Palyatif Bakım Hizmetleri Yönerge Mevcut Durum ve Planlama Sorunlar ve Öneriler

Transkript

1 Palyatif Bakım Hizmetleri Yönerge Mevcut Durum ve Planlama Sorunlar ve Öneriler Dr. Mustafa Emre YATMAN Tıbbi Hizmetler Başkan Yardımcılığı Müşterek Sağlık Hizmetleri Daire Başkanı 1

2 Palyatif Bakım Hizmetleri Yönergesi Mevcut Merkezler Planlama Sorunlar ve Öneriler/Çözümler Entegre bir şeklide ele alınacaktır. 2

3 YÖNERGE VE TESCİL «Palyatif Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönergesi» tarihinde yürürlüğe girmiştir tarihinde geri ödeme kapsamına alınmıştır Tescil işlemlerine 2015 te başlanmıştır Müstakil merkez algısını düzeltmek için tarihinde güncellenmiştir: 3

4 Onkoloji Palyatif Bakım Gelişimi Palyatif yoğun bakım 4

5 YÖNERGEDE TANIM DSÖ tanımı çerçevesinde yapılmıştır. Aileler de hizmet kapsamına alınmıştır Hayatı tehdit eden hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan sorunlarla karşılaşan hastalarda; Ağrı ve diğer semptomları erken tanımlamak ve değerlendirmek, Hasta ve ailesine yönelik tıbbi, psikolojik, sosyal ve manevi destek vererek acılarını hafifletmek, Hasta ve ailesinin yaşam kalitesini geliştirmek için faaliyet göstermek olarak tanımlanmıştır. 5

6 SUT TA KAPSAM Beslenmesi fiziksel ve psikolojik/nörolojik nedenlerle bozulup enteral, parenteral beslenme desteğine ihtiyaç duyanlar, Enfeksiyon, kas ve nörolojik hastalıklar nedeniyle solunumu bozulmuş olup, invaziv ve noninvaziv mekanik ventilasyon desteğine ihtiyacı olan hastalar, Enfekte yatak yarası açılan, ostomi bölgelerinde enfeksiyon, kaçak sorunları olan, Kateteri olup tıkanan, kırılan, giriş yeri enfeksiyonu olan ya da katetere bağlı fonksiyon bulguları bulunan hastalarının tedavisi ve tıbbi sorunlarının giderilmesi. Sizlerin önerileri doğrultusunda yeniden değerlendirilecektir. 6

7 Kanser ileri evre KOAH, Palyatif Bakıma Hangi Hastalar Kabul Ediliyor * inme (fonksiyonlarının en az % 50 si kaybedilmiş), son dönem böbrek yetmezliği, ileri evre kalp yetmezliği (ciddi kalp yetersizliği, kardiyomiyopati, KAH, vb) diğer ömrü kısaltan hastalıklar: motor nörön ve ilerleyici nörolojik hastalıklar, ALS, Alzheimer, diğer ileri dönem organ yetmezliği (KC, beyin), HIV/AİDS, çocuklarda genetik/konjenital, ilerleyici hastalıklar, vb.)] *Palyat İzmir 7

8 Palyatif Bakım Hizmet Modelleri Mevcut Aile hekimleri Evde Sağlık Ekipleri Palyatif bakım sorumlu hekimlerine ait poliklinikler Palyatif Bakım Merkezleri* Süreç İçerisinde Değerlendirilebilecekler Nursing Home?? Destekevi (Hospis):?? ASPB / SB mı? * Bakım eviyle, bakım evinde yaşayanlara yönelik olarak, protokol yapılması kaydıyla palyatif bakım hizmeti verilebilir. 8

9 PALYATİF BAKIM MERKEZLERİNİN KURULMASI Yataklı sağlık tesislerinde kurulur. Sağlık hizmet sunucusuna ait yerleşkelerde (ek bina da yerleşke bünyesinde kabul edilir) kurulabilir. Tescil işlemleri il sağlık müdürlüğünce yürütülür. 9

10 PALYATİF BAKIM MERKEZLERİNİN KURULMASI Talep üzerine tescil edilmek kaydıyla Üniversite hastaneleri, Belediye Askeri hastaneleri Özel hastanelerde merkez açılabilir. 10

11 Merkezde bulunan yataklı hizmet alanları ile ilişkilendirilmiş diğer hizmet alanlarına ilişkin fiziki şartlar ve asgari donanım standartları Meşguliyet odası, Çok amaçlı salon/alan, Girişim ve muayene odası, Ekip odası, 11

12 Ulaşım Aracı Evde sağlık hizmetleri ile müşterek kullanılabilir. Acil durumlarda sağlık kuruluşu veya 112 ambulansı ile nakledilir. 12

13 MERKEZLERİN ÇALIŞMA ESASLARI Hasta ve ailesi bir bütün olarak değerlendirilir. Multidisipliner ekip anlayışıyla her türlü önlem alınır. Sorumlu tabip, tercihen anestezi uzmanı olmak üzere uzman tabiptir. 24 saat esasına göre çalışılır. Mesai saatleri haricinde hizmet, sorumlu tabibin planlamasına ve nöbet esasına göre sunulur. 13

