDV istisnası getirilmekte, - Makine ve teçhizat alımlarında KDV istisnası getirilmekte, - İkinci el taşıt ve taşınmaz teslimi için özel matrah şekli belirlenmekte, - Değersiz alacaklara ilişkin hesaplanan KDV nin indirimine izin verilmekte, - Zayi olan sabit kıymetlerde KDV düzeltmesi kullanım süresine bağlı olarak yeniden düzenlenmekte, - Bazı kısmi istisnalar tam istisna kapsamına alınmakta, - Bazı faaliyetler için hasılat esaslı vergilendirme yöntemi getirilmekte, - İşletme hesabı esasına göre vergilendirilenlerin vergi ödeme süresi uzatılmakta, - KDV iade süresi 3 ay olarak belirlenmekte, - Tenoparklarda üretilen oyun yazılımlarının teslimi KDV den istisna tutulmakta, - KDV iade incelemelerinin 3 ayda tamamlanması öngörülmekte, - Serbest muhasebeci mali müşavirlere iade raporu düzenleme yetkisi verilmekte, - Denetim kadrosu güçlendirilmekte ve vergi iade incelemeleri için yeni bir grup başkanlığı oluşturulmaktadır. Katma Değer Vergisi Kanunu nda önemli değişiklikler öngören Kanun Tasarısı Bakanlar Kurulunca kabul edilerek TBMM ye gönderilmiştir. Tasarının başlığı Katma Değer Vergisi Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı dır. Tasarı 26 maddeden oluşmakta olup, Katma Değer Vergisi Kanunu nda yapılması öngörülen düzenlemelerle ilgili olarak diğer bazı kanunlarda da değişiklik yapılmaktadır. Kanun Tasarısında yer alan düzenlemeler aşağıda satır başlıklarıyla özetlenmiştir. Ayrıntılı açıklamalara daha sonra 1/6

2 yayınlanacak bültenlerde yer verilecektir. 1. Devreden KDV nin İadesi Olanaklı Hale Getirilmektedir Katma Değer Vergisi Kanunu nun 29. maddesinde yapılması öngörülen düzenlemeyle, oniki ay süreyle indirilemeyen verginin, bu süreyi izleyen altı ay içinde mükellefe iadesine olanak sağlanmaktadır. Tasarıya göre düzenleme tarihinde - Bakanlar Kuruluna, oniki aylık süreyi çeşitli kriterlere göre yirmidört aya kadar uzatma, - Maliye Bakanlığına, indirim ve iade için belirlenen süreyi farklı kriterlere bağlı olarak üç aya kadar indirme, iadeyi vergi incelemesi dışında belirlenecek diğer yöntemlerle yapma, vergi indirimi uygulamasında doğacak aksaklıkları giderme, yetkisi Tasarıyla ayrıca, Katma Değer Vergisi Kanunu na eklenen bir geçici maddeyle, tarihi itibariyle, devreden katma değer vergisi hesabında yer alan tuturın ayrı bir hesapta izlenmesi ve bu tutarın, bütçe imkanları dikkate alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenecek şekilde yok edilmesi Maliye Bakanlığı; - Söz konusu tutarı kısmen veya tamamen iade etmeye, - İadeyi vergi incelemesi dışında belirlenecek yöntemlere göre yapmaya ve iadeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye, - Mükellefin vergi borçlarına mahsup ettirmeye, - Gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider yazılmasına izin vermeye, yetili olacaktır. Tasarıda özetle; yılı başından itibaren, oniki aylık sürede indirim konusu yapılamayan KDV nin, izleyen altı ay içinde talep edilmesi halinde iade edilmesi, sonu itibariyle devreden KDV nin Maliye Bakanlığınca belirlenecek takvim ve esaslar çerçevesinde iadesi veya gider yazılması, Uygulamaya ilişkin Bakanlar Kurulunun ve Maliye Bakanlığının geniş yetkileri bulunmaktadır. 