Laboratuvar Güvenliği Anket Çalışması Sonuçlarının Paylaşılması

Transkript

1

2 Laboratuvar Güvenliği Anket Çalışması Sonuçlarının Paylaşılması Cemile SÖNMEZ Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarı ve Biyolojik Ürünler Daire Başkanlığı Laboratuvar Güvenliği ÇG işbirliğiyle

3 Sunum içeriği Anket çalışmasının; Amaç Kapsam Sonuçlar Öneriler

4 Laboratuvardaki tehlikeler? BİYOLOJİK KİMYASAL RADYOLOJİK FİZİKSEL

5 Anketin amacı İyi ve güvenli laboratuvar uygulamalarının geliştirilmesine yönelik ülkemizde laboratuvar güvenliği alt yapısının değerlendirilmesi

6 Anket çalışması basamakları Anketin hazırlanması Anketin on line hale getirilmesi KLİMUD üyelerine gönderilmesi Verilerin analizi Verilerin paylaşılması 62 soru Dr. Cemile SÖNMEZ Dr. Banu SANCAK Dr. Yüce AYHAN Dr. Demet YUMUŞAK Laboratuvar Güvenliği Çalışma Grubu THSK-Bilgi işlem DB Her hastaneden bir KLİMUD üyesine Link ve şifre gönderilerek Dr. Yüce AYHAN 4. KLİMUD kongresi

7 Anketin Kapsamı Laboratuvar alt yapısı Kullanılan korunma önlemleri Uygulamalar 62 soru

8 Katılımcı merkezler merkez merkez Devlet Hastanesi Üniversite Hastanesi Eğitim Araştırma Hastanesi Diğer

9 BGD-2: standart uygulamalar Laboratuvarda giriş sınırlaması %90,9 El yıkamak için ayrı bir lavabo %100,0 Yeme, içme, makyaj yapılmıyor %79,5 Ağızla pipetleme artık yapılmıyor Enjektörle pipetleme de yapılmıyor %98,9 %81,8 Laboratuvarda kesinlikle yenmez ve içilmez. Ağızla pipetleme yapılmaz.

10 BGD-2: standart uygulamalar Uyarı işaretleri Laboratuvar girişinde; Biyotehlike işareti var %98,9 Çalışılan mikroorganizma tipi/düzeyi yok Lab. sorumlusunun isim ve telefon numarası yok %45,5 %64,8

11 Cep telefonu Laboratuvarda cep telefonu; Kullanan %71,6 Kısmen kullanan %22,7 Kullanmayan %5,7 Ülfer F. Ve ark.,2009 Eldiven çıkartılarak; %69,87 Eldiven çıkartılıp eller yıkandıktan sonra; %26,50 Eldiven çıkartmadan; %3.61

12 BGD-2 laboratuvarlarda Güvenlik donanımı

13 KKD Laboratuvarda KKD kullanım kurallarına uyuluyor mu? Evet %67 Hayır %1,1 Kısmen %31,8 Farklı önlük tipi kullanımı; Sadece tek kullanımlık %1,1 Sadece uzun kollu uzun beyaz önlük %25 Her ikisini birlikte kullananlar %23,9 Ciddi şekilde iyileştirilmesi gerekir

14 Kumaş önlük kullananlar Evde yıkıyor (%62,4) Kurum çamaşırhanesinde (%29,4) Kurum dışında (%8,2) Kumaş önlük kullananlar Sadece lab.da kullanıyor (%20) Lab dışında kullanıyor (%21,2) Lab dışında bazen kullanıyor (%43,5) Lab dışında çoğu zaman kullanıyor (%15,3)

15 KKD Eldiven; Lateks Vinil Nitril Lab.da önü açık ayakkabı/terlik kullanımı; Kullanmıyor %42 Kullanıyor %17 Bazen %40,9 Nitril eldiven

16 Biyogüvenlik kabini Kullananlar %89,8 Sınıf I %5,0 Sınıf II A1 %36,70 %24,0 Sınıf II A2 %49,36 %35,4 Yıllık bakım ve Sınıf II sertifikasyon B1 Sınıf II B2 yapılıyor %93,2 %12,65 %5,0 %21,51 %8,9 Yıllık bakım ve sertifikasyon yapılmıyor %6,8 Sınıf III Onaylı kuruluş tarafından %80,5 %21,5 %3,8

17 Aerosol oluşturan prosedürler Güvenlik kapağı olan santrifüj kapları %62,5 Tek kullanımlık öze %78,4 İnsineratör %27,3 Açık alev/bunzen beki %33 Bunzen beki+insineratör %9,1 veya Tek kullanımlık öze İnsineratör kullanın.