14 PALYATİF BAKIM EKİBİ Sorumlu tabibin denetim ve sorumluluğunda: Uzman tabip/tabip (gerekli görülürse), Hemşire, Tıbbi sekreter, İdari ve teknik personel Temizlik elemanından oluşmaktadır. Psikolog*, Sosyal çalışmacı, Fizyoterapist/fizyoterapi teknikeri, Diyetisyen, *Bu grup kısmi zamanlı (hastane içinden/dışından) olabilmektedir. 14

15 MERKEZLERİN ÇALIŞMA ESASLARI Tedavi sonrası aile hekimi ve evde sağlık hizmetleri birimleriyle gerekli koordinasyon sağlanarak hizmetin verilmesi sağlanır. İdame tedavisi sağlanan hastaların süreçlerinin takip edilmesi esastır. tedavilerinin takibi, opioidlerin doğru kullanımı ve yan etkilerinin takibi İlgili kurum ve kuruluşlarla irtibat kurularak gerekli bilgilendirme ve yönlendirmeler yapılır. Toplumu bilinçlendirme çalışmalarını yapılır. 15

16 HİZMETİN KAPSAMI Muayene, Tetkik, Tedavi, tıbbi bakım rehabilitasyon Psikososyal destek, psikososyal değerlendirme, ağrı yönetimi, ilaç, tıbbi cihaz ve malzeme kullanımına ilişkin sağlık raporlarının çıkarılması sağlanır Tedavisi tamamlanan tüm hastalara epikriz düzenlenir 16

17 EVDE SAĞLIK HİZMETLERİ ENTEGRASYONU Aile hekimi veya evde sağlık hizmet birimleri; tedavisi düzenlenen ve idame tedavisi için kendilerine yönlendirilen hastaları takip ederek gerekli hizmeti düzenli bir şekilde sunarlar Palyatif bakım merkezi sorumlu hekimiyle koordinasyon içinde olacak ve karşılıklı bilgi alışverişine önem verilecektir 17

18 EVDE SAĞLIK HİZMETLERİ ENTEGRASYONU Sağlık tesisine gelemeyecek durumdaki hastalar, evde sağlık ekiplerince ziyaret edilerek birlikte yaşadığı aile bireylerinin durumu ile bir bütün olarak değerlendirilir Palyatif bakım hizmeti alması uygun görülen hastalara ihtiyacına göre tedavileri sağlanır veya palyatif bakım merkezine nakli yapılır. 18

19 PROTOKOLLE İŞBİRLİĞİ YAPILABİLECEK KURULUŞLAR Merkezin bağlı olduğu sağlık kuruluşu; MEB ASPB, Diyanet İşleri Başkanlığı Emniyet Müdürlükleri Türkiye İş Kurumu Belediyeler İlgili diğer kuruluşlar kurum ve Gönüllü ve ilgili sivil toplum kuruluşları 19

20 PALYATİF BAKIM ve AĞRI Tıpta Uzmanlık Kurul Karar Tutanağının 321 no lu kararında bağlı yan dalda uzman ünvanı almayan/alamayan ana dal uzmanı, ana dalın yetki ve sorumluluk alanına giren tıbbi iş ve işlem kalemlerinde bir yetki ve sorumluluk kaybına uğramazlar. Yan dal uzmanı ise, uzmanı olduğu ana dalın bütün yetki ve sorumluluklarını taşır; ancak ileri eğitim alarak ( derinleşerek ) uzmanlaştığı yan dal alanındaki yetki ve sorumlulukları, sadece ana dal uzmanı olanlara kıyasla daha derindir. Sonuç olarak; bir ana dal uzmanının kazanmış olduğu mevcut yetkinlik ve yetkileri bu ana dalın yan dallarının varlığı nedeniyle değişmez. denilmektedir. 20

21 YÖNERGE VE PLANLAMA Planlama hastane veya birlik bazında değil, TKHK bazında yapılmaktadır. TKHK'ya bağlı hastanelerde faaliyet gösterecek merkezlerdeki toplam yatak sayısı, TKHK'nın toplam I., II. ve III. seviye yoğun bakım yatak sayısının %50'sini geçemez. Birlik planlamaları sahaya duyurulmuştur. Her hastanede planlanması gerekmemektedir. sağlık tesisinin bünyesinde hizmet veren erişkin yoğun bakım toplam yatak sayısının yarısına kadar yatak kapasitesi oluşturulabilir (eski yönerge) Hastanede açılabilecek azami yatak sayısı hastanenin yatak sayısına göre sınırlandırılmıştır. merkezlerin yatak sayısı, hastanenin yatak sayısı 100 ve altı ise %25'ini, arası ise %20'sini, arası ise %17 sini, 501 ve üstü ise %15'ini geçemez. 21