2. KDV İndiriminde Takvim Yılı Sınırı Uzatılmaktadır Mevcut düzenleme çerçevesinde, istisnai durumlar hariç, yüklenilen katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılında indirim konusu yapılabilmektedir. Tasarıyla indirimin, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği yılı izleyen yılda da yapılabilmesine olanak sağlanmaktadır. Böylece, geç gelen faturalarda yer alan verginin indiriminde yaşanan sorunlar giderildiği gibi, vergiyi doğuran olayın ne zaman meydana geldiğinin tartışıldığı işlemler nedeniyle yüklenilen verginin indirimindeki sorunlar da ortadan kaldırılmakta, KDV sisteminin temel ilkelerinden olan mahsup sisteminin daha sağlıklı çalışması sağlanmaktadır. 3. Arsa Karşılığı İnşaat İşlerinde Vergileme Sadeleştirilmektedir - KDV uygulamasında, arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibi tarafından konut veya iş yerine karşılık müteahhide arsa payı teslimi, müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine konut veya iş yeri teslimi yapılmış sayılması, - Arsa karşılığı inşaat işlerine ilişkin bedelin tespitinde, arsa sahibine verilen konut ve iş yerinin, Vergi Usul Kanunu nun 267. maddesinde yer alan maliyet bedeli esasına göre belirlenen tutarın esas alınması, Yapılan düzenlemeyle, arsa karşılığı inşaat işleri iki ayrı teslim olarak tanımlanmakta, vergilemede en önemli sorunlardan birisi olan emsal bedel tespit sorunu çözüme kavuşturulmaktadır. Düzenleme, Kanun un yayımı tarihinden sonra yapılan teslimlere uygulanmak üzere 4. KDV de Konsolidasyona İzin Verilmektedir KDV uygulamasında grup konsolidasyonunun yolu açılmaktadır. - Tercihe bağlı olarak, - En az % 50 ortağı olunan kurumlar vergisi mükellefleriyle birlikte, - Talepte bulunan kurum nezdinde, - Grup KDV mükellefiyeti tesis ettirilebilmesi konusunda Maliye Bakanlığına yetki Bakanlığın bu yetkiyi kullanması durumunda, grup konsolide KDV beyannamesi verilebilecek, gruba dahil mükelleflerin toplam hesaplanan vergisinden toplam yüklenilen vergisi mahsup edilebilecek ve verginin finansman yükü ortadan kaldırılabilecektir. Tasarıya göre, grup KDV mükellefiyeti tesis edilmesi durumunda verginin ödenmesinden, gruba dahil olanların tamamı müteselsil sorumlu olmak üzere, nezdinde 2/6

3 grup KDV mükellefiyeti tesis edilenler tarhiyata muhatap olacaktır. Tasarıda, en az % 50 oranında ortağı olunan kurumlarla birlikte grup konsolidasyonu Bu durumun kapsamı daraltabileceği görülmektedir. Bu çerçevede örneğin, paylarının tamamı yurt dışındaki bir kuruma ait Türkiye de faaliyette bulunan birden fazla kurumun, grup konsolidasyonu kapsamına giremeyeceği anlaşılmaktadır. 5. Gümrüksüz Satış Mağazalarına Yapılan Teslimler KDV ve ÖTV den İstisna Edilmektedir Gümrüksüz satış mağazalarna veya bunların depolarına yapılan teslimler ihracat teslimi sayılarak katma değer vergisinden istisna tutulmaktadır. Tasarıyla ayrıca Özel Tüketim Vergisi Kanunu nda da değişiklik yapılarak, gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimler özel tüketim vergisinden de müstesna tutulmaktadır. İhraç edilen mallarda olduğu gibi, bu mağaza ve depolara teslim edilen malların alış faturaları üzerinde gösterilen ve beyan edilerek ödenen özel tüketim vergisinin, malları bu yerlere teslim edenlere iade edilmesi sağlanmaktadır. Düzenlemeler, Kanun un yayımını 6. Bağışlanan Bazı Tesislerle İlgili Teslimler KDV den İstisna Edilmektedir Maddede sayılan kuruluşlara bağışlanmak üzere, yine maddede sayılan tesislerin inşası dolayısıyla, bağışta bulunacaklara yapılan teslim ve hizmetler KDV den istisna tutulmaktadır. Tasarıya