Birinci basamakta sık görülen bir şikâyet: Öksürük
|
|
- Erdem Çiftçi
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Derleme / Review TAF Preventive Medicine Bulletin DOI: /pmb Birinci basamakta sık görülen bir şikâyet: Öksürük A common symptom in prımary health care: The cough Halil Akbulut 1, Ümit Aydoğan 2, Şükrü Sevinçli 1, Oktay Sarı 2 ÖZET Öksürük birinci basamak sağlık teşkillerinde görevli hekimlerin sık olarak karşılaştığı bir şikayettir. Tedavisi sıklıkla basit olmak ile birlikte tanının yanlış konulduğu durumlarda süreç uzun sürebilmektedir. Bu durumda bireylerde kaygı ve endişe meydana getirebilmektedir. Öksürük günümüzde anatomik tanısal yaklaşım sayesinde büyük oranlarda ve kısa sürede tedavi edilebilmektedir. Bu yaklaşımda önemli olan Temelde akut ve kronik olarak iki gruba ayrılmaktadır. Akut öksürüğü meydana getiren en sık neden üst solunum yolu enfeksiyonları iken; kronik öksürüğü ise allerjik rinit, kronik sinüzit, astım veya gastroözefageal reflü hastalıkları meydana getirmektedir. Bununla birlikte öksürük pulmoner emboli, tüberküloz, akciğer kanseri gibi mortalite oranları ciddi boyutlarda olan hastalıklarında bulgusu olabilir. Bu nedenle hekimler öksürük şikayeti ile gelen hastalarını iyi değerlendirmeli ve gerekli takipleri planlamalıdır. ABSTRACT Cough is the common symptom consulted by primary health care providers. Although treatment of cough is usually simple, healing period could be longer if it diagnosed wrong. Basicly cough divide into two groups; acute and chronic. While the most common cause of acute cough is upper respiratory tract infections, causes of chronic cough are allergic rihinitis, chronic sinusitis, asthma and gastroeosefageal reflux diseases. Nonetheless cough could be the clinical evidence of highly mortal diseases like pulmonary embolism, tuberculosis and lung cancer. Consequently patients with cough symptom must be evaluated delicately and essential follow up protocol must be planned by primary health care providers. 1 Ana Jet Üs Komutanlığı Aile Sağlığı Merkezi Kazan-Ankara 2 GATA Aile Hekimliği AD. Etlik, Ankara Yazışma Adresi/Address for correspondence: Halil Akbulut, 4. Ana Jet Üs Komutanlığı Aile Sağlığı Merkezi Kazan-Ankara halilakbulut@live.com Anahtar Kelimeler: Öksürük, Tedavi, Birinci Basamak Key Words: Cough, Treatment, Primary Care Gönderme Tarihi/Received Date: Kabul Tarihi/Accepted Date: Yayımlanma Tarihi/Published Online: GİRİŞ Vücudumuzun önemli bir defans faktörü olan öksürük solunum yolu hastalıkları içerisinde en sık karşılaşılan semptomdur (1,2,3). İstemli haller dışında Nervus Vagus un uyarımı sonucunda oluşan öksürük; temelde iki nedenle oluşmaktadır. Bunlar alt solunum yollarındaki yabancı cisim ve sekresyonların vücuttan atılması veya alt solunum yollarına yabancı cisimlerin girişinin engellenmesidir (1). Öksürük nedeni çeşitli hastalıklar olabileceği gibi; sigara, hava kirliliği, kimyasal irritanlar, kuru ortam gibi çevresel faktörler de olabilir (4). Bir diğer önemli nokta öksürüklerin önemli bir kısmında allta birden fazla neden bulunmaktadır (2,3). Özellikle kış aylarında sağlık merkezlerine yapılan başvurular göz önüne alındığında öksürüğün en sık karşılaşılan semptomların başında geldiği görülmektedir (2). ABD de ayaktan başvurular dikkate alındığında öksürük en sık görülen beşinci semptom olup her yıl yaklaşık otuz milyon hasta bu sebeple sağlık merkezlerine başvurmaktadır (5). İngilterenin Güneydoğu kısımlarındaki dört aile hekimine bağlı bireye telefon edilerek yapılan bir çalışmada kadınların % 10 u, erkeklerin ise %14 ü her gün yahut yılın yarısından fazlasında istemsiz olarak ve kendilerini rahatsız edecek derecede öksürdüklerini beyan etmişlerdir (6). Janson ve arkadaşları ise onaltı avrupa ülkesini kapsayan çalışmalarında yaş grubu bireylerde gece öksürüğünü % 30, produktif öksürüğü % 10 ve nonproduktif öksürüğüde yine % 10 oranında saptamışlardır (7). Öksürük gerek bireyde meydana getirdiği rahatsızlık nedeniyle, gerekse tedavisinin sıklıkla uzun sürmesi bakımından önemli bir şikayettir. Özellikle ana-babalar çocuklarındaki geçmeyen öksürük nedeniyle ciddi rahatsızlık duymakta; bu nedenle sık sık hekim değiştirmekte, gereksiz tetkikler yaptırabilmekte ve sonuçta bu durum gereksiz maliyete neden olmaktadır (8). Öksürük temelde akut ve kronik olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır. Kesin bir fikir birliği olmamakla birlikte üç haftadan az süredir devam eden öksürükler akut öksürük olarak tanımlanmaktadır. Kronik öksürük ise bireydeki öksürüğün süresinin üç hafta veya daha fazla olmasıdır (1,9). Bununla birlikte literatürlerde bu süreyi iki haftaya kısaltanlar olduğu gibi; tam tersine dört TAF Prev Med Bull 2015 Volume 14 Issue 4 333
2 Akbulut, vd. : Öksürük haftaya kadar uzatan kaynaklarda mevcuttur. Ayrıca son yıllarda öksürüğü üçe ayıran yaklaşımlarda mevcuttur. Bu sınıflamaya göre ise akut öksürük üç haftadan kısa, subakut öksürük üç-sekiz hafta ve kronik öksürük ise sekiz haftadan uzun olarak gruplandırılmaktadır (10). Akut öksürüğün en sık nedeni bakteriyel veya viral solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Yapılan çalışmalarda solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı öksürük sıklığının % 83 civarında olduğu saptanmıştır (1). Bununla birlikte akut öksürüğün diğer nedenleri arasında özelllikle hayatı tehdit eden pnömoni, pulmoner emboli ve konjestif kalp yetmezliği gibi ciddi hastalıklar da sayılabilir. Bu nedenle yeni başlangıçlı öksürükler hafife alınmamalı ve nedeni iyi irdelenmelidir. İrwen ve arkadaşlarının tanımladığı anatomik-tanısal yaklaşım sayesinde öksürük nedeni % oranında saptanılabilmektedir (1). Nedeni tespit edilen öksürükler ise % oranında başarıyla tedavi edilebilmektedir (11). Özellikle uzun süreli öksürüklerde hastalar başta tüberküloz ve kanser olmak üzere bir çok ciddi hastalıktan şüphe ederek; endişe duymaktadır. Oysaki kronik öksürüğe en sık neden olan hastalıklar sırasıyla postnasal akıntı sendromu (Kronik Sinüzit, Allerjik Rinit), astım, gastroözefageal reflüdür (1,2,3,9,12,13,14). Bu grubu sırasıyla kronik bronşit ve bronşiektazi takip etmektedir (1,4,14). Diğer nedenler ise tüm kronik öksürük vakalarının yanlızca % 6 lık bir kısmını oluşturmaktadır (1). Bu hastalıklar dışında sigara kullanımı da çok önemli bir kronik öksürük nedenidir. Yapılan çalışmalarda sigara kullanan kadınların % 25 inin, erkeklerin ise % 30 unun kronik öksürüğe sahip olduğu saptanmıştır (15,16). Özellike uzun süreli tütün kullanan bireylerde kronik öksürük şikayeti oranlarında artış görülmektedir. Bununla birlikte bu bireyler sıklıkla öksürük şikayetiyle hekime başvurmamaktadır (3). Derlememizde akutkronik öksürük nedenleri Tablo-1 de sıralanmıştır. Yaygın görülen bir semptom olan öksürüğün ciddi olabilecek bazı komplikasyonları da bulunmaktadır. Bu komplikasyonlar baş ağrısı, yorgunluk, uykusuzluk, bayılma, üriner inkontinans, kas-iskelet sistemi ağrısı, bireyin yaşam kalitesinde bozulma, anksiyete, bronş-dalak rüptürü, herniasyon, ritim bozukluğu olarak sayılabilir (1). Öksürüğe neden olan birçok neden bulunduğundan tedavi seçenekleride çok değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle hekimlerin öksürük nedenlerini iyi bilmesi tedavinin başarısı açısından büyük önem taşımaktadır. Bu konuda İrwin ve arkadaşlarının önerdiği anatomik-tanısal yaklaşım önem taşımaktadır. Buna göre öksürüğün nedenini saptamak için öncelikle öksürüğü meydana getiren nedenler anatomik bölgelerine (Akciğerler, sinüsler, mide-özefagus...vb) göre sınıflandırılmalıdır. Hekimler sırasıyla ve şüphelendikleri nedene yönelik olarak ilgili organları etkileyecek hastalıkları kontrol etmelidir. Sonuç olarak şüpheli nedene yönelik yapılacak tetkik ve tedaviler ile öksürük tama yakın oranlarda tedavi edilebilmektedir (1,9). Tablo 1. Öksürük Nedenleri Akut Öksürük ( 3 Hafta) Üst Solunum yolu enfeksiyonları Pulmoner Emboli Kardiyojenik Öksürük Yabancı Cisim Kimyasal İrritan İnhalasyonu Allerjik Reaksiyon Pnömoni İlaç yan etkisi İdiyopatik Kronik Öksürük ( 3 hafta) Postnasal Akıntı Sendromu (Kronik Sinüzit, Allerjik Rinit...vb) Gastroözefageal Reflü Astım Bronşit Bronşiektazi ACE inhibitörü Kullanımı Tüberküloz KOAH İntersitisyel Akciğer Hastalıkları Silikozis Kanser Sarkoidoz Sol Ventrikül Yetmezliği Mitral kapak yetmezliğidarlığı N.Vagus Neuroleioması Gilles de la Tourette Sendromu Kulak zarını irrite eden saç teli Özefagus Kisti Psikojenik Sigara Kullanımı Pasif İçicilik Çevresel faktörler (Rutubet-Hava Kirliliği...vb) AKUT ÖKSÜRÜK NEDENLERI VE GENEL YAKLAŞIM Daha önce de bahsedildiği üzere akut öksürük sıklıkla solunum yolu enfeksiyonlarının bir semptomu olarak meydana gelmektedir. Solunum yolu enfeksiyonlarındaki öksürük sıklıkla zaman içerisinde düzelmektedir. Yapılan çalışmalara göre solunum yolları enfeksiyonunun başlangıcından itibaren onuncu günde öksürük devamlılık oranı % 35 iken bu oran üçüncü hafta sonunda % 10 a düşmektedir (8,17). Solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı öksürüğe sıklıkla semptomatik tedavi yeterlidir. Hastalık genellikle viral kökenli olduğundan kendini sınırlandırmakta ve çoğunlukla biriki hafta içerisinde gerilemektedir. Bu nedenle antitussif ilaçların kullanılmasına gerek duyulmaz (18). Bununla birlikte hastalardaki solunum yolu enfeksiyonlarının bakteriyel kökenli olduğu düşünülmekte ise antibiyotik kullanımı gereklidir. Ancak son yıllarda bakterilerdeki antibiyotik direncinde artış olduğu unutulmamalı ve antibiyotik başlanılacak hastalar iyi tercih edilmelidir. Ani başlangıçlı ve inatçı öksürüğün bir diğer nedenide pulmoner embolidir. Bu durum pulmoner arter veya dallarının sıklıkla alt ekstremite venlerinden gelen trombüsler ile tıkanması sonucunda oluşur (1). Bu hastalık özellikle yaşlı, kan pıhtılaşma bozukluğu 334 TAF Prev Med Bull 2015 Cilt 14 Sayı 4
3 Akbulut, et al. : Cough bulunan, obez, postoperatif dönemde olan veya yatağa bağımlı kişilerde görülmekte ve tanı konulmadığı takdirde ciddi oranlarda mortaliteye neden olmaktadır. Pulmoner emboli vakalarının yaklaşık % sinde öksürük bulunmakta olup bazı vakalarda bu semptom en başta gelen şikayet durumundadır (1,19). Bu hastalığa sahip bireylerde öksürük dışında görülen semptomlar göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı, ateş, terleme, bacak şişliği-hassasiyeti ve hemoptizi olarak sayılabilir. Sol kalp yetmezliğine yahut pulmoner arter darlığına bağlı gelişen öksürükler ise akut öksürüklerin yaklaşık %3 lük bir kısmını kapsamaktadır. Bu tarz bireylerde genellikle nefes darlığı, takipne, yorgunluk, pretibial ödem, çarpıntı tarzında şikayetler de mevcuttur. Pulmoner emboli veya kardiyojenik öksürük düşünülen bireyler ivedi olarak ilgili uzmana yönlendirilmelidir. Pnömonilerde bir diğer önemli akut öksürük nedenidir. Pnömoni hastaları öksürük, balgam, ateş, nefes darlığı, takipne, terleme, halsizlik, üşüme, yan ağrısı gibi şikayetler ile hekime başvurabilirler. Türk Toraks Derneği Pnömoni Tanı ve Tedavi Rehberinde bu hastalığın tanısı için birinci basamak sağlık merkezlerine bu tip şikayetler ile başvuran hastalarda akciğer grafisi, tam kan, rutin biyokimya, oksijen saturasyonu ve balgam gram boyaması gibi testler tavsiye edilmek ile birlikte kesin olarak önerilmemektedir. Ancak hasta acil servise veya göğüs hastalıkları polikliniğine başvurdu ise ilgili tetkikler mutlak istenmelidir. Hastalığın etkeninin saptanması sıkça yapılamadığından tedavi empirik olarak başlanmalıdır. Tedavide seçilecek antibiyotik ucuz, geniş spektrumlu, fazla direnç gelişimi olmayan bir tipten tercih edilmelidir (19,20). Diğer akut öksürük nedenleri içerisinde hava yollarında bulunan yabancı cisimler, kimyasal irritanlar, allerjen maruziyeti gibi nedenler ile oluşmaktadır. Hastadan alınacak detaylı anamnez ve fizik muayene genellikle akut öksürük nedeninin saptanması için yeterli olacaktır. Nedeni tespit edilen akut öksürükler % oranında tedavi edilebilmektedir (1,11). Bu amaçla hekimlerce hastalarının detaylı anamnezi alınmalı, fizik muayenesi yapılmalı sonrasında gerekli olan tetkikler maliyetetkinlik göz önüne alınarak sırasıyla istenmelidir. Akut öksürüklerin tedavisinde çeşitli ilaçlar üzerinde çok sayıda çalışma yapılmıştır. Antitussif ilaçlar üzerinde plasebo ile karşılaştırmalı yapılan beş çalışmanın ikisinde gruplar arasında etkinlik açısından fark bulunamazken; bir çalışmada antitussif ilaçlar daha etkili bulunmuştur. Bununla birlikte buradaki son iki çalışma antitussif ilaçların ilk 2-3 günde plaseboya kıyasla daha etkili oldukları ancak takip eden dönemde gruplar arasında anlamlı fark kalmadığını bildirmektedir (21,22,23). Ayrıca antitussif ilaçların bulantı, kusma, karın ağrısı, sersemlik hissi gibi yan etkileri olabileceği de unutulmamalıdır. Antihistaminik ilaçlar burada tek başlarına plasebo gruptan daha etkili bulunmaz iken; antihistaminik ilaçlar ile dekonjestanların kombinasyonu durumunda tedavinin plasebo gruba göre