18 Elektrik kaynaklı tehlikeler Kapasite üzerinde yükleme Evet %11,4 Hayır %53,4 Kısmen %35,2 Tesisat güvenliği Topraklama sistemi; Var %89,8 Bilinmiyor %10,2 Devre kesiciler Var %56,8 Bilinmiyor %39,8 Ezik kablolar/gevşek prizler Var %6,8 Bulunmuyor %88,6

19 Herkes ana şaltere kolayca erişebiliyor mu? Erişebiliyor %88,6 Kısmen erişebiliyor %6,8 Erişemiyor %4,5

20 Gürültü kaynaklı tehlikeler Çalışma ortamından uzaklaştırıldı mı? Hayır %54,5 Evet %45,5 Tavanlar duvarlar sesi absorbe edecek şekilde mi? Hayır %70,5 Evet %29,5 Kulaklık, kulak tıkacı kullanılıyor mu? Hayır %87,5 Evet % 12,5

21 Kimyasal tehlikeler Güncel GBF kulanımı; Evet %84,1 Hayır %2,3 Kısmen %13,6 Çeker ocak kullanımı; Kullanıyor %54,5 Kimyasal %37,5 kullanmıyor Kullanmıyor %8 Kimyasal atıklar; Prosedürü olmayan ve uygun şekilde atmayanlar %23,8 Nötralize ettikten sonra kanalizasyona atanlar %25,0 Özel firma tarafından %39,8 Bilinmiyor %11,4

22 Dekontaminasyon Çalışma alanı 1/10-1/100 çamaşır suyu Kullanıma hazır ticari ürün %70 lik alkol Laboratuvar teknisyeni %37,5 Duruma göre değişiyor %34,1 Temizlik çalışanı tarafından %28,4 İyileştirilmeli

23 Otoklav kullanımında güvenlik önlemleri Gözlük ve yüz siperi kullanan %83 Eldiven kullanan %65,9 Basınç sıfırlanmadan kapak açılmıyor %81,8

24 Otoklav etkinliği nasıl takip ediliyor Takip edilmiyor Bilinmiyor Üreme var Üreme yok İşlem görmemiş Kimyasal indikatör Biyolojik indikatör Biyolojik + Kimyasal indikatör

25 Atıklar dekontamine ediliyor mu? Genel otoklavda teknisyeni tarafından %6,8 Genel otoklavda hizmetli tarafından %6,8 Dekontaminasyon amacıyla kullanılan otoklavda teknisyeni tarafından %23,9 Dekontaminasyon amacıyla kullanılan otoklavda hizmetli tarafından %18,2 Dekontamine edilmeden atılıyor %44,3

26 Acil durumlar için? Tam beden duşu;%35,2 Göz duşu veya set; %94,3 Dökülme saçılma kiti; %77,3 Acil eylem planı; %88,6 Yönlendirme, %1,6 i tehlike işareti; %84,1 Acil çıkış Evet (%70,5) Hayır (%29,5) %98,4 i yerini biliyor Kullanılamaz Kaza bildirim durumda formu dolduruluyor mu? %84,1

27 BGD-2: tasarımda temel ilkeler Ofis alanı laboratuvar alanından ayrılmış %87,5 laboratuvar Dinlenme ofis Hava akımının yönü Önlükler nereye asılıyor? Laboratuvar içindeki bir askıya %44,7 Kişisel dolaba %44,7 Laboratuvar dışındaki bir askıya %10,6

28 BGD-2: tasarımda temel ilkeler Tabure-sandalyeler Tabure-sandalyeler silinebilir mi? %71,6 Mobilyalar ergonomik mi? %36,4

29 BGD-2: tasarımda temel ilkeler Zeminler Kolay temizlenebilir ve kaymaz nitelikte mi? Evet %96,6 Hayır %3,4 Banko yüzeyleri Su geçirmez, asit, alkali ve ısıya dayanıklı mı Evet %81,8 Hayır %8 Bilinmiyor %10,2

30 Aydınlatma İş akışı Tüm laboratuvar alanlarında yeterli aydınlatma bulunuyor mu? Evet %85,2 Temizden kirliye doğru iş akışı %78,4 TEMİZ KİRLİ kirli alan teknik işlemlerin gerçekleştirildiği alanlar

31 Deprem önlemleri Gaz tüpleri ve ağır cihazlar duvara sabitlenmiş mi? Evet %42 Hayır %34,1 Kısmen % 23,9 Raflar duvara sabitlenmiş mi? Evet %58 Hayır %23,9 Kısmen %18,2 Gaz kesici sistemler var mı? Evet %42 Hayır %37,5 Kısmen %20,5