göre, genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanmak üzere yapılan okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi, mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi ibadethaneler, Diyanet İşleri Başkanlığı denetimine tabi yaygın din eğitimi verilen tesisler, gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarının inşası dolayısıyla bağışta bulunacaklara yapılan teslim ve hizmetler istisna olacaktır. Böylece, sayılan kuruluşlara bağış yapacak hayırseverlerin, bağışlanacak tesisler nedeniyle yüklenecekleri maliyet azaltılacaktır. 7. Yabancılara Verilen Sağlık Hizmetleri KDV den İstisna Tutulmaktadır Sağlık Bakanlığınca izin verilenler tarafından, Türkiye de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, sadece sağlık kurum ve kuruluşlarının bünyesinde verilen sağlık ve rehabilitasyon hizmetleri KDV den istisna tutulmaktadır. İstisna kapsamındaki hizmetler; koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinden oluşmaktadır. Bu hizmetlerle birlikte sağlanan varsa diğer teslim ve hizmetler, istisna kapsamına girmemektedir. İstisna tam istisna niteliğindedir. 8. Makine ve Teçhizat Alımlarında KDV İstisnası Getirilmektedir Katma Değer Vergisi Kanunu nun 13. maddesinde yapılan değişiklikle; sayılı Kanun kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, sayılı Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, sayılı Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında, Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimleri katma değer vergisinden müstesna tutulmaktadır. İstisna tam istisnadır. İstisna kapsamında yapılan teslimler nedeniyle yüklenilen vergi, indirilememesi halinde iade edilecektir. 9. İkinci El Taşıt ve Taşınmaz Teslimi İçin Özel Matrah Şekli Belirlenmektedir İkinci el motorlu kara taşıtı ve taşınmaz ticaretinde, mükellef olmayanlardan alınarak satılan ikinci el taşıt ve taşınmaz tesliminde matrah, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak belirlenmiştir. Böylece verginin matrahı alım satım farkı olarak belirlenmekte, vergisiz girdiler nedeniyle ortaya çıkan, satış bedelinin % 18 i gibi yüksek bir vergi tutarının getirdiği olumsuz durum ortadan kaldırılmaya çalışılmaktadır. 10. Değersiz Alacaklara İlişkin Hesaplanan Verginin İndirimine İzin Verilmektedir Değersiz alacak olarak zarar kaydedilen tutarlara ilişkin olarak, daha önceden hesaplanan ve beyan edilen katma değer vergisinin indirimine izin 3/6

4 11. Zayi Olan Sabit Kıymetlerde KDV Düzeltmesi Kullanım Süresine Bağlı Olarak Yeniden Düzenlenmektedir - Faydalı ömrünü tamamladıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen KDV nin tamamının, - Faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen KDV nin ise kullanılan süreye isabet eden kısmının, indirim konusu yapılabileceği hükme bağlanmaktadır. Böylece, zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi sabit kıymetler nedeniyle yüklenilen verginin indiriminin düzeltilip düzeltilmeyeceğine ilişkin sorun, doğru bir şekilde açıklığa kavuşturlumaktadır. 