daha etkin olduğu bildirilmektedir (21,24). Bisolon ve arkadaşlarıda yaptıkları çalışmaya göre mukolitik ajanların akut öksürük tedavisinde uygun olacağını savunmaktadır (25). KRONIK ÖKSÜRÜK NEDENLERI VE GENEL YAKLAŞIM Üç haftadan uzun süre devam eden öksürüklere kronik öksürük adı verilmektedir. Bu tip öksürük şikayeti ile başvuran hastalarda altta yatan ana neden sıklıkla postnasal akıntı sendromu, reflü veya astımdır. Bununla birlikte burada da kanser, sarkoidoz, KOAH gibi ciddi hastalıklar olabileceği hekimlerce unutulmamalı bu tip hastalarda dikkatle muayene edilmelidir. Anamnezde özellikle hastanın ACE inhibitörü kullanım durumu, ailesel-bireysel allerji hikayesi, sigara kullanımı, nefes darlığı-whezing mevcudiyeti, reflü semptomları (Ağıza acı su gelmesi, retrosternal ağrı, ses kısıklığı, ağız kokusu...vb) dikkatle irdelenmelidir. Kronik öksürüklü hastalarda yapılacak laboratuvar tekniklerinde de maliyet etkinlik göz önünde bulundurularak istenmeli, hastalar gereksiz yük altına sokulmamalıdır. Bu tarz öksürük ile müracaat eden bireylerde öncelikle akciğer grafisi çekilmelidir. Eğer akciğer grafisinde herhangi bir anormallik saptanmadıysa ve hastada postnasal akıntı sendromu düşünülmekte ise waters grafi, tam kan, allerji testi istenmelidir. Astım düşünülen hastalarda ise solunum fonksiyon testi mutlaka istenmelidir. Yapılan tetkikler sonucunda herhangibir tanı konulamadığı durumlarda bilgisayarlı tomografi, ekokardiyofgrafi, 24 saatlik özefageal ph monitorizasyonu gibi daha detaylı tetkikler uygulanabilir. Bununla birlikte Chang ve arkadaşlarına göre yapılacak fizik muayene ve temel tetkikler ışığında kronik öksürüklü hastaların % 85 i birinci basamak sağlık teşkillerinde başarıyla tedavi edilebilmektedir (24). Şekil-1 de kronik öksürüklü hastaya yaklaşım algoritması sunulmuştur. Kronik öksürüklü bireylerin de tedavisi nedene yöneliktir. Hastada reflü semptomları saptandıysa H2 reseptör antagonisti ve proton pompa inhibitörleri başlanmalı, ayrıca bireye uygun bir diyet verilmeli, kilo verdirilmeli ve reflüyü tetikleyen davranışlardan (sigara-alkol kullanımı, gece geç saatlerde yemek yeme, gazlı içecekler, çay, kahve ve kızartmalar...vb.) kaçınması tembihlenmelidir. Ayrıca hastada reflü semptomları olmasa dahi; normal göğüs grafisi ve tam kan sonucu mevcut ise, postnasal akıntı sendromu yoksa, kronik öksürüğe yol açabilecek herhangi bir ilaç (ACE İnhibitörü) kullanımı mevcut değilse ve birey sigara kullanmıyorsa hastaya ampirik olarak tedavi başlanılabilir (1,23). Astım da kronik öksürüğün ana nedenlerinden birisidir. Özellikle çocukluk çağında meydana gelen kronik öksürüğün en sık nedeni astımdır. Yapılan çalışmalarda astım hastalarının % sinde tek semptomun öksürük olduğu TAF Prev Med Bull 2015 Volume 14 Issue 4 335
4 Akbulut, vd. : Öksürük saptanmıştır. Özellikle solunum yollarındaki mukus salgısında artış ve oluşan inflamatuvar süreç hastalarda öksürük refleksini tetiklemektedir. Oluşan öksürüğün tedavisinde inhaler steroid kullanımı önerilmektedir. B2 agonistlerde kısa etkili olup, astım hastalarında görülen öksürüğün tedavisinde kullanılabilir. Astım nedeniyle kronik öksürük düşünülen hastada dört hafta içinde tedaviye tam yanıt alınamamaktaysa tanı tekrar gözden geçirilmelidir (26). Postnasal akıntı sendromu ise temelde kronik sinüzit ve/veya allerjik rinit nedeniyle oluşmaktadır. Tedavide sinüzal akıntı yoğun ise ve kronik sinüzit düşünülmekteyse uygun on gün süreli antibiyotik tedavisi başlanmalı tedaviye üç hafta süresince oral antihistaminik-dekonjestan eklenmeli ayrıca beş-on gün süreyle nasal steroid tedavisi eklenmelidir (1,23,24,25). Allerjik temel düşünülen bireylerde ise tedavide oral antihistaminik-dekonjestan ve nasal antihistaminik ilaçlar denenmelidir. Solunum yolu enfeksiyonları sonrası kronik öksürük gelişme oranı % aralığındadır. Özellikle mikoplazma enfeksiyonları ve boğmacada bu durum sıklıkla görülmektedir. Tedavide etkene uygun geniş spektrumlu antibiyotik tercih edilmelidir. Ayrıca tüm kronik öksürüklü hastalar sigaradan uzak durmalı ve bulundukları ortamları sıklıkla havalandırmalı, temel hijyen kurallarına dikkat etmelidir. Şekil 1. Kronik Öksürüklü hastaya yaklaşım algoritması SONUÇ Öksürük sık karşılaşılan ve genellikle tedavisi uzun süren bir şikayettir. Hastalar uzun süreli öksürük nedeniyle yanlış kaygılara kapılabilmektedir. Özellikle ebeveynler çocuklarında geçmeyen öksürük nedeniyle ciddi kaygı taşımaktadır. Bu nedenle hekimin hastalarını uzun süreli öksürük nedenleri konusunda bilgilendirmeleri faydalı olacaktır. Aile hekimlerinin sık karşılaştığı bir şikayet olan öksürüğün tedavisinde hekimler anatomik-tanısal yaklaşım metodunu tercih etmelidir. Bu amaçla hekim hastasının anamnezini dikkatli almalı, detaylı olarak fizik muayenesini yapmalı ve maliyet-etkinliği göz önüne alarak laboratuvar-görüntüleme tetkiklerini istemelidir. KAYNAKLAR 1. Kartaloğlu Z, Okutan O, İlvan A. Öksürük. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 2001; 49(4): Plevkova J, Song WJ. Chronic cough in subjects with upper airway diseases - analysis of mechanisms and clinical applications. Asia Pac Allergy. 2013; 3(2): Morice AH, Kastelik JA. Cough: Chronic cough in adults. Thorax. 2003; 58(10): Kaynar H, Yılmaz N, Akgün M, Meral M, Sağlam L, Görgüner M, et al. Sigara İçmeyenlerde Kronik Öksürük Etiyolojisi. Türk Toraks Dergisi. 2005; 6(1): Palombini BC, Villanova CA, Araujo E, Pereira EA, Stolz DP, Gastal OL, et al. A pathogenic triad in chronic cough: asthma, postnasal drip syndrome, and gastroesophageal reflux disease. Chest. 1999; 116: Cullinan P. Persistent cough and sputum: prevalence and clinical characteristics in south east England. Respir Med. 1992; 86: Janson C, Chinn S, Jarvis D, Burney P. Determinants of cough in young adults participating in the European Community Respiratory Health Survey. Eur Respir J. 2001; 18(4): Giniş T, Doğru M, Özmen S, Bostancı İ. Çocuklarda Öksürük. Çocuk Dergisi. 2010; 10(3): Irwin RS, Boulet LP, Cloutier MM, Fuller R, Gold PM., Hoffstein V. Et al. Managing cough as a defense mechanism and as a symptom. A consensus panel report of the American College of Chest Physicians. Chest. 1998; 114: Irwin RS, Madison JM. The diagnosis and treatment of cough. N Engl J Med. 2000; 343: Çildağ O. Kronik Öksürük tanı tedavi yaklaşımı. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2005; 6(1): Pekcan S, Kiper N. Kronik öksürük. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2006; 49: Önder N, Hatipoğlu S, İnanç BB, Sıkar D yaş arası astımlı çocukların sosyodemografik özellikleri ve risk faktörleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2013: 17(2); Durmuş N, Çağlayan B, Arditi NB, Özer S, Kıral N, Özdoğan S, et al. Stabil Dönem Bronşektazi Hastalarında Alt Solunum Yolu Kolonizasyonunun Değerlendirilmesi. Türk Toraks Dergisi. 2005: 6(2); Yılmaz A, Erkan F. Kronik Öksürük:Sistemik Tanısal Yaklaşım. Toraks Dergisi. 2002: 3(3); Fraiser RS, Colman N, Müller NL, Pare PD. Diagnosis of Diseases of the Chest. Philadelphia:W.B. Saunders Company; p Fuentes-Leonarte V, Tenias JM, Ballester F. Levels of pollutants in indoor air and respiratory health in preschool children: a systematic review. Pediatr Pulmonol. 2009; 44: Hacıevliyagil SS, Mutlu LC, Kızkın Ö, Günen H, Gülbaş G. Altmışüç pulmoner emboli olgusunun retrospektif değerlendirmesi solunum hastalıkları. Solunum Hastalıkları Dergisi. 2004; 15: Türk Toraks Derneği 11. Yıllık kongresi Sunumu Erişkinlerde toplumda gelişen pnömoni tanı ve tedavi uzlaşı raporu. Özlü T. SunuMerkezi/?s=385D5C245A D3C [Access date: ]. 336 TAF Prev Med Bull 2015 Cilt 14 Sayı 4
5 Akbulut, et al. : Cough 20. Özlü T, Bülbül Y, Alataş F, Arseven O, Coşkun AŞ, Çilli A, et al. Türk Toraks Derneği erişkinlerde toplumda gelişen pnömoni tanı ve tedavi uzlaşı raporu. Türk Toraks Dergisi. 2009; 10(9): Schroeder K, Fahey T. Systematic review of randomised controlled trials of over the counter cough medicines for acute cough in adults. BMJ. 2002; 324: Lee PC, Jawad MS, Eccles R. Antitussive efficacy of dextromethorphan in cough associated with acute upper respiratory tract infection. J Pharmacy Pharmacol 2000; 52: Çolak Y, Laursen LC. Diagnosing and treating cough. Ugeskr Laeger. 2013; 175(7): Chang AB, Robertson CF, Van Asperen PP, Glagow NJ, Masters İB, Teoh L, et al. Cough algoritm for chronic cough in children: A multicenter randomized controlled study. Pediatrics. 2013: 131(5); Chang AB, Glomb WB. Guidelines for evaluating chronic cough in pediatrics: ACCP evidence-based clinical practice guidelines. Chest. 2006;129(1): Abadoğlu Ö, Başyiğit İ, Bavbek S, Bayındır Ü, Bayram B, Bulut İ, et al. Türk Toraks Derneği astım tanı ve tedavi rehberi. Türk Toraks Dergisi. 2009: 10(10); GATA. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non-Commercial License ( which permits unrestricted, noncommercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. Source of Support: Nil, Conflict of Interest: None declared TAF Prev Med Bull 2015 Volume 14 Issue 4 337
Kronik Öksürük. Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı
Kronik Öksürük Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı Epidemiyoloji Polikliniklerde en sık 5. şikayet %88-100 neden saptanıyor Spesifik tedavi
DetaylıÖksürük. Pınar Çelik
Öksürük Pınar Çelik Öksürük Öksürük, akciğerleri aspirasyondan koruyan, sekresyonların atılmasını sağlayan, istemli veya istemsiz refleks yolla oluşan, ani patlayıcı ekspirasyon manevrasıdır. Öksürük refleksinin
DetaylıSunum planı. Epidemiyoloji Tanım Sınıflama Değerlendirme Tedavi Özet
Sunum planı Epidemiyoloji Tanım Sınıflama Değerlendirme Tedavi Özet En sık hekime başvuru nedeni Okul çağındaki çocuklarda %35-40 viral enfeksiyonlar sonrası 10 gün %10 çocukta 25 günü geçer. Neye öksürük
DetaylıASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
Detaylıİzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan: Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 1 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI TANITIM
DetaylıAÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ
AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU
DetaylıDönem 3 Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri:
Dönem 3 Konu: Solunum sistemi hastalıklarında semptomlar Amaç: Dönem 3 öğrencileri bu dersin sonunda solunum sistemi hastalıklarında öksürük,balgam çıkarma,nefes darlığı,gögüs ağrısı,hemoptizi gibi semtomları
DetaylıÜst Hava Yolu Öksürük Sendromu (Postnazal Akıntı Sendromu)
Derlemeler Üst Hava Yolu Öksürük Sendromu (Postnazal Akıntı Sendromu) S. BAVBEK* * Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Allerjik Hastalıklar Bilim Dalı, ANKARA Sigara içmeyen, anjiyotensin konverting enzim
Detaylı3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya
3. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 43 yaşında erkek hasta, çiftçi Yakınması: Öksürük, balgam, balgamla karışık kan tükürme, nefes darlığı Hikayesi: Yaklaşık 5 aydır öksürük ve balgam yakınması olan
DetaylıKRONİK ÖKSÜRÜK TANI VE TEDAVİ YAKLAŞIMI. Orhan ÇİLDAĞ 1
ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2005; 6(1) : 47-52 Derleme KRONİK ÖKSÜRÜK TANI VE TEDAVİ YAKLAŞIMI Orhan ÇİLDAĞ 1 ÖZET Kronik öksürük, üç haftadan daha uzun süren, inatçı, kişileri rahatsız eden, tanı ve tedavide
DetaylıTıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir
Tıkandım, Nefes Alamıyorum Tunçalp Demir Olgu 1 55 yaşında erkek hasta 2-3 yıldır nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma yakınmaları mevcut. Nefes darlığı düz yolda giderken bile oluyor. Geçen yıl 1 kez
DetaylıTONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI
TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI Akut tonsillofarenjit veya çocukluk çağında daha sık karşılaşılan klinik tablosu ile tonsillit, farinks ve tonsil dokusunun inflamasyonudur ve doktora başvuruların
Detaylı1. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya
1. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 49 yaşında kadın hasta, ev hanımı Yakınması: Öksürük, balgam Hikayesi: Yaklaşık 2 aydır şikayetleri olan hasta akciğer grafisinde lezyon görülmesi üzerine merkezimize
DetaylıÖksürük ve balgamlı hastaya yaklaşım
Öksürük ve balgamlı hastaya yaklaşım Dr Füsun Yıldız Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı TTD Kış Okulu 18-21 Şubat 2015 Antalya Önemli bir klinik sorun Öksürük nedir? Öksürük,
DetaylıSOLUNUM SİSTEMİNDE HİKAYE
SOLUNUM SİSTEMİNDE HİKAYE Int. Dr. Gamze Ünlüer Nisan 2014 Tıbbın her dalında olduğu gibi göğüs hastalıklarında da klinik değerlendirmenin doğru yapılabilmesi için şu üç koşulun bir arada bulunması gerekir;
DetaylıEğitim Yılı. Dönem V. Göğüs Hastalıkları. Staj Eğitim Programı
2018-2019 Eğitim Yılı Dönem V Göğüs Hastalıkları Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Prof. Dr. Mesut A. ÜNSAL Doç. Dr. Eyüp Burak SANCAK Dr. Öğr. Üyesi
DetaylıERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?
ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı
DetaylıAİLE HEKİMLERİ İÇİN GÖĞÜS HASTALIKLARI
AİLE HEKİMLERİ İÇİN GÖĞÜS HASTALIKLARI, Prof. Dr. Muzaffer METİNTAŞ,, Doç. Dr. Akın KAYA 1. Baskı 2011 ISBN : 978-605-88844-6-5 2011 Sentez Matbaacılık ve Yayıncılık Ltd. Şti. Büyük Sanayi 1. Cadde Çavuşoğlu
DetaylıAKUT KORONER SENDROMLARDA OLASILIK SKORLARI VE STRES TESTLERİNİN KULLANIMI
AKUT KORONER SENDROMLARDA OLASILIK SKORLARI VE STRES TESTLERİNİN KULLANIMI Yrd. Doç. Dr. Arif Onur EDEN ERZİNCAN ÜNİVERİSTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI AKUT KORONER SENDROM (AKS) Tanı Kriterleri:
DetaylıPatogenez Bronşektazi gelişiminde iki temel mekanizma rol oynar
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Bronşektazi Giriş Subsegmental solunum yollarının anormal ve kalıcı dilatasyonu şeklinde tanımlanır Hastalık olmaktan çok çeşitli patolojik süreçlerin
DetaylıVaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı
Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5 Şimdi KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Yaşlılık Düşük bağışıklık Hırıltılı öksürük Kirli ortam Pasif içicilik Zamanı Tekrarlayan
DetaylıAstım hastalığı, kronik yani süreklilik gösteren ve ataklar halinde seyir gösteren bir hava yolu
Bölüm 21 Astımla Karışan Hastalıklar Dr. Alpaslan TANOĞLU ve Dr. Mustafa DİNÇ Astım hastalığı, kronik yani süreklilik gösteren ve ataklar halinde seyir gösteren bir hava yolu hastalığıdır. Hastalığın en
DetaylıÇIKAR ÇATIŞMALARI. Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur
ÇIKAR ÇATIŞMALARI Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur Araştırma desteği Türk Toraks Derneği GlaxoSmithKline 32 yaşında hasta, beş
DetaylıPnömonilerde Ak lc Antibiyotik Kullan m
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Çocuklarda Ak lc Antibiyotik Kullan m Sempozyum Dizisi No: 33 Aral k 2002; s. 35-39 Pnömonilerde Ak lc Antibiyotik Kullan m Prof. Dr. Necla
DetaylıGöğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016
Göğüs Ağrısı Olan Hasta Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı??? Yan ağrısı? Sırt ağrısı? Mide ağrısı? Karın ağrısı? Boğaz ağrısı? Omuz ağrısı? Meme ağrısı? Akut Göğüs Ağrısı Aniden başlar-tipik
DetaylıALLERJİK RİNİT ve EŞLİK EDEN HASTALIKLAR
ALLERJİK RİNİT ve EŞLİK EDEN HASTALIKLAR Dr. İpek Türktaş Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara Çocuklarda: %8.6-15.4 Erişkinde: %20 AKINTI KAŞINTI Allerjik Selam Allerjik Rinit Bulguları AKSIRMA ATAKLARI
Detaylı17.Kas İskemik Kalp Hastalıklarının Patolojisi
Dönem 3 Kurul 3 13.Kas.17 09:00 09:50 Kalp damar Hastalıklarında anamnez, semptom ve bulgular S. YILMAZER KARDİYOLOJİ Pazartesi 10.00-10.50 Kalp damar Hastalıklarında anamnez, semptom ve bulgular S. YILMAZER
DetaylıTÜBERKÜLOZ. Verem; TB; TBC; Tüberküloz nasıl yayılır? Tüberküloz şikayetleri nelerdir?
TÜBERKÜLOZ Verem; TB; TBC; Hava yoluyla yayılan bulaşıcı akciğer hastalığıdır. Akciğer dışında kemik, lenf bezleri, böbrek, beyin zarları gibi diğer organları da tutabilir. Tüberküloz bakterisi Mycobacterium
DetaylıBurun yıkama ve sağlığı
Burun yıkama ve sağlığı Yayınlanmış bir çok klinik çalışmada günlük yapılan nazal yıkmanın burnumuzla ilgili yaşam kalitesini arttırdığı ve sinüslerimizden kaynaklanan semptomları azalttığı gösterilmiştir.