32 Değerli biyolojik materyal (DBM) Envanter ve kısıtlı erişim var %44,3 Kısmen var %19,3 Yok %36,4

33 50 45 Risk değerlendirme % Hala yeterli değil! sadece gerektiğinde yapılıyor sadece yıllık yapılıyor hem yıllık hem de her gerektiğinde yapılıyor yapılmıyor Sadece gerektiğinde yapılıyor Sadece yıllık yapılıyor Yıllık ve gerektiğinde yapılıyor Yapılımıyor

34 UMS LGR ve diğerlerini, %71,6 Kendi hazırladığı rehberi ve diğerlerini %63,6 Uluslar arası rehber ve diğerlerini, %11,4 Rehber kullanmıyor, %1,1

35 Çalışan Sağlığının Değerlendirilmesi Çalışan sağlığı birimi; Var %77,3 Var, uygun çalışmıyor %6,8 Yok %4,5 Bilmiyorum %11,4 Laboratuvar çalışanları kayıtlı; %82,4 Sağlık Taramaları Periyodik Muayeneler Aşılama %92,9

36 Tüm sorulara uygun cevap veren merkezler Üniversite hastanesi; YOK Eğitim araştırma hastanesi; YOK Devlet hastanesi; YOK Diğer; YOK LABORATUVAR GÜVENLİĞİ önemli bir sorun!

37 Güçlü yönlerimiz Giriş sınırlaması var BGD-2 standart kurallarına uyuluyor Uygun eldiven kullanılıyor Elektrik tesisatının güvenli Güvenlik bilgi formları kullanılıyor Çalışma alanları uygun dezenfektan ile dekontamine ediliyor Otoklav kullanımında önlem alınıyor Temizden kirliye bir iş akışının uygulanması Acil durumlar için laboratuvarlar hazır Acil çıkışların bulunması Ofis ve lab. alanının ayrı olması Zemin ve bankoların uygun özellikte olması Uygun rehberlerin kullanılması

38 Zayıf yönlerimiz Kapılardaki uyarı işaretleri eksik Cep telefonları laboratuvarda kullanılıyor Uygun önlük kullanılmıyor Önlükler evde yıkanıyor Önlükler laboratuvar dışında da giyiliyor Laboratuvarda önü açık ayakkabı giyiliyor Uygun BGK seçimi Güvenlik kapağı olan santrifüjler Açık alev veya bunzen beki kullanılıyor Elektrik kabloları kapasite üzerinde yükleniyor Gürültü kaynakları için önelem alınmıyor Dekontaminasyonun lab çalışanı dışındaki personel tarafından yapılıyor Biyolojik ve kimyasal indikatör yeterince kullanılmıyor Atıklar dekontamine edilmeden atılıyor Önlükler laboratuvar dışında saklanıyor Mobilyalar ergonomik olmalı Deprem önlemleri alınmalı DBM için envanter çıkarılmalı ve kısıtlı erişim sağlanmalı Risk değerlendirme hem yıllık hem de her gerektiğinde yapılmalı

39 Öneriler KLİMUD bölge toplantılarına devam edilmeli Spesifik eğitimler verilmeli Eğitici eğitimleri verilmeli Yerinde ziyaret ve değerlendirmeler yapılmalı

40 Teşekkürler Dr. Melek Demir Dr. Hakan Abacıoğlu Dr. Yüce Ayhan Dr. Cemile Sönmez Dr. Banu Sancak Dr. Aydan Özkütük Dr. Mustafa Güney Dr. Metin Sancaktar Dr. Ayşe İstanbullu Dr. Aysel Karataş Dr. Şöhret Aydemir Dr. Ahmet Başustaoğlu Dr. Cengiz Çavuşoğlu Dr. Yavuz Doğan Dr. Neşe Göl Dr. Serap Süzük Yıldız Dr. Soner Yılmaz Dr. Gönül Aksu Dr. Yusuf Doğan Dr. Begüm Nalça Erdin Dr. Sevgi Ergin Dr. Demet Gür Dr. Aysel Karataş Dr. Selçuk Kılıç Dr. Sevin Kırdar Dr. Nilgün Karabıçak Dr. Dolunay Gülmez Kıvanç Dr. Emel Üzmez Dr. Tülin Demir Dr. Ayşe İstanbullu Tosun Dr. Mehmet Tevfik Yavuz Dr. Demet Yumuşak Dr. Orçun Zorbozan