12. Bazı Kısmi İstisnalar Tam İstisna Kapsamına Alınmaktadır Tasarıyla, kısmi istisna kapsamındaki bazı teslim ve hizmet ifaları tam istisna kapsamına alınmıştır. Bu teslim ve hizmet ifalarından bazıları şunlardır: - Özel okul, üniversite ve yüksekokullar tarafından verilen bedelsiz eğitim ve öğretim hizmetleri. - Öğrenci yurtları tarafından verilen bedelsiz yurt hizmetleri. - Kanunların gösterdiği gereklilik üzerine bedelsiz olarak yapılan teslim ve hizmetler. - Gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi. - Serbest bölgelerde verilen hizmetler ile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan ihraç amaçlı yük taşıma işleri. - KDV Kanunu nun 17. maddesinin 1. fıkrasında sayılan kurum ve kuruluşlarabedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları. 13. Hasılat Esaslı Vergilendirme Yöntemi Getirilmektedir Tasarıyla, hasılat esaslı vergilendirme yöntemi getirilmektedir. Bu yöntem, ticari kazancı işletme hesabı esasına göre belirlenenler ile serbest meslek erbabı için Mükellefin seçimine bağlı olarak uygulanacak bu yöntemde; - KDV dahil mal veya hizmet bedeli toplamı üzerinden, Bakanlar Kurulu tarafından sektör veya meslek grupları itibariyle belirlenecek oran kullanılarak ödenecek KDV hesaplanacak, - Bu tutardan her hangi bir indirim yapılmayacak ve hesaplanan tutar vergi dairesine ödenecektir. Hasılat esaslı vergilendirme yöntemine göre vergilendirilen mükellefler, yüklendikleri KDV ile yukarıda belirtilen şekilde hesaplanarak beyan edilen ve ödenen vergiyi, gelir vergisi uygulamasında gider veya maliyet olarak dikkate alacaklar, yaptıkları teslim ve hizmetler nedeniyle hesapladıkları KDV yi ise gelir olarak dikkate alacaklardır. Bu yöntemle vergilenmeyi tercih edenler, iki yıl geçmedikçe bu usulden çıkamayacaklardır. 14. İşletme Hesabı Esasına Göre Vergilendirilenlerin Ödeme Süresi Uzatılmaktadır Maliye Bakanlığına, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin KDV ödeme zamanını, beyannamenin verildiği ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar uzatma yetkisi Bu yetkinin kullanılması durumunda, kapsama girenlerin vergi ödeme süresi iki ay ertelenmiş olacaktır. 15. KDV İade Süresi Belirlenmektedir KDV Kanunu kapsamında iadesi gereken verginin üç aylık sürede iade edilmesi Üç aylık süre, iadeye ilişkin bütün bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihte başlayacak ve bu tarihi izleyen üç ay içinde iade işleminin yapılmaması durumunda, üç aylık sürenin sonundan itibaren tecil faizi oranında hesaplanan faiz, iadesi gereken vergiyle birlikte mükellefe ödenecektir. 16. Tenoparklarda Üretilen Oyun Yazılımlarının Teslimi KDV den İstisna Tutulmaktadır Katma Değer Vergisi Kanunu nun geçici 20. maddesinde değişiklik yapılarak, teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunanların, bu bölgelerde ürettikleri oyun yazılımlarının teslimi KDV den istisna tutulmaktadır. Yapılan düzenlemeyle ayrıca, istisna kapsamında teslim edilen yazılım nedeniyle yüklenilen verginin indirimi olanaklı hale getirilmektedir. 4/6

5 17. KDV İade İncelemelerinin 3 Ayda Tamamlanması Öngörülmektedir Vergi Usul Kanunu nun 140. maddesinde yapılan değişiklikle, katma değer vergisi iade incelemelerinin en fazla üç ay içinde tamamlanması Bu süre içinde incelemenin bitirilememesi durumunda, iki ayı geçmemek üzere ek süre verilmesi mümkündür. 18. SMMM lere İade Raporu Düzenleme Yetkisi Verilmektedir Tasarıyla getirilen iadeler nedeniyle artacak iş yükünü dikkate alarak, serbest muhasebeci mali müşavirlere, beyannamelerini imzaladıkları dönem ve mükelleflerle sınırlı olmak üzere, iade raporu düzenletebilme konusunda Maliye Bakanlığına yetki 19. Denetim Kadrosu Güçlendirilmekte, Yeni Bir Grup Başkanlığı Oluşturulmaktadır Tasarıyla Vergi Denetim Kurulu bünyesinde Katma Değer Vergisi İade İncelemeleri Grup Başkanlığı oluşturulmaktadır. Bu Başkanlık sadece katma değer vergisi iade incelemeleri yapacaktır. Tasarıyla ayrıca, 1000 vergi Müfettiş Yardımcısı kadrosu ihdas edilmektedir. 