22 22

23 PALYATİF BAKIM MERKEZLERİNİN MEVCUT DURUMU ve HASTANE PLANLAMASI SAHAYA BİLDİRİLEN PALYATİF BAKIM PLANLAMA SAYISI 3356 MERKEZ SAYISI YATAK SAYISI TESCİLLİ OLANLAR MÜRACAAT AŞAMASINDA PLANLAMA AŞAMASINDA (HASTANE İSMİ BELİRLENENLER) TOPLAM * 23

24 DÖRTÇELİK ÇOCUK HASTANESİ PALYATİF BAKIM MERKEZİ 7 Yataklı 24

25 DÖRTÇELİK ÇOCUK HASTANESİ PALYATİF BAKIM MERKEZİNE KABUL EDİLEN HASTA GRUPLARI Küratif tedavinin mümkün olduğu, ancak yanıt alamama olasılığı bulunan hastalıklar (Kanser, dönüşümsüz kalp, karaciğer, böbrek yetmezliği gibi organ yetmezlikleri) Erken ölümün kaçınılmaz olduğu ancak, uzun süren yoğun tedavilerle yaşamı uzatmanın ve hastanın yaşam aktivitelerine katılmasının mümkün olduğu durumlar (Kistik fibrozis) Progresif ve küratif tedavinin mümkün olmadığı, tedavinin sadece palyatif olduğu ve yıllar boyu sürdüğü durumlar (Mukopolisakkaridozlar, müsküler distrofiler) İrreversible ancak nonprogresif seyirli, ciddi komplikasyonlarla seyredebilen, önemli bir engellilik haline neden olan ve erken ölüm olasılığı olan hastalıklar (Serebral palsy, beyin ve spinal kort hasarları) 25

26 ANKARA CEZA İNFAZ KURUMLARI KAMPÜS DEVLET HASTANESİ PALYATİF BAKIM MERKEZİ 6 Yataklı 26

27 BAHÇELİEVLER DEVLET HASTANESİ PALYATİF BAKIM MERKEZİ 11 YATAKLI 27

28 Hasta yakını bekleme alanı 28

29 Müdahale odası Meşguliyet odası 29

30 AVCILAR MURAT KÖLÜK DEVLET HASTANESİ PALYATİF BAKIM MERKEZİ 9 YATAKLI 30

31 TOKAT DEVLET HASTANESİ PALYATİF BAKIM MERKEZİ 11 YATAKLI 31

32 32

33 SUT TA PALYATİF BAKIM HİZMETLERİ Sağlık Bakanlığına bağlı yataklı sağlık tesislerince faturalandırılır. Yalnızca tescilli palyatif bakım yatağında yatan hastalara verilen hizmettir. Bunun dışındaki herhangi bir yataktan verilen hizmet bedelleri SGK ca karşılanmaz. Palyatif bakım tedavisi günde en fazla 1(bir) kez faturalandırılır. 33

34 Ek Ödeme Palyatif Bakım Merkezleri 09/08/2015 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Yönetmelik ile 01/09/2015 tarihinden geçerli olmak üzere özellik arz eden birimler arasına alınmıştır 34

35 Merkeze Ait Toplanacak Veriler Yatak Sayısı Merkezde Görevlendirilen Personel Sayısı Tam Zamanlı Kısmi Zamanlı Toplam Yatan Hasta Sayısı Narkotik Tedavisi Alan Hasta Sayısı Narkotik Tedavisi Alan Hasta Sayısı İlgili Ayda Yatan Hasta Sayısı Toplam Yatılan Gün Sayısı Yatan Hastalara Ait Hastalık Grupları (TİG) Yatan Hasta Yaş Grupları (TİG) Yatan Hastaların Cinsiyeti (TİG) İlgili Ayda Merkeze Yatış Sayısı Poliklinikten yatış Acil servisten yatış Yataklı servisten yatış Evde sağlıktan yatış yapılan Yoğun bakımdan yatırılan Başka bir sağlık kuruluşunda gelen Diğer 35

36 Merkeze Ait Toplanacak Veriler Merkezden Taburcu Edilen Hasta Sayısı Yataklı Servise Devredilen Evde Sağlık Birimine Devredilen Başka bir Sağlık Tesisine Devredilen Bakım Kurumuna Devredilen Tedavisi Tamamlanan Hasta Sayısı Vefat Merkezde Verilen Eğitim Sayısı Hasta Sayısı Aile Bireyi Sayısı 36

37 EĞİTİM Hizmet içi eğitim: Hastane yönetimi/gs/tkhk Palyatif Bakım Hizmet İçi Eğitim tarihinde Her Merkezden 1 Hekim 1 Hemşire 1 psikolog katılımı Sertifikalı eğitim: Sağlık Bakanlığı Palyatif Bakım Merkezlerinde çalışan veya çalıştırması planlanan hemşireler, hemşirelik yetkisi almış ebeler ve sağlık memurları ile hemşirelikte mezuniyet sonrası eğitim alan hemşireler katılabilir Teorik ders : 35 saat Pratik ders : 80 saat 37

38 TEŞEKKÜRLER