Detaylı17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ
17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık
DetaylıGöğüs Cerrahisi Kuthan Kavaklı. Göğüs Cerrahisi. Journal of Clinical and Analytical Medicine
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Kuthan Kavaklı Göğüs Cerrahisi Akciğer Kanserinde Anamnez ve Fizik Muayene Bulguları Giriş Akciğer kanseri ülkemizde 11.5/100.000 görülme sıklığına
DetaylıDers Yılı Dönem-V Göğüs Hastalıkları Staj Programı
2018 2019 Ders Yılı DönemV Göğüs Hastalıkları Staj Programı DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 5 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI EĞİTİM PROGRAMI Stajın adı Stajın süresi Öğretim yeri Anabilim dalı başkanı
DetaylıSİNÜS - AĞRI, BASINÇ, AKINTI
SİNÜS - AĞRI, BASINÇ, AKINTI Yardım edin sinüslerim beni öldürüyor! Bunu daha önce hiç söylediniz mi?. Eğer cevabınız hayır ise siz çok şanslısınız demektir. Çünkü her yıl milyonlarca lira sinüs problemleri
DetaylıT.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VEREM (TÜBERKÜLOZ) NEDİR? Verem hastalığı; verem mikrobunun solunum yolu ile alınmasıyla oluşan bulaşıcı bir
DetaylıKalp Kapak Hastalıkları
BR.HLİ.085 içerisinde kanın bulunduğu dört odacık vardır. Bunlardan ikisi sağ, ikisi ise sol kalp yarımında bulunur. Kalbe gelen kan önce sağ atriuma gelir ve kalbin sağ kulakcığı ve sağ karıncığı arasında
DetaylıGöğüs Ağrısına Yaklaşım. Uzm Dr İsmail Altıntop T.C Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Acil Tıp Kliniği
Göğüs Ağrısına Yaklaşım Uzm Dr İsmail Altıntop T.C Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Acil Tıp Kliniği Giriş Tanım Etiyoloji Patofizyoloji İlk yaklaşım Anjina ve eşdeğerleri
DetaylıVaka II. Vaka I. Vaka III. Vaka IV
Göğüs Ağrısına Yaklașım A.Ü. Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D Dr. Murat BERBEROĞLU 03.07.2012 Sunu Planı Vakalar Giriș ve Epidemiyoloji Patofizyoloji Tanısal Yaklașım -öykü - risk faktörleri -fizik muayene -test
DetaylıTOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİLER
TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİLER Dr. Kaya Süer Near East University Medical Faculty Infectious Diseases and Clinical Microbiology Pnömoni : Akciğer parankiminde inflamasyon ve konsolidasyon ile seyreden yangısal
DetaylıHazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi:
Hazırlayan: Fadime Kaya Acıbadem Adana Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 30.06.2018 » İnfluenzanın Tanımı» İnfluenza Bulaş Türleri» İnfluenza Nasıl Bulaşır?» Konak Seçimi» Klinik
DetaylıT.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı. VEREM HASTALIĞI ve VEREM HAFTASI
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI ve VEREM HAFTASI VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI Geleneksel olarak her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden
DetaylıKonu 1: Yaşlının Solunum Sistemine Ait Sorunlar ve Uygulamalar. 1. Solunum Sistemi
Konu 1: Yaşlının Solunum Sistemine Ait Sorunlar ve Uygulamalar 1. Solunum Sistemi Vücut dokularının ihtiyacı olan oksijenin dış ortamdan alınıp kana verilmesine ve vücut dokularında oluşan karbondioksitin
DetaylıPRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ
PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ N Emiralioğlu, U Özçelik, G Tuğcu, E Yalçın, D Doğru, N Kiper Hacettepe Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Genel Bilgiler Primer
DetaylıSunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV
Sunu planı NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON DOÇ. DR. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Neden Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Hasta seçilmesi Komplikasyonlar Solunum yetmezliği IMV
DetaylıAlevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır
Toraks Derneği, Göğüs Hastalıkları Uzmanları ve solunum hastalıkları alanında çalışan diğer uzmanlık dallarındaki hekimler tarafından 1992 de kurulan bir ulusal uzmanlık derneğidir. Toraks Derneği nin
DetaylıTÜBERKÜLOZ Tüberküloz hastalığı gelişimi için risk faktörleri
TÜBERKÜLOZ Tüberküloz, Mycobacterium tuberculosis mikrobu ile oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. Kişiden kişiye solunum yoluyla bulaşir. Hasta kişilerin öksürmesi, aksırması, hapşurması, konuşması ile havaya
DetaylıBir Hastada Astım Hastalığı İle Karıştırılan Yabancı Cisim Aspirasyonunda Röntgen Grafisinin Önemi: Ne Umduk,Ne Bulduk?'
Bir Hastada Astım Hastalığı İle Karıştırılan Yabancı Cisim Aspirasyonunda Röntgen Grafisinin Önemi: Ne Umduk,Ne Bulduk?' Serdar Sedat IŞIK 1,2 1 T.C.Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
DetaylıASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD
ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD Astım-Yeni biyolojik tedaviler Omalizumab (Anti-IgE) Mepolizumab
DetaylıGenellikle çocukluk ve gençlik döneminde başlayan astım kronik bir solunum sistemi hastalığıdır.
Bölüm 9 Astım ve Gebelik Astım ve Gebelik Dr. Metin KEREN ve Dr. Ferda Öner ERKEKOL Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde başlayan astım kronik bir solunum sistemi hastalığıdır. Erişkinlerde astım görülme
DetaylıProf. Dr. Ferit Çiçekçioğlu, Yrd. Doç. Ertan Demirdaş, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Atılgan
Kalp Kapağı Hastalıkları Nelerdir? Prof. Dr. Ferit Çiçekçioğlu, Yrd. Doç. Ertan Demirdaş, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Atılgan Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD. Giriş
DetaylıYüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı
Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Çalışan açısından, yüksekte güvenle çalışabilirliği belirleyen etkenler:
DetaylıASTIM ASTIM NASIL BİR HASTALIKTIR
ASTIM NASIL BİR HASTALIKTIR ASTIM Astım solunumun gerçekleştiği alveol denen hava keseciklerine soluk havasını ileten hava yollarında daralma ile kendini gösteren ve ataklar (krizler) şeklinde seyreden
DetaylıBakteriler, virüsler, parazitler, mantarlar gibi pek çok patojen hastalığın oluşmasına neden olur.
Dr.Armağan HAZAR ZATÜRRE (PNÖMONİ) Zatürre yada tıbbi tanımla pnömoni nedir? Halk arasında zatürre olarak bilinmekte olan hastalık akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Tedavi edilmediği takdirde ölümcül
DetaylıAteş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi
Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi Dr. Işıl Deniz Alıravcı Merzifon Kara Mustafa Paşa Devlet Hastanesi 02.04.2015 GİRİŞ Ateş
DetaylıÇOCUKLARDA YABANCI CİSİM ASPİRASYONLARI. Dr Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları
ÇOCUKLARDA YABANCI CİSİM ASPİRASYONLARI Dr Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Yabancı cisim aspirasyonu (YCA) Epidemiyoloji YCA çocukluk yaş grubunun önemli morbidite ve mortalite
DetaylıBağışıklığı Baskılanmış Olguda Akciğer Sorununa Yaklaşım. Klinik-Radyolojik İpuçları
Bağışıklığı Baskılanmış Olguda Akciğer Sorununa Yaklaşım Klinik-Radyolojik İpuçları Çalıştığınız bölüm? 1-İnfeksiyon Hastalıkları 2-Hematoloji 3-Onkoloji 4-Göğüs Hastalıkları 5-Radyoloji 6-Diğer Bağışıklığı
DetaylıAKCİĞER KANSERİ AKCİĞER KANSERİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER
AKCİĞER KANSERİ Akciğer kanseri; akciğerlerde anormal hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalması sonucu ortaya çıkar. Kanser hücreleri akciğerlere, komşu dokulara veya vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.
DetaylıKANITLARIN KATEGORİSİ
EPOS 2007 AMAÇLAR VE HEDEFLER Rinosinüzit, topluma büyük bir mali yük oluşturan, önemli ve gittikçe artan bir sağlık sorunudur. Bu el kitabı, rinosinüzitin tanısı ve tedavisi hakkında kanıta dayalı öneriler
DetaylıKalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi. Doç. Dr. Bülent Özdemir Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı
Kalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi Doç. Dr. Bülent Özdemir Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Kalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi KALP KRİZİ Kalp krizi (miyokard
Detaylı2015 2016 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Görevli Öğretim Üyeleri: Prof. Dr.