20. Bakanlar Kuruluna ve Maliye Bakanlığına Yeni Yetkiler verilmektedir Yukarıda belirtilenler dışında, Bakanlar Kuruluna ve Maliye Bakanlığına aşağıdaki yetkiler - Bakanlar Kuruluna, süresi içinde iadesi talep edilmeyen KDV yi, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider yazdırma yetkisi - Maliye Bakanlığına, imal ettkleri malları doğrudan ihraç eden imalatçılara, yüklenilen KDV yerine, ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırabilme yetkisi - Maliye Bakanlığına, mükelleflerin vergiye uyum seviyeleri ve bu uyum seviyelerine göre farklı iade yöntemleri tespit etme, iade alacağının mahsup edileceği vergi borçlarını belirleme yetkisi 21. Diğer Düzenlemeler - Müzayede mahallinde yapılan satışlarda, müzayedeyi düzenleyenlerin mükellef olduğu açıklığa kavuşturulmakta, - Gümrük antrepoları, geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda, ithalat ve ihracat işlemlerine konu mallar ile transit rejim kapsamında işlem gören mallar için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri, tam istisna kapsamına alınmakta, - Fazla ve yersiz olarak hesaplanan verginin iadesinin, alıcı ve satıcının beyanlarını düzeltmeleri, fazla ve yersiz olarak hesaplanan vergisinin satıcı tarafından alıcıya ödenmesi şartıyla yapılacağı yasaya açık hüküm konaularak yapılmakta, - Adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemleri KDV istisnası kapsamına alınmakta, - Konfeksiyon sektöründe ortaya çıkan kırpıntıların teslimi KDV den istisna tutulmakta, - Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlara ilişkin olarak, Türkiye deki işlemler nedeniyle satıcıya ödenen ve satıcı tarafından da ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen KDV nin alıcı tarafından indirimine olanak sağlanmakta, - İndirimli orana tabi teslim ve hizmetler nedeniyle teslim ve hizmetin gerçekleştiği dönemden sonra ortaya çıkan gider ve yapılan iskontolar dolayısıyla yüklenilen ve indirilemeyen verginin iade hesabına dahil edilmesi sağlanmakta, - İade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim konusu yapılamayan katma değer vergisinin iade talep süresi, işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonu olarak belirlenmektedir. Yukarıdaki açıklamalar Kanun Tasarısı dikkate alınarak yapılmış olup, bahsi geçen düzenlemeler henüz yürürlüğe girmemiştir. Tasarıyla ilgili gelişmeler ve olası değişiklikler ayrıca duyurulacaktır. 5/6

6 İlgili Kanun tasarısı metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz. Katma Değer Vergisi Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Bu bülten hakkında daha detaylı bilgi almak için aşağıdaki kişilerle temasa geçebilirsiniz. Saygılarımızla, Recep Bıyık Mevzuat Eğitim ve Araştırma Başkanı PwC Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede PwC ifadesi, PwC ağının üye şirketi olan PwC Türkiye yi veya PwC ağını ifade etmektedir. PwC ağının her üye şirketi bağımsız tüzel kişiliktir. Daha detaylı bilgi için adresini ziyaret edebilirsiniz. Bu içerik sadece genel bilgi verme amacı taşır ve profesyonel danışmanlardan alınacak hizmetin yerine geçmez. 6/6