2015 2016 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Görevli Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Ahmet Akkaya Prof. Dr Münire Çakır Doç.Dr. Ahmet Bircan Doç Dr. Önder Öztürk
DetaylıDAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI D.P.Ü. KÜTAHYA EVLİYA ÇELEBİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR PROF. DR. AHMET HAKAN VURAL OP. DR. GÜLEN SEZER ALPTEKİN ERKUL OP. DR. SİNAN ERKUL
DetaylıTÜBERKÜLOZ. Verem; TB; TBC; Tüberküloz nasıl yayılır? Tüberküloz şikayetleri nelerdir?
TÜBERKÜLOZ Verem; TB; TBC; Hava yoluyla yayılan bulaşıcı akciğer hastalığıdır. Akciğer dışında kemik, lenf bezleri, böbrek, beyin zarları gibi diğer organları da tutabilir. Tüberküloz bakterisi Mycobacterium
DetaylıUYGUN İŞE YERLEŞTİRME. Volkan Dündar
UYGUN İŞE YERLEŞTİRME Volkan Dündar UYGUN İŞE YERLEŞTİRME KAPSAMI İşe giriş muayenesi ve işe yerleştirme birbirini tamamlayan kavramlardır. İşe Giriş Muayenesi Aralıklı Kontrol Muayenesi Erken Kontrol
DetaylıTürkiye'de Yıllara Göre Yeni Verem Hasta Sayıları. 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2007 Yıllar
Verem Haftası etkinlikleri çerçevesinde Akkuş İlçe Sağlık Grup Başkanımız Dr. Mustafa AKDOĞAN 18/01/2010 tarihinde ilçemizde çalışan din adamları ve halka yönelik verem hastalığı ile ilgili çeşitli bilgiler
DetaylıAstım hastalarının hava yollarındaki aşırı hassasiyet, hava akım kısıtlanması ve aşırı mukus salgılanması
Bölüm 11 Astım ve Cerrahi İşlemler Astım ve Cerrahi İşlemler Dr. Gözde KÖYCÜ ve Dr. Ferda Öner ERKEKOL Astım hastalarının hava yollarındaki aşırı hassasiyet, hava akım kısıtlanması ve aşırı mukus salgılanması
DetaylıAKCİĞER KANSERİ. Doç.Dr.Filiz Koşar
AKCİĞER KANSERİ Doç.Dr.Filiz Koşar Akciğer Kanseri Nedir? Kanserler genellikle ilk ortaya çıktığı dokuya göre adlandırılır. Akciğer kanseri ilk önce akciğerde başlar Akciğerler göğüs boşluğumuzun büyük
DetaylıEĞİTİM ÖĞRETİM YILI
2017-2018 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 2 TIP 321-DOLAŞIM VE SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI KURUL II KOORDİNATÖRÜ: Yrd. Doç. Dr. Aslı Zengin Türkmen Başlama Tarihi: Bitiş Tarihi: 23.10.17 01.12.17 Kurul
DetaylıBU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ
BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ *Bahar Kandemir, *İbrahim Erayman, **Sevgi Pekcan, ***Ümmügülsüm Dikici, *Selver Can, ***Mehmet Özdemir, *Mehmet Bitirgen *
DetaylıKALP KRİZİNDE İLK MÜDAHALE VE STENTLİ HASTANIN YAŞAMI. Uzm.Dr. Selahattin TÜREN Kardiyoloji Bölümü
KALP KRİZİNDE İLK MÜDAHALE VE STENTLİ HASTANIN YAŞAMI Uzm.Dr. Selahattin TÜREN Kardiyoloji Bölümü KALP KRıZINDE ILK MÜDAHALE Kalp krizi tıbbi bir acil durumdur. Erken tanı ve hızlı tedavi oldukça hayati
DetaylıAn$biyo$k tüke$minde birinci basamakta sorunlar Aile hekimlerinin yaklaşımı
An$biyo$k tüke$minde birinci basamakta sorunlar Aile hekimlerinin yaklaşımı Prof. Dr. Salih Hoşoğlu Fa2h Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile hekimliği ve an2biyo2k Aile hekimliği henüz gerçek anlamda uygulanamıyor
DetaylıT.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VE VEREM HAFTASI
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VE VEREM HAFTASI VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI Geleneksel olarak her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden
DetaylıGüneydoğu Anadolu Bölgesi nde Pestisit Uygulama Davranışları ve Sağlık Etkilerine İlişkin Bilgi Durumu
Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde Pestisit Uygulama Davranışları ve Sağlık Etkilerine İlişkin Bilgi Durumu Z. Ş İ M Ş E K, C. D E M İ R, Z. KEKLİK, B. K A R A, M. A K B A B A Toplumların üretim biçimi, erken
DetaylıGIS Perforasyonları. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012
GIS Perforasyonları Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012 Sunum Planı Özefagus perforasyonu Ülser perforasyonları Tanım Epidemiyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Özefagus Perforasyonu
DetaylıPalyatif bakımda solunum sıkıntısına yaklaşım
Palyatif bakımda solunum sıkıntısına yaklaşım DOÇ. DR. MEHMET ATILLA UYSAL SAĞLıK BILIMLERI ÜNIVERSITESI YEDIKULE GÖĞÜS HASTALıKLARı VE GÖĞÜS CERRAHISI EĞITIM VE ARAŞTıRMA HASTANESI Sunu içeriği Hangi
DetaylıÜniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerde Astım ve Allerjik Rinit Prevalansı: Dört Yıllık Kohort Çalışması İlk Sonuçları #
Üniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerde Astım ve Allerjik Rinit Prevalansı: Dört Yıllık Kohort Çalışması İlk Sonuçları # Necla ÖZDEMİR*, Selma METİNTAŞ**, İrfan UÇGUN*, Mustafa KOLSUZ*, Muzaffer METİNTAŞ*,
DetaylıOLGU 3 (39 yaşında erkek)
Yakınma OLGU 3 (39 yaşında erkek) Yaklaşık dört aydır öksürük, Kanlı balgam çıkarma, Göğüs ağrısı ve halsizlik yakınmaları Özgeçmiş Beş yıl önce çekilen akciğer radyogramında sağ üst ve alt zonda tespit
DetaylıÇocuklarda Olgularla Ağır Astım Yönetimi: Konvansiyonel Tedaviler
Çocuklarda Olgularla Ağır Astım Yönetimi: Konvansiyonel Tedaviler Dr.Ersoy Civelek Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji SUAM ersoycivelek@gmail.com Çocuklar
DetaylıAKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ
AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ Böbrek Yetmezliği; ABY; Acute Renal Failure; ARF; Böbrek fonksiyonlarının aniden durmasıdır. Böbrekler vücudumuzdaki atık maddeleri kandan süzerek atan ve sıvı dengesini sağlayan
DetaylıALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI. Prof. Dr. Abdullah Sayıner
ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI Prof. Dr. Abdullah Sayıner Akut bronşit Beş günden daha uzun süren öksürük (+/- balgam) Etkenlerin tamama yakını viruslar Çok küçük bir bölümünden Mycoplasma, Chlamydia,
DetaylıDoğru bir tanı koyma uğraşı, doktorların gerçekleştirmeleri gereken rollerden biri olmayı sürdürmektedir
Eur Respir J 2009; 34:819-824 DOI: 10.1183/09031936.00126908 Copyright ERS Journals Ltd 2009 Çevrim içi Öksürük Kliniği: Kılavuzlara Dayanan Tanı ve Önerilerin Oluşturulması P.W. Dettmar*, V. Strugala*,
DetaylıNoninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman?
Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman? Dr.Y.Kemal GÜNAYDIN Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Sunum Planı Tanım Tarihçe Kullanım yerleri Hasta seçimi Uygulama NIMV tipleri Kontrendikasyonlar
DetaylıAkciğer Kanserinde Tanı Gecikmesine Hastanın ve Hekimin Etkisi
Akciğer Kanserinde Tanı Gecikmesine Hastanın ve Hekimin Etkisi Ahmet Emin ERBAYCU, Ayşe ÖZSÖZ, Aydan ÇAKAN İzmir Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz
DetaylıEngraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ
Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Sendromu Veno- Oklüzif Hastalık Engraftman Sendromu Hemşirelik İzlemi Vakamızda: KİT (+14)-
Detaylı2013 2014 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI (D GRUBU 2. Eylül. 2013 20. Eylül. 2013)
2013 2014 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI (D GRUBU 2. Eylül. 2013 20. Eylül. 2013) 2. Eylül. 2013. Pazartesi 8.30 9.20 Staj konusunda bilgilenme Dr. Şule Kaya 9.30 10.20 Göğüs hastalıklarında
DetaylıAstım Tedavisinde Kullanılan İlaçların
Bölüm 25 Astım Tedavisinde Kullanılan İlaçların Yan Etkileri Astım Tedavisinde Kullanılan İlaçların Yan Etkileri Dr. Fevzi DEMİREL Nefesle Alınan Kortizonlu İlaçların Yan Etkileri Astım tedavisinde kullanılan
DetaylıYAŞLILARDA KARIN AĞRISI
YAŞLILARDA KARIN AĞRISI ABDOMINAL PAIN IN GERIATRICS DOÇ. DR. Yusuf yürümez Sakarya üniversitesi tip fakültesi AsOc. Prof. Yusuf Yurumez Sakarya university MEDICAL SCHOOL SUNUM PLANI Giriş Epidemiyoloji
DetaylıBirinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım
Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım 1 Çocuk Sağlığında Eşitsizlikler (DSÖ verileri 1999) Yılda 10 milyon çocuk 5. yaşlarını kutlayamadan ölmektedir 2020 e kadar aynı Geri kalmış-gelişmekte olan ülkelerde
DetaylıKLİNİK İNCİLER (ÜST SOLUNUM YOLU ACİLLERİ VE ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI)
KLİNİK İNCİLER (ÜST SOLUNUM YOLU ACİLLERİ VE ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI) Dr.Gülbin Bingöl Karakoç Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi K.İnci 1: Bebek K, 2 günlük kız hasta Meme emememe, morarma yakınması
DetaylıGÖĞÜS AĞRISI ŞİKAYETİ İLE BAŞVURAN ÇOCUKLARIN KLİNİK İZLEMİ
GÖĞÜS AĞRISI ŞİKAYETİ İLE BAŞVURAN ÇOCUKLARIN KLİNİK İZLEMİ Erhan Çalışıcı, Birgül Varan, Mahmut Gökdemir, Nimet Cındık, Özge Orbay Başkent Üniversitesi Çocuk Sağ.Has.ABD Göğüs ağrısı, çocukluk ve adölesan
DetaylıOLGU I. 28 Y, erkek, özel bir şirkette yönetici Zaman zaman nefes darlığı, özellikle koşu sırasında öksürük Oskültasyon : Normal
OLGU I 28 Y, erkek, özel bir şirkette yönetici Zaman zaman nefes darlığı, özellikle koşu sırasında öksürük Oskültasyon : Normal NASIL İLERLERSİNİZ? 1-Bronş provokasyon testi 2-Ek tetkik gerekli değildir
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
DetaylıAkut Koroner Sendromlar ve Güncel Yaklaşım. Yrd.Doç.Dr. Hasan Büyükaslan Harran üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D.
Akut Koroner Sendromlar ve Güncel Yaklaşım Yrd.Doç.Dr. Hasan Büyükaslan Harran üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D. Kılavuzlar 2011 Israrcı ST-segment yükselmesi belirtileri göstermeyen hastalarda
DetaylıProf. Dr. Demir Budak Dekan. Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 2015 2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 2
Yeni Yüzyıl Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ Prof. Dr. Demir Budak Dekan Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 215 216 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 2 DERS KURULU YÜRÜTME KURULU DÖNEM III KOORDİNATÖRÜ:
DetaylıEVDE BAKIM HİZMET DENEYİMLERİ:KAMUDA
EVDE BAKIM HİZMET DENEYİMLERİ:KAMUDA Doç. Dr. Pemra C.ÜNALAN Ast. Dr. Özge Doğan Marmara Üniversitesi Pendik EAH Evde Sağlık Birimi EVDE SAĞLIKTA HASTA TAKİBİ... Evde sağlık hizmeti alan hastaların ayaktan
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI T Ü R K İY E HALK SAĞLIĞI KURUM U Van Halk Sağlığı Müdürlüğü
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI T Ü R K İY E HALK SAĞLIĞI KURUM U Van Halk Sağlığı Müdürlüğü Sayı : 37.81 1.563-934/ 28/04/2014 Konu : Teklife Davet Tel : Faks : Kurumumuzun ihtiyacı olan (2) kalem Dünya Astım Günü
DetaylıSolunum Sistemine Ait Tıbbi Terimler. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
Solunum Sistemine Ait Tıbbi Terimler Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Solunum sistemi kan ile atmosfer havası arasında gaz değişimini oluşturabilecek şekilde özelleşmiş bir sistemdir. Solunum sistemindeki
DetaylıTTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen
TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen Olgu 1: 46y, E. 8 yıldır astım tanısıyla takipli Son 3 aydır artan yakınmaları var: Haftada 4-5 gün semptomları var Ayda 3-4 kez
DetaylıGenel olarak solunum yolu yakınmaları arasında en sık karşılaşılan problemlerin başında
Bölüm 35 Öksürük Yapan İlaçlar ve Astım Öksürük Yapan İlaçlar ve Astım Dr. Özgür KARTAL Genel olarak solunum yolu yakınmaları arasında en sık karşılaşılan problemlerin başında kuru öksürük gelmektedir.
DetaylıSerbest Çalışma / Akademik Danışma Görüşme Elektrokardiyografi Çekim Tekniği ve uygulama Nilüfer Ekşi Duran
Dönem 3 Kurul 3 Nov 14, 2016 09.00-09.50 Pazartesi 10.00-10.50 Konjenital Kalp Hastalıkları Duygu D. APA 11.00-11.50 Kalp damar Hastalıklarında anamnez, semptom ve bulgular Gönenç Kocabay 12.00-12.50 Kalp
DetaylıPulmoner Emboli Profilaksisi. Tanım. Giriş. Giriş 12.06.2010. Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD. Pulmoneremboli(PE):
Pulmoner Emboli Profilaksisi Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD m Pulmoneremboli(PE): Bir pulmonerartere kan pıhtısının yerleşmesi Distaldeki akciğer parankimine kan sağlanaması Giriş Tipik
DetaylıTüm Uyku Teknologları Derneği. Uyku laboratuarı Akretidasyon Formu.? Telefon:.? Faks:..? E-posta:.? Web Sayfası:.
Tüm Uyku Teknologları Derneği Uyku laboratuarı Akretidasyon Formu Tarih: A) ÇALIŞANLAR 1. Uyku laboratuarının Adı:? Adres:? Telefon:.? Faks:..? E-posta:.? Web Sayfası:. 2. Uyku laboratuarı Yönetimi:? Uyku
Detaylı